LAYIBBULALI IJANIKA A-INTANETI yaWatchtower
LAYIBBULALI IJANIKA A-INTANETI
yaWatchtower
Chitonga (Zimbabwe)
  • BBAYIBBELE
  • MABBUKU
  • MISWAANGANO
  • w23 February map. 8-13
  • Niinzi Chikonzya Kukugwasya Kuti Umvwisisisye Chiindi Nubala Bbayibbili?

Vidiyo njulikuyanda tiijaniki pe

Utulekelele, kulizyachitika vidiyo niyalikuyanda kujula

  • Niinzi Chikonzya Kukugwasya Kuti Umvwisisisye Chiindi Nubala Bbayibbili?
  • Ngaziyakulinda Yaambilizya Bwaami BwaJehova (Yakwiiya)—2023
  • Tutwe tuniini
  • Makani Ayendelana
  • ZIMVWISISISYE NZULIIKUBALA
  • BALILA KUJANA ZYIIYO
  • NZUBALA AZIKUGWASYE
  • KUBALA KUPA KUTI TUBOTELWE
  • “Amube Basikuchita Zyaambwa aaJwi”
    Ngaziyakulinda Yaambilizya Bwaami BwaJehova (Yakwiiya)—2024
  • Niinzi Nzweelede Kuchita Kuti Ugwasigwe Akubala Bbayibbele?
    Mbukonzya Kubotelwa Mubuumi Kukabe Kutamani!—Gwasigwa Akwiiya Bbayibbele
Ngaziyakulinda Yaambilizya Bwaami BwaJehova (Yakwiiya)—2023
w23 February map. 8-13

CHIIYO 7

Niinzi Chikonzya Kukugwasya Kuti Umvwisisisye Chiindi Nubala Bbayibbili?

“Nga wamvwaanzi nwaabala?”—LK. 10:26.

LWIIMBO 97 Tuponena Jwi lya Leza

ZITAYIIGWEa

1. Niinzi zitondeezya kuti Jesu wakali kwaayandisya Magwalo?

AMUYEEYELE mbukwakabede kumvwa Jesu kali kuyiisya. Chiindi chiingi wakali kuzubulula Magwalo Aasalala amutwe. Majwi ngaakasaanguna kwaamba naakazwa kubbabbatizigwa angakaamba kali waamba kufwa, wakaazubulula muMagwalo.b (Dt. 8:3; Int. 31:5; Lk. 4:4; 23:46) Chiindi naakali kuchita mulimu wakwe waanyika, ooyo wakatola minyaka iitatu ahafu, Jesu wakali kuyandisya kubala, kuzubulula akupandulwida bantu Magwalo.—Mt. 5:17, 18, 21, 22, 27, 28; Lk. 4:16-20.

Chifanikisyo: 1. Chiindi Jesu naakachili mwana, wakali kuswiilila bazyali bakwe nibakali kwaambuula. 2. Naakakomena, Jesu abamumpuli yabo bakali kuswiilila chiindi Magwalo naakali kubalwa muchikombelo. 3. Naakaba muntu mupati, Jesu wakali kubala mabbuku aakupeta.

Kwabuumi bwakwe boonse, Jesu wakatondeezya kuti wakali kwaayanda Magwalo alubo wakapona kweendelana anzyaakali kwaamba (See paragraph 2)

2. Niinzi chakagwasya Jesu chiindi naakali kukomena kuti aazibe kabotu Magwalo? (Langa chifanikisyo chili aachivumbyo.)

2 Jesu katanasaanguna mulimu wakwe waanyika, wakali kulibala Jwi lyaLeza alubo chiindi chiingi wakali kumvwa kalilikubalwa. Chimwi chiindi, kweelede kuti bazyali bakwe bakali kuzubulula Magwalo chiindi nibakali kuzuwa mbuli mpuli.c (Dt. 6:6, 7) Jesu wakali kwiinka kuchikombelo Sabata imwi ayimwi abakulimbabo. (Lk. 4:16) Kali nkukooko, kweelede kuti wakali kuswiilisisya chiindi Magwalo naakali kubalwa. Mukuya kwachiindi, Jesu wakazookonzya kulibalila aalikke Malembe Aasalala. Kulibalila aalikke kwakamugwasya kuti atagoleli aakuziba magwalo kupela, pesi akuti apone kweendelana anzyaakali kubala. Muchikozyano, amuyeeye biyo zyakachitika mutempele chiindi naakali aaminyaka iili 12. Bayiisi bakawuzi kabotu Mulawu waMozesi, bakagamba “akaambo kakumvwisisisya kwakwe ansandulo zyakwe.”—Lk. 2:46, 47, 52.

3. Tulalanga-langaanzi muchiiyo eechi?

3 Kubala Magwalo buzuba abuzuba, kulakonzya kutugwasya andiswe kuti tulizibe Jwi lyaLeza akuti tuliyande. Pesi kujana twagwasigwa biyeni chiindi nituli kulibala? Kulanga-langa zintu Jesu nzyaakabuzya bantu bakazi Mulawu, balembi, baFarisi abaSadusi kuyootugwasya. Beendelezi bazikombelo aabo bakali kwaabala Magwalo kwaziindi zyiingi pesi teebakali kuzimvwisisisya pe zintu nzibakali kubala. Jesu wakatondeezya zintu zitatu zyakali kupa kuti baalumi aabo batagwasigwi aaMagwalo. Majwi ngaakababuzya alakonzya kutugwasya andiswe kuti (1) tumvwisisisye chiindi nituli kubala, (2) tujane zyiiyo zilikabotu nzitukonzya kubelesya akuti (3) tuzumizye Jwi lyaLeza kuti litubumbe.

ZIMVWISISISYE NZULIIKUBALA

4. Lugwalo lwa Lukka 10:25-29 lutuyiisyaanzi atala akubala Jwi lyaLeza?

4 Tweelede kumvwisisisya nchizyaamba zintu nzitubala muJwi lyaLeza nkaambo kuti teetwachita oobo, kubala kwesu kulaba kwabuyo. Muchikozyano, amuyeeye kwaambuuzyania nkwaakachita Jesu awumwi “mwaalumi wakazi Mulawu.” (Bala Lukka 10:25-29.) Mwaalumi ooyo naakabuzya Jesu kuti wakeelede kuchitaanzi kuti akajane buumi butamani, Jesu wakamubuzya kuti: “MuMulawu mulembedwe kutyeni? Nga wamvwaanzi nwaabala?” Mwaalumi ooyo wakaamba nsandulo iili njiyo, kwiinda mukuzubulula magwalo aatondeezya kuti tweelede kuyanda Leza asimayakilane. (Lev. 19:18; Dt. 6:5) Pesi amubone mubuzyo ngwakazoobuzya mwaalumi ooyu, wakati: “Simayakilane wangu ngwani loko?” Mubuzyo ngwaakabuzya mwaalumi ooyu wakatondeezya kuti taakali kuzimvwisisisya pe zintu nzyaakali kubala. Eezi zyakapa kuti akachilwe kwaabelesya kabotu magwalo aayo mubuumi bwakwe.

Tweelede kubeleka changuzu kuti tuzimvwisisisye nzulikubala

5. Kukomba akubala mbichaani-mbichaani kutugwasya biyeni kuti tuzimvwisisisye nzitulikubala?

5 Kuti tulimvwisisisye Jwi lyaLeza, kuli zimwi zintu zibotu nzitweelede kuchita. Zintu eezi ziswaanizya, kukomba katutanasaanguna kubala. Jehova nguwe uukonzya kutugwasya kuti twaamvwisisisye Magwalo, nkinkaako tweelede kukumbila muuya wakwe kuti utugwasye kuti nzitubala zinjile. Nwaamana kukomba, bala mbichaani-mbichaani. Eezi ziyookugwasya kuti uzimvwisisisye zintu nzulikubala. Bamwi bakabona kuti zilagwasya kubala zimvwika naakuti kutobelezya kubalwa kwaBbayibbili kulekkodedwe. Kuchita oobo, kubagwasya kuti Jwi lyaLeza linjile mumizeezo amumyoyo yabo. (Jos. 1:8) Kuti wamaninsya kubala, komba lubo, umulumbe Jehova akaambo kachipo chaJwi lyakwe alubo umukumbile kuti akugwasye kuzibelesya zintu nzwaabala mubuumi bwako.

Chifanikisyo: 1. Muchizi ulikulemba akapepa nkayanda kunamatika muBbayibbili lyakwe. 2. Mukwesu ulikweengela akulemba manotes muchiiyo nchali kubala mutebbuleti. 3. Muchizi ulikweengela akulemba manotes muBbayibbili lyakwe kabelesya “JW Library.”

Kulemba kujana kwakugwasya biyeni kuti uzimvwisisisye akuti utazilubi pe nzulikubala? (Langa fuka 6)

6. Kulibuzya mibuzyo akulemba aansi kujana kwakugwasya biyeni chiindi nubala? (Langa chifanikisyo.)

6 Nzezi zimwi zintu zibili nzukonzya kuchita kuti umvwisisisye chiindi nulikubala Bbayibbili. Libuzye mibuzyo atala anzulikubala. Chiindi nubala imwi nkani, libuzye kuti: ‘Mbaani baambidwe munkani eeyo? Ngwani ulikwaambuula? Ulikwaambuula aani, alubo nkamboonzi? Zintu nzindili kubala zyakachitika kuli alubo lili? Mibuzyo iili boobu iyookugwasya kuti uyeeyesesye akuti uzimvwisisisye nzulikubala. Zimwi nzukonzya kuchita, nkulembaansi chiindi nubala. Kulemba kukugwasya kuti uzimvwisisisye kabotu nzulikubala nkaambo nga ulikweezya kubona zilikuchitika kwiinda mukuzilemba, alubo kukugwasya kuti utazilubi pe nzulikubala. Ulakonzya kulemba mibuzyo njulaayo atala anzulikubala, nzwaajana mukuyanduulisisya, zyiiyo, mbuyanda kuzibelesya naakuti mbulimvwa atala anzulikubala. Kuzilemba aansi zintu zili boobu kulakonzya kukugwasya kuti ubone kuti Jwi lyaLeza lyakalembelwa nduwe.

7. Tweelede kuba bantu bali biyeni chiindi nitubala Bbayibbili alubo nkamboonzi? (Mateyo 24:15)

7 Jesu wakaamba bumwi buntu buyandikana mbutweelede kubaabo bukonzya kutugwasya chiindi nitubala Jwi lyaLeza. Buntu oobu maanu. (Bala Mateyo 24:15.) Zyaambaanzi kuba aamaanu? Kuba aamaanu, nkubona kuti umwi muzeezo unjililana biyeni naakuti usiyene biyeni awumwi muzeezo. Alubo kuswaanizya kumvwisisisya zimwi zintu zitali aantanganana pe. Mbuli mbakaamba Jesu, tweelede kuba aamaanu kuchitila kuti tubone zimwi zintu zili kuzuzikizya bupolofita bwamuBbayibbili. Kuba aamaanu kulayandikana kuchitila kuti tubone zyiiyo zitatugwasye chiindi nitubala Bbayibbili.

8. Kujana twaabelesya biyeni maanu chiindi nitubala?

8 Jehova ulabapa maanu bazike bakwe. Nkinkaako, komba kulinguwe umukumbile kuti akupe maanu. (Tus. 2:6) Niinzi nzweelede kuchita kuti upone kweendelana ankombyo zyako? Bamuntu uulangisisya chiindi nubala, yezya kubona kuti zintu nzulikubala zinjililana biyeni azintu nzuzi kale. Zibelesyo nzitubelesya mukuyanduulisisya zili mbuli Bbuku Ligwasya Kuvwuntauzya lya Bakamboni ba Jehova, zilakonzya kukugwasya kuti umvwisisisye zyaambwa aayimwi nkani yamuBbayibbili akuti ujane zyiiyo nzukonzya kubelesya mubuumi bwako. (Heb. 5:14) Kuti wabelesya maanu chiindi nubala, uyoowamvwisisisya kabotu Magwalo.

BALILA KUJANA ZYIIYO

9. Nkaakali kasimpe kamuMagwalo baSadusi nkibakatalikwe ndaba pe ankako?

9 BaSadusi bakalaazi kabotu mabbuku aali musanu aakusaanguna aMagwalo achiHebberu. Nikuba oobo, teebakali aandaba pe azyiiyo zyakali kujanika mumo. Muchikozyano, chiindi Jesu naakali kusandula mubuzyo wabo uuli atala akubusigwa kwabafwide, wakababuzya kuti: “Teemwakabala na mubbuku lyaMozesi mumakani aali atala achiteyo chamaamvwa, aawo Leza naakati kulinguwe: ‘Ndime Leza wa-Abbrahamu aLeza wa-Izakka aLeza waJakkobo’?” (Mk. 12:18, 26) Nikuba kuti baSadusi bakali baabala makani aayo kwaziindi zyiingi, mubuzyo ngwaakabuzya Jesu wakatondeezya kuti baSadusi aabo teebakalikwe ndaba pe akasimpe kamuMagwalo, kakuti bantu bafwide bazoobusigwa.—Mk. 12:27; Lk. 20:38.d

10. Niinzi nzitweelede kubikkila maanu chiindi nitubala?

10 Twiiyaanzi kumakani aaya? Chiindi nitubala, tuyanda kubikkila maanu kuzyiiyo nzitukonzya kujana mulugwalo ndutulikubala. Tuyanda kubikkila maanu kutali kuzintu zili antanganana kupela pesi akuzyiiyo naakuti malayilile aatali aantanganana.

11. Kweendelana alugwalo lwa 2 Timoti 3:16, 17, niinzi nzitweelede kuchita kuti tujane zyiiyo chiindi nituli kubala Bbayibbili?

11 Niinzi zikonzya kutugwasya kuti tujane zyiiyo ziyandikana chiindi nitubala Bbayibbili? Bona zyaambwa aalugwalo lwa 2 Timoti 3:16, 17. (Bala.) Lugwalo oolu luti: “Magwalo woonse . . . alagwasya” (1) kukuyiisya, (2) kukululamika, (3) kukoolola zintu (4) akukulaya. Zintu eezi zine zilakonzya kukugwasya kuti ujane zyiiyo nikuba mumabbuku aaBbayibbili ngutavuzyi kubala. Chiindi nubala, langisisya kuti zintu nzulikubala zikuyiisyaanzi atala aJehova, makanze aakwe naakuti malayilile aakwe. Yezya kubona mbuzili kukululamika zintu nzulikubala. Ulakonzya kuzichita eezi kwiinda mukubona kuti magwalo alikukugwasya biyeni kuti usiye buntu naakuti meendelo aatali kabotu. Langa kuti lwaano ndulikubala lukugwasya biyeni kuti ululamike zintu nzibasyoma bantu mbuswaana mumulimu wakukambawuka. Alubo yezya kuyanduula lulayo mumakani ngulikubala kuchitila kuti ube aamizeezo yaJehova. Kuti waziyeeya zintu eezi zine chiindi nuli kubala, ulajana zyiiyo zyiingi zitakugwasye chiindi nubala Bbayibbili.

NZUBALA AZIKUGWASYE

12. Nkamboonzi Jesu naakabuzya baFarisi mubuzyo wakuti, “Ani teemwakabala na?”

12 Jesu wakabuzya baFarisi mubuzyo wakuti: “Ani teemwakabala na?” kuti ayubunune mizeezo iitali kabotu njibakalaayo atala aMagwalo. (Mt. 12:1-7)e Mubuzuba oobo, baFarisi bakali kwaamba kuti Jesu abasikwiiya bakwe bakali batyola mulawu waSabata. Jesu wakabasandula kabelesya zikozyano zibili zyamuMagwalo alubo wakazubulula lugwalo lwaHosiya kuti atondeezye baFarisi kuti teebakali kukamvwisisisya pe kaambo kakapede kuti kube mulawu waSabata akuti teebakalikwe luzyalo. Nkamboonzi zintu nzibakali kubala baalumi aaba muJwi lyaLeza nizyakatali kubagwasya? Baalumi aaba bakali kubala Jwi lyaLeza kabali aamakanze aatali kabotu alubo kabali aamuuya wakulisumpula. Buntu oobo bwakapa kuti bakachilwe kuziba nchizyakali kwaamba zintu nzibakali kubala.—Mt. 23:23; Joh. 5:39, 40.

13. Ngaali maboneno ngitweelede kubaawo chiindi nitubala Bbayibbili alubo nkamboonzi?

13 Majwi aaJesu atuyiisya kuti tweelede kubala Jwi lyaLeza katuli aamaboneno aalikabotu. Kusiyana abaFarisi, tweelede kuba aamyoyo iibombede alubo iizumina kuyiisigwa. Bbayibbili lyaamba kuti: “Amukutambule amoyo uubombede kubyalwa kwajwi.” (Jak. 1:21) Kuti katuli aamyoyo iibombede, Jwi lyaLeza liyoosimpa miyanda mumyoyo yesu. Kuti twasowa muuya wakulisumpula chiindi nitubala Bbayibbili, tuyoojana zyiiyo zitatugwasye kuti tube aalweetelelo, luzyalo aluyando.

Niinzi zikonzya kutugwasya kubona kuti tulikuzumizya Jwi lyaLeza kuti litubumbe? (Langa fuka 14)f

14. Njiili mibuzyo iikonzya kutugwasya kubona kuti tulikulizumizya Bbayibbili kuti litubumbe? (Langa zifanikisyo.)

14 Kuti twazumizya Jwi lyaLeza kuti litubumbe, zilaboneka kunzila njitubajataayo bamwi. BaFarisi teebakali kuyanda pe kuti Jwi lyaLeza libasike aamoyo. Eezi zyakapa kuti babajanine mulandu “aabo batakwe mulandu.” (Mt. 12:7) Munzila iikozyenie, mbutubabona bamwi naakuti mbutubajata, zilakonzya kutondeezya kuti tulikugwasigwa aJwi lyaLeza. Muchikozyano, tuyandisya kwaamba zintu zibotu nzitubona muli bamwi na naakuti tuchijaanina kutondeka zintu nzibatachiti kabotu? Tulabeetelela na bamwi akuyanda kubalekelela naakuti tulibayumu alubo tuyanda kukkwichizya? Kulilanga-langa munzila iili boobu, kulakonzya kutugwasya kubona kuti tulikuzizumizya na nzitubala muJwi lyaLeza kuti zichinche mizeezo amichito yesu.​—1 Tim. 4:12, 15; Heb. 4:12.

KUBALA KUPA KUTI TUBOTELWE

15. Jesu wakali kulimvwa biyeni atala aMagwalo Aasalala?

15 Jesu wakali kwaayanda Magwalo Aasalala. Kalwaamba atala ambaakali kuzootondeezya kuti ulaliyanda Jwi lyaLeza, lugwalo lwa Intembawuzyo 40:8 lwakati: “Ndilakukkomanina kucita kuyanda kwako, O Leza wangu, alimwi mulawo wako uli mukati kamoyo wangu.” Eezi zyakapa kuti abotelwe akuti akombe Jehova amoyo woonse. Andiswe tulakonzya kubotelwa alubo tulakonzya kukomba Jehova amoyo woonse kuti Jwi lyaLeza lyaba mumyoyo yesu.​—Int. 1:1-3.

16. Ubonaanga niinzi chitakugwasye kuti usumpuke kunzila njubalaayo Jwi lyaLeza? (Langa kabbokesi katii, “Majwi aaJesu Alakonzya Kukugwasya Kuti Uzimvwisisisye Nzulikubala.”)

16 Majwi aJesu kuswaanizya azintu nzyaakachita, zilakonzya kutugwasya kuti tusumpuke kunzila njitubalaayo Jwi lyaLeza. Tulakonzya kulimvwisisisya Bbayibbili kuti twasaanguna aakukomba, twalibala mbichaani-mbichaani, twalibuzya mibuzyo akuti twaalembaansi amwi makani. Tulakonzya kubelesya maanu kwiinda mukulanga-langa zintu nzitubala katubelesya mabbuku aapandulula Bbayibbili. Tulakonzya kujana nzila zyiingi zyakubelesya nzitwiiya muMagwalo kwiinda mukuyanduula zyiiyo nikuba mumabbuku aaBbayibbili ngitutavuzyi kubala. Alubo tulakonzya kuzumizya Jwi lyaLeza kuti litubumbe kwiinda mukuba aamaboneno aalikabotu chiindi nituli kubala. Kuti twabelesya zintu eezi nzitwayiya, tuyoojana zyiingi chiindi nitubala Bbayibbili alubo tuyooswena aafwiifwi aJehova.​—Int. 119:17, 18; Jak. 4:8.

Majwi aaJesu Alakonzya Kukugwasya Kuti Uzimvwisisisye Nzulikubala

  • Yezya kuzimvwisisisya nzulikubala alubo weezye kubelesya maanu kuchitila kuti ubone mbukonzya kuzibelesya nzulikubala.​—Mt. 24:15; Lk. 10:25-37.

  • Langa-langa makani aamuBbayibbili weezye kubona zyiiyo nzukonzya kujana.​—Mk. 12:18-27.

  • Zumizya Jwi lyaLeza kuti likubumbe akuti likugwasye kubajata kabotu bamwi.​—Mt. 12:1-8.

CHIINDI NUBALA BBAYIBBILI, NIINZI CHITAKUGWASYE KUTI . . .

  • uzimvwisisisye nzulikubala?

  • ujane zyiiyo ziyandikana?

  • uzumizye Jwi lyaLeza kuti likubumbe?

LWIIMBO 95 Mumuni Uyaabumwekesya

a Toonse tubakombi baJehova bamazubaano, tulalibala Jwi lyaLeza buzuba abuzuba. Bantu biingi balalibala Bbayibbili, pesi tabazimvwisisisyi pe nzibabala. Mbukwakabede akubantu bamuchiindi chaJesu. Kulanga-langa zintu Jesu nzyaakabuzya bantu bakali kubala Jwi lyaLeza muchiindi chakwe, kulakonzya kutugwasya kuti tujane zyiiyo zitatugwasye kuti tulimvwisisisye chiindi nitulibala.

b Chiindi Jesu naakabbabbatizigwa akunanikwa aamuuya uusalala, kuyeeyelwa kuti wakasaanguna kuyeeya buumi mbwaakali kupona kujulu katanaza aanyika.​—Mt. 3:16.

c Mariya wakalaazi kabotu Magwalo alubo wakali kwaazubulula amutwe. (Lk. 1:46-55) Kweelede Josefa aMariya teebakalaayo pe mali yakuti balyuulile mabbuku aaMagwalo. Nkinkaako, bakali kuswiilisisya chiindi Jwi lyaLeza nilyakali kubalwa muchikombelo kuchitila kuti bazijate aamutwe zintu zyakali kubalwa.

d Langa chiiyo chiti: “Amube Acilongwe a Leza​—‘Ngu Leza Wabaumi’” muNgazi Yamulindizi yamuFebruary 1, 2013.

e Muli Mateyo 19:4-6, Jesu wakababuzya lubo baFarisi mubuzyo uukozyenie wakuti: “Teemwakabala na?” Nikuba kuti baFarisi bakali balubala lwaano oolu lwakulengwa kwazintu, bakakachilwa kubona nzilubayiisya atala amaboneno aJehova kunkani yalukwatano.

f BUPANDULUZI BWACHIFANIKISYO: Umwi mukwesu wazwa kugwasilizya kulizya minchina yasounds muNg’anda yaBwaami, kuli zimwi zintu nzyaapambanisya. Nikuba oobo, niyamana miswaangano bakwesu bamulumba akaambo kakubeleka changuzu nkwaachita.

    Mabbuku Ajanika MuChitonga (Zimbabwe) (2013-2025)
    Zwa
    Njila
    • Chitonga (Zimbabwe)
    • Share
    • Preferences
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Njila
    Share