Yesu Ngwasembi Mura Walisungu

1-2. (a) Ntchifukwa wuli Yehova wangutuma Yesu kuti wazi pacharu chapasi? (b) Kumbi tikambiskanengenji munkhani iyi? (Aheberi 5:​7-9)

VYAKA pafufupi 2,000 vo vajumpha, Yehova Chiuta wangutuma Mwana waki wapade kuti wazi pacharu chapasi. Chifukwa wuli? Chifukwa chimoza ntchakuti wangumutuma kuti waziwombo ŵanthu ku ubudi ndi nyifwa kweniso kuti wazituzgepu masuzgu ngosi ngo Satana wakwambisa. (Yoha. 3:16; 1 Yoha. 3:8) Yehova wanguziŵa kuti asani Yesu wazija nge munthu pacharu, vazakumuwovya kunozgeke kuti wazije Wasembi Mura walisungu ukongwa yo wazakutiwovya umampha taŵanthu. Yesu wanguja Wasembi Mura wati wabatizika mu 29 C.E.a

² Munkhani iyi, tiwonengi mo kuja nge munthu kunguwovye Yesu kuti waje Wasembi Mura walisungu ukongwa. Kuvwisa umampha kuti Yesu ngwakwenere nadi kuja pa udindu wenuwu nkhwakukhumbika ukongwa kwaku isi chifukwa kutiwovyengi kuti tipempherengi kwaku Yehova kweniso tilutirizgi kuja nayu pa ubwezi, ukongwa asani taguŵa chifukwa cha vinthu vo tinangisa.—Ŵerengani Aheberi 5:​7-9.

MWANA WAKU CHIUTA WANGUZA PACHARU CHAPASI

3-4. Kumbi ndi vinthu wuli vo vingusintha pa umoyu waku Yesu wati waza pacharu chapasi?

³ Tanandi aku isi, vinthu vikusinthapu pa umoyu. Mwakuyeruzgiyapu, panyaki tingusama kutuwa ko tajanga ko tayanjangaku ukongwa ndi kulekana ndi abali ŵidu kweniso anyidu. Ndipu ntchipusu cha kuchita viyo. Kweni palivi munthu yo vinthu vikusinthapu ukongwa pa umoyu kuluska Yesu. We kuchanya, Yesu wenga mungelu wakwamba kulengeka kweniso wakukhumbika ukongwa. Yehova wamuyanjanga ukongwa Yesu ndipuso iyu wakondwanga nyengu zosi pa nyengu yo wateŵetiyanga ku ‘janja lamaryi’ laku Chiuta. (Salimo 16:11; Nthanthi 8:30) Kweni lemba la Afilipi 2:7 likamba kuti Yesu “wangujikhutuwa,” ndi mtima wosi ndipu wanguleka udindu waki wapachanya wo wenga nawu kuchanya ndi kuza pacharu chapasi kuzija limoza ndi ŵanthu ambula kufikapu.

⁴ Tiyeni tiwoni so mo umoyu waku Yesu wenge vyaka vakwambiriya kutuliya po wanguwiyaku pacharu. Yesu wanguwiya mubanja likavu. Tikamba viyo chifukwa chakuti Yesu wati wawaku ŵaka, apapi ŵaki angupereka ŵaka tiyuni tiŵi nge sembi pa nyumba yakusopiyamu. (Levi. 12:8; Luka 2:24) Ndipu Fumu Herodi yo yenga fumu yiheni yati yavwa kuti Yesu wawaku, yakhumbanga kumubaya. Kuti Yesu waleki kubayika, Yosefi ndi Mariya anguthaŵiya ku Ijipiti ndipu anguchija kweniko kwa kanyengu. (Mate. 2:​13, 15) We pacharu chapasi, umoyu waku Yesu wenga wakupambana ukongwa ndi mo wenge we kuchanya!

5. Kumbi ndi vinthu wuli vo Yesu wanguwona panyengu yo wenga pacharu chapasi, nanga venivi vingumuwovya wuli kunozgeke udindu waki nge Wasembi Mura? (Wonaniso chithuzi.)

⁵ Pa nyengu yo Yesu wenga pacharu chapasi, wawonanga masuzgu ngo ŵanthu akumananga nangu. Iyu wangujiwone yija mo viŵaŵiya asani munthu yo tamuyanjanga watayika. Ndipu tikayika cha kuti ŵanthu anyaki wo waŵayanjanga angutayika we pacharu chapasi, kusazgapu awisi a Yosefi. Pa nyengu yo wachitanga uteŵeti waki, Yesu wangukumana ndi ŵanthu wo atamanga makhati, achibulumutiya, akupunduka kweniso apapi wo ŵana ŵawu angutayika. Iyu wanguŵachitiya lisungu ukongwa ŵanthu ŵenaŵa. (Mate. 9:​2, 6; 15:30; 20:34; Mariko 1:​40, 41; Luka 7:13) Mbuneneska kuti pa nyengu yo wenga kuchanya, wawonanga masuzgu nga ŵanthu pacharu. Kweni pa nyengu yo wenga pacharu chapasi nge munthu, wavwisanga umampha mo ŵanthu avwiya asani akumana ndi masuzgu. (Yesa. 53:4) Vo Yesu wangukumana navu we pacharu chapasi vingumuwovya kuvwisa mo ŵanthu asuzgikiya kweniso mo avwiya asani akumana ndi vinthu vakupambanapambana pa umoyu. Nge munthu, Yesu nayu wavukanga, waguŵanga kweniso wajanga ndi chitima.

YESU WAŴAVWIYANGA LISUNGU ŴANTHU

6. Kumbi vo mchimi Yesaya wangukamba pa nkhani ya lisungu laku Yesu vititisambizanji? (Yesaya 42:3)

⁶ Pa nyengu yosi yo Yesu wachitanga uteŵeti waki pacharu chapasi, iyu waŵalongonga lisungu ŵanthu akusika kweniso wo anyawu aŵaryiyanga masuku pamutu. Vo wachitanga vafiskanga uchimi. Mu Malemba nga Chiheberi, ŵanthu akukhupuka kweniso anthazi nyengu zinyaki ayeruzgikiya ndi munda wa nyata pamwenga vimiti vikuluvikulu vakubiriŵira. (Salimo 92:12; Yesa. 61:3; Yere. 31:12) Kweni akavu kweniso wo akandirizgika ayeruzgikiya ndi deti lakuphwanyika kweniso chisunda chakusiwiliya. Vinthu venivi vija vakukhumbika viŵi cha. (Ŵerengani Yesaya 42:3; Mate. 12:20) Mchimi Yesaya wangukambirika kulemba vakuyeruzgiyapu venivi kuti walongo chanju kweniso lisungu lo Yesu wazamulongo ŵanthu akusika wo ŵanthu anyaki aŵawonanga kuti mbambula kukhumbika.

7-8. Kumbi Yesu wangufiska wuli uchimi waku Yesaya?

⁷ Mateyu wangulongo kuti Yesu wangufiska uchimi wo Yesaya wangukamba kuti: “Deti lakuphwanyika wazakulivikita cha ndipu chisunda chakusiwiliya wazakuchizimwa cha.” Vakuziziswa vinyaki vo Yesu wanguchita vinguwovya ŵanthu wo akandirizgikanga wo atenere kuti ajivwanga nge deti lakuphwanyika. Kweniso vinguwovya ŵanthu wo ŵengavi chilindizga wo ajivwanga nge chisunda chakusiwiliya cho chaja kamanavi kuzimwa. Mwakuyeruzgiyapu, Yesu wangukumana ndi munthu munyaki yo wenga ndi makhati liŵavu losi. Iyu watenere kuti waŵanaŵaniyangapu cha kuti zuŵa linyaki wazamuchizgika ndi kwamba kuchitiya vinthu limoza ndi abali ŵaki kweniso anyaki. (Luka 5:​12, 13) Penga so munthu munyaki yo wenga wambula kuvwa kweniso wasuzgikanga kuŵereŵeta. Munthu mwenuyu watenere kuti waguŵanga ukongwa asani wawona anyaki akambiskana kweni iyu watondeka kuvwa chifukwa cha suzgu laki. (Mariko 7:​32, 33) Kweni ndi venivi pe cha.

⁸ Mu nyengu yaku Yesu, Ayuda anandi agomezganga kuti kupunduka pamwenga kutama chenga chilangu cho munthu walondiyanga chifukwa cha vinthu vo wakunanga pamwenga vo apapi ŵaki akunangisa. (Yoha. 9:2) Venivi vachitiskanga kuti ŵanthu wo ŵenga ndi masuzgu ngenanga ajiwonengi kuti mbambula kukhumbika. Kuti wafiski uchimi waku Yesaya, Yesu wanguchizga ŵanthu wo atamanga ndipuso wanguŵawovya kuziŵa kuti Chiuta watiŵaŵanaŵaniya. Kumbi venivi vititisambizanji vakukwaskana ndi Yesu?

9. Kumbi lemba la Aheberi 4:​15, 16 lilongo wuli kuti Wasembi Mura yo tenayu watiŵachitiya nadi lisungu ŵanthu ambula kufikapu?

⁹ Ŵerengani Aheberi 4:​15, 16. Titenere kusimikiza kuti nyengu zosi Yesu wachita nasi vinthu mwalisungu. Kumbi venivi ving’anamuwanji? Munthu walisungu ndi munthu yo wachita chitima kweniso wachitapu kanthu chifukwa cha masuzgu ngo munyaki wakumana nangu. Mazu nga Chigiriki ngo akungafwatuliya kuti “lisungu” ngang’anamuwa kuchita chitima kweniso kuvwa kuŵaŵa mumtima nge mo munthu yo wakumana ndi masuzgu wavwiya. (Wonaniso pa Aheberi 10:​34, po Paulo wangugwiriskiya so ntchitu mazu ngenanga.) Nkhani zo zikonkhoska vakuziziswa vo Yesu wachitanga zilongo kuti Yesu wakwaskikanga ukongwa asani wawona ŵanthu asuzgika. Iyu wachizganga ŵanthu kuti wafiski ŵaka udindu waki cha, kweni waŵayanjanga ndipu wakhumbisiskanga kuŵawovya. Mwakuyeruzgiyapu, pa nyengu yo wachizganga munthu yo wenga ndi makhati, watingi wamuchizgengi we kutali kweni Yesu wangumuvwiya lisungu ndipu wanguchita kumukwaska. Panyaki kufika yapa ndipu pajumpha vyaka vinandi kutuliya po ŵanthu anyaki angumukwaskiya munthu uyu! Ndipu pa nyengu yo Yesu wachizganga munthu yo wenga ndi suzgu lakuvwa, wangumuto munthu yo ndi kuluta nayu kumalu ngambula chiwawa ko kwengavi ŵanthu. Kweniso nyengu yinyaki, munthukazi wakubuda yo wangulapa wangusambisa maphazi ngaku Yesu ndi masozi ngaki kweniso wangungapuputa ndi sisi laki. Mfarisi munyaki wati wayamba kunena munthukazi yo mumtima mwaki, Yesu wangumuŵikiya kuvuli. (Mate. 8:3; Mariko 7:33; Luka 7:44) Yapa tawona kuti Yesu waŵagwenthanga cha ŵanthu wo atamanga pamwenga wo anguchitapu maubudi ngakulungakulu. Mumalu mwaki, waŵalondiyanga kweniso waŵalongonga kuti watiŵayanja. Mwaviyo, nasi tingasimikiza kuti Yesu watichitiyengi vinthu mwalisungu.

MO TINGAYEZGE WASEMBI WIDU MURA MAZUŴA NGANU

10. Kumbi mazuŵa nganu titiŵawovya wuli mwauzimu ŵanthu wo aleka kuvwa kweniso kuwona? (Wonaniso vithuzi.)

¹⁰ Nge akusambira aku Yesu akugomezgeka, tiyesesa kuyezga Yesu pa nkhani ya kulongo chanju, lisungu kweniso chitima ku ŵanthu anyaki. (1 Petu. 2:21; 3:8) Chinanga kuti tingaŵachizga cha ŵanthu ambula kuvwa pamwenga kuwona, kweni titiŵawovya mwauzimu. Mwakuyeruzgiyapu, mazuŵa nganu tipanga mabuku ngakukonkhoska Bayibolu mu vineneru vamanja vakujumpha 100. Kweniso kuti tiwovyi ŵanthu wo asuzgika kuwona, tituzga mabuku nga vilembu va ŵanthu ambula kuwona mu vineneru vakujumpha 60. Ndipuso pe mavidiyo ngo nge ndi mazu ngakukonkhoska vinthu vo vichitika muvidiyo mu vineneru vakujumpha 100. Vinthu vosi venivi vipangika kuti viwovyi ŵanthu ambula kuvwa kweniso ambula kuwona kuti aje pa ubwezi ndi Yehova kweniso Mwana waki.

11. Kumbi gulu laku Yehova litimuyezga wuli Yesu pa nkhani yakulongo lisungu ŵanthu amitundu yosi? (Machitidu 2:​5-7, 33) (Wonaniso vithuzi.)

¹¹ Gulu laku Yehova litesesa kuwovya ŵanthu a mitundu yosi. Kumbukani kuti Yesu wati wayuskika, wangupereka mzimu wakupaturika kwa akusambira ŵaki kuti apharazgiyi ŵanthu wosi wo anguza ku phwandu la Pentekositi. Ndipu weyosi wanguvwa uthenga wamampha “mu chineneru chaki.” (Ŵerengani Machitidu 2:​5-7, 33.) Mwakulongozgeka ndi Yesu, mazuŵa nganu gulu laku Yehova lituzga mabuku ngakukonkhoska Bayibolu mu vineneru vakujumpha 1,000. Ndipu pe ŵanthu amanavi ŵaka wo aŵereŵeta vinyaki mwa vineneru venivi. Mwakuyeruzgiyapu, pe vineneru vinyaki va ku North ndi ku South America vo viziŵika ndi ŵanthu amanavi ŵaka. Kweni gulu lidu, lifwatuliya mabuku nga vineneru va kwenuku vakujumpha 160, kuti ŵanthu anandi avwi uthenga wamampha. Kusazgapu yapa, mabuku ngidu ngasanirika mu vineneru va Chiromani vakujumpha 20. Ndipu ŵanthu masawuzandi nganandi wo aŵereŵeta vineneru venivi asambira uneneska.

12. Kumbi ndi nthowa zinyaki nizi zo gulu laku Yehova litovye ŵanthu mazuŵa nganu?

¹² Kusazgiyapu pa kuwovya ŵanthu kuti avwi uthenga wamampha, gulu laku Yehova litovya so ŵanthu wo akwaskika ndi ngozi zachilengedu. Pa nyengu yeniyi, abali ndi azichi masawuzandi atijipereka kuti awovyi ŵanthu wo akhumbika chovyu. Gulu laku Yehova litovya so pa ntchitu yakuzenga malu ngakusopiyamu kuti ŵanthu awunganengemu kuti asambiri vakukwaskana ndi Chiuta yo watiŵayanja.

WASEMBI WIDU MURA WANGAKUWOVYANI

13. Kumbi Yesu watitiwovya so wuli?

¹³ Nge mliska widu wamampha, Yesu waŵanaŵaniya munthu weyosi pakuyija kuti wamuwovyi mwauzimu. (Yoha. 10:14; Aefe. 4:7) Nyengu zinyaki, vakuchitika pa umoyu vingatichitiska kuti tijivwengi nge chisunda chakusiwiliya pamwenga deti lakuphwanyika. Panyaki tingaguŵa ukongwa chifukwa chakuti titama, tikunangisa vinthu vinyaki pamwenga so tikupambana maŵanaŵanu ndi Mkhristu munyidu. Tingatondeka kuŵika maŵanaŵanu ngidu ngosi pa vinthu vamampha vo tilindizga ndi kwamba kuŵanaŵaniya ukongwa masuzgu ngo tikumana nangu. Kweni kumbukani kuti Yesu wawona masuzgu ngo mukumana nangu ndipu wavwisa mo muvwiya mumtima. Chifukwa chakuti watikuvwiyani lisungu, iyu wakhumbisiska kukuwovyani. Mwakuyeruzgiyapu, iyu wangagwiriskiya ntchitu mzimu wakupaturika kuti ukupaskeni nthazi asani mwalopwa. (Yoha. 16:7; Tito 3:6) Kusazgapu yapa, Yesu wangagwiriskiya ntchitu ŵara kweniso Akhristu anyinu kuti akuchiskeni ndipuso kuti akuwovyeni.—Aefe. 4:8.

14. Kumbi titenere kuchitanji asani taguŵa?

¹⁴ Asani mwaguŵa, mukumbukengi kuti Yesu ngwasembi widu mura ndipuso muŵanaŵaniyengi ukongwa vo iyu wachita pakutiwovya. Kumbukani kuti Yehova wangutumiza Mwana waki kuti wazipereki sembi yakutiwombo kweniso kuti wazivwisi umampha masuzgu ngo ŵanthu ambula kufikapu akumana nangu. Mwaviyo, asani taguŵa chifukwa cha vo tinangisa pamwenga vo titondeka kufiska, tikumbukengi kuti Yesu wakhumbisiska kutiwovya ndipu ngwakunozgeka kuchita venivi “pa nyengu yakwenere.”—Ahe. 4:​15, 16.

15. Kumbi ntchinthu wuli cho chinguwovya mubali munyaki kuwere so kwaku Yehova?

¹⁵ Yesu walongozga so ŵanthu ŵaki po atesesa kupenja ŵanthu wo akumuleka Yehova ndi kuŵawovya kuti awere kwaku Iyu. (Mate. 18:​12, 13) Tiyeni tiwoni vo vinguchitikiya Stefano.b Iyu wati wamikika dankha mu mpingu kwa vyaka 12, wanguŵanaŵana kuti waluti ku maunganu. Iyu wangukamba kuti: “Venga vipusu cha kuchita viyo, kweni ndakhumbanga kuja so mubanja la chanju laku Yehova. Ŵara wo ndingukumana nawu angundiwovya kujivwa kuti ndalondereka. Nyengu zinyaki ndayambanga so kujiwona kuti nde wambula kukhumbika ndipu ndakhumbanga kuleka ŵaka. Kweni ŵara andikumbusanga kuti Yehova kweniso Yesu akhumba kuti ndingaweriyanga vuli cha. Ndati ndawezeke mu mpingu, mpingu wosi ungundilondere mwachanju. Pati pajumpha nyengu, muwolu wangu wangwamba kusambira Bayibolu, ndipu pasonu panu tosi titeŵete Yehova nge banja.” Kukamba uneneska, wasembi widu mura yo ngwachanju wakondwa ukongwa kuwona kuti ŵanthu wo alapa awovyeka ndi kuwere mu mpingu!

16. Ntchifukwa wuli muwonga ukongwa kuti mwe ndi Wasembi Mura yo ngwalisungu?

¹⁶ Pa nyengu yo wenga pacharu chapasi, Yesu wanguwovya ŵanthu anandi. Mazuŵa nganu napu, tisimikiza kuti iyu watiwovyengi nyengu yeyosi yo tikhumbika chovyu. Ndipu pambula kuswera yapa mucharu chifya, iyu wazamuwovya ŵanthu akuvwiya kuti aje ndi umoyu wambula masuzgu ngo ngatuza chifukwa cha ubudi ndi kuleka kufikapu. Chifukwa cha chanju chaki chikulu kweniso lisungu, Chiuta wakusankha Mwana waki kuti waje Wasembi Mura yo ngwalisungu ukongwa. Mwaviyo, titimuwonga Yehova chifukwa cha venivi!