Tokoya mbetawɔ kawɔ

Nde akâkokɛka, akâkotshɛka ehomba awɔ ndo akatetemala

YƆSƐFU ambokitsha etshumu ekina lâdiko dia mponda. Ohokanyiya woho washishimande lo wodjima lo ngelo ka Bɛtɛlɛhɛma, atshimba yimba etena kakelekande etshumu lâdiko dia mponda. Nde akakanyiyaka dia lɔkɛndɔ l’otale langawɔ munda. Otsha l’Edjibito, lɛnɛ aki anto wahaweye, ɔtɛkɛta wahaweye ndo mbekelo kina. Ngande wakoka nkumbo ka tshitshɛ kɛsɔ toyaɔtɔnganyiya l’etshikitanu ɛsɔ tshɛ?

Komonga dui dia wɔdu dia nde mbutɛ Mariya wa wadɛnde lokumu la kɔlɔ lɔsɔ, koko Yɔsɛfu akayakeketsha ndo akawotɛ. Nde akawotɛ dɔ diakandɛnyi ondjelo awotɛ losango l’oma le Nzambi l’ɔnɛ: Nkumekanga Hɛrɔdɛ ayanga ndjaka ɔnawɔ. Vɔ wakahombe monɛ aha la ntshimbatshimba. (Mateu 2:13, 14) Mariya akayakiyanya efula. Ngande wakawakoke ndjaka ɔnande laha l’onongo ndo laheye ndjakokɛ? Oyadi Mariya kana Yɔsɛfu, ndoko lakashihodia dui sɔ. Koko, vɔ wakayaɛkɛ le Jehowa, ko wakayalɔngɔsɔla esadi.

Etena kaki ase Bɛtɛlɛhɛma lo djɔ, aha la vɔ mbeya, Yɔsɛfu, Mariya la Yeso wakatombe oma lo ngelo lo wodjima. Etena kakawatatshɔka otsha lo sidɛ ndo kakatatɛ wonya mpotɔ lo ɛstɛ, ondo Yɔsɛfu akayambolaka dikambo dia kɛnɛ kakâkongɛka la ntondo. Ngande wakakoke otshudi w’abaya w’ose wola ɔsɔ nkokɛ nkumbo kande oma le nkumi ya dikanga yaki la wolo efula shɔ? Onde nde ayotonga l’akoka wa kotshaka ehomba w’ase nkumbo kande? Onde nde ayotosala la wolo dia ntetemala nkotsha ɔkɛndɛ wa wolo ɔsɔ wakawosha Jehowa Nzambi wa nkokɛ ndo mbodia ɔnande ɛtɔi? Yɔsɛfu akahomana l’ekakatanu wa wolo. Etena kasɛdingolaso woho wakandakandola ekakatanu ɛsɔ tshɛ, tayɛna lande na kahomba ɛlɔ kɛnɛ waa papa ndo sho tshɛ mbokoya mbetawɔ kaki Yɔsɛfu.

Yɔsɛfu akakokɛka nkumbo kande

Ngɔndɔ efula la ntondo, l’osomba ande wa lôtɔ Nazarɛtɛ, lɔsɛnɔ laki Yɔsɛfu lakatshikitana tshɛ l’ɔkɔngɔ wa nde mambɛ ɔnaki Heli la womoto. Yɔsɛfu akeyaka dia Mariya aki osekaseka wa kɔlamelo waki komonga l’onongo. L’ɔkɔngɔ diko, nde akeye dia Mariya aki la diemi! Nde akalange nkakitɔna la nde lo woshɛshɛ dia mbokokɛ oma lo pâ tshɛ.a Koko, ondjelo akatɛ Yɔsɛfu lo dɔ ndo akôlembetshiya dia Mariya ambotshɔ diemi lo wolo wa nyuma k’ekila kaki Jehowa. Ondjelo akakotsha dia ɔna layondota “kayushimbela wudja andi uma lu kolo yawo.” Nde akashikikɛ Yɔsɛfu nto ate: “Tukaki woma dia mbosa wadeye Mariya.”—Mateu 1:18-21.

Oko wakinde onto l’ɔlɔlɔ ndo laki l’okitanyiya, Yɔsɛfu akasale dui sɔ. Nde akɔshi la nɛmɔ ɔkɛndɛ wa mbodɛ ndo nkokɛ ɔna laki komonga lande hita, koko lakaleke nɛmɔ le Nzambi. L’ɔkɔngɔ diko lo nkitanyiya didjango dia nkumekanga, Yɔsɛfu akatshu la wadɛnde laki la diemi la Bɛtɛlɛhɛma dia tofundja nkombo yawɔ lo dibuku. Lɛkɔ mbakandatotaka ɔna.b

Yɔsɛfu kokalola la nkumbo kande la Nazarɛtɛ. Koko, vɔ wakatshu la Bɛtɛlɛhɛma, mangana la Jerusalɛma kilɔmɛtɛlɛ mɔtshi. Vɔ waki ase wola, koko Yɔsɛfu akasalaka la wolo dia nkokɛ Mariya nde la Yeso l’ehomba ndo lo pâ yawɔ. Lo tshanda mɔtshi, vɔ wakadjasɛka lo luudu laha kawotake. Oma lâsɔ, Yeso komonga nto ɔna ashashi, koko aki ɔna dikɛnda, mbuta ate nde aki ondo l’ɔnɔnyi ɔtɔi l’etenyi, nsɛnɔ yawɔ yakatshikitana nto la shashimoya.

Olui wa waa astrɔlɔgɛ w’oma lo ɛstɛ wakaye, ondo oma l’etale la Babilɔna. Vɔ wakayayelaka yɔɔtɔ yakâlɔmbɔla oya lo luudu laki Yɔsɛfu nde la Mariya watayange ɔna lakahombe ndjonga nkumekanga k’ase Juda. Apami akɔ waki la dilɛmiɛlɔ di’efula.

Oyadi vɔ wakeyaka kana bu, waa astrɔlɔgɛ wakadje lɔsɛnɔ laki ɔna dikɛnda Yeso lo wâle w’efula. Yɔɔtɔ yakawɛnyi yakâlɔmbɔla ntondo aha otsha la Bɛtɛlɛhama, koko la Jerusalɛma. Lɛkɔ vɔ wakatɛ Hɛrɔdɛ nkumekanga ka kɔlɔ ɔnɛ vɔ wekɔ lo tayange ɔna layoyonga nkumendaka k’ase Juda. Nde akadunganelo la kandjema k’efula. (Enda sawo diele l’ɔtɛ a dui ɔnɛ: “Ambola w’oma le ambadi aso . . . Onto akɔna lakatome ‘yɔɔtɔ’?” lo lɛkɛ 29.)

Diɛsɛ ko aki wolo ɔmɔtshi wakaleke waki Hɛrɔdɛ. Lande na? Eelo, angɛndangɛnda wakela weshasha kɔnɔmba difuto. Ande woho wakahombe Yɔsɛfu nde la Mariya mamba lo woho wakawɛnyi la shashimoya dia wambokondja “paunyi, malashi, la mura,” mbuta ate diangɔ di’oshinga wolo lee! Waa astrɔlɔgɛ wakalongamɛka dia totɛ nkumekanga Hɛrɔdɛ lɛnɛ akawatotana ɔna lakawatayangaka. Koko, Jehowa akekɛ lonya. Lo dɔ, nde akawatɛ dia vɔ nkalola otsha lakawɔ lo mboka kekina.—Mateu 2:1-12.

Yema tshitshɛ l’ɔkɔngɔ wa waa astrɔlɔgɛ ntshɔ, ondjelo waki Jehowa akewola Yɔsɛfu ɔnɛ: “Unela, osa ona la nyangu, ulawo utsha l’Edjibitu. Utudjase leko edja ndu lam’ayumukutela, ne dia Herode ayuyanga ona dia mbudiaka.” (Mateu 2:13) Ɔnkɔnɛ, oko wakatɛnyi oma l’etatelo, Yɔsɛfu akakitanyiya didjango sɔ aha la ntshimbatshimba. Nde akakokɛ ɔna la ntondo ka diangɔ dikina tshɛ ndo akɔshi nkumbo kande ko wakatshu l’Edjibito. Lam’ele waa astrɔlɔgɛ w’apanganu asɔ wakasha nkumbo weshasha w’oshinga wolo, vɔ wakakondjaka kɛnɛ kakiwɔ l’ohomba kakakoke mbakimanyiya dia vɔ tɔsɛna lɛkɔ.

Toshimu la ɛkɔndɔ waki kosambiyama wakayotondjama l’ɔkɔngɔ watɛkɛta dia lɔkɛndɔ lakawande otsha l’Edjibito, mbutaka dia etena kaki Yeso dikɛnda nde akasale lɔkɛndɔ la mondo lo yoho ya dihindo, akakonya waa bandi anto w’ɛlɔlɔ ndo akakɔsha toko la nkɛtɛ dia nyango ndɛ mba.c Lo mɛtɛ, ɔsɔ aki lɔkɛndɔ l’otale ndo la wolo otsha lɛnɛ akiwɔ kombeyaka.

Ambutshi kokaka nkondja wetshelo efula oma le Yɔsɛfu. Nde aki suke dia ntshika elimu ande ndo ndjahombia dia nkokɛ nkumbo kande oma lo wâle. Mbokɛmaka hwe dia nde akɔsaka nkumbo kande oko ɔkɛndɛ w’ekila w’oma le Jehowa. Ɛlɔ kɛnɛ, ambutshi wekɔ lo mbodia anawɔ l’andja wa kɔlɔ, wambololanɛ la welo wakoka mbasalɛ kɔlɔ, wambolana kana wakoka ndanya ana. Sho mandolaka ambutshi wɔsa tɛdikɔ ta wolo oko Yɔsɛfu, wakamba la wolo dia nkokɛ anawɔ oma lo tɔsɛngiya ta ngasɔ.

Yɔsɛfu akakotshɛka ehomba w’ase nkumbo kande

Mɛnamaka dia nkumbo kɛsɔ kotshikala edja l’Edjibito nɛ dia kombeta edja ondjelo akewoya Yɔsɛfu dia Hɛrɔdɛ ambovɔ. Yɔsɛfu akakalola la nkumbo kande lo wodja awɔ wa lôtɔ. Prɔfɛsiya k’edjedja kakatatshi dia Jehowa akahombe mbelɛ ɔna “uma l’Edjibitu.” (Mateu 2:15) Yɔsɛfu akakimanyiya dia prɔfɛsiya kɛsɔ kotshama, ko lende akandahombe ntshɔ la nkumbo kande?

Yɔsɛfu aki la yewo. La lomba tshɛ nde akokaka Arakɛlao ɔhɛna waki Hɛrɔdɛ wɔma nɛ dia nde aki kanga ngala ndo ondjakanyi. Oma l’ɛlɔmbwɛlɔ ka Nzambi, Yɔsɛfu akatshu la nkumbo kande lo nɔrdɛ, la Nazarɛta ka la Ngalileya osomba awɔ wa lôtɔ, mangana etale la Jerusalɛma ndo ahole ande tshɛ wa wâle. Nde la Mariya wakatodiɛka anawɔ lɛkɔ.—Mateu 2:19-23.

Vɔ waki la lɔsɛnɔ l’ɔsɛlɛngɛ, koko aha la wɔdu. Bible mbutaka dia Yɔsɛfu aki otshudi w’abaya, lo nkamba la tshɛkɛta yalembetshiya toho efula ta nkamba l’etamba, ɛnyɛlɔ nkɔta etamba, mbaɛmba, mbakɔlɔnga dia mbika mvudu, nsala waato, dalo dia totshitshɛ, pusupusu, etshimbi, nkɔhɔ ndo dihomɔ dikina diakambawɔ dikambɔ. (Mateu 13:55) Ɔsɔ aki olimu wa wolo walɛndja demba. Lo nshi yakafundamaka Bible, mbala efula otshudi w’abaya akakambaka suke la soko dia luudu lande lɔmɔ la tshitshɛ kana mbika tshombotombo dia kambaka lɔkɔ.

Yɔsɛfu akakambaka la dihomɔ efula, dimɔtshi she mbakotshikɛ. Ondo nde akakambaka la ekɛrɛ, ɔkɔdi wa wɛdikelo, pɛmbɛ ka mbekɛ eshidi, shɔka, si, nkako, maditɔ, ɔhɛlɔ w’abaya, tɔshɔlɔ, dihomɔ di’atawɔ abaya, kɔɔlɛ yotshikitanyi ndo ondo nsɛti mɔtshi, kânga mbakiyɔ oshinga wolo.

Ohokanyiya etena kaki Yeso eke dikɛnda enda woho wakamba she ka lôdia olimu. Washo ande wakendaka kɛnɛ tshɛ kakasalaka Yɔsɛfu, aha la tâmu nde akakɔmiyaka woho wakinde la wolo wa mɛmba wetsho l’ahɛka, diewo diaki l’anya ande ndo yimba yaki lande. Ondo Yɔsɛfu akatatɛ mɛnya ɔnande la dikɛnda woho wa nsala tolimulimu tele oko mbata etamba wakoka ndjonga konyi ya mfumba nse. Ondo nde aketsha Yeso otshikitanu wele lam’asa etamba efula wakandakambaka la wɔ, ɛnyɛlɔ otamba wa fingu, ovungu kana otamba w’ɔlivɛ.

Yeso akɛnyi nto dia anya wa wolo asɔ wakahembolaka etamba, wakahɛlɔlaka abaya ndo wakawasɔngaka waki nto anya wakɔlɛlɛ ndo wakôsambaka nde la nyango ndo akoshɛnde. Eelo, Yɔsɛfu nde la Mariya waki la nkumbo kakatafulaka kakayokomaka ana asamalo lâdiko dia Yeso. (Mateu 13:55, 56) Yɔsɛfu akakambaka olimu wa wolo efula dia mbakokɛ ndo mbalesha vɔ tshɛ.

Koko, Yɔsɛfu akashihodia ɔnɛ nkotshɛ ehomba wa lo nyuma w’ase nkumbo kande mbaki dui diakaleke ohomba. Ɔnkɔnɛ, nde akɔsaka wenya dia ndakanya anande akambo wendana la Jehowa Nzambi la ɛlɛmbɛ Ande. Nde la Mariya wakatshɔka lawɔ mbala la mbala lo shinangɔnga ka lo ngelo kawɔ lɛnɛ akawadiɛka ndo akawalembetshiyaka Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ la dui dia wolo. Ondo Yeso aki la ambola efula wa mboka l’ɔkɔngɔ ndo Yɔsɛfu akasale la wolo dia nkotsha nsaki kande ka mbeya akambo wa lo nyuma. Yɔsɛfu akatshɔka nto la nkumbo kande lo afɛstɔ wa l’ɔtɛmwɛlɔ la Jerusalɛma. Dia ntshɔ lo dambo di’Elekanelo diakasalemaka ɔnɔnyi tshɛ, ondo Yɔsɛfu akahombaka nsala mingu hiende dia munda lɔkɛndɔ la kilɔmɛtɛlɛ oko 112,65 dia tosala dikambo sɔ ndo oma lâsɔ ko nkalola.

Ɛlɔ kɛnɛ ɛtɛ wa nkumbo y’Akristo ndjelaka ɛnyɛlɔ kɛsɔ. Vɔ ndjashaka tshɛ le anawɔ, mbetshaka akambo wa lo nyuma la ntondo k’akambo akina tshɛ, mbidja ndo lomombo la l’emunyi. Vɔ mindaka kɛndɔ y’etale vɔ l’anawɔ dia tɔtɔ lo nsanganya y’Akristo ya weke ndo ya totshitshɛ. L’ɛnyɛlɔ ka Yɔsɛfu, vɔ mbeyaka dia ndoko dui diakokawɔ salɛ anawɔ ko ndeka akambo asɔ.

“La lunyangu”

Etena kaki Yeso l’ɛnɔnyi 12, Yɔsɛfu akatshu la nkumbo kande la Jerusalɛma oko mbekelo kawɔ. Wakatshu lo difɛstɔ di’Elekanelo ndo nkumbo efula wakatshɔka lɛkɔ kâmɛ la kamɛlɔ yatɛmbɛ diangɔ dia ndɛ. Etena kakawakomaka l’oswe waki suke la dikona dia Jerusalɛma, anto efula wakembaka esambo wa diambo wa edelo ka dikona. (Osambu 120-134) Ondo osomba wakalolanɛka la nunu kama y’anto. L’ɔkɔngɔ wa difɛstɔ, nkumbo wakakalolaka la kamɛlɔ yawɔ. Lam’ele Yɔsɛfu nde la Mariya waki ondo l’akambo efula wa nsala, vɔ wakafɔnya ɔnɛ Yeso akatshu l’anto akina, ondo l’ase nkumbo. Paka l’ɔkɔngɔ wa vɔ munda lɔkɛndɔ lushi l’otondo oma la Jerusalɛma, mbakawayoshikikɛka ɔnɛ Yeso akashishwe!—Luka 2:41-44.

L’okiyanu tshɛ, vɔ wakakalola otsha la Jerusalɛma watayange Yeso ahole tshɛ wakiwɔ. Ohokanyiya woho wakawayaoke etena kakawaendaka ase osomba woho wakawatetetaka lo toshinga, watelɛ ɔnawɔ lo lokombo. Ko lende akakoke ɔna ɔsɔ monga? Lushi la sato la vɔ mboyanga, onde Yɔsɛfu akatatɛ mbɔsa ɔnɛ nde ambokita tatala l’ɔkɛndɛ w’ekila w’oma le Jehowa ɔsɔ? L’ekomelo, vɔ wakatshu lo tɛmpɛlɔ. Lɛkɔ vɔ wakatôyanga polo ndo lo shambrɛ yakasangana apami wakɔtɔ kalasa efula la embetsha w’ɛlɛmbɛ, mbuta ate Yeso akadjasɛ l’atei awɔ! Ande ɔngɛnɔngɛnɔ waki la Yɔsɛfu nde la Mariya etena kakawawɛnyi lee!—Luka 2:45, 46.

Yeso akahokamɛka apami wakɔtɔ kalasa efula ndo akawaokaka ambola. Apami asɔ wakâmbe woho wakeyaka ɔna akambo ndo ekadimwelo ande. Mariya nde la Yɔsɛfu wakâmbe efula. Lo ndjela ɔkɔndɔ, Yɔsɛfu akatshikala ki. Koko Mariya akatɛkɛta dimɛna lo dikambo diawɔ vɔ ahende ate: “On’ami, ukundi ambuyututshela okone na? Enda, dimi la sho tambukuyanga la lunyangu!”—Luka 2:47, 48.

Ɔnkɔnɛ, lo tshena pe, Ɔtɛkɛta waki Nzambi mɛnyaka ɔkɛndɛ wele l’ambutshi otsha le ana. Ɔkɛndɛ ɔsɔ mbishaka lonyangu oyadi dia mbodia ɔna la kokele! Ɛlɔ kɛnɛ mbodia ana l’andja wa wâle kokaka mbela “lunyangu,” koko ambutshi w’apami la wa wamato koka nsambema lo mbeya ɔnɛ Bible mbeyaka ekakatanu wahomana la wɔ.

Diɛsɛ ko, Yeso akatshikala lo dihole ɔtɔi diakandayaoke suke la Jehowa She ka l’olongo, ele la nsaki ka wolo ka mbeka dui tshɛ diakandakoke mbeka. Ɔnkɔnɛ, nde akakadimola ambutshi ande l’otema ɔtɔi ɔnɛ: “Katanyanyangi na? Nyu hanyeyi nyati: dieli la mi dia ndjala lu luudu la Papa?”—Luka 2:49.

Lo mɛtɛ, Yɔsɛfu akohɔka ɛtɛkɛta ɛsɔ edja efula. Ondo nde aki l’ofunu w’efula lo dikambo diande. Lâdiko dia tshɛ, nde akasale la wolo tshɛ dia mbetsha ɔnande la lôdia dia nde ndjaoka ngasɔ lo dikambo dia Jehowa Nzambi. Oma l’etena kɛsɔ, oma ko dikɛnda diande, Yeso akayaekesanyiya la tshɛkɛta “papa,” mbuta ate Yɔsɛfu akôlowanya dimɛna lo dui sɔ.

Naka wɛ ekɔ papa, onde wɛ mbeyaka diɛsɛ diele la yɛ dia nkimanyiya anayɛ dia vɔ nshihodia kɛnɛ kalembetshiya monga ombutshi wa ngandji ndo wâkokɛ? Woho akɔ wâmɛ mbele, naka wɛ ekɔ lo mbodia ana wele bu wayɛ hita, kete ohɔ ɛnyɛlɔ ka Yɔsɛfu ndo salɛ ɔna l’ɔna akambo lo yoho ya shikaa ndo ya dimɛna. Kimanyiyawɔ dia vɔ ndjasukanya suke la Jehowa Nzambi, Shɛwɔ lele l’olongo.

Yɔsɛfu akatetemala la kɔlamelo tshɛ

Bible mɛnyaka paka akambo yema tshitshɛ wendana la lɔsɛnɔ laki Yɔsɛfu, wasungana nsɛdingɔma dimɛna dimɛna. Sho mbadiaka ɔnɛ Yeso “akakitanyiaka aui awo,” mbuta ate w’ambutshi ande. Sho mɛnaka nto dia “Jesu akahami lu yimba, lu diema ndu lu kenemo le [Nzambi] ndu le antu.” (Luka 2:51, 52) Ɛtɛkɛta ɛsɔ ɛnyawɔ lo dikambo dia Yɔsɛfu? Vɔ mɛnyaka akambo efula. Sho mɛnaka dia Yɔsɛfu akatetemala nɔmbɔla nkumbo kande dimɛna. Lo dikambo di’ɔnande la kokele, nde akalɛmiyaka lowandji laki papa kande ndo akalilɛmbɛka.

Sho mbekaka nto dia Yeso akatetemala mpama lo yimba. Yɔsɛfu aki l’ɔkɛndɛ w’ohomba efula dia nkimanyiya ɔna dia nde mpama lo dikambo sɔ. Lo nshi shɔ, ase Juda waki la yokedi yakawalɛmiaka efula. Yɔ yakataka dia paka apami wele l’ekondjelo ka dimɛna mbakoka monga akanga wa timba etena kele anto k’anto, ɛnyɛlɔ etshudi w’abaya akambi wa dikambɔ ndo asɛdi wa disɛlasɛla “kokoka mbɔsama oko akanga wa losembwe ndo wele l’ekanelo k’ɔlɔlɔ; ndo vɔ komongaka l’ahole wakawataka wɛɛla.” L’ɔkɔngɔ diko, Yeso akayɛnyaka dia yokedi shɔ yaki anyanya. Etena kakinde dikɛnda, mbala ngana yakandoke she ka lôdia, otshudi w’abaya waki l’okitshakitsha, awetsha lo yoho ya shikaa awui wendana la “losembwe ndo dombwelo” diaki Jehowa? Aha la tâmu, mbala efula.

Sho koka mɛna nto djembetelo yɛnya shɛngiya yaki la Yɔsɛfu l’ohamelo wa lo demba waki Yeso. Oko wakandakokamɛ dimɛna oma ko dikɛnda, Yeso akahame ko akakome pami kaki la wolo ndo la yônge ya dimɛna. Ndo nto, Yɔsɛfu aketsha ɔnande dia nde monga la diewo l’olimu ande w’anya. Yeso kombeyama tsho oko ɔnaki otshudi, koko nde lawɔ aki “otshudi.” (Mako 6:3) Ɔnkɔnɛ, olowanyelo wakawosha Yɔsɛfu akônge l’etombelo w’ɛlɔlɔ. Ewandji wa nkumbo mbokoyaka Yɔsɛfu la lomba tshɛ lo nkokɛ anawɔ ndo lo mbakimanyiya dia vɔ ndjeya mɛmba ɛkɛndɛ awɔ vɔamɛ.

Etena kadiaso ɔkɔndɔ wa lo Bible wendana la batismu ka Yeso lam’akinde l’ɛnɔnyi 30, sho mɛnaka dia hawoyɔtɛkɛta dikambo diaki Yɔsɛfu nto. Tolembetelo mɛnyaka dia Mariya aki wadi aki odo etena kakatatɛ Yeso nsambisha. (Enda kiombo yele l’ɔtɛ a dui ɔnɛ: “Etena kakɔna kakavu Yɔsɛfu?” lo lɛkɛ 27.) Koko, Yɔsɛfu akatshike djembetelo ya shikaa, mbuta ate ɛnyɛlɔ k’ɔlɔlɔ k’ombutshi wa pami wakakokɛka nkumbo kande, wakakotshaka ehomba awɔ ndo wakatetemala la kɔlamelo polo l’ekomelo. Ombutshi wa pami tshɛ, owandji wa nkumbo tshɛ kana Okristo okina tshɛ pombaka mbokoya mbetawɔ kaki Yɔsɛfu.

[Nɔte ya l’ɛse ka dikatshi]

[Kiombo ya lo lɛkɛ 27]

Etena kakɔna kakavu Yɔsɛfu?

Sho mbeyaka dia Yɔsɛfu aki la lɔsɛnɔ etena kaki Yeso l’ɛnɔnyi 12. Oma l’ɛnɔnyi ɛsɔ ɛlɔngɔlɔngɔ efula w’ase Juda wakatatɛka mbeka elimu waki waa shɛwɔ ndo lo ɛnɔnyi 15 vɔ wakatatɛka mbasala. Mɛnamaka dia Yɔsɛfu akɔshi etena k’otale dia mbetsha Yeso dia nde monga otshudi w’abaya. Onde Yɔsɛfu aki la lɔsɛnɔ etena kakatatɛ Yeso olimu ande lam’akinde l’ɛnɔnyi 30? Mɛnamaka dia ndoko. Nyango aki Yeso, anango ndo akadiyɛnde shilamaka oko anto wakasɛnɛ l’etena kɛsɔ koko hawɔtɛkɛta dia Yɔsɛfu. Mbala mɔtshi, wakelɛka Yeso ɔnɛ: “On’a Mariya,” koko aha ɔna Yɔsɛfu. (Mako 6:3) Sho mbadiaka dia Mariya akasalaka akambo ndo akɔsaka tɛdikɔ ndâmɛ aha la mimbola omɛnde. (Joani 2:1-5) Lo nshi yakafundamaka Bible womoto kosalaka ngasɔ, paka naka nde ekɔ wadi aki odo. L’ekomelo, etena kakinde suke la nyɔi, Yeso akasha ɔpɔstɔlɔ Joani ɔkɛndɛ wa nde nkokɛ nyango. (Joani 19:26, 27) Tôtondosala ngasɔ otondoyalaka Yɔsɛfu aki eke la lɔsɛnɔ. Lo ndjela akambo asɔ, mbokɛmaka dia Yɔsɛfu akavu etena kaki Yeso eke ɔlɔngɔlɔngɔ. Oko wakinde ɔna l’enondo, aha la tâmu Yeso akayɔlɔmbɔlaka olimu w’otshudi w’abaya ndo akayokokɛka nkumbo edja ndo lo batismu kande.

[Osato wa lo lɛkɛ 24]

Yɔsɛfu akɔshi tɛdikɔ ta wolo ndo akayahombia dia nkokɛ ɔnande

[Osato wa lo lɛkɛ 25]

Yɔsɛfu akakambe la wolo dia nkotsha ehomba w’ase nkumbo kande

[Osato wa lo lɛkɛ 26]

Yɔsɛfu akatshɔka la nkumbo kande dia tɔtɛmɔla lo tɛmpɛlɔ la Jerusalɛma

[Osato wa lo lɛkɛ 28]

Yɔsɛfu aketsha ɔnande dia nde monga otshudi w’abaya