‘Apami Wele Oko Weshasha’ Wakasɔnama Dia Kokɛ Ɛkɔkɔ Wa Jehowa
‘Lam’akandadɛ l’olongo, nde akatɔlɛ olui wa fumbe; nde akakimɔ apami wele oko weshasha.’—EFESO 4:8.
1. Kadiyɛso kɛmɔtshi k’Okristo akandate lo dikambo dia dikumanyi dia l’etshumanelo kawɔ?
“LOSAKA efula lo woho watokokɛnyu. Ɔmɔnɔmɔnɔ anyu, wangasanu, ndo woho watokokɛnyu ndja oma k’ɛse otema. Nshi tshɛ, nyu nyokôngaka suke dia tohokamɛ, ndo sawola la so awui w’oma lo Bible wakeketsha timba taso. Lekɔ lo nɔmba dia dimi mbɔsaka ekimanyielo kanyu la nɛmɔ.” Kɛsɔ mbakafundɛ kadiyɛso kɛmɔtshi dikumanyi dia l’etshumanelo kawɔ. Mbokɛmaka mɛtɛ dia ngandji kakawôke elami ɛsɔ w’Akristo akawonanda efula.—1 Petero 5:2, 3.
2, 3. (a) Lo ndjela Isaya 32:2, ngande wakokɛ dikumanyi ɛkɔkɔ wa Jehowa la kɛtshi? (b) Etena kakɔna kakokaso mbɔsa ekumanyi oko woshasha?
2 Jehowa mbakɔsɛ yɛdikɔ ya sɔna dikumanyi dia vɔ kokɛka ɛkɔkɔ ande. (Luka 12:32; Joani 10:16) Jehowa mbɔsaka ɛkɔkɔ ande la nɛmɔ di’efula, diɔ diakɔ diakandâsombe la dikila dia Yeso di’oshinga wolo. Diakɔ diahatakoke mama lo dikambo di’ɔngɛnɔngɛnɔ woka Jehowa etena kalama dikumanyi ɛkɔkɔ ande la lotutsha. (Etsha 20:28, 29) Longa prɔfɛsiya kakatama lo dikambo dia dikumanyi kana “ewandji” ɛsɔ: “Untu l’untu ayuyala uku eshamelu uma lu lopepe, uku ukumbo uma lu ngimbi, uku ekedi w’ashi lu kete ya wumu, ndu uku dedi dia dive dia wuki l’usui watuhekuyaka antu.” (Isaya 32:1, 2) Eelo, vɔ pombaka kokɛ, keketsha ndo samba ɛkɔkɔ ande. Omalɔkɔ, dikumanyi diakokɛ ɛkɔkɔ la kɛtshi mɛnyaka ɔnɛ vɔ ntshaka tshɛ dia kotsha kɛnɛ kâlɔmba Nzambi.
3 Dikumanyi dia ngasɔ mbɔsamaka lo Bible oko ‘apami wele oko weshasha.’ (Efeso 4:8) Etena kakanayɛ dikambo dia woshasha, yimba yayɛ tshɔ̂ka l’ɛngɔ kɛmɔtshi kakondja onto dia kotsha ohomba ɔmɔtshi kana ngɛnyangɛnya ɔnɛ lakilongola. Ekumanyi kokaka mbɔsama oko woshasha lam’akambande l’akoka ande dia kimanyiya onto lele lo dihombo ndo dia ngɛnyangɛnya ɛkɔkɔ. Ngande wakokande ntsha ngasɔ na? Okadimwelo watosha Paulo oma l’awui wa lo Efeso 4:7-16 shimboyaka nganɛ wayasha Jehowa la ngandji tshɛ le ɛkɔkɔ ande.
Oma lende Aya ‘Apami Wele oko Weshasha’?
4. Dia kotsha Osambu 68:18, lo woho akɔna ‘wakadɛ Jehowa l’olongo wa ka nhwɛ,’ ndo waa na waki ‘apami wele oko weshasha’?
4 Lam’akakambe Paulo l’etelo k’ɔnɛ ‘apami wele oko weshasha,’ nde akavusola kɛnɛ kakate Nkumekanga Davidi lo dikambo diaki Jehowa ate: ‘Wɛ akadɛ l’olongo; wɛ akatshu la waa fumbe; wɛ akɔshi apami wele oko weshasha.’ (Osambu 68:18) Ɛnɔnyi ɛmɔtshi eto l’ɔkɔngɔ w’Ase Isariyɛlɛ kita Nkɛtɛ ya Daka, Jehowa ‘akadɛ’ lo Dikona dia Siɔna lo yoho ya didjidji, ko akêtɛ Jerusalɛma osomba wa nkumekanga wa wodja w’Isariyɛlɛ, ko Davidi nkumekanga kayɔ. Ko waa na asɔ waki ‘apami wele oko weshasha’? Vɔ waki apami wakawande lo fumbe lam’akawatalɔshaka dia mbɔsa nkɛtɛ ya daka. Fumbe mɔtshi l’atei awɔ wakayoyalaka akimanyedi w’Ase Lɛwi l’elimu awɔ wa lo tabɛrnakɛlɛ.—Ezera 8:20.
5. (a) Ngande wɛnya Paulo ɔnɛ Osambu 68:18 kotshamaka l’etshumanelo k’Akristo? (b) Lo woho akɔna ‘wakadɛ Yeso l’olongo wa ka nhwɛ’?
5 Lo mukanda wakandafundɛ Ase Ɛfɛsɔ, Paulo akɛnya ɔnɛ ɛtɛkɛta ɛsɔ w’omembi w’esambu wakakotshama lo yɛdikɔ ya woke lo etshumanelo k’Akristo. Lo vusola Osambu 68:18, Paulo akafunde ate: ‘Takalongola onto l’onto ngandji ka mamba lo ndjela yɛdikɔ ya losha lakɛdika Kristo.’ Diakɔ diatande ate: ‘Lam’akandadɛ l’olongo, nde akatshu la waa fumbe; nde akakimɔ apami wele oko weshasha.’ (Efeso 4:7, 8) Lanɛ, Paulo ekɔ lo kamba l’osambu ɔnɛ lo dikambo dia Yeso oko otomami wa Nzambi. Yeso ‘akalɛmbia andja’ oma lo kɔlamelo yande. (Joani 16:33) Ndo nto, nde akalɛmbiya nyɔi la Satana oma lo woho wakawôlola Nzambi. (Etsha 2:24; Heberu 2:14) L’ɔnɔnyi 33 T.D., Yeso lakôlɔ ‘akambela l’elongo’—lâdiko dia ditongami dikina tshɛ dia l’olongo. (Efeso 4:9, 10; Filipi 2:9-11) Oko ombidji w’otshumba, Yeso ‘akande amɔtshi lo fumbe’ oma l’atei w’atunyi ande. Woho akɔna na?
6. Tatɛ oma lo Pɛntɛkɔsta ka lo 33 T.D., ngande wakatatɛ Yeso, ɔnɛ lakadɛ l’olongo pandjola luudu la Satana, ndo akandatshe la waa ‘fumbe’?
6 Lam’akinde la nkɛtɛ, Yeso akɛnya dia nde ndeka Satana wolo lo tshungola wanɛ wakakimamɛ lo lɔhɔmbɔ l’ɛdiɛngɛ. Aki oko Yeso akɔtwɛ Satana lo luudu lande ko mbôkeleka, ko mbɔsa diangɔ diande. (Mateu 12:22-29) Ohokanyiya elanyelo kotela Yeso kam’akandôlɔ ko vɔ mbosha ‘lowandji tshɛ l’olongo ndo la nkɛtɛ’! (Mateu 28:18) Oma ko Pɛntɛkɔsta ka l’ɔnɔnyi 33 T.D., Yeso ɔnɛ lakadɛ l’olongo oko otomami wa Nzambi, akatatɛ nanya luudu laki Satana etena ‘kakandande amɔtshi lo fumbe’—apami wanɛ waki edja efula lo lɔhɔmbɔ la pɛkato la nyɔi l’ɛlɔmbwɛlɔ kaki Satana. Oma lo lolango lawɔ vamɛ, ‘fumbe’ shɔ yakayokomaka ‘ɛhɔmbɔ wa Kristo, lo ntshaka lolango la Nzambi l’otema awɔ tshɛ.’ (Efeso 6:6) Lo mɛtɛ, Yeso akâtshungola oma l’anya wa Satana, ko nde ndjowasha etshumanelo oko ‘apami wele oko weshasha’ lo lokombo la Jehowa. Ohokanyiya nkɛlɛ ka mamba kakoke Satana lam’akandɛnyi dia wambɔ̂hɔtɔla anto asɔ ko washo ande!
7. (a) Weoho akɔna w’akoka wakamba la ‘apami wele oko weshasha’ l’atei w’etshumanelo? (b) Diaaso diakɔna diambosha Jehowa onto tshɛ lakamba oko ekumanyi?
7 Onde tekɔ l’‘apami asɔ wele oko weshasha’ l’etshumanelo ɛlɔ kɛnɛ? Eelo, wekɔ! Vɔ wekɔ lo kamba oko dikumanyi, wakambakɔ efula oko ‘esambisha, anami w’ɛkɔkɔ, ndo oko embetsha’ lo tshumanelo ndekana 87000 di’ekambi wa Jehowa lo nkɛtɛ k’otondo. (Efeso 4:11) Satana kombolaka hakoke dia dikumanyi pɛnyahɛnya ɛkɔkɔ. Koko aha l’ɔkɔkɔ ɔsɔ mbakawasha Nzambi etshumanelo oma lo tshimbo ya Yeso. Koko Jehowa akakimɔ apami asɔ di’etshumanelo kɛndakɛnda dimɛna, ndo vɔ wayoyokoya la nde l’ɔtɛ w’ɛkɔkɔ wakandawasha dia namaka. (Heberu 13:17) Naka ekumanyi mbeyɛ, kete Jehowa akakosha diaaso dia mamba dia wɛ mɛnya ɔnɛ woshasha, kana ɔtshɔkɔ mbeyɛ le ananyɔ. Wɛ kokaka ndjaɛnya oko woshasha lo kotsha ɛkɛndɛ ɛnɛi w’ohomba ɛnɛ.
Naka Ohomba wa “Nduwanya” Wekɔ
8. Lo weoho akɔna weso sho tshɛ l’ohomba wa vɔ tongola mbala mɔtshi na?
8 Ntondotondo, Paulo ate ‘apami wele oko weshasha’ wekɔ “ne dia nduwanya ekilami.” (Efeso 4:12) Tshɛkɛta y’oma lo Grɛkɛ yokadimwami ɔnɛ “nduwanya” kɛdikɛdi mbidja ɛngɔ kɛmɔtshi “l’ɔnɔngɔ.” Oko weso ekokele, tekɔ l’ohomba wa ndowanyema mbala la mbala—dia yimba, lɔkɛwɔ, kana dionga diaso ‘mbɔtɔnganɛ dimɛna’ la kanyi ndo la lolango la Nzambi. La ngandji tshɛ, Jehowa akatosha ‘apami wele oko weshasha’ dia tokimanyiya woho wa sho ndjâlɔngɔsɔla lɛnɛ ele ohomba wa ndjalɔngɔsɔla. Ngande watokimanyiyawɔ na?
9. Ngande wakoka ekumanyi kaloya ɔkɔkɔ wambonganɛ?
9 Mbala mɔtshi, vɔ mbeyaka nɔmba ekumanyi dia nde kimanyiya ɔkɔkɔ ɔmɔtshi wambonganɛ, wele ondo nde ‘ambotakɔ mboka aha la mbeya.’ Ngande wakoka ekumanyi mbôkimanyiya na? Ngalatiya 6:1 mbutaka ɔnɛ: “Nyûkaluya l’etema wa memakana.” Omalɔkɔ, wonya wôlakande, ekumanyi hakoke pamwɛ ɔkɔkɔ wamboshishɔ, lo kamba l’ɛtɛkɛta wa kandji. Dako pombaka keketsha onto, koko aha ‘mbûkiya wɔma.’ (2 Koreto 10:9; ɛdika la Jobo 33:7.) Lam’ele ondo ɔkɔkɔ akɔ ambondama la sɔnyi k’efula, olami w’ɛkɔkɔ wa ngandji pombaka mbewɔ dia pɔtshahɔtsha ɔkɔkɔ ɔsɔ wambɔkɔmɔ. Naka dako, kana lohango, lamboshama la ngandji, kete yimba kana lɔkɛwɔ l’ɔkɔkɔ wambotakɔ mboka mbeyaka nɔngɔswama nto, kana ndowanyema.—2 Timote 4:2.
10. Ndowanya anto akina nemanɛka la dui diakɔna?
10 Lo tosha ‘apami wele oko weshasha’ dia sho ndowanyema, Jehowa aki la kanyi y’ɔnɛ dikumanyi diayotutshaka etema w’anto lo nyuma ndo wayoshaka ɛnyɛlɔ k’ɔlɔlɔ kakoka ekambi ande mbokoya. (1 Koreto 16:17, 18; Filipi 3:17) Ndowanya anto hate dia paka mingolaka wanɛ wambonganɛ ato, koko kimanyiyaka ndo akanga wa kɔlamelo dia vɔ mamema mboka k’ɔlɔlɔ.a Lo menda efula k’akambo wahɛnyahɛnya anto l’asolo ɛlɔ kɛnɛ, efula wekɔ l’ohomba w’ekeketshelo diaha vɔ kɔmɔ. Amɔtshi mbeyaka monga l’ohomba w’ekeketshelo ka la ngandji dia mbɔtɔnganyiya timba tawɔ la ya Nzambi. Oko ɛnyɛlɔ, Akristo amɔtshi wa kɔlamelo ndɔshanaka la dionga di’ɔnɛ haweye ndoko ema kana ɔnɛ wekɔ anto w’anyanya. Anima ɛsɔ ‘wambɔkɔmɔ la tokanyi’ mbeyaka fɔnya ɔnɛ Jehowa hawaokaki ngandji pondjo ndo ɔnɛ oyadi weolo akɔna wayowodja dia kambɛ Nzambi, nde howaêtawɔ. (1 Tesalonika 5:14) Koko, kanyi ya ngasɔ hɔtɔnɛ la woho wôka Nzambi lo dikambo di’atɛmɔdi ande.
11. Kakɔna kakoka ntsha dikumanyi dia kimanyiya wanɛ wayaoka ɔnɛ vɔ wekɔ anto w’anyanya?
11 Dikumanyi lee, akokanyu ntsha dia kimanyiya anto asɔ na? L’asolo wa lututsha, nyowaɛnya oma l’Afundelo ɔnɛ Jehowa ndjakiyanyaka lo dikambo di’ekambi ande tshɛ, ndo nyâshikikɛ ɔnɛ avɛsa anɛ w’oma lo Bible mendanaka l’ɔmɔ ɔmɔ la l’atei aso. (Luka 12:6, 7, 24) Nyâkimanyiya dia vɔ mɛna ɔnɛ Jehowa ‘akawaelɛ’ dia mbôkambɛ, omalɔkɔ, nde pombaka mɛtɛ mbaɔsaka la nɛmɔ. (Joani 6:44) Nyâkeketsha ɔnɛ vɔ kema anto wa ntondo wa ndjaoka ngasɔ—ndo ekambi efula wa kɔlamelo waki Jehowa mbakayaokaka woho akɔ. Omvutshi Elidja akakɔmɔ wolo ko nde akakombola mvɔ. (1 Khumi ya Dikanga 19:1-4) Akristo amɔtshi w’akitami wa l’eleko ka ntondo wakayaoke dia etema awɔ ‘ambowawânya.’ (1 Joani 3:20) Sho keketshamaka lam’eyaso ɔnɛ akanga wa kɔlamelo amɔtshi wa lo nshi yakafundamaka Bible ‘waki la nsaki yafɔna la yaso.’ (Jakoba 5:17) Nyu kokaka mbohola kâmɛ l’anto wa ngasɔ asawo w’ekeketshelo wa lo Tshoto y’Etangelo la Réveillez-vous! watɛkɛta di’anto wambɔtɛtɛ solo. Nzambi lakanyetɛ ‘apami wele oko weshasha’ hôhɛ weolo wa la ngandji wadjanyu dia salanganya ɛkɔkɔ.—Heberu 6:10.
‘Nyôdia’ Ɛkɔkɔ
12. Etelo k’ɔnɛ “mpika dimba dia Kristu,” ɛnyatɔ ndo sapi kakɔna kakimanyiya dia mpika ɛkɔkɔ?
12 Dui dia hende, ‘apami wele oko weshasha’ wekɔ dia “mpika dimba dia Kristu.” (Efeso 4:12) Lo divɛsa nɛ, Paulo kambaka l’ɛtɛkɛta wa didjidji ɛnɛ: “mpika,” wele la kanyi y’ohikelo a mvudu, ndo “dimba dia Kristu” diele didjidji di’anto, mbut’ate: ase etshumanelo k’Akristo w’akitami. (1 Koreto 12:27; Efeso 5:23, 29, 30) Dikumanyi pombaka kimanyiya anangɛwɔ dia vɔ tshunda lo nyuma. Oyango awɔ ele dia ‘mbodia koko aha dia nɛmbiya’ ɛkɔkɔ. (2 Koreto 10:8) Ngandji mbele sapi kakimanyiya dia “mpika” ɛkɔkɔ nɛ dia nganji mbodiaka.—1 Koreto 8:1.
13. Mbokana kɛtshi kɛdikɛdi na, ndo lande na kele ekɔ ohomba efula dia dikumanyi mbokana kɛtshi?
13 Yoho mɔtshi ya ngandji yakimanyiya dikumanyi dia vɔ mbodia ɛkɔkɔ ele mbokana kɛtshi. Mboka kɛtshi kɛdikɛdi ndjadja lo dihole di’akina—monga lawɔ kanyi yamɛ ndo kahana awɔ ɔngɛnɔngɛnɔ kana pâ, ndo mbeya lɛnɛ okome akoka awɔ. (1 Petero 3:8) Lande na kele ekɔ ohomba dia dikumanyi mbokanaka kɛtshi na? Kɛnɛ koleki tshɛ ele nɛ dia Jehowa—ombishi wa ‘apami wele oko weshasha’—ekɔ Nzambi kôkana kɛtshi. Lam’asowa kana wɛna ekambi ande pâ, nde hangɛnangɛna. (Etumbelu 3:7; Isaya 63:9) Nde mbeyaka lɛnɛ okome wolo awɔ. (Osambu 103:14) Ko lâsɔ, ngande wakoka dikumanyi mboka ɛkɔkɔ kɛtshi na?
14. Woho akɔna wakoka dikumanyi mɛnya ɔnɛ vɔ mbokaka anto akina kɛtshi?
14 Naka onto lambɔkɔmɔ amboya le wɔ, vɔ mbôhokamɛka, ndo ndjadjaka lo dihole diande. Vɔ ntshaka tshɛ dia pembaka shihodia lonto lande, akambo weta, ndo kɛnɛ kakayokonyaka ɔnangɛwɔ lo nde takɔ mboka. Oma lâsɔ, etena kawasha dikumanyi ekimanyielo k’oma l’Afundelo kakoka mbaôdia, ɛkɔkɔ hawoke wolo kietawɔ nɛ dia tɔ ndja oma le dikumanyi dia waoka ɔlɔlɔ ndo diayakiyanya dikambo diawɔ. (Tukedi 16:23) Ndo nto, kɛtshi tshutshuyaka dikumanyi diaha vɔ nɔmba ɛkɔkɔ kɛnɛ kahɛdimi lawɔ ndo dia vɔ djadja lo dihole di’akina. Oko ɛnyɛlɔ, Akristo amɔtshi wele la nkum’otema k’ɔlɔlɔ mbeyaka mɛna di’oko wambokongola onongo nɛ dia vɔ hawokoke kambɛ Nzambi efula, esangɔ ɛmɔtshi l’ɔtɛ wayawɔ esombe, kana demba kɔnyangakɔnyanga. Lo wedi okina, amɔtshi wekɔ l’ohomba w’ekeketshelo dia pamia olimu awɔ. (Heberu 5:12; 6:1) Kɛtshi kayosokoya dikumanyi dia vɔ tana “aui w’amena” wôdia akina. (Undaki 12:10) Etena kakeketshama ndo katshutshuyama ɛkɔkɔ wa Jehowa, ngandji kawokawɔ kayowatshutshuya dia vɔ ntsha tshɛ dia mbôkambɛ!
Apami Wadja Kâmɛ l’Etshumanelo
15. Etelo k’ɔnɛ ‘monga kâmɛ lo mbetawɔ’ ɛnyatɔ?
15 Dui dia sato, ‘apami wele oko weshasha’ watokimanyiyakɔ dia ‘sho tshɛ ndjâla kâmɛ lo mbetawɔ ndo lo ewo k’oshika k’Ɔna Nzambi.’ (Efeso 4:13) Tshɛkɛta ‘kâmɛ lo mbetawɔ’ hɛnya paka monga kâmɛ lo mbetawɔ oto, koko ndo l’asa ambetawudi. Ɔsɔ ekɔ nto ɔkɔkɔ ɔmɔtshi wɛnya lande na kakatosha Nzambi ‘apami wele oko weshasha’—dia mbidja kâmɛ l’atei w’ekambi ande. Ngande wadjawɔ kâmɛ kakɔ na?
16. Lande na kele ekɔ ohomba efula dia dikumanyi nama kâmɛ l’asawɔ vamɛ?
16 Ntondotondo, vɔ pombaka monga kâmɛ l’asawɔ vamɛ. Naka elami w’ɛkɔkɔ wambatɔna, kete ɛkɔkɔ diɛnɛ. Wenya w’amɛna wokokiwɔ mbetsha dia tembolaka ɛkɔkɔ mbeyaka ndjêta weteta la nsanganya y’ɛtshɔlɔlɔ y’etshaka wenya ndo di’esanyi waheyama ɔtɛ l’ekolo. (1 Timote 2:8) Aha l’akambo tshɛ wakɛtshanyawɔ mbahomba dikumanyi sanga lolimi, nɛ dia lonto lawɔ vɔ tshɛ mbeyaka tshikitana efula. Ndjâla kâmɛ hate ɔnɛ onto l’onto hakoke monga la kanyi yande, kana ndjiɛnya lo memala lo wɛdimo lam’akɛtshanyawɔ. Dikumanyi namaka kâmɛ kawɔ lo mbishana lotui lam’akɛtshanyawɔ aha la kananɛ kɔlɔ. Ndo edja tshɛ kahâtɔnywama dui dimɔtshi dia lo Bible, onto l’onto pombaka tshikɛka akina dihole, ndo sukɛ yɛdikɔ yɔ̂shi olui wa dikumanyi. Monga la yimba ya tshikanɛ dihole mɛnyaka ɔnɛ vɔ nɔmbwamaka la ‘lomba l’oma l’olongo,’ lɔnɛ lele ‘wɔladi ndo latsha akambo l’ekanelo ka lomba.’—Jakoba 3:17, 18.
17. Ngande wakimanyiya dikumanyi dia nama kâmɛ l’atei w’etshumanelo?
17 Dikumanyi sɛnaka nto wolo dia kâmɛ ndjâla l’etshumanelo. Naka shɛngiya ya diatɔnelo yambɔtɔ l’atei, ɛnyɛlɔ oko: lɔtɛndɔ, emamatanya, kana yimba y’ewanu ko wɔladi wa l’etshumanelo wambɔtɔ lo wâle, kete vɔ mbisha ekimanyielo kahombama aha la tshimbatshimba. (Filipi 2:2, 3) Oko ɛnyɛlɔ, dikumanyi mbeyaka monga la sso wolo le anto watɔnyɔla akina kana watayatambiya l’awui akana. (1 Timote 5:13; 1 Petero 4:15) Dikumanyi wayotsha tshɛ dia kimanyiya anto wa ngasɔ dia vɔ mbeya ɔnɛ lɔkɛwɔ lɔsɔ hɔtɔnɛ kânga yema la kɛnɛ katetsha Nzambi ndo ɔnɛ onto l’onto pombaka ‘mɛmba wotsho ande ndamɛ.’ (Ngalatiya 6:5, 7; 1 Tesalonika 4:9-12) Lo kamba l’Afundelo, dikumanyi wayolembetshiya ɔnɛ l’akambo efula Jehowa tshikɛka nkum’otema kaso dihole dia tɔ mbɔsa yɛdikɔ, ndo ndoko onto l’atei aso lahomba nombosha akina l’awui wa ngasɔ. (Mateu 7:1, 2; Jakoba 4:10-12) Dia kamba lo kâmɛ, ase etshumanelo hawohombe mvwɛnaka tshɔda ndo vɔ la dia nɛmiyanaka. Etena katoshawɔ alako w’oma l’Afundelo naka ohomba wekɔ, ‘apami wele oko weshasha’ tokimanyiyaka dia sho nama wɔladi la kâmɛ lam’asaso.—Romo 14:19.
Dia Kokɛ Ɛkɔkɔ
18, 19. (a) Oma le waa na watokokɛ ‘apami wele oko weshasha’? (b) Ɛkɔkɔ wekɔ l’ohomba wa kokamɛ oma lo wâle akɔna nto, ndo dikumanyi atshawɔ dia mbâkokɛ?
18 Dui dia nɛi, Jehowa akasɔnɛ ‘apami wele oko weshasha’ dia tokokɛ diaha ‘asuku, nkeso, la pɛpɛ ya wetshelo wa kashi ndjotekola timba.’ (Efeso 4:14) Tshɛkɛta y’oma lo Grɛkɛ yokadimɔmi ɔnɛ ‘lokeso’ kɛdikɛdi “kesa wonya watɔwɔ owale (dé),” kana “onto lele la yewo lo kɛnyɔ ya dé.” Shi dui sɔ toholaka nganɛ watsha ɛtɔlɔki (apostats) dia kesana? Lo kamba la tɔtɛkɛta ta mayɛlɛ, vɔ kadimolaka Afundelo dia minganyiya Akristo wa mɛtɛ oma lo mbetawɔ kawɔ. Dikumanyi pombaka sɛna wolo lo dikambo dia “ndjaundu ya pangu” shɔ!—Etsha 20:29, 30.
19 Ɛkɔkɔ wa Jehowa pombaka kokamɛ nto oma lo weho ekina wa wâle. Aha la mboka wɔma, Davidi onami w’ɛkɔkɔ w’edjedja akakokɛ ɛkɔkɔ wa she oma le nyama ya ngala. (1 Samuele 17:34-36) Ndo ɛlɔ kɛnɛ, waaso mbeyaka tanema wahomba mɛnya elami w’Akristo wayasha la ngandji le ɛkɔkɔ otema wolo awɔ dia kokɛ ɛkɔkɔ oma l’anya w’onto tshɛ lakoka minganyiya kana pɛnyahɛnya ɛkɔkɔ wa Jehowa, djekoleko wɛnɛ wahatakeketala. Dikumanyi la dia monga suke dia mbitshanya wanɛ watsha pɛkato l’okonda oma l’atei w’etshumanelo, wanɛ wakamba la lokeso lawɔ, mayɛlɛ, ndo l’ekolonganya dia mbɔtshiya akambo wa kɔlɔ.b—1 Koreto 5:9-13; ɛdika la Osambu 101:7.
20. Lande na keso bu lo wâle l’anya waki ‘apami wele oko weshasha’?
20 Lo mɛtɛ, sho pombaka mandola Nzambi lo woho wakandatosha ‘apami wele oko weshasha’! Oma lo woho watokokɛwɔ la ngandji, hatokoke mboka wɔma, nɛ dia vɔ tongolaka la ngandji, tôdiaka, mongaka suke dia nama kâmɛ kaso, ndo tokokɛka la dihonga tshɛ. Ko ngande wahomba ‘apami wele oko weshasha’ mbɔsa olimu wakambawɔ l’atei w’etshumanelo na? Ndo ngande wakokaso mɛnya ɔnɛ sho mbaɔsaka la nɛmɔ na? Tayɔkɛtshanya wembola ɛsɔ lo sawo diayela.
[Footnotes]
a Lo Ekadimwelo ka lo Grɛkɛ kêlɛwɔ La Septante, vɛrbɛ yokadimwami lanɛ ɔnɛ “nduwanya” akakambema lo Osambu 17:5, lɛnɛ akalɔmbɛ Davidi kanga kɔlamelo dia nde nɔnda mboka ka Jehowa.
b Oko ɛnyɛlɔ, nyu mbeyaka menda “Wembola w’Oma le Ambadi” lo Tshoto y’Etangelo ya Ngɔndɔ ka Dikumi l’Ɔtɔi 15, 1979, lɛkɛ 31-2, la sawo diata ɔnɛ “Tohetsha Awui wa Kɔlɔ” diakatombe lo Tshoto y’Etangelo ya lo Falase ya Ngɔndɔ ka Ntondo 1, 1997, lo lɛkɛ 26-29.
[Caption]
[Footnotes]
[Caption]
[Questions]
[Caption on page 24]
[Captions on page 24]
Kɛtshi kimanyiyaka dikumanyi dia vɔ keketsha wanɛ wambɔkɔmɔ
Kâmɛ ka l’asa dikumanyi kimanyiaka di’etshumanelo k’otondo ndjâla kâmɛ
[Caption on page 25]
[Review on page 25]
Onde Wɛ Mbohɔka?
◻ Waa na wele ‘apami wele oko weshasha,’ ndo lande na kakawasha Nzambi etshumanelo lo tshimbo ya Kristo?
◻ Ngande wakotsha dikumanyi ɔkɛndɛ awɔ wa mingola ɛkɔkɔ?
◻ Kakɔna kakoka ntsha dikumanyi dia mbodia anyawɔ ambetawudi?
◻ Ngande wakoka dikumanyi nama kâmɛ l’atei w’etshumanelo?