Ngāueʻaki ʻa e Ngaahi Tulekí ke Fakamafola ʻa e Ongoongo Leleí
1. Kuo anga-fēfē hono ngāueʻaki ʻa e ngaahi tulekí ʻe he kakai ʻa e ʻOtuá?
1 Kuo fuoloa hono ngāueʻaki ʻe he kakai ʻa Sihová ʻa e ngaahi tulekí ke fakamafola ʻa e ongoongo leleí. ʻI he 1880, ko C. T. Russell mo hono kaungāfeohí naʻe kamata ke nau ngaohi ʻa e Bible Students’ Tracts, pea naʻe tokonaki eni ki he kau lautohi ʻo e Taua Leʻo ke tufaki ki he kakaí. Ko e ngaahi tulekí naʻe vakai ki ai ʻoku fuʻu mahuʻinga ʻa ia ʻi he 1884 ʻi he taimi naʻe lēsisita ai ʻa e kautaha ʻikai fakatupu paʻanga ki he taumuʻa ke fakalahi ʻa e ngaahi meʻa mahuʻinga ʻo e Puleʻangá, ko e foʻi lea “tract” naʻe fakakau ia ʻi he hingoa, Zion’s Watch Tower Tract Society ʻa ia ʻoku ui he taimí ni ko e Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania. ʻI he 1918, naʻe laka hake ʻi he ngaahi tuleki ʻe 300 miliona naʻe tufaki ki he kau Ako Tohi Tapú. ʻOku kei ngāueʻaki ʻa e ngaahi tulekí ko ha meʻangāue ola lelei ki he faifakamoʻoní.
2. Ko e hā ʻoku ola lelei ai ʻa e ngaahi tulekí?
2 ʻUhinga ʻOku Ola Lelei Aí: Ko e ngaahi tulekí ʻoku lanu fakaʻofoʻofa mo fakamānako ki he matá. Ko e pōpoaki nounou ʻoku ʻi aí ʻoku fakatupu tokanga mo fakatupu-ʻilo. ʻOku nau fakamānako ki he tokotaha ʻapí ʻa ia ʻoku ʻikai nai ke nau saiʻia ʻi ha makasini pe ko ha tohi. Ko e ngaahi tulekí ʻoku faingofua ke tuʻuaki, naʻa mo e kau malanga foʻoú mo e fānaú. Tānaki atu ki aí, ko e ngaahi tulekí ʻoku iiki mo faingofua ke tau ō holo mo ia.
3. Lave ki ha hokosia fakafoʻituitui pe faʻifaʻitakiʻanga naʻá ne fakahaaʻi ʻa e mahuʻinga ʻo e ngaahi tulekí.
3 Ko e tokolahi naʻa nau ʻuluaki ʻilo ʻa e moʻoní fakafou ʻi ha tuleki. Ko e fakatātaá, ko ha fefine ʻi Haiti naʻá ne fakatokangaʻi ʻa e taha ʻetau ngaahi tulekí ʻi he halá. Naʻá ne toʻo hake ia, lau ia, peá ne pehē, “Kuó u ʻilo ʻa e moʻoní!” Naʻe faai atu pē, naʻá ne ʻalu ki he Fale Fakatahaʻangá, kamata ako ʻa e Tohi Tapú pea papitaiso—naʻe hoko kotoa ia koeʻuhi ko e mālohi ʻo e Folofola ʻa e ʻOtuá naʻe maʻu ʻi ha tulekí.
4. Ko e hā ʻetau taumuʻá kapau ko e ngaahi tulekí ʻa e tuʻuaki ʻo e māhiná?
4 Mei he Fale ki he Fale: Koeʻuhi ko e ngaahi tulekí ko ha meʻangāue ola lelei ki hono fai ha fakamoʻoní, ʻe tuʻuaki kinautolu ʻi ha māhina mei he taimi ki he taimi, ʻo kamata ʻi Nōvema. Ko ʻetau taumuʻá ʻoku ʻikai ko hono tufa pē ʻa e ngaahi tulekí ka ke ngāueʻaki ʻa e ngaahi tulekí ke kamata ha ngaahi fetalanoaʻaki. Kapau ʻoku ʻi ai ha mahuʻingaʻia ʻi he ʻuluaki ʻaʻahí pe ʻi he toe ʻaʻahí, ʻe lava ke tau fakahāhā ʻa e ako Tohi Tapú ʻo ngāueʻaki ʻa e tohi Akoʻi ʻe he Tohi Tapú pe ko ha tohi ako kehe. ʻE anga-fēfē nai haʻatau tuʻuaki ʻa e ngaahi tulekí mei he fale ki he falé? Ko e tuleki taki taha ʻoku kehekehe, ko ia ʻoku fiemaʻu ke tau hoko ʻo alāanga mo e tuleki ko ia ʻoku tau tuʻuakí.
5. ʻE anga-fēfē nai haʻatau tuʻuaki ʻa e ngaahi tulekí mei he fale ki he falé?
5 Ko ʻetau fakaleá ʻoku totonu ke feʻunuʻaki ke feʻungamālie mo hotau feituʻu ngāué mo e tuleki ʻoku tau ngāueʻakí. ʻE lava ke tau kamata ʻa e fetalanoaʻakí ʻi hono ʻoange ha tuleki ki he tokotaha-ʻapí. Ko e takafi fakamānakó te ne langaʻi nai haʻane mahuʻingaʻia. Pe ʻe lava ke tau fakahāhā ha ngaahi tuleki ʻe niʻihi pea tuku ki he tokotaha-ʻapí ke ne fili ʻa e tuleki ʻoku mahuʻingaʻia aí. ʻI he ngāue he ngaahi feituʻu ʻoku toumoua ai ʻa e kakaí ke fakaava honau matapaá, ʻe lava ke tau pukepuke ʻa e tulekí ke sio mai ʻa e tokotaha-ʻapí ki he takafí pe ʻe lava nai ke tau ʻeke ange pe ʻe sai pē ke tau tuku atu ha meʻa he lalo matapaá pea ʻoku tau saiʻia ke ʻilo ʻene talí. Kapau ko e kaveinga ʻo e tulekí ko ha fehuʻi, ʻe lava ke tau ʻeke ange leva pe ko e hā ʻene fakakaukau ki aí. Pe ʻe lava ke tau ʻai haʻatau fehuʻi tonu ʻa ia te ne langaʻi ʻa e mahuʻingaʻiá pea fakalototoʻaʻi ha fetalanoaʻaki. ʻE lava ke tau lau leva ha konga mei he tulekí ki he tokotaha-ʻapí, ʻo mālōlō ʻi he ngaahi fehuʻi ʻi he kupú pea fakaafeʻi ʻa e tokotaha-ʻapí pe ko e hā haʻane lau. Ko e potu folofola tefitó ʻe lava ke lau ia mei he Tohi Tapú. Hili ʻa e lāulea ki he niʻihi ʻo e fakamatalá, ʻe lava ke tau fakaʻosi ʻa e fetalanoaʻakí pea fai ha ngaahi fokotuʻutuʻu pau ki ha toe foki. Kapau ko e fakatahaʻangá ʻoku nau angamaheniʻaki ke tuku ha tohi ʻi he ngaahi ʻapi-ʻikai-ha-tahá, ʻe lava ke tau tuku ha tuleki ke ʻoua ʻe sio mai ki ai ʻa e niʻihi kehé kapau ko e tokotaha-ʻapí ʻoku ʻikai ke ʻi ai.
6. ʻE anga-fēfē hano ngāueʻaki ʻa e tulekí ʻi he faifakamoʻoni he halá?
6 Faifakamoʻoni he Halá: Kuó ke ngāueʻaki ʻa e ngaahi tulekí he faifakamoʻoni he halá? Ko e niʻihi ʻoku nau fakalaka haké ʻoku nau fakavavevave pea ʻikai hehema ke tuʻu mai ke fetalanoaʻaki mo kitautolu. ʻE faingataʻa nai ke ʻiloʻi pe ʻoku nau mahuʻingaʻia pe ʻikai. ʻI he ʻikai ʻoange kiate kinautolu ʻa e makasini fakamuimui tahá he ʻoku ʻikai te ke ʻilo pe te nau lau ia pe ʻikai, fēfē ke ʻoange ha tuleki? Koeʻuhi ʻoku fakamānako ʻa e takafí pea ʻoku kiʻi nounou ʻa e fakamatalá, ko e fieʻiló te ne ueʻi nai ʻa e kakaí ke nau lau ʻa e tulekí ʻi ha lau mōmeniti. Ko e moʻoni, kapau ʻoku ʻikai ke nau fakavavevave ʻe lava ke tau lāulea ki ha niʻihi ʻo e meʻa ʻi loto ʻi he tulekí mo kinautolu.
7. Lave ki ha ongo hokosia ʻoku fakahaaʻi ai ʻa e founga hono ngāueʻaki ʻa e ngaahi tulekí ʻi he faifakamoʻoni ʻi he founga ʻikai anga-mahení.
7 Faifakamoʻoni ʻi he Founga ʻIkai Anga-Maheni: ʻOku faingofua ke faifakamoʻoni ʻi he founga ʻikai anga-mahení ʻaki ʻa e ngaahi tulekí. Ko e tokoua ʻe taha ʻokú ne faʻo ʻi hono kató ʻa e tuleki ʻe niʻihi ʻi he taimi ʻokú ne mavahe ai mei ʻapí. ʻI he taimi ʻokú ne fetaulaki ai mo ha taha, hangē ko ha kalake ʻi ha falekoloa, ʻokú ne tuʻuaki ke ʻoange ha meʻa ke ne lau peá ne ʻoatu ki ai ha tuleki. ʻI he taimi naʻe ʻeveʻeva ai ha ongo meʻa mali ki he Kolo Niu ʻIoke, naʻá na ʻiloʻi te na fetaulaki ai mo e kakai mei he ngaahi fonua kehekehe. Ko ia naʻá na ʻave ʻa e kiʻi tohi Nations mo e ngaahi tuleki ʻi he ngaahi lea kehekehe. ʻI he taimi leva ʻokú na fanongo ai ki ha taha ʻoku lea ʻi ha lea muli ʻa ia ʻoku nau fakatau ha ngaahi meʻa he ʻaluʻangá pe ʻoku tangutu ofi kiate kinaua he paʻaké pe ʻi ha falekai, te na tuʻuaki atu ha tuleki ʻi heʻene lea tuʻufonuá.
8. ʻI he founga fē ʻoku hangē ai ʻa e tulekí ha tengá?
8 “To Hoʻo Tenga”: ʻE lava ke hangē ʻa e ngaahi tulekí ha tengá. Ko ha tokotaha faama ʻokú ne laku nima-homo atu ʻene tengá koeʻuhí ʻoku ʻikai te ne ʻilo pe ko fē ʻe talamuka hake pea tupú. ʻOku pehē ʻi he Koheleti 11:6 “ʻI he pongipongi to hoʻo tenga, pea ʻi he efiafi ofi ʻa e poʻuli ʻoua taʻofi ho nima: He ʻoku ʻikai te ke ʻilo pe ko e fe ʻe tuʻumalie, ʻa é pe ko é; pea naʻa fakatou lelei.” Ko ia ai, ʻofa ke tau hokohoko hono “laku atu ʻa e meʻa kuo ʻilo” fakafou ʻi he meʻangāue mātuʻaki ola lelei ko eni ʻo e faifakamoʻoní.—Pal. 15:7.
[Fakamatala ʻi he peesi 3]
Koeʻuhi ko e ngaahi tulekí ko ha meʻangāue ola lelei ki ha faifakamoʻoni, te nau hoko ko e tuʻuaki ʻo e māhiná mei he taimi ki he taimi, ʻo kamata ʻi Nōvema