BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ wa Watchtower
Watchtower
BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ
Ɔtɛtɛla
  • BIBLE
  • EKANDA
  • NSANGANYA
  • w13 9/1 lk. 8-9
  • Wola lo demba, koko ɔngɔnyi lo nyuma

Ndooko vidɛo yele lo kɛnɛ kɔsɔnyiyɛ.

Otokimwe, munga kakongi etena kakayatelesharjɛki vidɛo.

  • Wola lo demba, koko ɔngɔnyi lo nyuma
  • Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2013
  • Ɛtɛ w'awui wahɔnyi
  • Awui wa woho akɔ
  • ETSHIKITANU WA WEKE WAKASALEMA LO NSƐNƆ YASO
  • EKAKATANU EKINA WAKAHOMANA LA SO
  • AWUI W’AMƐNA WAKASALEMA
  • WOHO WAKAKADIMOLA JEHOWA ALƆMBƐLƆ ASO
  • LEKƆ L’ƆNGƆNYI WA LO NYUMA
  • “Mboka Ka Nzambi Ka Lɔsɛnɔ”
    Olimu Aso wa Diolelo—1998
Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2013
w13 9/1 lk. 8-9

ƆKƆNDƆ WA LƆSƐNƆ

Wola lo demba, koko ɔngɔnyi lo nyuma

Kɔndwama oma le Alexander Ursu

Papa nde la tshɛmi wakadjasɛka lo luudu lɔmɔtshi lakiwɔ koshidiya la mbika laki lo ngelo k’akambi wa dikambɔ ka la Cotiujeni kele lo nordɛ ka Moldavie. Lɛsɔ mbakamotɔ lo Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 1939. L’etatelo ka 1930, papa nde la tshɛmi wakakome Ɛmɛnyi wa Jehowa. Mama nde lawɔ akayokomaka Ɔmɛnyi wa Jehowa etena kakandayoshihodiaka dia tshɛmi akeyaka Bible ndeka waa pastɛrɛ tshɛ ya lo ngelo kaso.

Etena kakamakotsha ɛnɔnyi esato, wakande papa, kosɛnde ndo tshɛmi ko wakaatɔlɛ lo lɔhɔmbɔ l’ɔtɛ wa lomangemange lawɔ l’Akristo. Paka papa oto mbakatokalola lo 1947 l’ɔkɔngɔ wa Ta dia hende di’andja w’otondo ele la paa efula l’okandji. Kaanga mbakinde la paa, nde akatetemala nama olowanyi ande.

ETSHIKITANU WA WEKE WAKASALEMA LO NSƐNƆ YASO

Etena kakamakotsha ɛnɔnyi divwa, nkumbo kaso ndo Ɛmɛnyi wa Jehowa ekina w’oma la Moldavie wakatɔlama lo lɔhɔmbɔ la Sibérie. Lo Ngɔndɔ k’esambele 6, 1949, wakatodje lo mutuka ɔmɔtshi w’otale ndo l’ɔkɔngɔ wa nshi 12 wakatshu la so kilɔmɛtrɛ ndekana 6 400 ko takatemalaka lo dihole diatemalaka kawolo la Lebyazhe. Takatane ewandji wa lɛkɔ watokonga. Kam’akatakome, wakatokahanya lo elui ko wakamɔ la so esadi eto oma laawɔ. Ase olui aso wakatohanga lo kalasa nshi yaki ambeki lo dikimɔ. Taki l’ɔlɛmbɛlɔ ndo l’ɔkɔmwɛlɔ w’efula. Kadiyɛso kɛmɔ k’opalanga akatome osambo ɔmɔ wa Diolelo wakatondja Ɛmɛnyi wa Jehowa etena kakalɔmaka Ta dia hende di’andja w’otondo. Aha la ntshimbatshimba, sho tshɛ takatatɛ memba la nde ɔnɛ:

“Anangɛso wakatɔlama lo lɔhɔmbɔ etale efula.

Wakaatɔlɛ otsha lo nɔrdɛ ndo otsha lo ɛstɛ.

L’ɔtɛ wakawasalaka lolango la Nzambi, vɔ wakadjama lo nkanu koko wakalame olowanyi awɔ la ntondo k’ehemba wa wolo.”

L’ɔkɔngɔ diko, takayotatɛ nsangana Lushi la lomingu tshɛ kaanga mbakangana dihole diakɔ kilɔmɛtrɛ oko 13 la lɛnɛ akiso. Mbala efula, takonɛka la hiotshihotshi ndo loonge laki efula nɛ dia tshitshi kaki efula lo wenya ɛsɔ. Takahinanaka anto akumi atanu kana ndekana lo luudu lɔmɔtshi la tshitshɛ. Takatatshiyaka nsanganya la osambo ɔtɔi, ehende kana esato. Oma laasɔ, takasalaka dɔmbɛlɔ ko sho ntatɛ nkɛtshanya ambola w’oma lo Bible. Losanganya lɔsɔ lakasalemaka l’edja ka wonya a ntango kana ndekana. Oma laasɔ, takembaka esambo nto ko nyomɔkɛtshanya ambola w’oma lo Bible. Ande woho wakatakeketshanaka lo nyuma l’etena kɛsɔ lee!

EKAKATANU EKINA WAKAHOMANA LA SO

Etena kakimi la Dzhankoy lo dihole diatemalaka kawolo, lo 1974

Lo 1960, Ɛmɛnyi wa Jehowa tshɛ waki lo lɔhɔmbɔ wakatshungɔ. Kaanga mbakiso ase wola, lakatshu la Moldavie lɛnɛ akamatotshukaka Nina, lele ambutshi ande ndo watshɛnde tshɛ waki Ɛmɛnyi wa Jehowa. Aha la ntshimbatshimba, takonɔ otsha la Sibérie, lɛnɛ akatatotaka Dina ɔnaso la womoto lo 1964 ndo Victor ɔnaso la pami lo 1966. Ɛnɔnyi ehende oma laasɔ, takonɔ otsha la Ukraine ndo takatodjasɛka lo yidudu mɔtshi yaki la Dzhankoy osomba wanganyi kilɔmɛtrɛ 160 la Yalta lo disɛnga dia Crimée.

L’etena kɛsɔ, olimu w’Ɛmɛnyi wa Jehowa wakashimbama la Crimée woho wakawashimbama ndo la Union soviétique. Kaanga mbakidiɔ ngasɔ, olimu aso wakakambemaka lo bɛtshi dimɔtshi dia nkɛtɛ dia la Crimée ndo sho kɔpɛnyahɛnyamaka woho wamboleka. Koko Ɛmɛnyi wa Jehowa ɛmɔtshi wakayotatɛ nshisha ohetoheto awɔ. Vɔ wakatatɛ mbuta ɔnɛ lam’ele tambotodiɛnɛ la Sibérie la demulemu, ɔnɛ ekɔ etena ka sho nyanga woho wa monga la lɔsɛnɔ la dimɛna.

AWUI W’AMƐNA WAKASALEMA

Lo Ngɔndɔ ka sato 27, 1991, olimu aso wakayetawɔmaka lo Union soviétique. Esadi eto, tɛdikɔ takɔsama dia Losanganya la distrikɛ la nshi 2 salema mbala esambele lo wodja w’otondo. Takahombe tɔtɔ losanganya lɔsɔ lo Ngɔndɔ k’enanei 24 l’Odessa. Lakakome ngɔndɔ k’otondo la ntondo dia tosha lonya lo elimu wakakambemaka lo sɛkɛ dia mponde dia woke diakahombe losanganya lɔsɔ salema.

Lam’ele takakambaka olimu oma ko pindju polo la dikɔlɔ, takalalaka l’ekala wa lo sɛkɛ dia mponde diakɔ. Nyemba y’akadiyɛso wakɔmbɛ adiyo wakadɔ l’emamu wa sɛkɛ dia mponde sɔ. Wakatote suke la tɔnɛ 70 ya mindo. Wanɛ wakakambe lo departɛma di’olongɔnelo wakahombe nyanga ahole wakakoke anangɛso l’akadiyɛso 15 000 wakelamɛ lo losanganya lɔsɔ ndjohanga. Koko dui dimɔtshi dia lonyangu diakayosalemaka.

Lo Ngɔndɔ k’enanɛi 19 mbuta ate nshi tshanu la ntondo ka losanganya lɔsɔ ntatɛ, wakayonda Mikhail Gorbachev laki nkumekanga ka Union soviétique etena kakinde lo dikimɔ suke l’osomba wa Yalta, waki suke la lɛnɛ akiso. Diakɔ diele, sho komonga nto la lotshungɔ la nsala losanganya. Anangɛso wakahombe ndja oma l’ahole akina wakatatɛ telefɔnɛ ɛnɔmbɔdi wa losanganya lɔsɔ dia mbambola ɔnɛ: “Ngande wayotosala lam’ele takashile mfuta falanga dia vɔ tombɛ ahole lo mituka ndo lo kawolo?” L’ɔkɔngɔ wa vɔ nsala alɔmbɛlɔ efula, ɛnɔmbɔdi wa losanganya wakawatɛ ɔnɛ: “Nyotokoya kaango.”

Anangɛso wakatetemala ndjalɔngɔsɔla ndo nsala alɔmbɛlɔ. Ase departɛma diendana la wɛmbɛlɔ wakalongolaka anangɛso wakatomama lo losanganya lɔsɔ oma lo bɛtshi dia nkɛtɛ diotshikitanyi dia lo Union soviétique ko taatshikaka l’ahole wakawahombe mpanga. La pindju tshɛ ɛnɔmbɔdi wa losanganya wakatshɔka dia tɛnana l’ewandji wa ngelo. Koko ndooko losango l’ɔlɔ lakayaka la wɔ.

WOHO WAKAKADIMOLA JEHOWA ALƆMBƐLƆ ASO

Lushi la tanu, Ngɔndɔ k’enanɛi 22, mbuta ate nshi hiende la ntondo ka losanganya laso ntatɛ, ɛnɔmbɔdi wa losanganya wakaye la losango la dimɛna ɔnɛ: wambetawɔ dia sho nsala losanganya laso. Taki l’ɔngɛnɔngɛnɔ w’efula etena kakatembaka osambo w’etatelo ndo kakahombe dɔmbɛlɔ dia mbɔtwɛlɔ salema. L’ekomelo k’ekongelo ka Lushi la samalo, takatshikala polo la dikɔlɔ dia yɔɔ lo dihole diakasalema losanganya dia nsawola l’anangɛso ndo l’akadiyɛso w’oma l’ahole wotshikitanyi. Losanganya lɔsɔ lakakeketsha mbetawɔ k’anangɛso l’akadiyɛso waki oma la diɛnɛ l’ehemba wa wolo.

Losanganya lakasalema la Odessa lo 1991

Ambolekana ɛnɔnyi 22 wele nsanganya ya weke yekɔ lo ntetemala salema l’ɛtshi ka nkɛtɛ kɛsɔ. Mbalasa ya Diolelo yakakama la Ukraine ndo lofulo l’apandjudi lambodɛ nɛ dia lo 1991 waki 25 000 koko kakiye anɛ waya 150 000.

LEKƆ L’ƆNGƆNYI WA LO NYUMA

Ase nkumbo kami wakadjasɛka paka lo luudu laso la la Dzhankoy, osomba wele l’anto suke la 40 000 ɛlɔ kɛnɛ. Kaanga mbele nkumbo y’Ɛmɛnyi wa Jehowa ngana tsho mbaki lɛkɔ etena kakatakome oma la Sibérie lo 1968, ɛlɔ kɛnɛ aya tshumanelo samalo di’etondo la Dzhankoy.

Anto wa lo nkumbo kami waya efula. Taya oko nɔnga nyɛi yele sho tshɛ tekɔ la lɔsɛnɔ ndo tekɔ lo kambɛ Jehowa, mbuta ate: Dimi la wadɛmi, anaso, ekana aso ndo tokanula taso.

    Ekanda wa l’Ɔtɛtɛla (1983-2025)
    Tomba
    Ɔtɔ
    • Ɔtɛtɛla
    • Kahana l'onto
    • Nango
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ɛlɛmbɛ w'okambelo
    • Awui wa sheke
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Ɔtɔ
    Kahana l'onto