BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ wa Watchtower
Watchtower
BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ
Ɔtɛtɛla
  • BIBLE
  • EKANDA
  • NSANGANYA
  • w04 10/1 lk. 28-32
  • ‘Nyonge la lolango l’efula lam’asanyu’

Ndooko vidɛo yele lo kɛnɛ kɔsɔnyiyɛ.

Otokimwe, munga kakongi etena kakayatelesharjɛki vidɛo.

  • ‘Nyonge la lolango l’efula lam’asanyu’
  • Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2004
  • Ɛtɛ w'awui wahɔnyi
  • Awui wa woho akɔ
  • Lolango l’efula ndo ngandji
  • ‘Taketshama oma le Nzambi dia mbokana ngandji’
  • Onde ekɔ ohomba nyu ‘dihwanɛ etema’?
  • Diholɛ anto akina otema ayɛ!
  • “Dimi lambongenangena lu dikambu diaye”
  • ‘Jehowa ndola tɔɔ la lolango l’efula’
  • Totetemale mbokana ngandji k’efula
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa (wekelo)—2021
  • Onde wɛ ndjelaka “mbuka kuleki ololo” ka ngandji?
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2009
  • Dia monga l’ɔngɛnɔngɛnɔ lo diwala: Nyɛnyanyake ngandji
    Ekimanyielo le nkumbo
  • “Nyutamanya Mbukana Ngandji”
    Tɛmɔla Nzambi ɔtɔi ka mɛtɛ
Enda awui akina
Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2004
w04 10/1 lk. 28-32

‘Nyonge la lolango l’efula lam’asanyu’

‘Nyonge la lolango l’efula lam’asanyu.’​—ROMO 12:10.

1, 2. Diokanelo diakɔna diaki la misiɔnɛrɛ ɔmɔtshi wa lo nshi yaso nyɛ ndo ɔpɔstɔlɔ Paulo otsha le anangɛwɔ?

LO ƐNƆNYI 43 wakandakambe olimu wa misiɔnɛrɛ lo wodja w’Extrême-Orient, Don akeyama oma lo ngandji kakinde latɔ otsha le wanɛ wakandakambɛka olimu. Etena kakandalɔshanaka la hemɔ kakokonya polo ndo lo nyɔi, anto amɔtshi wakandetshaka Bible wakande kɛndɔ y’etale ya nunu dia kilɔmɛtɛlɛ wakadjasɛka suke la mbeto kande ndo wakawotɛka ɔnɛ: “Kamsahamnida, kamsahamnida!,” mbut’ate “losaka, losaka!” lo coréen. Lolango l’efula laki la Don lakananda etema awɔ.

2 Bɛnyɛlɔ diele oko ɛnyɛlɔ kaki Don diekɔ efula. Lo ntambe ka ntondo, ɔpɔstɔlɔ Paulo akɛnya lolango l’efula otsha le anto wakandakambɛka. Paulo akayakimɔ ndamɛ la lolango. Kânga mbakinde la mbetawɔ ka nge, nde aki la memakana ndo la kɛtshi, “uku atûmbaka wali an’andi.” Nde akafundɛ etshumanelo ka la Tɛsalɔnika ate: “Shu takaleki nyulanga, taki la ongenongeno, aha dia nyusha lukumu l’ololo la [Nzambi] lutu, keli takalangi ndu nyusha nyumu yasu, ne dia nyakayala elangimi asu a wulu.” (1 Tesalonika 2:7, 8) L’ɔkɔngɔ diko, etena kakatɛ Paulo anango wa l’Ɛfɛsɔ dia vɔ hawotowɛna nto, “vo tshe wakaleli wulu, wakakhumbatela Paulu lu kingu, wakanonana la ndi.” (Etsha 20:25, 37) Mbokɛmaka hwe dia, diokanelo diaki lam’asa Paulo l’anango komonga tsho lo woho wakiwɔ la mbetawɔ kâmɛ, koko vɔ waki la lolango l’efula lam’asawɔ.

Lolango l’efula ndo ngandji

3. Ngande wokakatanyemi tɔtɛkɛta ta lo Bible tokadimɔmi ɔnɛ lolango ndo ngandji?

3 L’Afundelo, lolango l’efula, nsaki kele laso otsha le akina ndo kɛtshi kakatanyemaka la dionga di’Akristo dioleki woke, mbut’ate ngandji. (1 Tesalonika 2:8; 2 Petero 1:7) L’ɛnyɛlɔ k’akambo wotshikitanyi wetɛ lɔwɔkɔ la dikɛsɔ olangala efula, waonga asɔ tshɛ w’amɛna kambemaka kâmɛ dia tondja etombelo w’ɔlɔlɔ. Vɔ kakatanyaka Akristo aha tsho lam’asawɔ koko ndo lam’asawɔ la Shɛwɔ lele l’olongo. Omalɔkɔ, ɔpɔstɔlɔ Paulo akakeketsha asekande ambetawudi ate: ‘Ngandji kanyu kayale ka mɛtɛ. Lo dikambo dia ngandji k’onto l’anango, nyonge la lolango l’efula lam’asanyu.’​—Romo 12:9, 10.

4. Kakɔna kalembetshiya etelo k’ɔnɛ ‘lolango l’efula’?

4 Tshɛkɛta ya lo Grɛkɛ yakakambe la Paulo lo dikambo dia “lolango l’efula” kengama la tenyi pende, kɛmɔtshi nembetshiyaka lɔngɛnyi ndo kekina lolango la lôtɔ. Oko wakalembetshiya nomb’ewo kɛmɔtshi k’awui wa lo Bible, kɛsɔ nembetshiyaka di’Akristo “pombaka mbeyama oma lo omamanelo awɔ wele djembetelo ya nkumbo kele la ngandji, kele kâmɛ ndo kasukanɛ lam’asawɔ.” Onde kanyi shɔ mbele layɛ lo dikambo di’ananyɔ ndo akadiyɛyɛ w’Akristo? L’atei w’etshumanelo k’Akristo, yimba ya wangasanu ndo ya lɔngɛnyi pombaka monga. (Ngalatiya 6:10) Ɔnkɔnɛ, Dyookaneelo dy’Oyooyo kadimolaka divɛsa dia Romo 12:10 ɔnɛ: “Nyookane ngandji laasanyu oko watolanganaka onto l’ɔnango.” Ndo sho mbadiaka divɛsa sɔ lo Dikelemba di’Oyuyu ɔnɛ: “Ñolangane la lolango l’anango.” Eelo, Akristo mbokanaka ngandji lam’asawɔ aha tsho nɛ dia ekɔ ɔlɔlɔ sala ngasɔ kana nɛ dia vɔ nɔmbamaka dia sala dikambo sɔ. ‘Dia monga la lolango la mɛtɛ l’onto l’ɔnango,’ sho pombaka ‘mbokana ngandji wolo oma l’etema aso.’​—1 Petero 1:22.

‘Taketshama oma le Nzambi dia mbokana ngandji’

5, 6. (a) Ngande wakamba Jehowa la nsanganya ya wedja efula dia mbetsha anto ande dia monga la lolango l’Akristo? (b) Ngande wakoma dimama dia lam’asa anangɛso wolo lo etena kɛmɔtshi?

5 Kânga mbele l’andja ɔnɛ “ngandji k’antu efula” kekɔ lo tɔɔlɛ, Jehowa ekɔ lo mbetsha ekambi ande wa nshi nyɛ “dia mbukana ngandji.” (Mateu 24:12; 1 Tesalonika 4:9) Nsanganya ya wedja efula y’Ɛmɛnyi wa Jehowa ekɔ waaso ɛmɔtshi wa djembetelo ya wetshelo ɔsɔ. Lo nsanganya shɔ, Ɛmɛnyi wa lo wodja wasalema losanganya pomanaka l’anangɛso w’oma lo wedja wa tale efula, ndo efula wakahangia anangɛwɔ wakaye oma lo wedja wa tale. Lo losanganya lɔmɔtshi lakasalema atete edja, amɔtshi wakaye oma lo wedja ɛnɛ wele anto hawewoya akina tokanyi tawɔ hwe. Okristo ɔmɔtshi lakahangia anto lakande akakɔndɔla ate: “Etena kakakome anto wa ntondo w’oma lo wedja ɛmɔtshi, vɔ waki tomalomala ndo waki diki. Koko nshi shamalo tsho l’ɔkɔngɔ etena kakawalakanaka, vɔ la wanɛ wakawahangia wakakumbatanɛ ndo wakalele. Vɔ wakɛnyanya ngandji k’Okristo kahawohɛki pondjo.” Nongola anangɛso woye oma l’ahole tshɛ, kokaka mbela ɔnɛ lalongola kana ɔnɛ lolongodiwɔ ɔngɛnɔngɛnɔ.​—Romo 12:13.

6 Bɛnyɛlɔ sɔ dia lo nsanganya mbishaka ɔngɛnɔngɛnɔ wa mamba, ndo lɔngɛnyi l’oshika mongaka etena kakambɛ Akristo Jehowa kâmɛ lo etena kɛmɔtshi. Etena keyaso anangɛso dimɛna, sho kokaka mandola waonga awɔ w’amɛna, mbut’ate mɛtɛ, losembwe, kɔlamelo, lɔsɛngɔ, lokaho, dilɛmiɛlɔ, kɛtshi ndo woho wewɔ bu la lokaki. (Osambu 15:​3-5; Tukedi 19:22) Mark, lakakambe oko misiɔnɛrɛ lo Ɛstɛ ka l’Afrikɛ, akate ate: “Kamba kâmɛ l’anangɛso mbidjaka dimama dia wolo ndo diatshikala pondjo.”

7. Kakɔna kalɔmbama le so dia lolango l’Okristo monga l’atei w’etshumanelo?

7 Dia dimama dia ngasɔ monga l’atei w’etshumanelo, ase etshumanelo pombaka ndjasukanya lam’asawɔ. Lo mbɔtɔka lo nsanganya y’Akristo mbala la mbala, sho keketshaka dimama diele lam’asaso l’anangɛso ndo l’akadiyɛso. Etena kɔtɔso lo nsanganya, kasawolaso l’anangɛso ndo l’akadiyɛso la ntondo ndo l’ɔkɔngɔ wa nsanganya, keketshanaka ndo tshutshuyanaka “lu ngandji la lu elimu w’ololo.” (Heberu 10:24, 25) Ekumanyi kɛmɔtshi ka lo wodja w’États-Unis kɔndɔlaka ate: “Dimi mbohɔka dia lam’akimi dikɛnda, nkumbo kami kaki l’atei wa nkumbo yakamɔka oma lo Mbalasa ka Diolelo l’ɔkɔngɔ nɛ dia tɔ kakasawolaka la nkumbo kina asawo w’amɛna ndo w’ohomba lo tshanda mɔtshi.”

Onde ekɔ ohomba nyu ‘dihwanɛ etema’?

8. (a) Kakɔna kakalange Paulo mbuta etena kakandakeketsha ase Kɔrɛtɔ dia ‘dihwanɛ etema’? (b) Kakɔna kakokaso sala dia pamia lolango l’atei w’etshumanelo?

8 Dia sho mɛnya lolango la ngasɔ lo yoho y’efula, mbeyaka monga ohomba ‘dihwanɛ etema.’ Ɔpɔstɔlɔ Paulo akafundɛ etshumanelo ka la Kɔrɛtɔ ate: “Etema asu wambuyala hwe. Nyu kema pika lu etem’asu.” Paulo akâkeketsha dia vɔ ‘dihwanɛ etema.’ (2 Koreto 6:11-13) Onde wɛ kokaka ‘dihola otema ayɛ’ lo kɛnɛ kendana la lolango layɛ? Kema ohomba konga di’anto akina takola nna dia ntondo dia sala dikambo sɔ. Lo mukanda wakandafundɛ ase Rɔma, Paulo akakakatanya ohomba wa monga la lolango l’efula la dako nɛ ate: ‘Lo kɛnɛ kendana la nɛmiyana, nyosha ɛnyɛlɔ.’ (Romo 12:10) Dia mɛnya dilɛmiɛlɔ otsha le akina, wɛ kokaka mbɔsa yɛdikɔ ya mbashaka mɔyɔ lo nsanganya. Wɛ kokaka mbalɔmba dia vɔ tomba layɛ l’olimu w’esambishelo kana nɔngɔsɔla losanganya lɔmɔtshi kâmɛ la wɔ. Sala ngasɔ kimanyiyaka dia lolango l’efula pama.

9. Wanya akɔna wakatakola efula dia monga angɛnyi wa ma ma l’asekawɔ Akristo? (Sha ɛnyɛlɔ kɛmɔtshi ka l’ɛtshi kanyu ka nkɛtɛ.)

9 Nkumbo kana anto akina wa l’etshumanelo kokaka ‘dihwanɛ etema’ lo membwanaka, ondo lo ndɛ yangɔ mɔtshi kâmɛ, ndo lo sala elimu ɛmɔtshi w’ɔlɔlɔ kâmɛ. (Luka 10:42; 14:12-14) Hakop akalɔngɔsɔlaka mbala la mbala dia tombaka la tolui tɔmɔtshi t’anto dia vɔ tshɔ tɔsɛnya washo ndo onto l’onto akatshɔka la yangɔ mɔtshi ya tɔlɛ. Nde ekɔ lo kɔndɔla ate: “Epalanga ndo ɛlɔngɔlɔngɔ wakikɔ, ndo enyemba kâmɛ la wanɛ wambotshukana. Onto tshɛ akayaka la suvɛnirɛ y’amɛna oma lakande, ɔnkɔnɛ, takokaka dia dimama di’ɔlɔlɔ diekɔ lam’asaso.” Oko weso Akristo, sho pombaka sala la wolo dia monga angɛnyi wa mɛtɛ koko aha tsho ambetawudi.​—3 Joani 14.

10. Kakɔna kakokaso sala naka tekɔ l’ekakatanu l’anangɛso ndo l’akadiyɛso?

10 Koko, lo tena dimɔtshi, ekokele kaso mbeyaka ndjodja wekamu dia sho monga la lɔngɛnyi ndo la lolango. Kakɔna kakokaso sala? Ntondotondo, sho kokaka nɔmba dia monga la diɔtɔnganelo di’ɔlɔlɔ l’anangɛso. Lolango la Nzambi ele di’ekambi ande monga la lɔngɛnyi lam’asawɔ, ndo nde ayokadimola lo alɔmbɛlɔ wa ngasɔ w’oma k’ɛse otema. (1 Joani 4:20, 21; 5:14, 15) Sho pombaka nto sala akambo lo yoho yɔtɔnganɛ la alɔmbɛlɔ aso. Ric, omendji weteta ɔmɔtshi wa lo Ɛstɛ k’Afrikɛ, akakɔndɔla di’ɔnangɛso ɔmɔtshi lele dionga diande dia sala awui l’epetenge diakoshimbaka dia nde mbɔtɔnganɛ la nde. Ric ekɔ lo nembetshiya ate: “L’ɔtɛ wa dimi tona ɔnangɛmi, dimi lakɔshi yɛdikɔ ya mbêya dimɛna dimɛna. Dimi lakayɛnaka dia she aki ɔnangɛso ɔsɔ aki kanga djawudi efula. L’ɔkɔngɔ wa dimi shihodia dia komonga wɔdu le ɔnangɛso ɔsɔ dia tondoya kɛnɛ kakasalemaka lo nkumbo kande ndo ehamelo wakandasale, dimi lakayolangaka efula. Takayokomaka angɛnyi w’eshika.”​—1 Petero 4:8.

Diholɛ anto akina otema ayɛ!

11. (a) Kakɔna kele ohomba dia lolango pama l’atei w’etshumanelo? (b) Lande na kele ndjadjasɛ shoamɛ kokaka monga l’etombelo wa kɔlɔ lo lonyuma?

11 Ɛlɔ kɛnɛ, anto efula sɛnaka aha la monga la lɔngɛnyi l’oshika kânga l’onto ɔtɔi. Ande lonyangu lee! Kɛsɔ hakoke ndo hahombe monga l’etshumanelo k’Akristo. Ngandji k’oshika k’onto l’ɔnango halembetshiya tsho asawo wa la loshilambo ndo monga la totshelo ta loshilambo kana ndeka ndjaɛnya. Koko, sho pombaka monga suke dia dihola otema aso, oko wakasale Paulo otsha le ase Kɔrɛtɔ, ndo sho pombaka mɛnya asekaso ambetawudi dia sho mɛtɛ ndjakiyanyaka di’ɔlɔlɔ awɔ. Kânga mbele aha onto tshɛ mbôtɔ la dionga dia tɛkɛta efula, naka onto olanga ndjadjasɛka nde ndamɛ, kete dui sɔ kokaka ndjonga l’etombelo wa kɔlɔ. Bible tɔhɛmɔlaka ɔnɛ: “One latuyatulaka uma le antu akina, atuyangaka paka lulangu landi lutu, atutshanaka la akanga a yimba tshe.”​—Tukedi 18:1.

12. Lande na kele sawo di’ɔlɔlɔ ohomba dia lɔngɛnyi loshika monga l’etshumanelo?

12 Sawo di’oma k’ɛse otema ekɔ ohomba efula lo lɔngɛnyi la mɛtɛ. (Joani 15:15) Sho tshɛ tekɔ l’ohomba w’angɛnyi wakokaso mbewoya tokanyi taso t’oma k’ɛse otema. Ndo nto, naka sho mbeyana dimɛna efula lam’asaso, kete ayonga wɔdu efula sho kotshanɛ ehomba aso. Etena kakananɛso lo yoho shɔ, sho pamiaka lolango l’efula, ndo sho tayɛna mɛtɛ k’ɛtɛkɛta ɛnɛ waki Yeso wata ɔnɛ: “Mbisha, ambuleka nungula otshoko.”​—Etsha 20:35; Filipi 2:1-4.

13. Kakɔna kahombaso sala dia mɛnya dia tekɔ la lolango la mɛtɛ otsha le anangɛso?

13 Dia lolango laso monga l’etombelo woleki ɔlɔlɔ, ekɔ ohomba sho mboliɛnya. (Tukedi 27:5) Naka lolango laso lekɔ la mɛtɛ, kete elundji kaso kayɛnya dikambo sɔ, ndo tɔ kayotshutshuya etema w’anto akina dia sala woho akɔ wâmɛ. Yokedi mɔtshi ya lo Bible mbutaka ɔnɛ: “Elundji k’ongenongeno atongenyangenyaka utema.” (Tukedi 15:30) Ndo totshelo t’ɔlɔlɔ ta ngasɔ mbafudia lolango l’efula. Kânga mbele ndoko onto lakoka somba lolango la mɛtɛ, woshasha woye oma k’ɛse otema kokaka monga ohomba efula. Mukanda ɔmɔtshi, kana “diui diutami shikaa lu dikambu,” awui asɔ tshɛ kokaka kɛnɛmɔla lolango l’efula lele l’onto. (Tukedi 25:11; 27:9) L’ɔkɔngɔ wa sho mbɔtɔ lɔngɛnyi l’anto akina, sho pombaka tetemala la lɔngɛnyi lɔsɔ lo monga la lolango laha la lokaki. Djekoleko lo tena dia pâ, sho pombaka kimanyiya angɛnyi aso. Bible mbutaka ɔnɛ: “Ongenyi atukaka untu ngandji tena tshe. Ndu lu nshi ya pa ndi atuyalaka uku onangu.”​—Tukedi 17:17.

14. Kakɔna kakokaso sala naka onto ɔmɔtshi hayasha lo lolango leso lalɔ otsha le nde?

14 Sho hatokoke nongamɛ dia monga la lɔngɛnyi l’onto tshɛ la l’etshumanelo. Sho mbeyaka mbokana l’anto amɔtshi efula oleki akina. Ɔnkɔnɛ, naka mɛnamaka di’onto ɔmɔtshi haleke ndjasha le yɛ oko wakombolayɛ, totake esadi eto dia dikambo dimɔtshi diekɔ lam’asayɛ l’onto ɔsɔ. Ndo tonake dia tshutshuya onto ɔsɔ la wolo dia nde monga layɛ la lɔngɛnyi. Naka wɛ ayɛnya lɔngɛnyi lo yɛdikɔ yayetawɔ onto akɔ, nyu koka ndjonga la lɔngɛnyi la ma ma lo nshi yayaye.

“Dimi lambongenangena lu dikambu diaye”

15. Shɛngiya yakɔna yele la lowando ndo diɔnyɔ otsha le anto akina?

15 Lo wonya wa batismu kande, Yeso akahombe ngɛnangɛna efula lam’akandoke ɛtɛkɛta oma l’olongo wata ɔnɛ: “Dimi lambongenangena lu dikambu diaye”! (Mako 1:11) Ɛtɛkɛta ɛsɔ wɛnya dia She mbêtawɔka akahombe shikikɛ Yeso dia She ekɔ la lolango otsha le nde. (Joani 5:20) Lonyangu ko, anto efula hawandɔma ngasɔ oma le wanɛ walɛmiyawɔ ndo walangawɔ. Ann akate ate: “Akɛnda efula wele oko dimi bu l’ase nkumbo wetawɔ waetawɔ awɔ w’Okristo. La ngelo vɔ tɔnyɔlaka tsho. Kesɔ tokiyanyaka efula.” Koko, etena kongawɔ l’atei w’etshumanelo, vɔ mbokaka dia wekɔ lo mbasukɛ, vɔ kondjaka nkumbo ya lo nyuma, mbut’ate papa, mama ndo anangɛwɔ la akadiyɛwɔ wa lo mbetawɔ.​—Mako 10:29, 30; Ngalatiya 6:10.

16. Lande na kele kema ɔlɔlɔ mɔnyɔla akina?

16 L’ahole amɔtshi, ambutshi, dinondo, ndo embetsha mandolaka akɛnda paka lo pai, nɛ dia vɔ fɔnyaka ɔnɛ lowando la ngasɔ mbeyaka mbadiya kana mbasha lotamanya. Tokanyi ta ngasɔ mbeyaka monga la shɛngiya le nkumbo y’Akristo ndo l’etshumanelo. Naka dikɛnda akasha sawo dimɔtshi kana akadjisha wolo lo dikambo dimɔtshi, epalanga w’anto kokaka mbuta ɔnɛ: “Losaka efula, koko wɛ kokaka nyomosala dimɛna oleki lâsɔ!” Kana lo yoho kina, vɔ kokaka mɛnya dia vɔ hawɔngɛnyingɛnyi kɛnɛ kosadi dikɛnda. Lo sala ngasɔ, efula fɔnyaka dia vɔ tshutshuyaka akɛnda dia ndjonga l’akoka tshɛ wahombama. Koko mbala efula yoho shɔ kokaka monga l’etombelo wa kɔlɔ, nɛ dia ɔlɔngɔlɔngɔ kana osekaseka mbeyaka ndjomɛ mbewewɔ epalanga kana ndjoka dia nde bu l’akoka wa kotsha kɛnɛ kɔlɔmbawɔ.

17. Lande na kahombaso nyanga waaso wa mandolaka anto akina?

17 Koko, aha paka tayanga mbisha onto dako ko sho mbandola. Lowando l’oma k’ɛse otema fudiaka lolango l’efula lo nkumbo ndo l’etshumanelo, ndo lɔ keketshaka akɛnda dia nyanga alako le anangɛso ndo akadiyɛso wambotshunda. Ɔnkɔnɛ, l’ɔtɛ wa sho mbetawɔ dia mbekelo yaso tɛnya woho wahombaso salɛ akina akambo, nyɛsɔ ‘tɔlɔtɛ lonto l’oyoyo, lakatongama lo ndjela lolango la Nzambi lo losembwe ndo lo kɔlamelo ya mɛtɛ.’ Tândolake anto oko wasala Jehowa.​—Efeso 4:24.

18. (a) Akɛnda, ngande wahombanyu mbɔsa alako waya oma le epalanga? (b) Lande na kele dikumanyi kanyiyaka ndo nɔmbaka lo yoho yashawɔ dako?

18 Lo wedi okina, akɛnda, hawohombe mbuta di’etena kawangola epalanga kana kawashawɔ alako, vɔ mɛnyaka dia hawâlange. (Undaki 7:9) Epalanga ɛsɔ mbalangaka! Vɔ tshutshuyamaka dia sala akambo asɔ nɛ dia vɔ ndjakiyanyaka dikambo di’ɔlɔlɔ anyu ndo l’ɔtɛ wa lolango l’efula lewɔ lalɔ oya le nyu. Otondongaka aha ngasɔ, onde vɔ wotoyaɛnya pâ ka sawola la nyu lo dikambo sɔ? Lam’ele vɔ mbeyaka shɛngiya yakoka monga l’ɛtɛkɛta, dikumanyi, djekoleko nɛ dia l’atei w’etshumanelo mbetshaka wenya mbala efula dia kanyiya ndo nɔmbaka la ntondo ka vɔ mbisha dako, nɛ dia vɔ nangaka sala paka kɛnɛ kele ɔlɔlɔ.​—1 Petero 5:5.

‘Jehowa ndola tɔɔ la lolango l’efula’

19. Lande na kakoka wanɛ wakakondja etombelo wa kɔlɔ lo monga la lolango l’efula mendɛ le Jehowa dia nde mbasukɛ?

19 Mbeyaka monga ko etombelo wa kɔlɔ wakonge l’ɔkɔngɔ w’onto mɛnya lolango l’efula otsha le anto akina akakonya amɔtshi dia fɔnya ɔnɛ mɛnya lolango l’efula ayowaelaka paka ekiyanu. Dui sɔ mbalɔmbaka dia vɔ monga la dihonga ndo la mbetawɔ ka wolo dia diholɛ akina etema awɔ nto. Koko, vɔ hawohombe mbohɛ dia Jehowa “kema etali uma le untu l’untu.” Nde telɛka dia sho ndjasukanya le nde. (Etsha 17:27; Jakoba 4:8) Nde mbeyaka nto wɔma wele laso wa monga la pâ, ndo nde tolakaka dia tosukɛ ndo tokimanyiya. Omembi w’esambo Davidi toshikikɛka ɔnɛ: “[Jehowa] eko lasuki la wane weli la etema wambate. Ndi atushimbelaka waku weli la etema wa ndjakitshakitsha.”​—Osambu 34:18.

20, 21. (a) Ngande weyaso dia sho kokaka monga la diokanelo dia ma ma la Jehowa? (b) Kakɔna kalɔmbama dia monga la lɔngɛnyi la Jehowa?

20 Lɔngɛnyi l’oshika la la Jehowa mbele diokanelo dioleki ohomba diakoka monga laso. Ko onde diokanelo dia ngasɔ kokaka mɛtɛ monga? Eelo. Bible tɛkɛtaka dikambo di’apami ndo wamato wakonge la diokanelo dia ma ma la Shɛso lele l’olongo. Ɛtɛkɛta awɔ wa la wangasanu wakombama dia tosha eshikikelo k’ɔnɛ sho lawɔ kokaka ndjasukanya le Jehowa.​—Esambu 23, 34, 139; Joani 16:27; Romo 15:4.

21 Onto tshɛ koka kotsha kɛnɛ kalɔmba Jehowa dia monga la lɔngɛnyi la nde. Davidi akambola ate: “Jehowa, akona ayudjase lu luudu laye? . . . One latokendakendaka ololo, latutshaka akambu w’uluwanyi, ndu latutaka mete l’utema andi.” (Osambu 15:1, 2; 25:14) Naka tambɛna dia kambɛ Nzambi mbotaka elowa w’ɔlɔlɔ ndo tokondjiyɛka ɛlɔmbwɛlɔ ndo esukelo kande, kete tayeya shate ‘Jehowa ndola tɔɔ la ngandji ka mamba.’​—Jakoba 5:11.

22. Diokanelo dia ngande dialanga Jehowa ekambi ande monga ladiɔ?

22 Ande ɔtshɔkɔ wele laso dia Jehowa kombola dia monga la diokanelo dia ngasɔ l’anto wele bu kokele! Lâsɔ, onde hatohombe monga la lolango l’efula lam’asaso? La ekimanyiyelo ka Jehowa, ɔmɔmɔ l’atei aso kokaka monga la lolango l’efula otsha le anto akina ndo akina monga lalɔ oya le nde nɛ dia dionga sɔ diekɔ djembetelo yeyama nkumbo kaso k’Akristo k’onto l’ɔnango. Lo ɛlɔmbwɛlɔ ka Diolelo diaki Nzambi, onto tshɛ la la nkɛtɛ ayonga la lolango la ngasɔ pondjo la pondjo.

Onde wɛ kokaka nembetshiya?

• Dionga dia ngande diahomba monga l’etshumanelo k’Akristo?

• Ngande wakoka onto tshɛ mbisha lonya dia lolango l’efula monga l’etshumanelo?

• Ngande wahamia lowando l’oma k’ɛse otema lolango l’Okristo?

• Ngande watosukɛ lolango l’efula la Jehowa?

[Osato wa lo lɛkɛ 15]

Onde wɛ ‘dihwanɛka otema’ lo kɛnɛ kendana la lolango?

    Ekanda wa l’Ɔtɛtɛla (1983-2025)
    Tomba
    Ɔtɔ
    • Ɔtɛtɛla
    • Kahana l'onto
    • Nango
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ɛlɛmbɛ w'okambelo
    • Awui wa sheke
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Ɔtɔ
    Kahana l'onto