Tshapita 5
Ɔtɛmwɛlɔ Waki Na Wetawɔ Nzambi?
1. Kakɔna kakalange omoto ɔmɔtshi l’Ose Samariya mbeya lo kɛnɛ k’endana l’ɔtɛmwɛlɔ?
ONDE ndoko lushi lakayayambola wate: ‘Ɔtɛmwɛlɔ waki na wetawɔ Nzambi?’ Ondo dimbola dia ngasɔ diakaye lo yimba yaki omoto ɔmɔtshi lam’akandatɛkɛtaka la Yeso Kristo suke l’Okongo wa Ngarizimɛ, la Samariya. Lam’akandakotola yambalo yande dia mbɛ̂nya otshikitanelo waki l’asa ɔtɛmwɛlɔ w’Ase Samariya la wɔnɛ w’Ase Juda, nde akate ate: “Watshesu wakatemolaka l’ukungu one, ku nyu mvutaka nyati: La Jerusalema keli dihuli diahumba antu ntemola.” (Joani 4:20) Onde Yeso akatɛ omoto l’Ose Samariya ɔsɔ ɔnɛ Nzambi mbetawɔka ɛtɛmwɛlɔ tshɛ? Onde nde akate ɔnɛ ekɔ akambo amɔtshi wakashikikɛma walɔmbama dia ngɛnyangɛnya Nzambi?
2. Kakɔna kakate Yeso lam’akandakadimolaka omoto l’Ose Samariya?
2 Okadimwelo waki Yeso wa diambo v’ɔnɛ: “Etena kambukuka, kahanyotemola Papa paka l’ukungu one, kuyanga la Jerusalema.” (Joani 4:21) L’edja k’efula, Ase Samariya wakokaka Jehowa wɔma ndo wakatɛmɔlaka tozambizambi tokina l’Okongo wa Ngarizimɛ. (2 Khumi ya Dikanga 17:33) Kakianɛ, Yeso Kristo akate dia, ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ kema l’ohomba wa salema nto lo dihole sɔ kana la Jerusalɛma.
TƆTƐMƆLƐ NZAMBI LO NYUMA LA LO MƐTƐ
3. (a) Lande na kele Ase Samariya kombeyaka Nzambi mɛtɛ? (b) Woho akɔna wakayokokaka Ase Juda amɔtshi waki la kɔlamelo l’anto akina ndjeya Nzambi?
3 Yeso akatetemala mbutɛ omoto l’Ose Samariya ate: “Nyu nyatotemolaka kahanyeyi. Shu tatotemoka keyasu, ne dia panda keko uma le asi Juda.” (Joani 4:22) Ase Samariya waki la tokanyi t’ɛtɛmmwɛlɔ ta kashi ndo waketawɔka paka abuku atanu wa ntondo wa lo Bible ato ɔnɛ vɔ mbakasambiyama oma le Nzambi—ndo, lo ndjela tokanyi tawɔ hita, paka abuku akɔ asɔ ato mbakeyamaka oko Abuku Atanu wa ntondo wa lo Bible waki Ase Samariya. Diɔ diakɔ diakiwɔ kombeyaka Nzambi mɛtɛ. Koko, Ase Juda wakalongola ewo k’Afundelo. (Romo 3:1, 2) Afundelo wakasha Ase Juda waki la kɔlamelo ndo anto akina tshɛ wakalangaka mpokamɛ, kɛnɛ kakiwɔ l’ohomba dia mbeya Nzambi.
4. Lo ndjela kɛnɛ kakate Yeso, kakɔna kakahombe Ase Juda la Ase Samariya sala di’ɔtɛmwɛlɔ awɔ mbetawɔma le Nzambi?
4 Mɛtɛ, Yeso akɛnya dia, oyadi Ase Juda kana Ase Samariya wakahombe nɔngɔsɔla yoho yawɔ y’ɔtɛmwɛlɔ dia vɔ ngɛnyangɛnya Nzambi. Nde akate ate: “Etena kambukuka, keko kakiane, atemodi wa mete wayotemola Papa lu [n]yuma la lu mete, ne dia antu wa wuhu oso mbalanga Papa ndjala atemodi ande. [Nzambi, NW] eko Nyuma. Wane watôtemolaka, dieli la wo dia mbôtemola lu [n]yuma la lu mete.” (Joani 4:23, 24) Sho pombaka tɛmɔla Nzambi “lu [n]yuma,” lam’ayototshutshuyamaka oma l’etema aso woludi la mbetawɔ ndo la ngandji. Sho kokaka tɛmɔla Nzambi ‘lo mɛtɛ’ lam’ayotekaka Bible, Dui diande, ndo lam’ayotɔ̂tɛmɔlaka lo ndjela mɛtɛ kande koshwami. Onde wɛ ekɔ la saki k’efula ka sala dikambo sɔ?
5. (a) “Tɛmɔla” kɛdikɛdi na? (b) Kakɔna kahombaso sala naka sho nangaka di’ɔtɛmwɛlɔ aso mbetawɔma le Nzambi?
5 Yeso akatɛtɛ ɔnɛ Nzambi nangaka ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ. Dikambo sɔ mɛnyaka ɔnɛ weoho ɛmɔtshi w’ɛtɛmwɛlɔ wahetawɔma lo asho wa Jehowa wekɔ. Tɛmɔla Nzambi kɛdikɛdi mbosha dilɛmiɛlɔ diɔsɔhanyemi la wɔma ndo mbokambɛ olimu w’ekila. Naka wɛ tolangaka nɛmiya owandji ɔmɔtshi a woke, kete woho akɔ wâmɛ mbahombayɛ monga la saki k’efula ka mbokambɛ ndo ka sala akambo wɔ̂ngɛnyangɛnya. Naka ɔsɔku mbasalaso, kete mɛtɛ sho nangaka ngɛnyangɛnya Nzambi. Aha paka mbutaka tsho ɔnɛ: ‘Ɔtɛmwɛlɔ ami sunganaka le mi,’ koko sho pombaka ndjashikikɛ dia mbeya kana ɔtɛmwɛlɔ aso mbɔtɔnɛka la kɛnɛ kalɔmba Nzambi.
TOSALAKE LOLANGO LA SHƐSO
6, 7. Lande na kahetawɔ Yeso anto amɔtshi wayasɛma ɔnɛ ambeki ande mbewɔ?
6 Tâle Mateu 7:21-23 kele tênde kana sho kokaka shikikɛ dikambo dimɔtshi di’ohomba efula diɛnya ɔnɛ kana Nzambi mbetawɔka ɛtɛmwɛlɔ tshɛ. Yeso akate ate: “Aha untu tshe latumbetaka ati: Khumadiondjo, Khumadiondjo, kayoto lu diulelu dia l’ulungu. Keli paka one latutshaka lulangu la Papa leli l’ulungu. Lushi loso, antu efula wayumvutela vati: Khumadiondjo, Khumadiondjo, shu kumvutaka akambu wahatayi lu lukumbu laye, shu kuntundjaka edienge lu lukumbu laye, shu kuntshaka akambu wa mamba efula lu lukumbu laye? Ku dimi layâhunwela nti: Dimi halanyeyi nduku yema. Nyumanganeli, nyu atshi wa kolo.”
7 Mbetawɔ Yeso Kristo oko Nkumadiɔndjɔ ekɔ ohomba l’ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ. Koko, divɛsa sɔ mɛnyaka ɔnɛ: ekɔ dikambo dimɔtshi diele kema l’ɔtɛmwɛlɔ waki efula ka wanɛ wayasɛma ɔnɛ ambeki wa Yeso mbewɔ. Nde akate ɔnɛ amɔtshi wayosala “akambu wa mamba,” wele oko ɛkɔnwɛlɔ wa l’ahindo wasɛmawɔ. Koko, vɔ hawosale kɛnɛ kakate Yeso ɔnɛ kekɔ ohomba efula. Vɔ hawosale “lulangu la [She].” Naka sho nangaka ngɛnyangɛnya Nzambi, kete sho pombaka mbeka ɔnkɔnɛ wele lolango la Shɛso ko lisala.
EWO K’OSHIKA—EKOKELO
8. Naka sho nangaka sala lolango la Nzambi, kakɔna kalɔmbama, ndo tokanyi takɔna ta kashi tahombaso mbewɔ?
8 Sho pombaka monga la ewo k’oshika ka Jehowa Nzambi la ka Yeso Kristo dia sho sala lolango la Nzambi. Ewo ka ngasɔ tɔlaka otsha lo lɔsɛnɔ la pondjo. Lâsɔ mɛtɛ, sho tshɛ tayolanga mbidja yimba dia kondja ewo k’oshika k’oma lo Bible, Dui dia Nzambi. Amɔtshi mbutaka ɔnɛ ndoko ohomba wa ndjakiyanya naka tekɔ lo kanyiya ɔnɛ tekɔ l’otema w’ɔlɔlɔ ndo tekɔ l’ohetoheto l’ɔtɛmwɛlɔ aso. Akina sɛmaka ɔnɛ: ‘Naka wɛ ekɔ la ewo ka yema tshitshɛ, kete yema tshitshɛ mbakɔlɔmbawɔ.’ Koko, Bible tokeketshaka dia sho pama lo ewo ka Nzambi ndo k’asangwelo ande.—Efeso 4:13; Filipi 1:9; Kolosai 1:9.
9. Woho akɔna watokokɛ ewo k’oshika, ndo lande na keso l’ohomba w’ekokelo ka ngasɔ?
9 Ewo ka ngasɔ tokokɛka di’aha ɔtɛmwɛlɔ aso mbisana l’akambo wa mindo. Ɔpɔstɔlɔ Paulo akatɛkɛta dikambo di’etongami kɛmɔtshi ka lo nyuma kayasɛma ate “ondjelo a yanyi” mbemi. (2 Koreto 11:14) Ɔnkɔnɛ, etongami ka lo nyuma kɛsɔ kayashɛ—Satana—ekɔ lo pemba dia tonganyiya ɔnɛ kele tosale akambo wahɔtɔnɛ la lolango la Nzambi. Ndo ditongami dikina dia lo nyuma diakɔtɔ l’ɔnɔngɔ waki Satana mbakalanya ɔtɛmwɛlɔ w’anto, nɛ dia Paulo akate ate: “Elambu watulambulaka asi wedja, edienge mbatuwalambulaka, aha [Nzambi, NW].” (1 Koreto 10:20) Woho akɔ wâmɛ mbatokanaka anto efula ɔnɛ vɔ wekɔ lo tɛmɔla Nzambi lo yoho y’ɔlɔlɔ, tete le hawosale kɛnɛ kalanga Nzambi. Vɔ wakanganyiyama l’ɔtɛmwɛlɔ wa kashi ndo wa mindo. Tayonyomeka akambo efula w’endana la Satana nde l’ɛdiɛngɛ l’ɔkɔngɔ diko, koko atunyi wa Nzambi asɔ wamboyashikikɛka dia nanya ɔtɛmwɛlɔ w’anto.
10. Kakɔna kahombayɛ sala naka onto ɔmɔtshi ambodja lɔlɛngɔ l’okonda l’ɛtɛkɔ kayɛ k’ashi, ndo ewo k’oshika ka Nzambi toshaka akoka wa sho sala dikambo diakɔna?
10 Naka wɛ ambeya ɔnɛ onto ɔmɔtshi akayodja lɔlɛngɔ l’okonda l’ɛtɛkɔ kayɛ k’ashi, onde wɛ ayotetemala la nɔ ashi w’oma l’ɛtɛkɔ kɛsɔ? Kema, aha la tshimbatshimba, wɛ ayɔsa tɛdikɔ dia tana ɛtɛkɔ kekina kele l’ashi w’amɛna ndo wa pudipudi. Diakɔ mbele, ewo k’oshika ka Dui dia Nzambi toshaka akoka wa sho mbeya ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ ndo mbikasha akambo wa mindo walanya ɔtɛmwɛlɔ di’aha vɔ mbetawɔma le Nzambi.
WETSHELO WELE OKO ƐLƐMBƐ W’ANTO
11. Kakɔna kakafukutanyaka ɔtɛmwɛlɔ w’Ase Juda efula?
11 Lam’aki Yeso la kɛtɛ, Ase Juda efula kondjaɔtɔnganyiyaka la ewo k’oshika ka Nzambi. Diɔ diakɔ diakawashisha diaaso dia kondja dihole dia pudipudi la ntondo ka Jehowa. Paulo akafunde lo dikambo diawɔ ate: “Dimi leko omenyi awo lu dikambu ne nti: Vo weko la saki le [Nzambi, NW], keli to kema k’uma lu [ewo k’oshika, NW].” (Romo 10:2) Vɔ wakayaɔsɛ tɛdikɔ lo kɛnɛ k’endana la woho wa tɛmɔla Nzambi lo dihole dia vɔ mpokamɛ kɛnɛ kakandataka.
12. Kakɔna kakadje ɔtɛmwɛlɔ w’Ase Isariyɛlɛ mindo, ndo etombelo akɔna wakayala?
12 Oma l’etatelo, Ase Isariyɛlɛ wakatɛmɔlaka Nzambi l’ɔtɛmwɛlɔ wa pudipudi wakandawasha, koko ɔtɛmwɛlɔ ɔsɔ wakayosanaka la wetshelo ndo la filɔzɔfi y’anto. (Jeremiya 8:8, 9; Malaki 2:8, 9; Luka 11:52) Kânga mbele ewandji w’ɛtɛmwɛlɔ w’Ase Juda wakawelɛka Afarisɛ wakakanaka ɔnɛ ɔtɛmwɛlɔ awɔ aketawɔmaka le Nzambi, Yeso akawatɛ ate: “Mete kakati Isaya akambu wahatayi dikambu dianyu l’afundelu ati: Antu ane watonemiaka l’elomo awo, keli etema awo weko etali uma le mi. Vo watontemolaka otemolatemola, watetshaka paka dietshelu dieli uku elembe w’antu.”—Mako 7:6, 7.
13. Woho akɔna wakokaso ndjosala oko akasale Afarisɛ?
13 Shi ondo sho kokaka sala kɛnɛ kakasalaka Afarisɛ? Dikambo sɔ kokaka salema naka tekɔ lo ndjela ditshelo di’ɛtɛmwɛlɔ di’ashidi diakawatotshikɛ l’ɔtɛ wa sho sɛdingola kɛnɛ kakate Nzambi lo dikambo di’ɔtɛmwɛlɔ. Paulo ekɔ lo tewola ɔnɛ dikambo sɔ diekɔ la wâle efula, nde akafunde ate: “Nyuma kata ati: Lu nshi y’ekumelu, antu amotshi wayoseka mbetawo kawo, wayukela djimu dia lukesu, ndu wetshelu w’edienge.” (1 Timote 4:1) Omalɔkɔ, hatohombe fɔnyaka tsho ɔnɛ ɔtɛmwɛlɔ aso ngɛnyangɛnyaka Nzambi. Lo ndjela ɛnyɛlɔ ka omoto l’Ose Samariya lakahomana la Yeso, ondo takasangola yoho yaso y’ɔtɛmwɛlɔ oma le ambutshi aso. Koko, sho pombaka ndjashikikɛ dia kana tekɔ lo sala akambo wetawɔ Nzambi.
EKOKELO DI’AHA SHO SALƐ NZAMBI KƆLƆ
14, 15. Oyadi kânga tekɔ la yema y’ewo ka lolango la Nzambi, lande na kahombaso ndjalama ɔlɔlɔ?
14 Naka hatoyalami ɔlɔlɔ, kete sho kokaka sala dikambo dimɔtshi diahetawɔma lo asho wa Nzambi. Ɛnyɛlɔ oko ɔpɔstɔlɔ Joani, nde akakɔ l’ekolo w’ondjelo ɔmɔtshi dia “mbotemola.” Koko ondjelo akɔ akawewola ate: “Tutshaki wuhu uku. Dimi leko unyaye ukambi ndu onanyo, la wane watukitanyiaka diui dia Jesu. Otemole [Nzambi, NW].” (Enyelo 19:10) Onde wɛ ambɛna ɔnɛ ekɔ ohomba dia wɛ ndjashikikɛ dia mbeya kana ɔtɛmwɛlɔ ayɛ hasanyi ndoko la weoho ɛmɔtshi w’ɔtɛmwɛlɔ wa dikishi?—1 Koreto 10:14.
15 Etena kakatatɛ Akristo amɔtshi sala ditshelo dia l’ɔtɛmwɛlɔ diaki kɔngɛnyangɛnyaka Nzambi, Paulo akawambola ate: “Ukundi alanganyu ndjala fumbi ya ditshelu diku ntu? Nyu nyatuhoka nshi, ngondo, enonyi, ndu deku. Dimi lambuka woma nti: Lakanyutshela ulimu utshelatshela undu.” (Ngalatiya 4:8-11) Anto asɔ wakakondja ewo ka Nzambi koko, l’ɔkɔngɔ diko, vɔ wakayonganyiyamaka lo nɛmiya ditshelo di’ɛtɛmwɛlɔ la nshi y’afɛstɔ wahetawɔma le Jehowa. Oko wakadite Paulo, sho pombaka ‘tetemala la shihodia kɛnɛ ketawɔ Nkumadiɔndjɔ.’—Efeso 5:10.
16. Woho akɔna watokimanyiya Joani 17:16 la 1 Petero 4:3 dia sho ndjashikikɛ ɔnɛ kana nshi y’ekila la ditshelo dimɔtshi ngɛnyangɛnyaka Nzambi na?
16 Sho pombaka ndjashikikɛ dia mbeya kana tekɔ lo mbewɔ nshi y’afɛstɔ wa l’ɛtɛmwɛlɔ la ditshelo dikina diɔnyɔla ɛlɛmbɛ wa Nzambi. (1 Tesalonika 5:21) Oko ɛnyɛlɔ, Yeso akatɛ ambeki ande ate: “Vɔ kema wa l’andja ɔnɛ, oko wemi kema la l’andja ɔnɛ.” (Joani 17:16, NW) Onde ɔtɛmwɛlɔ aye wamboyatambiya tshavu lo nsɛlɛmɔnyi ndo lo nshi y’afɛstɔ wɔnyɔla didjango diatotshutshuya dia sho tshikala lomange la ntondo k’akambo w’andja ɔnɛ? Onde mbala mɔtshi ase ɔtɛmwɛlɔ ayɛ salaka ditshelo la afɛstɔ wakoka mbɔtɔnɛ la weoho w’akambo wakakɔndwama oma le ɔpɔstɔlɔ Petero? Nde akafunde ate: “Nshi yakanyayelaka saki y’asi wedja yakakuki, lam’akanyakendakendaka lu akambu wa kolo, la songu ya munanyi, la dinwelo dia wanu, la engenongeno wa kolo, la mindju yakanyadjoka wanu, la ditemwelo dia dikishi dia wononyi.”—1 Petero 4:3.
17. Lande na kahombaso mbewɔ dikambo tshɛ diakɛnɛmɔla yimba ya l’andja ɔnɛ?
17 Ɔpɔstɔlɔ Joani akatɛtɛ ɔnɛ ekɔ ohomba mbewɔ ditshelo tshɛ diakɛnɛmɔla yimba ya l’andja ɔnɛ wa mindo wotudingi. Joani akafunde ate: “Tanyulangaki akambu wa [l’andja ɔnɛ, NW] kuyanga diango dia [l’andja ɔnɛ, NW]. Naka untu alanga akambu wa [l’andja ɔnɛ, NW], ku ngandji ka Shesu kema l’utema andi. Ne dia akambu wa [l’andja ɔnɛ, NW], saki ka dimba, ndu saki ka ashu, ndu utaku a lumu, vo waha uma le Shesu, keli weko uma [l’andja ɔnɛ, NW]. Akambu wa [l’andja ɔnɛ, NW] la saki yawo wayushila. Keli one latutshaka lulangu la [Nzambi atotshikalaka pondjo, NW].” (1 Joani 2:15-17) Onde wɛ akalembete dia ɔnɛ ‘latosalaka lolango la Nzambi’ ayotshikala pondjo? Eelo, naka sho sala lolango la Nzambi ndo mbewɔ ditshelo diakɛnɛmɔla yimba ya l’andja ɔnɛ, kete sho kokaka monga l’elongamelo ka lɔsɛnɔ la pondjo!
TOLAMAKE ƐLƐMBƐ WA NZAMBI WA LÂDIKO
18. Kanyi yakɔna ya kashi yaki l’Ase Kɔrɛtɔ amɔtshi lo dikambo dia lɔkɛwɔ, ndo wetshelo akɔna wakondjaso oma lo dikambo sɔ?
18 Nzambi nangaka paka anto wayaɔtɔnganyiya l’ɛlɛmbɛ ande wa lâdiko w’endana la lɔkɛwɔ dia vɔ ndjâla atɛmɔdi ande. Anto amɔtshi waki la Kɔrɛtɔ ka lo nshi ya ntondo wakayakesaka ɔnɛ Nzambi ayetawɔ dia vɔ monga la lɔkɛwɔ la mindo. Sho kokaka mɛna efula ka kɔlɔ yakawasalaka lam’ayotâla 1 Koreto 6:9, 10. Naka sho nangaka tɛmɔla Nzambi lo yoho yetawɔnde, sho pombaka mbɔngɛnyangɛnya oma l’ɛtɛkɛta aso ndo oma l’etsha aso. Onde ɔtɛmwɛlɔ ayɛ kokimanyiyaka dia wɛ sala dikambo sɔ?—Mateu 15:8; 23:1-3.
19. Woho akɔna wele ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ la shɛngiya lo kɛnɛ kasalɛso anto akina?
19 Ɛlɛmbɛ wa Nzambi pombaka mɛnama nto lo kɛnɛ kasalɛso anto akina. Yeso Kristo akatokeketsha dia sho salɛka anto akina akambo walangaso vɔ tosalɛ, nɛ dia dikambo sɔ diekɔ etenyi kɛmɔtshi k’ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ. (Mateu 7:12) Tolembete kɛnɛ kakandate nto lo woho wahombaso mɛnyaka ngandji ka l’asa onto l’ɔnango: “Uma lu dikambu ne, antu tshe wayeya vati: Ambeki ami mbenyu, naka nyu nyayukana ngandji.” (Joani 13:35) Ambeki wa Yeso pombaka mbokana ngandji onto la onyande ndo salɛ anyawɔ atɛmɔdi la anto akina kɛnɛ kele ɔlɔlɔ.—Ngalatiya 6:10.
TƆTƐMƆLƐ NZAMBI OMA KA TSHINA DI’OTEMA
20, 21. (a) Woho w’ɔtɛmwɛlɔ akɔna walɔmba Nzambi? (b) Lande na kakasha Jehowa ɔtɛmwɛlɔ w’Ase Isariyɛlɛ lo nshi yaki Malaki?
20 L’otema ayɛ, ondo wɛ nangaka tɛmɔla Nzambi lo yoho yetawɔnde. Naka ɔsɔku mbediɔ, kete wɛ pombaka monga la kanyi yele la Jehowa lo dikambo di’ɔtɛmwɛlɔ. Ombeki Jakɔba akashikikɛ ɔnɛ kanyi yaki Nzambi mbele ohomba, koko aha kanyi yakiso. Jakɔba akate ate: “Otemwelo weli pudipudi, waha la vadi lu ashu a [Nzambi, NW] Shesu, weko okone: ntsho dia ntenda ana wa tshiki la wadi waki edu lu asui awo, la dia untu ndjalama diaha ndi ndjala la akambu wa kolo wa [l’andja ɔnɛ, NW].” (Jakoba 1:27) Oma lo saki ka ngɛnyangɛnya Nzambi, ɔm’ɔmɔ la l’atei aso pombaka sɛdingola ɔtɛmwɛlɔ ande dia nde ndjashikikɛ dia kana ɔtɛmwɛlɔ akɔ hasanyi la ditshelo dia mindo kana nde hasale dikambo dimɔtshi diɛna Nzambi ɔnɛ diekɔ ohomba efula.—Jakoba 1:26.
21 Di’ɔtɛmwɛlɔ aso ngɛnyangɛnya Jehowa, vɔ pombaka monga pudipudi ndo sho pombaka mbɔtɛmɔla oma ka tshina di’otema aso. (Mateu 22:37; Kolosai 3:23) Etena kaki kosalɛka Ase Isariyɛlɛ Nzambi dikambo sɔ, nde akate ate: “Ona atolemiaka shi, ukambi atolemiaka uwandji andi. Ku naka dimi leli shenyu, len[d]’eli nemo diatunyonemiaka? Naka dimi leli uwandji, lend’eli woma watunyumbukaka?” Vɔ wakanyangiyaka Nzambi lam’akawôlambolaka nyama ya totshungu, ya tshumbe ndo yele la hemɔ, diɔ diakɔ diaki Nzambi kombetawɔka ɔtɛmwɛlɔ wa ngasɔ. (Malaki 1:6-8) Jehowa sunganaka l’ɔtɛmwɛlɔ woleki pudipudi ndo nde mbetawɔka paka dia sho mbɔtɛmɔlaka ndamɛ oto.—Etumbelu 20:5; Tukedi 3:9; Enyelo 4:11.
22. Naka sho nangaka dia Nzambi mbetawɔ ɔtɛmwɛlɔ aso, kakɔna kayotohomba mbewɔ, ndo kakɔna kayotohomba sala?
22 Omoto l’Ose Samariya lakatɛkɛtaka la Yeso aki la saki ka ngasɔ ka tɛmɔla Nzambi lo yoho yetawɔnde. Naka saki ka ngasɔ mbele laso, kete sho pombaka mbewɔ wetshelo la ditshelo dia kɔlɔ tshɛ. (2 Koreto 6:14-18) Sho pombaka ndjatshutshuya dia kondja ewo k’oshika ka Nzambi ndo ka lolango lande. Sho pombaka mamema ma ma l’ɛlɛmbɛ ande w’endana l’ɔtɛmwɛlɔ wetawɔnde. (1 Timote 2:3, 4) Ɛmɛnyi wa Jehowa wekɔ lo ndjatshutshuya dia sala akambo asɔ tshɛ, ndo vɔ kokeketshaka la ngandji tshɛ dia wɛ sangana lawɔ dia tɛmɔla Nzambi “lu [n]yuma la lu mete.” (Joani 4:24) Yeso akate ate: “antu wa wuhu oso mbalanga Papa ndjala atemodi andi.” (Joani 4:23) Tambolongamɛ shate wɛ ekɔ onto la ngasɔ. Lo ndjela ɛnyɛlɔ kaki omoto l’Ose Samariya, aha la tamu, wɛ nangaka kondja lɔsɛnɔ la pondjo. (Joani 4:13-15) Koko, wɛ ekɔ lo mɛna anto watshunda esombe ndo wavɔ. Tshapita yayela nembetshiyaka lande na.
HEMBA EWO KAYƐ
Oko wɛnyamidiɔ lo Joani 4:23, 24, ɔtɛmwɛlɔ akɔna wetawɔ Nzambi?
Woho akɔna wakokaso shikikɛ dia mbeya kana Nzambi ngɛnangɛnaka ditshelo dimɔtshi la afɛstɔ amɔtshi?
Naa adjango amɔtshi walɔmbama le ɔtɛmwɛlɔ wetawɔma le Nzambi?
[Full-page picture on page 44]