BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ wa Watchtower
Watchtower
BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ
Ɔtɛtɛla
  • BIBLE
  • EKANDA
  • NSANGANYA
  • w00 2/1 lk. 30-31
  • Alako wa lomba waki mama kɛmɔtshi

Ndooko vidɛo yele lo kɛnɛ kɔsɔnyiyɛ.

Otokimwe, munga kakongi etena kakayatelesharjɛki vidɛo.

  • Alako wa lomba waki mama kɛmɔtshi
  • Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2000
  • Ɛtɛ w'awui wahɔnyi
  • Awui wa woho akɔ
  • Alako wasungana le nkumekanga
  • Womoto l’oshika
  • Pami k’oshika
  • Bible mɛnyaka kɛnɛ kalembetshiya monga wadi l’oshika
    Lɔsɛnɔ ndo olimu aso w’Okristo—Dikatshi dia losanganya—2016
  • “Omɛnde mbeyamaka dimɛna lo asoko w’osomba”
    Lɔsɛnɔ ndo olimu aso w’Okristo—Dikatshi dia losanganya—2016
  • Wɛ koka mbisha lonya l’ɔngɛnɔngɛnɔ wa lo nkumbo kanyu
    Lɔsɛnɔ ndo olimu aso w’Okristo​—Dikatshi dia losanganya​—2023
  • Kotsha ɔkɛndɛ ayɛ wa mama ka nkumbo
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2008
Enda awui akina
Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2000
w00 2/1 lk. 30-31

Alako wa lomba waki mama kɛmɔtshi

“Onami, ulungi wetshelu wa sho, tutunaki alaku wa nyo.”​—Tukedi 1:8.

AMBUTSHI aso, papa la mama, kokaka tokeketsha efula, tosukɛ ndo tosha alako w’ɛlɔlɔ. Dibuku dia Bible dia Tukedi totɛka dia nkumekanga kɛmɔtshi ka dikɛnda kakawelɛka Lemuɛlɛ; nkumekanga kɛsɔ akalongola ‘alako w’eshika efula’ oma le nyango dia nde kondja ‘engwelo.’ Ɛtɛkɛta ɛsɔ fundama lo Tukedi tshapita ya 31, ndo sho kokaka kondja ekimanyielo oma l’alako wa lomba wa mama kɛsɔ.​—Tukedi 31:1.

Alako wasungana le nkumekanga

Nyango Lemuɛlɛ ambomɛ la wembola efula wakotola yambalo yaso: “Ayomokotɛ na, ɔnami? Ɔna lakamote lee, kakɔna kayomokotɛ na? Ɔna l’oma l’alɔkɔlɔkɔ ami, nte na wayomokotɛ?” Ɔsɛngɔsɛngɔ ande wa mbala shato mɛnyaka dia nde ndjâkiyanyaka efula di’ɔnande mbidja yimba lo ɛtɛkɛta ande. (Tokedi 31:2, NW) Woho wayakiyanyande dia lonyuma l’ɔnande ekɔ ɛnyɛlɔ k’ɔlɔlɔ le Akristo wa nshi nyɛ wele l’ana.

Di’ɔnande monga la lɔsɛnɔ la dimɛna, dui diakɔna diakoka ndeka kiyanya ombutshi wa womoto oko naka ɔnande amboyasha l’ɛngɛnɔngɛnɔ wa tshambandeko, lo nɔshi dia wanu, l’akambo wa wamato la wa mishiki w’anyanya na? Nyango Lemuɛlɛ akɛnya hwe ka dikambo lam’akandate ate: “Tukimoki wulu aye le amantu.” Nde akɛnya ɔnɛ loseka ekɔ ɔmɔtshi a “lu akambu watulanyaka khumi ya dikanga.”​—Tukedi 31:3.

Ɔnwɛlɔ a wanu wa tshambandeko hakoke mbɔsama oko kiambokambo y’anyanya. Nyango akawewola ate: “Hasungana dia khumi ya dikanga no wanu, we Lemuele, hasungana le khumi ya dikanga nduku yema.” Ngande wakoka nkumekanga pembola onongo dimɛna ndo la yimba ndo aha ‘mbohɛ ɛlɛmbɛ la fukutanya sambo k’ɔlɔlɔ le amɛnyi fɔnu’ endaka wonya tshɛ nde mbidjɔka wanu na?​—Tukedi 31:4-7.

Koko, naka nkumekanga ndjâlama oma lo ditshelo dia kɔlɔ dia ngasɔ, kete nde ayokoka ‘sambolaka enongo la losembwe ndo ntɛkɛtɛɛ ɔmɛnyi fɔnu la ose wola.’​—Tukedi 31:8, 9.

Kânga mbele ɛlɔngɔlɔngɔ w’Akristo bu “khumi ya dikanga” nshi nyɛ, alako wa lomba w’oma le nyango Lemuɛlɛ wekɔ dimɛna efula lo nshi yaso nyɛ, ndo ekɔ ohomba wa mamba. Ɔnwɛlɔ a wanu wa tshambandeko, ɔnwɛlɔ wa mfɔka, ndo loseka la monanyi ekɔ akambo waleka ɛlɔngɔlɔngɔ l’esekaseka wa nshi nyɛ ndjasha, ɔnkɔnɛ ekɔ ohomba efula dia vɔ mbidjaka yimba wonya wawasha ambutshi awɔ ‘alako w’eshika.’

Womoto l’oshika

Ndoko kɔlɔ katsha ambutshi wa wamato lo woho wayakiyanyawɔ lo dikambo dia nganɛ wayonga awala w’anawɔ w’apami waya suke la koma epalanga. Kakianɛ, nyango Lemuɛlɛ ayanga shila waonga wa womoto l’oshika. Lo mɛtɛ, ɔlɔngɔlɔngɔ ayokondja wahɔ w’efula naka nde sɛdingola akoka wa womoto lo dikambo sɔ di’ohomba efula.

Lo Tu 31 divɛsa dia 10, ‘womoto l’oshika’ mbɛdikama la mbɔkɔ y’akɛsɔ yɛnama paka lo pai ndo yele oshinga wolo efula; lo nshi yakafundamaka Bible, mbɔkɔ y’akɛsɔ shɔ yakakondjamaka paka l’ɔkɔngɔ w’onto ambodja wolo efula. Popo ndo dia kondja wadi l’oshika, paka onto mbidja wolo efula. Lo dihole dia kakima dia sɔna wadi la nde tshuka, ɔlɔngɔlɔngɔ pombaka sɛdingola womoto ɔkɔkɛ ɔkɔkɛ. Lâsɔ ondo mbayondoyokoka mbɔsa onto layondoshola la nɛmɔ di’efula.

Lo dikambo dia womoto l’oshika, wekɔ lo mbutɛ Lemuɛlɛ ɔnɛ: “Utema w’umendi atekamaka le ndi.” (Tu 31 Divɛsa 11) Kɛdikɛdi, pami hahombe tɛtɛɛka dia paka kiambokambo tshɛ yahomba wadiɛnde ntsha, paka nde ambotetawe ko nde ndjosala. Eelo mɛtɛ, wadi l’omi pombaka mumbɔnaka tokanyi la ntondo ka mbɔsa tɛdikɔ ta weke, ɛnyɛlɔ oko tɛdikɔ tendana l’osombelo wa diangɔ di’oshinga wolo kana wodielo w’anawɔ. Naka vɔ sawolaka akambo asɔ ndo mbishanaka tokanyi kete wayoleka mbokana lam’asawɔ.

Womoto l’oshika mɛtɛ, ekɔ l’awui efula wahombande ntsha. Lo Tu 31 divɛsa dia 13 polo dia 27, vɔ shila alako la awui wakoka wamato wa lo tena tshɛ kamba lawɔ dia kimanyiya nkumbo yawɔ. Ɛnyɛlɔ, lam’ele oshinga w’ahɔndɔ la diangɔ dia lo luudu wekɔ lo tadɛ, womoto l’oshika mbekaka elimu w’anya ndo mombaka dikuta, bu osombasomba, di’ase nkumbo kande ndɔtaka dimɛna ndo mongaka elangala. (Tu 31 Divɛsa 13, 19, 21, 22) Di’aha falanga ya nkumbo mbetaka efula l’osombelo wa diangɔ dia ndɛ, womoto ɔsɔ kambaka yema y’ekambɔ ndo sombaka diangɔ lo makashinyi la yambalo y’efula.​—Divɛsa 14, 16.

Mbokɛmaka hwe lâsɔ dia womoto ɔsɔ hatɔlɛkaka “ma dia nende.” Nde kambaka olimu efula ndo mbeyaka nɔnganya elimu a wa lo luudu lande. (Tu 31 Divɛsa 27) Nde “atuyashinganyaka uya,” mbut’ate nde ndjâlɔngɔsɔlaka dia kamba ntumu ya wolo efula. (Tu 31 Divɛsa 17) Nde memɔka la hyutshihutshi dia mumɛ elimu wa lo lushi, ndo atokambaka la tshete polo ndo l’otsho. Ekɔ wate kana oko tala diangamula olimu ande diatɔhɛtaka paka pɛta tsho.​—Tu 31 Divɛsa 15, 18.

Lâdiko dia tshɛ, womoto l’oshika ekɔ womoto lele nge lo nyuma. Nde mbokaka Nzambi wɔma ndo mbɔtɛmɔlaka la dilɛmiɛlɔ ndo la wɔma. (Tu 31 Divɛsa 30) Nde kimanyiyaka ndo omɛnde lo mpokola ana dia vɔ ntsha woho akɔ wâmɛ. Tu 31 Divɛsa dia 26 mbutaka ɔnɛ: Nde ndakanyaka anande ‘la lomba,’ ndo “wetshelu wa memakana watuyalaka lu lulimi landi.”

Pami k’oshika

Dia nde kondja otema wa womoto l’oshika, Lemuɛlɛ akahombe kotsha ɛkɛndɛ ande wa pami k’oshika. Nyango ambowohola ɛkɛndɛ ɛmɔtshi efula.

Pami k’oshika akahombaka mandɔma oma le “dihangamendi dia wudja.” (Tukedi 31:23) Kɛsɔ mɛnyaka ɔnɛ nde akahombaka monga olongi w’onto wele l’osalosalo, la losembwe, ndo loka Nzambi wɔma. (Etumbelu 18:21; Euhwelu k’Elembe 16:18-20) Lo yoyo shɔ, nde akahombaka ‘mbeyama lo asoko w’osomba,’ lɛnɛ akatshumanaka nkɔlɔmɔ ya lo ngelo dia ndowanyaka akambo w’osomba. Dia ‘mbeyama’ oko onto loka Nzambi wɔma, nde akahombaka monga l’ekanelo k’ɔlɔlɔ ndo kamba kâmɛ la dikumanyi dia “wudja,” kana dia lɛtshi la nkɛtɛ.

Aha la taamu, nyango Lemuɛlɛ ekɔ lo tɛkɛta oma l’akambo wakandɛnyi ndamɛ ndo ekɔ lo mbohola ɔnande ohomba wa monga la lowando le womoto layondotshuka. Ndoko onto lanɛ laa nkɛtɛ layoleka nangema l’otema ande oko nde. Ohokanyiya lâsɔ woho wahahana otema ande lam’atande la ntondo k’anto tshɛ ate: “Ana amantu efula watutshaka ololo, keli we, mbaleka vo tshe ololo.”​—Tukedi 31:29.

Mbokɛmaka hwe dia Lemuɛlɛ akangɛnangɛna alako wa lomba w’oma le nyango. Ɛnyɛlɔ, sho mɛnaka dia lo divɛsa 1 nde mbɔsaka ɛtɛkɛta wa nyango oko ɛtɛkɛta wakinde hita. Ɔnkɔnɛ, nde aketawɔ ‘woho wakawongola’ nyango l’otema ɔtɔi ndo akakimanyiyama l’alako ande. Ndo sho lawɔ tosale woho wa kondja ekimanyielo oma l’‘alako asɔ w’eshika’ lo mbakitanyiyaka lo nsɛnɔ yaso.

[Esato wa lo lɛkɛ 31]

Womoto l’oshika hatɔlɛkaka ‘mma dia nɛndɛ’

    Ekanda wa l’Ɔtɛtɛla (1983-2025)
    Tomba
    Ɔtɔ
    • Ɔtɛtɛla
    • Kahana l'onto
    • Nango
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ɛlɛmbɛ w'okambelo
    • Awui wa sheke
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Ɔtɔ
    Kahana l'onto