BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ wa Watchtower
Watchtower
BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ
Ɔtɛtɛla
  • BIBLE
  • EKANDA
  • NSANGANYA
  • w14 5/15 lk. 21-25
  • Jehowa ekɔ Nzambi kakongɛ akambo

Ndooko vidɛo yele lo kɛnɛ kɔsɔnyiyɛ.

Otokimwe, munga kakongi etena kakayatelesharjɛki vidɛo.

  • Jehowa ekɔ Nzambi kakongɛ akambo
  • Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2014
  • Ɛtɛ w'awui wahɔnyi
  • Awui wa woho akɔ
  • LO NSHI Y’EDJEDJA NZAMBI AKAKONGƐKA EKAMBI ANDE
  • AKRISTO WA LO NTAMBE KA NTONDO WAKAKONGƐMA
  • ANTO EFULA WAKAVU, KOKO EKAMBI WAKI NZAMBI WAKAKE
  • Olongoswamelo Waki Nzambi w’Ɛnama
    Kokaka We Monga la Loseno la Pondjo lo Paradiso ka la Kete
  • Onde wɛ ekɔ lo tatshu kaamɛ l’okongamelo waki Jehowa otsha la ntondo?
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2014
  • Tokondja Ekokelo L’atei W’ɔlɔngɔswamelo Wa Nzambi
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—1998
  • Lende ahombayɛ monga etena kayoya ekomelo?
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2009
Enda awui akina
Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2014
w14 5/15 lk. 21-25
Nɔa nde l’anande ahende wɔtshiya diangɔ lo waato la ntondo ka mvula k’elola ndɔ

Jehowa ekɔ Nzambi kakongɛ akambo

“Nzambi keema Nzambi k’ofukutanu, koko nde ekɔ Nzambi ka wɔladi.”​—1 KƆR. 14:33.

NGANDE WAYOYOKADIMOLA?

  • Ngande wokongɛmi ditongami dia lo l’oowa?

  • Lande na kaketawɔma Nɔa ndo Rahaba lo washo wa Jehowa?

  • Lande na kele ɔkɔndɔ w’ase Isariyɛlɛ w’edjedja la w’Akristo wa lo ntambe ka ntondo mɛnyaka dia Jehowa ekɔ Nzambi kakongɛ akambo?

1, 2. a) Akɔna ele etongami ka ntondo ka Nzambi, ndo ngande wakakambe Jehowa la nde? b) Kakɔna katoshikikɛ dia andjelo kongɛma dimɛna?

JEHOWA lele Otungi w’andja, kongɛka akambo lo yoho yoleki dimɛna. Ntondotondo, Nde akatonge Ɔnande Yeso lelɛ Bible ɔnɛ: “Dui” nɛ dia nde mbele Yɛmb’awui ya Nzambi. Dui diambokambɛ Nzambi edja efula nɛ dia Bible mbutaka ɔnɛ: “Dui diakikɔ l’etatelo, Dui diaki kaamɛ la Nzambi ndo Dui diakikɔ nzambi.” Tɔ kotshaka nto ɔnɛ: “Diangɔ tshɛ diakatongama lo tshimbo yande ndo ndooko ɛngɔ kakatongama aha l’ekimanyielo kande.” Ambeta ɛnɔnyi ndekana 2000 wakatome Nzambi Yeso Kristo oya la nkɛtɛ lɛnɛ akandayosalaka lolango la She oko wakinde onto la kokele.​—Jni. 1:1-3, 14.

2 La ntondo ka nde ndjotɔ oko onto lanɛ la nkɛtɛ, Yeso akakambe oko “ukambi a komba” waki Jehowa. (Tuk. 8:30) Jehowa akatonge nyembanyemba ya andjelo lo tshimbo ya nde. (Kɔl. 1:16) Lo kɛnɛ kendana la andjelo, Bible mbutaka ate: “Nunu nunu wakûkambelaka ulimu, la nunu akumi akumi wakemalaka la ntundu kandi.” (Dan. 7:10) Tɔ totɛka nto dia andjelo kongɛma dimɛna efula oko ‘alembe’ wa Jehowa.​—Osam. 103:21.

3. Naa lofulo la tɔɔtɔ tele lo loowa, ndo ngande wokongɛmitɔ?

3 Ko kayotota lo kɛnɛ kendana la diangɔ dikina diakandatonge, ɛnyɛlɔ nyembanyemba ya tɔɔtɔ la waa planɛtɛ? Lo kɛnɛ kendana la tɔɔtɔ, alapɔlɔ ɔmɔtshi wa lo jurnalɛ yelɛwɔ Chronicle la Texas l’osomba wa Houston mbutaka dia “lofulo la tɔɔtɔ lekɔ triliyara 300, mbuta ate lofulo lakataka ase siansɛ ntondo ndodia lo asato.” Eyangelo akɔ kotshaka ɔnɛ: “Lofulo lɔsɔ nembetshiyaka 3 ndjelana la tozero 23.” Tɔɔtɔ kongɛma lo wa galaksi ndo galaksi tshɛ kekɔ la miliyara la miliyara ya tɔɔtɔ ndo waa planɛtɛ. Naka waa galaksi yambotshumana, kete yɔ yayokenga galaksi ya weke weke.

4. Lande na kakokaso mbuta ɔnɛ ekambi waki Nzambi wa la nkɛtɛ kongɛma dimɛna?

4 Jehowa akakongɛ andjelo ndo ditongami dikina diele lo loowa. (Is. 40:26) Diakɔ diele, sho koka mbuta dia Jehowa kongɛka ndo ekambi ande wa la nkɛtɛ. Nde kombolaka dia vɔ kongɛma dimɛna nɛ dia vɔ wekɔ la olimu ɔmɔtshi w’ohomba wa nsala. Olimu wa diambo wakakambe atɛmɔdi waki Jehowa wa lo nshi y’edjedja ndo wa lo nshi nyɛ, ekɔ djembetelo yɛnya ɔnɛ nde okongaka kaamɛ la wɔ ndo ɔnɛ nde “keema Nzambi k’ofukutanu, koko nde ekɔ Nzambi ka wɔladi.”​—Adia 1 Kɔrɛtɔ 14:33, 40.

LO NSHI Y’EDJEDJA NZAMBI AKAKONGƐKA EKAMBI ANDE

5. Ngande wakayofukutanaka sangwelo diaki Nzambi dia nkɛtɛ k’otondo nkoma Paradiso?

5 Etena kakatonge Jehowa Adama la Eva, nde akawatɛ ate: “Nyuyali la diwutshi, nyufulaneli, nyuludia kete, nyuyûleli. Nyuleli nsi ya lu ashi a waki, fudu ya l’ulungu, la dikendakenda tshe dieli la lumu diakendakenda la kete.” (Etat. 1:28) Adama la Eva wakakongɛma lo yoho yakawahombe fulanɛ ndo nkonya andja w’otondo Paradiso. Koko sangwelo diaki Nzambi sɔ diakayofukutanaka lo tshanda mɔtshi etena kakayosalaka Adama la Eva pɛkato. (Etat. 3:1-6) L’etena kɛsɔ “[Jehowa] akenyi ati: Kolo k’antu kambuhama efula la kete, ndu tukanyi tshe t’etema awo ndjalaka kolo ketu nshi tshe.” Etombelo waki la dui sɔ ele, “kete yakayala kolo lu ashu a [Nzambi], yakaluli too la akambu wa ngala.” Diakɔ diakayɔsaka Nzambi yɛdikɔ ya ndanya anto wa kɔlɔ la mvula k’elola.​—Etat. 6:5, 11-13, 17.

6, 7. a) Lande na kakashimbɛ Jehowa Nɔa? (Enda osato wele lo mbɔtwɛlɔ.) b) Kakɔna kakakomɛ anto waki kompokamɛ Nɔa?

6 Koko, “Noa aki ololo lu ashu wa [Jehowa]” nɛ dia nde “aki ololo [ndo] la uluwanyi l’atei w’antu wa lolonga landi.” Lam’ele “ndi akakendakendaka la [Nzambi ka mɛtɛ],” Jehowa akawotɛ dia nde nsɛla waato a luudu. (Etat. 6:8, 9, 14-16) Waato ɔsɔ wakasɛlama lo yoho yakahombe anto la waa nyama yaki l’etei shimbamɛ. L’okitanyiya tshɛ, “Noa akatshi tshe uku akawutela [Jehowa]” ndo l’ekimanyielo k’ase nkumbo kande, nde akashidiya ɔsɛlɛlɔ wa waato ɔsɔ lo yoho yokongɛmi dimɛna. L’ɔkɔngɔ wa nde mbɔtshiya anto la waa nyama lo waato, “[Jehowa] akayûdihela lukuki.”​—Etat. 7:5, 16.

7 Etena kakalɔsha Jehowa Mvula k’elola lo 2370 N.T.D., “dikendakenda tshe diaki la kete: antu, dungalunga, diango diayakutula, ndu fudu ya l’ulungu, vo tshe wakavu.” Paka Nɔa nde la nkumbo kande ato mbakashimbamɛ. (Etat. 7:23) Anto wa l’andja ɔnɛ tshɛ wekɔ tokanula taki Nɔa nde l’anande la wadiɛwɔ. Anto wa kɔlɔ tshɛ waki kompokamɛ Nɔa laki “osambisha w’akambo w’ɛlɔlɔ” wakavu.​—2 Pet. 2:5.

Nɔa nde l’anande ahende wɔtshiya diangɔ lo waato la ntondo ka mvula k’elola ndɔ

Woho wakongɛ Nzambi akambo akakimanyiya di’anto enanɛi mbika lo mvula k’elola (Enda odingɔ 6, 7)

8. Kakɔna kɛnya dia Nzambi kongɛka akambo dimɛna etena kakandatɛ ase Isariyɛlɛ dia vɔ mbɔtɔ lo Nkɛtɛ ya daka?

8 Ntambe efula l’ɔkɔngɔ wa Mvula k’elola, Nzambi akakongɛ Isariyɛlɛ oko wodja ande. Nde akakongɛ kiambokambo tshɛ ya lo lɔsɛnɔ lawɔ, mbidja ndo woho wakawahombe mbɔtɛmɔla. Ndo nde akakongɛ ɛlɔmbɛdi ndo ase Lɛwi ɛnyɛlɔ, wamato amɔtshi “wakakambaka ulimu la suku dia luudu l’esanganelu la dipema.” (Etum. 38:8) Nzambi akatɛ ase Isariyɛlɛ dia vɔ mbɔtɔ lo Nkɛtɛ ya daka. Lam’ele efula komonga la kɔlamelo nde akayowatɛ ate: “Hanyukuma lu kete yakamanyulaki dia nyu mbidjase, tshikima Kaleba, on’a Jefune, la Jashua, on’a Nuna” nɛ dia vɔ ato mbakaye la alapɔlɔ wa dimɛna etena kakawatokemba Nkɛtɛ ya daka. (Wal. 14:30, 37, 38) Lo ɛlɔmbwɛlɔ kaki Jehowa, Mɔsɛ akayetɛka Jashua ɔhɛna ande. (Wal. 27:18-23) Etena kaki Jashua suke la nɔmbɔla ase Isariyɛlɛ otsha lo Nkɛtɛ ya daka, Jehowa akatɛ Jashua ate: “Ukikitali uyali la dihunga. Tateki asulu, tukaki woma, ne dia [Jehowa, Nzambi k]aye, ayutayalaka la ye lu ahuli tshe wayuyutatshokaka.”​—Jas. 1:9.

9. Kakɔna kakasale Rahaba otsha le Jehowa ndo ekambi ande?

9 Jehowa Nzambi aki la Jashua dihole tshɛ diakandatatshɔka. Ɛnyɛlɔ, lo 1473 N.T.D., etena kakatohangaka ase Isariyɛlɛ suke l’osomba wa Jeriko, Jashua akatome apami ahende dia vɔ tokemba osomba ɔsɔ ndo vɔ wakatohangaka laka Rahaba womoto la numba. Etena kakaye asɔlayi wa nkumekanga ka Jeriko, Rahaba akashɛ apami ahende asɔ l’odiko ande. Nde akatɛ atɔpi ahende asɔ ate: “Dimi mbeyaka nti: [Jehowa] ambunyusha kete nye. . . . Takuki uku akumia [Jehowa] ashi w’Uduwa a Tilili la ntundu kanyu . . . ndu takuki uku akanyatshela khumi ya dikanga hyendi y’asi Amora.” Nde akawatɛ nto ate: “[Jehowa, Nzambi k]anyu, eli [Nzambi] ka l’ulungu ndu ka kete.” (Jas. 2:9-11) Lam’ele Rahaba akasukɛ ekambi waki Nzambi, nde l’anto wa lo luudu lande wakashimbamɛ etena kakalanyema osomba wa Jeriko oma le ase Isariyɛlɛ. (Jas. 6:25) Rahaba akɛnya mbetawɔ kande, akakitanyiya Jehowa ndo akalɛmiya ekambi ande.

AKRISTO WA LO NTAMBE KA NTONDO WAKAKONGƐMA

10. Kakɔna kakatɛ Yeso ewandji w’ɛtɛmwɛlɔ wa lo nshi yande, ndo lande na kakandawatɛ ngasɔ?

10 L’ɛlɔmbwɛlɔ ka Jashua, ase Isariyɛlɛ wakalɛndja esomba efula ndo l’ekomelo wakatɔtɔka lo Nkɛtɛ ya daka. Ko kakɔna kakayotombaka l’ɔkɔngɔ? Ndjaaka oko kashi, l’ɔkɔngɔ w’ɛnɔnyi efula, vɔ wakayotatɛ nsekola ɛlɛmbɛ wa Nzambi. L’ekomelo a shimu, Jehowa akayotomaka Ɔnande oya la nkɛtɛ koko vɔ kokitanyiya Nzambi ndo kompokamɛ yɛmb’awui yande. Diakɔ diakelɛ Yeso osomba wa Jɛrusalɛma ate: “Osomba wadiaka amvutshi.” (Adia Mateo 23:37, 38.) Nzambi akooke ewandji w’ɛtɛmwɛlɔ w’ase Juda ɔkɔngɔ nɛ dia vɔ komonga la mbetawɔ le nde. Yeso akawatɛ ate: “Wayonyɔkɔsɔla Diolelo dia Nzambi, ko wayodisha wodja watɔ elowa adiɔ.”​—Mat. 21:43.

11, 12. a) Kakɔna kɛnya dia lo ntambe ka ntondo Jehowa akasɛkɛ wodja wa Juda ko ntatɛ ntshɔkɔla Akristo wa lo ntambe ka ntondo? b) Waa na wakatatɛ nkenga etenyi ka la nkɛtɛ k’okongamelo waki Jehowa?

11 Lo ntambe ka ntondo T.D., Jehowa akahembola losambi la Isariyɛlɛ wa lo demba ko akasɔnɛ etshumanelo k’Akristo w’akitami wele la kɔlamelo. Lo Pɛntɛkɔsta ka lo 33 T.D., Jehowa akatatɛ ntshɔkɔla etenyi ka la nkɛtɛ k’okongamelo ande wayaɛkɛ le Yeso Kristo ndo lo wetshelo ande. Lushi lɔsɔ ambeki waki Yeso oko 120 wakasangana lo luudu lɔmɔtshi la la Jɛrusalɛma ko “londjo lakokɛma oma l’olongo oko watɔpɛpaka lɔpɛpɛ la wolo ndo lakalole lo luudu l’otondo lakawadjasɛ.” Oma laasɔ, “nemi yele oko ya dja yakɛnama le wɔ ndo yakakahanyema, ko yakahema onto tshɛ la l’atei awɔ, ko vɔ tshɛ wakalodiama la nyuma k’ekila ndo wakatatɛ ntɛkɛta lo ɛtɛkɛta ekina oko akawatɛka nyuma dia vɔ ntɛkɛta.” (Ets. 2:1-4) Djembetelo shɔ yakɛnya dia Jehowa ekɔ lo mbetawɔ okongamelo w’oyoyo wokengami l’ambeki wa Kristo.

12 Lushi lakɔ laamɛ, “anima oko nunu sato wakakotshama” lo lofulo l’ambeki waki Yeso. Laadiko dia laasɔ, “Jehowa akatetemalaka mbakotshɛ lushi la lushi wanɛ wakashimbamɛka.” (Ets. 2:41, 47) Ambeki waki Yeso wakakondjaka etombelo w’amɛna l’olimu awɔ nɛ dia Bible mbutaka ɔnɛ: “Ɔtɛkɛta wa Nzambi wakatahamaka ndo lofulo l’ambeki lakatatetemalaka mbidɛ la Jɛrusalɛma.” Kaanga “olui a woke w’ɛlɔmbɛdi wakakome ambetawudi.” (Ets. 6:7) Akanga w’etema ɛlɔlɔ waketawɔ akambo wa mɛtɛ wakasambishaka ambeki waki Yeso asɔ. Oma laasɔ, Jehowa akayɛnya djembetelo y’ɔnɛ nde ekɔ lo mbetawɔ wodja ande etena kakandatatɛ nkawoya “ase wedja” oya lo etshumanelo k’Akristo.​—Adia Etsha 10:44, 45.

13. Kakɔna kakatatɛ nsala etenyi ka la nkɛtɛ k’okongamelo waki Nzambi?

13 Komonga okakatanu di’anto mbishola ɔnɛ Nzambi mbakasha ambeki wa Kristo olimu wakawakambaka. Yeso akawasha ɛnyɛlɔ nɛ dia yema tshitshɛ l’ɔkɔngɔ wa nde batizama nde akatatɛ nsambisha awui wendana la “Diolelo dia l’olongo.” (Mat. 4:17) Nde aketsha ambeki ande dia vɔ nsala woho akɔ waamɛ. Nde akawatɛ ate: “Nyayoyala ɛmɛnyi ami la Jɛrusalɛma, lo Judeya y’otondo, la Samariya polo ndo l’ahole woleki etale wa lo nkɛtɛ.” (Ets. 1:8) Ambeki waki Yeso wakeyaka kɛnɛ kakawahombe nsala. Ɛnyɛlɔ la Atiyɔka wa la Pisidiya, la dihonga tshɛ Pɔɔlɔ nde la Barnabasɛ wakatɛ atunyi awɔ w’ase Juda ɔnɛ: “Aki ohomba dia ɔtɛkɛta wa Nzambi sambishama ntondo le nyu. Koko lam’ele nyu hanyetawɔ ɔtɛkɛta akɔ ndo nyambɛnya dia hanyokoke nkondja lɔsɛnɔ la pondjo, nyolonge, sho tambokadimɔ otsha le ase wedja. Nɛ dia Jehowa akatodjangɛ lo mbuta ate: ‘Dimi lakakɔsɔnɛ oko osase wa wedja dia wɛ monga panda polo lo tokoma ta nkɛtɛ.’” (Ets. 13:14, 45-47) Ntatɛ oma lo ntambe ka ntondo, etenyi ka la nkɛtɛ k’okongamelo waki Nzambi kakatatɛ mbutɛ anto kɛnɛ kakasale Jehowa dia shimbɛ anto tshɛ.

ANTO EFULA WAKAVU, KOKO EKAMBI WAKI NZAMBI WAKAKE

14. Kakɔna kakasalema la Jɛrusalɛma lo ntambe ka ntondo, ko waa na wakake?

14 Ase Juda efula kombetawɔ lokumu l’ɔlɔlɔ ndo kokitanyiya ɔhɛmwɛlɔ waki Yeso w’ɔnɛ: “Lam’ayonyɛna Jɛrusalɛma yambodingama l’asɔlayi, kanyeye dia elanyelo kayɔ kaya suke. L’etena kɛsɔ, wanɛ wele la Judeya kawolawɔ otsha l’akona, wanɛ wele l’etei kayɔ kawotombe ndo wanɛ wele lo tosamba watokalolake l’osomba.” (Luka 21:20, 21) Ɛtɛkɛta waki Yeso kombeta pa nɛ dia ase Juda wakayɔtɔmbɔkwɛka ase Rɔmɔ lo 66 T.D. Alembe w’ase Rɔmɔ wakayalɔmbɔmaka oma le Cestius Gallus wakadinge Jɛrusalɛma. Diɛsɛ ko aha na aha na, alembe asɔ wakakalola ko ambeki waki Yeso wakakondja diaaso dia minya demba oma la Jɛrusalɛma ndo oma la Judeya. Lo ndjela yɔnɛ Eusèbe, laki ombewi w’ɛkɔndɔ, ase Juda efula wakatenyanya ɔkɛdi wa Jɔrdana otsha la Pela la Pereya. Lo 70 T.D., alembe w’ase Rɔmɔ wakayalɔmbɔmaka oma le Titus wakayolanya Jɛsusalɛma. Koko Akristo waki la mbetawɔ wakake nɛ dia vɔ wakakitanyiya ɔhɛmwɛlɔ waki Yeso.

15. Kakɔna kakaambiya lo woho wakatetemala Akisto wa lo ntambe ka ntondo fulanɛ?

15 Kaanga mbakawalɔshama ndo mbakawahɛnyahɛnyama, Akristo wa lo ntambe ka ntondo wakatetemala fulanɛ. (Ets. 11:19-21; 19:1, 19, 20) Vɔ wakatshikala nge lo nyuma nɛ dia Nzambi akaatshɔkɔla.—Tuk. 10:22.

16. Kakɔna kakahombe Akristo wa lo ntambe ka ntondo nsala dia vɔ monga la lonyuma la dimɛna?

16 Di’Akristo asɔ ntshikala nge lo nyuma, onto l’onto akahombe mbidja welo ndamɛ. Vɔ wakahombaka mbekaka Afundelo l’etete, mbɔtɔka lo nsanganya mbala la mbala ndo ndjashaka l’esambishelo ka Diolelo. Awui asɔ mbakaakimanyiyaka dia vɔ monga la lonyuma la dimɛna, nama kaamɛ ka lam’asawɔ ndo ngasɔ mbediɔ kaanga ɛlɔ kɛnɛ. Vɔ wakakondjaka ekimanyielo kɛsɔ, nɛ dia waki la etshumanelo kakakongɛma dimɛna ndo waki la dikumanyi la ekambi wakimanyiya. (Fil. 1:1; 1 Pet. 5:1-4) Vɔ wakongaka nto la ɔngɛnɔngɛnɔ etena kakawaembolaka emendji w’eteta, ɛnyɛlɔ Pɔɔlɔ. (Ets. 15:36, 40, 41) Woho watɛmɔlaso Jehowa fɔnaka la woho wakɔtɛmɔlaka Akristo wa lo ntambe ka ntondo. Ande lowando lele la so lo woho watetemala nkongɛ Jehowa ekambi ande lee!a

17. Kakɔna kayotɔsɛsdingola lo sawo diayela?

17 Lam’ele andja waki Satana wamboleka nyɔngɔmɛ lo nshi yawɔ y’ekomelo, etenyi ka la nkɛtɛ k’okongamelo waki Jehowa kamboleka ntshɔ otsha la ntondo. Onde wɛ ekɔ lo tatshu kaamɛ la etenyi ka la nkɛtɛ k’okongamelo waki Jehowa otsha la ntondo? Onde wɛ ekɔ lo nsala ehamelo wahombama? Sawo diayela diayotɛnya woho wakokaso nsala dui sɔ.

a Enda sawo diele l’ɔtɛ a dui ɔnɛ: “Akristo Tɛmɔlaka Nzambi Lo Nyuma La Lo Mɛtɛ” ndo “Vɔ tetemalaka La Kɛndakɛnda Lo Mɛtɛ” wakatondjama lo Tshoto y’Etangelo ya Ngɔndɔ k’enanɛi 15, 2002. Dia mbeya woho wokongɛmi etenyi ka la nkɛtɛ k’okongamelo waki Jehowa, enda dibuku Les Témoins de Jéhovah : Prédicateurs du Royaume de Dieu.

    Ekanda wa l’Ɔtɛtɛla (1983-2025)
    Tomba
    Ɔtɔ
    • Ɔtɛtɛla
    • Kahana l'onto
    • Nango
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ɛlɛmbɛ w'okambelo
    • Awui wa sheke
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Ɔtɔ
    Kahana l'onto