“Ko e Hā ʻa e ʻUhinga ʻo e Tapatolu Vāletí?”
“ʻI HA ngaahi ʻaho siʻi ki muʻa, naʻá ku maʻu ai ha tatau ʻo e Taua Leʻo mei he taha ʻo e Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová,” ko e tohi ia ʻa ha tokotaha ngāue fakapuleʻanga naʻe ngāue ʻi he potungāue fakamaauʻangá ʻi Seoul, Lepupilika ʻo Kōleá. Naʻá ne hoko atu: “ʻI hono lau iá, naʻá ku ako ai ki he niʻihi ʻo e ngaahi foʻi moʻoni ʻo kau ki he fakatangaʻi ʻo e Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová ʻi he malumalu ʻo e ongo founga pule faka-Nasí mo e faka-Kominiusí. Ka ʻoku ʻi ai ʻeku fehuʻi. ʻOku fakahaaʻi ʻe he laʻi tā ʻi he takafí ʻa e Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová mo ha foʻi tapatolu vāleti ʻoku hanga ki lalo ʻi he tafaʻaki toʻohema ʻo honau koté. Ko e hā ʻa e ʻuhinga ʻo e tapatolu vāletí?”
ʻI Siamane ʻi he malumalu ʻo e pule faka-Nasí, naʻe fakafisi ai ʻa e Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová ke taku ʻa e fakamoʻuí kia Hitilā, pea naʻa nau tauhi maʻu ʻenau tuʻunga tuʻu-ʻatā ʻi he ngaahi ʻīsiu fakapolitikalé mo e fakakautaú. Ko ia naʻe fakatangaʻi fefeka kinautolu ʻe he kau Nasí, ʻo tuku pilīsone ha Kau Fakamoʻoni nai ʻe toko 12,000 ʻi ha ngaahi vahaʻa taimi lōloa kehekehe ʻi he ngaahi pilīsoné mo e ngaahi kemi fakamamahí. Ko e toko 2,000 nai ʻo kinautolu naʻe maté, ko e lauingeau ai naʻe fakapōngí.
Ko e hā naʻe fakaʻilongaʻi ʻe he tapatolu vāleti ʻi honau teunga pōpulá? “Ko e ngaahi kalasi kehekehe ʻo e kau pōpula ʻi he ngaahi kemi [Nasí] naʻa nau maʻu ʻa e ngaahi fakaʻilonga mahino makehe,” ko e fakamatala ia ʻa e tohi Anatomy of the SS State. “Ko e founga totonu ʻo hono ʻai ʻa e ngaahi fakaʻilongá ʻa ia naʻe kamataʻi ki muʻa ʻi he taú naʻe kau ki ai hono tuitui ha konga tupenu tapatolu ki he teunga ʻo e kau pōpula taki taha, ʻo makatuʻunga ʻa e lanú ʻi he kalasi ʻoku kau ki aí: kulokula, ki he kau pōpula fakapolitikalé; vāleti, ki he Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová; ʻuliʻuli, ki he kau fakamoveuveú; lanu mata, ki he kau faihiá; pingikī, ki he kau faka-Sōtomá; pulū, ki he kau nofo hilí. Tānaki atu ki he tapatolu fakalanú naʻe ʻai ʻa e kau pōpula Siú ke nau tui ha tapatolu engeenga ʻa ia naʻe tuituiʻi ki he tapatolu fakalanú ʻi ha founga ko ē ʻe faʻu ai ʻa e foʻi Fetuʻu tapaono ʻa Tēvitá.”
“Kapau ʻe manatua lahi hono mahuʻinga fakaeʻulungāangá ʻi he kahaʻú,” ko e tohi ia ʻa Palōfesa John K. Roth ʻi heʻene tohi ko e Holocaust Politics, “ʻe lava ke kei hoko pē ʻa e tapatolu vāletí ko ha maluʻi mei he fakatamakí, ko ha maluʻi ʻa ia ʻoku fakahanga ai ʻe hono ngaahi tuliki tapatolú ʻetau tokangá mo hotau fatongiá ki he ʻulungāanga lelei ʻoku tuha mo e tokaʻi lahi taha ʻa e tangatá.” Kuo faʻu ʻe he Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová ʻa e foʻi vitiō maʻu-pale ko e Jehovah’s Witnesses Stand Firm Against Nazi Assault. Fēfē ke ke kole ki ha taha ʻo e Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová ke ne ʻai ke ke ala malava ʻo mamata ʻi he foʻi vitiō ko ení?