‘Nyonge la dihonga ndo nyokeketale!’
‘Nyonge la dihonga! Dimi lambodja andja ɔnɛ otshumba.’—JOANI 16:33.
1. Lo menda kɛnɛ kakakongɛka ase Isariyɛlɛ la Kanana, ekeketshelo kakɔna kakawakondja na?
LAM’AKI ase Isariyɛlɛ suke la tehɔ Ɔkɛdi wa Jɔrɔdana dia mbɔtɔ lo Nkɛtɛ ya Daka, Mɔsɛ akawatɛ ate: “Nyukikitali, nyuyali la dihunga! Tanyuwaukaki woma, tanyuwatelaki asulu, ne dia [Jehowa Nzambi k]anyu, ndame ayutsho la nyu.” Oma lâsɔ, Mɔsɛ akete Jashua lakasɔnama dia nɔmbɔla ase Isariyɛlɛ otsha lo nkɛtɛ ya Kanana ndo akawosha dako dia nde monga la dihonga. (Euhwelu k’Elembe 31:6, 7) L’ɔkɔngɔ wa lâsɔ, Jehowa ndamɛ akayokeketsha Jashua, lo mbotɛ ate: “Ukikitali, uyali la dihunga, . . . Ukikitali, uyali la dihunga [efula].” (Joshua 1:6, 7, 9) Ekeketshelo kɛsɔ kakaye mɛtɛ la wonya. Ase Isariyɛlɛ waki l’ohomba wa monga la dihonga dia vɔ ndɔshana l’atunyi awɔ waki la wolo efula wakâkongɛka la wedi okina wa Jɔrɔdana.
2. Naa dikambo dieso ladiɔ nshi nyɛ, ndo kakɔna keso la tɔ ohomba?
2 Ɛlɔ kɛnɛ Akristo wa mɛtɛ wekɔ suke la mbɔtɔ l’andja w’oyoyo wakalakema ndo l’ɛnyɛlɔ ka Jashua, vɔ la dia monga la dihonga. (2 Petero 3:13; Enyelo 7:14) Koko kɛnɛ kahombaso sala tshikitana la kɛnɛ kakasale Jashua. Jashua akalɔ la tɔɔmbɔ ndo l’akɔnga. Sho tekɔ lo ndɔ ta dia lo nyuma ndo hatokambe pondjo la dihomɔ dia ta dia mɛtɛ mɛtɛ. (Isaya 2:2-4; Efeso 6:11-17) Ndo nto, Jashua akahombe ndɔ ata wa wolo efula kânga l’ɔkɔngɔ wa mbɔtɔ lo Nkɛtɛ ya Daka. Koko sho tekɔ lo ndɔ ta dioleki wolo tshɛ nshi nyɛ, la ntondo ka sho mbɔtɔ l’andja w’oyoyo. Tende awui amɔtshi walɔmba dia sho monga la dihonga.
Lande na kahombaso ndɔsha la wolo?
3. Kakɔna kata Bible lo dikambo di’otunyi aso woleki tshɛ?
3 Ɔpɔstɔlɔ Joani akafunde ate: “Shu mbeyaka shati: Wa [Nzambi] mbesu, ku wa la kete tshe weko lu wulu wa kanga kolo.” (1 Joani 5:19) Ɛtɛkɛta ɛsɔ mɛnyaka ɔkɔkɔ wa shikaa wahomba Akristo ndɔsha la wolo dia nama mbetawɔ kawɔ. Etena kalama Okristo kɔlamelo yande, nde mbidjaka Satana Diabolo otshumba lo yɛdikɔ mɔtshi. Diakɔ diele, Satana salaka akambo oko “tambwe kadikita” dia nyanga dia mbokiya Akristo wa kɔlamelo wɔma kana mbâlanya. (1 Petero 5:8) Mɛtɛ, nde ekɔ lo ndɔsha Akristo w’akitami w’esɔ kamɛ ndo asekawɔ. (Enyelo 12:17) Lo ta sɔ, nde kambaka l’anto wele oyadi vɔ mbeyaka kana bu, wekɔ lo kamba dia kotsha eyango ande. Pombaka mɛtɛ monga la dihonga dia shika tanga la ntondo ka Satana ndo k’ekambi ande tshɛ.
4. Dako diakɔna diakasha Yeso, ndo dionga dia woho akɔna diele l’Akristo wa mɛtɛ na?
4 Oko wakeyaka Yeso dia Satana nde l’ekambi ande wayosala la wolo tshɛ di’aha lokumu l’ɔlɔlɔ sambishama, Nde akalake ambeki ande ate: “Ku vo wayunyukimo lu asui, wayunyudiaka. Nyu nyayuhetshama lu wedja tshe ne dia lukumbu lami.” (Mateu 24:9) Ɛtɛkɛta ɛsɔ wakakotshama lo ntambe ka ntondo ndo wekɔ lo kotshama ɛlɔ kɛnɛ. Aha la tâmu, Ɛmɛnyi wa Jehowa ɛmɔtshi wa nshi nyɛ wekɔ lo mpomana l’ɛhɛnyɔhɛnyɔ wa wolo efula woleki weho w’ɛhɛnyɔhɛnyɔ tshɛ wa l’ɔkɔndɔ w’anto. Koko, Akristo wa mɛtɛ wekɔ lo tokomɛ ɛhɛnyɔhɛnyɔ ɛsɔ la dihonga tshɛ. Vɔ mbeyaka ɔnɛ ‘nsaka lokomba la ntondo k’anto ekɔ djonga,’ ndo vɔ hawolange ntala lo djonga shɔ.—Tukedi 29:25.
5, 6. (a) Naa akambo amɔtshi walɔmba dia sho monga la dihonga? (b) Ngande wasala Akristo wa kɔlamelo etena kɔtɔ dihonga diawɔ l’ohemba?
5 Ekɔ akambo akina wahombaso ndɔshana la wɔ nto lâdiko di’ɛhɛnyɔhɛnyɔ walɔmba dia sho monga la dihonga. Le apandjudi amɔtshi, sambisha anto wahaweye lokumu l’ɔlɔlɔ ekɔ tshondo y’okakatanu. Dihonga diele la ana amɔtshi wakɔ̂tɔ kalasa mbidjamaka l’ohemba etena kâlɔmbawɔ dia memba nkembo yatombola wodja kana dia tɛmɔla dalapo. Lam’ele nkembo ya ngasɔ kana wemalelo la ntondo ka dalapo ekɔ totshelo tendana l’ɔtɛmwɛlɔ, akɛnda w’Akristo asɔ salaka la dihonga tshɛ dia vɔ kɛndakɛnda yoho yangɛnyangɛnya Nzambi, ndo dionga diawɔ dia dimɛna sɔ mbishaka ɔngɛnɔngɛnɔ efula.
6 Tekɔ nto l’ohomba wa monga la dihonga etena kayanga atunyi aso dia sɛngiya ase tita nsango dia dianganya akambo wa kɔlɔ lo lokombo l’ekambi waki Nzambi kana kayangawɔ dia nshimba ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ ‘lo mbidja ɛlɛmbɛ ɛmɔtshi.’ (Osambu 94:20) Ɛnyɛlɔ, ngande wayotoyaoka naka nsango mɔtshi yewoyama lo tojurunalɛ, l’aradiyo kana lo televiziɔ yekɔ lo tshikitola akambo di’aha anto mbeya kɛnɛ kele mɛtɛ lo dikambo di’Ɛmɛnyi wa Jehowa kana wekɔ lo mbuta awui wa kashi lo lokombo lawɔ na? Onde dikambo sɔ diayotambiya? Ndooko. Sho nongamɛka akambo wa weho ɛsɔ. (Osambu 109:2) Ndo sho hatambe etena ketawɔ anto amɔtshi akambo wa kashi watama lo lokombo laso, nɛ dia “kanga enginya atetawoka aui tshe wata antu.” (Tukedi 14:15) Koko, Akristo wa kɔlamelo hawetawɔ kɛnɛ tshɛ katama lo lokombo l’anangɛwɔ, ndo vɔ hawetawɔ di’awui wa kɔlɔ watɛkɛta anto lo lokombo lawɔ mbatshutshuya dia mbetsha nsanganya y’Akristo, kitshakitsha esambishelo kawɔ kana nɛndja mbetawɔ kawɔ. Koko, “lu akambu tshe, [vɔ wa]tuyaenyaka uku ekambi [waki Nzambi] . . . La lutumbu ndu la dionyo, la lukumu la kolo ndu la lukumu l’ololo; [lo ndjela atunyi] uku akanga wa kashi, keli teko [mɛtɛ] la lukumu la mete.”—2 Koreto 6:4, 8.
7. Wembola akɔna w’eshika wahombaso ndjambola shamɛ?
7 Lam’akandafundɛka Timɔtɛ, Paulo akate ate: “Ne dia Nzambi kuntusha utema a woma, keli ndi akatusha utema a wulu . . . Okone [ta]tukaki sonyi dia mvuta akambu wa khumesu.” (2 Timote 1:7, 8; Mako 8:38) Lam’adiaso ɛtɛkɛta ɛsɔ, sho koka ndjambola ɔnɛ: ‘Onde dimi mbokaka akambo wetawɔmi sɔnyi, kana onde dimi lekɔ la dihonga? Lo dihole diakambami olimu (kana la kalasa), onde dimi mbewoyaka asekami dia lekɔ Ɔmɛnyi wa Jehowa, kana onde dimi mbishɛka dikambo sɔ? Onde dimi mbokaka sɔnyi dia monga la yoho ya lɔsɛnɔ yotshikitanyi l’anto akina, kana onde dimi ngɛnangɛnaka tshikitana la wɔ l’ɔtɛ wa diɔtɔnganelo diele lam’asami la Jehowa?’ Naka onto ɔmɔtshi ekɔ lo mboka wɔma dia sambisha lokomu l’ɔlɔlɔ kana mbetawɔ akambo wele anto efula hawângɛnangɛna, kete nde la dia mbohɔ dako diakasha Jehowa Jashua ate: “Ukikitali, uyali la dihunga.” Tatohɛke pondjo di’aha kanyi yaki asekaso wa l’olimu kana wa la kalasa mbele ohomba, koko woho watɔsa Jehowa nde la Yeso Kristo.—Ngalatiya 1:10.
Woho wa nyomoleka monga la dihonga
8, 9. (a) Ngande wakɔtɔ dihonga di’Akristo wa lo ntambe ka ntondo l’ohemba lo diaaso dimɔtshi? (b) Ngande wakasale Paulo nde la Joani etena kakawawanɛ, ndo kakɔna kakâkomɛ vɔ l’anangɛwɔ?
8 Ngande wakokaso monga la dihonga diakoka tokimanyiya dia nama kɔlamelo yaso lo tena nɛ dia wolo na? Kakɔna kakasale Akristo wa lo ntambe ka ntondo dia monga la dihonga? Tende kɛnɛ kakatombe lam’akashimbe ɛlɔmbɛdi a weke ndo dikumanyi dia la Jerusalɛma Petero la Joani di’aha vɔ tetemala sambisha lo lokombo la Yeso. Ambeki asɔ wakatone dia tshika sambisha, ko vɔ wakawânɛ ndo wakawadje lo lokanu, ko l’ɔkɔngɔ diko wakayakimɔka. Oma lâsɔ, vɔ wakasangana l’anangɛwɔ ndo wakalɔmbɛ vɔ tshɛ vate: “[Jehowa], kakiane, ulungi aui awo wa dianelu. Usha ekambi aye dia vo mvuta dui la dihunga tshe.” (Etsha 4:13-29) Jehowa akakadimola lo dɔmbɛlɔ diawɔ lo mbâkeketsha la nyuma k’ekila, ndo oko wakayoditaka ewandji w’ɛtɛmwɛlɔ w’ase Juda, vɔ ‘wakalodia Jerusalɛma’ la wetshelo awɔ.—Etsha 5:28.
9 Tɔsɛdingole kɛnɛ kakatombe lo diaaso sɔ. Etena kakanɛ ewandji w’ɛtɛmwɛlɔ w’ase Juda ambeki waki Yeso, ambeki asɔ kombetawɔ dia tshika sambisha l’ɔtɛ wa dianelo sɔ. Koko vɔ wakalɔmbɛ Jehowa dia mbasha dihonga dia vɔ tetemala la sambisha. Oma lâsɔ, vɔ wakasale akambo lo yoho yɔtɔnɛ l’alɔmbɛlɔ awɔ, mbut’ate vɔ wakasale la wolo dia tetemala la sambisha, ndo Jehowa akâkeketsha l’ekimanyielo ka nyuma kande. Kɛnɛ kakakomɛ ambeki asɔ mɛnyaka di’awui wakayofundaka Paulo ɛnɔnyi ɛmɔtshi l’ɔkɔngɔ lo dikambo dikina mendanaka l’Akristo l’etena kahɛnyahɛnyamawɔ. Paulo akate ate: “Dimi mbeyaka ntsha akambu tshe la wulu wa one latunkikitshaka.”—Filipi 4:13.
10. Ɛnyɛlɔ kaki Jeremiya ngande wakimanyiyatɔ wanɛ wele la wɔma wa lotɔ?
10 Ko kayotota naka onto ekɔ la wɔma wa lotɔ? Onde nde koka kambɛ Jehowa la dihonga etena kahomanande la wekamu ɔmɔtshi? Eelo! Tohɔ kɛnɛ kakate Jeremiya etena kakɔsɔnɛ Jehowa dia nde monga omvutshi. Dikɛnda dia pami sɔ akate ate: “Dimi leki dikenda.” Mbokɛmaka hwe dia nde akɛnyi dia nde komonga l’akoka. Koko Jehowa akôkeketsha l’ɛtɛkɛta ɛnɛ ate: “Tutaki wati: Dimi leki dikenda. We ayutsho le wane tshe wayumukutuma, la we ayuta kene tshe kayumukutela. Tuwaukaki woma, ne dia dimi leko kame laye dia nkutshungula.” (Jeremiya 1:6-10) Jeremiya akayaɛkɛ le Jehowa ndo oma lo wolo wakawosha Jehowa, nde akatondoya olimu w’esambishelo wakandokaka wɔma ntondo ndo nde akayala ɔmɛnyi waki la dihonga dia mamba l’Isariyɛlɛ.
11. Kakɔna kakimanyiya Akristo ɛlɔ kɛnɛ dia monga la dihonga oko Jeremiya?
11 Ɛlɔ kɛnɛ Akristo w’akitami wekɔ lo kamba olimu wafɔna la wɔnɛ wakakambe Jeremiya, ndo oko wakondjawɔ ekimanyielo oma le “ului a wuki” w’“ekoko ekina,” vɔ tetemalaka mbewoya asangwelo waki Jehowa oyadi kânga l’atei wa wendjudi, diɔnyɔ, ndo l’atei w’ɛhɛnyɔhɛnyɔ w’oma le anto wasambishawɔ. (Enyelo 7:9; Joani 10:16) Vɔ keketshamaka oma l’ɛtɛkɛta wakatɛ Jehowa Jeremiya ate: “Tukaki woma.” Vɔ hawohɛ pondjo dia Nzambi mbakâtome ndo dia losango lakinde mbasambishawɔ.—2 Koreto 2:17.
Bɛnyɛlɔ dia dihonga diahombaso ndjela
12. Ɛnyɛlɔ kakɔna koleki dimɛna ka dihonga kakasha Yeso ndo ngande wakandakeketsha ambeki ande?
12 Sho koka kimanyiyama lo welo wadjaso dia monga la dihonga naka sho kana yimba lo bɛnyɛlɔ di’anto wele, l’ɛnyɛlɔ ka Jeremiya wakasale akambo la dihonga tshɛ. (Osambu 77:12) Ɛnyɛlɔ, lam’asɛdingolaso olimu waki Yeso, sho mambaka heyama lo menda dihonga diaki lande etena kakohembe Satana ndo etena kakinde la ntondo k’ewandji w’ase Juda, wakayangaka dia paka mbôsalɛ kɔlɔ. (Luka 4:1-13; 20:19-47) Oma l’ekimanyielo ka Jehowa, nde akatshikala nge la ntondo k’ehemba ndo yema tshitshɛ la ntondo ka nyɔi kande, nde akatɛ ambeki ande ate: “L’andja ɔnɛ nyekɔ l’asui koko nyonge la dihonga! Dimi lambodja andja ɔnɛ otshumba.” (Joani 16:33; 17:16, NW) Naka ambeki waki Yeso ndjela ɛnyɛlɔ kande, kete ndo vɔ lawɔ wayodja andja ɔnɛ otshumba. (1 Joani 2:6; Enyelo 2:7, 11, 17, 26) Koko vɔ la dia monga la “dihunga.”
13. Ekeketshelo kakɔna kakasha Paulo ase Filipi?
13 Ɛnɔnyi ɛmɔtshi l’ɔkɔngɔ wa nyɔi ka Yeso, Paulo nde la Silasi wakadjama lo lokanu l’osomba wa Filipi. L’ɔkɔngɔ diko, Paulo akayokeketsha etshumanelo ka la Filipi dia ‘vɔ ndjala nge lo yimba ɔtɔi, dia ndɔsha dihɛka lo dihɛka l’anima ɔtɔi lo dikambo dia mbetawɔ ka lokumu l’ɔlɔlɔ, di’aha vɔ mbotshama wɔma oma le atunyi awɔ.’ Dia mbakeketsha dia vɔ sala akambo asɔ, Paulo akawatɛ ate: “Dikambu so [ɛhɛnyɔhɛnyɔ w’Akristo] dieko le wo [atunyi], djimbitelu [y’elanyelo]; keli le nyu, djimbitelu ya panda, keli uma le [Nzambi]. Ne dia wakanyusha dikambu ne dia Kristu, aha dia nyu mbetawo tshu, keli dia nyu nsuwa dikambu diandi.”—Filipi 1:27-29.
14. Shɛngiya yakɔna yaki la dihonga dia Paulo le anango wa la Rɔma na?
14 Lam’akafundɛka Paulo etshumanelo ka la Filipi nde aki nto lo lokanu, mbala kɛsɔ la Rɔma. Koko nde akatetemalaka sambisha anto akina la dihonga tshɛ. Etombelo akɔna wakandakondja na? Nde akafunde ate: “Okone kanu yami yambenama le alami tshe wa lu luudu l’elumbwelu la le akina tshe ati: Yo yeko dikambu dia Kristu. Anyasu wuleki efula le Khumadiondjo, wambukikitshama ne dia kanu yami, wambuleka mvuta diui dia [Nzambi] la dihunga, aha la woma.”—Filipi 1:13, 14.
15. Lende akokaso tana bɛnyɛlɔ di’amɛna dia mbetawɔ diayokeketsha yɛdikɔ yaso ya monga la dihonga?
15 Ɛnyɛlɔ kaki Paulo tokeketshaka. Woho akɔ wamɛ mbakeketshamaso nto oma lo bɛnyɛlɔ di’Akristo wa nshi nyɛ wakikɛ ɛhɛnyɔhɛnyɔ lo wedja walɔmbwama oma le mandji ya tohadi kana ewandji w’ɛtɛmwɛlɔ. Ɛkɔndɔ efula w’Akristo asɔ wakafundama lo Tshoto y’Etangelo, lo Réveillez-vous! ndo lo Annuaire des Témoins de Jéhovah. Etena kadiayɛ ɛkɔndɔ ɛsɔ, tohɛke dia anto asɔ waki anto oko sho; koko etena kakawahomana l’ekakatanu wa wolo, Jehowa akawasha wolo woleki wɔnɛ wokongaka l’onto ko vɔ wakakikɛ. Sho koka monga l’eshikikelo dia l’etena kayotohomana l’akambo walɔmba dia nde tosha wolo woleki wɔnɛ wokongaka l’onto, nde ayotoshawɔ.
Dihonga diakiso ngɛnyangɛnyaka ndo tombolaka Jehowa
16, 17. Ngande wakokaso monga la dihonga ɛlɔ kɛnɛ?
16 Naka Okristo ɔmɔtshi ambotshikala nge l’akambo wa mɛtɛ ndo lo losembwe, kete nde ekɔ la dihonga. Naka onto ambɔsa yɛdikɔ ya ngasɔ, kânga mbende la wɔma, kete yɛdikɔ shɔ yekɔ yɛdikɔ yɛnya dihonga. Lo mɛtɛ, Okristo tshɛ kokaka monga la dihonga oyadi woho wende kana woho wakandotɔ, naka nde nangaka mɛtɛ sala lolango laki Jehowa, ndo naka nde ndjaketembola dia tshikala la kɔlamelo, naka nde tetemala la ndjaɛkɛ le Nzambi, ndo naka nde mbohɔka dia Jehowa akakimanyiya nunu la nunu di’Akristo wele oko nde wakasale la wolo dia monga la dihonga. Ndo nto, etena keyaso dia woho watshikalaso la dihonga ngɛnyangɛnyaka ndo tombolaka Jehowa, sho ndekaka ndjaketembola di’aha monga la wɔma. Sho salaka tshɛ dia mbikikɛ diɔnyɔ kana ɔhɛnyɔhɛnyɔ l’ɔtɛ wa ngandji k’efula kokaso Jehowa.—1 Joani 2:5; 4:18.
17 Tatohɛke pondjo dia etena kasowaso l’ɔtɛ wa mbetawɔ kaso, kɛsɔ hɛnya ɔnɛ sho takasale pɛkato kɛmɔtshi. (1 Petero 3:17) Tekɔ lo pɛnyahɛnyama l’ɔtɛ wasukɛso lowandji laki Jehowa, wasalaso akambo w’ɔlɔlɔ, ndo lo woho weso kema wa l’andja ɔnɛ. Ɔpɔstɔlɔ Petero akate lo dikambo sɔ ate: “Naka nyu nyayutsha ololo, la [nyayokikɛ] lam’anyusuyawo, dikambu diako mbetawomaka lu ashu a [Nzambi].” Petero akate nto ate: “Okone wane wasuwa uku lulangu la [Nzambi], wakimo etema awo lu akambu w’ololo le utungi leli la kolamelu.” (1 Petero 2:20; 4:19) Eelo, mbetawɔ kaso ngɛnyangɛnyaka Jehowa Nzambi kaso ka ngandji ndo mbôtombolaka. Ɔsɔ mɛtɛ ekɔ ɔkɔkɔ w’oshika watotshutshuya dia monga la dihonga!
Etena katɛkɛtaso l’ewandji wa lɛɛta
18, 19. Losango lakɔna lewoyaso etena katɛkɛtaso la dihonga la ntondo ka toshushi?
18 Lam’akatɛ Yeso ambeki ande dia vɔ wayɔhɛnyahɛnyama, nde akawatɛ nto ate: “[Anto] wayunyukimo lu dumbwelu, wayunyokomola lu temwelo diawo. Vo wayunyotola la ntundu ka embuledi la ka khumi ya dikanga dia dikambu diami, dia nyu ndjala emenyi la ntundu kawo ndu k’asi wedja.” (Mateu 10:17, 18) Naka wamboteta dia tosamba la ntondo ka shushi kana k’owandji ɔmɔtshi l’ɔtɛ w’akambo wa kashi watɔsɔngwɛ anto, kete sho la dia monga la dihonga. Etena kakambaso la waaso asɔ la dihonga dia sambisha anto asɔ, ekakatanu ɛsɔ toshaka diaaso dia sala dikambo dimɔtshi di’ohomba. Sho mbewoyaka onto latolombosha ɛtɛkɛta wa Jehowa wele l’Osambu wa Hende wata ate: “Kakiane nyu khumi ya dikanga, nyuyalombole la ewu; nyu embadi wa la kete, nyuya[ngole]. Nyukambeli [Jehowa] ulimu la woma.” (Osambu 2:10, 11) Mbala efula, etena kasɔngwɛwɔ Ɛmɛnyi wa Jehowa akambo wa kashi laka lɛɛta, toshushi tɔmɔtshi mbetawɔka lotshungɔ laso l’ɔtɛmwɛlɔ, ndo sho ngɛnangɛnaka dikambo sɔ. Koko toshushi tokina mbetawɔka shɛngiya y’oma le atunyi aso. Afundelo mbutɛka toshushi tɔsɔ ɔnɛ: “Nyuya[ngole].”
19 Toshushi la dia mbeya ɔnɛ ɛlɛmbɛ waki Jehowa Nzambi mbaheme tshɛ. Vɔ la dia mbohɔka di’anto tshɛ, mbidja ndo toshushi wayoyokoya la Jehowa nde la Yeso Kristo. (Romo 14:10) Lo wedi aso, oyadi toshushi t’ana w’anto tohembwɛ akambo la losembwe kana bu, sho tekɔ l’ɔkɔkɔ wa mɛtɛ wa monga la dihonga nɛ dia Jehowa ekɔ lo tosukɛ. Bible mbutaka ɔnɛ: “Wane tshe watekamaka le ndi, wayongenangenaka.”—Osambu 2:12.
20. Lande na kakokaso monga l’ɔngɛnɔngɛnɔ etena kakikɛso ɛhɛnyɔhɛnyɔ l’emamatanya?
20 Lo Dako dia lo Dikona Yeso akate ate: “Lam’ayuwunyotenga, lam’ayuwunyusuya, lam’ayuwunyumamanyia wehu tshe w’akambu wa kolo dia dikambu diami, nyeko la otshoko. Nyongenengene, nyutamanya ngenangena, ne dia difutu dianyu dieko efula l’ulungu, ne dia wakasuya amvutshi waki la ntundu kanyu wuhu ako.” (Mateu 5:11, 12) Mɛtɛ ɔhɛnyɔhɛnyɔ bu dikambo di’ɔngɛnɔngɛnɔ, koko woho watshikalaso nge la ntondo k’ɛhɛnyɔhɛnyɔ, mbidja ndo akambo wa kashi watama lo tita sango lo lokombo laso, ekɔ dikambo di’ɔngɛnɔngɛnɔ. Woho watshikalaso nge ɔsɔ mɛnyaka dia sho ngɛnyangɛnyaka Jehowa ndo tayolongola difutu. Woho watshikalaso nge la dihonga mɛnyaka dia tekɔ la mbetawɔ k’oshika ndo kɛsɔ toshikikɛka dia sho mbetawɔmaka le Nzambi. Lo mɛtɛ, kɛsɔ mɛnyaka dia sho ndjaɛkɛka tshɛ le Jehowa. Wɛkamu wa ngasɔ ekɔ ohomba efula le Okristo oko wadiɛnya sawo diayela.
Kakɔna kamboyeka?
• Akambo akɔna weta nshi nyɛ walɔmba dia monga la dihonga?
• Ngande wakokaso monga la dionga dielɛwɔ dihonga?
• Naa bɛnyɛlɔ dimɔtshi di’anto waki la dihonga?
• Lande na kakombolaso sala akambo la dihonga?
[Esato wa lo lɛkɛ 22]
Simone Arnold (lelɛwɔ nshi nyɛ Liebster) l’Allemagne, Widdas Madona lo Malawi, Lydia ndo Oleksii Kurdas lo Ukraine wakɛnya dihonga ndo wakashike tanga la ntondo ka kanga kɔlɔ
[Esato wa lo lɛkɛ 23]
Sho hatoke lokumu l’ɔlɔlɔ sɔnyi
[Osato wa lo lɛkɛ 24]
Dihonga diaki la Paulo lo lokanu akakimanyiya efula dia lokumu l’ɔlɔlɔ sambishama
[Osato wa lo lɛkɛ 25]
Naka sho nembetshiya yɛdikɔ yaso y’oma l’Afundelo la ntondo ka shushi la dihonga, kete sho mbewoyaka losango l’ohomba efula