ƆTƐ A DUI WA LO LOHOSO: ONDE WƐ MBOKAKA EKOMELO K’ANDJA WƆMA?
Ekomelo k’andja ayonga dikambo dia wɔma, di’ɔngɛnɔngɛnɔ kana dia lonyangu
Oko le yɛ, onde ekomelo k’andja kayonga Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 21, 2012 lo ndjela alamanaka wa waa Maya oko wadita anto efula ndo wafɔnyawɔ ɔnɛ etshikitanu wa weke wayosalema l’andja w’otondo lo datɛ sɔ? Dui sɔ nemanɛka l’elongamelo kele la yɛ nɛ dia wɛ mbeyaka mboka wɔma, ngɛnangɛna kana monga la lonyangu. Onde ekomelo k’andja kayoya lo datɛ sɔ oko wakawadite lo mbala yetshi?
Kakɔna kata Bible lo kɛnɛ kendana la ‘ekomelo k’andja’? (Mateo 24:3) Anto amɔtshi mbokaka wɔma lo mfɔnya ɔnɛ nkɛtɛ kayolongola. Anto akina wekɔ lo ngɛnangɛna dia mɛna kɛnɛ kayosalema lo lushi l’ekomelo k’andja. Koko anto efula wambɔkɔmɔ lo woho wambowokongɛ ekomelo edja efula, ko tɔ hatoye tsho. Ko onde akambo wata anto asɔ tshɛ wekɔ mɛtɛ kana kashi?
Aha la taamu, wɛ mbeyaka mamba lo mbeya kɛnɛ kata Bible lo dikambo di’ekomelo k’andja. Bible hasha tsho ɛkɔkɔ wahombaso nongamɛ ekomelo k’andja, koko tɔ nembetshiyaka di’anto amɔtshi kokaka nkɔmɔ l’ɔtɛ wɛnawɔ di’ekomelo kamboleka mbiviya. Tambokɔlɔmba dia wɛ nsɛdingola ekadimwelo washa Bible lo ambola wotshikitanyi wendana l’ekomelo k’andja.
Onde nkɛtɛ kɛnɛ kayolongola ndo kayolanyema?
OKADIMWELO WASHA BIBLE: “[Nzambi] akashikike kete lu dikitshelu diayo, diako mbahayasukasukaki pundju.”—OSAMBO 104:5.
Nkɛtɛ hayolanyemaki pondjo, oyadi la dja kana l’ɛngɔ kekina. Diakɔ diele, Bible mbetshaka dia nkɛtɛ kɛnɛ kakatongama di’anto mbidjasɛka pondjo pondjo. Osambo 37:29 mbutaka ɔnɛ: “Antu w’ololo wayukita kete, wayudjaseka loko pundju.”—Osambo 115:16; Izaya 45:18.
L’ɔkɔngɔ wa nde ntonga nkɛtɛ, Nzambi akate ate “ukuku kawo” ndo ngasɔ mbakiɔsande polo ndo ɛlɔ kɛnɛ. (Etatelo 1:31) Lam’ele nde halanyaki nkɛtɛ pondjo, nde akalake dia “ndanya wanɛ walanya nkɛtɛ,” mbuta ate nde ayokokɛ nkɛtɛ oma lo waale tshɛ.—Ɛnyɛlɔ 11:18.
Wɛ mbeyaka mamba l’ɔtɛ w’ɛtɛkɛta wele lo 2 Petero 3:7 wata ɔnɛ: “Olongo ndo nkɛtɛ yele kakianɛ [yambolamema] dia tshumbama la dja.” Shi divɛsa nɛ mɛnyaka dia nkɛtɛ kayotshumbama la dja? Ekɔ mɛtɛ dia Bible kambaka la tɔtɛkɛta “olongo,” “nkɛtɛ” ndo “dja” lo yoho ya didjidji. Ɛnyɛlɔ, lo ndjela Bible—Ekadimwelo k’andja w’oyoyo, Etatelo 11:1 mbutaka ɔnɛ: “Nkɛtɛ k’otondo kakatɛkɛtaka ɔtɛkɛta ɔtɔi.” Ɔnkɔnɛ, etena kakamba Bible la tshɛkɛta “nkɛtɛ,” tɔ nembetshiyaka anto wadjasɛ lɔkɔ.
Ɛtɛkɛta wele lo 2 Petero 3:7 mɛnyaka ɔnɛ olongo, nkɛtɛ ndo dja tɛkɛtama lo yoho ya didjidji. Divɛsa 5 ndo 6 mbutaka dia olongo ndo nkɛtɛ ya didjidji yakalanyema lo nshi ya Nɔa, koko okama aso wa nkɛtɛ konanyema. Ɔnkɔnɛ, Mvula k’elola kakashile anto wa kɔlɔ tshɛ oshiki, mbuta ate “nkɛtɛ.” Mvula k’elola kɛsɔ kakalanya ndo “olongo,” mbuta ate tshunda di’anto wakalɔmbɔlaka nkɛtɛ. (Etatelo 6:11) Woho akɔ waamɛ mbele, 2 Petero 3:7 kambaka la tshɛkɛta dja dia nembetshiya elanyelo ka pondjo kayolanyema anto wa kɔlɔ ndo mandji y’ana w’anto.
Kakɔna kayosalema lo lushi l’ekomelo k’andja?
OKADIMWELO WASHA BIBLE: “Andja ɔnɛ la nsaki yawɔ wekɔ lo tete, koko ɔnɛ lasala lolango la Nzambi tshikalaka pondjo.”—1 JOANI 2:17.
“Andja” watete halembetshiya okama wa nkɛtɛ ɔnɛ, koko vɔ nembetshiyaka anto wahasɛnɛ lo ndjela lolango laki Nzambi. Oko wakoka dɔkɔtɛlɛ minya kansɛrɛ kele lo wɔɔngɔ w’ɔkɔnyi dia nde ntshikala la lɔsɛnɔ, mbele Nzambi ‘ayonya’ atshi wa kɔlɔ di’anto w’ɛlɔlɔ monga la lɔsɛnɔ la pondjo la nkɛtɛ. (Osambo 37:9) Lo yoho shɔ mbayonga ‘ekomelo k’andja’ dui dia dimɛna.
Bible—Ekadimwelo k’andja w’oyoyo kambaka la etelo k’ɔnɛ ‘ekomelo k’andja’ lo yoho ya dimɛna, nɛ dia tɔ kikadimolaka ɔnɛ “etena k’ekomelo ka dikongɛ di’akambo.” (Mateo 24:3, nɔtɛ) Lam’ele anto ndo nkɛtɛ yayoshimbamɛ l’ekomelo k’andja, onde dui sɔ hɛnya dia lɔlɔnga l’oyoyo, mbuta ate dikongɛ di’akambo di’oyoyo diayotetemala monga? Bible kadimolaka ɔnɛ eelo nɛ dia tɔ tɛkɛtaka mbala la mbala di’oyelo wa “dikongɛ di’akambo” di’oyoyo.—Luka 18:30, nɔtɛ.
Yeso akelɛ nshi yayaye shɔ ɔnɛ “etena kayetɛma diangɔ tshɛ eyoyo.” L’etena kɛsɔ, nde ayosha anto diɛsɛ dia nyomɔsɛna lo Paradiso. (Mateo 19:28) Tayonga mɛtɛ l’ɔngɛnɔngɛnɔ w’efula l’etena kɛsɔ.
Anto tshɛ wayɔsɛna lo Paradiso ka la nkɛtɛ wayonga lo lotui tshitshi ndo la lɔsɛnɔ la dimɛna.—Izaya 35:1; Mika 4:4.
Anto tshɛ wayonga l’olimu wa dimɛna ndo wakotsha ehomba awɔ.—Izaya 65:21-23.
Hemɔ tshɛ yayoshila.—Izaya 33:24.
Esombe wayonga nto ɛlɔngɔlɔngɔ.—Jɔbɔ 33:25.
Anto wakavu wayolɔ.—Joani 5:28, 29.
Naka sho nsala “lolango la Nzambi,” mbuta ate kɛnɛ katɔlɔmbande, kete hatotoka ekomelo k’andja wɔma. Diakɔ diele, sho kokaka kongɛ lushi lɔsɔ l’asolo walomɔlomɔ.
Onde mɛtɛ ekomelo k’andja kaya suke?
OKADIMWELO WASHA BIBLE: “Ndo nyu lawɔ lam’ayonyɛna akambo asɔ wosalema, kanyeye dia Diolelo dia Nzambi diaya suke.”—LUKA 21:31.
Lo dibuku diande dimɔtshi (The Last Days Are Here Again), yɔnɛ Richard Kyle akafunde ate: “Etshikitanu wasalema la shashimoya ndo efukutanu watomba mbala la mbala mbakonya anto dia vɔ nshikikɛ datɛ diahomba ekomelo k’andja ndja,” djekoleko etena kewɔ bu l’akoka wa nembetshiya lande na kasalema etshikitanu kana efukutanu akɔ.
Koko, Aprɔfɛta wakafunde lo kɛnɛ kendana l’ekomelo k’andja kofunda akambo wa kɔlɔ wakasalemaka lo nshi yawɔ. Koko alaka asɔ wakafundama l’ɛlɔmbwɛlɔ ka nyuma kaki Nzambi dia nembetshiya akambo wakahombe mɛnya di’ekomelo k’andja kaya suke. Ɛsɔ tɔsɛdingole alaka amɔtshi kele enda kana alaka asɔ wekɔ lo kotshama l’etena kaso kɛnɛ.
Ata, ndjala, adidimu wa nkɛtɛ ndo hemɔ ya wolo yahakɔnɔ.—Mateo 24:7; Luka 21:11.
Ofulanelo w’akambo wa ngala.—Mateo 24:12.
Olanyelo wa nkɛtɛ oma le anto.—Ɛnyɛlɔ 11:18.
Anto wayoyalanga, wayolanga falanga ndo ɛngɛnɔngɛnɔ, koko hawotolanga Nzambi.—2 Timɔte 3:2, 4.
Nkumbo yayohandjɔ.—2 Timɔte 3:2, 3.
Anto hawotetawɔ tolembetelo tɛnya ɔnɛ ekomelo k’andja kaya suke.—Mateo 24:37-39.
Lokumu l’ɔlɔlɔ la Diolelo diaki Nzambi layosambishama l’andja w’otondo.—Mateo 24:14.
Oko wakadite Yeso, lam’ele tekɔ lo mɛna “akambo asɔ tshɛ,” sho shihodiaka di’ekomelo k’andja kaya suke. (Mateo 24:33) Ɛmɛnyi wa Jehowa mbetawɔka dia tolembetelo tɔsɔ tekɔ mɛtɛ ndo vɔ sambishaka lokumu l’ɔlɔlɔ lo wedja 236.
Onde woho waki ekomelo k’andja kondja l’etena kakalongamɛka anto mɛnyaka dia tɔ hayaki pondjo?
OKADIMWELO WASHA BIBLE: “Etena kayowota vate: ‘Wɔladi ndo lotui tshitshi lekɔ,’ mbala kakɔ ɔtɔi elanyelo kayoya la shashimoya le wɔ oko watoyaka lɔɔnɔ le womoto lele la diemi, ko vɔ hawotohandɔ kaanga yema.”—1 TƐSALƆNIKA 5:3.
Bible mbɛdikaka elanyelo k’andja la lɔɔnɔ la womoto lalanga mbota; nde hakoke liewɔ ndo lɔ ndjaka la shashimoya. Nshi y’ekomelo k’andja yekɔ oko diemi nɛ dia womoto lalanga mbota mbokaka woho wataleke mfula kandji ka lɔɔnɔ. Dɔkɔtɛlɛ diande mbeyaka mbotɛ ɔnɛ nde ayota wonya kapanda, koko kaanga mbakoka wonya ɔsɔ ndjeta yema, nde pombaka monga l’eshikikelo k’ɔnɛ nde ayota paka mbota. Woho akɔ waamɛ mbele, kaanga mbaki ekomelo kondja l’etena kakalongamɛka anto, dui sɔ hadiototshikitanya etena kahombatɔ ndja nɛ dia akambo weta mɛnyaka dia tekɔ lo nsɛna lo “nshi y’ekomelo.”—2 Timɔte 3:1.
Wɛ mbeyaka ndjambola ɔnɛ: ‘Lam’ele tolembetelo tɛnya ɔnɛ ekomelo kaya suke mɛnamaka hwe, lande na kele anto amɔtshi hawetawɔ di’ekomelo kaya suke?’ Bible mɛnyaka dia djembetelo mɔtshi yɛnya di’ekomelo kaya suke ele woho wahetawɔ anto amɔtshi ɔnɛ tɔ kambosukana. Lo dihole dia vɔ mbetawɔ akambo wɛnya dia tekɔ lo nsɛna lo nshi y’ekomelo, vɔ mbutaka ɔnɛ: “Ntatɛ lo lushi lakalale watshɛso djɔ lo nyɔi, diangɔ tshɛ diekɔ paka woho wokodiongaka oma k’etongelo k’andja.” (2 Petero 3:3, 4) L’ɛtɛkɛta ekina, djembetelo yɛnya ɔnɛ tekɔ lo nsɛna lo nshi y’ekomelo mɛnamaka hwe, koko anto efula hawoyetawɔ.—Mateo 24:38, 39.
Sawo nɛ diambɔsɛdingola paka avɛsa angana ato watɛkɛta dia tolembetelo tɛnya ɔnɛ ekomelo k’andja kaya suke.a Onde wɛ kombolaka mbeya tolembetelo tokina? Naka ngasɔ mbediɔ, kete ɛnana l’Ɛmɛnyi wa Jehowa dia vɔ mbeka la yɛ Bible ofele. Vɔ kokaka ndjeka la yɛ Bible lakayɛ, lo dihole dimɔtshi dialangayɛ kana lo telefɔnɛ. Dui ɔtɔi diakokayɛ nsala ele ntshungola etena dia mbeka ndo naka wɛ nsala ngasɔ, kete wɛ ayokondja ɛtshɔkɔ waheyama mbɛdika.
a Dia mbeya awui akina, enda tshapita 9 ya dibuku Bible Etshatɔ mɛtɛ? yele l’ɔtɛ a dui ɔnɛ: “Onde tekɔ lo nsɛna lo ‘nshi y’ekomelo’?,” diakatondjama oma le Ɛmɛnyi wa Jehowa.