Yasukanya la Nzambi
“Lam’alangɛ, etawɔ sho nkalola l’etshumanelo”
Onde wɛ akakambɛka Jehowa etena kɛmɔtshi? Onde wɛ ekɔ lo nkana yimba dia nyomôkambɛ nto koko wɛ ndjambolaka dia kana nde ayokolongola? Lam’alangɛ, adia sawo nɛ ndo diayela la yambalo tshɛ. Vɔ wakalɔngɔswama djekoleko lo dikambo diayɛ.
“LAKALƆMBAKA Jehowa dia nde mbetawɔ dimi nkalola l’etshumanelo ndo dia nde dimanyiyami kɔlɔ yakamosalɛ.” Kɛsɔ mbakate womoto ɔmɔ lakôdiama l’akambo wa mɛtɛ ndo lakayoyanganyaka l’etshumanelo. Onde wɛ mbôkaka kɛtshi? Onde wɛ ndjambolaka ɔnɛ: ‘Ngande wayaoka Nzambi lo dikambo dia wanɛ wakôkambɛka ntondo? Onde nde mbaohɔka? Onde nde nangaka dia vɔ “kalola l’etshumanelo”?’ Dia kadimola lo ambola asɔ, nyɛsɔ tɔsɛdingole ɛtɛkɛta wakafunde Jeremiya. Aha la tâmu, ekadimwelo ɛsɔ wayosalanganya otema ayɛ.—Adia Jeremiya 31:18-20.
Tende kɛnɛ kakatshutshuya Jeremiya dia mfunda ɛtɛkɛta ɛsɔ. Lo 740 N.T.D., ɛnɔnyi akumi la ntondo ka nshi ya Jeremiya, Jehowa aketawɔ dia diolelo dia waoho dikumi w’Isariyɛlɛ tɔlama lo lɔhɔmbɔ oma le ase Asuriya.a Nzambi aketawɔ dia mpokoso kɛsɔ mbakomɛ, nɛ dia wodja ande wakasale pɛkato ya weke efula, lo mɔnyɔla ɛhɛmwɛlɔ wakandawashaka le aprɔfɛta ande. (2 Khumi ya Dikanga 17:5-18) Onde vɔ wakatshikitanya dionga diawɔ l’ɔtɛ w’ɛhɛnyɔhɛnyɔ wakâkomɛ lo lɔhɔmbɔ, etena kakawakakitɔna la Nzambi ndo kakawangana etale la wodja awɔ wa lôtɔ? Onde Jehowa akawaohɛ lo pondjo? Onde nde aketawɔ dia vɔ nkalola dia ndjɔtɛmɔla nto?
“Dimi lakaleli kolo yami”
Anto asɔ wakakane yimba etena kakiwɔ lo lɔhɔmbɔ ndo wakayatshumuya. Jehowa akɛnyi woho wakawayatshumoya l’otema ɔtɔi. Hokamɛ woho wata Jehowa dia dionga ndo tokanyi taki l’ase Isariyɛlɛ waki lo lɔhɔmbɔ, wakawelɛka lo tshɛ kawɔ ɔnɛ Efarayima.
Jehowa akate ate: “Dimi lakuki Efarayima akiyana.” (Divɛsa 18) Nde akoke etena kakakiyanaka ase Isariyɛlɛ lam’akawalelaka l’ɔtɛ w’etombelo wa kɔlɔ wa pɛkato yawɔ. Nomb’ewo kɛmɔ mbutaka ɔnɛ: Etelo k’ɔnɛ “akiyana” koka nembetshiya “tɛtshatɛtshama la dive.” Vɔ waki oko ɔna la lotshito la ninginya ɔtɛ ande nɛ dia kandji kele lande l’ɔtɛ wa kɔlɔ kamondoyasalɛ lo kanyiya lɔsɛnɔ laki lande lakawɔ. (Luka 15:11-17) Anto asɔ akawate?
“We akansuya, . . . uku yana ya ngombe yahatekela lokoho.” (Divɛsa 18) Wodja waketawɔ dia wakakoke nongola dilanya. Ndo nto, vɔ waki oko yana ya ngɔmbɛ yahatekɛ lɔkɔhɔ. Dibuku dimɔ mbutaka ɔnɛ: Wɛdikelo ɔsɔ nangaka nembetshiya dia vɔ waki oko yana ya ngɔmbɛ “yahatakundjɔkundjɔ nɛ dia yɔ yatatɔmbɔkɔ oma lo lɔkɔhɔ.”
“Unkaluya, ku dimi layukalula, ne dia we keli [Jehowa, Nzambi k]ami.” (Divɛsa 18) L’okitshakitsha tshɛ, anto wakalɔmbɛ Nzambi. Vɔ wakashishɔ l’ɔtɛ wa kɔlɔ yawɔ, koko vɔ woyanga ekimanyielo dia nkalola ndo mbetawɔma le nde. Ekadimwelo kɛmɔ ka Bible (Contemporary English Version) mbutaka ɔnɛ: “Wɛ kele Nzambi kaso. Lam’alangɛ, etawɔ dia sho nkalola l’etshumanelo.”
“Dimi lakaleli kolo yami. . . . Dimi lakuki sonyi, lakalombo.” (Divɛsa 19) Wodja wakanyange l’ɔtɛ wa pɛkato yakawasale. Vɔ waketawɔ engwelo ndo kɔlɔ yawɔ. Vɔ wakoke sɔnyi, wakɔshi dia wambɔsɛkama ndo wakɛnya lonyangu lawɔ oko ‘anto wakɔmɔlawɔ lo pɛlɔhɛlɔ.’—Luka 15:18, 19, 21.
Ase Isariyɛlɛ wakayatshumoya. Wakayala la lɔkɔnyɔ l’efula, wakashola pɛkato yawɔ le Nzambi ndo wakakadimɔ oma lo mboka yawɔ ya kɔlɔ. Onde ndjatshumoya kawɔ kakalɛndja otema waki Nzambi? Onde nde aketawɔ dia vɔ mbokalolɛ?
“Dimi layuwukaka ketshi”
Jehowa aki la diɔtɔnganelo dia lânde nde l’ase Isariyɛlɛ. Nde akate ate: “Dimi leli umbutshi wa Isariyele. Efarayima keli on’ami l’enundu.” (Jeremiya 31:9) Onde papa ka ngandji koka ntona dia nongola ɔnande lamboyatshumoya l’otema ɔtɔi dia kɔlɔ yande? Lembetɛ woho wakɛnya Jehowa ngandji kele oko k’Ombutshi otsha le wodja ande.
“Undi, Efarayima kema on’ami a pami la ngandji? Ndi kema on’ami lulekimi nanga uka? Tena tshe diatumûhangwelaka, dimi latuwuhoka.” (Divɛsa 20) Ande woho woludi ɛtɛkɛta ɛsɔ la ngandji lee! L’ɛnyɛlɔ k’ombutshi washa anande dilanya dia wolo koko dioludi la ngandji, Nzambi akatshutshuyama dia ‘mbutɛ’ anande, dia mbaewola dia pɛkato yawɔ. Etena kakawatonaka mbôhokamɛ, nde akâtshike dia vɔ ntshɔ lo lɔhɔmbɔ, kana ntshika etshumanelo kande. Koko, kânga mbakandawashaka dilanya, nde kombaohɛka. Nde kokoka pondjo nsala dui sɔ. Papa ka ngandji hohɛka anande. Ko, ngande wakayaoke Jehowa etena kakandɛnyi dia anande wamboyatshumoya l’otema ɔtɔi?
“Diako mbatulungulaka utema ami lu dikambu diandi.b Dimi layuwukaka ketshi.” (Divɛsa 20) Jehowa akoke anande kɛtshi k’efula. Ndjatshumoya kawɔ ka l’otema ɔtɔi akananda otema ande ndo nde akalange dia vɔ mbokalolɛ. Oko ombutshi a pami la lo wɛɛla wa Yeso w’ɔna la lotshito, Jehowa akawaoke “ketshi” ndo nde aki la nsaki k’efula ka nongola anande wambokalolɛ.—Luka 15:20.
“Jehowa le, etawɔ dia dimi nkalola l’etshumanelo!”
Ɛtɛkɛta wele lo Jeremiya 31:18-20 tokimanyiyaka dia sho nshihodia ɔnɛ Jehowa mbokanaka ngandji ndo kɛtshi k’efula. Nzambi hohɛ wanɛ wakôkambɛka ntondo. Kayotota naka anto asɔ wolanga mbokalolɛ? Nzambi ekɔ ‘suke dia mbâdimanyiya.’ (Osambu 86:5) Nde hokaki wanɛ wamboyatshumoya l’otema ɔtɔi dia mbokalolɛ ɔkɔngɔ. (Osambu 51:17) Nde ngɛnangɛnaka dia mbalongola l’etshumanelo kande.—Luka 15:22-24.
Womoto lakatatɛkɛtshi l’etatelo ka sawo nɛ, akɔshi yɛdikɔ ya kalolɛ Jehowa ndo nde akatshu dia tɛnana l’Ɛmɛnyi wa Jehowa wa l’etshumanelo ka lo ngelo kawɔ. L’etatelo, nde akahombe ntondoya tokanyi ta kɔlɔ taki lande. Nde mbohɔka ate: “Lakɛnaka dia hakoke mbokama kɛtshi.” Koko, dikumanyi dia l’etshumanelo wakôkimanyiya dia nde nyomonga la lonyuma la dimɛna nto. L’otema woludi la lowando, nde mbutaka ate: “Ekɔ dui dia diambo efula lo woho waketawɔ Jehowa dia dimi nkalola l’etshumanelo.”
Naka wɛ lawɔ akakambɛka Jehowa ntondo ndo ekɔ lo kanyiya dia nyomokambɛ nto, kete ntshɔka dia tɛnana la Ɛmɛnyi wa Jehowa wa lo ngelo kanyu. Ohɔ dia Jehowa kadimolaka la ngandji ndo la kɛtshi tshɛ wanɛ wamboyatshumoya ndo wɔlɔmba ɔnɛ: “Lam’alangɛ, etawɔ dia sho nkalola l’etshumanelo.”
Alako wendana la woho wa mbadia Bible lo ngɔndɔ ka Nɛi:
[Nɔte ya l’ɛse ka dikatshi]
a Ntambe efula la ntondo, lo 997 N.T.D., Isariyɛlɛ akakahanyema lo waolelo ahende. Dimɔtshi aki diolelo dia Juda dia lo sidɛ diaki la waoho ahende. Dikina aki diolelo di’Isariyɛlɛ dia lo nɔrdɛ diaki la waoho dikumi, diakawelɛka nto ɔnɛ Efarayima l’ɔtɛ wakawaleke minyanyema.
b Lo nembetshiya etelo k’ɔnɛ otema nongola, okanda ɔmɔ wele l’atɔndɔ wendana l’okadimwelo wa Bible mbutaka ɔnɛ: “Ase Juda wakɔsaka dia l’otema w’onto mbohikami nsaki tshɛ.”