Onde wɛ ekɔ lo ndɔshana la tokanyi tayɛ?
ETENYI ka woke ka lɔsɛnɔ lande, Lena akalɔshanaka la tokanyi ta kɔlɔ taki lande lo dikambo diande ndamɛ. Nde akate ate: “Woho wakaweyana la mi la wolo lo nshi yakimi leke dikɛnda akayokonya dia dimi ndjaɔsa oko ɛngɔ k’anyanya ndo oko onto lele bu ohomba.” Etena kakanyiyande nshi yakinde eke dikɛnda, Simone lawɔ mbutaka ɔnɛ: “Dimi lakayaokaka osadi saa ndo lakayaɔsaka oko ɛngɔ k’anyanya.” L’ɔtɛ wa tokanyi tɔsɔ, mɛnamaka dia ɛlɔ kɛnɛ anto efula wamboshisha ɔngɛnɔngɛnɔ awɔ. Tshunda dimɔtshi diasha anto wele l’ɛnɔnyi dikumi la ɛmɔtshi alako lo telefɔnɛ mbutaka ɔnɛ suke la kahende ɔtɔi ka wanɛ wawaelɛ mbatɛka dia “wekɔ lo ndɔshana la tokanyi ta kɔlɔ tahashile ta ndjaɔsaka oko anto wele bu ohomba.”
Enganga ɛmɔtshi wendana la hemɔ ya l’ɔtɛ mbutaka dia anto ndjomɛka ndjaɔsa oko anto wele bu la nɛmɔ, naka wɔfɔnya dia anto akina mbaɔsaka oko diangɔ di’anyanya. Onto ndjomɛka monga la tokanyi ta ngasɔ naka vɔ mbɔtɛkɛtɛka nshi tshɛ la kɛlɛ ndo mbɔ̂nyɔlaka efula kana mbɔ̂sɔkishaka. Lo weho akɔ tshɛ, etombelo w’oma lo dikambo sɔ wekɔ kɔlɔ efula ndo mbidjaka lɔsɛnɔ l’onto lo wâle. Wekelo ɔmɔtshi w’aseka enganga weke kasalema wakɛnyi dia anto wele la tokanyi ta kɔlɔ lo dikambo diawɔ vɔamɛ mongaka suke dia ndjaɔnyɔla ndo tona mbɛkɛ etema awɔ le anto akina, ɔnkɔnɛ aha la vɔ mbeya dui sɔ mbidjaka diɔtɔnganelo ndo lɔngɛnyi lele lam’asawɔ l’anto akina lo wâle. Alapɔlɔ w’oma lo wekelo ɔsɔ mbutaka ɔnɛ: “Lo yoho mɔtshi kɛnɛ kakiwɔ kokombola mbakomɛ kânga yema mbatakomɛka.”
Anto wakanyiya woho ɔsɔ ndjongaka la kɛnɛ kelɛ Bible ɔnɛ ‘tokanyi tambofukutana.’ (Osambu 94:19) Vɔ kanyiyaka ɔnɛ vɔ bu ohomba kânga yema tshitshɛ. Naka dikambo dimɔtshi dia kɔlɔ diambosalema, vɔ ndjashaka onongo. Kânga anto akina kowawandolaka l’ɔtɛ wa awui amɔtshi w’ɔlɔlɔ wosadiwɔ, l’etei ka etema awɔ vɔ kanyiyaka ɔnɛ wakasadi dikambo dimɔtshi dia kɔlɔ diayoshɔma esadi eto kana l’ɔkɔngɔ diko. Lo fɔnya ɔnɛ vɔ hawokoke monga la ɔngɛnɔngɛnɔ, efula ndjongaka la dionga diele l’etombelo wa kɔlɔ otsha le wɔ vɔamɛmɛ, dionga diele ndjongaka wolo dinya. L’ɔtɛ wakinde kondjaɔsaka la nɛmɔ, Lena lakatatɛkɛtshi dikambo diande l’etatelo akayongaka l’okakatanu a woke wendana la olelo, ndo nde mbetawɔka ate: “Dimi lakayaoke dia ndoko kakamakoke tshikitanya lo lɔsɛnɔ lami.”
Onde anto asɔ walɔshana la ‘tokanyi tambofukutana’ pombaka kanyiyaka ngasɔ l’edja ka lɔsɛnɔ lawɔ l’otondo? Onde ndoko dui diakoka salema dia ndɔshana la tokanyi ta ngasɔ? Bible toshaka atɔndɔ ndo alako w’eshika wakakimanyiya anto efula dia tondoya ta sɔ. Naa atɔndɔ amɔtshi l’atei awɔ, ndo woho akɔna wakawakimanyiya wanɛ wakasoyamaka la tokanyi tɔsɔ dia vɔ kondja ɔngɛnɔngɛnɔ lo lɔsɛnɔ? Sawo diayela diayolembetshiya awui asɔ.