Ɔtɛmwɛlɔ Wa Mɛtɛ Ayanga Mbidja Otshumba

“Jehowa pombaka monga nkumekanga ka nkɛtɛ k’otondo.”​—⁠ZEKARIYA 14:​9, NW.

LAM’AKALƆ̂MAKA ta dia ntondo di’andja w’otondo, Akristo w’akitami wakasowe efula ndo wakɔtɔ nkanu lo wedja wakalɔka ta diakɔ. Elambo awɔ wa tombola Jehowa wakashimbama wolo efula, ndo vɔ wakayotshɔka lo lɔhɔmbɔ la lo nyuma. Awui asɔ tshɛ wakatatami lo Zekariya 14:​2, divɛsa diakɔndɔla ɔlɔshamelo wa Jerusalɛma oma le wedja tshɛ. Osomba wa lo pɔlɔfɛsi kɛnɛ ele “Jerusalema ya l’ulungu,” Diolelo diaki Nzambi dia l’olongo ndo dihole diatanema ‘okudi wa Nzambi la w’Ɔn’ɔkɔkɔ.’ (Heberu 12:​22, 28; 13:14; Enyelo 22:⁠3) Akitami waki Nzambi wa la nkɛtɛ wakɛnyaka dɛdi di’osomba ɔsɔ. Wanɛ wakatshikala la kɔlamelo l’atei awɔ wakake lo ta diakɔ, lam’akiwɔ kombetawɔ dia vɔ mbaɛmba ‘oma l’osomba’ ɔsɔ.a

² Lo 1919, akitami wa kɔlamelo wakatshungɔ oma lo lɔhɔmbɔ ko aha la tshimbatshimba, vɔ wakakambe la etena ka wɔladi kakayala l’ɔkɔngɔ wa ta. Oko wewɔ akɛndji wa Jerusalɛma ya l’olongo, vɔ wakakambe la diaaso dia woke sɔ dia sambisha lokumu l’ɔlɔlɔ la Diolelo diaki Nzambi ndo dia mbisha lonya l’olimu wa tshumanya anto wa komelo wa lo 144 000. (Mateu 24:14; 2 Koreto 5:20) Lo 1931, vɔ wakɔsɛ lokombo l’oma l’Afundelo lasungana efula: Ɛmɛnyi wa Jehowa.​—⁠Isaya 43:​10, 12.

³ Tatɛ oma lâsɔ, Ɛmɛnyi wa Nzambi w’akitami kokalola ɛkɔngɔkɔngɔ. Kânga Hitler la Nazi, ehomɔ kande ka ta, kokoka memadja olimu awɔ. Koyanga mbakawahɛnyahɛnyamaka l’andja w’otondo, olimu awɔ wakatɔ elowa lo nkɛtɛ k’otondo. Djekoleko tatɛ oma l’ɔnɔnyi 1935, “ului a wuki” w’anto w’oma lo wedja tshɛ wakatama lo dibuku di’Enyelo wakayɔtɔ l’ɔnɔngɔ awɔ. Anto asɔ ndo vɔ lawɔ wekɔ Akristo wamboyakimɔ le Nzambi ndo wambobatizama, vɔ ‘wakasole ekutu awɔ w’etale ko wakawaetɛ wɛma pudi lo dikila di’Ɔn’ɔkɔkɔ,’ Yeso Kristo. (Enyelo 7:​9, 14) Koko, vɔ bu akitami, ndo vɔ kema l’elongamelo ka ntshɔ l’olongo. Vɔ wekɔ l’elongamelo ka kondja kɛnɛ kakashisha Adama l’Eva, mbuta ate lɔsɛnɔ l’anto wa kokele lo paradiso ka la nkɛtɛ. (Osambu 37:29; Mateu 25:34) Ɛlɔ kɛnɛ, olui a woke ekɔ l’anto ndekana miliyɔ tshanu. Ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ waki Jehowa wekɔ lo tadje otshumba mɛtɛ, koko otshumba awɔ wa komelo akayaye.

Angɛndangɛnda lo Tɛmpɛlɔ ka Nzambi ka lo Nyuma

⁴ Oko wakadiatama, olui a woke ‘wekɔ lo tɛmɔla Nzambi ndo la yanyi ndo l’otsho lo tɛmpɛlɔ kande.’ (Enyelo 7:15) Lam’ele vɔ bu ɛlɔmbɛdi w’Ase Isariyɛlɛ wa lo nyuma, ondo mɛtɛ Joani akawaɛnyi wemadi lo tɛmpɛlɔ lo sɛkɛ dia l’andja diakawalɔngɔsɔlɛ Ase Wedja. (1 Petero 2:⁠5) Tɛmpɛlɔ ka lo nyuma kaki Jehowa mɛtɛ kaya la lotombo la mamba, lokombo latɔ lambolola la lemba lɔsɔ l’anto wôtombola vɔ l’atshikadi w’Isariyɛlɛ wa lo nyuma!

⁵ Ase olui a woke hawokambɛ Nzambi lo eongelo kakɛnyamaka lo didjidji oma lo sɛkɛ dia l’etei di’ɛlɔmbɛdi. Vɔ hawɔsama oko akanga a losembwe l’oyango wa mbɔsama oko ana wa Nzambi wa lo nyuma. (Romo 8:​1, 15) Koko, lo woho wewɔ la mbetawɔ l’olambo wa Yeso w’etshungwelo, vɔ wekɔ la dihole dia pudipudi la ntondo ka Jehowa. Vɔ wambɔsama oko akanga a losembwe l’oyango wa monga angɛnyi ande. (Ɛdika la Jakoba 2:​21, 23.) Ndo vɔ mbele la diɛsɛ dia nambola elambo w’ɛlɔlɔ lo elambwelo ka Nzambi ka lo nyuma. Ɔnkɔnɛ, pɔlɔfɛsi ka l’Isaya 56:​6, 7 kekɔ lo kotshama la lotombo lo dikambo di’olui a woke ɔsɔ: “Ndu asi wedja watumamemaka [Jehowa] dia mbukambela ulimu, . . . Dimi layuwaela l’ukungu ami w’ekila. Layangenyangenya lu luudu lami la dombelo. Layetawo eshasha awo la elambu awo l’ediakelu kami. Wayeta luudu lami vati: Luudu la dombelo la wedja tshe.”

⁶ L’atei w’elambo walambola angɛndangɛnda asɔ mbele ndo ‘elowa w’oma l’ɛlɔmɔ [oko elambo wa nɔnɔ yɔlɔngɔswami dimɛna] wewoya lokombo [la Nzambi] lo sɛkɛ’ la ‘woho wasalawɔ ɔlɔlɔ ndo washawɔ anto akina diangɔ.’ (Heberu 13:​15, 16) Dɔnga dia woke di’ashi wakɔsaka ɛlɔmbɛdi dia vɔ ndjaɔtsha mboholaka angɛndangɛnda asɔ dikambo dikina di’ohomba efula. Ndo vɔ lawɔ pombaka mbetawɔ mbɛdiama lo nyuma la lo ditshelo lam’atawâmanya Dui dia Nzambi fundo yema yema.

Dihole di’Ekila la Diangɔ dia Lɔkɔ

⁷ Onde Dihole di’Ekila la diangɔ dia lɔkɔ diekɔ la kitshimudi mɔtshi le olui ɔsɔ wa woke w’angɛndangɛnda? Mɛtɛ, vɔ hawongaki pondjo lo eongelo kakɛnyamaka lo didjidji oma lo Dihole di’Ekila. Vɔ hawotɔ nto oko ana wa Nzambi wa lo nyuma wele la ngelo kawɔ l’olongo. Onde vɔ wekɔ la kandjema kana ɔkɔmiya lo dui sɔ? Kema. Vɔ ngɛnangɛnaka diɛsɛ diawɔ dia kimanyiya atshikadi w’anto 144 000, ndo vɔ mɛnyaka lowando lawɔ l’efula lo sangwelo diakayala la Nzambi lam’akandetawɔ anto asɔ oko anande wa lo nyuma, wanɛ wayokamba vɔ la Kristo dia konya anto kokele. Ndo nto, olui a woke w’angɛndangɛnda ngɛnangɛnaka ɔlɔlɔ w’ɔtɛkɔya wakâsalɛ Nzambi lo mbasha elongamelo ka monga la lɔsɛnɔ la pondjo lanɛ la nkɛtɛ, lo Paradiso. Amɔtshi wa l’atei w’angɛndangɛnda wekɔ oko wa Netinimɛ ya lo nshi ya ntondo, nɛ dia vɔ wakakondja waɛsɛ wa monga emendji dia kimanyiyaka ɛlɔmbɛdi w’ekila.b (Isaya 61:⁠5) Oma l’atei awɔ mbasɔna Yeso “ewandji lu kete tshe.”​—⁠Osambu 45:⁠16.

⁸ Kânga mbahawɔtɔki pondjo lo Dihole di’Ekila dia mɛtɛ mɛtɛ, olui a woke w’angɛndangɛnda kondjaka wetshelo w’ohomba efula oma lo diangɔ dia lɔkɔ. Oko akawahombaka mbidjaka esɔ wonya tshɛ lo ekundji k’atala, woho akɔ wâmɛ mbele ndo angɛndangɛnda l’ohomba wa nyuma k’ekila dia tɔ mbakimanyiya dia vɔ shihodia awui wa mɛtɛ w’oma lo Dui dia Nzambi, watewoyama yema yema lo tshimbo y’“ɔhɔmbɔ wa kɔlamelo ndo wa kɛsɔ.” (Mateo 24:​45-47, NW) Lâdiko dia lâsɔ, nyuma ka Nzambi mbakimanyiyaka dia vɔ mbetawɔ leeta lɔnɛ: “Nyuma la Utshukami wambuta vati: Yaka! One luka ati ati: Yaka! One leli la pusa ayi! One lalanga ose ashi a lumu wososa.” (Enyelo 22:17) Ɔnkɔnɛ, ekundji k’atala mboholaka ase olui a woke ɔnɛ vɔ pombaka mpɛta oko Akristo ndo mbewɔ kiambokambo tshɛ ya lo dionga, ya lo tokanyi, ya lo dui, kana ya lo ditshelo yakoka nyangiya nyuma k’ekila kaki Nzambi.​—⁠Efeso 4:⁠30.

⁹ Mɛsa wa mapa wa lɛɛnya mboholaka ase olui a woke ɔnɛ dia vɔ mongaka nshi tshɛ l’alemba a wolo lo nyuma, vɔ pombaka ndɛka mma dia lo nyuma lushi tshɛ oma lo Bible la oma l’ekanda waki “ɔhɔmbɔ wa kɔlamelo ndo wa kɛsɔ.” (Mateu 4:⁠4) Elambwelo ka tshɔ mbaoholaka ohomba wa nɔmbaka Jehowa l’etete dia nde mbakimanyiya dia vɔ nama kɔlamelo yawɔ. (Luka 21:36) Alɔmbɛlɔ awɔ pombaka monga ndo l’ɛtɛkɛta wa lotombo la wa eokelo ka losaka. (Osambu 106:⁠1) Elambwelo ka tshɔ mbaoholaka nto ɔnɛ ekɔ ohomba tombolaka Nzambi lo weoho ekina, ɛnyɛlɔ oko lo membaka nkembo ya Diolelo oma k’ɛse otema lo nsanganya y’Akristo ndo lo woho wayalɔngɔsɔlawɔ dimɛna dia ‘mbewoya panda lo sɛkɛ’ lo yoho yasungana.​—⁠Romo 10:⁠10.

Otshumba wa Kokele w’Ɔtɛmwɛlɔ wa Mɛtɛ

¹⁰ Ɛlɔ kɛnɛ, ‘anto efula’ w’oma lo wedja tshɛ wekɔ lo pongomɔ oya lo luudu l’ɔtɛmwɛlɔ wa Jehowa. (Isaya 2:​2, 3) Ɛnyɛlɔ 15:4 (NW) ekɔ lo shikikɛ dikambo sɔ ɔnɛ: “Jehowa le, akɔna ahokoka wɔma mɛtɛ ndo ahotombola lokombo layɛ, lam’ele wɛmɛ oto mbele kanga kɔlamelo? Dikambo wedja tshɛ wayoya ko wayɔtɛmɔla la ntondo kayɛ, nɛ dia awui ayɛ wa losembwe wambɛnama lo sɛkɛ.” Zekariya tshapita 14 ekɔ lo kɔndɔla kɛnɛ kayosalema l’ɔkɔngɔ. Kem’edja nto, dionga dia kɔlɔ diele l’anto efula wa lanɛ la nkɛtɛ diayokoma lo kondoko lam’ayowotshumana mbala ka komelo dia ndɔsha Jerusalɛma​—⁠mbuta ate akɛndji wa lanɛ la nkɛtɛ wa Jerusalɛma ya l’olongo. Jehowa hatɔkɔma anya l’etena kɛsɔ. Oko wende Nzambi, Ɔndɔshi wa Ta, nde “ayutumba, ayolo la wedja ako” wahemba ndɔsha anto ande.​—⁠Zekariya 14:​2, 3.

¹¹ “On’eli sui diayusuya [Jehowa] wedja tshe [wayɔlɔ, NW] la Jerusalema: emunyi awo wayohonda vame wakemadi l’ekulu awo; ashu awo wayohonda lu weuku awo; ndu nimi yawo yayohonda lu enyo awo. Lushi loso, lundju la wulu layuyala l’atei awo le [Jehowa]. Vo tshe untu l’untu ayukimela lunya la unyandi, ku lunya landi layolo la lunya la unyandi.”​—⁠Zekariya 14:​12, 13.

¹² Kana sui sɔ diayonga sui dia mɛtɛ mɛtɛ ko kana dia didjidji, diele la so ko kongɛ dia mɛna kɛnɛ kayosalema. Koko, dui dimɔtshi diekɔ mɛtɛ. Lam’ayoyatshutshuyaka atunyi wa Nzambi dia ndɔsha ekambi wa Jehowa lo nkɛtɛ k’otondo, nkudu ka Nzambi kanga wolo tshɛ kayosala akambo wa wɔma efula wayowaemadja. Wayodiha enyɔ ku. Ayonga oko nemi yawɔ yatɛkɛta awui w’ɔtɔmbɔkwɛlɔ yambɔhɔnda. Oyango awɔ ɔtɔi wâkakatanya hatɛnama dimɛna lo asho awɔ, ayonga wate kana asho awɔ wambɔhɔnda. Wolo awɔ wa demba wawasha otema wolo wa vɔ ndɔ ta wayoshila. Vɔ wayodiakana efula onto la onyande lo lofunge. Ɔsɔku mbayoshila atunyi tshɛ wa la nkɛtɛ w’ɔtɛmwɛlɔ wa Nzambi oshiki. L’ɔkɔngɔ diko, wedja tshɛ wayotshutshuyama dia mbetawɔ lowandji la Jehowa la l’andja w’otondo. Pɔlɔfɛsi kɛnɛ kayokotshama: “[Jehowa] ayoyala khum’ekanga ka kete tshe.” (Zekariya 14:⁠9) L’ɔkɔngɔ w’akambo asɔ, Satana la ɛdiɛngɛ ande wayokelekama lam’ayomɛ Diolelo dia Kristo di’Ɛnɔnyi Kinunu mbolɛ la ɛtshɔkɔ wa mamba wakongɛ anto.​—⁠Enyelo 20:​1, 2; 21:​3, 4.

Eolwelo ka la Nkɛtɛ

¹³ Pɔlɔfɛsi ka Zekariya kekɔ lo tetemala mbuta ɔnkɔnɛ lo tshapita 14, divɛsa 16: “Antu tshe wakatshikala l’atei a wedja, wakatshokaka dia ntolo la Jerusalema, wayutshokaka eleku l’eleku dia ntotemola Khum’ekanga [Jehowa] Kanga lulimbilimbi, ndu dia ntutshaka dambu dia tutumbutumbu.” Lo ndjela Bible, anto tshɛ wayotetemala sɛna polo ndo l’ekomelo ka dikongɛ dia kɔlɔ nɛ ndo wayongaka nshi tshɛ oko atunyi w’ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ ‘wayokondja dilanya di’elanyelo ka pondjo.’ (2 Tesalonika 1:​7-9; enda ndo lo Mateu 25:​31-33, 46.) Vɔ hawotolɔ. Lâsɔ ondo l’atei a wanɛ “wakatshikala” mbele ndo ase wedja wakavu la ntondo ka ta dia komelo diaki Nzambi, wanɛ wele l’elongamelo k’eolwelo katanema lo Bible. Yeso akalake ate: ‘Onya woyaye wele wanɛ tshɛ wele lo waombo wa eohwelo wayoka dui diande ko wayotomba, wanɛ wakatshe ɔlɔlɔ oya lo eolwelo ka lɔsɛnɔ, wanɛ wakatshe kɔlɔ oya lo eolwelo k’elombwelo.’​—⁠Joani 5:​28, 29.

¹⁴ Anto asɔ tshɛ wayolɔ pombaka sala dikambo dimɔtshi dia eolwelo kawɔ monga eolwelo ka lɔsɛnɔ koko aha k’elombwelo. Vɔ pombaka ndja oya lo asɛkɛ wa la nkɛtɛ wa lo tɛmpɛlɔ ka Jehowa ndo kɔlama dia mɛnya woho wambowoyakimɔ le Nzambi lo tshimbo ya Yeso Kristo. Onto tshɛ layolɔ laholanga sala dui sɔ ayokondja sui diambowolamɛ wedja wa nshi nyɛ. (Zekariya 14:18) Akɔna eya lofulo la wanɛ wayolɔ wayɔtɔ l’ɔngɛnɔngɛnɔ tshɛ l’ɔnɔngɔ w’olui a woke dia sala Difɛstɔ dia Totombotombo dia mɛtɛ mɛtɛ na? Aha la tamu, anto asɔ wayonga efula, ɔnkɔnɛ tɛmpɛlɔ ka woke ka lo nyuma kaki Jehowa kayonyomoleka monga la lotombo!

Difɛstɔ dia Totombotombo dia Mɛtɛ Mɛtɛ

¹⁵ Ase Isariyɛlɛ wakahombaka sala Difɛstɔ dia Totombotombo ɔnɔnyi tshɛ. Diɔ diakasalemaka lomingu ɔtɔi ndo diakatatɛka salema l’ekomelo k’eleko ka dinela. Ɔsɔ aki etena k’ɔngɛnɔngɛnɔ ndo ka eokelo ka losaka. Lo lomingu lakɔ, vɔ wakahombaka mbidjasɛ lo totombotombo tahatshikala edja tokombami la avundja w’esongo, mbala efula la wanga w’atoko. Difɛstɔ sɔ diakoholaka Isariyɛlɛ woho wakashimbɛ Nzambi watshɛwɔ oma l’Edjibito ndo woho wakandâkokɛka lam’akawadjasɛka lo totombotombo l’etena kakawatekekɔka suke l’ɛnɔnyi 40 w’etondo l’oswe wa shɛnga edja ndo lam’akawakome lo Nkɛtɛ ya Daka. (Akambu w’Asi Lewi 23:​39-43) L’edja ka difɛstɔ diakɔ, ngɔmbɛ 70 ya waomi yakalambwamaka lo elambwelo ka lo tɛmpɛlɔ. Aha la tamu, difɛstɔ sɔ diakɛnyaka olimu wa kokele wakasale Yeso Kristo dia shimbɛ nsɛnɔ y’anto. Edja l’edja, ɛlɔlɔ w’oma l’olambo ande w’etshungwelo wayotshulwɛ lokema la tokanula ta lo nkumbo 70 y’anto wakotɔ oma le Nɔa.​—⁠Etatelu 10:​1-29; Walelu 29:​12-34; Mateu 20:⁠28.

¹⁶ Ɔnkɔnɛ, Difɛstɔ dia Totombotombo dia lo nshi y’edjedja diakɛnyaka olimu w’ɔngɛnɔngɛnɔ wa tshumanya akanga a pɛkato wakatshungwama oya lo tɛmpɛlɔ ka woke ka lo nyuma kaki Jehowa. Ekotshamelo ka difɛstɔ sɔ akamɛ lo Pɛntɛkɔsta ka l’ɔnɔnyi 33 T.D., diɔ diakatatɛ l’olimu w’ɔngɛnɔngɛnɔ wa tshumanya Ase Isariyɛlɛ oya lo etshumanelo k’Akristo. (Etsha 2:​41, 46, 47) Akitami asɔ wakashihodia ɔnɛ vɔ waki ‘angɛndangɛnda wakaye wɛɛngɔ’ l’andja wa Satana nɛ dia ‘l’olongo mbele ngelo kawɔ’ ka mɛtɛ. (1 Petero 2:11; Filipi 3:20) Difɛstɔ sɔ di’ɔngɛnɔngɛnɔ diakayofukutanyema lo tshanda mɔtshi oma lo apɔsitazi wakayelaka Lokristokristo. (2 Tesalonika 2:​1-3) Koko, difɛstɔ diakɔ diakayosalema nto lo 1919 l’etena kakamɛ olimu w’ɔngɛnɔngɛnɔ wa tshumanya anto wa komelo wa l’atei w’Ase Isariyɛlɛ wa lo nyuma 144 000, oma lâsɔ ko otshumanyelo w’olui a woke w’anto w’oma lo wedja tshɛ watawɔ lo Enyelo 7:⁠9.

¹⁷ Wekɔ lo tɔkɔndɔlɛ ɔnɛ olui a woke kimɛ wanga w’atoko l’anya awɔ, lâsɔ dui sɔ mɛnyaka ɔnɛ ndo vɔ lawɔ salaka Difɛstɔ dia Totombotombo dia mɛtɛ mɛtɛ l’ɔngɛnɔngɛnɔ tshɛ. Oko wewɔ Akristo wamboyakimɔ le Nzambi, ndo vɔ lawɔ kambaka olimu wa tshumanya atɛmɔdi efula oya lo tɛmpɛlɔ ka Nzambi l’ɔngɛnɔngɛnɔ tshɛ. Lâdiko dia lâsɔ, oko wewɔ akanga a pɛkato, vɔ mbeyaka ɔnɛ vɔ bu la dikimɔ dia mbidjasɛ pondjo pondjo lanɛ la nkɛtɛ. Kâmɛ la wanɛ wayolɔ lo nshi yayaye, vɔ pombaka tetemala monga la mbetawɔ l’olambo w’etshungwelo wakakimɔ Kristo edja ndo lam’ayowokoma anto wa kokele l’ekomelo ka Diolelo dia Kristo di’Ɛnɔnyi Kinunu.​—⁠Enyelo 20:⁠5.

¹⁸ L’etena kɛsɔ, atɛmɔdi wa Nzambi wa lanɛ la nkɛtɛ wayemala la ntondo kande oko anto wa kokele wele bu l’ohomba w’ɛlɔmbɛdi wa l’olongo. L’etena kɛsɔ mbayokaloya Yeso Kristo ‘diolelo l’anya wa Nzambi She.’ (1 Koreto 15:24) Wayotshungola Satana “yema” dia nde ndjohemba anto waya kokele. Wanɛ tshɛ wahatotshikala la kɔlamelo wayolanyema pondjo pondjo vɔ la Satana l’ɛdiɛngɛ ande. Wanɛ wayotshikala la kɔlamelo wayokondja lɔsɛnɔ la pondjo. Vɔ wayodjasɛ pondjo pondjo lo Paradiso ka lanɛ la nkɛtɛ. Lâsɔ mbayokomɛ Difɛstɔ dia Totombotombo dia mɛtɛ mɛtɛ lo lotombo ndo lo yoho yasungana. Ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ wayodja otshumba ko Jehowa ayokondja lotombo la pondjo ndo anto wayoyala l’ɔngɛnɔngɛnɔ waha la komelo.​—⁠Enyelo 20:​3, 7-10, 14, 15.

[Footnotes]

[Study Questions]

1. Kakɔna kakakomɛ Akristo w’akitami lam’akalɔ̂maka Ta dia Ntondo di’Andja w’Otondo, ndo ngande wakatatami dui sɔ?

2, 3. (a) Ngande watadje ɔtɛmwɛlɔ wa Jehowa otshumba tatɛ oma lo 1919? (b) Dui diakɔna diasalema tatɛ oma lo 1935?

4, 5. (a) Olui a woke lende atɛmɔlawɔ Jehowa? (b) Naa waɛsɛ wele lawɔ, ndo dui sɔ kotshaka pɔlɔfɛsi kakɔna?

6. (a) Elambo wa ngande walambola angɛndangɛnda? (b) Dɔnga di’ashi dia lo sɛkɛ di’ɛlɔmbɛdi mbaoholaka dui diakɔna?

7. (a) Ngande wɔsa olui a woke waɛsɛ wele l’ɛlɔmbɛdi w’ekila? (b) Naa waɛsɛ akina wakakondja angɛndangɛnda?

8, 9. Ɛlɔlɔ akɔna wakondja olui a woke lam’asɛdingolawɔ diangɔ dia lo Dihole di’Ekila?

10. (a) Dikambo diakɔna dia woke diakokaso nongamɛ l’ɔngɛnɔngɛnɔ tshɛ? (b) Kakɔna kahomba salema ntondo?

11, 12. (a) Jehowa ayondosala lam’ayondɛna ɔnɛ wamboya dia ndjɔlɔsha wanɛ tshɛ wɔ̂tɛmɔla lo tɛmpɛlɔ kande? (b) Lende ayotokomɛ ta dia Nzambi?

13. Wa na wele wanɛ ‘wakatshikala oma l’atei a wedja tshɛ’?

14. (a) Wanɛ wayolɔ ahombawɔ sala dia kondja lɔsɛnɔ la pondjo? (b) Kakɔna kayokomɛ onto tshɛ laholanga ndjakimɔ le Jehowa ndo mbɔtɔ l’ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ?

15. (a) Naa akambo amɔtshi wa weke wakasalemaka lam’akasalaka Ase Isariyɛlɛ w’edjedja Difɛstɔ dia Totombotombo? (b) Lande na kakalambwamaka ngɔmbɛ ya waomi 70 l’edja ka difɛstɔ diakɔ?

16, 17. (a) Etena kakɔna kakamɛ Difɛstɔ dia Totombotombo dia mɛtɛ mɛtɛ, ndo ngande wakadiatetemala? (b) Ngande wasala olui a woke difɛstɔ sɔ ndo vɔ lawɔ?

18. (a) Kakɔna kayoyala l’ekomelo ka Diolelo dia Yeso Kristo di’Ɛnɔnyi Kinunu? (b) L’ɔkɔngɔ diko, ngande wayodja ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ waki Jehowa otshumba?

[Caption]

[Notɛ ka l’ɛsɛ ka dikatshi]

[Caption]

[Wembola]

[Caption on page 30]

[Diombwɛlo di’osato wa lo lɛkɛ 30]

Wakɔsaka wanga w’atoko lam’akawasalaka Difɛstɔ dia Totombotombo

[Caption on page 31]

Wembola w’Ovuswelo

◻ Ngande wakalɔshama “Jerusalema” lam’akalɔ̂maka ta dia ntondo di’andja w’otondo?​—⁠Zekariya 14:⁠2.

◻ Kakɔna kasalema le anto wa Nzambi tatɛ oma lo 1919?

◻ Ɛlɔ kɛnɛ wa na wasala Difɛstɔ dia Totombotombo dia mɛtɛ mɛtɛ ndo vɔ lawɔ?

◻ Ngande wayodja ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ otshumba wa pondjo?