BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ wa Watchtower
Watchtower
BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ
Ɔtɛtɛla
  • BIBLE
  • EKANDA
  • NSANGANYA
  • w05 9/1 lk. 13-17
  • Akristo ngamulaka lotombo laki Jehowa

Ndooko vidɛo yele lo kɛnɛ kɔsɔnyiyɛ.

Otokimwe, munga kakongi etena kakayatelesharjɛki vidɛo.

  • Akristo ngamulaka lotombo laki Jehowa
  • Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2005
  • Ɛtɛ w'awui wahɔnyi
  • Awui wa woho akɔ
  • Diaaso diakɔnyɔma
  • Lande na kambokombama lokumu l’ɔlɔlɔ?
  • ‘Nde akɛnaka Ɔnɛ lahɛnamaka’
  • Onde wɛ ayongamula lotombo laki Nzambi?
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2005
  • Teke dia mbeya mboka yaki Jehowa
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2005
  • Onde wɛ kɛnɛmɔlaka lotombo la Jehowa?
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2012
  • Tatetawɔke di’ɛngɔ kɛmɔtshi toshimba dia monga la lotombo
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2013
Enda awui akina
Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2005
w05 9/1 lk. 13-17

Akristo ngamulaka lotombo laki Jehowa

“Ashu anyu weko la otshoko, ne dia vo menaka; ndu atui anyu, ne dia vo mbukaka.”​—MATEU 13:16.

1. Dimbola diakɔna diaya lo yimba lo menda kɛnɛ kakasale ase Isariyɛlɛ lo okongo wa Sinai etena kakawɛnyi Mɔsɛ?

ASE Isariyɛlɛ wakatshumana lo okongo wa Sinai waki la ɛkɔkɔ w’eshika wa ndjasukanya la Jehowa. Nde akâtshungola oma lo Edjibito la lonya la wolo. Nde akakotsha ehomba awɔ, lo mbasha mbo ya ndɛ ndo ashi wa nnɔ lo oswe wa shɛnga. L’ɔkɔngɔ diko, nde akâlɛndjɛ alembe w’ase Amalɛka. (Etumbelu 14:26-31; 16:2–17:13) Etena kakiwɔ lo oswe wa shɛnga la ntondo ka okongo wa Sinai, anto wakandama la wɔma w’efula oma lo akungola ndo ndjadi yakawalɛwalɛka polo ndo vɔ tatɛ didima. L’ɔkɔngɔ wa lâsɔ, etena kakawɛnyi Mɔsɛ ayaholɔ oma lo okongo wa Sinai, elundji kande kakangamulaka lotombo laki Jehowa. Koko, lo dihole dia vɔ ngɛnangɛna ndo mandola lotombo laki Jehowa, vɔ wakanya ekolo. “Vo wakuki woma dia nsukana la [Mɔsɛ].” (Etumbelu 19:10-19; 34:30) Lande na kakawoke wɔma dia menda ongamwelo wa lotombo laki Jehowa, ɔnɛ lakâsalɛ akambo efula?

2. Lande na kele ondo ase Isariyɛlɛ wakoke wɔma wa mɛna lotombo laki Nzambi lakangamulaka Mɔsɛ?

2 Ondo, wɔma wakoke ase Isariyɛlɛ lo diaaso sɔ akaye lo yɛdikɔ ya woke oma lo kɛnɛ kakakomɛ yema tshitshɛ la ntondo ka lâsɔ. Jehowa akawasha dilanya, nɛ dia wakohindolɛ la okonda tshɛ lo sala yana ya ngɔmbɛ ya paonyi. (Etumbelu 32:4, 35) Onde vɔ wakakondja wetshelo ndo wakandola engwelo kaki Jehowa kɛsɔ? Kema, efula kokondja wetshelo ndo kɔngɛnangɛna engwelo kande. Otsha lo ekomelo ka lɔsɛnɔ lande, Mɔsɛ akohola anto dikambo dia yana ya ngɔmbɛ ya paonyi kâmɛ ndo akambo akina waki ase Isariyɛlɛ kokitanyiya Jehowa. Nde akatɛ wodja ate: “Nyu nyakahindula diui dia [Jehowa, Nzambi k]anyu. Nyu kumbetawo kuyanga nkitanyia diui diandi. Nyu nyatuhendwelaka [Jehowa] umaka lushi lakamanyeyi.”​—Euhwelu k’Elembe 9:15-24.

3. Lo tena diakɔna diakakombaka Mɔsɛ ekombɔ lo elundji kande?

3 Tende kɛnɛ kakasale Mɔsɛ lo menda wɔma waki la ase Isariyɛlɛ. Ɔkɔndɔ mbutaka ɔnɛ: “Lam’akashili Mose nteketa la wo, ndi akakumbi dihondo l’elundji kandi. Keli tena tshe diakatshokaka Mose la ntundu ka [Jehowa] dia ntusawula la ndi, ndi akanyaka dihondo, edja ndu ndi ambutumba. Ku lam’akandatumbaka, ndi akatelaka asi Isariyele aui tshe wakawawutelaka. Lam’akendaka asi Isariyele Mose, vo wakenaka elundji kandi kaheta ngaingai. Diako mbakayukumbaka Mose dihondo l’elundji kandi, edja ndu lam’akandakalulaka dia ntusawula la [Jehowa].” (Etumbelu 34:33-35) Lande na kakakombaka Mɔsɛ ekombɔ lo elundji lo tena dimɔtshi? Wetshelo akɔna wakokaso kondja oma lo dui sɔ? Ekadimwelo wa ambola asɔ ayotokimanyiya dia mbɛdikola diɔtɔnganelo diasaso la Jehowa.

Diaaso diakɔnyɔma

4. Lo ndjela ɔpɔstɔlɔ Paulo, lande na kakalɔtaka Mɔsɛ ekombɔ?

4 Ɔpɔstɔlɔ Paulo akalembetshiya dia woho wakalɔtɛ Mɔsɛ ekombɔ akendanaka la eongelo ka timba ndo ka etema k’ase Isariyɛlɛ. Paulo akafunde ate: “Asi Isariyele kumbeya menda elundji ka Mose tee, ne dia lutumbu laki l’elundji kandi . . . Tukanyi tawo takakikitala.” (2 Koreto 3:7, 14) Aki mɛtɛ lonyangu efula! Ase Isariyɛlɛ waki wodja wakasɔnama oma le Jehowa ndo nde akalange dia vɔ ndjasukanya la nde. (Etumbelu 19:4-6) Koko, vɔ wakatone menda tɛɛ ongamwelo wa lotombo la Nzambi. Lo dihole dia vɔ kadimola etema ndo timba tawɔ otsha le Jehowa la ndjakimɔ ndo la ngandji tshɛ, vɔ wakawoke ɔkɔngɔ.

5, 6. a) Ɔfɔnɛlɔ akɔna waki lam’asa ase Juda wa lo ntambe ka ntondo la ase Isariyɛlɛ wa lo nshi ya Mɔsɛ? b) Otshikitanu akɔna wele lam’asa wanɛ wakahokamɛ Yeso la wanɛ wakatone mbohokamɛ?

5 Lo dikambo nɛ, sho tanaka dui dimɔtshi diafɔna la dui dimɔ diakasalema lo ntambe ka ntondo ka tena diaso nɛ. Etena kakakadimɔ Paulo otsha lo Lokristo, sheke ya Ɛlɛmbɛ yakahɛnama la sheke y’oyoyo, yele Yeso Kristo, Mɔsɛ ka Woke mbaki ompakemi. Yeso akangamula lotombo laki Jehowa lo ɛtɛkɛta ndo lo etsha. Lo kɛnɛ kendana la Yeso lakolwama, Paulo akafunde ate: “Ndi eko ngaingai ka lutumbu [la Nzambi], ndu efanelu k’utundu andi.” (Heberu 1:3) Ase Juda wakakondja mɛtɛ diaaso dia diambo efula! Vɔ wakakoke mpokamɛ ɛtɛkɛta wa lɔsɛnɔ la pondjo oma lo onyɔ w’Ɔnaki Nzambi! Lonyangu ko, efula l’atei w’anto wakasambisha Yeso, kombohokamɛ. Lo kɛnɛ kendana la wɔ, Yeso akashile prɔfɛsiya ka Jehowa oma lo tshimbo ya Isaya ɔnɛ: “Etema w’antu ane wakayala wetshu, atui awo weko puki, ku vo wambudiha ashu awo, ne dia vo watukena l’ashu, watukuka l’atui awo, watukushihudia l’etema awo, watukukadimo ntu, dia dimi mbâkonoya.”​—Mateu 13:15; Isaya 6:9, 10.

6 Otshikitanu waki lam’asa ase Juda la ambeki waki Yeso wakandatɛ ɔnɛ: “Ashu anyu weko la otshoko, ne dia vo menaka; ndu atui anyu, ne dia vo mbukaka.” (Mateu 13:16) Akristo wa mɛtɛ kombolaka mbeya ndo kambɛ Jehowa. Vɔ ngɛnangɛnaka kotsha lolango lande, oko woshwamilɔ lo Bible. Diakɔ diangamula Akristo w’akitami w’esɔ lotombo laki Jehowa lo olimu awɔ wa sheke y’oyoyo, ndo ɛkɔkɔ ekina vɔ lawɔ salaka ngasɔ.​—2 Koreto 3:6, 18.

Lande na kambokombama lokumu l’ɔlɔlɔ?

7. Lande na kahatambe dia mɛna anto efula watona lokumu l’ɔlɔlɔ?

7 Oko wakatadiɛnyi, ase Isariyɛlɛ efula wakatone diaaso dia lânde diakawawasha oyadi lo nshi yaki Yeso kana lo nshi ya Mɔsɛ. Ɔsɔku mbediɔ ndo lo nshi yaso nyɛ. Anto efula tonaka lokumu l’ɔlɔlɔ lasambishaso. Dikambo sɔ hatambiya. Paulo akafunde ate: “Naka lukumu l’ololo lasu leli la dihondo di’ekumbamelu, lo lambukumbama paka le wane washisho. Etemolatemola ka la kete nye ambete waku wahetawo uku tutshungu.” (2 Koreto 4:3, 4) Lo mɛtɛ, Satana salaka la wolo dia mbishɛ lokumu l’ɔlɔlɔ, koko anto efula nto kombaka dungi diawɔ nɛ dia vɔ hawolange mɛna.

8. Lo yoho yakɔna yambetɛma anto efula totshungu aha la vɔ mbeya ndo ngande wakokaso mbewɔ diaha dui sɔ tokomɛ?

8 Washo wa didjidji wa anto efula wambetɛma totshungu nɛ dia vɔ haweye Nzambi. Lo dikambo dia wedja, Bible mbutaka dia “tukanyi tawo tambuyala udjima lu ewu kawo. Vo wakangana uma lu lumu la [Nzambi], ne dia tunginyanginya tawo.” (Efeso 4:18) La ntondo ka nde koma Okristo, Paulo, pami kakayashaka efula lo Ɛlɛmbɛ aketɛma tshungu aha la nde mbeya, diɔ diakɔ diakandahɛnyahɛnyaka etshumanelo ka Nzambi. (1 Koreto 15:9) Kɛsɔ koshimba Jehowa dia mbosholɛ akambo wa mɛtɛ. Paulo nembetshiyaka ate: “Dia dikambu ne, mbakamukama ketshi, dia Jesu Kristu enya antu memakana kandi tshe l’utema ami, dimi lâleki, dia dimi ndjala djimbitelu le wane wayuwetawo, dia vo nkundja lumu la pundju.” (1 Timote 1:16) Oko Paulo, anto efula waki ntondo andɔshi wa akambo wa mɛtɛ wa Nzambi wekɔ lo mbokambɛ kakianɛ. Ɔsɔ ekɔ ɔkɔkɔ w’oshika wa sho tetemala sambisha kânga wanɛ watɔlɔsha. Lo wedi okina, lo mbekaka Ɔtɛkɛta wa Nzambi mbala la mbala ndo lo shihodia awui wele lɔkɔ, sho mbewɔka dia sala akambo oko anto waha la ewo lo yoho yayonyangiya Jehowa.

9, 10. a) Ngande wakɛnya ase Juda wa lo ntambe ka ntondo dia vɔ hawolange mbetshama ndo tshikitanya tokanyi tawɔ? b) Onde vɔ fɔnaka la Lokristokristo ɛlɔ kɛnɛ? Lembetshiya.

9 Anto efula hawokoke shihodia dimɛna akambo wa lo nyuma nɛ dia hawolange mbeka ndo tshikitanya tokanyi tawɔ. Ase Juda efula wakatone Yeso ndo wetshelo ande nɛ dia wakayelaka paka Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ. Koko, aha ase Juda tshɛ mbakasalaka ngasɔ. Ɛnyɛlɔ, l’ɔkɔngɔ wa Yeso mbolwama, “elombedi efula waketawo.” (Etsha 6:7) Koko, lo kɛnɛ kendana la efula k’ase Juda, Paulo akafunde ate: “Edja ndu elo, tena tshe lam’alawo mukanda wa Mose, dihondo di’ekumbamelu ndjalaka lu [etema] awo.” (2 Koreto 3:15) Ondo Paulo akeyaka kɛnɛ kakatatshi Yeso lo dikambo dia ewandji w’ɛtɛmwɛlɔ w’ase Juda ɔnɛ: “Nyu nyatuyangiayangiaka lu afundelu, ne dia nyu nyatukanaka nyati: Leko kesu la lumu la pundju; ndu afundelu ntu wambumvuta.” (Joani 5:39) Afundelo wakawayangiayangiaka la yambalo tshɛ otohomba mbakimanyiya dia mbeya ɔnɛ Yeso aki Mɛsiya. Koko, ase Juda waki la tokanyi tawɔ hita ndo kânga ahindo wakasale Ɔnaki Nzambi kokoka mbaetawoya dia tshikitanya tokanyi tawɔ.

10 Ɔsɔku mbediɔ ɛlɔ kɛnɛ le anto efula wa lo Lokristokristo. Lo ɛnyɛlɔ k’ase Juda wa lo ntambe ka ntondo, “vo weko la saki le [Nzambi], keli to kema k’uma lu [“ewo k’oshika,” NW].” (Romo 10:2) Kânga mbele amɔtshi mbekaka Bible, vɔ hawolange mbetawɔ kɛnɛ katatɔ. Vɔ tonaka mbetawɔ dia Jehowa mbetsha ekambi ande lo tshimbo ya olui wa ɔhɔmbɔ wa kɔlamelo ndo wa kɛsɔ wa Akristo w’akitami. (Mateu 24:45) Koko, sho shihodiaka dia Jehowa ekɔ lo mbetsha ekambi ande ndo ɔnɛ nde okosholɛka anto akambo wa mɛtɛ yema yema. (Tukedi 4:18) Sho mbetawɔka mbetshama oma le Jehowa ndo nde tokimanyiyaka dia sho mbeya lolango lande ndo sangwelo diande.

11. Ngande wakashɛma akambo wa mɛtɛ lo woho ɔnɛ wele anto amɔtshi mbetawɔka paka kɛnɛ kalangawɔ mbetawɔ?

11 Akina wambetɛma totshungu nɛ dia vɔ mbetawɔka paka kɛnɛ kalangawɔ mbetawɔ. Akatatami dia anto amɔtshi wayɔnyɔla ekambi wa Nzambi ndo losango lasambishawɔ lendana la wôngelo waki Yeso. Ɔpɔstɔlɔ Petero akafunde ate: ‘Lo ndjela nsaki yawɔ, vɔ wekɔ lo mbohɛ dikambo nɛ,’ mbuta ate woho wakela Nzambi mvula ka elola lâdiko dia andja wa lo nshi ya Nɔa. (2 Petero 3:3-6) Woho akɔ wâmɛ mbele, anto efula wayata ɔnɛ Akristo mbewɔ mbeyaka dia Jehowa ekɔ la kɛtshi, ɔlɔlɔ ndo dimanyiyanaka; koko vɔ tonaka dia mbetawɔ ɔnɛ kanga onongo tshɛ ayolongola dilanya. (Etumbelu 34:6, 7) Akristo wa mɛtɛ salaka la wolo dia shihodia kɛnɛ ketsha Bible mɛtɛ.

12. Ngande wambetɛma anto totshungu oma lo mbekelo y’ashidi?

12 Anto efula wa lo ɛtɛmwɛlɔ wambetɛma totshungu oma lo mbekelo y’ashidi. Yeso akatɛ ewandji wa ɛtɛmwɛlɔ wa lo nshi yande ɔnɛ: “Nyu nyatulanyaka diui dia [Nzambi] ne dia ditshelu dianyu.” (Mateu 15:6) L’ɔkɔngɔ wa okalwelo awɔ oma lo lɔhɔmbɔ la Babilɔna, ase Juda wakanyomoyoshikikɛ ɔtɛmwɛlɔ wa pudipudi la ohetoheto tshɛ, koko ɛlɔmbɛdi vɔamɛ wakakome tamanya ndo wakayaɔsaka oko anto wosembwe. Fɛtɛ y’ɛtɛmwɛlɔ yakakome ya lâdiko di’ɛlɔmɔ ndo yɔ kombishaka Nzambi nɛmɔ nto. (Malaki 1:6-8) Lo nshi ya Yeso, afundji ndo Afarisɛ wakakotsha mbekelo efula lo Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ. Yeso akate dia anto asɔ waki akanga a lokeso nɛ dia vɔ kokokaka nto shihodia atɔndɔ wosembwe wele Ɛlɛmbɛ wakahikama lɔkɔ. (Mateu 23:23, 24) Akristo wa mɛtɛ pombaka sala la wolo diaha mbekelo ya lo ɛtɛmwɛlɔ yoye oma le anto mbanya oma lo ɔtɛmwɛlɔ wa pudipudi.

‘Nde akɛnaka Ɔnɛ lahɛnamaka’

13. Lo toho takɔna tohende takɛnyi Mɔsɛ lotombo laki Nzambi?

13 Mɔsɛ akalɔmbɛ dia mɛna lotombo la Nzambi lo dikona ndo nde akɛnyi ngɛdi ka lotombo la Jehowa. Etena kakandatshɔka lo tabɛrnakɛlɛ nde kɔndɔtaka ekombɔ. Mɔsɛ aki pami kaki la mbetawɔ k’efula ndo kakalangaka sala lolango la Nzambi. Kânga mbakinde la diɛsɛ dia mɛna lotombo la Jehowa lo ɛnɛlɔ, lo yoho mɔtshi nde akashile mɛna Nzambi la washo wa mbetawɔ. Bible mbutaka dia Mɔsɛ “akatetemala, uku untu lena one lahenamaka.” (Heberu 11:27; Etumbelu 34:5-7) Ndo nde akangamula lotombo laki Nzambi aha tsho oma lo esase wakatombaka oma lo elundji kande lo tshanda mɔtshi, koko ndo lo welo wakandandjaka dia kimanyiya ase Isariyɛlɛ dia vɔ mbeya ndo kambɛ Jehowa.

14. Ngande wakɛnyi Yeso lotombo laki Nzambi ndo lo dikambo diakɔna diakandangɛnangɛnaka?

14 Lo olongo, Yeso akɛnaka la washo ande nganɛ lotombo laki Nzambi lo edja kaheyama mbadia, mbuta ate ntondo ka kânga andja tongama. (Tukedi 8:22, 30) Lo edja kɛsɔ tshɛ, Jehowa Nzambi nde la Yeso waki la ngandji ndo la diɔtɔnganelo di’efula lamasawɔ. Jehowa Nzambi akɛnya ngandji ndo lolango loleki tshɛ lakandokaka enondo wa ditongami diande tshɛ. Yeso nde lawɔ akɛnya ngandji ndo lolango l’efula otsha le Nzambi lakawosha lɔsɛnɔ. (Joani 14:31; 17:24) Ngandji ka kokele mbaki lamasa Papa la Ɔna. Lo ɛnyɛlɔ ka Mɔsɛ, Yeso akangɛnangɛnaka ngamula lotombo laki Jehowa lo awui wakandetshaka.

15. Lo yoho yakɔna yɛna Akristo lotombo laki Nzambi?

15 Lo ɛnyɛlɔ ka Mɔsɛ ndo ka Yeso, Ɛmɛnyi wa Nzambi wa nshi nyɛ wa la nkɛtɛ nomɔlomɔka dia mɛna lotombo laki Jehowa. Vɔ hawotone lokumu l’ɔlɔlɔ la lotombo. Ɔpɔstɔlɔ Paulo akafunde ate: “Lam’ambukadimo untu le Khumadiondjo [dia sala lolango lande], dihondo diako diatunyemaka.” (2 Koreto 3:16) Sho mbekaka Afundelo nɛ dia sho nangaka sala lolango la Nzambi. Sho ngɛnangɛnaka lotombo langamula elundji kaki Ɔnaki Jehowa, Nkumekanga kambokitama esɔ Yeso Kristo ndo sho mbokoyaka ɛnyɛlɔ kande. Lo ɛnyɛlɔ kaki Mɔsɛ la Yeso, tambolongola ɔkɛndɛ wa mbetsha anto akina awui wendana la Nzambi ka lotombo katɛmɔlaso.

16. Lande na keso la diɛsɛ dia mbeya akambo wa mɛtɛ?

16 Yeso akalɔmbɛ ate: “Dimi lambukuka lusaka, we Papa, . . . ne dia we akashe akambu ane le akanga a [to]mba la [“ambewi a mukanda,” NW], ku we ambuwashula le ana w’ashashi.” (Mateu 11:25) Jehowa mbishaka anto wele la etema wa okitshakitsha eokelo ka asangwelo ande ndo ka lonto lande. (1 Koreto 1:26-28) Sho kokamɛka oma le nde ndo nde tetshaka dia wahɔ aso, mbuta ate dia sho tondoya lɔsɛnɔ laso. Nyɛsɔ tokambe la diaaso tshɛ diakondjaso dia ndjasukanya la Jehowa ndo tonge la lowando lo tɛdikɔ takandɔshi dia tokimanyiya dia sho nyomoleka mbêya.

17. Ngande wakomaso lo nyomoleka mbeya waonga waki Jehowa?

17 Paulo akafundɛ Akristo w’akitami ɔnɛ: “Shu tshe, lam’endasu lutumbu la Khumadiondjo la dundji diahakumbami, uku lu lulindu, shu tambuhilwama lu efanelu kandi, uma lu endelu kemotshi utsha lu endelu kekina ka lu lutumbu.” (2 Koreto 3:18) Oyadi tekɔ la elongamelo ka ntshɔ otsha lo olongo kana ka nsɛna la nkɛtɛ, etena katataleke mbeya Jehowa, mbuta ate waonga ndo lonto lande loshwami lo Bible mbatataleke koma oko nde. Naka sho kana yimba la lowando tshɛ dikambo dia lɔsɛnɔ, dia olimu ndo wetshelo waki Yeso Kristo, kete tayoleka kɛnɛmɔla waonga waki Jehowa. Ekɔ mɛtɛ ɔngɛnɔngɛnɔ dia mbeya ɔnɛ lo sala ngasɔ sho kokaka tombola Nzambi kaso, kanga lotombo layangaso ngamula!

Onde wɛ âkohɔ?

• Lande na kakoke ase Isariyɛlɛ wɔma dia menda lotombo laki Nzambi lakangamulaka Mɔsɛ?

• Lo toho takɔna ‘takakombama’ lokumu l’ɔlɔlɔ lo ntambe ka ntondo? ndo lo nshi yaso nyɛ?

• Ngande wangamulaso lotombo laki Nzambi?

[Osato wa lo lɛkɛ 13]

Ase Isariyɛlɛ kokoka menda elundji ka Mɔsɛ tɛɛ

[Esato wa lo lɛkɛ 15]

Oko Paulo, efula k’anto waki ntondo atunyi w’akambo wa mɛtɛ wa Nzambi wekɔ lo mbokambɛ kakianɛ

[Esato wa lo lɛkɛ 17]

Ekambi waki Jehowa ngɛnangɛnaka ngamula lotombo laki Nzambi

    Ekanda wa l’Ɔtɛtɛla (1983-2025)
    Tomba
    Ɔtɔ
    • Ɔtɛtɛla
    • Kahana l'onto
    • Nango
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ɛlɛmbɛ w'okambelo
    • Awui wa sheke
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Ɔtɔ
    Kahana l'onto