LAYIBBULALI IJANIKA A-INTANETI yaWatchtower
LAYIBBULALI IJANIKA A-INTANETI
yaWatchtower
Chitonga (Zimbabwe)
  • BBAYIBBELE
  • MABBUKU
  • MISWAANGANO
  • mwbr17 October map. 1-5
  • Ajanika Makani aKabbuku Kamuswaangano waBuumi Amulimu Wesu

Vidiyo njulikuyanda tiijaniki pe

Utulekelele, kulizyachitika vidiyo niyalikuyanda kujula

  • Ajanika Makani aKabbuku Kamuswaangano waBuumi Amulimu Wesu
  • Ajanika Makani aKabbuku Kabuumi Amulimu Wesu (2017)
  • Tutwe tuniini
  • OCTOBER 2-8
  • OCTOBER 9-15
  • OCTOBER 16-22
  • OCTOBER 23-29
  • OCTOBER 30–NOVEMBER 5
Ajanika Makani aKabbuku Kabuumi Amulimu Wesu (2017)
mwbr17 October map. 1-5

Ajanika Makani aKabbuku Kamuswaangano waBuumi Amulimu Wesu

OCTOBER 2-8

LUBONO LUZWA MUJWI LYALEZA | DANIELE 7-9

“Businsimi bwaDaniyele Bwakaambilizya Atala Akuboneka kwaMesiya”

it-2 902 ¶2

Mviki zili 70

Kumaninsigwa kwansotoko azibi. Kufwa kwaJesu, kubusigwa kwakwe akubweeda kwakwe kujulu, zyakapa kuti ‘nsotoko azibi zyesu zimaninsigwe akuti milandu yachibi ilobelele.’ (Dan 9:24) Chizuminano chamulawu chakakubikka antanganana kuti maJuda bakali basizibi alubo chakapa kuti baboneke kuti bakali basikutyola chizuminano. Pesi zibi ‘nizyakavula’ mbuli mbukutondeezedwe muMulawu waMusa, alulalo luzyalo lwaLeza lwakavula kwiinda muli Mesiya. (Rom 5:20) Kwiinda muchinunuzyo chaMesiya nsotoko azibi zyabasizibi batondeezya kweempwa, zilakonzya kumwayigwa alubo tabakapegwi chisubulo.

it-2 900 ¶7

Mviki zili 70

Mesiya Wakaboneka Nikwakiinda ‘Mviki Zili 69.’ Mviki zitobela zili “makumi aali musanu alimwi ansondo zyobile” (Dan 9:25), nchipaanzi chamviki zili 70 mbukunga nzizyo zitobela kwaambwa mulugwalo oolu, nkinkaako tulabala kuzwa ‘mumviki zyamamanino zili musanu azibili.’ Nkinkaako, “kuzwa kuciindi camulazyo” wakuyakulula Jerusalemu kuyoosika kuchiindi ‘chaMesiya Musololi,’ tulatii ‘mviki’ zili 7 pulazi ‘mviki’ zili 62, tujana ‘mviki’ zili 69 naa—minyaka iili 483—kuzwa mumunyaka wa455 B.C.E., kuzoosika mu29 C.E. Mumunyaka wa29 C.E., Jesu wakabbabbatizigwa mumaanzi, akunanikwa amuuya uusalala mpawo wakasaanguna mulimu wakukambawuka kali ‘Mesiya Musololi.’—Lk 3:1, 2, 21, 22.

it-2 901 ¶2

Mviki zili 70

‘Wanyonyoonwa’ muchisela chamviki. Gabriyeli wakayinkila kunembo kwaambuula aDaniyele kati: “Zimane insondo zili makumi aali musanu alimwi azibili, Uunanikidwe uyoonyonyoonwa, cakubula sikulya izina.” (Dan 9:26) Kumamanino ‘aamviki zili makumi aali musanu alimwi amviki zibili,’ naa minyaka iitatu achisela, Kristu wakajayigwa achisamu chakupenzezya, akwaaba zyoonse nzyaakali aazyo kuti chibe chinunuzyo kubantu boonse. (Is 53:8) Bumboni butondeezya kuti chisela ‘chamviki’ yakusaanguna, nchiindi Jesu naakali kukambawuka. Chimwi chiindi kumatalikilo aamunyaka wa32 C.E., Jesu wakakozyanisya chisi chamaJuda mbuli mukuyu (yezyanisyaa Mt 17:15-20; 21:18, 19, 43) wakatali kuzyala michelo “kwamyaka yotatwe.” Mubelesi wakabuzya Simalelaakwe kuti: “Omwami, uleke amwaaka uno, nkuulimine nkuubike bufumba. Kuti wazyala micelo ncibotu, kwalo kuti pe, uyooutema.” (Lk 13:6-9) Kulakonzeka kuti wakali kwaamba chiindi naakali kukambawuka muchisi bantu kabatasanduki, nkwaakakambawuka kwaminyaka iitatu alubo wakeelede kuzumanana amumunyaka wachine.

it-2 901 ¶5

Mviki zili 70

“Cisela cansondo yomwe,” nchisela chaminyaka iili 7, naa kuti minyaka iitatu achisela yiimininwa ‘amviki.’ Mbukunga mviki yachi 70 yakatalika kumasangunino amunyaka wa29 C.E., Jesu naakabbabbatizigwa anaakananikwa kuba Kristu, chisela chamviki eeyo (minyaka iitatu achisela) chisika muchilimu mumunyaka wa33 C.E., muchiindi chaPasika (muNisani 14). Kweendelana akkalenda yachiGregorian, buzuba oobo buli muApril 1, 33 C.E., (Langa LORD’S EVENING MEAL [Time of Its Institution].) Mwaapostolo Pawulu utubuzya kuti Jesu ‘wakazida kuzoochita kuyanda kwaLeza,’ chaamba kuti ‘wakagwisya zipayizyo zyachiindi mubusena bwazyo kuti abikke chipayizyo chipya.’ Eezi wakazichita kwiinda mukwaaba mubili wakwe.—Heb 10:1-10.

Kuyanduula Lubono muJwi lyaLeza

w01 5/15 27

Mibuzyo Iizwa Kuli Basikubala

Kweendelana alugwalo lwaDaniele 9:24, “Busena Busalalisya” bwakananikwa lili?

Lugwalo lwaDaniele 9:24-27 NW, mbusinsimi bupandulula kuboneka ‘kwaMesiya Musololi’ chaamba Kristu. Kwaambilizigwa ‘kwaBusena Busalalisya’ takwiimini kunanikwa ‘kwaBusena Busalalisya chakwiinda’ bwamutempele yamuJerusalemu. Pesi bbala lyakuti “Busena Busalalisya” lyiiminina busena bwaLeza buli kujulu—chaamba Busena bwakujulu Busalalisya chakwiinda—buli mutempele lyaJehova pati yakumuuya.—BaHebrayo 8:1-5; 9:2-10, 23.

Tempele lyaLeza lyakumuuya lyakatalika lili kubeleka? Atulange zyakachitika aawo Jesu naakabbabbatizigwa mu29 C.E. Kuzwa muchiindi eecho, wakazuzikizya majwi aajanika muli Intembauzyo 40:6-8. Nikwakiinda chiindi, mwaapostolo Pawulu wakatondeezya nzyakaamba Jesu naakati: “Cipaizyo nociba cituuzyo enzyo nzyoyanda pe, pele mubili ngowandibambila.” (BaHebrayo 10:5) Jesu wakalizi kuti Leza ‘taakachili kuyanda’ zituuzyo zyabanyama kuti kazichituulwa mutempele lyakuJerusalemu. Pesi Jehova wakali wabamba mubili waJesu uumaninide kuti ube chipayizyo. Jesu wakatondeezya mbaakali kulimvwa mumoyo naakati: “Eno mebo ndakati, Mebo mpaawa, ndaboola, (ndilivungidwe mubbuku lilembedwe makani aamba ndime), ndeza kuzoocita luyando lwako, O Leza.” (BaHebrayo 10:7) Jehova wakatyeni? Makani mabotu aali mubbuku lyaMatayo atii: “Lino Jesu naakamana kubapatizigwa, mpawo wakazwa mumaanzi. Nkabela kujulu kwakajaluka, elyo wakabona Muuya wa-Leza, ulaseluka mbuli inziba, uleza kulinguwe. Lino kwakazwa ijwi kujulu, lyakati, Ngooyu mwanaangu uuyandika ngunkondelwa.”—Matayo 3:16, 17.

Kuzumina mubili waJesu kachili chituuzyo Jehova Leza nkwaakachita, zyakali kutondeezya kuti kwakali kwabambwa chipayililo chipati chakali kwiinda chipayililo chamutempele lyakuJerusalemu. Chipayililo eechi chakali kwiiminina ‘kuyanda’ kwaLeza naa kuti mbubambe bwakutambula mubili waJesu kawuli chipayizyo. (BaHebrayo 10:10) Kunanikwa kwaJesu amuuya uusalala zyakali kutondeezya kuti Leza wakali wachita mabambe atempele lyakwe lyakumuuya. Nkinkaako, chiindi Jesu naakabbabbatizigwa, busena bukkala Leza bwakujulu bwakananikwa, naa kuti bwakasalwa akuba “Busena Busalalisya” mububambe bwatempele pati lyakumuuya.

w07 9/1 20 ¶4

Makani Aazwa Mubbuku lyaDaniele

9:27—Nchizuminano chanzi ‘chakazumanana kubeleka kachili chiyumu kubantu biingi’ kusikila kumamanino aaminyaka yiimininwa aamviki zili 70, naa mu36 C.E.? Chizuminano chamulawu chakamana mu33 C.E., Jesu naakafwa. Pesi chizuminano Leza nchaakatangene aAbrahamu, kumaIsrayeli chakazooleka kubeleka mu36 C.E., nkaambo Jehova wakali kubabona kuti nchisi chisalidwe, mukuti bakali bazukulu baAbrahamu. Chizuminano chaAbrahamu chichibeleka kubana “ba-Israyeli ba-Leza.”—BaGalatiya 3:7-9, 14-18, 29; 6:16.

OCTOBER 9-15

LUBONO LUZWA MUJWI LYALEZA | DANIELE 10-12

“Jehova Wakazibona Zyakali Kuyoochitika Kubaami”

dp 212-213 ¶5-6

Kulwana kwaBaami Babili

5 Baami batatu bakusaanguna kwakali Kkoresi Mupati, Cambyses II aDariyo I naa (Hystaspes). Bardiya (naa wakali kwiitwa kuti Gaumata) wakeendelezya kwamyeezi iili musanu ayibili, pesi businsimi tabwaambi zyiingi atala abweendelezi bwakwe. Mu490 B.C.E., mwaami wachitatu utegwa Dariyo I, wakeezya kachibili kulwana achisi chaGilisi. Nikuba boobo, banaPersiya bakayinda kuMarathon mpawo bakatozya kuAsia Minor. Nikuba kuti Dariyo wakali walibambila kulwana chisi chaGilisi, pesi taakazuzikizya pe makanze aakwe nkaambo wakazoofwa muminyaka iine yakatobela. Mpawo, mwanaakwe Xerxes I wakazooba mwaami “wachine” mubusena bwakwe. NguuMwaami Ahasuwera wakakwete Esita.—Esita 1:1; 2:15-17.

6 Mubwini Xerxes I “naakaba mwaami wakazunda bwaami bwaGilisi boonse,” nkaambo chisi chaGilisi chakali lyiimvwilidi achilikke. Bbuku litegwa The Medes and Persians—Conquerors and Diplomats lyakati, “basilutwe baXerxes mbabo bakamusungilizya kuti akalwane bantu bakunyika abakulwizi.” Sikwiiya zyachiindi Herodotus wamumwaanda wamunyaka wamusanu B.C.E., wakalemba kuti “taakwe lweendo lumbi lwaambidwe lukozyania aloolu lwakachitwa abanaPersiya.” Makani aakwe atondeezya kuti “wakali abasilumamba bamulwizi bali 517 610. Basilumamba bakali kweenda amawulu bakali 1 700 000; bakali kweenda amabbiza bakali 80 000; maArabbu bakali kweenda ankamela abasilumamba bakuLibbiya bakali kulwana kabali mungolo zyankondo kuyeeyelwa kuti bakali kusika kuma20 000. Mweelwe wabasilumamba boonse bakali kweenda anyika abamumaanzi bakali kusika ku2 317 610.”

dp 213 ¶8

Kulwana kwaBaami Babili

8 Mungelo wakati, “Lino kuyoobuka mwami singuzu, uyooendelezya cabwami bupati akucita kufumbwa ncayanda.” (Daniele 11:3) Mu336 B.C.E., Alexander kali aminyaka iili 20, ‘wakabuka’ akuba mwaami kuMacedonia. Alexander Mupati wakaba “mwami singuzu.” Kabelesya bubambe bwakachitidwe awisi Philip II, Alexander wakeendelezya zyooko zyamuPersiya nkwiili kuMiddle East. Naakazubuka mulonga waFirate awaTigrisi kali abasilumamba bali 47 000, bakamwaya basilumamba baDariyo III bakali 250 000 kuGaugamela. Kuzwa waawo, Dariyo wakachija mpawo wakajayigwa, eezi zyakapa kuti bwaami bwaPersiya bumane. Mpawo chisi chaGilisi chakaba chisi cheendelezya nyika yoonse alubo Alexander ‘wakeendelezya bwaami bupati akuchita kufumbwa nchaakali kuyanda.’

dp 214 ¶11

Kulwana kwaBaami Babili

11 Alexander naakafwa bwaami bwakwe “bwakamwaika akupalangana kumyuuwo . . . yone.” Basilutwe bakwe biingi bakakazyania chabo-chabo kabayanda kuti umwi awumwi ayendelezye. Silutwe utegwa Antigonus I wakeezya kuti ayendelezye bwaami boonse bwakali kweendelezegwa aAlexander. Pesi wakazoojayigwa munkondo kuIpsus iili muPhrygia. Mumunyaka wa301 B.C.E., basilutwe baAlexander bane bakeendelezya manyika miingi aakali mubweendelezi bwaAlexander. Cassander wakeendelezya Macedonia aGilisi. Lysimachus wakeendelezya Asia Minor aThrace. Seleucus I Nicator wakeendelezya Mesopotamia aSyria. Mpawo Ptolemy Lagus wakeendelezya Egepita aPalestine. Nisimpe, bwaami bupati bwaAlexander bwakaabanisigwa muzipaanzi zine zyabwaami bwabaHelene kweendelana amajwi aabusinsimi.

Kuyanduula Lubono muJwi lyaLeza

w13 7/15 13 ¶16, makani aakumamanino

“Amulange, Ndaba Anywe Mazuba Oonse”

Lugwalo lwaDaniele 12:3 lwaamba kuti, “lino basongo [maKristu bananikidwe] bayoobekema mbuli kubekema kwajulu.” Kabachili anyika, balabekema mbuli kubekema kwajulu kwiinda mukukambawuka makani mabotu. Nikuba boobo, lugwalo lwaMatayo 13:43 lutondeezya kuti kuchiindi chili kunembo, bayoobekema naa kubala mbuli zuba muBwaami bwakujulu. Pesi kuzwa chiindi, twakali kubonaanga magwalo aaya aamba mulimu uumwi—wakukambawuka.

dp 315 ¶18

Jehova Wasyomezya Kupa Daniyele Bulumbu Bupati

18 Bbuku lyaDaniyele limaninsya akwaamba chisyomezyo chibotu loko Leza nchaatakabuzya muntu uumbi waanyika. Mungelo waJehova wakabuzya Daniyele kuti: “Uyooima kubusena mbobambilidwe kumamanino aaciindi.” Mungelo wakali kwambaanzi? ‘Kulyookezya’ nkwaakali kwaamba mungelo kwakali kwiiminina lufu, alubo chisyomezyo chakuti Daniyele wakali ‘kuyooyima’ chaamba chintu chomwe chili kunembo—nkubusigwa! Pesi bamwi basikwiiya zyachiindi baamba kuti, chaandano 12 chabbuku lyaDaniele nchicho chakasaanguna kwaamba makani aakubusigwa munzila iilaantangana muMagwalo aachiHebrayo. (Daniele 12:2) Pesi muzeezo ooyu teewachoonzyo pe. Daniyele wakali kubumvwisisisya kabotu bulangizi bwabubuke.

OCTOBER 16-22

LUBONO LUZWA MUJWI LYALEZA | HOSEA 1–7

“Jehova Uyandisya Luyando Lutamani—Mbubede Na Anduwe?”

w10 8/15 25 ¶18

“Mulao waluzyalo” Awumugwasye Kwaambuula Kabotu

18 Luyando lutamani lweelede kutupa kuti katwaambuula kabotu abakombima. Tatweelede kuleka kubelesya mulawu luzyalo nikuba chiindi nituli mubuyumu-yumu. Jehova wakanyema maIsrayeli nibakatondeezya kuba aluzyalo luli mbuli “mume uufwambaana kuumbuka.” (Hos. 6:4, 6) Kulubazu lumwi, Jehova ulabotelwa nabona katutondeezya luzyalo chiindi choonse. Tulakonzya kuyeeyesesya atala ambalongezya bantu batondeezya luzyalo.

w07 9/15 16 ¶8

Makani Aazwa Mubbuku lyaHosea

6:6. Kuchita chibi kutondeezya kuti tatusyomeki kuli Leza. Taakwe milimu yamubukombi njituchita iikonzya kubbadala naa kumaninsya zibi eezi.

w07 6/15 27 ¶7

Jehova Uyanda Kuti Katumuswiilila

7 Atuyeeye kuzwa chiindi, Jehova wakabuzya babelesi bakwe bachiindi kuti kuswiilila kwakali kuyandikana loko kwiinda kupa zipayizyo zyabanyama. (Tusimpi 21:3, 27; Hosea 6:6; Matayo 12:7) Pesi nkamboonzi Jehova nakaamba oobo, kakuli wakalayilide bakombi bakwe kuti kabapa zituuzyo? Muntu wakali kupa zituuzyo zyabanyama wakali kuchitilaanzi? Wakali kuzichitila kuti abotezye Leza na? Naa kuti wakali kuchitila kuti nguumulawu wakabikkidwe? Ikuti muKristu kali achiyandisyo chakuchita ziyandwa aJehova, ulabeleka changuzu kuti aswiilile malayilile aaLeza akwaachita. Leza tabikkili maanu kuzituuzyo zyabanyama, pesi uyanda kuti katumuswiilila akubelesya malayilile aakwe.

Kuyanduula Lubono muJwi lyaLeza

w07 9/15 14 ¶7

Makani Aazwa Mubbuku lyaHosea

1:7—Ndiilili bamung’anda yaJuda nibakafwidwa luzyalo anibakafutulwa? Zyakazuzikizigwa mumunyaka wa732 B.C.E., kakweendelezya Mwaami Hezekkiya. Muchiindi eecho, Jehova wakavuna maJuda bakali kukongwa abanaAsuri kwiinda mukutuma mungelo wakwe kuti akanyonyoone basilumamba babanaAsuri bakali 185 000 mubusiku bumwi. (2Bam 19:34, 35) Jehova wakavuna maJuda katabelesyi “buta niliba panga niiba inkondo niziba imbizi nibaba basimbizi,” pesi wakabelesya mungelo.

w05 11/15 20 ¶16

Businsimi bwaHosiya Butugwasya Kuti Tweende aLeza

16 Leza wakazuzikizya chisyomezyo eechi naakati: “Alimwi mubuzuba obo njootangila cizuminano; tuyootangana cizuminano abanyama bamusokwe abayuni bakujulu abauka baansi. Elyo buta apanga ankondo njoozilobya zyoonse mucisi, nkabaoneke cakutayoowa.” (Hosea 2:18) MaJuda bakasyeede bakabweeda kulimbabo bakali kukkala muluumuno kakutakwe banyama mbibakali kuyoowa. Alubo businsimi oobu bwakazuzikizigwa mu1919 C.E., aawo maIsrayeli bakumuuya bakasyeede nikaangununwa kuzwa ‘muBabuloni Mupati’ bweendelezi bwabukombi bwakubeja bwamunyika yoonse. Lino bakkala kabakwabilidwe akubotelwa muparadayizi yamubukombi kabali antoomwe abeenzinyina bali abulangizi bwakuzookkala anyika kukabe kutamani. Akati kamakombi baLeza aaba bakasimpe, taakwe basikuupa-wupa ameso.—Ciyubunuzyo 14:8; Isaya 11:6-9; BaGalatiya 6:16.

g05 9/8 12 ¶2

Nyika Yoonse Niyoozula Luzibo lwaLeza

Munyika mpya, bantu bayoopona kweendelana akuyanda kwaLeza nkaambo uyoobayiisya mbubeelede kuyooyilanganya kabotu nyika. Mbuli kumatalikilo, ‘uyootangana cizuminano’ abanyama bamusokwe bayoosya, kuchila kuti kabatachinoyoosyi kubantu.—Hosea 2:18; Matalikilo 1:26-28; Isaya 11:6-8.

OCTOBER 23-29

LUBONO LUZWA MUJWI LYALEZA | HOSEA 8-14

“Pa Jehova Zipo Zyiinda Kubota”

w07 4/1 20 ¶2

Kupa Zipayizyo Zitambulika Kuli Leza

Kuyungizya waawo, Bbayibbele litondeezya kuti nzila zyakutembawula Jehova uzibona kazili mbuli zipo zyakupayizya. Musinsimi Hosiya wakabelesya mabala akuti “tuyookutembaula amilomo yesu mbubonya mbotukonzya kutuula bapoho bacili bana,” katondeezya kuti kutembawula Leza amilomo yesu nchintu nchayandisya loko Leza. (Hosea 14:2, NW) Mwaapostolo Pawulu wasungwaazya maKristu aachiHebrayo kuti: “Eno mulinguwe atupaile Leza lyoonse cipaizyo cakulumba, nkokuti micelo yamilomo iilumba izina lyakwe.” (BaHebrayo 13:15) Bakamboni baJehova mazubaano, balazumanana kukambawuka makani mabotu akuchita basikwiiya munyika yoonse. (Matayo 24:14; 28:19, 20) Munzila eeyi bapa zipayizyo zyakulumba kuli Leza munyika yoonse sikati amansiku.—Ciyubunuzyo 7:15.

w11 2/15 16 ¶15

Kutambulika Kuli Leza Kupa Kuti Tukajane Buumi Butamani

15 Basune bakali banyama bakali kudula loko maIsrayeli mbibakali kupa kazili zipayizyo kuli Jehova. Nkinkaako, ‘basune bamilomo yesu,’ bayiminina majwi ngitwaambuula aakutembawula Leza wakasimpe. Jehova wakababona biyeni bantu bakapa zipo eezi? Wakati: “Njoobayandisya.” (Hos. 14:4) Jehova ulabalekelela akubatambula alubo ubamweenzinyina kubantu bapa zipayizyo zili bobu.

jd 87 ¶11

Komba Jehova Kweendelana Zyeelelo Zyakwe Zisumpukide

11 Lugwalo lwaHosea 14:9 lutubuzya zintu zibotu nzitujana ikuti twaba amaponeno aalikabotu. Kuchita ziyandwa aLeza kupa kuti tujane zilongezyo akuti tugwasikane. Mbali Mulengi, Leza ulibuzi buntu bwesu. Nzyayanda kuti tuchite zigwasya ndiswe. Bulidilane bwesu aLeza bulakonzya kukozyanisigwa amoota amuntu wakiipanga. Sikwiipanga ulizi mbiipangidwe. Ulizi kuti moota iyanda kutilwa mafuta chiindi achiindi. Niinzi chikonzya kuchitika kuti muntu waleka kunootila mafuta kalibuzya kuti moota ilikweenda kabotu? Muchiindi chifwiifwi biyo, njini yamoota ilakonzya kufwa akukachilwa kubeleka kabotu. Nchimwi biyo akubantu. Mulengi wesu wakatupa malayilile. Ikuti twaabelesya, ziyoogwasya ndiswe. (Isaya 48:17, 18) Kuziba kuti kupona kweendelana azyeelelo zyakwe kulatugwasya, kupa kuti tuzumanane kubamba malayilile aakwe.—Intembauzyo 112:1.

Kuyanduula Lubono muJwi lyaLeza

w05 11/15 28 ¶7

“Inzila zya-Jehova Zililuleme”

7 Ikuti twazumanana kukomba Jehova munzila iilulame kutali yakuba basikuupawupa ameso, uyootutondeezya luzyalo aluyando lutamani. MaIsrayeli bakabuzigwa kuti: “Amulibyalile bululami, kuti mulitebwide luzyalo. Amulipandile cipande canu, nkaambo casika ciindi cakuyandaula Jehova, aboole kuzoomulosezya bululami.”—Hosea 10:12.

w11 8/15 10 ¶10

Bakali Kumulindila Mesiya

10 Mbuli kwakachita maIsrayeli, Mesiya wakeelede kuzwa muEgepita. (Hos. 11:1) Mungelo wakabuzya Josefa, Mariya aJesu kuti bachijile kuEgepita Heroda katanabikka mulawu wakujaya bana balombe baniini. Bakakkala nkuko “kusikila kulufu lwa-Heroda, kuti acitwe ngaakaamba Jehova kumusinsimi [Hosiya] kuti, Kuzwa ku-Egepita nkundakaita mwanaangu.” (Mt. 2:13-15) Nichoonzyo, Jesu taakali kukonzya kweendelezya zintu zyakachitika kuchiindi eecho zili atala akuzyalwa kwakwe anaakali muniini.

OCTOBER 30–NOVEMBER 5

LUBONO LUZWA MUJWI LYALEZA |JOELI 1-3

“Bana Banu Balombe Abasimbi Bayoosinsima”

w02 8/1 15 ¶4-5

Kusungwaazigwa ‘Amilimo Mipati ya-Leza’

4 Basikwiiya bakali muJerusalemu nibakatambula muuya usalala, bakatalika kukambawuka makani mabotu alufutuko kunkamu yabantu yakabungene mubuzuba oobo kuseeni. Mulimu wakukambawuka ngubakachita wakazuzikizya businsimi bwaJoeli mwana waPetueli mbwaakasinsima mumyaanda yaminyaka iili 8 yakayinda naakati: “Njootila Muuya wangu abantu boonse. Bana banu balombe abasimbi bayoosinsima, banene banu bayoolota ziloto, abaalumi banu banike bayoobona zilengaano. Abalo bazike abacinkombwa njoobatilila muuya wangu. . . kabutanasika buzuba bwa-Jehova obo bupati buyoosya.”—Joeli 1:1; 2:28, 29, 31; Incito 2:17, 18, 20.

5 Eezi zyaamba kuti Leza wakali kuyoopa kuti kube basinsimi bachaalumi abachanakazi na, bali mbuli Davida, Joeli aDebbora bakali kuyoowambilizya ziyoochitika kunembo? Peepe. ‘Bana balombe abasimbi, bazike abachinkombwa’ baambwa aawa, maKristu bakali kuzoobelesegwa kuti basinsime nkaambo muuya uusalala waJehova wakali kuzoobapa kuti baambilizye “milimo mipati” Jehova njaakachita anjalikuchita. Nkinkaako, bakali kuyoobeleka kabali bayiminini baMupatikampatila. Pesi nkamu eeyo yakachita biyeni?—BaHebrayo 1:1, 2.

jd 167 ¶4

“Amulaule Aya Makani Akati Kabamasi”

4 Langa nkayi eeyi kulubazu lumwi. Jehova Leza wakabuzya musinsimi Joeli chiindi bantu boonse nibayoosinsima, naakati: “Lino aya aakumana, njootila muuya wangu abantu boonse. Bana banu balombe abasimbi bayoosinsima, banene banu bayoolota ziloto, abaalumi banu banike bayoobona zilengaano.” (Joeli 2:28-32) LyaPentekkoste 33 C.E., mwaapostolo Petro wakabelesya malayilile aaya chiindi bantu bakabungene mung’anda yamujulu muJerusalemu nibakatilwa muuya uusalala akutalika kukambawuka “milimo mipati ya-Leza.” (Incito 1:12-14; 2:1-4, 11, 14-21) Atulange mazubaano. Businsimi bwaJoeli bulikuzuzikizigwa zyiindilide kuzwa kumatalikilo amwaanda wamunyaka wa20. MaKristu bananikidwe—baalumi abanakazi—bapati abaniini bakatalisya ‘kusinsima’ chaamba kwaambilizya “milimo mipati ya-Leza,” kubikkilizya amakani mabotu aaBwaami, bwakabikkwa lino kujulu.

w07 10/1 13 ¶2

Makani Aazwa Mubbuku lyaJoeli alyaAmosi

2:32—‘Kwiita muzina lyaJehova’ chambaanzi? Kwiita muzina lyaLeza chaamba kuziba zina lyakwe, kulemeka zina akusyoma ooyo ulaazina eelyo.—BaRoma 10:13, 14.

Kuyanduula Lubono muJwi lyaLeza

w07 10/1 13 ¶5

Makani Aazwa Mubbuku lyaJoeli alyaAmosi

2:12, 13. Kusanduka naa kweempwa kwachoonzyo kuchitika mukati kamoyo. Kweempwa ooku kubikkilizya ‘kudeluula myoyo yesu,’ kwamukati kutali ‘kudeluula zigogo zyaanze.’

w07 10/1 13 ¶3

Makani Aazwa Mubbuku lyaJoeli alyaAmosi

3:14—‘Mumpata wakukosweda makani’ niinzi? Mbusena bwachikozyano Leza mbwazoobetekela bantu. Muchiindi chaJehosafati Mwaami waJuda, wakali azina lyaamba kuti “Jehova Mubetesi,” Leza wakafutula maJuda kuzwa kuzisi zyakabazyungulukide kwiinda mukunyongania basilumamba bazyo. Nkinkaako, busena oobo butegwa ‘Mumpata waJosafati.’ (Joeli 3:2, 12) Mazubaano, busena oobo bwiiminina busena ooko zisi nkuziyoonyonyweedwa mbuli misaansa iili muchikandilo.—Ciyubunuzyo 19:15.

    Mabbuku Ajanika MuChitonga (Zimbabwe) (2013-2025)
    Zwa
    Njila
    • Chitonga (Zimbabwe)
    • Share
    • Preferences
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Njila
    Share