‘Ɔhɔmbɔ wa kɔlamelo’ ambotondoya ohemba!
“Etena kambukuka dia elumbwelu ntatela le wa lu luudu la [Nzambi].”—1 Petero 4:17.
1. Kakɔna kakɛnyi Yeso lam’akandasɛdingola “ɔhɔmbɔ”?
LO Pɛntɛkɔsta ka l’ɔnɔnyi 33 T.D., Yeso akasɔnɛ “ɔhɔmbɔ” ɔmɔtshi dia mbishaka “antu wa [lo] luudu landi” mbo ya ndɛ lo tena diahombama. L’ɔnɔnyi 1914, Yeso akahema l’okudi oko Nkumekanga, ndo aha la tshimbatshimba etena ka nde sɛdingola “ɔhɔmbɔ” ɔsɔ kakakoke. L’awui efula, nde akɛnyi dia “ɔhɔmbɔ” ɔsɔ aki la “kɔlamelo ndo la kɛsɔ.” Diakɔ diakandokitsha “ladiku dia diango diandi tshe.” (Mateu 24:45-47) Koko, aki ɔhɔmbɔ okina wa kɔlɔ, waki komonga la kɔlamelo ndo la kɛsɔ.
“Ukambi a kolo”
2, 3. Oma lende akaye “ukambi a kolo uku,” ndo ngande wakawahame?
2 Yeso akatɛkɛta di’okambi wa kɔlɔ mbala kakɔ ɔtɔi l’ɔkɔngɔ wa nde tɛkɛta dikambo di’“ɔhɔmbɔ wa kɔlamelo ndo wa kɛsɔ.” Nde akate ate: “Lam’ayuta ukambi a kolo uku l’utema andi ati: Khumemi ambutu[v]iya. Ku lam’ayundutatela nkomola anyandi ekambi, lam’ayundolekaka, lam’ayundonokaka la ambidjoki a wanu, khumi a ukambi ako ayuya lu lushi lahandalungamela, ndu lu unya wahandeyi. Ndi ayôkomola wulu, ndu ayukitsha kame la akanga a lukesu. Leko, antu wayulela ndu wayokeketanya anyu awo.” (Mateu 24:48-51) Tshɛkɛta “ukambi wa kolo uku” kotolaka yambalo yaso l’ɛtɛkɛta waki Yeso w’oma la ntondo wendana l’ɔhɔmbɔ wa kɔlamelo ndo wa kɛsɔ. Lo mɛtɛ, “ukambi a kolo” ndja oma l’atei w’ɔhɔmbɔ wa kɔlamelo.a Lo woho akɔna?
3 La ntondo k’ɔnɔnyi 1914, anto efula wa l’olui w’ɔhɔmbɔ wa kɔlamelo waki l’elongamelo ka wolo ka tohomana kâmɛ la Otshuki l’olongo l’ɔnɔnyi ɔsɔ, koko elongamelo kawɔ kokotshama. Etombelo waki oma lo dikambo sɔ ndo awui akina ele, efula wakakɔmɔ otema ndo amɔtshi wakoke kɛlɛ. Amɔtshi l’atei w’anto asɔ wakakadimɔ dia ‘ndɔsha’ anangɛwɔ waki lawɔ ntondo l’ɛtɛkɛta wa kɔlɔ ndo lo ndjasanganya kâmɛ l’“ambidjoki a wanu,” mbut’ate elui w’ɛtɛmwɛlɔ wa Lokristokristo.—Isaya 28:1-3; 32:6.
4. Kakɔna kakasale Yeso l’“ukambi a kolo” ndo l’anto tshɛ wakɛnya yimba yakɔ yâmɛ?
4 Anto asɔ waki ntondo Akristo wakayokomaka “ukambi a kolo” ndo Yeso akawasha dilanya ‘lo mbakɔmɔla wolo.’ Lo woho akɔna? Nde akawakasha, ndo vɔ wakashisha elongamelo kawɔ k’otsha l’olongo. Koko, vɔ konanyema ko wonya akɔ. Ntondotondo, vɔ wakahombe mbikikɛ etena ka delo ndo k’okakatanyelo wa wanyu ‘lo wodjima wa l’andja’ w’etshumanelo k’Akristo. (Mateu 8:12) Tatɛ oma ko nshi shɔ y’etatelo, yema kina y’akitami wakɛnya yimba yakɔ yâmɛ ya kɔlɔ, lo ndjaɛnya oko “ukambi a kolo.” Anto amɔtshi wa l’atei w’“ekoko ekina” wakokoya yoho yakiwɔ komonga la kɔlamelo. (Joani 10:16) Atunyi asɔ tshɛ wa Kristo wakonge “l’andja a udjima” akɔ wâmɛ wa lo nyuma.
5. Kakɔna kakasale ɔhɔmbɔ wa kɔlamelo ndo wa kɛsɔ, kakatshikitana l’“ukambi a kolo”?
5 Aha la tâmu, “ɔhɔmbɔ wa kɔlamelo ndo wa kɛsɔ” akahembama woho akɔ wâmɛ oko “ukambi a kolo.” Koko, l’ɔtɛ wa monga la kɛlɛ, vɔ wakasale etshikitanu. (2 Koreto 13:11) Ngandji kawɔ otsha le Jehowa ndo otsha le anangɛwɔ kakakeketshama. Etombelo wamonga ele vɔ wamboyala “ekoho la usuko w’akambu wa mete” lo “nshi y’ekumelu” nyɛ y’osukusuku—1 Timote 3:15; 2 Timote 3:1.
Esekaseka wa dimuma wa tɔkɛsɔ la wa dinginya
6. (a) Ngande wakasha Yeso ɛnyɛlɔ ka kɛsɔ yaki l’olui ande w’ɔhɔmbɔ wa kɔlamelo na? (b) La ntondo k’ɔnɔnyi 1914, losango lakɔna lakewoya Akristo w’akitami w’esɔ?
6 L’ɔkɔngɔ wa nde tɛkɛta dikambo di’“ukambi a kolo,” Yeso akasha wɛla ehende wɛnya lande na kele Akristo amɔtshi w’akitami w’esɔ wakahombe monga la kɔlamelo ndo la kɛsɔ koko akina kema.b Dia mbisha ɛnyɛlɔ ka shɛnɔdi, nde akate ate: “Diulelu dia l’ulungu diayuyala uku esekaseka dikumi wa dimuma, wakose atala awo, wakatshu la ntusangela utshuki a wadi. Atanu awo waki dinginya, atanu waki la [kɛsɔ]. Lam’akose akanga a dinginya atala awo, vo kombosa iso, keli akanga [w]a [kɛsɔ] wakatshu la iso lu sayi yawo ndu lu atala awo.” (Mateu 25:1-4) Esekaseka wa dimuma dikumi toholaka Akristo w’akitami w’esɔ waki la ntondo k’ɔnɔnyi 1914. Vɔ wakakambe akumi ndo wakɛnyi di’Otshuki, mbut’ate Yeso Kristo aki suke la mɛnama. Ɔnkɔnɛ, vɔ “wakatshu,” dia tohomana lande, wasambisha l’ohetoheto tshɛ ɔnɛ ‘tena diakashikikɛma di’ase wedja’ diayokomɛ l’ɔnɔnyi 1914.—Luka 21:24.
7. Etena kakɔna ndo lande na ‘kakanyingɔnyingɔ,’ Akristo w’akitami w’esɔ lo yoho ya didjidji?
7 Vɔ waki la shadiya. Tena diakashikikɛma di’ase wedja diakakomɛ l’ɔnɔnyi 1914, ndo Diolelo diaki Nzambi dialɔmbwama oma le Kristo Yeso diakatatɛ. Koko akambo asɔ wakasalema l’olongo wahɛnama. La nkɛtɛ, anto wakatatɛ la diɛnɛ la “fono” kakalakema. (Enyelo 12:10, 12) Etena k’ohemba kakayele oma lâsɔ. Aha la shihodia akambo dimɛna, Akristo w’akitami w’esɔ wakafɔnya ɔnɛ ‘otshuki aki lo mbiviya.’ Oko wakiwɔ l’okandokando ndo wakawahetshamaka oma le ase andja ɔnɛ, vɔ wakayɔla yɔɔ ndo ɔlɔngɔswamelo w’olimu w’esambishelo ka lo sɛkɛ wakayemalaka suke la tshɛ. Oko esekaseka wa dimuma wa lo wɛla wa Yeso, lo yoho ya lo nyuma vɔ “wakanyingonyingo, wakalali djo,” oko wakasale wanɛ wakayataka ɔnɛ Akristo ndo waki komonga la kɔlamelo l’ɔkɔngɔ wa nyɔi k’apɔstɔlɔ wa Yeso.—Mateu 25:5; Enyelo 11:7, 8; 12:17.
8. Kakɔna kakakonya lo tokoko t’ɔnɛ: “Enda, utshuki a wadi!” ndo etena kakakoke di’Akristo w’akitami w’esɔ sala na?
8 Oma lâsɔ, l’ɔnɔnyi 1919 dikambo dimɔtshi dia shashimoya diakatombe. Sho mbadiaka ɔnɛ: “L’asa ndeki, wakadji dielu vati: Enda, utshuki a wadi! Nyuyi la ndjûsangela. Ku esekaseka eso tshe waketo, wakalongosola atala awo.” (Mateu 25:6, 7) Paka l’etena kakɛnamaka oko aya ndoko yema y’elongamelo mbakonge leeta la monga la wasaso! L’ɔnɔnyi 1918, Yeso lele “dikendji dia sheki,” akaye oma lo tɛmpɛlɔ ka lo nyuma ka Jehowa dia ndjɔsɛdingola ndo ndjɛdia etshumanelo ka Nzambi. (Malaki 3:1) L’etena kɛsɔ, Akristo w’akitami w’esɔ wakahombe ntshɔ dia tohomana lande l’asɛkɛ wa tɛmpɛlɔ ka la nkɛtɛ. Etena kakakoke ka vɔ ‘pɛtsha osase.’—Isaya 60:1; Filipi 2:14, 15.
9, 10. L’ɔnɔnyi 1919, lande na kaki Akristo amɔtshi ‘tɔkɛsɔ’ ko akina “dinginya”?
9 Koko! Lo wɛla ɔsɔ, esekaseka ɛmɔtshi waki l’okakatanu. Yeso akatetemala ate: “Akanga a dinginya wakatela akanga [w]a [tɔkɛsɔ] vati: Nyutusha yema y’iso, ne dia atala asu wutsha nyimala.” (Mateu 25:8) Naka esɔ bu, kete tala hakoke pɛtsha osase. Ɔnkɔnɛ, esɔ ka lo tala toholaka Ɔtɛkɛta wa Nzambi w’akambo wa mɛtɛ ndo nyuma kande k’ekila, kasha atɛmɔdi ande wa mɛtɛ wolo dia vɔ monga amɛmbi w’osase. (Osambu 119:130; Danyele 5:14) La ntondo k’ɔnɔnyi 1919, Akristo w’akitami w’esɔ wa tɔkɛsɔ wakadje welo dia shihodia lolango la Nzambi le wɔ, kânga mbakawayongaka l’ɔlɛmbɛlɔ lo tshanda mɔtshi. Ɔnkɔnɛ, lam’akatombe leeta la mpɛtsha osase, vɔ wakonge suke dia sala dikambo sɔ.—2 Timote 4:2; Heberu 10:24, 25.
10 Koko, akitami w’esɔ amɔtshi kondjalɔngɔsɔla dia ndjahombia kana mbidja welo wa lânde kânga mbakiwɔ la mposa ka tônga kâmɛ l’otshuki. Diakɔ diele, etena kakawahombe ndjasha l’esambishelo ka lokumu l’ɔlɔlɔ, vɔ komonga suke. (Mateu 24:14) Vɔ wakahembe ndo dia kɔsha asekawɔ waki l’ohetoheto, lo mbalɔmba yema y’esɔ kawɔ. Lo wɛla waki Yeso, ngande wakakadimola esekaseka wa dimuma wa tɔkɛsɔ na? Vɔ wakate vate: “Iso hukuka le su ndu le nyu, undu. Nyutshu le wane watusundjaka, nyutuyasumbeli.” (Mateu 25:9) Woho akɔ wâmɛ mbele l’ɔnɔnyi 1919, Akristo w’akitami w’esɔ wa kɔlamelo wakatone dia sala kiambokambo tshɛ yakakoke kitshakitsha akoka awɔ hita wa mɛmba osase. Ɔnkɔnɛ, vɔ wakatondoya ohemba.
11. Kakɔna kakakomɛ esekaseka wa dimuma wa dinginya?
11 Yeso akakumiya ate: “Lam’aka[tshu esekaseka a dimuma wa dinginya] dia ntusumba iso, utshuki a wadi akayi. Okone wane wakayalongosola, wakoto la ndi lu dambu dia tshuki, ku wakadihi lukuki. L’okongo diku, ndu esekaseka ekina wakayi, wakati vati: Khumadiondjo, Khumadiondjo, utudihula. Ku ndi akakaluya diui ati: Mete kanyutelami nti: Dimi halanyeyi.” (Mateu 25:10-12) Eelo, amɔtshi kondjalɔngɔsɔla di’oyelo w’Otshuki. Ɔnkɔnɛ, vɔ kotondoya ohemba ndo wakashisha diaaso dia mbɔtɔ lo dambo dia diwala dia l’olongo. Ande lonyangu lee!
Wɛla wa talata
12. (a) Wɛla akɔna wakakambe la Yeso dia mbisha ɛnyɛlɔ ka kɔlamelo? (b) Aki onto “[l]akatshu lu lokendo”?
12 L’ɔkɔngɔ wa nde mbisha ɛnyɛlɔ kendana la kɛsɔ, Yeso akasha ɛnyɛlɔ kendana la kɔlamelo. Nde akate ate: “Dikambu ne dieli uku untu lakayangi ntsho lu kete kina. Ndi aketi ekambi andi, akâtshikela diango. Ndi akasha omotshi talata tshanu, ukina talata hyendi, ukina talata otoi, le untu l’untu uku yimba yandi. Ku ndi akatshu lu lokendo.” (Mateu 25:14, 15) Untu latɛkɛtama lo wɛla ɔnɛ ekɔ Yeso ndamɛmɛ, “[l]akatshu lu lokendo” lam’akandadɛ l’olongo l’ɔnɔnyi 33 T.D. Koko, la ntondo ka nde mbidɛ l’olongo, Yeso akakimɔ “diango diandi” l’anya w’ambeki ande wa kɔlamelo. Lo woho akɔna?
13. Ngande wakalɔngɔsɔla Yeso ekambɔ k’olimu ndo mbisha ‘ɛhɔmbɔ’ ande lotshungɔ la mɛmba ɔkɛndɛ?
13 Etena kakandakambaka olimu ande wa la nkɛtɛ, Yeso akatatɛ nɔngɔsɔla ekambɔ k’olimu ka woke lo sambisha lokumu l’ɔlɔlɔ la Diolelo lo nkɛtɛ tshɛ y’Isariyɛlɛ. (Mateu 9:35-38) La ntondo ka nde “[ntshɔ] lu lokendo,” nde akasha ambeki ande wa kɔlamelo ɔkɛndɛ w’ekambɔ kɛsɔ lo mbuta ate: “Okone nyutshu, nyete wedja tshe ambeki, nyâbatiza lu lukumbu la Papa ndu l’Ona ndu la Nyuma k’[Ekila]. Nyuwaetshaki dia ntsha akambu tshe wamumunyutela.” (Mateu 28:18-20) Oma l’ɛtɛkɛta ɛsɔ, Yeso akasha ‘ɛhɔmbɔ’ ande lotshungɔ la mɛmba ɔkɛndɛ ɔsɔ “untu l’untu uku [akoka a]ndi” polo etena kakandahombe kalola.
14. Lande na kele onto tshɛ kokokaka kamba olimu woho akɔ ɔtɔi?
14 Tshɛkɛta y’ɔnɛ: “Untu l’untu uku [akoka a]ndi” mɛnyaka di’aha Akristo tshɛ wa lo ntambe ka ntondo mbaki la waaso kana l’akoka akɔ wâmɛ. Amɔtshi, oko Paulo la Timote, waki la waaso wa ndjasha tshɛ l’olimu w’esambishelo ndo wa mbetsha anto. Ekakatanu waki l’akina kombashaka diaaso dia vɔ sala akambo efula. Ɛnyɛlɔ, Akristo amɔtshi waki ɛhɔmbɔ, ndo akina waki la waa hemɔ, waki esombe, kana waki l’ɛkɛndɛ l’atei a nkumbo yawɔ. Lo mɛtɛ, waɛsɛ amɔtshi wa l’etshumanelo kombishamaka le ambeki tshɛ. Akitami w’esɔ wa wamato ndo amɔtshi w’apami kombetshaka l’atei w’etshumanelo. (1 Koreto 14:34; 1 Timote 3:1; Jakoba 3:1) Koko, oyadi ekakatanu akɔna waki la wɔ, ambeki w’akitami w’esɔ waki Yeso tshɛ oyadi apami kana wamato waki l’ɔkɛndɛ wa kamba olimu, lo kamba lo yoho ya dimɛna la waaso ndo l’akoka waki la wɔ l’olimu w’Okristo. Asekawɔ wa nshi nyɛ salaka woho akɔ wâmɛ.
Etena k’ɔsɛdingwelo kambotatɛ!
15, 16. (a) Etena kakɔna kakakoke dia mbɛdika diangɔ? (b) Waaso akɔna w’eyoyo wa kamba olimu waki l’akanga wa kɔlamelo?
15 Wɛla akɔ tetemalaka la mbuta ɔnɛ: “Lam’aketi nshi kambi, uwandji w’ekambi ako akayi, akali la wo diango.” (Mateu 25:19) L’ɔnɔnyi 1914 mbut’ate etena k’otale efula l’ɔkɔngɔ w’ɔnɔnyi 33 T.D., Kristo Yeso akatatɛ la mbolɛ oko owandji. Ɛnɔnyi esato l’etenyi l’ɔkɔngɔ wa lâsɔ mbut’ate, l’ɔnɔnyi 1918, nde akaye lo tɛmpɛlɔ ka Nzambi ka lo nyuma ndo akakotsha ɛtɛkɛta waki Petero wata ɔnɛ: “Etena kambukuka dia elumbwelu ntatela le wa lu luudu la [Nzambi].” (1 Petero 4:17; Malaki 3:1) Etena kakakoke ka mbɛdika diangɔ.
16 Kakɔna kakasale ɛhɔmbɔ, mbut’ate anango Yeso w’akitami w’esɔ, la “talata” ya Nkumekanga na? Oma k’ɔnɔnyi 33 T.D., mbidja nd’ɛnɔnyi wakakonya polo l’ɔnɔnyi 1914, efula wakakambe olimu waki Yeso l’etete. (Mateu 25:16) Kânga l’etena kakalɔmaka ta dia ntondo dia l’andja w’otondo, vɔ wakɛnya nsaki ka wolo ka kambɛ Nkumi. Lâsɔ etena kakakoke di’akanga wa kɔlamelo monga la waaso w’eyoyo wa kamba olimu. Etena k’ekomelo ka dikongɛ di’akambo nɛ kakakoke. Lokumu l’ɔlɔlɔ la Diolelo lakahombe sambishama l’andja w’otondo. “Diango dia dinela dia la kete” diakahombe munama. (Enyelo 14:6, 7, 14-16) Anto w’ekomelo wa l’olui w’eponga wakahombe mbeyama ndo “ului a wuki w’antu” w’ɛkɔkɔ ekina tshumanyema.—Enyelo 7:9; Mateu 13:24-30.
17. Ngande ‘wakɔtɔ Akristo w’akitami w’esɔ wa kɔlamelo lo ɔngɛnɔngɛnɔ wa Nkumɛwɔ’?
17 Etena ka dinela kekɔ etena k’ɔngɛnɔngɛnɔ. (Osambu 126:6) Lâsɔ, akasunganaka dia l’ɔnɔnyi 1919 lam’akasha Yeso akitami ande wa kɔlamelo ɛkɛndɛ wa weke, nde mbuta ate: “We aki la kolamelu lu diango tshitshe, dimi layukukitsha ladiku dia diango efula. Oto lu ongenongeno wa khumeye.” (Mateu 25:21, 23, sho mbɛnganyisha alɛta ango.) Ndo nto, ɔngɛnɔngɛnɔ wa Nkumi k’oma la mbahema l’okudi oko Nkumekanga ka Diolelo dia Nzambi heyama mbɛdika. (Osambu 45:1, 2, 6, 7) Ɔhɔmbɔ wa kɔlamelo akoke ɔngɛnɔngɛnɔ ɔsɔ lo monga otomami waki Nkumekanga ndo lo pamia wahɔ ande wa la nkɛtɛ. (2 Koreto 5:20) Ɔngɛnɔngɛnɔ awɔ mɛnamaka l’ɛtɛkɛta wa prɔfɛsiya wele l’Isaya 61:10 wata ɔnɛ: “Dimi layongenangena le [Jehowa]. Utema ami ayutamanya ngenangena le [Nzambi] ami, ne dia ndi akandotsha ahondo wa panda kandi.”
18. Lande na kaki amɔtshi kotondoya ohemba, ndo etombelo akɔna wakonge?
18 Lonyangu ko, amɔtshi kotondoya ohemba. Sho mbadiaka ɔnɛ: “One lakalungula talata otoi akayi, akati ati: Khumadiondjo, dimi nkeyaka nti: Kanga ngala keye, latunaka lam’akiye kumune, latusanganyaka lam’akiye kunyanganya. Ku dimi lakuki woma, lakatshu, lakatushe talata kaye lu kete. Henyi engo kaye kene!” (Mateu 25:24, 25) Woho akɔ wâmɛ mbele Akristo amɔtshi w’akitami w’esɔ kondjasha l’olimu. La ntondo k’ɔnɔnyi 1914 vɔ kosambisha akina elongamelo kawɔ l’ɔngɛnɔngɛnɔ, ndo vɔ konanga tatɛ sala dikambo sɔ l’ɔnɔnyi 1919. Ngande wakasale Yeso la ntondo k’ohedia awɔ na? Nde akakɔsɔla waɛsɛ awɔ tshɛ. Vɔ ‘wakakadjema lo wodjima a l’andja, lɛnɛ akahombe monga delo ndo ɔkɛtshanyelo awɔ a wanyu.’—Mateu 25:28, 30.
Ɔsɛdingwelo wambotetemala
19. Lo yoho yakɔna yatatetemala ɔsɛdingwelo, ndo kakɔna kamboyashikikɛ Akristo tshɛ w’akitami w’esɔ dia sala?
19 Lo mɛtɛ, anto efula wakahombe ndjonga ɛhɔmbɔ waki Kristo w’akitami w’esɔ lo nshi y’ekomelo kokambɛka Jehowa etena kakatatɛ Yeso ɔsɛdingwelo ande l’ɔnɔnyi 1918. Onde vɔ wakashisha diaaso dia sɛdingwama? Ndooko. Ɔsɛdingwelo wakatatɛ paka l’ɔnɔnyi 1918 ndo 1919, lam’akatondoya ɔhɔmbɔ wa kɔlamelo ndo wa kɛsɔ ohemba oko olui. Akristo w’akitami w’esɔ wakatetemala sɛdingwama l’ɔmɔmɔ polo l’etena kakawadjama djembetelo ya pondjo. (Enyelo 7:1-3) Oko weyawɔ dikambo sɔ, anango Kristo w’akitami w’esɔ wamboyashikikɛ dia tetemala kambaka olimu la kɔlamelo. Vɔ wamboyashikikɛ dia monga la kɛsɔ, lo monga l’esɔ efula l’atala awɔ di’osase awɔ pɛta efula. Vɔ mbeyaka dia lam’akomɛ lɔsɛnɔ l’onto tshɛ la l’atei awɔ la kɔlamelo, Yeso ayowolongola lo dihole di’edjaselo ka l’olongo.—Mateu 24:13; Joani 14:2-4; 1 Koreto 15:50, 51.
20. (a) Kakɔna kamboyashikikɛ ɛkɔkɔ ekina dia sala ɛlɔ kɛnɛ? (b) Ndo kakɔna keya Akristo w’akitami w’esɔ dimɛna?
20 Lemba lokina l’ɛkɔkɔ wakokoya anangɛwɔ w’akitami w’esɔ. Vɔ mbeyaka dimɛna dia ewo kawɔ k’asangwelo waki Nzambi mbelaka ɛkɛndɛ wa weke. (Ezekiyele 3:17-21) Omalɔkɔ, l’ekimanyielo k’Ɔtɛkɛta wa Jehowa ndo ka nyuma kande k’ekila, vɔ tetemalaka monga l’esɔ l’atala awɔ oma lo wekelo ndo oma lo nsanganya y’Akristo. Ndo vɔ mpɛtshaka osase awɔ, lo tombaka l’olimu w’esambishelo ndo wa mbetsha anto, ɔnkɔnɛ vɔ wekɔ lo kamba olimu kâmɛ l’anangɛwɔ w’akitami w’esɔ. Koko, Akristo w’akitami w’esɔ mbeyaka dimɛna dia talata yakashama l’anya awɔ. Vɔ pombaka sala wedikelo lo yoho yalɔmbwama diangɔ dia Nkumandiɔndjɔ lanɛ la nkɛtɛ. Koko kânga mbele lofulo lawɔ lekɔ yema tshitshɛ, vɔ hawokoke mbisha olui a woke ɛkɛndɛ awɔ. Aha la mbohɛ dikambo sɔ, “ɔhɔmbɔ wa kɔlamelo ndo wa kɛsɔ” ekɔ lo nɔmbɔla olimu waki Nkumekanga ndo ekɔ la lowando l’ekimanyielo k’anto w’oma l’olui a woke wayasha tshɛ. Anto wa l’olui a woke mbetawɔka ɔkɛndɛ wele la anangɛwɔ w’akitami w’esɔ ndo vɔ mbɔsaka la nɛmɔ diɛsɛ dia kamba l’ɛse k’ɛlɔmbwɛlɔ kawɔ.
21. Dako dakɔna diendana l’Akristo tshɛ diakatatɛ l’ɔnɔnyi 1919 polo ndo ɛlɔ kɛnɛ?
21 Ɔnkɔnɛ, kânga mbele wɛla ɛsɔ ehende mbikaka epole ɔsɛkɛ l’awui wakasalemaka l’ɔnɔnyi 1919 kana suke la wɔ, atɔndɔ wa lo wɛla ɛsɔ ehende mendanaka l’Akristo tshɛ wa mɛtɛ wa lo nshi nyɛ y’ekomelo. Lo yoho shɔ, kânga mbele dako diakasha Yeso l’ekomelo ka wɛla w’esekaseka wa dimuma dikumi mendanaka ntondotondo l’Akristo w’akitami w’esɔ waki la ntondo k’ɔnɔnyi 1919, atɔndɔ awɔ wekɔ lo tetemala mendana l’Okristo tshɛ ɛlɔ kɛnɛ. Lâsɔ, nyɛsɔ sho tshɛ, toyele ɛtɛkɛta waki Yeso wata ɔnɛ: “Okone nyulungamelaki, ne dia nyu hanyeyi lushi kana unya.”—Mateu 25:13.
[Nɔtɛ ya l’ɛse ka dikatshi]
a Lo yoho yakɔ yâmɛ, l’ɔkɔngɔ wa nyɔi k’apɔstɔlɔ, “ndjaundu ya pangu” yakatombe l’atei wa dikumanyi di’Akristo di’akitami w’esɔ.—Etsha 20:29, 30.
b Dia kondja elembetshiyelo ekina wendana la wɛla wa Yeso, enda lo dibuku Sécurité universelle sous le Règne du “Prince de paix” diakatondja Ɛmɛnyi wa Jehowa, tshapita 5 ndo 6.
Onde wɛ kokaka nembetshiya?
• Etena kakɔna kakasɛdingola Yeso ambeki ande, ndo akandatane?
• Lande na kele Akristo amɔtshi w’akitami w’esɔ wakonge la yimba y’“ukambi a kolo”?
• Ngande wakokaso ndjaɛnya shomɛ dia tekɔ la kɛsɔ lo nyuma?
• Lo mbokoya anango wa Yeso w’akitami w’esɔ, lo yoho yakɔna yakokaso tetemala la kamba olimu?
[Kiombo ya lo lɛkɛ 29]
ETENA KAKƆNA KAKAHOMBE YESO NDJA?
Lo Mateu tshapita 24 ndo 25, tɛkɛtamaka dia Yeso “ayuya” lo toho totshikitanyi. Nde hohomba tshika edjaselo kande ko ‘ndja.’ Koko, nde “ayuya” lo yoho yayondodja yambalo yande le anto kana le ambeki ande, mbala efula dia nombosha. Ɔnkɔnɛ, l’ɔnɔnyi 1914 nde ‘akaye’ dia tatɛ eongelo kande oko Nkumekanga kambahema l’okudi. (Mateu 16:28; 17:1; Etsha 1:11) L’ɔnɔnyi 1918 nde ‘akaye’ oko dikɛndji dia sheke ndo akamɛ nombosha wanɛ tshɛ wakayataka dia wekɔ lo kambɛ Jehowa. (Malaki 3:1-3; 1 Petero 4:17) Lo Armangɛdɔna, nde “ayuya” dia ndjolanya atunyi waki Jehowa.—Enyelo 19:11-16.
Oyelo (kana okomelo) mendanaka la lofulo lɔmɔtshi la tena lo Mateu 24:29-44 ndo 25:31-46 oko lo ‘fɔnu ka woke.’ (Enyelo 7:14) Lo wedi okina, oyelo mendanaka la lofulo lokina la tena lo Mateu 24:45 polo 25:30 lendana l’elombwelo ka wanɛ wayata dia vɔ wekɔ ambeki tatɛ oma l’ɔnɔnyi 1918 polo l’ɔkɔngɔ wa lâsɔ. Ɛnyɛlɔ, honga dikambo dia lomba mbut’ɔnɛ difuto di’ɔhɔmbɔ wa kɔlamelo, elombwelo k’esekaseka wa dimuma wa dinginya, ndo elombwelo k’okambi wa nɛndɛ, wakashɛ talata ya Nkumi, wayosalema lam’“ayuya” Yeso lo fɔnu ka woke. Kɛsɔ koka mɛnya di’oko akitami efula wayotanema waha la kɔlamelo l’etena kɛsɔ ko lâsɔ wayohomba pɛnama. Koko, Enyelo 7:3 mɛnyaka dia anango wa Yeso tshɛ w’akitami w’esɔ wayodjama “djimbitelu” l’etena kɛsɔ ka fɔnu ka woke.
[Osato wa lo lɛkɛ 27]
“Ukambi a kolo” konongola ndoko ɔtshɔkɔ ɔtɔi l’ɔnɔnyi 1919
[Osato wa lo lɛkɛ 30]
Esekaseka wa dimuma wa timba waki suke lam’akakome otshuki
[Osato wa lo lɛkɛ 30]
Ɛhɔmbɔ wa kɔlamelo ndo wa kɛsɔ wakayasha l’‘olimu’
Ɔhɔmbɔ wa nɛndɛ kondjasha
[Osato wa lo lɛkɛ 31]
Akitami w’esɔ l’“ului a wuki” wekɔ lo tetemala mpɛtsha osase awɔ