‘Yâshimbɛ ndo shimbɛ wanɛ wakohokamɛ’
“Uyalamaki, ulamaki ndu wetshelu aye. . . . Ne dia lam’ayuyutsha osoku, we ayuyashimbela, ndu we ndu wane wuka aui aye.”—1 TIMOTE 4:16.
1, 2. Kakɔna katshutshuya Akristo wa mɛtɛ dia tetemala l’olimu awɔ wa shimbɛ nsɛnɔ y’anto na?
LO NGELO ngelo mɔtshi ya lo sidɛ ka wodja wa Thaïlande, atshukanyi amɔtshi wele Ɛmɛnyi wa Jehowa pembaka kamba l’ɔtɛkɛta w’oyoyo wakaweke dia tɛkɛta l’ase kabila kodjashi lo dikona dimɔtshi. L’oyango wa sambisha ase ngelo ngelo shɔ lokumu l’ɔlɔlɔ la Diolelo diaki Nzambi, atshukanyi asɔ ma la mbeka ɔtɛkɛta welɛwɔ Lahu.
2 Omi ekɔ lo nembetshiya ate: “Haleye mbuta ɔngɛnɔngɛnɔ ndo ɔlɔ wele laso dia kamba l’atei w’anto asɔ w’ɔlɔlɔ. Sho mɛtɛ mbokaka dia ekotshamelo ka Enyelo 14:6, 7, kata dia mbewoya nsango y’ɔngɛnɔngɛnɔ ‘le wedja tshɛ ndo waoho tshɛ ndo ɛtɛkɛta tshɛ,’ mendanaka laso. Ekɔ tɛtshi ta nkɛtɛ tongana toto mbele lokumu l’ɔlɔlɔ latakome lo wodja ɔsɔ, ndo dikona nɛ diekɔ l’atei wa tɛtshi tɔsɔ ta nkɛtɛ. Taya l’ambeki efula wa Bible wele hatokoke mbeka lawɔ vɔ tshɛ.” Mbokɛmaka dia, atshukanyi asɔ wekɔ l’elongamelo ka ndjâshimbɛ vɔamɛmɛ ndo shimbɛ wanɛ wahokamɛ. Oko weso Akristo, onde hatolongamɛ sho tshɛ dia ntsha ngasɔ?
‘Oyalamake tena tshɛ’
3. Dia shimbɛ anto akina, ahombaso ntsha ntondo?
3 Ɔpɔstɔlɔ Paulo akalake Timɔtɛ ate: ‘Oyalamake ndo odjake yimba tena tshɛ lo wetshelo ayɛ,’ ndo dakɔ nɛ mendanaka l’Akristo tshɛ. (1 Timote 4:16) Ɔnkɔnɛ, dia kimanyiya anto akina dia vɔ kondja panda, sho pombaka ntondotondo ndjâlama shamɛ. Ngande wakokaso ntsha dikambo sɔ na? Ntondotondo, sho pombaka sungukala lo tena nɛ diasɛnaso. Yeso akasha djembetelo mɔtshi yele la tenyi efula dia kele ambeki ande kaweye etena kahomba ndja ‘ekomelo ka dikongɛ nɛ di’akambo.’ Koko, Yeso akate nto ɔnɛ, sho hatoteya shika etena kayoya ekomelo. (Mateu 24:3, 36) Lâsɔ ahombaso ntsha lo dikambo sɔ na?
4. (a) Naa dionga diahomba monga laso lo kɛnɛ kendana la yema y’etena kambotshikalɛ andja ɔnɛ? (b) Ndo dionga diakɔna diahombaso mbewɔ?
4 Ɔm’ɔmɔ l’atei aso kokaka ndjambola ɔnɛ: ‘Onde lekɔ lo kamba l’etena kambotshikalɛ andja ɔnɛ dia dimi ndjâshimbɛ ndo shimbɛ wanɛ wapokamɛ? Ko kana, onde dimi fɔnyaka ɔnɛ, “Lam’ele hateye shika etena kayoya ekomelo, lâsɔ, halokoke ndjâkiyanya lo dikambo sɔ”?’ Monga la dionga di’ekomelo nɛ ekɔ wâle wa mamba. Dionga nɛ hɔtɔnɛ la dako diaki Yeso di’ata ɔnɛ: “Dieli la nyu, dia ndjalongosola, ne dia On’a untu ayuya lu unya wahanyalungamela.” (Mateu 24:44) Lo mɛtɛ, ɔnɛ kema etena ka sho shisha wangasanu aso l’olimu wa Jehowa kana ndjasha l’eyango wa lomombo kana l’ɛngɛnɔngɛnɔ wa l’andja ɔnɛ.—Luka 21:34-36.
5. Naa ɛnyɛlɔ kakasha ɛmɛnyi wa Jehowa wakasɛnaka la ntondo ka Kristo ndja la nkɛtɛ?
5 Yoho kina yakokaso mɛnya ɔnɛ tekɔ lo ndjâlama shamɛ ele lo mbikikɛ la kɔlamelo tshɛ oko weso Akristo. Ekambi wa Nzambi wa lo nshi yakete wakatetemala mbikikɛ, oyadi kânga wakalongamɛka tshungɔ mbala kakɔ ɔtɔi kana bu. L’ɔkɔngɔ wa nde shila bɛnyɛlɔ di’ɛmɛnyi ɛsɔ wakasɛnaka la ntondo ka Kristo ndja lanɛ la nkɛtɛ, oko, Abɛlɛ, Enɔka, Nɔa, Abarahama, la Sara Paulo akafunde ate: “Wane tshe wakavu lu mbetawo la ntundu watalungula alaka, keli vo wakawaenyi uma l’etali, wakâlemia; waketawo vati: Antu wa kana la angendangenda mbesu la kete nye.” Vɔ nkɔkɔ lo nsaki ya nyanga lɔsɛnɔ lele bu l’ekakatanu, kana lo tɔsɛngiya t’awui wa mindo t’oma le anto wakâdinge, koko vɔ wakake washo awɔ lo ‘ekotshamelo k’alaka.’—Heberu 11:13; 12:1.
6. Woho wakɔsaka Akristo wa lo ntambe ka ntondo panda akonge la shɛngiya yakɔna lo yoho yakawasɛnaka?
6 Akristo wa lo ntambe ka ntondo wakayaɔshi vɔ lawɔ oko ‘angɛndangɛnda’ l’andja ɔnɛ. (1 Petero 2:11) Kânga l’ɔkɔngɔ wa vɔ shimbamɛ oma l’elanyelo ka Jerusalɛma ka l’ɔnɔnyi 70 T.D., Akristo wa mɛtɛ kotshika sambisha kana ndjosangola lɔkɛwɔ l’ase andja ɔnɛ. Vɔ wakeyaka ɔnɛ panda ka woke kekɔ lo kongɛ wanɛ wayotshikala la kɔlamelo. Omalɔkɔ, oya l’ekomelo k’ɔnɔnyi 98 T.D., ɔpɔstɔlɔ Joani akafunde ate: “Akambu wa la kete la saki yawo wayushila. Keli one latutshaka lulangu la [Nzambi], atuyalaka pundju.”—1 Joani 2:17, 28.
7. Ngande wɛnya Ɛmɛnyi wa Jehowa etetemalo kawɔ lo nshi yaso nyɛ?
7 Ndo nshi nyɛ, Ɛmɛnyi wa Jehowa wekɔ lo tetemala l’olimu w’Akristo, kânga mbahomanawɔ l’ɛhɛnyɔhɛnyɔ wa wolo. Onde etetemalelo kawɔ kekɔ anyanya? Kema, nɛ dia Yeso akatoshikikɛ ate: “One latetemala edja ndu l’ekumelu ayushimbamela,” oyadi ekomelo kɛsɔ kekɔ ka dikongɛ nɛ di’omusu kana ka lɔsɛnɔ l’onto la kakianɛ. Lo eolwelo, Jehowa ayohɔ ndo ayofuta ekambi ande tshɛ wa kɔlamelo wakavu.—Mateu 24:13; Heberu 6:10.
8. Ngande wakokaso mɛnya ɔnɛ sho mandolaka etetemalelo kaki l’Akristo wa lo nshi yakete?
8 Ndo nto, tekɔ l’ɔngɛnɔngɛnɔ nɛ dia Akristo wa kɔlamelo wa lo nshi yakete kondjakiyanyaka paka dikambo dia panda kawɔ vamɛ keto. Lo mɛtɛ, sho wanɛ wambeka akambo wendana la Diolelo diaki Nzambi oma lo weolo wakawadje, tekɔ la lowando lo woho ɔnɛ wakawatetemala kotsha ɔkɛndɛ wakawasha Yeso w’ɔnɛ: ‘Nyotshu, nyetɛ anto wa lo wedja tshɛ ambeki, . . . nyowaetsha dia sɛdingola akambo tshɛ wakamandjanga.’ (Mateu 28:19, 20) Edja tshɛ kekeso la diaaso, sho kokaka mɛnya lowando laso lo sambisha anto akina wanɛ wahatoke lokumu l’ɔlɔlɔ. Koko, esambishelo ekɔ paka nna dia ntondo diendana la mbetɛ anto ambeki.
‘Dja yimba lo wetshelo wakiyɛ’
9. Ngande wakoka kanyi y’ɔlɔlɔ tokimanyiya dia sho tatɛ mbeka l’anto Bible?
9 Olimu aso hawendana tsho l’esambishelo, koko ndo la wetshelo. Yeso akatosha ɔkɛndɛ wa mbetsha anto dia vɔ ntsha akambo tshɛ wakandadjanga. Lo mɛtɛ, lo bɛtshi dimɔtshi dia nkɛtɛ, tɔtɔi toto mbalanga mbeka awui wa Jehowa. Koko, naka tayonga la kanyi y’ɔnɛ ndoko di’ɔlɔ diayotomba lo ɛtshi kaso ka nkɛtɛ, kete weolo wadjaso dia tatɛ mbeka l’anto Bible kokaka ndjokitakita. Yvette, ombatshi mboka ɔmɔtshi wa lo ɛtshi kɛmɔtshi ka nkɛtɛ kakataka anto amɔtshi ɔnɛ hatɔ elowa, akɛnyi dia wanɛ wakatshɔka dia tembola ɛtshi ka nkɛtɛ kɛsɔ aha la monga la kanyi y’ɔnɛ ndoko di’ɔlɔ diayotomba, wakatatɛ mbeka l’anto Bible. L’ɔkɔngɔ wa nde lawɔ monga la kanyi y’ɔlɔlɔ lo dikambo dia lɛtshi lɔsɔ la nkɛtɛ, Yvette akayotanaka anto wakalangaka mbeka Bible.
10. Oko weso embetsha wa Bible, naa ɔkɛndɛ w’ohomba wele laso?
10 Akristo amɔtshi kokaka mboka wolo sɛngɔla onto layasha dia mbeka la nde Bible nɛ dia vɔ fɔnyaka ɔnɛ vɔ bu l’akoka wa nɔmbɔla wekelo wa Bible. Ekɔ mɛtɛ dia akoka aso hawɛdimi. Koko, dia monga embetsha w’eshika w’Ɔtɛkɛta wa Nzambi, aha paka sho mongi la diewo di’efula. Losango la pudipudi lele lo Bible lekɔ la nkudu, ndo Yeso akate ate anto wele oko ɛkɔkɔ mbeyaka dui di’Olami wa mɛtɛ lam’adiokawɔ. Ɔnkɔnɛ, ɔkɛndɛ aso ele wa mbewoya losango laki Yeso, Olami w’Ɔlɔlɔ, lo yɛdikɔ yokɛma ndo yɛdimi l’akoka aso.—Joani 10:4, 14.
11. Ngande wakokayɛ kamba dimɛna efula dia kimanyiya ombeki wa Bible?
11 Ngande wakokayɛ mbewoya losango laki Yeso lo yoho ya dimɛna efula na? Ntondotondo, yaekesanyiya wɛmamɛ la kɛnɛ kata Bible lo dikambo dia sawo dialangɛ sawola l’onto. Wɛ pombaka nshihodia dikambo diakɔ dimɛna wɛmamɛ la ntondo ka wɛ todietsha anto akina. Ndo nto, wonya wêkɛ l’onto, yasha nɛmɔ ndo ɔsande oko ɔngɛnyi ayɛ. Ambeki, mbidja ndo wanɛ wêke akɛnda efula mbekaka dimɛna naka ombetsha mbashaka lotshungɔ la vɔ tɛkɛta, mbalɛnyaka ndo mbaokaka ngandji.—Tukedi 16:21.
12. Ngande wakokayɛ ndjashikikɛ ɔnɛ ombeki ekɔ lo mboka kɛnɛ kawetshayɛ?
12 Oko weyɛ ombetsha, kotshake tshɛ di’ombeki mbisha ekadimwelo w’oma k’ɛse otema. Kimanyiyande dia nde shihodia awui wekande. Diewo diele l’ombeki, awui wambondɛna lo lɔsɛnɔ, ndo woho wamondoyaekesanyiya la Bible ayonga la shɛngiya lo eokelo k’awui wawetshayɛ. Omalɔkɔ, wɛ kokaka ndjambola wate, ‘Onde nde shihodiaka ohomba w’avɛsa woshilami l’okanda wekaso?’ Wɛ kokaka mbosha saki ka nde tɛkɛta lo mboka wembola wahandakoke kadimola tsho ɔnɛ eelo kana kema, koko wayowɔlɔmba dia nde nembetshiya yema. (Luka 9:18-20) Lo wedi okina, ambeki amɔtshi mbokaka wolo mboka ombetsha wembola. Ɔnkɔnɛ, vɔ mbeyaka têkaka tsho aha la mboka dimɛna kɛnɛ kawaetshawɔ. Lâsɔ, keketshaka ombeki dia nde mbokaka wembola ndo mbotɛ dia naka nde hoki dui dimɔtshi dimɛna ko nde mbuta.—Mako 4:10; 9:32, 33.
13. Ngande wakokayɛ kimanyiya ombeki dia nde koma ombetsha?
13 Oyango ɔmɔtshi w’ohomba wekaso l’onto Bible ele dia kimanyiya ombeki woho wa nde koma ombetsha. (Ngalatiya 6:6) Lo dikambo sɔ, dia vusola wekelo anyu, wɛ kokaka mbɔlɔmba dia nde kolembetshiya dikambo dimɔtshi l’ɛtɛkɛta wa wɔdu, watekana oko nde ekɔ lo dilembetshiya onto ɔmɔtshi lele atadiokaka. L’ɔkɔngɔ diko, naka nde aya l’akoka wa sambisha, wɛ koka mbɔlɔmba dia nde kotshindɛ l’esambishelo. Ondo nde ayɔngɛnangɛna lo sambisha la yɛ kâmɛ, ndo diewo diayondokondja ayoyôkimanyiya dia nde pama edja ndo lanɛ wayondoyonga l’akoka wa ndamɛ tomba l’esambishelo.
Kimanyiya ombeki dia nde koma ɔngɛnyi wa Jehowa
14. Oko weyɛ ombetsha, naa oyango ayɛ wa ntondo, ndo kakɔna kayokokimanyiya dia mbôkotsha?
14 Oyango wa ntondo w’Okristo tshɛ wele ombetsha ele dia kimanyiya ombeki woho wa nde mbɔtɔ la Jehowa ɔngɛnyi. Wɛ ayokoka mbokimanyiya lo dikambo sɔ aha oma l’ɛtɛkɛta ayɛ eto koko ndo oma l’ɛnyɛlɔ kakiyɛ. Etema w’ambeki aso wa Bible wayoleka minandema naka tayowaetsha oma l’ɛnyɛlɔ kaso ka dimɛna. Etsha ndeka monga la shɛngiya y’ɔlɔlɔ le onto oleki ɛtɛkɛta, djekoleko naka sho nangaka ombeki monga la waonga w’ɔlɔlɔ ndo la waasaso. Naka nde mɛnaka di’ɛtɛkɛta l’etsha ayɛ ndja oma lo diɔtɔnganelo di’ɔlɔlɔ diele lam’asayɛ la Jehowa, kete ndamɛmɛ kokaka tshutshuyama efula dia monga la diɔtɔnganelo dia ngasɔ nde la Jehowa.
15. (a) Lande na ekɔ ohomba di’ombeki monga l’oyango w’ɔlɔlɔ wa kambɛ Jehowa? (b) Ngande wakokayɛ kimanyiya ombeki dia nde tetemala pama lo nyuma?
15 Oyango ayɛ wonge di’ombeki kambɛ Jehowa oma lo ngandji kawokande koko aha dikambo dia nde nangaka ndjoshimbamɛ l’Aramangɛdɔna. Lo mbokimanyiya dia nde kambɛ Jehowa l’oyango wa pudipudi wa ngasɔ, wɛ ayohika la diangɔ diahalongola la dja mbut’ate diayoshika ekolo la ntondo k’ehemba wayohomana la mbetawɔ kande. (1 Koreto 3:10-15) Naka nde monga l’oyango wa kɔlɔ, ɛnyɛlɔ saki k’otamanya ka kôkoya kana mbokoya anto akina, kete nde hatonga la wolo wa shika ekolo la ntondo ka tɔsɛngiya ta kɔlɔ tahɔtɔnɛ la lɔkɛwɔ l’Okristo kana monga la dihonga dia ntsha kɛnɛ kele ɔlɔlɔ. Ohɔ dia, wɛ hatonga ombetsha ande pondjo pondjo. Lam’ekeyɛ l’etena, wɛ kokaka mbokeketsha dia nde ndjasukanya efula la Jehowa lo mbadiaka Ɔtɛkɛta wa Nzambi lushi tshɛ ndo kanaka lawɔ yimba. Lo yoho shɔ mbayondotetemala kimɛ “yediko ya aui w’ololo” w’oma lo Bible ndo w’oma l’ekanda walembetshiya Bible, edja efula l’ɔkɔngɔ wa nyu shidiya wekelo anyu wa Bible.—2 Timote 1:13.
16. Ngande wakokayɛ ndakanya ombeki dia nde nɔmbaka oma k’ɛse otema?
16 Wɛ kokaka nto kimanya ombeki dia nde ndeka ndjasukanya le Jehowa lo mbêtsha woho wa nde nɔmbaka oma k’ɛse otema. Ngande wakokayɛ ntsha dikambo sɔ na? Ondo wɛ kokaka kotola yambalo yande oya lo dɔmbɛlɔ diaki Yeso di’akandatshike oko ɛnyɛlɔ, ndo alɔmbɛlɔ efula w’eshika wele lo Bible, oko wanɛ wele lo dibuku di’Esambu. (Osambu 17, 86, 143; Mateu 6:9, 10) Lâdiko dia lâsɔ, etena kayɔlɔmbaka la ntondo ndo l’ɔkɔngɔ a wekelo, ombeki ayoka tokanyi kana nsaki yele layɛ otsha le Jehowa. Omalɔkɔ, alɔmbɛlɔ ayɛ pombaka salemaka l’otema ɔtɔi, ndo monga la wɛdimo l’akambo wa lo nyuma ndo wendana la nango yayɛ.
Kamba dia shimbɛ anayɛ
17. Woho akɔna wakoka ambutshi kimanyiya anawɔ dia vɔ tshikala lo mboka ka panda?
17 L’atei w’anto walangaso shimbɛ, mbele ndo ase nkumbo kaso. Ana efula wele ambutshi awɔ wekɔ Akristo wekɔ la lɔkɛwɔ l’ɔlɔlɔ ndo wekɔ ‘nge lo mbetawɔ.’ Koko, le akina, akambo wa mɛtɛ hawoke edio l’etema awɔ. (1 Petero 5:9; Efeso 3:17; Kolosai 2:7) Efula l’atei w’ɛlɔngɔlɔngɔ ɛsɔ tshikaka lɔkɛwɔ l’Akristo lam’ongawɔ suke la koma epalanga kana lam’akomawɔ epalanga. Ko naka wɛ ekɔ ombutshi, kakɔna kakokayɛ ntsha dia mbewɔ etombelo wa ngasɔ na? Ntondotondo, wɛ kokaka kamba dia ndowanya lɔsɛnɔ la lo nkumbo. Nkumbo kele la lɔsɛnɔ l’ɔlɔlɔ mbɔsaka lowandji la l’atei alɔ la nɛmɔ, nɛnyanaka, ndo mongaka la diɔtɔnganelo di’ɔlɔlɔ l’anto akina. (Heberu 12:9) Ɔnkɔnɛ, naka ase nkumbo mamatana ma kana kambaka dihɛka lo dihɛka, kete diɔtɔnganelo diele lam’asa ana la Jehowa kokaka pama. (Osambu 22:10) Nkumbo yele nge ntshaka akambo kâmɛ, oyadi kânga dui sɔ nɔmbaka ambutshi dia vɔ mbɔsa wenya wotowetsha lo awui awɔ hita. Lo yoho shɔ mbakokɛ mbetsha anayɛ oma l’ɛnyɛlɔ kayɛ dia vɔ mbɔsaka tɛdikɔ t’ɔlɔlɔ lo lɔsɛnɔ. Ambutshi lee, ɛngɔ koleki ohomba le ananyu ele etondo anyu, wenya anyu, wolo anyu, ndo ngandji kanyu, koko aha lomombo la l’emunyi. Onde nyu mbishaka ananyu diangɔ sɔ?
18. Weho akɔna wa wembola wahomba ambutshi kimanyiya anawɔ dia kadimola?
18 Ambutshi wele Akristo hawohombe fɔnya pondjo ɔnɛ, weho akɔ tshɛ anawɔ wayokoma Akristo ndo vɔ lawɔ. Danyɛlɛ, ekumanyi kɛmɔtshi ndo ombutshi wele l’ana atanu, ate: “Ambutshi la dia ndjatshungwɛka etena dia munula awui wa kɔlɔ waya l’anawɔ oma la kalasa kana oma l’ahole akina. Vɔ pombaka kimanyiya anawɔ l’asolo wa lotutsha dia vɔ tana ekadimwelo lo wembola wele oko: ‘Onde tekɔ lo sɛna mɛtɛ l’etena k’ekomelo? Onde mɛtɛ ekɔ paka ɔtɛmwɛlɔ ɔtɔi wa mɛtɛ? Lande na kahatakoke mbɔtɔnɛ la onyaso la la kalasa kânga mbɛnamande oko onto l’ɔlɔlɔ na? Onde ekɔ kɔlɔ teyani l’onto la ntondo ka tshukana?’ Ambutshi lee, nyu kokaka mendɛka le Jehowa dia nde tshɔkɔla weolo anyu, nɛ dia ndo nde mbayakiyanya dikambo di’ɔlɔlɔ w’ananyu.
19. Lande na kele ndeka dimɛna di’ambutshi mbeka l’anawɔ vamɛ?
19 Ambutshi amɔtshi mbeyaka fɔnya ɔnɛ vɔ bu l’akoka wa mbeka l’anawɔ vɔamɛ. Ko tete le, hanyohombe fɔnya ngasɔ, nɛ dia ndoko onto lokoki mbetsha anayɛ ko koleka wɛmɛ. (Efeso 6:4) Naka wɛ mbeka l’anayɛ wɛmɛ, kete wɛ mbayonga onto la ntondo la mbeya kɛnɛ kele l’etema awɔ ndo lo timba tawɔ. Onde kɛnɛ katɛkɛtawɔ ndja oma k’ɛse otema kana vɔ mbadiaka paka kɛnɛ kofundami? Onde vɔ mɛtɛ mbetawɔka akambo wekawɔ? Onde Jehowa ekɔ onto la mɛtɛ mɛtɛ le wɔ? Paka wɛ keki l’anayɛ wɛmɛ ko wɛ mbeya kadimola lo wembola ɛnɛ ndo ekina w’ohomba.—2 Timote 1:5.
20. Ngande wakoka ambutshi mbetɛ wekelo wa nkumbo etena k’ɔngɛnɔngɛnɔ ndo kele la wahɔ?
20 Ngande wakokanyu tetemala l’ekongelo ka wekelo anyu wa lo nkumbo naka nyambokitatɛka na? Yɔsɛfu, ekumanyi ndo ombutshi wele l’ɔna la pami ndo la womoto, ate: “Oko watongaka wekelo tshɛ wa Bible, wekelo wa lo nkumbo pombaka monga dikambo di’ɔlɔ efula ndo diele ose nkumbo tshɛ dikongɛka l’ɔlɔlɔ tshɛ. Dia sho kotsha oyango ɔsɔ lo nkumbo kaso, hatohombe ndjala awui wolo lo kɛnɛ kendana la wonya wakatemɛ. Wekelo aso kokaka mbɔsa wonya wa tango ɔtɔi, koko naka esangɔ ɛmɔtshi tekɔ paka la minitɛ dikumi tsho, kete sho kokaka mbeka kânga l’edja ka minitɛ yakɔ dikumi. Ɛngɔ kɛmɔtshi ketɛ wekelo aso wa lo nkumbo dikambo di’ohomba efula dia lo lomingu le ana ele sɔnaka ɛkɔndɔ oma lo Dibuku di’Ɛkɔndɔ wa lo Bible, ko mbakɛnyaka oko kɛnyɔ.a Shɛngiya ya wolo ndo eokelo kayowokondja oma l’ɔkɔndɔ ɔsɔ ndeka ndo lofulo l’edingɔ wamboteka la fwa.”
21. Etena kakɔna kakoka ambutshi mbetshaka anawɔ?
21 Lo mɛtɛ, aha paka lo tena dia wekelo to mbahombayɛ mbetshaka anayɛ. (Euhwelu k’Elembe 6:5-7) Ɔmɛnyi wa Jehowa wa la Thaïlande wakatatɛkɛtshi dikambo diande l’etatelo ka sawɔ nɛ ekɔ lo mbuta ate: “Lekɔ lo mbohɔ l’ɔlɔlɔ tshɛ woho wakambɔsaka Papa otsha l’olimu w’esambishelo, takatshɔka l’akalo aso lo bɛtshi dia nkɛtɛ dianganyi etale la ɛtshi ka nkɛtɛ k’etshumanelo kaso. Eelo, ɛnyɛlɔ k’ɔlɔlɔ k’ambutshi aso ndo woho wakawatolakanyaka tena tshɛ mbakatokimanyiya dia mbɔsa yɛdikɔ ya kamba olimu wa lo tena tshɛ. Takohɔ akambo wakawatetsha. Lâkatetemala kamba lo bɛtshi dia nkɛtɛ di’etale!”
22. Kakɔna kayotomba naka wɛ ‘ndjadjaka yimba ndo mbidjaka wetshelo ayɛ yimba’ na?
22 Kem’edja nto, lushi lɔmɔtshi ndo l’etena kakashikikɛma, Yeso ayoya l’elombwelo kaki Nzambi dia ndanya andja ɔnɛ. Dikambo dimɔtshi dioleki woke l’ɔkɔndɔ w’andja w’otondo diayotshama, koko ekambi wa Jehowa wa kɔlamelo wayotetemala mbokambɛka la kanyi ya kondja panda ka pondjo. Onde wɛ nongamɛka monga l’atei awɔ, wɛ l’anayɛ ndo l’ambeki ayɛ wa Bible? Ɔnkɔnɛ, ohɔka ɛtɛkɛta wata ɔnɛ: “Uyalamaki, ulamaki ndu wetshelu aye. Utetemali lu akambu aso. Ne dia lam’ayuyutsha osoku, we ayuyashimbela, ndu we ndu wane wuka aui aye.”—1 Timote 4:16.
[Nɔtɛ ka l’ɛse ka dikatshi]
a Dibuku diakatondja Ɛmɛnyi wa Jehowa.
Onde wɛ kokaka nembetshiya?
• Dionga diakɔna diahomba monga laso lam’ele hateye etena shika kayoya elombwelo kaki Nzambi?
• Lo toho takɔna takokaso ‘mbidja yimba lo wetshelo aso’?
• Ngande wakokɛ kimanyiya ombeki dia nde koma ɔngɛnyi wa Jehowa?
• Lande na ekɔ ohomba di’ambutshi ndjatshungolɛ etena ka ndakanya anawɔ?
[Osato wa lo lɛkɛ 27]
Wekelo mɔtaka naka ombetsha ndjashaka nɛmɔ ndo mbɔsaka ombeki oko ɔngɛnyi
[Osato wa lo lɛkɛ 31]
Kamba l’ɛkɔndɔ ɛmɔtshi wa lo Bible, ɛnyɛlɔ oko w’ɔnɛ wakasambola Sɔlɔmɔna onongo waki wamato ahende wa numba, mbeyaka mbetɛ wekelo wa nkumbo ɔmɔtshu oto.