LAIPELI Taua Le‘o ‘I HE ‘INITANETÍ
Taua Le‘o
LAIPELI ‘I HE ‘INITANETÍ
Faka-Tonga
ʻ
  • ʻ
  • ā
  • ē
  • ī
  • ō
  • ū
  • TOHI TAPU
  • ‘Ū TOHI
  • NGAAHI FAKATAHA
  • w20 Siulai p. 26-30
  • Kuó U Fai ʻa e Meʻa Pē Naʻe Tonu Ke U Fai

‘Ikai ala ma‘u ha vitiō

Kātaki, ‘oku ‘ikai ma‘u ha vitiō.

  • Kuó U Fai ʻa e Meʻa Pē Naʻe Tonu Ke U Fai
  • Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová (Ako)—2020
  • Kaveinga Tokoni
  • Fakamatala Meimei Tatau
  • AKO ʻA E MOʻONÍ
  • FAKALELEIʻI ʻO E FALE FAIVA STANLEY
  • TAUKAPOʻI ʻA E TOTONU KI HE FAITOʻO TAʻEKAU AI ʻA E TOTÓ
  • KO ʻEKU NOFO MALÍ MO E MOʻUI FAKAFĀMILÍ
  • KO HA LILIU FAKAFOKIFĀ
  • Maluʻi Fakalao ʻa e Ongoongo Leleí
    Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová—1998
  • ʻAve ʻe he Kau Malanga ʻo e Puleʻangá ʻEnau Keisí ki he Fakamaauʻangá
    Pule ʻa e Puleʻanga ʻo e ʻOtuá!
  • “ ʻOku ʻa Sihova ʻa e Taú”
    Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová (Ako)—2025
Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová (Ako)—2020
w20 Siulai p. 26-30

TALANOA KI HE MOʻUÍ

Kuó U Fai ʻa e Meʻa Pē Naʻe Tonu Ke U Fai

FAKAMATALA FAI ʻE DON RIDLEY

Don Ridley.

ʻI HE laui hongofuluʻi taʻu, naʻe fakafofongaʻi ʻe Donald Ridley ʻa e ngaahi fiemaʻu fakalao ʻa e Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová. Naʻá ne tokoni lahi ʻi hono taukapoʻi ʻa e totonu ʻa e kau mahakí ke fakafisingaʻi ʻa e huhu totó. Naʻe taki atu ʻene ngāué ki heʻenau ikuna ʻa e ngaahi hopo ʻi he fakamaauʻanga lahí. Naʻe ʻiloʻi ia ʻe hono ngaahi kaumeʻá ko Don, ko ha tokotaha ngāue mālohi, anga-fakatōkilalo mo feilaulauʻi-kita.

ʻI he 2019, naʻe maʻu ʻe Don ha mahaki neave naʻe hāhāmolofia ʻene ʻasí pea naʻe ʻikai hano faitoʻo. Naʻe vave ʻaupito ʻa e mafola ʻa e mahakí ʻi hono sinó, peá ne mate ʻi ʻAokosi 16, 2019. Ko ʻene talanoá eni.

Naʻe fanauʻi au ʻi St. Paul, Minnesota, ʻAmelika, ʻi he 1954 ʻi ha fāmili Katolika Loma naʻe ʻikai fuʻu maʻu meʻa. Ko e fika ua au ʻi he fānau ʻe toko nima. Naʻá ku ako ʻi ha ʻapiako Katolika, pea naʻá ku tokoni ki he pātelé ʻi he ouau fakalotú. Ka, naʻe siʻisiʻi ʻaupito ʻeku ʻilo ki he Tohi Tapú. Neongo naʻá ku tui kuo pau pē ʻoku ʻi ai ha ʻOtua naʻá ne fakatupu ʻa e meʻa kotoa, naʻe ʻikai haʻaku tui ki he siasí.

AKO ʻA E MOʻONÍ

Lolotonga hoku ʻuluaki taʻu ʻi he ʻApiako Lao William Mitchell, naʻe ʻaʻahi mai ʻa e Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová ki hoku ʻapí. Naʻe fai ʻeku fō, pea naʻe loto-lelei ʻa e ongo meʻá ke na toe foki mai. ʻI heʻena foki maí, naʻá ku ʻeke ange ha fehuʻi ʻe ua: “Ko e hā ʻoku ʻikai ke lakalakaimonū ai ʻa e kakai lelei he māmaní?” “Ko e hā ʻokú ne ʻomai ʻa e fiefiá? Naʻá ku tali ʻa e tohi Ko e Moʻoni ʻa ia ʻoku fakatau ki he Moʻui Taʻengata mo e New World Translation of the Holy Scriptures, ʻa ia naʻe lanu mata maama hono takafí. Naʻá ku loto foki ke ako Tohi Tapu. Naʻe ʻā moʻoni heni hoku matá. Naʻe maongo kiate au ʻa e fakakaukau ko ia ko e Puleʻanga ʻo e ʻOtuá ʻa e founga-pule ʻoku mātuʻaki fiemaʻu ke ne fakaleleiʻi ʻa e māmaní. ʻOku lava ke u sio kuo ʻikai ha lavameʻa ʻa e founga-pule fakaetangatá pea ʻoku fonu ai ʻa e māmaní ʻi he langa, faingataʻa, fakamaau taʻetotonu mo e mamahi.

Naʻá ku fakatapui kia Sihova ʻi he konga ki muʻa ʻo e 1982 pea naʻá ku papitaiso ki mui ange ʻi he taʻu pē ko iá ʻi he Fakataha-Lahi “Moʻoni ʻo e Puleʻangá” naʻe fai ʻi ha Senitā Lahi ʻi St. Paul. Naʻá ku toe foki ki ai ʻi he uike hokó ke fai ha sivi lao. ʻI he konga ki muʻa ʻo ʻOkatopá, naʻá ku lava ʻi he siví peá u taau ai ke hoko ko ha loea.

ʻI he Fakataha-Lahi “Moʻoni ʻo e Puleʻangá,” naʻá ku fetaulaki ai mo Mike Richardson, mei he Pēteli Brooklyn, naʻá ne tala mai kuo fokotuʻu ha ʻōfisi lao ʻi he ʻuluʻi ʻapitangá. Naʻá ku manatuʻi ʻa e lea ʻa e ʻiunoke ʻItiopeá ʻi he Ngāue 8:36 peá u ʻeke hifo kiate au, ‘Ko e hā ha meʻa ʻokú ne taʻofi au mei he kole ke ngāue ʻi he ʻŌfisi Laó?’ Ko ia naʻá ku tohi kole ki Pēteli.

Naʻe ʻikai fiefia ʻeku ongo mātuʻá ʻi heʻeku hoko ko e taha ʻo e Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová. Naʻe ʻeke mai ʻe heʻeku tamaí pe ko e hā e ʻaonga ʻa e ngāue ʻi he Watchtower ki heʻeku ngāue fakalaó. Naʻá ku fakamatalaʻi ange te u fai ha ngāue pole. Naʻá ku tala ange te u maʻu ha $75 ʻi he māhina, ʻa ia ko e paʻanga fakamāhina ia naʻe maʻu ʻe he kau Pētelí.

Hili hono fakakakato ʻa e ngaahi fiemaʻu ki heʻeku alea ngāué, naʻá ku kamata ngāue ʻi he Pēteli ʻi Brooklyn, Niu ʻIoke, ʻi he 1984. Naʻe vaheʻi au ki he ʻŌfisi Laó. Kiate au, ko e taimi totonú pē eni.

FAKALELEIʻI ʻO E FALE FAIVA STANLEY

Ko e Fale Faiva Stanley ʻi he 1983.

Ko e Fale Faiva Stanley ʻi he taimi naʻe fakatau mai aí

Ko e Fale Faiva Stanley ʻi Jersey City, New Jersey, naʻe fakatau mai ia ʻi Nōvema 1983. Naʻe kole ʻe he fanga tokouá ki ha ngofua ke fakaleleiʻi ʻa e ʻuhila mo e meʻa fakapalama ʻi he falé. ʻI heʻenau fakataha mo e kau ʻōfisa fakalotofonuá, naʻe tala ange ʻe he fanga tokouá ʻenau taumuʻa ke ngāueʻaki ʻa e Fale Faiva Stanley ko ha holo fakataha-lahi ʻo e Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová. Naʻe hoko ai ha palopalema. Ko e lao ʻi he koló naʻe fiemaʻu ke tuʻu ʻa e fale faiʻanga lotú ʻi he feituʻu ʻoku nofo ai ʻa e kakaí. Ko e Fale Faiva Stanley naʻe tuʻu ia ʻi he feituʻu pisinisi, ko ia naʻe ʻikai tali ʻe he kau ʻōfisa ʻi he koló ʻa e kolé. Naʻe toe fai ʻe he fanga tokouá ha tohi tangi, ka naʻe ʻikai ke tali.

ʻI hoku ʻuluaki uike ʻi Pētelí, naʻe ʻave ʻe he kautahá ʻa e keisí ki he fakamaauʻanga fakavahé. Koeʻuhi naʻe toki ʻosi ʻeku ngāue taʻu ʻe ua ʻi he fakamaauʻanga ʻi St. Paul, Minnesota, naʻá ku alāanga mo e ngaahi keisi peheé. Naʻe taukapoʻi ʻe he taha ʻemau kau loeá ko e Fale Faiva Stanley kuo ngāueʻaki ia ki he ngaahi kātoanga maʻá e kakaí, mei he hulu faivá ki he koniseti hivá. Ko ia ko e hā ʻoku taʻefakalao ai ke fai ai ha kātoanga fakalotu? Naʻe sivisiviʻi ʻe he fakamaauʻanga fakavahé ʻa e keisí pea fakapapauʻi naʻe maumauʻi ʻe he Jersey City ʻetau tauʻatāina ki he lotú. Naʻe tuʻutuʻuni ʻa e fakamaauʻangá ki he koló ke ʻoange ha ngofua, pea naʻe kamata ke u sio ki hono tāpuakiʻi ʻe Sihova ʻene kautahá ʻi hono ngāueʻaki ʻa e ngaahi meʻa fakalaó ke fakalahi ʻene ngāué. Naʻá ku fiefia lahi ke kau ki ai.

Naʻe fai ʻe he fanga tokouá ha ngāue lahi ki hono fakaleleiʻí, pea ko e maʻu tohi fakamoʻoni ako ʻa e kalasi hono 79 ʻo Kiliatí naʻe fai ia ʻi he Holo ʻAsemipilī Jersey City ʻi Sepitema 8, 1985, ko e siʻi hifo ia he taʻu ʻe taha hili hono fakaleleiʻí. Naʻá ku ongoʻi ko ha monū ia ke tokoni ki he laka ki muʻa ʻa e ngaahi meʻa ʻo e Puleʻangá ʻi he kau ki he timi laó, pea ko e fiemālie naʻá ku maʻú naʻe fakalaka mamaʻo atu ia ʻi ha faʻahinga ongoʻi pē naʻá ku hokosia ʻi heʻeku ngāue fakalao ki muʻa ke u hū ki Pētelí. Naʻe ʻikai te u laveʻiloa naʻe tuku tauhi mai ʻe Sihova ʻa e ngaahi monū pehē lahi ange maʻaku.

TAUKAPOʻI ʻA E TOTONU KI HE FAITOʻO TAʻEKAU AI ʻA E TOTÓ

ʻI he 1980 tupú, naʻe ʻikai faʻa tali ʻe he kau toketaá mo e ngaahi falemahakí ʻa e kole ha taha Fakamoʻoni ke fai ha faitoʻo taʻekau ai ʻa e totó. Naʻe fekuki ʻa e kakai fefine feitamá mo ha pole lahi ange koeʻuhi naʻe faʻa pehē ʻe he kau fakamāú naʻe ʻikai ha totonu fakalao ʻa e kakai fefiné ke fakafisingaʻi ʻa e huhu totó. Naʻe fakaʻuhinga ʻa e kau fakamāú kapau naʻe ʻikai fai ha huhu toto, ʻe tupu hake ʻa e kiʻi leká ʻo ʻikai ha faʻē.

ʻI Tīsema 29, 1988, naʻe tālau ʻa Tuofefine Denise Nicoleau hili hono fāʻeleʻi ʻene kiʻi tamasiʻi. Naʻe holo hifo hono hemokolopiní ʻi he 5.0, pea naʻe loto ʻa e toketaá ke ne tali ʻa e huhu totó. Naʻe fakafisi ʻa Tuofefine Nicoleau. ʻI he pongipongi hokó, naʻe feinga ʻa e falemahakí ke maʻu ha tuʻutuʻuni mei he fakamaauʻangá ke fakamafaiʻi ʻa e kau ngāue falemahakí ke nau huhu toto ia. ʻI he ʻikai fai ha hopo pe naʻa mo hono fakahā kia Tuofefine Nicoleau pe ko hono husepānití, naʻe fakamafaiʻi ʻe he fakamāú ʻa e falemahakí ke fai ʻa e huhu totó.

ʻI he Falaite, Tīsema 30, naʻe huhu toto ʻe he kau ngāue ʻi he falemahakí ʻa Tuofefine Nicoleau neongo ʻa hono fakafisingaʻi ia ʻe hono husepānití mo e ngaahi mēmipa kehe ʻi he fāmilí naʻa nau ʻi ai ʻi hono veʻe mohengá. ʻI he efiafi ko iá, ko e niʻihi ʻi hono fāmilí mo ha mātuʻa ʻe taha pe toko ua naʻe puke koeʻuhi naʻe tukuakiʻi ki heʻenau feinga ke taʻofi ʻa e huhu totó ʻi heʻenau tuʻu takatakai ʻi he veʻe mohenga ʻo Tuofefine Nicoleau. ʻI he pongipongi Tokonaki, Tīsema 31, naʻe tala ʻi he ongoongo ʻi he Kolo Niu ʻIoké mo e Long Island ʻa hono puke kinautolú.

Don Ridley mo Philip Brumley.

Mo Philip Brumley ʻi heʻema kei talavoú

ʻI he pongipongi Mōnité, naʻá ku talanoa mo e fakamaau lahi, ko Milton Mollen. Naʻá ku fakamatalaʻi ange ʻa e keisí, ʻo fakamamafaʻi naʻe fakamoʻoni ʻa e fakamāú ke fai ʻa e huhu totó kae ʻikai fai ha hopo. Naʻe tala mai ʻe Fakamaau Mollen ke u ʻalu ange ki hono ʻōfisí ʻi he hoʻatā ko iá ke talanoa ki he keisí mo e lao fekauʻaki mo iá. Naʻá ku ʻalu mo ʻeku ʻovasiá, ʻa Philip Brumley ki he ʻōfisi ʻo Fakamaau Mollen ʻi he efiafi ko iá. Naʻe fakaafeʻi foki ʻe he fakamāú mo e loea ʻa e falemahakí. Naʻe fakalalahi ʻemau talanoá. Naʻe aʻu ʻo hiki mai ʻe Tokoua Brumley ha kiʻi nouti ʻo tala mai ai ʻoku totonu ke u “kiʻi holoholo hifo.” Ko hono moʻoní, naʻe hoko ia ko ha faleʻi lelei koeʻuhi naʻe kamata ke u ʻita ʻi heʻeku feinga ke fakamoʻoniʻi naʻe hala ʻa e fakaʻuhinga ʻa e loeá.

Richard Moake, Gregory Olds, Paul Polidoro, Philip Brumley, Don Ridley mo Mario Moreno ʻi tuʻa ʻi he Fakamaauʻanga Lahi U.S.

Mei toʻohema ki toʻomataʻu: Richard Moake, Gregory Olds, Paul Polidoro, Philip Brumley, ko au mo Mario Moreno​—ko ʻemau kau loea ʻi he ʻaho ne fai ai ʻa e hopo ʻi he Fakamaauʻanga Lahi U.S. ʻi he keisi ʻi he vahaʻa ʻo e Watchtower mo e Kolo ko Stratton.​—Sio ki he Awake! ʻo Sanuali 8, 2003

Hili nai ha houa ʻe taha, naʻe pehē ʻe Fakamaau Mollen ko e keisí ʻe fuofua vakaiʻi ʻi he pongipongi ʻe tahá. ʻI heʻema mavahe mei he ʻōfisi ʻo Fakamaau Mollen, naʻá ne tala mai ko e loea ʻa e falemahakí te ne maʻu ha “fatongia mamafa ʻauhu.” Naʻe ʻuhinga ení ʻe faingataʻa ʻaupito ki he loeá ke ne fai ha taukapo. Naʻá ku ongoʻi naʻe fakapapauʻi mai ʻe Sihova te mau mālohi. Naʻá ku ongoʻi fakatōkilalo moʻoni ke fakakaukau atu ki hono ngāueʻaki kimautolu ʻe Sihova ke fakahoko hono finangaló.

Naʻa mau ngāue pē ʻo aʻu ki he tuʻuapoó ʻi he teuteu ki he pongipongi ʻe tahá. Ko e fakamaauʻangá ʻoku ofi mai pē ki he Pēteli Brooklyn, ko ia ko e tokolahi taha mei heʻemau kiʻi ʻŌfisi Laó naʻa nau luelue ki ai. Hili ʻa e fanongo ʻa e fakamaau ʻe toko fā ki heʻemau fakamatalá, naʻa nau kaniseli ʻa e tuʻutuʻuni ki he huhu totó. Naʻe ikuna ʻa e keisi ʻa Tuofefine Nicoleau ʻi he fakamaau lahí pea naʻe pehē ai ko hono maʻu ko ia ha tuʻutuʻuni pe ʻikai fai ha hopó naʻá ne maumauʻi ai ʻa e ngaahi totonu fakakonisitūtone mahuʻingá.

ʻI he taimi nounou mei ai, naʻe fakahaaʻi ʻe he fakamaauʻanga māʻolunga taha ʻi Niu ʻIoké naʻe ʻi ai ʻa e totonu ʻa Tuofefine Nicoleau ke faitoʻo ʻo ʻikai kau ai ʻa e totó. Ko e fuofua keisi eni ʻi he ngaahi keisi ʻe fā felāveʻi mo e totó naʻe fakahoko ʻi he ngaahi fakamaauʻanga māʻolungá ʻa ia naʻá ku maʻu ha monū ke kau ki ai. (Sio ki he puha “Ikuna ʻi he Fakamaauʻanga Lahí.”) Naʻá ku toe ngāue foki mo e kau loea kehe ʻi he Pētelí ʻi he ngaahi keisi felāveʻi mo hono tauhi ʻo e fānaú, veté, totonu ki he kelekelé mo e ʻapí.

Ikuna ʻi he Fakamaauʻanga Lahí

ʻI he keisi E.G. (1989), naʻe tuʻutuʻuni ʻe he Fakamaauʻanga Lahi ʻi Illinois ko ha taha siʻi hifo he taʻu 18 naʻá ne maʻu ʻa e totonu fakalao mo e malava ke ne fakafisingaʻi ʻa e huhu totó.

Public Health Tr. of Dade County mo Wons (1989), naʻe tuʻutuʻuni ʻa e Fakamaauʻanga Lahi ʻi Florida ko ha tokotaha lahi ʻokú ne mahinoʻi lelei ʻa e fakatuʻutāmaki ʻe hokó ʻokú ne maʻu ʻa e totonu ke fakafisingaʻi ʻa e huhu totó.

Fosmire mo Nicoleau (1990), naʻe fakapapauʻi ʻe he Fakamaauʻanga Tangi (fakamaauʻanga māʻolunga tahá) ʻi Niu ʻIoké ko e kakai lalahi ʻoku nau mahinoʻi ʻa e fakatuʻutāmaki ʻe hokó ʻoku nau maʻu ʻa e totonu ke fili ʻenau faitoʻó, kau ai hono fakafisingaʻi ʻa e huhu totó.

Stamford Hospital mo Vega (1996), naʻe tuʻutuʻuni ʻa e Fakamaauʻanga Lahi ʻi Connecticut ko e totonu ʻa ha faʻē Fakamoʻoni ke fakafisingaʻi ha huhu toto ʻoku makatuʻunga fefeka ia ʻi he totonu fakalao ki he meʻa ʻokú ne fiemaʻu ke fai ki hono sinó.

KO ʻEKU NOFO MALÍ MO E MOʻUI FAKAFĀMILÍ

Don Ridley mo hono uaifí, ʻa Dawn.

Mo hoku uaifí, ʻa Dawn

ʻI heʻeku fuofua fetaulaki mo hoku uaifí, ʻa Dawn, naʻá ne ʻosi vete pea tauhi ha fānau ʻe toko tolu. Naʻá ne ngāue pea tāimuʻa. Naʻá ne fehangahangai mo ha faingataʻa ʻi he moʻuí, pea naʻe maongo moʻoni kiate au ʻene fakapapau ke tauhi kia Sihová. ʻI he 1992, naʻá ma maʻu ʻa e Fakataha-Lahi Fakavahe “Kau Toʻo Maama” ʻi Niu ʻIoke, pea naʻá ku kole ange ke ma kaumeʻa. Naʻá ma mali ʻi ha taʻu ʻe taha mei ai. Ko hono maʻu ha uaifi fakalaumālie mo anga-fakakata ko ha meʻaʻofa ia meia Sihova. Kuo fai mai ʻe Dawn ʻa e meʻa lelei ʻi he kotoa ʻo e ngaahi ʻaho ʻema moʻuí.—Pal. 31:12.

ʻI heʻema malí, naʻe taʻu 11, 13 mo 16 ʻa e fānaú. Naʻá ku loto ke hoko ko ha tamai lelei kiate kinautolu, ko ia naʻá ku lau fakalelei mo ngāueʻaki ʻa e meʻa kotoa naʻá ku maʻu ʻi heʻetau ʻū tohí fekauʻaki mo e hoko ko ha mātuʻa-uá. Naʻe ʻi ai ʻa e ngaahi pole ʻi he ngaahi taʻu, ka naʻá ku fiefia ʻi hono tali au ʻe he fānaú ke hoko ko honau kaumeʻa falalaʻanga mo e tamai ʻofa. Naʻe ʻatā maʻu pē homau ʻapí ki he ngaahi kaumeʻa ʻema fānaú pea naʻa mau fiefia ʻi he fonu maʻu pē homau ʻapí ʻi he toʻutupu longomoʻui.

ʻI he 2013, naʻá ku hiki mo Dawn ki Wisconsin ke tokangaʻi ʻene ongo mātuʻá mo ʻeku tamai taʻumotuʻá. Naʻá ku ʻohovale ʻi he ʻikai ke ngata ai ʻeku ngāue Pētelí. Naʻe fakaafeʻi au ke hokohoko atu ʻeku tokoni ki he meʻa fakalao ʻetau kautahá ko ha tokotaha pole fakataimi.

KO HA LILIU FAKAFOKIFĀ

ʻI Sepitema 2018, naʻá ku fakatokangaʻi naʻá ku faʻa melemele maʻu pē. Naʻe sivi au ʻe he toketaá, ka naʻe ʻikai ke ne ʻilo pe ko e hā ʻa e palopalemá. Ki mui ai, naʻe tala mai ʻe ha toketā ʻe taha ke u sio ki ha toketā neave. ʻI Sanuali 2019, naʻe tala mai ʻe he toketā neavé naʻá ku maʻu ha mahaki neave ʻoku hāhāmolofia ʻene ʻasí pea ʻoku ui ko e supranuclear palsy (PSP).

ʻI ha ʻaho ʻe tolu ki mui ai, lolotonga ʻeku sikeiti he ʻaisí, naʻá ku tō ʻo fasi hoku kiaʻi nima toʻomataʻú. Naʻe talu ʻeku sikeiti ʻi heʻeku tupu haké; naʻá ku pōtoʻi ʻaupito ai. Ko ia naʻá ku ʻilo naʻe ʻikai ke u toe mapuleʻi ʻeku ngaʻunu holó. Naʻá ku ʻohovale ʻi he mafola vave ʻa e mahakí, ʻo ne uesia lahi ʻeku leá, ngaʻunu holó mo ʻeku folo ha meʻa.

Kuó u maʻu ʻa e monū ke ngāueʻaki ʻeku taukei ko ha loeá ke fai ha tokoni siʻisiʻi ʻi hono fakalahi ʻa e ngaahi meʻa ʻo e Puleʻangá. Pea kuó u maʻu ʻa e monū ke hiki ʻa e ngaahi kupu ʻi he ngaahi makasini fakapalōfesinale pehē foki ke lea ʻi he ngaahi seminā fakafaitoʻo mo fakalao ʻi māmani lahi, ʻo taukapoʻi ai ʻa e kakai ʻa Sihová ke fili ha faitoʻo taʻekau ai ʻa e totó. Neongo ia, fakatatau ki he Luke 17:10: ‘Ko e tamaioʻeiki taʻeʻaonga pē au. Ko e meʻa kuó u faí ko e meʻa pē naʻe tonu ke u fai.’

    ʻŪ Tohi Faka-Tonga (1987-2026)
    Hū ki Tu‘a
    Hū ki Loto
    • Faka-Tonga
    • Share
    • Sai‘ia
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Makatu‘unga Hono Ngāue‘akí
    • Polisī Fakafo‘ituitui
    • Privacy Setting
    • JW.ORG
    • Hū ki Loto
    Share