BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ wa Watchtower
Watchtower
BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ
Ɔtɛtɛla
  • BIBLE
  • EKANDA
  • NSANGANYA
  • w97 4/1 lk. 9-14
  • Ɛdiya Otema Ayɛ Otsha Lo Shɛnɔdi

Ndooko vidɛo yele lo kɛnɛ kɔsɔnyiyɛ.

Otokimwe, munga kakongi etena kakayatelesharjɛki vidɛo.

  • Ɛdiya Otema Ayɛ Otsha Lo Shɛnɔdi
  • Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—1997
  • Ɛtɛ w'awui wahɔnyi
  • Awui wa woho akɔ
  • Shɛnɔdi la Ɛtɛkɛta Aso
  • Shɛnɔdi la Dionga Diaso
  • Shɛnɔdi la Yimba Yaso
  • Shɛnɔdi la Nkumbo Kaso
  • Shɛnɔdi ndo Akambo Wasalaso lo Lɔsɛnɔ
  • Tɔlɔmbake Jehowa Nshi Tshɛ dia Nde Tosha Shɛnɔdi
  • Toyale la Shɛnɔdi ya lo Nyuma lo Yɛdikɔ y’Efula
  • Tshika Shɛnɔdi Yakokoke
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—1997
  • Tokoya dihonga ndo shɛnɔdi yaki Yeso
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2015
Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—1997
w97 4/1 lk. 9-14

Ɛdiya Otema Ayɛ Otsha Lo Shɛnɔdi

“Jehowa ndamɛ mbatoshanaka lomba; oma l’onyɔ ande mbatotombaka ewo la shɛnɔdi.”​—⁠TOKEDI 2:​6, NW.

JEHOWA mbele Ombetsha aso wa Woke. (Isaya 30:​20, 21) Ko ahombaso ntsha dia kimanyiyama la ‘ewo ka Nzambi’ kele lo Dui diande na? Lo yɛdikɔ mɔtshi, sho pombaka ‘mbɛdiya otema aso otsha lo shɛnɔdi’​—⁠mbut’ate sho pombaka monga la saki k’oma k’ɛse otema ka monga la dionga sɔ ndo dikɛnɛmɔla lo ditshelo diaso. Dia sho dikondja, sho pombaka mendɛ le Nzambi, nɛ dia Sɔlɔmɔna, kanga lomba, akate ate: “Jehowa ndamɛ mbatoshanaka lomba; oma l’onyɔ ande mbatotombaka ewo la shɛnɔdi.” (Tokedi 2:​1-6, NW) Ko ewo, lomba la shɛnɔdi kɛdikɛdi na?

2 Ewo kɛdikɛdi tshelo ya mbekesanɛ l’akambo oma lo mbasala, mbashishima ɔlɔlɔ kana mbaeka. Lomba kɛdikɛdi dikoka dia kamba la ewo lo yoho yasungana ko kondja etombelo w’ɛlɔlɔ oma lɔkɔ. (Mateu 11:19) Nkumekanga Sɔlɔmɔna akɛnya lomba lande lo sɛkɛ lam’akaye amato ahende wakasusanaka ɔna; dia nde shidiya owanu ɔsɔ, nde akakambe la ewo kaki lande lo dikambo dia ngandji k’efula katokaka ombutshi wa omoto ɔnande. (1 Khumi ya Dikanga 3:​16-28) Shɛnɔdi kɛdikɛdi “tshundju ya ngɔ.” Shɛnɔdi ele “dikoka diele la yimba dia yɔ mbeya tshikitanya dikambo la dikambo.” (Webster’s Universal Dictionary) Naka sho mbɛdiya otema aso otsha lo shɛnɔdi, kete Jehowa ayotoshayɔ lo tshimbo y’Ɔnande. (2 Timote 2:​1, 7) Ko ngande wakoka shɛnɔdi monga la shɛngiya lo awui wa weho la weho wa lo lɔsɛnɔ na?

Shɛnɔdi la Ɛtɛkɛta Aso

3 Shɛnɔdi tokimanyiyaka dia sho mbeya ɔnɛ ekɔ “etena ka nembohala, la etena ka nteketa.” (Undaki 3:⁠7) Dionga sɔ tokimanyiyaka nto dia sho monga la yewo lo kɛnɛ katɛkɛtaso. Tokedi 11:​12, 13 (NW) mbutaka ɔnɛ: “Onto lele bu la otema atɔnyɔlaka osekande onto, koko onto lele la shɛnɔdi ya woke efula ele ɔnɛ latɔlɛmbɔhalaka. Ɔnɛ latokindolaka oko omamatanyishi mbisholaka toseke, koko ɔnɛ lele la yimba ya kɔlamelo tokombaka dikambo.” Mɛtɛ, onto latɔnyɔlaka onyande “bu la otema.” Lo ndjela Wilhem Gesenius, ofundji ɔmɔtshi w’adiksiɔnɛrɛ, onto la ngasɔ “kema la yimba.” Nde bu kanga tshundju, ndo woho wɔshiwɔ tshɛkɛta “otema” mɛnyaka ɔnɛ waonga amɔtshi w’ɛlɔlɔ wa lonto la l’etei bu. Naka onto layata ate Okristo mbende ambomɛ tayɔkaka ɔyɔkayɔka ko tamamatanyiyanɛka akambo kana tatɛnganaka, kete wanɛ wakasɔnama oko dikumanyi l’atei w’etshumanelo pombaka menda dikambo sɔ ɔlɔlɔ dia vɔ nkomiya etshelo kɛsɔ ka mindo l’atei w’etshumanelo.​—⁠Akambu w’Asi Lewi 19:16; Osambu 101:5; 1 Koreto 5:⁠11.

4 Otshikitanyi la wanɛ wele “bu la otema,” anto wele la “shɛnɔdi ya woke efula” nɛmbɔhalaka l’etena kasungana nɛmbɔhala. Vɔ hawoshola toseke takana. (Tukedi 20:19) Oko weyawɔ ɔnɛ etshelo ka mpɔsɔlaka ɛtɛkɛta kokaka ntshelɛ onto kɔlɔ, anto wele la shɛnɔdi wekɔ la “yimba ya kɔlamelo.” Vɔ wekɔ la kɔlamelo le anyawɔ ambetawudi ndo hawoshola toseke takoka mbidja anyawɔ ambetawudi lo wâle. Akristo wele la shɛnɔdi lam’awatɛwɔ toseke tɔmɔtshi lo kɛnɛ kendana l’etshumanelo, vɔ totilamaka l’etema awɔ edja ndo lam’ayɛna ɔlɔngɔswamelo wa Jehowa dimɛna mbishola toseke takɔ l’atei w’ekanda watondjawɔ.

Shɛnɔdi la Dionga Diaso

5 Tokedi ta lo Bible tokimanyiyaka dia sho monga la shɛnɔdi ko mbewɔ lɔkɛwɔ lahasungana. Ɛnyɛlɔ, Tukedi 10:23 mbutaka ɔnɛ: “Dia ntsha kolo eli uku tokenyo le kanga enginya, keli kanga [shɛnɔdi atoyalaka la lomba, NW].” Wanɛ wɔsa akambo w’otshatsha oko ‘tɔkɛnyɔ’ hawɛnyi ɔnɛ lɔkɛwɔ lawɔ lekɔ kɔlɔ, ndo vɔ mɔnyɔlaka Nzambi, hawɛnyi ɔnɛ onto tshɛ ayohomba ndjâtɛkɛtɛ la ntondo kande. (Romo 14:12) Anto wa ngasɔ wa ‘dinginya’ wekɔ la tokanyi tambofukutana ko fɔnyaka ɔnɛ Nzambi hɛnyi akambo wa kɔlɔ wasalawɔ. Lo ditshelo diawɔ, vɔ mɛtɛ mbutaka ɔnɛ: ‘Jehowa bu.’ (Osambu 14:​1-3; Isaya 29:​15, 16) Lam’ele vɔ hawɔlɔmbwama l’awui a Nzambi, vɔ kema la shɛnɔdi ndo hawokoke kanyiya akambo ɔlɔlɔ.​—⁠Tukedi 28:⁠5.

6 “Kanga shɛnɔdi” mbeyaka ɔnɛ awui w’otshatsha kema ‘tɔkɛnyɔ.’ Nde mbeyaka ɔnɛ awui w’otshatsha hawɔngɛnyangɛnya Nzambi ndo vɔ kokaka fukutanya diokanelo diele lam’asa onto nde la Nzambi. Dionga dia ngasɔ diekɔ dionga di’enginya nɛ dia diɔ shidiyaka nɛmɔ di’onto, pandjolaka awala, fukutanyaka yimba la demba di’onto ndo mboshishɛka lonyuma lande. Lâsɔ nyɛsɔ tɛdiya otema aso otsha lo shɛnɔdi ndo tɔsɛkɛ awui w’otshatsha kana weho tshɛ w’akambo wa mindo.​—⁠Tukedi 5:​1-23.

Shɛnɔdi la Yimba Yaso

7 Mbɛdiya otema aso otsha lo shɛnɔdi tokimanyiyaka nto dia sho mbahemɛ yimba yaso. Tokedi 14:29 (NW) mbutaka ɔnɛ: “Ɔnɛ lahatokaka nkɛlɛ esadi ekɔ la shɛnɔdi y’efula, koko onto lahakikɛ asolo mbudiyaka awui w’enginya.” Ɔkɔkɔ ɔmɔtshi wayatshutshuya kanga shɛnɔdi dia nde sala tshɛ dia mbewɔ nkɛlɛ ka tshambandeko ele nɛ dia nkɛlɛ ka ngasɔ salɛka onto lakioka kɔlɔ lo demba. Nkɛlɛ ka ngasɔ kokaka mbudiya mpedu ka dikila l’atei wa demba ndo mbisha onto hemɔ lo ɔhɛngɛlɔ. Adɔkɔtɛlɛ mbutaka ɔnɛ nkɛlɛ la odudu ekɔ akambo wadiya kana washa onto hemɔ yele oko hemɔ ka diowe (asthme), hemɔ ya lo lokoho la demba, ekakatanu wa lo dikundju, ndo mpota ya topaka.

8 Aha paka dia kokɛ demba oto mbahombaso monga la shɛnɔdi ndo tshika ‘mbokaka nkɛlɛ esadi.’ Onto lahakikɛ asolo kokaka ndjosala awui wele oko kanga enginya ko nde ndjonyanga l’ɔkɔngɔ. Shɛnɔdi tokimanyiyaka dia sho menda kɛnɛ kakoka tomba oma lo mbekelo ka tondjaka ɛtɛkɛta otondjatondja kana oma l’awui w’otshatsha ko toshimba di’aha sho ‘mbudiya awui w’enginya’ lo ntsha dikambo dimɔtshi diatosalaka onto laha la lomba. Shɛnɔdi ndekaka tokimanyiya dia sho mɛna ɔnɛ odudu kokaka fukutanya ekanelo kaso ka yimba ko hatoyokoka kanyiya dikambo dimɛna dimɛna. Naka taya ngasɔ, kete hatotokoka sala lolango la Nzambi nto ndo ndjaɔtɔnganyiya l’awui ande wosembwe. Mɛtɛ, nkɛlɛ ka tshambandeko ndanyaka lonyuma l’onto. ‘Yimamba ya nkɛlɛ’ mbidjama mɛtɛ l’ɔnɔngɔ w’‘etsha wa demba’ wa kɔlɔ wakoka tohondja Diolelo diaki Nzambi. (Ngalatiya 5:​19-21) Lâsɔ, oko weso Akristo wele la shɛnɔdi, ‘tolongake esadi, aha sho tɛkɛtaka esadi, ndo aha sho mbokaka nkɛlɛ esadi.’​—⁠Jakoba 1:⁠19.

9 Naka tamboka nkɛlɛ, shɛnɔdi mbeyaka tɛnya ɔnɛ pombaka sho nɛmbɔhala di’aha ndjotondja awui a londjo. Tukedi 17:27 mbutaka ɔnɛ: ‘Ɔnɛ latoyakimɛka lo ɛtɛkɛta ande ekɔ la ewo, ndo kanga shɛnɔdi ekɔ la yimba ya yɔɔyɔ.’ Shɛnɔdi la ngandji k’anangɛso ayotokimanyiya dia sho mɛna ohomba wa mbahemɛka saki ka tondjaka ɛtɛkɛta wa lɔlɛngɔ mbala kakɔ ɔtɔi, aha la kana yimba. Naka takadunganedi la nkɛlɛ k’efula ko takatundjisha awui amɔtshi wa kɔlɔ, kete ngandji la ndjâkitshakitsha ayotosokoya dia sho nɔmba edimanyielo ndo sala tshelo mɔtshi yɛnya ɔnɛ tamboyatshumoya. Ohɔsa dia onto ɔmɔtshi ambokosalɛ kɔlɔ. L’etena kɛsɔ, pombaka wɛ tɛkɛta la nde la yimba ya wɔlamu ndo ya ndjâkitshakitsha l’oyango wa ntondo wa mbidja wɔladi lam’asanyu.​—⁠Mateu 5:​23, 24; 18:​15-17.

Shɛnɔdi la Nkumbo Kaso

10 Ekɔ ohomba di’ase nkumbo monga la lomba ndo la shɛnɔdi, nɛ dia waonga asɔ keketshaka nkumbo. Tukedi 24:​3, 4 mbutaka ɔnɛ: ‘Oma lo lomba mbayohikama luudu, ndo oma lo shɛnɔdi mbayoloshikikala. Oma l’ewo mbayolola tenyi dia luudu dia l’etei la diangɔ tshɛ dia nɛmɔ di’ohomba ndo di’ɛlɔlɔ.’ Lomba la shɛnɔdi ekɔ oko atafadi w’amɛna wakoka kimanyiya onto dia nde mbika lɔsɛnɔ la nkumbo l’oshika. Shɛnɔdi kimanyiyaka ambutshi w’Akristo dia vɔ mbeya ekiyanu la tokanyi ta l’etema w’anawɔ. Kanga shɛnɔdi sawolaka l’omɛnde kana la wadiɛnde, nde mbohokamɛka ndo shihodiaka tokanyi tande la kɛnɛ kele l’otema ande.​—⁠Tukedi 20:⁠5.

11 Lomba la shɛnɔdi mɛtɛ ekɔ ohomba efula dia lɔsɛnɔ l’ɔngɛnɔngɛnɔ monga l’atei a nkumbo. Ɛnyɛlɔ, Tokedi 14:1 (NW) mbutaka ɔnɛ: “Omoto lele la lomba mɛtɛ akake luudu lande, koko omoto l’enginya tolihandjolaka l’anya ande ndamɛ.” Omoto lele la lomba ndo la shɛnɔdi ndo layakitshakitsha l’ɛse k’omɛnde kambaka la wolo ande tshɛ lo wahɔ w’ase luudu lande ndo kimɔka ekimanyielo kande lo yoho shɔ dia mbika nkumbo kande. Dikambo dimɔtshi ‘diayohika luudu lande’ ele nshi tshɛ nde tɛkɛtaka akambo w’ɛlɔlɔ lo lokombo l’omɛnde ko keketshaka anto akina dia vɔ mbɔsa omɛnde la nɛmɔ di’efula. Omoto lakoka, lele la shɛnɔdi ndo lalɛmiya Jehowa ndo lawoka wɔma ndjâkondjɛka lotombo.​—⁠Tukedi 12:4; 31:​28, 30.

Shɛnɔdi ndo Akambo Wasalaso lo Lɔsɛnɔ

12 Shɛnɔdi tokimanyiyaka dia sho salaka akambo aso tshɛ lo yoho yasungana. Dui sɔ mbatawɔ lo Tukedi 15:21 ɔnɛ: “Akambu w’enginya watongenyangenyaka one laha la yimba. Keli kanga [shɛnɔdi tɔkɛndakɛndaka tɔɔ otsha la ntondo, NW].” Yokedi shɔ alangayɔ mbuta na? Sala akambo w’enginya ekɔ kiɔkɔ y’ɔngɛnɔngɛnɔ le apami, amato la ɛlɔngɔlɔngɔ wa dinginya. Vɔ “bu la otema,” kɛdikɛdi vɔ tshutshuyamaka la nsaki ya kɔlɔ, ndo wekɔ dinginya dia tshɔlɔlɔ ko mbokaka ndo ɔlɔ lo sala akambo w’enginya.

13 Sɔlɔmɔna, Nkumekanga k’Isariyɛlɛ kaki la shɛnɔdi, akɛnyi ɔnɛ ɛngɛnɔngɛnɔ wa tshanana bu ohomba kânga yema tshitshɛ. Nde akate ate: “Dimi lakatela utema ami nti: Tutshu! layukedika la ongenongeno; okone ongenengene. Keli ndu dikambu so dieko anyanya. Dimi lakati dia tola nti: To teli [dadi, NW]! la dia ongenongeno nti: Waho akona weli loko?” (Undaki 2:​1, 2) Oko wakinde pami ka shɛnɔdi, Sɔlɔmɔna akɛnyi ɔnɛ tɔɔla toto hangɛnyangɛnya onto nɛ dia tɔ hatowela ɔngɛnɔngɛnɔ wa mɛtɛ ndo wa pondjo. Tɔɔla kokaka tokimanyiya dia mbohɛ ekakatanu aso lo tshanda mɔtshi, koko l’ɔkɔngɔ wa tɔɔla, ekakatanu akɔ mbeyaka ndjoya la wolo wa tshɛ. Diɔ diakɔ mɛtɛ diakakoke Sɔlɔmɔna mbuta ɔnɛ tɔɔla tekɔ “dadi.” Lande na na? Nɛ dia tɔɔla ta wɔlɔla fukutanyaka yimba yaso ko hatokoke kana akambo ɔlɔlɔ. Tɔ totshutshuyaka dia sho mbɔsa akambo w’ohomba oko awui wa lo sawosawo. Woho w’ɔngɛnɔngɛnɔ wɔsɔhanyemi l’ɛtɛkɛta ndo la ditshelo diatotshaka ɔkɛnyi wa sawosawo dia ngɛnyangɛnya nkumekanga hakoke mbɔsama oko dui dimɔtshi di’ohomba. Naka sho shihodia kɛnɛ kakɛnyi Sɔlɔmɔna oma lo tɔɔla la ɛngɛnɔngɛnɔ wa lɔkɔ, kete tayoyakokɛ di’aha monga ‘anangi w’ɛngɛnɔngɛnɔ l’ɔtɛ wa monga anangi wa Nzambi.’​—⁠2 Timote 3:​1, 4. 

14 Kanga shɛnɔdi ngande watondɔkɛndakɛndaka “tɔɔ otsha la ntondo” na? Shɛnɔdi ya lo nyuma ndo okitanyielo w’awui wa Nzambi nɔmbɔlaka anto lo mboka k’akambo w’ɔlɔlɔ ndo kosembwe tɔɔ. Ekadimwelo kaki Émile Osty mbutaka ɔnɛ: “Awui w’enginya wekɔ tshondo y’ɔngɛnɔngɛnɔ le onto lele bu la wɔɔngɔ, koko kanga yimba tosembɔka tɔɔ lo mboka kande.” “Kanga shɛnɔdi” sembolaka towoka tande ndo kokaka tshikitanya ɔlɔlɔ la kɔlɔ dikambo nde ekɔ lo kitanyiya Dui dia Nzambi lo lɔsɛnɔ lande.​—⁠Heberu 5:14; 12:​12, 13.

Tɔlɔmbake Jehowa Nshi Tshɛ dia Nde Tosha Shɛnɔdi

15 Dia sho kɛndakɛnda tɔɔ lo lɔsɛnɔ laso, ekɔ ohomba sho tshɛ mbetawɔ ɔnɛ sho bu kokele ndo nɔmbaka Jehowa dia nde tosha shɛnɔdi ya lo nyuma. Tukedi 2:​6-9 mbutaka ɔnɛ: “[Jehowa ndamɛ mbatoshanaka lomba; oma l’onyɔ ande mbatotombaka ewo la shɛnɔdi, NW]. Ndi atumbelaka antu w’ololo yimba. Ndi keli engawu ka wane watokendakendaka lu akambu w’usimbwi, dia ndi nama mbuka ya sambu k’ololo la mumbela ekilami andi mbuka. Ku we ayulimbitela ololo, uluwanyi, la sambu k’ololo, mbuka tshe keli ololo.”​—⁠Ɛdika la Jakoba 4:⁠6.

16 Oko weyaso ɔnɛ le Jehowa mbendɛso, nyɛsɔ toyakitshakitsha ndo toyange dia mpotɔ lolango la Nzambi lo liyangiayangiaka l’atei a Dui diande. Nde ekɔ la lomba la kokele, ndo alako ande wekɔ nshi tshɛ ɔlɔlɔ. (Isaya 40:13; Romo 11:34) Lo mɛtɛ, dako tshɛ diahɔtɔnɛ la Dui dia Nzambi diekɔ anyanya. Tukedi 21:30 mbutaka ɔnɛ: “[Ndoko lomba koyanga shɛnɔdi, NW] kana daku, dieya nsemanela la [Jehowa].” (Ɛdika la Tukedi 19:21.) Paka shɛnɔdi ya lo nyuma yakondjaso lo mbekaka Dui dia Nzambi l’ekimanyielo k’ekanda watomba lo tshimbo y’“ɔhɔmbɔ wa kɔlamelo ndo wa kɛsɔ” mbayotokimanyiya dia sho mbidjɛ lo mboka k’ɔlɔlɔ lo lɔsɛnɔ laso. (Mateo 24:​45-47, NW) Ɔnkɔnɛ, nyɛsɔ tɔlɔmbɔlake lɔsɛnɔ laso lo ndjela alako wa Jehowa, aha sho mbohɛ ɔnɛ: oyadi kânga alako a woho okina wekɔ lo mbokɛma amɛna ngande, vɔ hawokoke mbɛdima la Dui dia Nzambi.

17 Akristo wele la shɛnɔdi washana alako mbeyaka ɔnɛ alako akɔ pombaka monga l’etshina ka wolo l’atei a Dui dia Nzambi; vɔ mbeyaka nto ɔnɛ pombaka mbekaka Bible ndo kanaka yimba l’awui a lɔkɔ la ntondo ka kadimola dimbola dimɔtshi. (Tukedi 15:28) Naka wembola ɛmɔtshi wendana l’akambo w’ohomba efula wambokadimwama kɔlɔ, kete wâle wa mamba kokaka monga. Diɔ diakɔ diahomba Akristo wakasɔnama oko dikumanyi monga la shɛnɔdi ya lo nyuma ndo nɔmbaka Jehowa dia nde mbalɔmbɔla lam’ayatshutshuyawɔ dia kimanyiya asekawɔ ambetawudi lo nyuma.

Toyale la Shɛnɔdi ya lo Nyuma lo Yɛdikɔ y’Efula

18 Dia sho ngɛnyangɛnya Jehowa, pombaka sho monga la ‘shɛnɔdi lo akambo tshɛ.’ (2 Timote 2:⁠7) Mbekaka Bible la mposa k’efula ndo ndjelaka ɛlɔmbwɛlɔ ka nyuma ka Nzambi la k’ɔlɔngɔswamelo ande ayotokimanyiya dia sho mɛna kɛnɛ kahombaso ntsha naka tambokoma la ntondo k’akambo wakoka todja lo mboka ka kɔlɔ. Ɛnyɛlɔ: ohɔsa dia dikambo dimɔtshi hadiosalemi l’atei w’etshumanelo lo yoho yakanyiyaso. Shɛnɔdi ya lo nyuma yayotokimanyiya dia sho mɛna ɔnɛ dikambo sɔ bu ɔkɔkɔ wa sho tomba oma l’atei w’ekambi wa Jehowa ko tshika olimu wa Nzambi. Ohokanyiya diɛsɛ diele laso dia kambɛ Jehowa, lotshungɔ la lo nyuma lele laso, ndo ɔngɛnɔngɛnɔ wakokaso kondja oma l’olimu aso w’esambisha wa Diolelo. Shɛnɔdi ya lo nyuma tokimanyiyaka dia sho monga l’ekanelo k’ɔlɔlɔ ndo mbeya ɔnɛ tamboyakimɔka le Nzambi ndo sho pombaka mbɔsa diokanelo diasaso la nde la nɛmɔ efula, aha la mbidja yimba lo kakɔna tshɛ kasala anto akina. Naka ndoko kɛnɛ kakokaso ntsha lo ndjela teokrasi dia sho shidiya okakatanu ɔmɔtshi, kete pombaka sho mbikikɛ asolo ko kongɛka Jehowa edja ndo lam’ayondɔlɔngɔsɔla dikambo diakɔ. Nyɛsɔ ‘tokongɛke Nzambi’ koko aha sho mpekɔ ko tomba oma l’etshumanelo kana nkɔmɔ otema.​—⁠Osambu 42:​5, 11.

19 Shɛnɔdi ya lo nyuma tokimanyiyaka dia sho tetemala monga la kɔlamelo le Nzambi ndo le ekambi ande. Paulo akatɛ Akristo wa la Filipi ate: ‘Dimi lekɔ lo tetemala nɔmba dia ngandji kanyu nyomoleka ndola l’ewo k’oshika ndo la shɛnɔdi ya tshɛ; dia nyu monga l’akoka wa menda akambo woleki ohomba, dia nyu monga pudipudi ndo aha takanya ndoko onto edja ndo lo lushi la Kristo.’ (Filipi 1:​9, 10) Dia sho kanaka yimba ɔlɔlɔ, sho pombaka monga la ‘ewo k’oshika ndo la shɛnɔdi ya tshɛ.’ Tshɛkɛta ya lo Grɛkɛ yokadimwami lanɛ ɔnɛ ‘shɛnɔdi’ mɛnyaka “eokelo kana wɛnɛlɔ wa dikambo oma l’ekimanyielo k’awoki ndo ka yimba.” Lam’ekaso dikambo dimɔtshi, sho nangaka mɛna woho wɔtɔnɛdiɔ la Nzambi ndo la Kristo ndo kana yimba dia mbeya nganɛ watomboladiɔ lonto la Jehowa la tɛdikɔ tɔsande. Dui sɔ tokimanyiyaka dia sho pamia shɛnɔdi yaso ndo lowando lele laso lo kɛnɛ kakatosalɛ Jehowa Nzambi nde la Yeso Kristo. Naka hatoke dikambo dimɔtshi dimɛna dimɛna, kete shɛnɔdi yayotokimanyiya dia sho mɛna ɔnɛ hatohombe shisha mbetawɔ kaso l’akambo tshɛ w’ohomba wakateke lo kɛnɛ kendana la Nzambi, la Kristo, ndo l’asangwelo wa Nzambi.

20 Tayoyala la shɛnɔdi ya lo nyuma lo yɛdikɔ y’efula naka sho mbɔtɔnganyiyaka tokanyi taso la ditshelo diaso nshi tshɛ la Ɔtɛkɛta wa Nzambi. (2 Koreto 13:⁠5) Naka sho ntshaka ngasɔ lo yoho yakoka tokimanyiya, kete tayonga la ndjâkitshakitsha ndo hatotɔkɔkɔmalaka paka lo tokanyi taso toto ko mɔnyɔlaka anto akina. Shɛnɔdi yayotokimanyiya dia sho mbetawɔ engwelo ndo menda akambo woleki ohomba. (Tukedi 3:⁠7) Ɔnkɔnɛ, oko weso la saki ka ngɛnyangɛnya Jehowa, nyɛsɔ toyange dia ndola l’ewo k’oshika ka Dui diande. Dui sɔ diayotokimanyiya dia sho tshikitanya ɔlɔlɔ la kɔlɔ, mɛna kɛnɛ kele mɛtɛ ohomba, ndo tshikala la kɔlamelo ya tshɛ lo diokanelo di’ohomba efula diasaso la Jehowa. Akambo asɔ tshɛ kokaka salema naka sho mbɛdiya otema aso otsha lo shɛnɔdi. Koko, dikambo dikina nto diekɔ ohomba. Sho pombaka tshika shɛnɔdi dia yɔ tokokɛ.

[Study Questions]

1. Ngande wakokaso mbɛdiya otema aso otsha lo shɛnɔdi na?

2. (a) Ewo kɛdikɛdi na? (b) Oko le yɛ, elɛwɔ lomba? (c) Shɛnɔdi ele na?

3. Ngande wakokayɛ nembetshiya Tukedi 11:​12, 13 ndo kɛnɛ kalembetshiya monga onto lele “bu la otema”?

4. Akristo wele la shɛnɔdi ndo la kɔlamelo atowosalaka naka wambowatɛ sheke mɔtshi?

5. ‘Akanga a dinginya’ ngande wɔsawo awui w’otshatsha, ndo lande na?

6. Lande na kele awui w’otshatsha wekɔ akambo w’enginya ndo ngande wakokaso mbaɔsa naka tekɔ la shɛnɔdi?

7. Naa akambo amɔtshi wa kɔlɔ watosalemaka lo demba l’ɔtɛ wa nkɛlɛ?

8. Onto lahakikɛ asolo kokaka ndjotsha dikambo diakɔna? Ko ngande wakoka shɛnɔdi tokimanyiya lo dikambo sɔ?

9. Ngande wakoka shɛnɔdi la ngandji k’anangɛso tokimanyiya dia sho shidiya ekakatanu wele lam’asaso l’anangɛso?

10. Naa ohomba wa lomba la shɛnɔdi lo lɔsɛnɔ la nkumbo?

11. Ngande wakoka omoto lotshukami lele la shɛnɔdi ‘mbika nkumbo kande’?

12. Wanɛ wele “bu la otema” ngande wɔsawɔ awui w’enginya, ndo lande na?

13. Sɔlɔmɔna akandɛnyi lo dikambo dia tɔɔla la ɛngɛnɔngɛnɔ wa tshanana?

14. Kanga shɛnɔdi ngande watondɔkɛndakɛndaka “tɔɔ otsha la ntondo” na?

15. Wetshelo akɔna wakondjaso oma lo Tukedi 2:​6-9?

16. Bonde kele ndoko lomba koyanga shɛnɔdi kana alako wasɛmanɛ la Jehowa?

17. Awui akɔna wakoka tomba naka onto ambolongola dako dia kɔlɔ?

18. Naka okakatanu ɔmɔtshi ambotomba l’atei w’etshumanelo, ngande wakoka shɛnɔdi tokimanyiya di’aha sho ndjɛkayɛka lo nyuma?

19. (a) Naa otondo wa dikambo wakalɔmbɛka Paulo Ase Filipi? (b) Ngande wakoka shɛnɔdi tokimanyiya naka hatoshihodia dikambo dimɔtshi?

20. Ngande wakokaso monga la shɛnɔdi ya lo nyuma lo yɛdikɔ y’efula?

[Caption]

[Questions]

[Caption on page 10]

[Caption on page 10]

Shɛnɔdi tokimanyiyaka dia sho mbahemɛ yimba yaso

[Caption on page 12]

[Caption on page 12]

Sɔlɔmɔna, Nkumekanga kaki la shɛnɔdi, akɛnyi ɔnɛ ɔngɛnɔngɛnɔ wa tshanana bu ohomba mɛtɛ le onto

[Caption on page 13]

[Review on page 13]

Okonde Wayoyokadimola?

◻ Bonde kahombaso mbɛdiya otema aso otsha lo shɛnɔdi?

◻ Ngande wakoka shɛnɔdi monga la shɛngiya lo ɛtɛkɛta aso ndo lo lɔkɛwɔ laso?

◻ Shɛnɔdi kokaka monga la shɛngiya yakɔna lo yimba yaso?

◻ Bonde kahombaso nɔmbaka Jehowa nshi tshɛ dia nde tosha shɛnɔdi?

    Ekanda wa l’Ɔtɛtɛla (1983-2025)
    Tomba
    Ɔtɔ
    • Ɔtɛtɛla
    • Kahana l'onto
    • Nango
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ɛlɛmbɛ w'okambelo
    • Awui wa sheke
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Ɔtɔ
    Kahana l'onto