Onde wɛ koka mbetawɔ?
1 Dikambo dimɔtshi dia diambo diakasalema l’ɔnɔnyi wa 778 N.T.D. Lo ɛnɛlɔ, omvutshi Isaya ambɛna “[Jehowa] udjashi lu kiti ka diulelu ladiku dia loyenga l’utali.” Oma lâsɔ, Isaya amboka aserafu watombola Jehowa lo mbuta vate: “Ekila, Ekila, Ekila eli [Jehowa] Kanga lulimbilimbi.” Ande wɔma wakahombe monga la dikambo sɔ lee! Oma lo kiti kodjashinde kɛsɔ, Jehowa amboka dimbola dia wolo efula, ate: “Ayumutuma na? Ayututshwela na?” Ndoko olembetshiyelo wamboshama lo woho w’olimu akɔ kana kɛnɛ kayokondja onto layoyakimɔ l’olimu akɔ. Koko, aha la wengengo, Isaya ambokadimola ate: “Dim’one, untumi.”—Is. 6:1, 3, 8.
2 Ekambi waki Jehowa mbeyamaka oma lo yimba shɔ ya nanga sala kɛnɛ tshɛ kalɔmbande. (Osam. 110:3) Ndo kakianɛ, lêta la lânde lamboshama le wanɛ wakoka lietawɔ. Onde wɛ ekɔ suke dia mbetawɔ la lolango layɛ oko waketawɔ Isaya?
3 Têke paka l’ohomba w’efula w’anangɛso wakoka kamba lo Bɛtɛlɛ. Dikambo sɔ mbâlɔmbaka dia monga la nsaki k’efula ka mbetsha wahɔ wa Diolelo lo dihole dia ntondo ndo ka mbetawɔ dia sala kɛnɛ tshɛ kakokawɔ mbalɔmba dia sukɛ olimu w’esambishelo wa l’andja w’otondo. (Mat. 6:33) Ndo, kamba oko ose nkumbo ka Bɛtɛlɛ mbishaka onto diaaso dia lânde dia nde kambɛ Jehowa l’anima ande tshɛ. Lo woho akɔna na?
4 Olimu Wakambema lo Bɛtɛlɛ: Ohonyokanyiya kɛnɛ tshɛ kasalema lushi tshɛ lo Bɛtɛlɛ shato ya weke yele la New York lo wodja w’États-Unis: Bɛtɛlɛ ka la Brooklyn, ka la Patterson, ndo ka la Wallkill. Anangɛso l’akadiyɛso 5 730 wakenga nkumbo ka Bɛtɛlɛ ka l’ahole asato asɔ wekɔ la diɛsɛ dia ndjasha efula dia sukɛ olui w’ɔhɔmbɔ wa kɔlamelo ndo wa kɛsɔ kâmɛ l’Olui-Walɔmbɔla w’ɔhɔmbɔ akɔ dia tondja wa Bible ndo ekanda walembetshiya Bible wakamba laso l’olimu wasalema l’andja w’otondo ndo lo wekelo w’onto ndamɛ. (Mat. 24:45) Ɛnyɛlɔ, l’ɔnɔnyi w’olimu wetshi ɔnɛ, abuku 24 364 670, tobukubuku 39 813 464, periodikɛ 270 528 000 ndo kasɛtɛ y’aradiyo 1 271 041 yakatondjama, yakakahanyema ndo yakatomama oma lo welo wakadje wanɛ tshɛ wakenga nkumbo ka Bɛtɛlɛ ka l’États-Unis. Welo w’efula wekɔ lo mbidjama dia nyanga ndo nsɔna ‘ɛtɛkɛta w’amɛna ndo funda ɛtɛkɛta w’eshika w’akambo wa mɛtɛ’ l’ekanda ɛsɔ. (Und. 12:9, 10) Ɛlɔmbwɛlɔ kekɔ lo mbishama nto le akadimudi ndekana 1900 wa l’andja w’otondo wakimanyiya dia kadimola ekanda l’ɛtɛkɛta ndekana 300. Olimu w’efula wekɔ lo salema dia nɔmbɔla olimu wa filialɛ 110 ya l’andja w’otondo mbidja ndo tshumanelo 11 500 diele l’États-Unis. Ekimanyielo kekɔ lo mbishama nto le filialɛ yele l’ɔkɛndɛ wa kongɛ wa plan ya wokelo ndo wa mbika mvudu ya Bɛtɛlɛ nkina, Mbalasa ya Nsangaya ya Weke, ndo Mbalasa ya Diolelo 15 248 yele ohomba kakianɛ lo wedja wele kema l’ekondjelo k’efula. Tekɔ l’ohomba wa nkama y’anto wayakimɔ la lolango dia ndjokamba l’ɛprimɛri, lo departɛma di’akahanya ndo diatoma ekanda, ndjokamba olimu wa mbidja pudipudi, wa nɔngɔsɔla waa mashinyi, wa katɛ mbo ya ndɛ, wa somba diangɔ, wa nsaka, ndo akambo akina efula wasalema lo Bɛtɛlɛ.
5 Kamba olimu ɔsɔ tshɛ ekɔ dikambo dia wolo efula koko diasha ɔngɛnɔngɛnɔ lo nyuma. Mbeya dia tekɔ lo kimɔ wolo ndo nkudu kaso tshɛ dia nsukɛ olimu w’esambishelo ndo wa wetshelo toshaka ɔngɛnɔngɛnɔ w’efula. Olimu wa lo Bɛtɛlɛ tokimanyiyaka dia mbeya ɔlɔngɔswamelo waki Jehowa dimɛna efula. Wambotohola ɔnɛ omembi w’esambo akakeketsha ase Isariyɛlɛ dia vɔ mbeya dimɛna etshina k’ɛlɔmbwɛlɔ ka teokrasi ka la nkɛtɛ kaki lo nshi yawɔ.—Osam. 48:12, 13.
6 Ɛtshɔkɔ Wele l’Olimu wa lo Bɛtɛlɛ: Ngande wɔsa wanɛ wakamba lo Bɛtɛlɛ waɛsɛ awɔ w’olimu na? Tolembete awui wayela anɛ wakate akɛnda nd’epalanga ɛmɔtshi wa lo nkumbo ka Bɛtɛlɛ. Kadiyɛso kɛmɔtshi ka lo nkumbo ka Bɛtɛlɛ kambokamba olimu ɛnɔnyi esato lo Bɛtɛlɛ mbutaka ate: “Kamba lo Bɛtɛlɛ ambokeketsha diɔtɔnganelo diasami la Jehowa. Lam’atete nshi mbatamaleke mbeya woho wakɛndakɛnda Bɛtɛlɛ ndo mbataleke Bɛtɛlɛ mbetshami lo kɛnɛ kendana la lonto laki Jehowa. Olimu wa lo Bɛtɛlɛ wamboyondihola nto washo dia dimi mɛna ɔnɛ Jehowa ekɔ lo kamba l’anto wa weho tshɛ. Ndo aha paka wɛ monga kokele ko wɛ mbetawɔma le nde.”
7 Ɔnangɛso ɔmɔtshi leke ɔlɔngɔlɔngɔ mbohɔka ate: “Dimi lekɔ lo mbohɔ woho wakamakanyiyaka dimɛ nte, ‘Ayonga dimɛna efula dia dimi mbɔtɔ l’andja w’oyoyo ndo totɛ anto wa lo nshi y’edjedja wa kɔlamelo wayolɔ dia dimi lakakambe ɛnɔnyi efula lo Bɛtɛlɛ koko aha dia tayangaka okundji wa l’andja ɔnɛ.’ ”
8 Ɔnangɛso ɔmɔtshi leke ɔlɔngɔlɔngɔ ekɔ lo kanyiya wetshelo wamondokondja: “Mbeka dia dimi ndjaeya ndo mbeya kɛnɛ kemi l’ohomba dia monga la waonga w’amɛna ndo l’ɔkɔngɔ diko monga la waonga akɔ aki ɔtshɔkɔ wa woke le mi. Loyaoka dia kakianɛ lamboleka monga l’akoka wa kambɛ Jehowa. Lambɛna dia laya la yema ya solo dia lotutsha efula, ndo la yema ya ndjakimɛ efula ndo laya l’akoka wa mɛnya ngandji lo yɛdikɔ y’efula.”
9 Kadiyɛso kɛmɔtshi ekɔ lo kanyiya lo kɛnɛ kendana l’ɛtshɔkɔ wakondjande polo ndo kakiye: “Dikongelo dia lo nyuma dia lanɛ diambombetsha akambo efula wendana la Jehowa ndo woho wakokami mbôkoya dimɛna lo tokanyi, lo nango ndo lo ditshelo. Ndo lam’ele wetshelo wekɔ lo tatetemala, ɛtshɔkɔ wekɔ lo tatetemala.”
10 Ɔnangɛso ɔmɔtshi laketsha ɛnɔnyi 59 l’olimu wa lo tena tshɛ ndo ndekana ɛnɔnyi 43 l’atei w’ɛnɔnyi ɛsɔ nde akawaetsha lo Bɛtɛlɛ akate ate: “Bɛtɛlɛ hafɔnɛ la kuva, oko wakoka fɔnya anto amɔtshi. Sho kambaka olimu efula lo ndjela ekongelo ka yoho yaso ya lɔsɛnɔ. . . . Ndoko lushi lakamakambe ko hangɛnyingɛnyi la kɛnɛ kakamasadi. Lande na? Nɛ dia etena kayakimɔso l’anima aso tshɛ le Jehowa, sho ngɛnangɛnaka dia mbeya ɔnɛ ‘takasale kɛnɛ kakatahombe sala.’ ”—Luka 17:10.
11 Ɔnangɛso okina lambokamba ɛnɔnyi 62 lo Bɛtɛlɛ akate ate: “Dimi mbetawɔka l’eshikikelo tshɛ nte Bɛtɛlɛ ekɔ dihole dioleki dimɛna lanɛ la nkɛtɛ lo nshi nyɛ y’ekomelo dia kongɛ Paradiso kayaye. Dimi hanyangaki pondjo dia kamba olimu wa lo tena tshɛ lo lɔsɛnɔ lami l’otondo. Ekɔ mɛtɛ ɔngɛnɔngɛnɔ dia mɛna ndo dia mbisha lonya l’ohamelo wa woke w’ɔlɔngɔswamelo waki Jehowa wa la nkɛtɛ! Lambɔsa yɛdikɔ l’ekimanyielo ka Jehowa, dia tetemala mbetɛ Bɛtɛlɛ luudu lami ndo ndjakimɔ l’anima ami tshɛ dia tɔla wahɔ wa Diolelo otsha la ntondo.”
12 Ase nkumbo ka Bɛtɛlɛ ango wambota paka ɛtshɔkɔ engana eto wakokayɛ kondja naka wɛ mbetawɔ kamba olimu wa lo Bɛtɛlɛ. Koko, oko wokondiongaka di’onto nongola diɛsɛ di’olimu tshɛ, wɛ pombaka ntondo kotsha akambo amɔtshi walɔmbama. Naa akambo amɔtshi walɔmbama di’onto kamba oko ose nkumbo ka Bɛtɛlɛ na?
13 Kɛnɛ Kalɔmbama dia Kamba Olimu wa lo Bɛtɛlɛ: Kɛnɛ kalɔmbama le wanɛ walanga kamba olimu wa lo Bɛtɛlɛ kekɔ lo kiombo yele lo sawo nɛ. Ndo nto, ekɔ ohomba dia vɔ monga wanɛ wakamba l’etete koko aha monga “anangi wa engenongeno.” (2 Tim. 3:4; 1 Kor. 13:11) Ase nkumbo ka Bɛtɛlɛ pombaka monga apami la wamato wele la lonyuma la dimɛna, wanɛ waya la mbekelo y’ɔlɔlɔ ya wekelo w’onto ndamɛ ndo wambekiya akoka awɔ wa eokelo dia mbeya “tshikitanya ololo la kolo.” (Heb. 5:14) Pombaka vɔ tashidi la mɛnya dia vɔ wekɔ Akristo wambotshunda l’akambo tshɛ wa lo lɔsɛnɔ, mbidja ndo yoho yawɔ ya ndɔta, ya nɔngɔsɔla demba ndo ɔsɔnwɛlɔ awɔ wa mishiki ndo wa tɔkɛnyɔ. Ase nkumbo ka Bɛtɛlɛ wayakimɔ l’otema ɔtɔi kambaka l’oseka dihole tshɛ diakokawɔ monga l’ohomba awɔ. Mbala efula ase Bɛtɛlɛ weke akɛnda kondjaka ɛkɛndɛ walɔmba wolo wa demba oko l’ɛprimɛri, oko lɛnɛ akahanyawɔ ndo lɛnɛ atomawɔ ekanda, oko olimu wa nɔngɔsɔla diangɔ lo mvudu, wa mbidja pudipudi, wa sola ahɔndɔ, ndo wa lo nkuku. (Tuk. 20:29) Koko, otshikitanyi l’elimu wa l’andja ɔnɛ, ɔkɛndɛ tshɛ mbishaka onto ɔngɛnɔngɛnɔ w’efula nɛ dia ekɔ olimu w’ekila watombola Jehowa.—Kol. 3:23.
14 Wanɛ wetawɔ dia ndjokamba olimu wa lo Bɛtɛlɛ nɔmbamaka dia tshikala tatɛ ɔnɔnyi ɔtɔi kana ndekana. Dikambo sɔ mbakimanyiyaka dia mbeka woho wa monga ekambi w’olimu w’eshika. Kɛnɛ kalongamɛso ele dia vɔ tshikala pondjo lo Bɛtɛlɛ. Ngandji kokawɔ Jehowa mbatshutshuya nkumbo ka Bɛtɛlɛ dia mbidja olimu wa Diolelo la ntondo ka wahɔ awɔ hita ndo dikambo sɔ ngɛnyangɛnyaka Jehowa.—Mat. 16:24.
15 Ehomba Wele Kakianɛ: Lo menda woho w’olimu wakambema lo Bɛtɛlɛ, ohomba wele laso kakianɛ ele ntondotondo w’anangɛso weke enyemba. Kânga mbele aha ɔlɛmbɛ mende, sho ndeka kombola wanɛ wele ambatshi mboka wa pondjo nɛ dia vɔ wamboshilaka tatɛ la kamba olimu wa lo tena tshɛ. L’edjedja ka wonya sho mbeyaka ndjonga l’ohomba w’akadiyɛso weke enyemba ndo w’atshukanyi wele l’ɛnɔnyi tatɛ oma lo 19 polo 35 wokoki monga la diewo dimɔtshi diele ohomba lo Bɛtɛlɛ. Ndo nto, anangɛso l’akadiyɛso amɔtshi wambolekanya ɛnɔnyi 35 yema tshitshɛ ndo wele l’akoka amɔtshi wa lânde kana diewo dimɔtshi diakoka monga ohomba lo Bɛtɛlɛ keketshamaka dia ndodja dɛmandɛ. Oko ɛnyɛlɔ, enganga wa wanyu, adɔkɔtɛlɛ, kɔntabɛlɛ yeyama laka lɛɛta, wanɛ weya mbisha dikongelo (plan) ya wokelo wa mvudu, ɛjɛniɛrɛ, ɛfɛlɛmɛ, toshufɛlɛ tele ndo wa mekanisiɛ kana ambewi wa waa mashinyi wa kura ndo weho ekina wa waewo. Koko, sho hatokeketsha anto ɔnɛ naka vɔ sala kalasa kana wekelo wa lânde kete vɔ koka mbetama esadi eto lo Bɛtɛlɛ. Wanɛ wamboshilaka la kondja wetshelo ɔmɔtshi wa lânde (formation spécialisée) ondo la ntondo ka vɔ mbeya akambo wa mɛtɛ koka funda akambo asɔ tshɛ lo tshena pe ko ntoma kâmɛ la dɛmandɛ di’oya lo Bɛtɛlɛ.
16 Naka wɛ ambolodja dɛmandɛ ko hawoketshi oya lo Bɛtɛlɛ, kete tɔkɔmɔke otema. Wɛ koka mvusolaka dɛmandɛ diayɛ mbala ɔtɔi ɔnɔnyi tshɛ. Anangɛso wele la diewo ndo l’akoka amɔtshi wa lânde wakoka monga ohomba lo Bɛtɛlɛ waketawɔ ndjokamba lo tshanda mɔtshi tsho. Vɔ koka ndodja dɛmandɛ dia kamba lo Bɛtɛlɛ oko lomingu ɔtɔi, hiende, shato, nyɛi kana polo ndo lo ngɔndɔ shato. Sekeletɛlɛ ka l’etshumanelo ekɔ l’adɛmandɛ dikambo dia wanɛ walanga kimanyiya lo yoho shɔ. Adɛmandɛ akina wa wanɛ wayakimɔ lo tshanda mɔtshi koka nɔmbama l’ekimanyielo ka Fɔrmilɛ ka Kɔmandɛ k’Ekanda.
17 Kambɛ Jehowa kâmɛ l’anango Kristo ekɔ diɛsɛ dia lânde le wanɛ wakamba lo Bɛtɛlɛ. Olui-Walɔmbɔla mandolaka yimba ya ndjakimɔ yaki anto tshɛ wayakimɔ dia kamba woho wa nkotsha ehomba w’anangɛso wa l’andja w’otondo.—Flpɛ. 2:20-22; 2 Tim. 4:11.
18 Akɛnda, Nyoyalɔngɔsɔlɛ oma ko Kakianɛ Dikambo di’Olimu wa lo Bɛtɛlɛ: Vɔ ndjalɔngɔsɔlaka dia ndjokamba lo Bɛtɛlɛ la ntondo k’onto kotsha ɛnɔnyi 19 walɔmbama. Kakɔna kakoka akɛnda sala dia ndjalɔngɔsɔla vamɛ dia kamba lo Bɛtɛlɛ na? Yeso akate ate: “Untu akona l’atei anyu, lam’alangandi mpika luudu l’etangelu, ku hatadjashi dia ntediki ushinga, kana ndi la diango dia nkuka lushidiya?” (Luka 14:28) Lam’ele ekɔ ohomba tayalɔngɔsɔdi ndo takanyi yimba la ntondo di’onto shidiya mbika luudu lakandasangoya, ekɔ ohomba mɛtɛ di’ɛlɔngɔlɔngɔ mbidja yimba efula lo woho wasalawɔ ekelo ka nshi yawɔ yayaye l’olimu waki Jehowa! Vɔ pombaka mpika etshina ka wolo k’ɔlɔmɔ lo lɔsɛnɔ woho wa vɔ kotsha eyango awɔ wa lo nyuma. Oko weyɛ ɔlɔngɔlɔngɔ, ngande wahikayɛ etshina kayɛ? Naka wɛ nangaka kamba lo Bɛtɛlɛ, kete wɛ ayokondja wahɔ lo sɛdingola akambo wayela anɛ la yambalo.
19 ‘Etawɔ’ Diɛsɛ di’Olimu nɛ dia Lânde: Oko wofundamidiɔ lo Mateu 19:12, Yeso akakeketsha ambeki ande dia ‘mbetawɔ’ tshikala enyemba. Lande na? Aha dikambo dia wahɔ w’onto ndamɛ, koko “ne dia diulelu dia l’ulungu.” Woho akɔ wamɛ mbakakeketsha Paulo yoho ya lɔsɛnɔ lɔsɔ di’onto “mbeya mamema Khumadiondjo aha la ufutanu.” (1 Kor. 7:32-35) Lonyangu ko, efula shishaka diɛsɛ sɔ dia kamba lo Bɛtɛlɛ oko apami w’enyemba nɛ dia vɔ tshukaka weke akɛnda. Tambolanga keketsha anangɛso weke akɛnda dia vɔ kamba la welo wakiwɔ l’olimu wa lo tena tshɛ etena kahawatonge l’ɛkɛndɛ wa lo nkumbo. Oma lâsɔ, naka l’ɔkɔngɔ w’etena kɛmɔtshi vɔ wambɔsa yɛdikɔ ya tshuka, kete wayonga waomi w’eshika nɛ dia wambokondja diewo efula lo lɔsɛnɔ ndo l’olimu w’Okristo. L’ɔkɔngɔ wa vɔ kamba ɛnɔnyi ɛmɔtshi lo Bɛtɛlɛ oko enyemba, amɔtshi wakatshukana ndo wakakoke tetemala la kamba oko atshukanyi lɛkɔ. Naka l’ɔkɔngɔ diko, vɔ wamboyokondja waɛsɛ akina ɛnyɛlɔ olimu w’omendji w’eteta kana wa misiɔnɛrɛ, kete vɔ mɛtɛ hawotonyanga kânga yema dikambo di’etena kakawetawɔ kamba lo Bɛtɛlɛ.
20 Tekolake Yimba l’Oweso wa Diangɔ dia l’Emunyi: Dikɛnda tshɛ pombaka ndjambola ɔnɛ: ‘Onde oyango ami l’ɔkɔngɔ wa shidiya kalasa ka sekɔndɛrɛ wekɔ wa kamba olimu wa lo tena tshɛ wa l’emunyi kana wa kambɛ Jehowa lo tena tshɛ?’ Lo mɛtɛ, kambɛ Jehowa lo tena tshɛ nɔmbaka dia ndjahombia akambo efula. Koko ngasɔ mbediɔ ndo lo kɛnɛ kendana l’olimu wa l’emunyi! L’ekomelo, olimu akɔna wayonga mɛtɛ l’etombelo waviya ndo wele la wahɔ na? Yeso akasha okadimwelo w’oshika lo dikambo sɔ. Lo ndjela Mateu 6:19-21, nde akate ate: “Tanyuyaumbelaki diango la kete, lene ukuki tumumbu la matadi dilanya, lene ukuki evi mbula mvudu la diva. Keli nyuyaumbeli diango l’ulungu, lene aheyi tumumbu kana matadi dilanya, lene aheyi evi mbula mvudu la diva. Ne dia len’eli diango diaye, kayuyala ndu utema aye.” Tatetawɔke pondjo di’etema aso totshutshuya dia mbesa elimu kana lomombo la l’andja ɔnɛ lo dihole dia ndjasha l’anima aso tshɛ l’olimu waki Jehowa. Sho tshɛ pombaka mbeya ɔnɛ tshɔi y’oyango woleki dimɛna wahombaso mbesa ele monga la diɔtɔnganelo di’ɔlɔlɔ la Jehowa woho wa sho ngɛnyangɛnya otema ande. (Tuk. 27:11) Lo mbidja Jehowa lo dihole dia ntondo lo lɔsɛnɔ laso etena kekeso akɛnda, sho mɛnyaka lɛnɛ ele diangɔ diaso di’oshinga wolo ndo woho wele Diolelo ohomba efula le so. Tohɔ dia, “otshoko wa [Jehowa mbatɔngɔnyaka]. Ndi hataheka lunyangu ladiku diawo.” (Tuk. 10:22) Akɛnda wekɔ la diaaso dia dimɛna efula dia mɛnya lɛnɛ ɛkɛwɔ etema awɔ lo kaloyɛ Jehowa ɛngɔ kɛmɔtshi ka nɛmɔ oma l’atei wa kɛnɛ tshɛ kakandawasha. Olimu wa lo Bɛtɛlɛ mbishaka diaaso dia dimɛna efula dia ngasɔ le wanɛ wakotsha kɛnɛ kalɔmbama.
21 Wanɛ Wakamba lo Bɛtɛlɛ Pombaka Monga la Lɔkɛwɔ la Pudipudi: Omembi w’esambo akambola ate: “Ukundi ayuluwanya olongo a pami lumu landi?” Nde akakadimola ɔnɛ: “Naka ndi ayululamaka . . . diui dia [Jehowa].” (Osam. 119:9) Kɛsɔ nembetshiyaka nto mbewɔ oseka dikambo tshɛ dia kɔlɔ diendana la lɔkɛwɔ la kɔlɔ lele l’ase andja ɔnɛ waki Satana. Wendelo w’awui wa mindo l’Internet, dionga dia kɔlɔ lam’asa pami la womoto, mishiki ndo tɔkɛnyɔ ta kɔlɔ la edjwelo ka wanu ekɔ l’atei wa tolonga tɔmɔtshi takamba la Satana dia shimba ɛlɔngɔlɔngɔ aso dia kotsha eyango awɔ wa lo nyuma. Lâsɔ pombaka mbɔsa yɛdikɔ ya wolo dia nshika ntanga lo tolonga tɔsɔ. Oko weyɛ dikɛnda naka wɛ ambɛna dia wɛ amboyatambiya lo dikambo dimɔtshi l’atei w’akambo asɔ, kete ewoya dikumanyi dia l’etshumanelo kayɛ ndo ɔsa yɛdikɔ dia kumiya l’akambo asɔ la ntondo ka wɛ ndodja dɛmandɛ di’oya lo Bɛtɛlɛ. Monga la nkum’otema ka pudipudi ekɔ ohomba efula dia kambɛ Jehowa dimɛna.—1 Tim. 1:5.
22 Eka Woho wa Mbeya Nsɛna l’Anto Akina: Dui dimɔtshi di’ohomba dialɔmbama dia ntondoya olimu wa lo Bɛtɛlɛ ele mbeka woho wa mbeya nsɛna l’anto akina. Bɛtɛlɛ ka l’États-Unis kengama la nunu di’anangɛso l’akadiyɛso woye oma lo weho tshɛ w’atshunda. Kânga mbele otshikitanu w’anto efula ɔsɔ mbetshaka Bɛtɛlɛ dimɛna lo nyuma, vɔ koka nto tonga ekakatanu lo tena dimɔtshi. Naka wɛ ekɔ lo kanyiya dikambo di’olimu wa lo Bɛtɛlɛ, kete sunganaka wɛ ndjambola wate: ‘Onde dimi momalaka esadi naka anto akina kema lami kanyi yamɛ? Onde anto akina mɛnaka dia dimi mbeyaka sɛna l’anto?’ Naka wɛ pombaka ndjalɔngɔsɔla l’akambo asɔ, kete tatɛ kamba lɔkɔ oma ko kakianɛ. Naka wɛ sala ɔsɔku kete dikambo sɔ diayokokimanyiya dia wɛ ndjalɔngɔsɔla efula woho wa teya nsɛna ndo kamba kâmɛ l’ase nkumbo ka Bɛtɛlɛ.
23 Kamba la wolo dia monga onto lele la lonyuma la dimɛna lo monga la diɔtɔnganelo di’oshika wɛ la Jehowa. Onga l’ekongelo ka dimɛna ka wekelo w’onto ndamɛ kele ndo la wadielo wa Bible wa lushi la lushi. Tetemala la sambisha anto akina lokumu l’ɔlɔlɔ. Naka wɛ kamba l’akambo asɔ, kete ehamelo kayɛ ka lo nyuma kayɛnama le anto tshɛ. (1 Tim. 4:15) Elongamelo ka diambo efula kekɔ mɛtɛ lo kongɛ wanɛ wayalɔngɔsɔla oma ko kakianɛ dia kamba olimu wa lo tena tshɛ!
24 Ambutshi, Nyetsha Ananyu: Kakɔna kakoka ambutshi sala dia keketsha anawɔ woho wa vɔ ndjadjɛ oyango wa kamba olimu wa lo tena tshɛ? Yeso akate ate: “Untu tshe layumana mbeka, ayuyala uku umbetsha andi.” (Luka 6:40) Ombeki wambetshama dimɛna ayɛnya waonga w’amɛna waki ombetsha ande wakayasha. Ambutshi w’Akristo hawohombe mbohɛ dikambo sɔ etena kakambawɔ la wolo dia mbetsha anawɔ ‘dia vɔ ndjadjɛ oyango wa mamemaka Nzambi.’ (1 Tim. 4:7) Lam’ele ana mongaka la mbekelo ka mbokoya dionga di’ambutshi awɔ lo kɛnɛ kendana l’akambo wa lo nyuma, ambutshi pombaka ndjambola vamɛ ɔnɛ: ‘Onde shamɛ mbɔsaka olimu wasalema lo Bɛtɛlɛ dia tɔla wahɔ w’ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ waki Jehowa la nɛmɔ? Onde sho mbeyaka ɛtshɔkɔ washa Jehowa oma lo tshimbo ya Bɛtɛlɛ? Onde sho mbetawɔka dia olimu wa Jehowa ekɔ olimu woleki dimɛna wakoka anaso kamba? Woho wangɛnangɛnaso l’otema ɔtɔi olimu wa lo Bɛtɛlɛ ndo lotumu lakambema lɛkɔ ayotokimanyiya dia tshutshuya anaso dia vɔ lawɔ ngɛnangɛna olimu akɔ.
25 Ɛlɛkana nde la Hana waki la lowando l’efula dikambo di’ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ. Vɔ wakatshikɛ ambutshi w’Akristo wa nshi nyɛ ɛnyɛlɔ k’oshika. L’Isariyɛlɛ w’edjedja, paka apami ato mbakawalɔmbaka dia ‘tɛnamaka la ntondo ka Nkumɛso ka mɛtɛ, Jehowa’ mbala shato l’ɔnɔnyi lɛnɛ aki tabɛrnakɛlɛ. Koko, Ɛlɛkana akasalaka kilɔmɛtɛlɛ 30, ondo mbala efula l’ekolo nde la nkumbo kande k’otondo ‘ɔnɔnyi l’ɔnɔnyi’ dia tolambola elambo lɛnɛ aki etshina k’ɔtɛmwɛlɔ waki Jehowa. (Etum. 23:17; 1 Sam. 1:3, 4, 9, 19; 2:19) Mɛnamaka di’owandji ɔsɔ wa nkumbo akalange dia nkumbo kande k’otondo ndjasha l’akambo wa lo nyuma oko nde.
26 Hana akayashaka dikambo di’ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ oko omɛnde. Nde akoke dia nde ekɔ l’ɔkɛndɛ wa nsukɛ ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ wa lo tabɛrnakɛlɛ. Hana akatshike dɔkɔlɔkɔ dia naka Jehowa mbosha ɔna pami, kete nde ayowolambola l’olimu wa lo tabɛrnakɛlɛ. (1 Sam. 1:11) Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ wakashaka omi lotshungɔ la mbitola dɔkɔlɔkɔ dia wadɛnde naka diɔ bu dimɛna. (Wal. 30:6-8) Koko, mɛnamaka di’Ɛlɛkana aketawɔ dɔkɔlɔkɔ diaki Hana lo mɛnya dia nde lawɔ akasukɛ kanyi shɔ yendana l’ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ!—1 Sam. 1: 22, 23.
27 Onde ɔnawɔ Samuɛlɛ akakondja wahɔ lo dikambo sɔ oma lo lowando ndo yimba y’ɔlɔlɔ yakɛnya ambutshi ande? Eelo. Lam’akinde dikɛnda dia pami, Samuɛlɛ akakotsha elimu ande la lolango ndo la kɔlamelo tshɛ ndo aketshama dia kondja waɛsɛ akina w’ohomba efula l’olimu wa Nzambi. Wahɔ wakɛnya Ɛlɛkana nde la Hana l’olimu waki Samuɛlɛ wa lo tabɛrnakɛlɛ kokomɛ l’ɔkɔngɔ wa nde kotsha kɛnɛ kakawɔlɔmbaka lɛkɔ. Vɔ wakawêmbolaka mbala la mbala dia mbokeketsha ndo mbosukɛ lam’akandatetemalaka kamba olimu ande wa lo tena tshɛ.—1 Sam. 2:18, 19.
28 Ɛlɛkana nde la Hana wakatshikɛ ambutshi w’Akristo wa nshi nyɛ ɛnyɛlɔ ka dimɛna efula mɛtɛ! Etena kɛna anaso woho wangɛnangɛnaso l’otema ɔtɔi diɛsɛ di’olimu wa lo Bɛtɛlɛ ndo kɛnawɔ yimba ya ndjahombia yɛnyaso dia pamia wahɔ wa Diolelo, vɔ lawɔ wayonga l’etema watshutshuya dia kambɛ anto akina. Ambutshi efula wekɔ lo tondoya dia mbidja saki ka dikambo sɔ l’etema w’anawɔ. Dikɛnda dimɔtshi dia womoto di’ɛnɔnyi esambele akafunde ate: “Lam’ayomola, layolanga monga lo Bɛtɛlɛ, ndo lekɔ l’akambo amɔtshi angana walangami tosala lɛkɔ. (1) Fundaka Tshoto y’Etangelo la Réveillez-vous! lo mashinyi, (2) kambaka lɛnɛ asanganyu asango, kana (3) mɔmbaka ahɔndɔ. Olimu tshɛ wayotanema. Hakoke sɔnɔla.” Etema aso salanganaka lam’onga anaso la yimba ya ndjakimɔ ya ngasɔ!
29 Nyu akɛnda, nyohɔ di’“akambu wa la kete la saki yawo wayushila. Keli one latutshaka lulangu la [Nzambi], atuyalaka pundju.” (1 Joa. 2:17) Nyotetemale la ndjela eyango wa lo nyuma, mbidja ndo diɛsɛ dia lânde di’olimu wa lo Bɛtɛlɛ. Ambutshi, nyokoya ɛnyɛlɔ k’anto wa kɔlamelo wa lo nshi yakete wakakeketsha anawɔ dia mamema Nzambi. (2 Pet. 3:11) Ndo nyɛsɔ sho tshɛ tosha lonya dia kimanyiya anangɛso l’akadiyɛso w’akɛnda dia vɔ kambɛ Otungi awɔ wa Woke lo yoho yoleki efula nɛ dia dikambo sɔ “[di]eko la daka dia lumu leli kakiane, ndu dia lumu layayi.”—1 Tim. 4:8; Und. 12:1.
[Box on page 4]
Kɛnɛ Kalɔmbama dia Kamba lo Bɛtɛlɛ
● Monga l’ɛnɔnyi tatɛ 19 polo 35
● Onto lambobatizama oma l’ɔnɔnyi ɔtɔi tsha la diko
● Monga dimɛna lo nyuma, lo yimba, lo tokanyi ndo lo demba
● Mbeya mbadia, funda ndo tɛkɛta Falase dimɛna
● Monga ose Congo-Kinshasa kana Congo-Brazzaville kana ɔngɛndangɛna weyama le lɛɛta wambodjasɛ pondjo lo wedja ɛsɔ
● Monga onto lele la lonyuma la dimɛna ndo loka Jehowa l’ɔlɔngɔswamelo ande ngandji k’efula