BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ wa Watchtower
Watchtower
BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ
Ɔtɛtɛla
  • BIBLE
  • EKANDA
  • NSANGANYA
  • w23 Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende lk. 2-7
  • Mbetawɔ ndo etsha koka nkonya dia monga onto ɔlɔlɔ

Ndooko vidɛo yele lo kɛnɛ kɔsɔnyiyɛ.

Otokimwe, munga kakongi etena kakayatelesharjɛki vidɛo.

  • Mbetawɔ ndo etsha koka nkonya dia monga onto ɔlɔlɔ
  • Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa (wekelo) (2023)
  • Ɛtɛ w'awui wahɔnyi
  • Awui wa woho akɔ
  • MBETAWƆ KEKƆ OHOMBA DIA MONGA ONTO ƆLƆLƆ
  • NGANDE WƆTƆNƐ MBETAWƆ L’ETSHA?
  • ELONGAMELO KEKƆ OHOMBA DI’ONTO MONGA LA MBETAWƆ
  • Jehowa akawelɛ ɔnɛ “ɔngɛnyi ami”
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa (wekelo)—2016
  • “Nyushikike Etema Anyu”
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—1999
  • Mbetawɔ Tosokoyaka L’etsha!
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—1997
  • ‘Tɔkɛndakɛndake La Mbetawɔ, Aha La Lɛɛnɔ’
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—1998
Enda awui akina
Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa (wekelo) (2023)
w23 Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende lk. 2-7

SAWO DIA WEKELO 50

Mbetawɔ ndo etsha koka nkonya dia monga onto ɔlɔlɔ

“Wanɛ wakɛndakɛnda lo yoho ya dimɛna lo wanya wa mbetawɔ kaki la shɛso Abrahama—Rɔmɔ 4:12.

OSAMBO 119 Sho pombaka monga la mbetawɔ

AWUI WAYƆTƐKƐTAMAa

1. Etena kasɛdingolaso mbetawɔ kaki la Abrahama, dimbola diakɔna diahombaso ndjaoka?

KAANGA mbele anto efula wambokaka dia Abrahama, vɔ mbeyaka paka akambo yema tshitshɛ wendana la nde. Koko wɛ mbeyaka awui efula wendana la Abrahama. Ɛnyɛlɔ, wɛ mbeyaka dia Abrahama akelamɛka ɔnɛ: “She anto tshɛ wele la mbetawɔ.” (Rɔmɔ 4:11) Wɛ kokaka ndjambola ɔnɛ: ‘Onde dimi koka ndjela wanya wa Abrahama ndo monga la mbetawɔ kaki la nde?’ Eelo wɛ koka.

2. Lande na kele ekɔ dui di’ohomba efula dia mbeka ɛnyɛlɔ ka Abrahama? (Jakɔba 2:​22, 23)

2 Yoho mɔtshi yakokaso monga la mbetawɔ oko kaki la Abrahama ele lo mbeka ɛnyɛlɔ kande. Lo ndjela didjango dia Nzambi, Abrahama akonɔ otsha lo wodja w’etale, akatodjasɛka lo mvudu y’apɛma ndo akahembe nambola ɔnande Isaka lakandokaka ngandji efula oko olambo wa lotshumba. Etsha ande wakakɛnɛmɔla mbetawɔ ka wolo. Mbetawɔ k’Abrahama akokonya dia nde mbetawɔma le Nzambi ndo nkoma ɔngɛnyi ande. (Adia Jakɔba 2:​22, 23.) Jehowa kombolaka dia sho, mbidja ndo wɛ ngɛnangɛna l’ɛtshɔkɔ akɔ waamɛ. L’ɔtɛ w’ɔkɔkɔ ɔsɔ, nde akasambiya afundji wa Bible, Pɔɔlɔ nde la Jakɔba dia ntɛkɛta dikambo dia mbetawɔ ka Abrahama. Lo ntɛkɛta dikambo dia Abrahama, tayanga la nsɛdingola Rɔmɔ tshapita 4 ndo Jakɔba tshapita 2. Totshapita tohende tɔsɔ tɛkɛtaka dui dimɔtshi di’ohomba efula diendana la Abrahama.

3. Dui diakɔna di’ohomba diakate Pɔɔlɔ nde la Jakɔba?

3 Pɔɔlɔ nde la Jakɔba wakashile ɛtɛkɛta watanema lo Etatelo 15:​6, wata ɔnɛ: “Abrama aki la mbetawɔ le Jehowa ko nde akawɔshi oko onto ɔlɔlɔ.” Jehowa mbɔsaka onto onto ɔlɔlɔ lo woho wetawɔmande le nde ndo lo yoho y’ɔngɛnyangɛnyande. Aande dui dia diambo dia Jehowa mbɔsa onto lele keema kokele, oko onto lele bu l’onongo lee! Lo mɛtɛ, wɛ kombolaka dia Nzambi mbuta ngasɔ lo dikambo diayɛ. Dia mɛna dia dui sɔ koka salema, sho pombaka nshihodia lande na kakelɛ Jehowa Abrahama ɔnɛ onto ɔlɔlɔ.

MBETAWƆ KEKƆ OHOMBA DIA MONGA ONTO ƆLƆLƆ

4. Kakɔna kashimba anto dia vɔ monga anto w’ɛlɔlɔ?

4 Lo mukanda ande otsha le ase Rɔmɔ, Pɔɔlɔ akate di’anto tshɛ wekɔ atshi wa pɛkato. (Rɔmɔ 3:23) Ko laasɔ, ngande wakoka onto ɔmɔtshi mbɔsama oko onto ɔlɔlɔ kana aha la onongo ndo mbetawɔma le Nzambi? Dia nkimanyiya Akristo tshɛ w’etema ɛlɔlɔ dia nkadimola lo dimbola sɔ, Pɔɔlɔ akakambe l’ɛnyɛlɔ ka Abrahama.

5. L’ɔtɛ wa dui diakɔna diakelɛ Jehowa Abrahama ɔnɛ onto ɔlɔlɔ? (Rɔmɔ 4:​2-4)

5 Jehowa akelɛ Abrahama onto ɔlɔlɔ etena kakandadjasɛka lo wodja wa Kanana. Lande na kakelɛ Jehowa Abrahama ɔnɛ onto ɔlɔlɔ? Onde l’ɔtɛ wa Abrahama akayelaka Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ lo yoho ya kokele? Aha ngasɔ. (Rɔmɔ 4:13) Etena kakelɛ Jehowa Abrahama onto ɔlɔlɔ laasɔ ko Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ watonge, Ɛlɛmbɛ ɛsɔ wakayoyaka ɛnɔnyi 400 l’ɔkɔngɔ. Ko lande na kakelɛ Nzambi Abrahama onto ɔlɔlɔ? Jehowa akɛnya Abrahama ɔlɔlɔ ande waheyama mbɛdika ndo nde akawelɛ onto ɔlɔlɔ l’ɔtɛ wa mbetawɔ kande.—Adia Rɔmɔ 4:​2-4.

6. Ngande welɛ Jehowa otshi wa pɛkato ɔnɛ onto ɔlɔlɔ?

6 Pɔɔlɔ akate dia etena konga onto la mbetawɔ le Nzambi, “l’ɔtɛ wa mbetawɔ kande, nde mbɔsamaka oko onto ɔlɔlɔ.” (Rɔmɔ 4:5) Pɔɔlɔ kotshaka ɔnɛ: “Oko wakate Davidɛ nde lawɔ dikambo dia ɔngɛnɔngɛnɔ wele l’onto lele Nzambi mbɔɔsaka oko onto ɔlɔlɔ aha l’ɔtɛ w’etsha ande ɔnɛ: ‘Ɔngɛnɔngɛnɔ le wanɛ wele etsha awɔ wa kɔlɔ wambodimanyiyama ndo pɛkato yawɔ yambokombama. Ɔngɛnɔngɛnɔ le onto lele Jehowa hatodja yimba lo pɛkato kande.’” (Rɔmɔ 4:​6-8; Os. 32:​1, 2) Nzambi dimanyiyaka kana kombaka pɛkato ya wanɛ wele la mbetawɔ le nde. Nde mbadimanyiyaka tshɛ lo tshɛ ndo nde hadje yimba nto lo pɛkɛto yawɔ. Nde mbɔsaka anto asɔ l’onto ndo l’onto oko anto wele keema l’onongo l’ɔtɛ wa mbetawɔ kawɔ.

7. Lo yoho yakɔna yakonge atɛmɔdi wa kɔlamelo anto w’ɛlɔlɔ?

7 Kaanga mbakawelamɛka ɔnɛ anto w’ɛlɔlɔ, Abrahama, Davidɛ, ndo atɛmɔdi akina wa Nzambi waki la mbetawɔ waki paka anto wele keema kokele. L’ɔtɛ wa mbetawɔ kawɔ, Nzambi wakawaɔsaka oko anto waki komonga l’onongo, djekoleko lo woho wakandawaɛdikaka l’anto waki komonga la mbetawɔ le nde. (Ɛf. 2:12) Oko wadiɛnya Pɔɔlɔ hwe lo mukanda ande, mbetawɔ kekɔ ohomba efula le onto dia nde monga la diɔtɔnganelo dia dimɛna la Nzambi. Dui sɔ diaki mɛtɛ lo dikambo dia Abrahama nde la Davidɛ ndo diɔ kokaka monga ndo lo dikambo diaso.

NGANDE WƆTƆNƐ MBETAWƆ L’ETSHA?

8-9. Ngande waki anto amɔtshi la eokelo ka kɔlɔ oma lo kɛnɛ kakafunde Pɔɔlɔ la Jakɔba ndo lande na?

8 L’edja k’ɛnɔnyi nkama, diɔtɔnganelo dia lam’asa mbetawɔ l’etsha diakadjamaka taamu lam’asa Lokristokristo. Ewandji ɛmɔtshi w’ɛtɛmwɛlɔ mbetshaka dia kɛnɛ kakokayɛ nsala dia nshimbamɛ ele, monga la mbetawɔ le Yeso Kristo. Wɛ mbeyaka mbowaoka wata ɔnɛ: “Etawɔ Yeso dia wɛ shimbamɛ.” Ndo ewandji w’ɛtɛmwɛlɔ shilaka ɛtɛkɛta wa Pɔɔlɔ wata ɔnɛ: “Nzambi mbɔɔsaka oko onto ɔlɔlɔ aha l’ɔtɛ w’etsha ande.” (Rɔmɔ 4:6) Koko anto akina mbutaka dia wɛ “koka shimbamɛ” naka wɛ tshɔka tembola ahole w’ekila wa l’ɔtɛmwɛlɔ ndo lo tshaka etsha w’ɛlɔlɔ. Vɔ shilaka ndo Jakɔba 2:24 diata ɔnɛ: “Onto mbɔsamaka oko onto ɔlɔlɔ oma l’etsha ande, koko aha oma lo mbetawɔ keto.”

9 L’ɔtɛ wa waetawɔ wotshikitanyi asɔ, mbele nomb’ewo mɔtshi y’awui wa lo Bible mbutaka dia Pɔɔlɔ nde la Jakɔba kosanga lolemi lo kɛnɛ kakoka onto nsala dia mbetawɔma le Nzambi. Lo ndjela embetsha ɛmɔtshi wa l’ɛtɛmwɛlɔ, Pɔɔlɔ aketawɔka ɔnɛ paka onto kongi tsho la mbetawɔ ko nde mbetawɔma le Nzambi, koko Jakɔba aketawɔka dia paka onto kosadi etsha w’ɛlɔlɔ ko nde mbetawɔma le Nzambi. Ombetsha ɔmɔtshi w’ɔtɛmwɛlɔ akate ɔnɛ: “Jakɔba koshihodiaka lande na kakatɔtɔmiyaka Pɔɔlɔ ɔnɛ onto pombaka monga la mbetawɔ ko [nde mbelamɛ onto ɔlɔlɔ] ndo ɔnɛ Jakɔba kombetawɔka elembetshiyelo wa Pɔɔlɔ ɛsɔ.” Koko Jehowa mbakasambiya Pɔɔlɔ nde la Jakɔba dia mfunda kɛnɛ kakawafunde kɛsɔ. (2 Tim. 3:16) Ekɔ yoho mɔtshi ya wɔdu ya nshihodia ɛtɛkɛta awɔ. Sho pombaka nsɛdingola nto awui wotami lo mikanda awɔ dia nshihodia dimɛna dimɛna kɛnɛ kakawalange mbuta.

Osato womamatanyi: Ɔpɔstɔlɔ Pɔɔlɔ ndo “etsha w’Ɛlɛmbɛ” esato wakalɔmbamaka lo ndjela Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ. 1. Onto ɔmɔtshi atɛla ohembo wa dihɔndɔ l’oshinga wa bule. 2. Dambo di’Elekanelo, ɔkɔkɔ wa lofumba, mapa waha la wodoya ndo akatshi w’ololo. 3. Pami kɛmɔtshi ekɔ lo nsola anya etena kawotɛ osekande ashi.

Pɔɔlɔ akake epole ɔsɛkɛ dia Akristo w’ase Juda wa la Rɔmɔ monga la mbetawɔ, koko aha etsha w’Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ mbaki ohomba (Enda odingɔ 10)b

10. “Etsha” akɔna wakatɛkɛtaka Pɔɔlɔ? (Rɔmɔ 3:​21, 28) (Enda ndo osato.)

10 “Etsha” akɔna wakaleke Pɔɔlɔ ntɛkɛta lo Rɔmɔ 3 ndo 4? Ntondotondo nde akalangaka mbutaka dikambo “di’etsha w’ɛlɛmbɛ,” mbuta ate Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ wakashama lo Dikona dia Sinayi. (Adia Rɔmɔ 3:​21, 28.) Mɛnamaka dia lo nshi ya Pɔɔlɔ, ase Juda amɔtshi waki Akristo waki l’okakatanu wa mbetawɔ dia Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ ndo kɛnɛ kakalɔmbaka ɛlɛmbɛ akɔ aki wambeta loowe. Ɔnkɔnɛ, Pɔɔlɔ akakambe l’ɛnyɛlɔ ka Abrahama dia mɛnya dia onto hahombe ndjela Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ dia nde mbetawɔma le Nzambi.” Koko Pɔɔlɔ akalembetshiya dia sho pombaka monga la mbetawɔ. Ɔsɔ ekɔ mɛtɛ dui diakeketsha nɛ dia diɔ tetshaka dia naka sho monga la mbetawɔ le Nzambi ndo le Kristo, kete sho koka mbetawɔma le Nzambi.

Osato womamatanyi: Ombeki Jakɔba ndo ɛnyɛlɔ ka woho w’etsha ɔmɔtshi w’ɛlɛmbɛ. Atshukanyi w’Akristo wa lo ntambe ka ntondo washa l’ɔngɛnɔngɛngɔ tshɛ mama kɛmɔtshi k’opalanga mbo ya ndɛ ndo dihɔndɔ dia ndɔta etena kele anto akina wɔlɔtshi ahɔndɔ w’amɛna wekɔ lo sawola sukana la wɔ.

Jakɔba akakeketsha Akristo dia vɔ mɛnya mbetawɔ kawɔ “l’etsha,” ɛnyɛlɔ lo nsala akambo w’ɛlɔlɔ aha la shɔnɔdi (Enda odingɔ 11-12)c

11. “Etsha” akɔna wakake Jakɔba epole ɔsɛkɛ?

11 Lo wedi okina “etsha” wɔtɛkɛtami lo Jakɔba tshapita 2, bu etsha wakatɛkɛta Pɔɔlɔ. Jakɔba akalangaka mbuta dikambo dia etsha kana elimu wasala Akristo lushi la lushi. Etsha ɛsɔ mɛnyaka dia kana Okristo ekɔ la mbetawɔ ka mɛtɛ le Nzambi kana bu. Tɔsɛdingole bɛnyɛlɔ dihende diakakambe la Jakɔba.

12. Ngande wakalembetshiya Jakɔba diɔtɔnganelo diele lam’asa mbetawɔ l’etsha? (Enda ndo osato.)

12 Lo ɛnyɛlɔ ka ntondo, Jakɔba akate dia Akristo hawohombe monga la shɔnɔdi lo diɔtɔnganelo diasawɔ l’anto akina. Nde akɛnya dui sɔ lo mbuta dikambo dia pami kɛmɔtshi kakɛnya ɔlɔlɔ otsha le onto ɔmɔtshi laki l’ɔngɔnyi ko mɔnyɔla ɔnɛ lele woola. Jakɔba akɛnya dia pami kɛsɔ koka mbuta dia nde ekɔ la mbetawɔ, koko etsha ande wakɛnya dia nde komonga la mbetawɔ. (Jak. 2:​1-5, 9) Lo ɛnyɛlɔ ka hende, Jakɔba akashile lokombo l’onto ɔmɔtshi lakɛnyi ‘ɔnango kana kadiyɛnde ahomba dihɔndɔ kana mbo ya ndɛ’ ko nde kombosha ekimanyiyelo ka shikaa. Kaanga mbayota onto ɔsɔ ɔnɛ nde ekɔ la mbetawɔ, etsha ande hɛnya dia nde ekɔ la mbetawɔ. Jakɔba akafunde ɔnɛ: “Mbetawɔ kele bu l’etsha kambovɔ.”—Jak. 2:​14-17.

13. Ngande wakalembetshiya Jakɔba etsha wendana la mbetawɔ? (Jakɔba 2:​25, 26)

13 Jakɔba akatɛkɛtaka dikambo dia Rahaba oko onto laki la mbetawɔ l’etsha. (Adia Jakɔba 2:​25, 26.) Nde akoke awui wendana la Jehowa ndo aketawɔ dia nsukɛ ase Isariyɛlɛ. (Jas. 2:​9-11) Nde akɛnya mbetawɔ kande oma l’etsha lo nkokɛ atɔpi ahende w’ase Isariyɛlɛ etena kaki nsɛnɔ yawɔ lo waale. Diakɔ diele, womoto ɔsɔ laki komonga kokele, laki komonga ose Isariyɛlɛ akelamɛ onto ɔlɔlɔ oko Abrahama. Ɛnyɛlɔ kande mɛnyaka ohomba wa monga la mbetawɔ kele l’etsha.

14. Ngande wɔtɔnɛ kɛnɛ kakafunde Pɔɔlɔ la kɛnɛ kakafunde Jakɔba?

14 Pɔɔlɔ nde la Jakɔba wakalembetshiyaka tsho mbetawɔ ndo etsha lo toho tohende totshikitanyi. Pɔɔlɔ akatɛka Akristo w’ase Juda dia takawahombaka mbetawɔma le Nzambi lo ndjelaka tsho Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ. Jakɔba akatɔtɔmiyaka ohomba w’Akristo mɛnya mbetawɔ kawɔ lo salɛka anto akina akambo w’ɛlɔlɔ.

Osato womamatanyi: Anangɛso ndo akadiyɛso wɛnya mbetawɔ oma l’etsha awɔ. 1. Ɔnangɛso ɔmɔtshi ekɔ lo mbisha papa kɛmɔtshi kele lo nkɔsa k’etshimbi mɔyɔ ndo okimanyedi ande etena kayawɔtɔ lo losanganya lɔmɔtshi la l’etshumanelo. 2. Kadiyɛso kɛmɔtshi ekɔ lo mfunda lo kartɛ l’anya. 3. Atshukanyi amɔtshi wasambisha la prezatwarɛ.

Onde mbetawɔ kayɛ kotshutshuyaka dia wɛ nsala etsha wetawɔma le Jehowa? (Enda odingɔ 15)

15. Naa toho tɔmɔtshi takokaso mɛnya mbetawɔ oma lo etsha aso? (Enda ndo osato.)

15 Jehowa hatotɛ ɔnɛ dia mbelɛmɛ onto ɔlɔlɔ, sho pombaka nsala paka woho wakasale Abrahama. Lo mɛtɛ, ekɔ toho efula takokaso mɛnya mbetawɔ oma l’etsha aso. Sho koka nongola eyoyo l’etshumanelo, nkimanyiya anangɛso l’akadiyɛso wele mɛtɛ lo dihombo ndo salɛ ase nkumbo yaso awui w’ɛlɔlɔ, lo nsala awui asɔ tshɛ, tayetawɔma ndo tayɔtshɔkɔma le Nzambi. (Rɔmɔ 15:7; 1 Tim. 5:​4, 8; 1 Jni. 3:18) Yoho mɔtshi yakokaso mɛnya mbetawɔ kaso ele lo sambishaka l’ohetoheto. (1 Tim. 4:16) Sho tshɛ koka mɛnya mbetawɔ kaso oma l’etsha ɔnɛ alaka tshɛ wa Jehowa wayokotshama ndo ɔnɛ mboka yande mboleki amɛna. Naka sho nsala dui sɔ, kete Nzambi ayotɔsa oko anto w’ɛlɔlɔ ndo ayotelɛ angɛnyi ande.

ELONGAMELO KEKƆ OHOMBA DI’ONTO MONGA LA MBETAWƆ

16. Ngande wakɔtɔnɛka elongamelo la mbetawɔ ka Abrahama?

16 Rɔmɔ tshapita 4 tɔtɔmiyaka wetshelo okina w’ohomba wakokaso mbeka oma le Abrahama, mbuta ate ohomba wa monga l’elongamelo. Jehowa akalake dia oma lo tshimbo ya Abrahama, “wedja efula” wayohomba tshɔkwama. Aande elongamelo ka diambo kaki la Abrahama lee! (Eta. 12:3; 15:5; 17:4; Rɔmɔ 4:17) Kaanga etena kaki Abrahama l’ɛnɔnyi 100 ndo Sara 90, laasɔ ko vɔ watote ɔna. Lo kanyi y’anto, akɛnamaka diele oko Abrahama nde la Sara hawoyokoka mbota ɔna. Ɔsɔ aki mɛtɛ ohemba le Abrahama. “L’ɔtɛ wa elongamelo nde aki la mbetawɔ dia nde ayonga she wedja efula.” (Rɔmɔ 4:​18, 19) Lo mɛtɛ, kɛnɛ kakalongamɛka Abrahama kakakotshama. Nde akayokomaka she Isaka, ɔna lakawalongamɛka edja efula.—Rɔmɔ 4:​20-22.

17. Ngande weyaso dia sho koka monga anto w’ɛlɔlɔ ndo angɛnyi wa Nzambi?

17 Sho koka mbetawɔma le Nzambi ndo mbɔsama oko angɛnyi wa Nzambi oko waki Abrahama. Diakɔ diakake Pɔɔlɔ epole ɔsɛkɛ etena kakandafunde ɔnɛ: “Ɛtɛkɛta w’ɔnɛ ‘nde akɔsama oko’ kofundama lo dikambo diande to, koko ndo lo dikambo diaso sho wanɛ wayɔsama ngasɔ, nɛ dia tekɔ la mbetawɔ le Ɔnɛ lakolola Yeso.” (Rɔmɔ 4:​23, 24) L’ɛnyɛlɔ ka Abrahama, sho pombaka monga la mbetawɔ, ndo l’elongamelo k’ɔnɛ alaka wa Jehowa wayokotshama. Pɔɔlɔ tetemalaka mbuta dikambo di’elongamelo kaso lo Rɔmɔ tshapita 5, dui diayotɔsɛdingola lo sawo diayela.

NGANDE WAYOYOKADIMOLA?

  • Kakɔna kakalange Pɔɔlɔ mbuta etena kakandafunde ɔnɛ “onto mbɔsamaka oko onto ɔlɔlɔ oma lo mbetawɔ koko aha oma l’etsha wɔtɔnɛ l’ɛlɛmbɛ”?

  • Lo ndjela kɛnɛ kakafunde Jakɔba, diɔtɔnganelo diakɔna diele lam’asa mbetawɔ l’etsha?

  • Ngande wakokaso mɛnya dia tekɔ la mbetawɔ oma l’etsha aso?

OSAMBO 28 Tɔtɔ la Jehowa ɔngɛnyi

a Sho kombolaka mbetawɔma le Nzambi ndo mbɔsama oko anto w’ɛlɔlɔ le nde. Lo nkamba la kɛnɛ kakafunde Pɔɔlɔ la Jakɔba, sawo nɛ diayɛnya lande na keso l’ohomba wa monga la mbetawɔ ndo etsha w’ɛlɔlɔ dia sho mbetawɔma le Jehowa.

b ELEMBETSHIELO W’ESATO: Pɔɔlɔ akakeketsha Akristo w’ase Juda dia vɔ ndeka mbidja yimba lo monga la mbetawɔ, koko aha “etsha w’ɛlɛmbɛ,” ɛnyɛlɔ oko ndɔta eshinga wa beela lo tokoma t’ahɔndɔ awɔ, nsala fɛtɛ k’Elekanelo ndo nsala mbekelo mɔtshi ya wɛdiamelo.

c ELEMBETSHIELO W’OSATO: Jakɔba akatokeketsha dia mɛnya mbetawɔ lo salɛka anto akina akambo w’ɛlɔlɔ, ɛnyɛlɔ lo kimanyiyaka ase wola.

    Ekanda wa l’Ɔtɛtɛla (1983-2025)
    Tomba
    Ɔtɔ
    • Ɔtɛtɛla
    • Kahana l'onto
    • Nango
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ɛlɛmbɛ w'okambelo
    • Awui wa sheke
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Ɔtɔ
    Kahana l'onto