Vɔ wayɔtɔka elowa wa lo nyuma lo nshi yawɔ y’esombe

“[Wanɛ] watunemaka lu luudu la [Jehowa] . . . wayotokaka elua ndu lu nshi yawo y’esumbi.”​—OSAMBU 92:13, 14.

1, 2. a) Ngande wakɔndwama mbala efula lotshundu l’onto? b) Kakɔna kalaka Afundelo lo kɛnɛ kendana l’etombelo w’oma lo pɛkato ka Adama?

KAKƆNA kakoyɛ lo yimba etena kokayɛ tshɛkɛta osombe? Onde demba diaya enyanga enyanga? Onto lahayoka dimɛna? Onto lele anya l’ekolo wambɔlɛmba? Kana dui dikina diendana la “nshi ya kolo” yɔtɛkɛtami dimɛna dimɛna l’Undaki 12:1-7? Naka ngasɔ mbediɔ, kete ekɔ ohomba wɛ mbohɔ dia kɛnɛ kɔtɛkɛtami lo tshapita 12 ya Undaki mendanaka la otshundelo w’osombe, aha lo woho wakalange Jehowa Nzambi lele Otungi, koko oko etombelo wa kɔlɔ wele la pɛkato ka Adama lo demba di’onto.​—Romo 5:12.

² Aha tshunda osombe mbele dikambo dia kɔlɔ nɛ dia lam’atatatetemala nsɛna mbatete ɛnɔnyi. Lo mɛtɛ, mbola ndo tshunda ekɔ awui w’ohomba efula le ditongami tshɛ diele la lomu. Etombelo wa kɔlɔ w’oma lo ɛnɔnyi nunu samalo wa pɛkato ndo w’oma lo eongelo k’anto wele bu kokele wɛnaso wayanga komɛ kem’edja. Ndo anto tshɛ wele l’okitanyiya wayɔsɛna woho wakasangoya Nzambi, aha la pâ kaya oma lo lotshundu l’osombe ndo nyɔi. (Etatelu 1:28; Enyelo 21:4, 5) L’etena kɛsɔ, “nduku untu ludjashi la Jerusalema ayuta ati: Dimi la kandji!” (Isaya 33:24) Esombe wayokalola oko wakiwɔ lo nshi yawɔ “y’olongo a pami,” ndo demba diawɔ “diayuyala ashashi uku dimba dia dikenda.” (Jobo 33:25) Koko nshi nyɛ, sho tshɛ tekɔ lo diɛnɛ l’etombelo wa pɛkato kakatahowɔ oma le Adama. Kânga mbediɔ ngasɔ, ekambi waki Jehowa wekɔ lo kondja wahɔ lo toho ta lânde etena katawatshunde esombe.

3. Lo toho takɔna takoka Akristo ‘tetemala ntɔ elowa lo nshi yayawɔ esombe’?

³ Ɔtɛkɛta wa Nzambi toshikikɛka dia “[Wanɛ] watunemaka lu luudu la [Jehowa] . . . wayotokaka elua ndu lu nshi yawo y’esumbi.” (Osambu 92:13, 14) Lo ɛtɛkɛta wa didjidji, omembi w’esambo akɛnya dikambo dia mɛtɛ di’ohomba efula di’ɔnɛ ekambi wa kɔlamelo waki Nzambi kokaka tetemala la pama, mbola ndo ntɔ elowa wa lo nyuma efula kânga mbatalɛmbɛ alemba awɔ wa l’emunyi l’ɔtɛ wa lotshundu l’osombe. Bɛnyɛlɔ efula diele lo Bible ndo dia nshi nyɛ shikikɛka dikambo sɔ.

“Ndi kumumoka”

4. Ngande wakɛnya ɔprɔfɛta wa womoto w’osombe Ana ndjakimɔ kande le Nzambi, ndo ngande wakandatshɔkwama?

⁴ Tɔsɛdingole ɛnyɛlɔ ka Ana, ɔprɔfɛta wa womoto wa lo ntambe ka ntondo. Kânga mbakinde aya l’ɛnɔnyi 84, “ndi kumumoka lu etemwelo, akatemolaka [Nzambi] la dikilelu dia mbu ya nde ndu la dombelo l’utshu ndu la yanyi.” Oko wakinde womoto lele she komonga ose Lɛwi la “lu diuhu dia Ashere,” Ana takandakoke mbidjasɛ lo tɛmpɛlɔ lo yoho ya mɛtɛ mɛtɛ. Ohokanyiya welo wakandahombaka mbidja dia mongaka lo tɛmpɛlɔ lushi la lushi tatɛ oma lo wonya wakawalambolaka elambo wa lutshumba wa pindju polo lo wonya w’elambo wa lotshumba wa la dikɔlɔ! Koko l’ɔtɛ wa ndjakimɔ kande le Nzambi, Ana akatshɔkwama efula. Nde aki la diɛsɛ dia monga laawɔ etena kakaye Yɔsɛfu la Mariya la ɔnawɔ Yeso lo tɛmpɛlɔ dia ndjôlowola le Jehowa oko wakadjangaka Ɛlɛmbɛ. Lam’akandɛnyi Yeso, Ana “akuki [Nzambi] lusaka, akati dikambu diandi le antu wakalungamelaka etshungwelu ka Jerusalema.”​—Luka 2:22-24, 36-38; Walelu 18:6, 7. 

5, 6. Lo toho takɔna tɛnya esombe w’anto efula woho wa yimba yaki la Ana?

⁵ Efula k’esombe w’anto wele l’atei aso ɛlɔ kɛnɛ wekɔ oko Ana lo woho wɔtɔwɔ lo nsanganya mbala la mbala, lo woho walɔmbawɔ l’otema ɔtɔi dia ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ ntshɔ otsha la ntondo, ndo lo nsaki k’efula kele lawɔ ka sambisha lokumu l’ɔlɔlɔ. Ɔnangɛso ɔmɔtshi laya l’ɛnɔnyi 80 l’ɛmɔtshi lɔtɔ mbala la mbala la wadɛnde lo nsanganya akate ate: “Taya la mbekelo ka tshɔka lo nsanganya. Hatolange monga dihole dikina wonya wa nsanganya. Lɛn’ele ekambi waki Nzambi mbalangaso monga. Lɛkɔ mbayaokaso dimɛna.” Ɔsɔ mɛtɛ ekɔ ɛnyɛlɔ ka dimɛna efula le so sho tshɛ!​—Heberu 10:24, 25.

⁶ Okristo ɔmɔtshi wa wadi aki odo wele l’ɛnɔnyi 80 l’ɛmɔtshi welɛwɔ Jean, aya la tshondo ya mbekelo ka mbutaka mbala la mbala ɔnɛ: “Naka ekɔ dui dimɔtshi diendana l’ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ ndo diakokami sala, dimi nangaka disala.” Nde tetemalaka mbuta ate: “Ekɔ mɛtɛ dia ekɔ tena dimɔtshi diahamayaoke dimɛna, ko lande na kahomba anto wodjashi lami ndjaoka kɔlɔ etena kayaokami kɔlɔ?” L’elungi k’ɔmɔnɔmɔnɔ, ndɛ akɛnya ɔngɛnɔngɛnɔ wele lande wa mɛngɔla lo wedja ekina lo waaso wa lo nyuma wakeketsha. Lo lɔkɛndɔ lɔmɔtshi lomawɔ la minda atete edja, nde akatɛ wanɛ wakatatshɔka la nde ate: “Handjolanga tendaka diangɔ diangɛnyangɛnya washo; dimi nangaka tomba l’esambishelo!” Kânga mbakinde kombeyaka ɔtɛkɛta wa lo ngelo kakawatshu, Okristo wa wadi aki odo ɔsɔ aki l’akoka wa nomialomia nsaki k’anto lo losango lele lo Bible. Ndo nto, nde akakambe ɛnɔnyi efula la etshumanelo kɛmɔtshi kaki l’ohomba w’ekimanyielo, kânga mbele dikambo sɔ akalɔmbɛ dia nde mbeka ɔtɛkɛta w’oyoyo ndo kɛndakɛndaka wonya wa tango w’otondo dia koma lo dihole dia nsanganya.

Nyɔhɛtshahɛtshake timba tanyu

7. Lo nshi yande y’osombe, ngande wakɛnya Mɔsɛ nsaki kande ka ndowanya diɔtɔnganelo diaki lam’asande la Nzambi?

⁷ Etena katole onto, mbatandaleke mbeya akambo. (Jobo 12:12) Koko ehamelo ka lo nyuma lo wedi atɔ, haye mbala kakɔ ɔtɔi l’ɔtɛ w’ɔnɛ onto aya opalanga. Ɔnkɔnɛ, lo dihole dia ndjaɛkɛ lo ewo kambowoshilaka la kondja, ekambi waki Nzambi wele la kɔlamelo salaka la wolo dia ‘tetemala la fudia ewo’ lam’atete ɛnɔnyi. (Tukedi 9:9) Etena kakawosha Jehowa ɔkɛndɛ, Mɔsɛ aki l’ɛnɔnyi 80. (Etumbelu 7:7) Lo nshi yande, aki wolo onto konya ɛnɔnyi ɛsɔ, nɛ dia nde akafunde ate: “Nshi ya lumu lasu nkumaka lu deku akumi esambeli, wane wuleki wulu pulu ndu deku akumi enanei.” (Osambu 90:10) Koko Mɔsɛ kɔmbɔsa dia nde aya osombe efula, hayokoka mbeka nto. L’ɔkɔngɔ wa nde kambɛ Nzambi ɛnɔnyi akumi, monga la waaso wa lânde wa kambɛ Jehowa ndo mɛmba ɛkɛndɛ wa weke, Mɔsɛ akalɔmbɛ Jehowa ɔnɛ: “Omenya mbuka yaye kakiane, dia dimi nkeya.” (Etumbelu 33:13) Mɔsɛ akalangaka mbala tshɛ nyomolowanya diɔtɔnganelo diaki lam’asande la Jehowa.

8. Ngande wakatetemala Danyɛlɛ pɛtshahɛtsha yimba yande oma lo wekelo lam’akinde l’ɛnɔnyi akumi divwa l’ɛmɔtshi ndo etombelo akɔna wakandakondja?

⁸ Woho akɔ wâmɛ mbele, kânga mbakinde l’ɛnɔnyi akumi divwa l’ɛmɔtshi, ɔprɔfɛta Danyɛlɛ akasɛdingolaka dimɛna dimɛna efundelo w’ekila. Kɛnɛ kakandashihodia oma lo wekelo ande wa “afundelu,” ondo l’atei w’afundelo asɔ mbaki dibuku dia Akambu w’Ase Lewi, dia Isaya, dia Jeremiya, dia Hosea ndo dia Amose, akôtshutshuya dia nyanga Jehowa lo dɔmbɛlɔ dia l’etete. (Danyele 9:1, 2) Dɔmbɛlɔ sɔ diakakadimɔma oma lo awui wakasambiyama la nyuma k’ekila wakawawewoya wendana la Mɛsiya wakahombe ndja ndo la nshi yayaye y’ɔtɛmwɛlɔ wa pudipudi.​—Danyele 9:20-27.

9, 10. Kakɔna kasala anto amɔtshi dia pɛtshahɛtshaka timba tawɔ?

⁹ L’ɛnyɛlɔ ka Mɔsɛ la Danyɛlɛ, sho koka sala la wolo dia pɛtshahɛtshaka timba taso lo ndeka ndjasha l’awui wa lo nyuma l’edja tshɛ keso la akoka wa sala dui sɔ. Kɛsɔ mbasala anto efula. Ekumanyi kɛmɔtshi k’Okristo kelɛwɔ Worth kele l’ɛnɔnyi 80 l’ɛmɔtshi ekɔ lo sala la wolo diaha tshikala l’ɔkɔngɔ lo kɛnɛ kendana la diangɔ dia ndɛ dia lo nyuma diashama oma le ‘ɔhɔmbɔ wa kɔlamelo ndo wa kɛsɔ.’ (Mateu 24:45) Nde mbutaka ate: “Dimi nangaka akambo wa mɛtɛ efula, ndo dimi ngɛnangɛnaka dia mɛna woho wataleke ngamɔ osase w’akambo wa mɛtɛ.” (Tukedi 4:18) Woho akɔ wâmɛ mbele Fred, lambokamba olimu wa lo tena tshɛ ɛnɔnyi ndekana 60, mɛnaka dia sawolaka l’asekande ambetawudi akambo wele lo Bible ekɔ dikambo diakeketsha lo nyuma. Nde mbutaka ate: “Dimi nangaka mbekaka Bible wonya tshɛ. Naka wɛ koka tetemala la mbekaka Bible, kete sala dui sɔ lo yoho ya dimɛna efula ndo naka wɛ kokaka mbɔtɔnganyiya kɛnɛ kekayɛ ‘la lokongɛ l’awui w’eshika,’ kete lâsɔ wɛ hasale wekelo wa lohatola. Wɛ ayokoka mɛna woho wɔtɔnɛ akambo wa mɛtɛ lo tshɛ kawɔ.”​—2 Timote 1:13.

¹⁰ Tshunda osombe hashimbe mɛtɛ onto dia mbeka awui w’eyoyo ndo wa wolo. Anto waya l’ɛnɔnyi 60 l’ɛmɔtshi, 70 l’ɛmɔtshi ndo kânga 80 l’ɛmɔtshi wakatondoya dia mbeya mbadia la funda kana mbeka ɛtɛkɛta w’eyoyo. Ɛmɛnyi wa Jehowa ɛmɔtshi wakasale dikambo sɔ l’oyango wa sambisha anto w’oma lo wedja wotshikitanyi lokumu l’ɔlɔlɔ. (Mako 13:10) Harry nde la wadɛnde waki l’ɛnɔnyi 60 l’ɛmɔtshi etena kakawɔshi yɛdikɔ ya sambisha anto watɛkɛta ɔtɛkɛta wa portugais. Harry akate ate: “Ekɔ mɛtɛ dia dui tshɛ komaka wolo sala naka onto aya osombe.” Koko, oma lo mbidja welo ndo oma l’etete, vɔ waki l’akoka wa mbeka l’anto Bible l’ɔtɛkɛta ɔsɔ. Aya ɛnɔnyi efula washa Harry asawo l’ɔtɛkɛta wa portuguais lo nsanganya ya distrikɛ.

11. Lande na sɛdingola kɛnɛ kakasale esombe w’anto wele la kɔlamelo?

¹¹ Ekɔ mɛtɛ dia aha onto tshɛ mbele l’akoka wa sala kana mbetawɔ dia sala awui wa wolo asɔ. Ko lâsɔ, lande na sɛdingola awui wakasale esombe ɛmɔtshi? Aha mɛtɛ dia tshutshuya onto tshɛ dia sala oko vɔ. Koko ekɔ lo kanyi ya kɛnɛ kakafundɛ ɔpɔstɔlɔ Paulo Akristo w’ase Hɛbɛru lo dikambo dia dikumanyi dia l’etshumanelo diele la kɔlamelo ate: ‘Oko wɛnanyu etombelo w’oma lo lɔkɛwɔ lawɔ, nyokoya mbetawɔ kawɔ.’ (Heberu 13:7) Etena kakanaso yimba lo bɛnyɛlɔ di’ohetoheto sɔ, sho mbeyaka keketshama dia mbokoya mbetawɔ ka wolo katshutshuya esombe w’anto ɛsɔ dia tetemala l’olimu wakambɛwɔ Nzambi. Lo mɛnya kɛnɛ kawotshutshuya, Harry laya kakianɛ l’ɛnɔnyi 87 mbutaka ate: “Dimi nangaka kamba la lomba la ɛnɔnyi wambotshikalɛ ndo ndjasha lo yɛdikɔ yakokami ndjasha l’olimu wa Jehowa.” Fred, lakatatɛkɛtshi la diko ngɛnangɛnaka efula dia kamba olimu ande wa lo Bɛtɛlɛ. Nde mbutaka ate: “Onto pombaka nyanga yoho yoleki dimɛna ya kambɛ Jehowa ndo tetemala mbokambɛ lo yoho yakɔ.”

Wakatetemala monga la kɔlamelo kânga mbakatatshikitanaka akambo

12, 13. Ngande wakɛnya Barazilai woho wamamemande Nzambi kânga mbakatasalemaka etshikitanu lo demba diande?

¹² Ndɔshana l’ekakatanu wa lo demba etena katshunda onto osombe mbeyaka monga dikambo dia wolo. Koko, onto koka mɛnya omamemelo le Nzambi kânga l’atei w’etshikitanu ɛsɔ. Barazilai w’ose Ngiliyadɛ ekɔ ɛnyɛlɔ ka dimɛna lo dikambo sɔ. Lam’akinde l’ɛnɔnyi 80, nde akalongola Davidi l’asɔlayi ande dimɛna efula, akawasha diangɔ dia ndɛ ndo mvudu ya mbetama etena kakatɔmbɔkɔ Abisalɔma. Etena kakakalola Davidi la Jerusalɛma, Barazilai akâtshindɛ polo l’Ɔkɛdi wa Jɔrɔdana. Davidi akalɔmbɛ Barazilai dia tokamba lo mbalasa ka nkum’ekanga. Kakɔna kakasale Barazilai? Nde akate ate: “Dimi laya deku akumi enanei elo. . . . Dimi, ukambi aye, lakeyi munganela kene kalemi la kene kanomi? Undi, dimi lakuki esambu wimba apami la amantu? . . . enda, ukambi aye Kimihame one. Ndi ateho la ye we khumemi, khum’ekanga. Kututshelaki kene tshe keli ololo lu ashu aye.”​—2 Samuele 17:27-29; 19:31-40.

¹³ Kânga mbakatasalemaka etshikitanu lo demba dia Barazilai, nde akasale kɛnɛ kakinde l’akoka wa sala dia sukɛ nkumekanga kakasɔnama oma le Jehowa. Kânga mbakinde hayoleka mboka dɛtɔ dia diangɔ ndo hayoleka mboka dimɛna, Barazilai komonga la lonyangu. Koko lo mbetawɔ aha la lokaki dia Kimihamɛ nongola ɛlɔlɔ wakalange nkumekanga mbosalɛ, nde akɛnya lo sɛkɛ woho w’onto wakinde. L’ɛnyɛlɔ ka Barazilai, esombe efula wekɔ lo mɛnya yimba yaha la lokaki ndo ya lokaho. Vɔ wekɔ lo sala kɛnɛ tshɛ kakokawɔ sala dia sukɛ ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ, lo mbeya dia “[Nzambi] atongenangenaka l’elambu wa wuhu oso.” Ande ɔtshɔkɔ wele laso dia monga l’anto wele la kɔlamelo l’atei aso lee!​—Heberu 13:16.

14. Ngande wele osombe wa Davidi tokimanyiyaka dia nyomoleka shihodia ɛtɛkɛta wofundami l’Osambu 37:23-25?

¹⁴ Kânga mbakatatshikitanaka awui waki la Davidi mbala efula l’edja k’ɛnɔnyi, eshikikelo kaki lande k’ɔnɛ Jehowa kokɛka ekambi ande wa kɔlamelo kotshikitana ndoko lushi. Otsha l’ekomelo ka lɔsɛnɔ lande, Davidi akafunde osambo welamɛ ɛlɔ ɔnɛ osambo 37. Ohɔsa dia wɛ ekɔ lo mɛna Davidi akana yimba efula ndo emba kâmɛ la lɔsɛsɛ ɛtɛkɛta ɛnɛ ate: “[Jehowa] atuluwanyaka lokendo l’untu ololo, atongenangenaka mbuka kandi. Kuyanga ndi ayoko, ndi hakomama wulu, ne dia [Jehowa] atûkimelaka lu lunya. Dimi laki olongo a pami, ku laya usumbi, keli latenyi untu ololo asekama, kuyanga an’andi walomba ma.” (Osambu 37:23-25) Jehowa akɛnyi dimɛna dia tɛkɛta dikambo dia osombe wa Davidi l’osambo wakasambiyama ɔnɛ. Dui sɔ ndekaka nto mbisha ɛtɛkɛta w’oma k’ɛse otema ɛsɔ wotsho!

15. Ngande wakatshike ɔpɔstɔlɔ Joani ɛnyɛlɔ ka dimɛna ka kɔlamelo kânga mbakatatshikitanaka awui wa lo lɔsɛnɔ lande ndo mbakandatatshundaka osombe?

¹⁵ Ɔpɔstɔlɔ Joani ekɔ ɛnyɛlɔ kekina ka dimɛna ka kɔlamelo kânga mbakatatshikitanaka awui lo lɔsɛnɔ lande ndo mbakandakome osombe. L’ɔkɔngɔ wa nde kambɛ Nzambi ɛnɔnyi suke 70, wakatɔlɛ Joani lo lokanu lo disɛnga dia Patɛmɔ ‘nɛ dia nde akatɛkɛtaka awui wendana la Nzambi ndo akasambishaka awui wendana la Yeso.’ (Enyelo 1:9) Koko, polo lâsɔ ko olimu ande watashile. Efundelo tshɛ wa lo Bible wakafundama oma le Joani wakayofundama l’ɛnɔnyi w’ekomelo wa lɔsɛnɔ lande. Etena kakinde la Patɛmɔ, wakawosha ɛnɛlɔ ka mamba kakandafunde dimɛna dimɛna. (Enyelo 1:1, 2) Anto efula fɔnyaka dia nde akatshungɔ oma lo disɛnga dia Patɛmɔ l’ɛlɔmbwɛlɔ ka nkum’ekanga ka Rɔma Nerva. L’ɔkɔngɔ wa lâsɔ, oya lo 98 tena diaso nɛ, etena kakinde ondo l’ɛnɔnyi 90 kana 100, Joani akafunde Evanjiliɔ ndo mikanda esato wa lo Bible wele la lokombo lande.

Ekikelo kahohamamɛki

16. Ngande wakoka mɛnya wanɛ waya bu l’akoka wa tɛkɛta dimɛna ndjakimɔ kawɔ le Jehowa?

¹⁶ Elelo wa kɛnɛ kakokaso sala mbeyaka ndja lo toho efula ndo lo tɛdikɔ totshikitanyi. Ɛnyɛlɔ, anto amɔtshi mbeyaka monga ko waya l’okakatanu kânga dia tɛkɛta. Koko wakatetemala mbohɔ l’ɔngɛnɔngɛnɔ tshɛ ngandji ka mamba kakawaɛnya Nzambi. Kânga mbahawayokoka tɛkɛta dimɛna, vɔ wekɔ lo mbutɛ Jehowa lo etema awɔ ɔnɛ: “Ndi ngandji katumukaka elembe aye li! Vo mbatumukanaka yanyi tshe!” (Osambu 119:97) Jehowa lo wedi ande mbeyaka wanɛ ‘wakanyiya dia lokombo lande,’ ndo nde ngɛnangɛnaka woho wotshikitanyi anto asɔ la wanɛ wahadje mboka yande yimba. (Malaki 3:16; Osambu 10:4) Ekɔ mɛtɛ ekeketshelo mbeya dia Jehowa ngɛngangɛnaka woho wakanaso yimba l’etema aso!​—1 Ekondo 28:9; Osambu 19:14.

17. Naa ɛngɔ ka lânde kaya la ekambi wa Jehowa w’edjedja?

¹⁷ Hatohombe mbohɛ nto dia wanɛ wambokambɛ Jehowa la kɔlamelo l’edja k’ɛnɔnyi akumi waya la ɛngɔ kɛmɔtshi ka lânde kahakoke onto kondja lo yoho kina, mbuta ate ekikelo kahohamamɛki. Yeso akate ate: ‘Oma lo ekikelo kanyu, mbayonyoshimbɛ anima anyu.’ (Luka 21:19) Ekikelo ekɔ ohomba di’onto kondja lɔsɛnɔ la pondjo. L’atei anyu, wanɛ ‘wakasale lolango laki Nzambi’ ndo wakɛnya kɔlamelo lo nsɛnɔ yawɔ mbeyaka nongamɛ dia ndjɛna ‘ekotshamelo k’alaka.’​—Heberu 10:36.

18. a) Kakɔna kangɛnangɛna Jehowa dia mɛna lo kɛnɛ kendana l’esombe w’anto? b) Kakɔna kayotɔsɛdingola lo sawo diayela?

¹⁸ Jehowa ngɛnangɛnaka olimu wokambɛnyu l’otema ɔtɔi oyadi lo yɛdikɔ yakɔna yakokanyu ndjasha l’olimu akɔ. Oyadi kɛnɛ kakoka komɛ ‘lonto laso la l’andja,’ ɛnyɛlɔ oko lotshundu, ‘lonto laso la l’etei’ kokaka kalolaka oyoyo lushi la lushi. (2 Koreto 4:16) Ekɔ mɛtɛ dia Jehowa mbɔsaka la nɛmɔ kɛnɛ kakanyasale lo nshi yakete, ndo nde ngɛnangɛnaka nto kɛnɛ kenyu lo sala dikambo dia lokombo lande. (Heberu 6:10) Lo sawo diayela, tayɛna etombelo wa mamba waya oma lo kɔlamelo ya ngasɔ.

Ngande wayoyokadimola?

• Ɛnyɛlɔ kakɔna ka dimɛna kakatshikɛ Ana Akristo waya esombe ɛlɔ kɛnɛ?

• Lande na kele mɛtɛ lotshundu l’osombe bu wekamu lo kɛnɛ kakoka onto sala?

• Ngande wakoka esombe tetemala la kɛnɛmɔla omamemelo le Nzambi?

• Ngande wɔsa Jehowa olimu wokambɛ esombe?

[Osato wa lo lɛkɛ 25]

Esombe efula wekɔ bɛnyɛlɔ di’amɛna lo woho wɔtɔwɔ mbala la mbala lo nsanganya, lo ohetoheto awɔ l’esambishelo ndo nsaki kawɔ k’efula ka mbeka