TSHAPITA 11

“Diwala dialemiami”

“Wadeye l’umaka nshi yaye y’olongo a pami ayali ongenongeno aye.”—TUKEDI 5:18.

1, 2. Dui diakɔna diayotɔsɛdingola, ndo lande na?

ONDE wɛ ambotshukana? Naka ɔsɔku, onde diwala diayɛ diekɔ kiɔkɔ y’ɔngɛnɔngɛnɔ kana onde wɛ ekɔ lo pomana l’ekakatanu wa wolo lo diwala? Onde wɛ l’olonganyi ayɛ hanyoyoleka mbokana? Onde wɛ ekɔ lo mbikikɛ ekakatanu wa lo diwala, koko hangɛnangɛna diwala diakɔ? Naka eelo, kete ondo wɛ ekɔ la lonyangu dia wɛ mɛna woho wambɔla dimama dia ngandji diaki la nyu ntondo. Oko weyɛ Okristo, aha la tâmu wɛ kombolaka dia diwala diayɛ tombola Jehowa Nzambi kokayɛ ngandji. Omalɔkɔ, ekakatanu wele layɛ nshi nyɛ mbeyaka monga kiɔkɔ ya lonyangu ndo y’ekiyanu le yɛ. Kânga mbediɔ ngasɔ, totake mbala kakɔ ɔtɔi dia ashi wambotshulɔ hayeyama tɔngɔna.

² Ɛlɔ kɛnɛ, ekɔ atshukanyi amɔtshi w’Akristo wele l’ɔngɛnɔngɛnɔ wambohomana l’ekakatanu efula lo lɔsɛnɔ lawɔ. Vɔ wamboyotana yoho ya keketsha dimama dia lam’asawɔ. Wɛ lawɔ kokaka monga l’ɔngɛnɔngɛnɔ w’efula lo diwala diayɛ. Lo woho akɔna?

LEKA NDJASUKANYA LA NZAMBI NDO L’OLONGANYI AYƐ

3, 4. Lande na kele atshukanyi wayoleka ndjasukanya naka vɔ sala la wolo dia ndeka ndjasukanya la Nzambi? Sha ɛnyɛlɔ.

³ Wɛ l’olonganyi ayɛ nyayoleka ndjasukanya naka nyu sala la wolo dia ndjasukanya la Nzambi. Lande na? Tɔshi ɛnyɛlɔ kɛnɛ: Ohɔsa dia anto ahende wekɔ la ntondo k’okundjikundji. Pami ekɔ lo wedi ɔmɔtshi w’okundjikundji ndo womoto ekɔ lo wedi okina. Vɔ akɔ ahende wekɔ lo tadɛ otsha la shɔdi y’okundjikundji akɔ. L’etatelo, vɔ mangana etale lam’asawɔ. Koko, lam’atawatetemala la mbidɛ otsha lo shɔdi mbatawaleke sukana. Onde wɛ ambɛna wetshelo waya oma lo ɛnyɛlɔ kɛsɔ?

⁴ Welo wadjayɛ dia ndeka kambɛ Jehowa olimu mbɛdima la welo wadjayɛ dia koma la shɔdi y’okundjikundji. Lam’ele wɛ mbokaka Jehowa ngandji, ekɔ oko wɛ ekɔ lo sala la wolo dia mbidɛ la shɔdi y’okundjikundji. Koko, naka wɛ l’olonganyi ayɛ mangana, kete ekɔ oko nyekɔ lo tadɛ lo ndjɛkɛ yotshikitanyi y’okundjikundji ɔsɔ. Ko kakɔna kayotomba etena kayonyotatetemalaka mbidɛ? Ekɔ mɛtɛ dia l’etatelo nyayɛna dia nyu mangana etale. Koko, lo yɛdikɔ y’efula yadjayɛ welo dia mbidɛ la shɔdi y’okundjikundji, mbuta ate dia ndjasukanya la Nzambi mbayoyoleka monga suke suke l’olonganyi ayɛ. Lo mɛtɛ, ndjasukanya la Nzambi mbele yoho yoleki tshɛ dimɛna y’atshukanyi ndjasukanya lam’asawɔ. Ko, ngande mɛtɛ wakokayɛ sala dikambo sɔ?

5. a) Naa yoho mɔtshi yakoka atshukanyi ndeka ndjasukanya la Jehowa? b) Ngande wɔsa Jehowa diwala?

⁵ Yoho mɔtshi ya wɛ l’olonganyi ayɛ mbidɛ lo shɔdi y’okundjikundji ele lo kitanyiya alako wele l’Ɔtɛkɛta wa Nzambi wendana la diwala. (Osambu 25:4; Isaya 48:17, 18) Tɔsɛdingole dako diakasha ɔpɔstɔlɔ Paulo lo dikambo sɔ. Nde akate ate: “Diwala dialemiami le antu tshe.” (Heberu 13:4) Kakɔna kalembetshiya dikambo sɔ? Tshɛkɛta “nɛmiyama” mendanaka la ɛngɔ kɔsama la nɛmɔ efula ndo kele oshinga wolo. Ngasɔ mɛtɛ mbɔsa Jehowa diwala, mbuta ate nde diɔsaka la nɛmɔ di’efula.

NGANDJI K’OMA K’ƐSE OTEMA KOKAYƐ JEHOWA KAKOTSHUTSHUYA

6. Kakɔna kɛnya dako diakasha Paulo lo kɛnɛ kendana la diwala, ndo lande na kele ekɔ ohomba mbohɔka dui sɔ?

⁶ Lo mɛtɛ, oko weyɛ okambi waki Nzambi, wɛ l’olonganyi ayɛ nyamboshilaka mbeya dia diwala diekɔ ɛngɔ ka nɛmɔ ndo k’ekila. Jehowa ndamɛ mbakashikikɛ diwala. (Mateu 19:4-6) Koko, naka wɛ ekɔ l’ekakatanu lo diwala diayɛ, kete aha mbeya tsho dia diwala diekɔ ɛngɔ ka nɛmɔ mbakoka kotshutshuya wɛ l’olonganyi ayɛ dia salanɛka akambo la ngandji ndo la dilɛmiɛlɔ. Ko lâsɔ, kakɔna kayokotshutshuya dia wɛ sala dikambo sɔ? Tolembete dimɛna woho wakatɛkɛta Paulo dikambo dia nɛmiya diwala. Nde kombuta ate: “Diwala diekɔ la nɛmɔ,” koko nde akate ate: “Diwala dialɛmiyame.” Paulo kombutaka tsho kɛnɛ kakandɛnaka anto wasala, koko nde akakeketshaka anto dia sala dui sɔ.a Mbeya otshikitanu ɔsɔ mbeyaka keketsha yɛdikɔ yayɛ ya nyomɔhɛtshahɛtsha nɛmɔ diakayashaka olonganyi ayɛ. Lande na kediɔ ngasɔ?

7. a) Wadjango akɔna wa lo Afundelo wakitanyiyaso, ndo lande na? b) Etombelo akɔna w’ɛlɔlɔ waya lo kitanyiya wadjango waki Nzambi?

⁷ Ohokanyiya yema woho wɔsayɛ wadjango akina wele lo Afundelo, ɛnyɛlɔ oko didjango dia mbetɛ anto ambeki kana dia sanganaka kâmɛ dia tɛmɔla. (Mateu 28:19; Heberu 10:24, 25) Ekɔ mɛtɛ dia hatongaka nshi tshɛ wɔdu dia kitanyiya wadjango asɔ. Anto wasambishayɛ mbeyaka monga la wendjodi, kana olimu wa l’emunyi wakambayɛ mbeyaka kɔlɛndja efula polo lo konya wɔtwɛlɔ wa lo nsanganya y’Akristo dui dia wolo efula. Kânga mbediɔ ngasɔ, wɛ tetemalaka sambisha losango la Diolelo ndo wɛ tetemalaka mbɔtɔ lo nsanganya y’Akristo. Ndoko onto lakoka koshimba, oyadi kânga Satana. Lande na? Nɛ dia ngandji k’oma k’ɛse otema kokayɛ Jehowa kotshutshuyaka dia wɛ kitanyiya wadjango ande. (1 Joani 5:3) Etombelo akɔna w’ɛlɔlɔ waya oma lo dui sɔ? Ndjashaka l’olimu w’esambishelo ndo mbɔtɔka lo nsanganya koshaka wɔladi wa l’etei k’otema ndo ɔngɛnɔngɛnɔ w’efula nɛ dia wɛ mbeyaka dia wɛ ekɔ lo sala lolango la Nzambi. Wɔladi wa l’etei k’otema ndo ɔngɛnɔngɛnɔ kokeketshaka. (Nehemiya 8:10) Wetshelo akɔna wakondjaso lanɛ?

8, 9. a) Kakɔna kayokoka totshutshuya dia kitanyiya dako diata dia mbɔsaka diwala la nɛmɔ, ndo lande na? b) Awui akɔna ahende wayangaso sɛdingola?

⁸ Oko wele ngandji k’efula kokayɛ Nzambi kotshutshuyaka dia wɛ kitanyiya didjango diatɔlɔmba dia sho sambisha ndo sanganaka kâmɛ kânga l’atei w’ekakatanu, woho akɔ wâmɛ mbele, ngandji kokayɛ Jehowa kokaka kotshutshuya dia wɛ kitanyiya dako di’oma lo Afundelo diata ɔnɛ: “Diwala dialemiami,” oyadi kânga etena kɛnama dia dui sɔ diekɔ wolo. (Heberu 13:4; Osambu 18:29; Undaki 5:4) Ndo nto, oko watshɔkɔla Nzambi welo wadjayɛ dia sambisha ndo mbɔtɔka lo nsanganya, mbele Jehowa mɛnaka ndo tshɔkɔlaka welo wadjayɛ dia mbɔsaka diwala diayɛ la nɛmɔ.—1 Tesalonika 1:3; Heberu 6:10.

⁹ Ko ngande wakokayɛ mbɔsaka diwala diayɛ la nɛmɔ? Wɛ pombaka mbewɔ dionga diakoka ndanya diwala diayɛ. Lâdiko dia lâsɔ, wɛ pombaka sala akambo wayokeketsha dimama dia diwala diayɛ.

NYEWƆ ƐTƐKƐTA NDO LƆKƐWƆ LAKOKA SHISHA NƐMƆ DIA DIWALA

10, 11. a) Dionga diakɔna diahasha diwala nɛmɔ? b) Dimbola diakɔna diahombaso mumbola olonganyi aso?

¹⁰ Okristo ɔmɔtshi wa womoto wotshukami akate ambeta ɛnɔnyi ɛmɔtshi ɔnɛ: “Dimi nɔmbaka Jehowa dia nde mbishami wolo wa mbikikɛ.” Wa mbikikɛ na? Nde akate ate: “Omɛmi pomuyakami oma lo ɛtɛkɛta. Anto hawɛnyi mpota shɔ, koko nde tshidiaka asolo ami la ɛtɛkɛta wele oko: ‘Wɛ ekɔ mɛtɛ tshondo ya wotsho le mi!’ ndo ‘Wɛ ekɔ womoto l’anyanya!’” Womoto ɔsɔ tɛkɛtaka dia dui dimɔtshi di’ohomba efula, mbuta ate ɛtɛkɛta wa kɔlɔ watondjanɛ atshukanyi.

¹¹ Ekɔ mɛtɛ kɔlɔ efula di’elonganyi w’Akristo tondjanɛka ɛtɛkɛta wa kɔlɔ wakoka pomuya mpota yahakɔnɔ esadi! Mbokɛmaka hwe dia diwala diatondjanɛ atshukanyi ɛtɛkɛta wa kɔlɔ efula bu la nɛmɔ. Onde ngasɔ mbeyɛ wɛ l’olonganyi ayɛ? Yoho mɔtshi ya mbeya dui sɔ ele lo mumbola olonganyi ayɛ l’okitshakitsha tshɛ ɔnɛ: “Shɛngiya yakɔna yele l’ɛtɛkɛta ami le yɛ?” Naka olonganyi ayɛ ambokotɛ dia mbala efula ɛtɛkɛta ayɛ mboshaka pâ l’asolo, kete wɛ pombaka monga suke dia tshikitana.—Ngalatiya 5:15; Efeso 4:31.

12. Ngande wakoka Nzambi mbɔsa dia kɛnɛ tshɛ kasala onto dia mbɔtɛmɔla kekɔ anyanya?

¹² Ohɔka dia yoho yakambayɛ la lolemi layɛ lo diwala ekɔ la shɛngiya lo diɔtɔnganelo diasayɛ la Jehowa. Bible mbutaka ɔnɛ: “Naka untu ambuyakana ati: Otemodi w’ololo mbendi, keli hashimbi lulimi landi, ndi ambuyadimbiya l’utema andi. Otemwelo andi eko anyanya.” (Jakoba 1:26) Ɛtɛkɛta ayɛ kakatana l’ɔtɛmwɛlɔ ayɛ. Bible hasukɛ kanyi y’ɔnɛ kɛnɛ tshɛ kasala onto la ngelo ekɔ dui di’anyanya naka nde ekɔ lo mbuta dia nde ekɔ lo kambɛ Nzambi. Toyakesake, ɔsɔ ekɔ dikambo di’ohomba efula. (1 Petero 3:7) Wɛ mbeyaka monga l’akoka ndo l’ohetoheto l’olimu wa Nzambi, koko naka wɛ tondjɛka olonganyi ayɛ ɛtɛkɛta wa lɔlɛngɔ l’okonda, kete wɛ hɔshi diwala la nɛmɔ ndo Nzambi mbeyaka mɛna dia kɛnɛ tshɛ kasalayɛ dia mbɔtɛmɔla kekɔ anyanya.

13. Ngande wakoka olonganyi ɔmɔtshi mbisha osekande pâ l’asolo?

¹³ Elonganyi pombaka nto mbidja yimba diaha mbishana pâ l’asolo lo toho tɔmɔtshi. Tɔsɛdingole bɛnyɛlɔ pende nɛ: Mama kɛmɔtshi kodia ana ndamɛ mbelɛka Okristo ɔmɔtshi wele la wadi lo telefɔnɛ dia nyanga alako mbala efula ndo vɔ sawolaka asawo w’etale. Ɔnangɛso ɔmɔtshi l’onyemba sambishaka wenya efula kâmɛ la kadiyɛso kɛmɔtshi kambotshukama lomingu tshɛ. Akristo wotshukami asɔ mbeyaka monga l’eyango w’ɛlɔlɔ, ko shɛngiya yakɔna yele la lɔkɛwɔ lawɔ le elonganyi awɔ? Womoto ɔmɔtshi lakahomana la dikambo dia ngasɔ akate ate: “Mɛna di’omɛmi mbetshaka wenya efula ndo ndjashaka efula le kadiyɛso kekina ka l’etshumanelo mbishakami pâ efula l’asolo. Dimi ndjaokaka dia dimi bu la nɛmɔ.”

14. a) Ɔkɛndɛ akɔna wendana l’atshukanyi wɔtɛkɛtami lo Etatelu 2:24? b) Dimbola diakɔna diahombayɛ ndjambola?

¹⁴ Mbokɛmaka hwe lande na kele Okristo wa womoto ɔsɔ ndo akina wahomana l’akambo wa ngasɔ mongaka la pâ efula. Elonganyi awɔ hawokitanyiya didjango diaki Nzambi di’ohomba efula diendana la diwala, diata ɔnɛ: “Pami ayutshika shi la nyangu, ayumamana la wadendi.” (Etatelu 2:24, sho mbɛnganyisha alɛta ango.) Ekɔ mɛtɛ dia wanɛ wambotshukana wâkatetemala nɛmiya ambutshi awɔ, koko Nzambi akalɔngɔsɔla dia ɔkɛndɛ woleki tshɛ le wɔ ele wa kotshɛ elonganyi awɔ ehomba awɔ. Woho akɔ wâmɛ mbele, Akristo nangaka asekawɔ ambetawudi koko ɔkɛndɛ awɔ woleki tshɛ ele wa mbetsha wenya l’elonganyi awɔ. Ɔnkɔnɛ, etena ketsha Akristo wambotshukana wenya efula lo yoho ya kɔlɔ kana kɔtɔnganɛwɔ lo yoho ya tshambandeko l’asekawɔ ambetawudi, djekoleko wanɛ wele bu apami kana wamato oko vɔ, dui sɔ tondjaka ewanu lo awala awɔ. Onde dui sɔ mbele kiɔkɔ y’ekakatanu lo diwala diayɛ? Yambola ɔnɛ: ‘Onde dimi mɛtɛ mbetshaka wenya kambe la olonganyi ami, mbodjaka yimba ndo ndjashaka le nde lo woho wahombami mbosalɛ?’

15. Lo ndjela Mateu 5:28, lande na kahomba atshukanyi w’Akristo mbewɔ dia ndjasha efula le onto lele bu pami kana womoto oko vɔ?

¹⁵ Lâdiko dia lâsɔ, atshukanyi w’Akristo wayasha lo yoho ya kɔlɔ le anto wele bu apami kana wamato oko vɔ ndjadjaka lo wâle. Lonyangu ko, atshukanyi amɔtshi w’Akristo wakayonga la ngandji ka lam’asa pami la womoto le anto amɔtshi wakawayashaka efula le wɔ. (Mateu 5:28) Ndo dui sɔ diakayakonyaka dia vɔ sala akambo wahasha diwala nɛmɔ. Tende kɛnɛ kakate ɔpɔstɔlɔ Paulo lo dikambo sɔ.

“ANTU TAWUNANAKI”

16. Didjango diakɔna diakasha Paulo lo kɛnɛ kendana la diwala?

¹⁶ L’ɔkɔngɔ wa Paulo mbisha dako diata dia “diwala dialemiami,” nde akakotsha ate: “Antu tawunanaki, ne dia [Nzambi] ayulumbuya akanga a munanyi la luseka.” (Heberu 13:4) Dieyanelo diaha la vadi salemaka paka lo diwala. Ɔnkɔnɛ, Akristo kitanyiyaka ɛtɛkɛta wakasambiyama wata ɔnɛ: “Wadeye l’umaka nshi yaye y’olongo a pami ayali ongenongeno aye.”—Tukedi 5:18.

17. a) Lande na kele Akristo hawohombe sɛngiyama la woho wɔsa andja ɔnɛ loseka? b) Ngande wakokaso mbokoya Jɔbɔ?

¹⁷ Ɔnɛ leyana l’onto okina lele kema olonganyi ande mɛnyaka dia nde halɛmiya ɛlɛmbɛ waki Nzambi wendana la lɔkɛwɔ. Lo mɛtɛ, ɛlɔ kɛnɛ anto efula mbɔsaka loseka oko tshelo yele bu kɔlɔ. Koko, aha woho wɔsa anto akina loseka mbahomba monga la shɛngiya lo woho wɔsa Akristo dikambo sɔ. Vɔ mbeyaka dia l’ekomelo, aha anto koko, “[Nzambi mb]ayulumbuya akanga a munanyi la luseka.” (Heberu 10:31; 12:29) Diakɔ diele Akristo wa mɛtɛ salaka la wolo dia kitanyiya wadjango waki Jehowa wendana la dikambo sɔ. (Romo 12:9) Tohɔ kɛnɛ kakate owandji wa nkumbo Jɔbɔ ate: “Dimi lakalakana l’ashu ami.” (Jobo 31:1) Eelo, dia mbewɔ tshelo tshɛ yakoka mbakonya lo loseka, Akristo wa mɛtɛ namaka washo awɔ ndo hawoke washo awɔ dia kombola onto lele bu pami kana womoto oko vɔ lele bu olonganyi awɔ.—Enda Okotsha wele l’ɔtɛ a dui ɔnɛ: “Kɛnɛ kata Bible lo dikambo di’odiakelo wa diwala ndo di’okakitɔnelo.”

18. a) Ngande wɔsa Jehowa loseka? b) Woho akɔna wɔtɔnɛ loseka la ɔtɛmwɛlɔ wa dikishi?

¹⁸ Ngande wɔsa Jehowa loseka? Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ tokimanyiyaka dia sho mbeya woho wɔsa Jehowa loseka. Lo Isariyɛlɛ, onto lakasalaka loseka ndo ɔnɛ lakatɛmɔlaka dikishi wakakokaka nongola dilanya dia nyɔi. (Akambu w’Asi Lewi 20:2, 10) Onde sho kokaka mɛna woho wɔtɔnɛ awui ahende asɔ? Ose Isariyɛlɛ lakatɛmɔlaka ekishi akɔnyɔlaka sheke yakandadje la Jehowa. Woho akɔ wâmɛ mbele, ose Isariyɛlɛ lakasalaka loseka akɔnyɔlaka sheke yakandadje l’olonganyi ande. Vɔ akɔ ahende waki la lokeso. (Etumbelu 19:5, 6; Euhwelu k’Elembe 5:9; Malaki 2:14) Diakɔ diele vɔ akɔ ahende waki l’onongo la ntondo kaki Jehowa, Nzambi ka kɔlamelo ndo kahombaso ndjaɛkɛ le nde.—Osambu 33:4.

19. Kakɔna kakoka keketsha yɛdikɔ yakɔshi Okristo yaha sala loseka, ndo lande na?

¹⁹ Ekɔ mɛtɛ di’Akristo bu l’ɛse k’Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ. Koko mbohɔ dia l’Isariyɛlɛ w’edjedja loseka lakɔsamaka oko pɛkato ka woke mbeyaka keketsha yɛdikɔ yakɔshi Akristo yaha sala loseka. Lande na? Tɔshi ɛnyɛlɔ kɛnɛ: Onde wɛ ayokoka mbɔtɔ l’ɔtɛmwɛlɔ ɔmɔtshi, mbika adwe ndo nɔmba la ntondo k’ekishi kɛmɔtshi? Wɛ ayokadimola ɔnɛ: ‘Hasalaki dikambo sɔ pondjo!’ Onde wɛ ayosala dikambo sɔ naka vɔ kolaka dia kosha falanga efula? Wɛ ayokadimola nto ɔnɛ: ‘Ndoko kânga lushi!’ Lo mɛtɛ, Akristo wa mɛtɛ hawetawɔ kanyi ya salɛ Jehowa kɔlɔ lo tɛmɔla ekishi. Woho akɔ wâmɛ mbele, Akristo pombaka tona kanyi ya salɛ Jehowa Nzambi ndo olonganyi awɔ kɔlɔ lo sala loseka oyadi dui diakɔna diakoka mbatshutshuya dia vɔ sala dikambo sɔ. (Osambu 51:1, 4; Kolosai 3:5) Hatetawɔki pondjo dia sala dui dimɔtshi diayɔngɛnyangɛnya Satana ndo diayɔnyɔla Jehowa ndo ekila ka diwala lo yoho y’efula.

WOHO WA KEKETSHA DIMAMA DIA DIWALA DIAYƐ

20. Kakɔna kakakomɛ awala amɔtshi? Sha ɛnyɛlɔ.

²⁰ Lâdiko dia mbewɔ lɔkɛwɔ lakoka shisha nɛmɔ dia diwala, wanya akɔna wakokayɛ takola dia nyomɔhɛtshahɛtsha dilɛmiɛlɔ diayɛ otsha le olonganyi ayɛ? Dia kadimola lo dimbola sɔ, ɔsa dia diwala diekɔ oko luudu. Ɛtɛkɛta w’amɛna, etsha w’amɛna ndo toho tokina takokayɛ mɛnya dia wɛ nɛmiyaka olonganyi ekɔ diangɔ di’elangala dialɛnga luudu. Naka wɛ ndjaokaka dia wɛ ekɔ suke l’olonganyi ayɛ, kete diwala diayɛ diekɔ oko luudu lɔlɛngami dimɛna ndo lele la dangi dia dimɛna. Naka ngandji kayɛ kambokitakita, kete ekɔ oko dɛngalɛnga sɔ diambotatɛ shishɔ yema yema ndo diwala diayɛ diaya oko luudu laha la dɛngalɛnga ndo la mukubu. Lam’ele wɛ ekɔ la nsaki ka kitanyiya didjango diaki Nzambi diata dia “diwala dialemiami,” wɛ ayosala la wolo dia nɔngɔsɔla dikambo sɔ. Ɛngɔ ka nɛmɔ ndo k’oshinga wolo nɔmbaka dia kilɔngɔsɔlaka. Ngande wakokayɛ sala dui sɔ? Ɔtɛkɛta wa Nzambi mbutaka ɔnɛ: “Uma lu yimba, katukamaka luudu; ndu uma l’ewu, katulushikimalaka. Uma lu yimba, mbatululaka mvudu ya l’etei [la] diango tshe di’ololo la di’ushinga a wulu.” (Tukedi 24:3, 4) Tende woho wakoka mbɔtɔnɛ ɛtɛkɛta ɛsɔ la diwala.

21. Ngande wakokayɛ ndjakeketshaka yema yema dimama dia diwala diayɛ? (Enda ndo lo kiombo yele l’ɔte a dui ɔnɛ: “Ngande wakokami ndowanya diwala diami?”)

²¹ L’atei wa ‘diangɔ di’oshinga wolo’ diatanema lo nkumbo kele l’ɔngɛnɔngɛnɔ mbele ndo waonga anɛ: ngandji ka mɛtɛ, wɔma wa Nzambi ndo mbetawɔ ka nge. (Tukedi 15:16, 17; 1 Petero 1:7) Waonga asɔ keketshaka dimama dia diwala. Ko onde wɛ akalembete woho walola luudu lɔtɛkɛtami lo yokedi shɔ la diangɔ di’oshinga wolo? “Uma lu yimba.” Eelo, etena kakamba atshukanyi la ewo k’oma lo Bible, tɔ kekɔ la wolo wa tshikitanya tokanyi tawɔ ndo nyomɔhɛtshahɛtsha ngandji ka lam’asawɔ. (Romo 12:2; Filipi 1:9) Omalɔkɔ, mbala tshɛ kadjasɛyɛ kâmɛ l’olonganyi ayɛ ndo kasɛdingolanyu divɛsa dimɔtshi dia Bible, ɛnyɛlɔ oko divɛsa dia lushi la lushi kana sawo dimɔtshi di’oma lo Tshoto y’Etangelo kana Réveillez-vous ! diendana la diwala, ekɔ oko nyekɔ lo sɛdingola ɛngɔ kɛmɔtshi kakoka nɛnga luudu lanyu. Etena kakotshutshuya ngandji kokayɛ Jehowa dia wɛ kamba l’alako womayɛ la sɛdingola lo diwala diayɛ ekɔ oko onto ladja ɛlɛngalɛnga kɛmɔtshi lo ‘luudu la l’etei.’ Lo sala ngasɔ, mbayonyokaloya mukubu ndo dɛngalɛnga diaki lo diwala dianyu ntondo.

22. Ɔngɛnɔngɛnɔ akɔna wakoka monga la so naka sho mbidja welo dia keketsha diwala diaso?

²² Lo mɛtɛ, mbeyaka mbɔsa etena k’otale ndo mbidja welo dia kaloya dɛngalɛnga sɔ ɔtɔi l’ɔtɔi. Koko, naka wɛ mbidja welo, kete wɛ ayonga l’ɔngɛnɔngɛnɔ waya lo mbeya dia wɛ ekɔ lo kitanyiya didjango di’oma lo Bible diata ɔnɛ: ‘Nyongake anto wa ntondo lo nɛmiyana.’ (Romo 12:10; Osambu 147:11) Kɛnɛ koleki tshɛ ele, welo wadjayɛ l’otema ɔtɔi dia mbisha diwala diayɛ nɛmɔ wayokokimanyiya dia wɛ tshikala lo ngandji ka Nzambi.

[Nɔtɛ ka l’ɛse ka dikatshi]

[Kiombo ya lo lɛkɛ 131]

NGANDE WAKOKAMI NDOWANYA DIWALA DIAMI?

Tɔndɔ: “Pami tshe ukaki wadendi ngandji uku ayaukandi ndame, ndu wadi alemiaki umendi.”—Efeso 5:33.

Ambola amɔtshi wakokayɛ ndjambola

▪ Naa waonga w’ɛlɔlɔ wele l’olonganyi ami, ndo ngande wakokami mbɛnya dia dimi mbɔngɛnangɛnaka?—Tukedi 14:1; 31:29; 1 Petero 3:1, 6; 4:8.

▪ Onde dimi nɛmiyaka olonganyi ami lo sala la wolo dia shihodia tokanyi ndo nsaki yande?—Filipi 2:4.

▪ Onde dimi mongaka suke dia minya washo lo tɔkɔmɔkɔmɔ t’olonganyi ami?—Mateu 6:14, 15.

▪ Etena kakɔna kakamewoya olonganyi ami mbala k’ekomelo woho wolangami?—Limbu la Solomona 2:9-14.

▪ Eyango akɔna wa lo nyuma watatawese?—Mateu 6:33, 34; 1 Koreto 9:24-27.

▪ Yɛdikɔ yakɔna yakokami mbɔsa dia keketsha olonganyi ami dia nde mbadiaka Bible ndo sɛdingolaka divɛsa dia lushi la lushi kâmɛ la mi?

[Osato wa lo lɛkɛ 122]

Etena kakamba anto la ewo ka lo Bible, tɔ kekɔ la wolo wa keketsha diwala diawɔ