Wanɛ wakahomɔ mpokoso lo lɔpɛpɛ la wolo la la Myanmar wakakimanyiyama
LO NGƆNDƆ ka tanu 2, 2008, lɔpɛpɛ lɔmɔtshi la wolo lelɛwɔ Nargis lakalanya diangɔ efula la Myanmar ndo lakewoyama esadi eto lo tita sango ta l’andja w’otondo. Lo ndjela alapɔlɔ ɔmɔtshi wakashama, suke l’anto 140 000 wakavu kana wakashishɔ l’ɔkɔngɔ wa lɔpɛpɛ lɔsɔ mpɛpa l’ɛtshi ka nkɛtɛ kosukanyi la dibongo di’ɔkɛdi wa Irrawaddy.
Dui dia diambo ko, l’atei w’Ɛmɛnyi wa Jehowa efula wa lo ɛtshi kɛsɔ ka nkɛtɛ, ndoko onto lakokala wâle. Lo yɛdikɔ ya woke, vɔ wakake nɛ dia wakatoyashɛka lo Mbalasa yawɔ ya Diolelo yakahikama dimɛna. Lo dihole dimɔtshi, Ɛmɛnyi wa Jehowa 20 l’anto akina 80 wa lo ngelo kɛsɔ wakatoyashɛka l’odiko wa Mbalasa ka Diolelo lo edja ka wenya a tango divwa nɛ dia ashi w’elola wakadɛ polo lo mɛtɛlɛ 5. Vɔ tshɛ wakahande. Lonyangu ko, anto akina 300 wa lo ngelo kɛsɔ wakashisha nsɛnɔ yawɔ. Lo ngelo efula, paka Mbalasa ya Diolelo tsho mbaki konyukɔ.
Nshi hiende l’ɔkɔngɔ wa lɔpɛpɛ la wolo lɔsɔ mpɛpa, Bɛtɛlɛ k’Ɛmɛnyi wa Jehowa ka lo Rangoon akatome olui ɔmɔtshi w’akimanyedi otsha l’etshumanelo ka la Bothingone, kaki suke la dibongo di’ɔkɛdi wa Irrawaddy. Olui w’akimanyedi ɔsɔ wakatenyanya bɛtshi dia nkɛtɛ diakalanyema efula, wakasale la wolo diaha pomana l’apɔtwanyi, wakete l’ahole waki la Bothingone la eponga, mbo ya ndɛ nkina, ashi ndo waa buji. Vɔ mbaki olui w’akimanyedi wa ntondo wakakome l’ɛtshi ka nkɛtɛ kɛsɔ. L’ɔkɔngɔ wa vɔ mbisha Ɛmɛnyi wa Jehowa wa l’ɛtshi kɛsɔ ka nkɛtɛ mbo ya ndɛ, olui w’anto wakatomama ɔsɔ wakasha asawo w’oma lo Bible dia mbakeketsha ndo wakâtshikɛ Bible la ekanda ekina walembetshiya Bible, nɛ dia diangɔ diawɔ tshɛ diakɛmbama la lɔpɛpɛ la wolo lɔsɔ.
Yoho yakɔsaka Ɛmɛnyi wa Jehowa diangɔ diawɔ diakawashisha lo lɔpɛpɛ la wolo lɔsɔ akâmbiya anto heyama. Ɔmɛnyi wa Jehowa ɔmɔtshi w’oma l’etshumanelo ka l’ɛtshi ka nkɛtɛ kosukanyi la ɔkɛdi wa Irrawaddy kakalanyema akate ate: “Takashisha diangɔ diaki la so tshɛ. Mvudu yaso tshɛ yakalanyema. Diangɔ diakatonɛ lo dikambɔ tshɛ diakalanyema. Ashi aso tshɛ wa nnɔ wakalana la elola. Koko, anangɛso l’akadiyɛso kondjakiyanya oko anto akina. Vɔ wekɔ lo kitsha wɛkamu awɔ le Jehowa ndo l’okongamelo ande. Sho tayoyela ɛlɔmbwɛlɔ tshɛ kayotolongola, oyadi vɔ mbotote dia tshikala lo ngelo kɛnɛ kana dia ntshɔ otsha lo dihole dikina.”
Olui ɔmɔtshi w’Ɛmɛnyi wa Jehowa 30 wakashisha vɔ lawɔ diangɔ diawɔ tshɛ wakatembaka esambo wa Diolelo l’ɔngɛnɔngɛnɔ tshɛ l’edja ka lɔkɛndɔ la wenya a tango dikumi lakawande otsha lɛnɛ aki elui w’akimanyedi waki la mbo ya ndɛ, ahɔndɔ ndo ekokelo. La ntondo ka vɔ koma lo dihole diakawatatshɔka, vɔ wakoke dia Ɛmɛnyi wa Jehowa wakasalaka Losanganya l’otshimbedi l’osomba ɔmɔtshi waki suke la lɛnɛ akawatatshɔka. Vɔ wakɔshi yɛdikɔ ya tɔtwɛ lo losanganya lɔsɔ dia vɔ ndɛ mbo ya ndɛ ya lo nyuma ndo ngɛnangɛna lɔngɛnyi la l’asekawɔ Akristo.
L’ahole tshɛ wa lo ngelo kɛsɔ, mvudu 35 y’Ɛmɛnyi wa Jehowa yakalanyema, ndo mvudu yawɔ 125 la Mbalasa ya Diolelo 8 yakalanyema yema. Diɛsɛ ko, mvudu ya Bɛtɛlɛ kondanyema efula.
L’etatelo, l’ɔtɛ wa lɔpɛpɛ la wolo lɔsɔ ndoko onto lakakoke koma lo Bɛtɛlɛ kana mimɔ oma lo Bɛtɛlɛ nɛ dia etamba wa weke wakakɔ lo mboka ndo wakadihe mboka yaki suke la laawɔ. Wenya engana l’ɔkɔngɔ wa lɔpɛpɛ mbeta, anangɛso olekanyi 30 w’oma lo Bɛtɛlɛ wakatatɛ minya etamba wakekama lo mboka l’anya. Etena kakawakambaka, anto wakawaendaka wakatshikala enyɔ hwe. Lo tshenyi ya wonya, olui w’Ɛmɛnyi wa Jehowa wa wamato wakela wanɛ wakakambaka ndo asukanyi ashi wa tshitshi la elowa, ko asukanyi wakambe woho w’anyanya l’ɔtɛ wa kɛnɛ kakawɛnyi. Etena kakɛnyi jurnalistɛ mɔtshi kɛnɛ kaketaka, nde akambola ate: “Anto akɔna wakamba l’etete ango na?” L’ɔkɔngɔ wa vɔ mbokadimola, nde akakotsha ate: “Dimi kombolaka dia anto efula monga la yimba ya nganɛ oko Ɛmɛnyi wa Jehowa.”
Esadi eto, Ɛmɛnyi wa Jehowa wakakenge kɔmite hiende dia nɔmbɔla olimu wa kimanyiya anangɛso l’akadiyɛso wa lo bɛtshi dia nkɛtɛ sɔ. Nkama y’anto wakayakimɔ la lolango wakakambe lo elui ɛsɔ w’akimanyedi. Lo nshi ngana tsho, wakakɛ Ɛmɛnyi wa Jehowa wakashisha mvudu yawɔ mvudu y’eyoyo. Etena kakakome olui ɔmɔtshi dia ndjokɛ Ɔmɛnyi wa Jehowa ɔmɔtshi luudu, asukanyi ande kokoka mbetawɔ dikambo sɔ. Osukanyi ande ɔmɔtshi akate ate: “Ɔmɛnyi wa Jehowa wa womoto ɔnɛ, ase ɔtɛmwɛlɔ ande wekɔ lo mbokɛ luudu lande. Ndoko osekami ɔtɔi la l’ɔtɛmwɛlɔ w’ase Buda wakaye dia ndjokimanyiya. Dimi lakahombe koma Ɔmɛnyi wa Jehowa etena kakandasambisha.”
Etena kakaye ambiki ndo wanɛ wakakambaka lo kɔmite k’olui w’akimanyedi dia ndjenda luudu lɔmɔtshi lakahandjɔ vwa la Thanlyn, vɔ wakâmbe heyama etena kakawatɛ nkumbo k’Ɛmɛnyi wa Jehowa ɛsɔ ɔnɛ: “Luudu laso kondana efula dia nyu ndjotokimanyiya sho ntondo. Sho kokaka mbidjasɛ lɔkɔ. Ɛmɛnyi wa Jehowa ɛmɔtshi bu la mvudu. Nyotshu, nyotakimanyiya!”
Lo ɛtshi ka nkɛtɛ kɛmɔtshi ka lo Rangoon, anto amɔtshi wakahembe dia vɔ mbɔtɔ l’ɔtɛmwɛlɔ ɔmɔtshi dia vɔ ndjashɛ oma lo lɔpɛpɛ. Koko, nkuke ya luudu l’ɔtɛmwɛlɔ yakadihama ndo ndoko onto lakakoke mbɔtɔ lɔkɔ. Anto asɔ wakômala efula ndo wakalange ndanya nkuke y’ɔtɛmwɛlɔ ɔsɔ. Lo wedi okina, Ɛmɛnyi wa Jehowa wakakimanyiya anto efula dia vɔ ndjashɛ lo Mbalasa ya Diolelo etena kakapɛpaka lɔpɛpɛ la wolo lɔsɔ. Ɛnyɛlɔ, lo Mbalasa ka Diolelo ka l’osomba wa Dala, wadi l’omi amɔtshi w’Ɛmɛnyi wa Jehowa wakelɛ asukanyi awɔ 20 wakalawɔ otsha lɛkɔ dia tana ekokelo. La pindju, nkumbo shɔ komonga la mvudu ya vɔ kalola lɛkɔ ndo waki la ndjala. Omi akatane onto ɔmɔtshi asondja eponga ko akasombe eponga wakakoke anto akɔ tshɛ ndɛ.
Ase nkumbo amɔtshi wa lo nkumbo kɛmɔtshi ka la Rangoon wekɔ Ɛmɛnyi wa Jehowa, koko akina mbɔtɔka l’ɛtɛmwɛlɔ ekina. L’ɔkɔngɔ wa lɔpɛpɛ la wolo lɔsɔ, ase nkumbo kɛsɔ tshɛ wakatshu otsha lo losanganya lo Mbalasa ka Diolelo. Lande na? Ose nkumbo ɔmɔtshi nembetshiyaka ate: “Ase ɔtɛmwɛlɔ aso wakate ɔnɛ vɔ wayoya dia ndjotenda l’ɔkɔngɔ wa lɔpɛpɛ lɔsɔ, koko vɔ kondja ndoko lushi. Paka Ɛmɛnyi wa Jehowa ato mbakaye. Nyu nyakatosha eponga la ashi. Nyu tshikitana l’ɛtɛmwɛlɔ ekina.” Ase nkumbo kɛsɔ wele kema Ɛmɛnyi wa Jehowa wakangɛnangɛna efula kɛnɛ kakawoke l’ɔkɛtshanyelo wa sawo dimɔtshi dia lo Tshoto y’Etangelo diaki l’ɔtɛ a dui ɔnɛ: “Jehowa mbokaka alelo aso” ndo wakasha kɔmatɛrɛ efula.
Womoto ɔmɔtshi lakekaka Bible l’Ɛmɛnyi wa Jehowa akatshu lo losanganya lɔmɔtshi la l’etshumanelo lomingu ɔtɔi l’ɔkɔngɔ wa lɔpɛpɛ la wolo lɔsɔ. Etena kakasalemaka losanganya lɔsɔ, wakadia mukanda ɔmɔtshi w’oma lo Bɛtɛlɛ wakalembetshiyaka kɛnɛ kakasalema dia kimanyiya anangɛso l’akadiyɛso waki lo bɛtshi dia nkɛtɛ diakapɛpɛ lɔpɛpɛ ndo kɛnɛ kakawate l’ɔkɔngɔ wa lɔpɛpɛ lɔsɔ. Etena kakadiemaka mukanda ɔsɔ, womoto akɔ akatondɔ la delo. Nde akambe efula ndo aki l’ɔngɛnɔngɛnɔ wa mboka ɔnɛ Ɛmɛnyi wa Jehowa tshɛ wakatanema ndo waki la lɔsɛnɔ. Oma lâsɔ, wakawosha diangɔ dimɔtshi ndo wakawokɛ luudu la dipɛma suke la lɛnɛ aki luudu lande. Nde akate dia Ɛmɛnyi wa Jehowa wakokokɛ mɛtɛ.
Yeso akate ate: “Uma lu dikambu ne, antu tshe wayeya vati: Ambeki ami mbenyu, naka nyu nyayukana ngandji.” (Joani 13:35) Ndo ombeki Jakɔba akɛnya dia mbetawɔ ka mɛtɛ mɛnamaka oma lo etsha. (Jakoba 2:14-17) Ɛmɛnyi wa Jehowa mbɔsaka ɛtɛkɛta ɛsɔ la nɛmɔ ndo salaka la wolo dia kimanyiya ndo sukɛ wanɛ wele lo dihombo.
[Efundelo wa l’etei w’odingɔ wa lo lɛkɛ 11]
Bible mbutaka dia mbetawɔ ka mɛtɛ mɛnamaka oma lo etsha w’ɛlɔlɔ