LAIBBULALI YAA INTANETI ya Watchower
Watchtower
LAIBBULALI YAA INTANETI
Chitonga
  • BBAIBBELE
  • ZYAKAMWAIGWA
  • MISWAANGANO
  • mwbr24 July map. 1-16
  • Malifalensi Aamu Kabbuku Kamuswaangano Wabuumi Amulimo Wesu”

Kunyina vidiyo aawa mpomwasala.

Vidiyo yakaka kulila.

  • Malifalensi Aamu Kabbuku Kamuswaangano Wabuumi Amulimo Wesu”
  • Malifalensi Aamu Kabbuku Kamuswaangano Wabuumi Amulimo Wesu—2024
  • Tutwe Twamakani
  • JULY 1-7
  • JULY 8-14
  • AMUSUNGWAALE MUMULIMO WAMUMUUNDA
  • w22.02 4-5 ¶7-10
  • Amumusyome Jehova Ciindi Nimwatambula Busolozi
  • JULY 15-21
  • AMUSUNGWAALE MUMULIMO WAMUMUUNDA
  • ijwfq 51
  • Nkaambo Nzi Bakamboni ba Jehova Ncobabandika Abantu Ibakaambide Kuti “Tandiyandi”?
  • JULY 22-28
  • JULY 29–AUGUST 4
  • AUGUST 5-11
  • AMUSUNGWAALE MUMULIMO WAMUMUUNDA
  • ijwfq 49
  • Nkaambo Nzi Bakamboni ba Jehova Ncobacinca Njiisyo Zyabo Zimwi?
  • AUGUST 12-18
  • AMUSUNGWAALE MUMULIMO WAMUMUUNDA
  • ijwbq 89
  • Sena Zikombelo Zyoonse Zili Kabotu?
  • Bwiinguzi bwamu Bbaibbele
  • Cibeela 1: Kukomba baleza bakubeja
  • Cibeela 2: Kukomba Leza wakasimpe munzila njatakkomanini
  • AUGUST 19-25
  • AUGUST 26–SEPTEMBER 1
Malifalensi Aamu Kabbuku Kamuswaangano Wabuumi Amulimo Wesu—2024
mwbr24 July map. 1-16

Malifalensi Aamu Kabbuku Kamuswaangano Wabuumi Amulimo Wesu

© 2024 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania

JULY 1-7

MBONO IZILI MU JWI LYA LEZA INTEMBAUZYO 57-59

Jehova Ulabanyonganya Basikukazya Bantu Bakwe

bt 220-221 ¶14-15

“Kusikila Kumasena Aakulamfwu Kapati Aanyika”

14 Sitefano wakapa bumboni cabusicamba katanajaigwa abasinkondonyina. (Mil. 6:5; 7:54-60) “Kupenzyegwa kupati” nokwakatalika aciindi eciya, basikwiiya boonse bakamwaikila mumasena oonse aamu Judaya a Samariya kunze buyo lyabaapostolo. Pele eeco tiicakaulesya mulimo wakukambauka. Filipo wakaunka ku Samariya ‘kakambauka makani aa Kristo’ alimwi bantu bakaatambula kabotu. (Mil. 8:1-8, 14, 15, 25) Kuyungizya waawo, tubala kuti: “Aabo ibakamwaika akaambo kamapenzi aakabuka kujatikizya Sitefano bakaakusika ku Fonike, ku Kupro aku Antiokeya, pele bakali kukambaukila buyo ba Juda. Pele, baalumi bamwi akati kabo ibazwa ku Kupro aku Kurene bakaboola ku Antiokeya akutalika kwaambaula abantu bakanana Chigiriki, kabaambilizya makani mabotu aa Mwami Jesu.” (Mil. 11:19, 20) Aciindi eeco, kupenzyegwa kwakapa kuti mulumbe wa Bwami umwaike.

15 Mazuba aano, cintu cikozyenye aceeci cakacitika mucisi cakali kwiitwa kuti Soviet Union. Kwaambisya kuma 1950 ciindi Bakamboni ba Jehova banji nobakatolwa ku Siberia. Akaambo kakuti bakalimwaikizyenyi mumasena manji, makani mabotu akali kukambaukwa cakutaleka mucisi eeco. Nicatakakonzyeka kuli Bakamboni banji kujana mali aakweendela musinzo ooyu, ambweni uusika kumakkilomita aali 10,000 kutegwa bakakambauke makani mabotu. Nokuba boobo, mfwulumende kwiigama yakabatuma kuunka nkuko. Mukwesu umwi wakaamba kuti: “Kweelana azintu mbozyakacitika, beendelezi bamfwulumende bakapa kuti cikonzyeke kugwasya bantu babombe myoyo banji mu Siberia kutegwa bakazyibe kasimpe.”

Mbono Zyakumuuya

w23.07 18-19 ¶16-17

“Amukakatile, Mutazungaani Pe”

16 Amube aamoyo uukkalikene. Mwami Davida wakaamba kuti tanaakali kuyooleka kumuyanda Jehova ciindi naakaimba kuti: “Moyo wangu ulikkalikene, O Leza.” (Int. 57:7) Andiswe tulakonzya kuba amoyo uukkalikene, ikumusyoma Jehova cakumaninina. (Amubale Intembauzyo 112:7.) Amubone eeci mbocakamugwasya mukwesu Bob, iwaambidwe kale. Ciindi naakaambilwa kuti bamadokota balaboola aabulowa kutegwa bubelesyegwe naa bwayandika, mpoonya aawo wakaingula kuti ikuti naa abone kuti kuli makanze aakubikkwa bulowa, inga wazwa mucibbadela kakunyina akusowa ciindi. Mukuya kwaciindi, mukwesu Bob wakaamba kuti: “Ndakalicizyi cini ncondakeelede kucita alimwi tiindakali kulibilika acakali kukonzya kundicitikila.”

17 Mukwesu Bob wakalikkalikene nkaambo wakajisi kale makanze aakukakatila kuli Jehova katanaunka kucibbadela. Ncinzi cakamugwasya kupanga cakusala eeci? Cakusaanguna, wakali kuyanda kukkomanisya Jehova. Cabili, wakaiya cakulomya ncolyaamba Bbaibbele azyakumwaya zyesu kujatikizya kusetekana kwabuumi abulowa. Catatu, wakalisinizyide kuti kutobela malailile aa Jehova kulagwasya kapati. Andiswe tulakonzya kuba amoyo uukkalikene tacikwe makani amapenzi ngotukonzya kujana.

JULY 8-14

MBONO IZILI MU JWI LYA LEZA INTEMBAUZYO 60-62

Jehova Ulatukwabilila Akutugwasya Kutazungaana

cl 70 ¶8

Inguzu Zyakukwabilila​—“Leza Macijilo Esu”

Cisyomezyo ca Leza cakutukwabilila kuli mpociyeeme​—cizuzikizyigwa buyo kulibaabo ibalaa cilongwe anguwe. Ibbuku lya Tusimpi 18:10 lyaamba kuti: “Izina lya-Jehova ningazi injumu; mululami ulacijila kulinjiyo, aboobo ulafutuka.” Kuciindi ca Bbaibbele, zimwi ziindi kwakali kuyakwa ngazi munkanda kaali masena mabotu aakuyubila. Pele wakali mukuli wamuntu uuli mumapenzi ikutijila kungazi eeyo ikutegwa ajane lukwabililo. Ncimwi buyo akujana lukwabililo muzina lya Leza. Nzinji nzyocijatikizya eeci kunze lyakwiile kwiinduluka kwaamba zina lya Leza; izina lya Leza lilikke talijisi nguzu zyamasalamuzi pe. Muciindi caboobo, tweelede kumuzyiba akumusyoma Mwini zina eelyo alimwi akupona munzila yeendelanaa zyeelelo zyakwe ziluleme. Elo talulivwulili kaka lubomba ndwajisi Jehova mukutusyomezya kuti, ikuti twamusyoma, uyooba ngazi yalukwabililo kulindiswe!

it-2 1084 ¶8

Tente

“Tente” alimwi lyakali kubelesyegwa munzila yacikozyanyo mubukkale busiyene-siyene. Tente lyamuntu bwakali busena bwakulyookezyela alimwi abukwabilizi kuzintu zimwi. (Matl. 18:1) Kweelana azilengwa zijatikizya kusamausya, beenzu bakalijisi lusyomo lwakuti bakali kuyoolanganizyigwa kabotu alimwi akulemekwa ciindi nobakali mutente lyamuntu uumwi. Aboobo, ciindi lugwalo lwa Ciyubunuzyo 7:15 nolwaamba kuti Leza “uyoobavwumba atente lyakwe” bankamu mpati, lupa muzeezo wakuti uyoobalanganya akubakwabilila. (Int. 61:3, 4) Isaya wakaamba mbwaakali kuyoolibambila mukaintu wa Leza, nkokuti Ziyoni kujatikizya bana mbaakali kuyoozyala. Wakaambilwa ‘kukomezya busena bwatente lyakwe.’ (Is. 54:2) Aboobo, wakakomezya busena bwakukwabilila bana bakwe.

w02 5/1 10 ¶14

Milawo ya Leza Ibambilidwe Kutugwasya

14 Mulawo wa Leza tuucinci-cinci pe. Muziindi eezyi zikatazya motupona, Jehova ulikkalikenyi, nkaambo nkwali lyoonse kuzwa lili alili. (Intembauzyo 90:2) Mwini wakalyaamba kuti: “Ndime Jehova, nsisanduki pe.” (Malaki 3:6) Zyeelelo zya Leza kweelana ambuli mbozilembedwe mu Bbaibbele, zilasyomeka lyoonse​—kwiindana amizeezo yabantu icinca-cinca lyoonse. (Jakobo 1:17) Mucikozyanyo, kwamyaka iili mbwiibede, basyaabusongo ibayiya mizeezo yabantu bakamba makani aajatikizya kulela bana kwakubalekela kulicitila kufwumbwa nzyobayanda, pele kumbele bamwi bakacinca maano akwaamba kuti lulayo oolo ndobakapede bakalubizya buya. Zyeelelo alimwi amalailile aakunyika aajatikizya makani aaya alacinca-cinca mbuli kuti ali mukupepelulwa amuwo. Nokuba boobo, Ijwi lya Jehova talizungaani pe. Kwamyaanda yamyaka iili mbwiibede, Ibbaibbele lyapa lulayo kujatikizya mbobeelede kulelwa caluyando bana. Imwaapostolo Paulo wakalemba kuti: “Numawisi, mutanooluvukili bana banu, pele amubalele mulwiiyo lwa [Jehova] amumilazyo yakwe.” (Ba-Efeso 6:4) Elo kaka cilaumbulizya ikuzyiba kuti tulakonzya kusyoma zyeelelo zya Jehova zyalo zitacinci!

Mbono Zyakumuuya

w06 7/1 11 ¶8

Twaambo Tupati-Pati Kuzwa Mubbuku Lyabili lya Intembauzyo

62:11. Leza kunyina nalangila kumbi kutegwa ajane nguzu. Ngonguwe uujisi nguzu. ‘Nguzu nzizyakwe.’

AMUSUNGWAALE MUMULIMO WAMUMUUNDA

w22.02 4-5 ¶7-10

Amumusyome Jehova Ciindi Nimwatambula Busolozi

7 Tulazumina kuzwa ansi amyoyo yesu kuti Jehova lyoonse ucita ziluzi. Nokuba boobo, buyumuyumu mbotukonzya kujana, nkusyoma baalumi basalidwe. Tulakonzya kudooneka naa aabo basololela mbunga ya Jehova balabeleka kweelana abusolozi buzwa kuli Jehova naa mbubwabo buyo. Ambweni oobu mbobakali kuyeeya bantu bamwi ibakali kupona kaindi. Amubone zikozyanyo zyaambidwe mumuncali 3. Munamukwasyi wamwaalumi iwakatyola mulawo wa Sabata ambweni wakali kuyeeya naa Musa wakabandika ncobeni a Jehova katanapa malailile aakuti mwaalumi ooyu ajaigwe. Awalo mulongwe wa Uriya mu Hiti, uuli amukaintu Davida ngwaakacita limwi bumambe, ambweni wakali kuyeeya kuti Davida wakabelesya nguzu zyakwe zyabwami kutegwa atajaigwi. Masimpe ngakuti, tatukonzyi kwaamba kuti tulamusyoma Jehova ikuti naa katutabasyomi baiminizi bakwe aano anyika, balo Jehova mbasyoma.

8 Mazuba aano, Jehova ulaisololela mbunga yakwe yaanyika kwiinda ‘mumuzike uusyomeka alimwi uucenjede.’ (Mt. 24:45) Mbubwenya mbuli kabunga keendeleezya kamumwaanda wamyaka wakusaanguna, ooyu muzike nguulanganya bantu ba Leza nyika yoonse akupa busolozi kubaalu bambungano. (Amubale Milimo 16:4, 5.) Mpoonya baalu, balabikkila maano kubona kuti busolozi bwatobelwa mumbungano. Tulatondezya kuti tulamusyoma Jehova kwiinda mukutobela busolozi buzwa kumbunga akubaalu

9 Zimwi ziindi, cilakonzya kutuyumina kutobela kusala nkobacita baalu. Mucikozyanyo, myaka misyoonto yainda, mbungano zinji zyakaswaanganizyigwa, calo cakapa kuti mbungano zimwi zitolwe mubbazu limwi. Baalu bakalomba basikumwaya bamwi kuti balongele kumbungano zimwi kutegwa Maanda aa Bwami kaabelesyegwa bukkwene. Kuti naa batulomba kulongela mumbungano mpya, cilakonzya kutuyumina kusiya banamukwasyi abalongwe. Sena baalu balaambilwa cacigaminina amuuya uusalala mbobakonzya kwaapaula basikumwaya? Peepe. Aaka kaambo kalakonzya kupa kuti cituyumine kutobela busolozi mbobatupa. Pele Jehova ulabasyoma baalu ciindi nobasala zyakucita zili boobu, andiswe tweelede kubasyoma

10 Nkaambo nzi ncotweelede kubelekela antoomwe abaalu alimwi akutobela kusala nkobacita nokuba kuti takweendelani akuyanda kwesu? Kucita boobo, kuyootugwasya kubamba lukamantano akati kabantu ba Leza. (Ef. 4:2, 3) Mbungano zilakomena kapati kuti boonse cakulicesya kabatobela kusala kucitwa akabunga kabaalu. (Amubale Bahebrayo 13:17.) Ciyandika kapati, nkutondezya kuti tulamusyoma Jehova kwiinda mukubelekela antoomwe abaabo mbasalide kutusololela.​—Mil. 20:28.

JULY 15-21

MBONO IZILI MU JWI LYA LEZA INTEMBAUZYO 63-65

“Luyando Lwako Lutamani Ndubotu Kwiinda Buumi”

w01 11/1 11 ¶17-18

Nguni Uukonzya Kutwaandaanya Kuluyando lwa Leza?

17 Ino luyando lwa Leza luyandika buti kulindinywe? Sena mulimvwa mbuli bwakali kulimvwa Davida iwakalemba kuti: “Luzyalo lwako ndubotu kwiinda buumi, aboobo milomo yangu ilakutembaula. Njookutembaula nencili muumi, njootambika maanza aangu muzina lyako”? (Intembauzyo 63:3, 4) Sena mmasimpe kuli cintu buumi oobu bwakunyika eeyi ncobukonzya kupa icibotu kwiinda kukkomanina luyando lwa Leza acilongwe cakwe cibotu? Mucikozyanyo, sena kuyandisya mulimo wakumubili uusumpukide ncibotu kwiinda kuliiba mumizeezo alimwi alukkomano luboola kwiinda mucilongwe cibotu a Leza? (Luka 12:15) Banakristo bamwi bakasikilwa ciindi cakusala kukaka Jehova naa kusala lufwu. Cintu cili boobo cakacitika kuli Bakamboni ba Jehova munkambi zyakupenzyenzya zyaba Nazi mu Nkondo Yanyika Yabili. Kunze lyabasyoonto buyo, ibakwesu Banakristo banji bakasala kuzumanana muluyando lwa Leza kabalisungude kufwa ikuti naa kwayandika. Aabo bazumanana muluyando lwakwe balakonzya kusyoma kuti bayakutambula buumi butamani kumbele kuzwa kuli Leza bwalo nyika mbwiitakonzyi kupa. (Marko 8:34-36) Tabuli buumi butamani buyo pe, pele nzinji zijatikizyidwe.

18 Nokuba kuti inga tacikonzyeki kupona kukabe kutamani kakunyina Jehova, amusoleke kuyeeyela mbuli mbocikonzya kuba ikoongola kakunyina Mulengi. Kunyina ncobunga bwagwasya pe, inga kabunyinaa mpindu. Jehova wapa bantu bakwe mulimo mubotu wakuti bacite mumazubaano aakumamanino. Aboobo tulakonzya kusyoma kuti ciindi Jehova, Sikuzuzikizya Makanze Mupati aakupa buumi butamani, bunoojisi zintu zikkomanisya kapati, zintu izitweelede zyakuti twiiye akuzicita. (Mukambausi 3:11) Kufwumbwa twaiya buti muzyuulu-zyuulu zyamyaka zili kumbele, kunyina notuyookonzya kumvwisya cakumaniina “bulondo buteeli mubusongo bwa-Leza amuluzibo lwakwe.”​—Ba-Roma 11:33.

w19.12 28 ¶4

“Amulumbe Kujatikizya Zintu Zyoonse”

Cileelela kapati kumulumba Leza. Cakutadooneka, kweelede kuti zimwi ziindi mulayeeya kujatikizya zipego zinji zyakumuuya alimwi azyakumubili nzyapede kale Leza alimwi azyeezyo nzyazumanana kupa. (Dt. 8:17, 18; Mil. 14:17) Pele muciindi cakuyeeya buyo asyoonto kujatikizya bubotu bwa Leza, sena inga tiimwajana ciindi cinji cakuzinzibala kuyeeya zilongezyo zinji eezyo Leza nzyaakamupa nywebo alimwi abayandwa banu? Kuzinzibala kuyeeya bwaabi bwa Mulengi wanu kuyoomugwasya kuzumanana kumulumba alimwi akumupa kubona mbwamuyanda kapati ambwamulumba.​—1Joh. 4:9.

w15 10/15 22 ¶7

Amuzumanane Kuzinzibala Kuyeeya Zintu Zyakumuuya

7 Kuyandika kusolekesya canguzu kuzinzibala kuyeeya alimwi akubikkila maano kuzintu nzyotubala. Nkakaambo kaako cilagwasya kapati kuzinzibala kuyeeya ciindi nomutakatede alimwi akuba mubusena buumwine, imunyina zintu zinji zikonzya kumunyonganya. Sintembauzyo Davida wakali kuzinzibala kuyeeya ciindi naakali kulanga kali abulo masiku. (Intembauzyo 63:6) Jesu, iwakalondokede, wakasala masena aawumwine kutegwa azinzibale kuyeeya alimwi akupaila.​—Luka 6:12.

w09 7/15 16 ¶6

Amwiiye Jesu Kwiinda Mukuyiisya Munzila Yaluyando

6 Tulakkomana kwaamba zyintu nzyotuyanda. Ciindi notwaamba cintu ncotuyandisya, bantu balakonzya kubona kuti tulikkomene. Eeci cilacitika ikapati notwaamba muntu ngotuyanda. Kanji-kanji, tulayandisya kwaambila bamwi zyintu nzyotuzyi kujatikizya muntu ooyu. Tulamulumbaizya, kumulemeka alimwi akumucingilila. Tulacita oobu akaambo kakuyanda kuti bantu bambi abalo bamuyande.

Mbono Zyakumuuya

w07 12/1 30 ¶6

Sena Mulabakatalusya Bamwi?

Ncuuba-uba kumwaya ŋanda kwiinda kuyaka mpya. Njiisyo njimunya eeyi ilabeleka caboola kukwaamba majwi aayaka naa aamwaya. Mbwaanga tatulondokede, toonse tulijisi tumpenda alimwi tulalubizya. Imwami Solomoni wakati: “Taakwe muntu omwe ansi ano uucita ziluleme lyoonse akutabisya.” (Mukambausi 7:20) Aboobo, ncuuba-uba kubona tumpenda twabamwi akwaamba majwi mabi aamwaya. (Intembauzyo 64:2-4) Kulubazu lumwi, kutegwa twaambe majwi aayaka, tweelede kusolekesya alimwi akukkala ansi kuyeeya.

AMUSUNGWAALE MUMULIMO WAMUMUUNDA

ijwfq 51

Nkaambo Nzi Bakamboni ba Jehova Ncobabandika Abantu Ibakaambide Kuti “Tandiyandi”?

Iluyando ndobajisi kuli Leza alimwi abasimukobonyina lulabakulwaizya Bakamboni ba Jehova kwaambila bamwi mulumbe wamu Bbaibbele, kubikkilizya abaabo ibakaambide kuti “Tandiyandi.” (Matayo 22:37-39) Luyando ndotujisi kuli Leza ndolutukulwaizya kumvwida milawo ya Mwanaakwe “akupa bumboni cakulomya.” (Milimo 10:42; 1 Johane 5:3) Kutegwa tucite oobo, tulaukambauka mulumbe wa Leza ziindi zinji, mbuli mbobakacita basinsimi bakaindi. (Jeremiya 25:4) Akaambo kakuti tubalayanda basimukoboma, tulasolekesya kubayiisya “makani mabotu aa Bwami,” alo aafwutula bantu boonse, kubikkilizya abaabo batakajisi luyandisisyo kumatalikilo.​—Matayo 24:14

Kanji-kanji cilatukkomanisya kupilukila kumaanda abaabo batakajisi luyandisisyo kumatalikilo. Amubone twaambo ootu totatwe:

▪ Bantu balalonga.

▪ Bantu bamwi muŋanda njimunya balakonzya kutondezya luyandisisyo kumulumbe wesu.

▪ Bantu balacinca. Zintu zicitika munyika naa bukkale bwabantu zipa bamwi “kuyanda kusololelwa a Leza” alimwi akuyanda kwiiya mulumbe wamu Bbaibbele. (Matayo 5:3) Nobaba baabo ibakakakide balakonzya kucinca myoyo yabo, mbubwenya mbwaakacita mwaapostolo Paulo.​—1 Timoteyo 1:13.

Nokuba boobo, tatusinikizyi bantu kuutambula mulumbe wesu. (1 Petro 3:15) Muciindi caboobo, tusyoma kuti umwi aumwi weelede kulisalila kujatikizya makani aabukombi.​—Deuteronomo 30:19, 20.

JULY 22-28

MBONO IZILI MU JWI LYA LEZA INTEMBAUZYO 66-68

Jehova Ulanyamuna Mukuli Wesu Buzuba Abuzuba

w23.05 12 ¶15

Jehova Mbwayiingula Mipailo Yesu

15 Kanji-kanji mipailo yesu tayiingulwi munzila yaalubazu. Pele bwiinguzi mbotutambula inga mboobo mbotuyandika, kutegwa tuzumanane kusyomeka kuli Taateesu wakujulu. Aboobo amubikkile maano kubona Jehova mbwayiingula mipailo yanu. Mucizyi Yoko wakalimvwa mbuli kuti Jehova tanaakali kuyiingula mipailo yakwe. Mpoonya wakatalika kulemba mukabbuku zintu nzyaakali kulomba Jehova. Nokwakainda ciindi cili mbocibede, wakazilanga alimwi zintu eezyo nzyaakalembede akujana kuti Jehova wakayiingula mipailo, kubikkilizya ayeeyo njaakalubide buya. Aboobo ciindi aciindi, tuyandika kujana ciindi cakuyeeya akubona Jehova mbwayiingula mipailo yesu.​—Int. 66:19, 20.

w11 1/1 30 ¶6

Amubabikkile Maano Bazyali Bali Balikke

Jehova wakasololela kulembwa kwa nyimbo, naa intembauzyo nzyobakeelede kubelesya bana Israyeli ciindi nobakali kukomba. Amuyeeye buyo mbobakayumizyigwa bana Israyeli bamukabafwu, abamucaala ciindi nizyakali kwiimbwa nyimbo eezyi zyakasololelwa muuya zyalo zyakabayeezya kuti Jehova “ngu wisaabo,” alimwi ‘mubetesi’ wabo akuti uyakubagwasya. (Intembauzyo 68:5; 146:9) Andiswe tulakonzya kubayumya-yumya amajwi mabotu ngobakonzya kuyeeya kwaciindi cilamfwu. Nokuba kuti kwainda myaka iili 20, Rute muzyali uuli alikke uciyeeya kapati ciindi umwi muzyali musankwa naakamwaambila kuti: “Wawoonda mulimo wakukomezya bana bako basankwa bobilo. Kozumanana kucita oobu.” Rute wakaamba kuti: “Kumvwa majwi aayo cakandiyumya-yumya kapati.” Masimpe, ‘majwi mabotu musamu’ alimwi alakonzya kumuyumya-yumya kapati muzyali uuli alikke. (Tusimpi 15:4) Sena kuli mbazu njomukonzya kumulumbaizya muzyali uuli alikke?

w09 7/1 32 ¶1

Usyi wa Bamucaala

“WISAABO bamucaala . . . mbwabede Leza mucikalilo cakwe cisalala.” (Intembauzyo 68:5) Majwi aayo aakasololelwa amuuya atuyiisya mbwabede Jehova Leza​—ulababikkila maano bapengede. Imulawo ngwaakapa bana Israyeli ulatutondezya mbwababikkila maano bamucaala. Atulange bbala lyakuti “mucaala” mpolyaambidwe ciindi cakusaanguna mu Bbaibbele ku Kulonga 22:22-24.

w23.01 19 ¶17

Jehova Nguumugwasya Kuti Muzwidilile

17 Amubale Intembauzyo 40:5. Ciindi muntu nayaka ŋanda, makanze aakwe inga ngakuti ayimane akulongela mumo. Pele ayaka kusika antaamu imwi, ulaima kutegwa abone kuyaambele nkwaacita. Mbubwenya buyo, lyoonse amujane ciindi cakuzinzibala kuyeeya Jehova mbwaamugwasya kuti muzwidilile, nociba ciindi nomuliyumya kupenzi limwi. Kumamanino aabuzuba abumwi, amulibuzye kuti: ‘Ino Jehova wandigwasya buti sunu? Nokuba kuti penzi liciliko, ino Jehova undigwasya buti kuliyumya?’ Amuyeeye naa mulakonzya kucibona cintu cimwi Jehova ncaacita kutegwa muzwidilile.

Mbono Zyakumuuya

w06 7/1 10 ¶5

Twaambo Tupati-Pati Kuzwa Mubbuku Lyabili lya Intembauzyo

68:18​—Ino “zipo kubantu” bakali bani? Aaba bakali bantu bakazwa akati kabaange noyakazundwa Nyika Yakasyomezyegwa. Baalumi aaba kumbele bakapedwe mulimo wakugwasya bana Levi mumulimo wabo.​—Ezara 8:20.

JULY 29–AUGUST 4

MBONO IZILI MU JWI LYA LEZA INTEMBAUZYO 69

Izintu Zyakamucitikila Jesu Mbozyakasinsimwa ku Intembauzyo 69

w11 8/15 11 ¶17

Bakali Kumulangila Mesiya

17 Mesiya wakali kuyoosulwa kakunyina kaambo. (Int. 69:4) Mwaapostolo Johane wakazubulula majwi aakaamba Jesu aakuti: “Ikuti nendatakabacitila milimo yatakacitwa amuntu uuli woonse, nobatajisi cibi; pele lino babona alimwi bandisula mebo a Taata. Pele eeci cakacitika kutegwa azuzikizyigwe majwi aalembedwe mu Mulawo wabo aakuti, ‘Bakandisula kakunyina kaambo.’” (Joh. 15:24, 25) Kanji-kanji “Mulawo” caamba Magwalo woonse. (Joh. 10:34; 12:34) Zibalo zya Makani Mabotu zilasinizya kuti Jesu wakasulwa, ikapati abasololi bacikombelo caba Juda. Nkakaambo kaako Kristo ncaakaambila kuti: “Inyika inyina kaambo kakumusulaikila, pele mebo ilindisulide nkaambo ndipa bumboni kujatikizya njiyo kuti milimo yanjiyo mibi.”​—Joh. 7:7.

w10 12/15 8 ¶7-8

Amube Basungu Kubukombi Bwakasimpe

7 Kuli cintu comwe mubuumi bwa Jesu cakatondezya busungu mbwaakajisi. Kwakali kumatalikilo kwamulimo wakwe, ciindi ca pobwe Lyakwiindilila mu 30 C.E. Jesu abasikwiiya bakwe bakainka ku Jerusalemu oko kwalo nkubakaakujana “baabo bakali kusambala ŋombe, mbelele, nkwilimba alimwi abasikucinca mali kabakkede muzyuuno zyabo” mutempele. Ino Jesu wakacita buti alimwi ino ncinzi ncobakaiya basikwiiya bakwe?​—Amubale Johane 2:13-17.

8 Ncaakacita akwaamba Jesu aciindi eeci cakayeezya basikwiiya bakwe majwi abusinsimi ngaakaamba sintembauzyo Davida naakati: “Busungu bwakuŋanda yako bwandilya.” (Int. 69:9) Ino nkaambo nzi? Akaambo kakuti Jesu ncaakacita cakali kukonzya kumuletela mapenzi. Beendelezi ba tempele​—bapaizi, balembi abamwi bakali kwaakkomanina makwebo aakali kucitika atempele. Akaambo kancaakacita Jesu wakabasinkondonyina abeendelezi batempele. Basikwiiya bakali bonena mbwaakali musungu kubukombi bwakasimpe. Ino busungu ninzi? Sena ciliindene acintu ciyandika kapati?

g95 10/22 31 ¶4

Sena Mulakonzya Kufwa Akaambo Kakutyompwa Moyo?

Bamwi baamba kuti kutyompwa kwamumoyo nkokwakapa kuti Jesu Kristo afwe, kweelana ambokwakasinsimwa kujatikizya nguwe kuti: “Masampu andityompya kapati mumoyo, alimwi cilonda cangu tacisilikiki.” (Intembauzyo 69:20) Sena majwi aaya tweelede kwaamvwisya mbuli mbwaabede? Andiza, akaambo kakuti kakusyeede mawoola masyoonto kuti Jesu afwe, wakamvwa kucisa kutaambiki​—ikutali buyo kumubili pele amumizeezo. (Matayo 27:46; Luka 22:44; Bahebrayo 5:7) Kuyungizya waawo, akaambo kakuti moyo wakali kucisa, nobakamuyasa sumo ciindi naakafwa, Jesu wakazwa “bulowa amaanzi.” Kwaanduka kwamoyo naa nsinga mpati yamubulowa zilakonzya kugusya bulowa mucamba naa meenda aategwa pericardium nkokuti meenda aajisi cikwabilizyo cikwabilila moyo. Kufwumbwa buyo mpobakali kukonzya kumuyasa kwakali kukonzya kupa kuti “bulowa amaanzi” zilibonye.​—Johane 19:34.

it-2 650

Cisamu Cijaya

Kujatikizya Mesiya, kwakasinsimwa kuti wakali kuyoopegwa “cisamu cijaya” kacili cakulya. (Int. 69:21, bupanduluzi buyungizyidwe) Eeci cakacitika ciindi Jesu Kristo naakapegwa waini uuvwelene amululwe. Pele naakalabila, wakakaka kunywa cakunywa eeci cizilusya ncaakapegwa kutegwa bamuyungizyile mapenzi. Kujatikizya kuzuzikizyigwa kwabusinsimi oobu, lugwalo lwa Matayo (27:34) lwakabelesya bbala lya Chigiriki lyakuti kho·leʹ (mululwe), ibbala njoona iijanika mu Septuagint ya Chigiriki ku Intembauzyo 69:21. Nokuba boobo, cibalo cili kulugwalo lwa Makani Mabotu aa Marko cakabelesya bbala lyakuti muro (Mk. 15:23), aboobo eeci cakapa kuti kutalike kuyeeyelwa kuti “cisamu cijaya” naa “mululwe” wakali “muro.” Bupanduluzi bumwi ibuyeeyelwa mbwakuti cakunywa eeci wakali mululwe uusanganizyidwe amuro.

Mbono Zyakumuuya

w99 2/1 16 ¶11

Amunyamune Maboko Aasalala Mumupailo

11 Ibantu banji bapaila buyo nobalomba cintu cimwi, pele luyando ndotujisi kuli Jehova Leza lweelede kutukulwaizya kumulumba akumutembaula notulipailila tobeni amumupailo waabuleya. Paulo wakalemba kuti: “Mutalibilikili cintu niciba comwe, pele muzintu zyoonse amupangike myoyo yanu kukukomba akukukombelezya cakulumba, kuti inkumbizyo zyanu zizibisigwe kuli-Leza, elyo luumuno lwa-Leza lwiinda miyeeyo yoonse yabantu luyooyaminina myoyo yanu amiyeeyo yanu muli-Kristo Jesu.” (Ba-Filipi 4:6, 7) Inzya, kunze lyakukombelezya akukumbila, tweelede kutondezya kulumba kuli Jehova kujatikizya zilongezyo zyakumuuya azyakumubili. (Tusimpi 10:22) Sintembauzyo wakaimba kuti: “Kulumba [a]kube cipaizyo cako kuli-Leza uliye nzowapinga ku-Mupatikampatila.” (Intembauzyo 50:14) Alimwi ilwiimbo lwamupailo lwa Davida lwakabikkilizya majwi aaya aakulwaizya aakuti: “Lino njootembaula izina lya-Leza alwiimbo, njoomulemeka cakulumba.” (Intembauzyo 69:30) Sena teensi ncotweelede kucita aswebo mumupailo waabuleya awakulipailila tobeni?

AUGUST 5-11

MBONO IZILI MU JWI LYA LEZA INTEMBAUZYO 70-72

‘Amwaambile Zyalani Liboola’ Kujatikizya Nguzu zya Leza

w99 9/1 25 ¶17

Nobakubusi​—Amuyiisye Miyeeyo Yanu!

17 Ikutegwa mukonzye kweeleba tooye twa Saatani muyooyandika kucenjela lyoonse​—zimwi ziindi muyooyandika busicamba kapati. Zimwi ziindi muyoojana kuti muliimpene kapati abeenzinyoko alimwi anyika yoonse mbwiizulwa. Sintembauzyo Davida wakapaila kuti: “Nkaambo nduwe ngundangila, O Mwami; nduwe ngunsyoma, O Jehova, kuzwa kubwanike bwangu. O Leza, nduwe wandiiyisya kuzwa kubwanike bwangu, lino asunu nciluula malele aako.” (Intembauzyo 71:5, 17) Davida uzibidwe kuti muntu iwakali sicamba. Pele ino ndilili naakabujana? Kacili mukubusi! Neciba ciindi katanalwanaa Goliati, Davida wakalitondezyede kale busicamba bugambya mukukwabilila matanga aabawisi​—wakajaya mulavwu asuntwe. (1 Samuele 17:34-37) Pele Davida wakatembaula Jehova kujatikizya busicamba boonse mbwaakatondezya, wakamwaamba kuti “nduwe ngunsyoma, O Jehova, kuzwa kubwanike bwangu.” Ikusyoma Davida nkwaakasyoma Jehova kwakamucitya kuti azunde masunko ali oonse ngaakayaanya. Anywebo muyoojana kuti, ikuti mwasyoma Jehova, uyoomupa busicamba anguzu zyakuti ‘muzunde nyika.’​—1 Johane 5:4.

g04 10/8 23 ¶3

Mbuti Mbotweelede Kubeendelezya Bacembeede?

Sintembauzyo wakapaila kuti: “Utandisowi kuciindi cabucembele bwangu; utandilekelezyi pe ciindi nozimana nguzu zyangu.” (Intembauzyo 71:9) Leza kunyina ‘nabasowa’ babelesi bakwe basyomeka nociba ciindi nobacembaala akulimvwa kubula nguzu. Sintembauzyo kunyina naakalimvwa kuti Jehova wamulekelezya, muciindi caboobo, wakabona mbocakali kuyandika kapati kuzumanana kusyomeka ku Mulengi wakwe ciindi naakali kuyaabukomena. Jehova ulabalumbula bantu basyomeka munzila iili boobu kwiinda mukubagwasya mubuumi bwabo boonse. (Intembauzyo 18:25) Kanji-kanji lugwasyo luli boobu lulaboola kwiinda mu Banakristoma.

w14 1/15 23 ¶4-5

Kubelekela Jehova Mazuba Aamapenzi Kaatanasika

4 Kuti kamujisi luzyibo akaambo kakupona myaka minji, mweelede kulibuzya kuti, ‘Ncinzi nconditiicite abuumi bwangu lino kazitanamaninina nguzu nzyondicijisi?’ Mbomuli Munakristo uujisi luzyibo, mulijisi zyoolwe nzyobatajisi bamwi. Mulakonzya kwaabila bana nzyomwakaiya kuzwa kuli Jehova. Mulakonzya kubayumya-yumya bamwi kwiinda mukubalwiida zyintu zyakamukkomanisya ciindi nomwakali kubelekela Leza. Mwami Davida wakapaila kuti abe azyoolwe zyakucita boobo. Wakalemba kuti: “O Leza, nduwe wandiiyisya kuzwa kubwanike bwangu . . . Utandisii, O Leza, nekuba kuti ndacembaala akuba amvwi, Kuti ndwiide izyalani liciza makani aakuboko kwako, anguzu zyako kuliboonse baciboola.”​—Int. 71:17, 18.

5 Ino inga mwaluula buti luzyibo ndomwajana kwamyaka minji? Mulakonzya kubatamba kuŋanda yanu bakubusi ibabelekela Leza kutegwa bakulwaizyigwe akuyanzana kuli boobo. Mulakonzya kubatamba kuti bamusangane mumulimo wa Bunakristo akubaambila lukkomano ndomwajana kwiinda mukubelekela Jehova. Elihu iwakali kupona kaindi wakati: “Majwi ndubazu lwabuumi bulamfu, abulaililo mbwamyaka minji.” (Job. 32:7) Mwaapostolo Paulo wakakulwaizya bamakaintu Banakristo balaaluzyibo kuti kabakulwaizya bamwi kwiinda mumajwi alimwi amucikozyanyo cabo. Wakalemba kuti: “Abalo bamacembele mbubonya ababe . . . bamayi bazyintu zibotu.”​—Tit. 2:3.

Mbono Zyakumuuya

it-1 768

Mulonga wa Firate

Munyinzya Wacilawo Ncobakapedwe Bana Israyeli. Mucizuminano Leza ncaakapanga a Abrahamu, wakamwaambila kuti uyoopa lunyungu lwakwe nyika “kuzwa kumulonga wa Egepita kusikila kumulonga mupati wa Firate.” (Matl. 15:18) Cisyomezyo eeci cakaambwa alimwi kucisi cabana Israyeli. (Kul. 23:31; Dt. 1:7, 8; 11:24; Jos. 1:4) Lugwalo lwa 1 Makani 5:9 lwaamba kuti bana bamwi ba Rubeni, ciindi Davida katanatalika kulela, bakakomezya cilawo cabo kusikila “kooko kutalikila nkanda ku Mulonga wa Firate.” Nokuba boobo, mbwaanga mulonga wa Firate ulampa makilomita aali 800 kuzwa ku Gileadi, ikuti kamuli “kujwe lya Gileadi” (1Mak. 5:10), eeci ambweni caamba kuti bana Rubeni bakakomezya cilawo cabo kujwe lya Gileadi kusikila Mucimpayuma ca Syria, calo cizumanana mane kusikila kumulonga wa Firate. Aboobo, kulibonya kuti cisyomezyo ca Jehova cakasaanguna kuzuzikizyigwa cakumaninina mubulelo bwa Davida alimwi a Solomoni, ciindi minyinza yacilawo ca Israyeli noyakakomezyegwa akubikkilizya bwami bwaba Aramu bwa Zoba mane kusikila kunkomwe yamulonga wa Firate, ambweni busena bwiinda munyika ya Syria. (2Sam. 8:3; 1Bam. 4:21; 1Mak. 18:3-8; 2Mak. 9:26)

AMUSUNGWAALE MUMULIMO WAMUMUUNDA

ijwfq 49

Nkaambo Nzi Bakamboni ba Jehova Ncobacinca Njiisyo Zyabo Zimwi?

Lyoonse twali kubelesya Bbaibbele kutusololela munjiisyo zyesu, aboobo tulacinca njiisyo zyesu zimwi akaambo kakucinca mbotwaamvwisya Magwalo.

Kucinca ooku kuleendelana anjiisyo iilembedwe mulugwalo lwa Tusimpi 4:18 yaamba kuti: “Nzila yabaluleme ili mbuli mumuni wamafwumofwumo uumweka, uuyaabumwekesya kusikila mane kwatuba buu.” Mbubwenya mbuli kupola kwazuba mbokupa kuti zintu kaziyaabulibonya, Leza ulatugwasya kumvwisya kasimpe aasyoonto-syoonto, muciindi ncabikkide walo. (1 Petro 1:10-12) Mbubwenya mbolyakasinsima Bbaibbele, eeci ulacicita lino cakufwambaana “kuciindi cakumamanino.”​—Daniele 12:4.

Kucinca ooku takweelede kutugambya naa kutunyonganya. Abalo bakombi ba Leza bakaindi bakajisi mizeezo iilubide alimwi izintu nzyobakali kulangila tiizyakacitika, aboobo bakeelede kucinca mbobakali kuzibona zintu.

Musa wakalyaaba kuvwuna cisi ca Israyeli myaka iili 40 katanamupa mukuli ooyu Leza.​—Milimo 7:23-25, 30, 35.

Baapostolo bakaalilwa kumvwisya businsimi ibwakali kwaamba lufwu lwa Mesiya alimwi abubuke bwakwe.​—Isaya 53:8-12; Matayo 16:21-23.

Banakristo bamwi bamumwaanda wamyaka wakusaanguna bakajisi mizeezo iitaluzi kujatikizya “buzuba bwa Jehova.”​—2 Batesalonika 2:1, 2.

Mukuya kwaciindi, Leza wakakululamika kuyeeya kwabo kutaluzi, alimwi tupailila kuti azumanane kucita mbubwenya oobo akulindiswe.​—Jakobo 1:5.

AUGUST 12-18

MBONO IZILI MU JWI LYA LEZA INTEMBAUZYO 73-74

Ino Mbuti Kuti Twatalika Kunyonokela Bantu Batabelekeli Leza?

w20.12 19 ¶14

“Jehova Ulabafwutula Aabo Batyompedwe”

14 Mulembi wa Intembauzyo 73 wakali mu Levi. Aboobo wakajisi coolwe caalubazu cakubelekela kubusena bwakukombela Jehova. Nokuba boobo, aciindi cimwi mubuumi bwakwe, awalo wakatyompwa. Nkaambo nzi? Wakatalika kunyonokela bantu babi alimwi ibalisumpula, ikutali akaambo kazintu zibi nzyobakali kucita, pele akaambo kakuti bakali kulibonya kupona buumi bubotu kwiinda nguwe. (Int. 73:2-9, 11-14) Bakali kulibonya kuti zintu zyoonse zyakali kubeendela kabotu, bakalivwubide, bakajisi buumi bubotu alimwi tiibakali kulibilika. Ciindi mu Levi naakabona boobu, wakatyompwa kapati cakuti wakaamba kuti: “Masimpe ndaile kulipenzya buyo kusalazya moyo wangu akusamba kumaanza kutondezya kuti ndinyina mulandu.” Cilisalede kuti, kwakasyeede aasyoonto buyo kuti acileke kubelekela Jehova.

w20.12 19-20 ¶15-16

“Jehova Ulabafwutula Aabo Batyompedwe”

15 Amubale Intembauzyo 73:16-19, 22-25. Mu Levi ‘wakanjila mucikombelo ca Leza cipati.’ Oomo, kali abakombinyina, wakali kukonzya kubulanga-langa bukkale bwakwe cakukkazika moyo alimwi akupaila kujatikizya bukkale oobo. Kwiinda mukucita boobo, wakabona kuti kuyeeya kwakwe tiikwakaluzi, alimwi akuti tanaakali kucita cabusongo calo kumbele icakali kukonzya kunyonganya cilongwe cakwe a Jehova. Alimwi wakabona kuti basizibi bali “abusena butezemuka” akuti bayoolobesyegwa “mulunyonyooko luyoosya.” Kutegwa alwane muuya wakunyonokela alimwi akutyompwa, sintembauzyo mu Levi wakeelede kubona zintu mbubonya mbwazibona Jehova. Ciindi naakacita boobo, wakaba aluumuno alimwi alukkomano. Wakaamba kuti: “Kunze [lya Jehova] kunyina cintu cimbi ncondiyanda anyika.”

16 Ncotwiiya. Tatweelede kunyonokela basizibi ibalibonya kuzwidilila. Lukkomano lwabo taluli lwini-lwini alimwi ndwakaindi buyo kasyoonto alimwi tabakabi abuumi butamani kumbele. (Muk. 8:12, 13) Ikuti twabanyonokela, tuyootyompwa alimwi cilongwe cesu a Jehova cilakonzya kunyongana. Aboobo kuti naa mwatalika kulimvwa mbuli mbwaakalimvwa mu Levi, amucite mbubwenya mbwaakacita. Amutobele lulayo lwa Leza lwaluyando, alimwi akuyanzana abaabo ibacita kuyanda kwa Jehova. Kuti mwamuyanda Jehova kwiinda cintu cimbi cili coonse, muyooba alukkomano lwini-lwini. Alimwi muyoozumanana kweendela munzila iitola ‘kubuumi bwini-bwini.’​—1Tim. 6:19.

w14 4/15 4 ¶5

Amwiiye Lusyomo lwa Musa

5 Mbuti mbomukonzya kukukazya ‘kulikkomanisya acibi kwakaindi kaniini buyo’? Mutalubi kuti kulikondelezya acibi nkwakaindi buyo kaniini. Kwiinda mulusyomo, amubone kuti “inyika iyaabumana antoomwe azisusi zyayo.” (1 Jo. 2:15-17) Amuzinzibale kuyeeya kujatikizya ciyakubacitikila kumbele basizibi bateempwi. Bali “mumasena aatezemuka . . . ziyoosyo zilabamaninina.” (Int. 73:18, 19) Ciindi nomwasunkwa kucita cibi, amulibuzye kuti, ‘Ino ndiyanda kuyakuba abuumi buli buti kumbele?’

w13 2/15 25-26 ¶3-5

Mutazumizyi Cintu Cili Coonse Kumunyonganya Kutambula Bulemu

3 Sintembauzyo wakali aalusyomo lwakuti Jehova wakali kuyakumujata kujanza lyalulyo akumusololela kubulemu bwini-bwini. (Amubale Intembauzyo 73:23, 24.) Mbuti Jehova mbwacita oobo? Jehova ulasololela babelesi bakwe balicesya kwiinda mukubalemeka munzila zinji. Ulabalongezya kwiinda mukubagwasya kumvwisya kuyanda kwakwe. (1 Ko. 2:7) Aabo baswiilila kujwi lyakwe akumumvwida ulabapa coolwe cakuba balongwe bakwe.​—Jak. 4:8.

4 Jehova alimwi wapa babelesi bakwe lubono luyandisi lwamulimo wa Bunakristo. (2 Ko. 4:1, 7) Alimwi mulimo ooyu upa kulemekwa. Kulibaabo babelesya coolwe cabo camulimo kutembaula akugwasya bamwi, Jehova usyomezya kuti: “Abo bandilemeka ambebo ndabalemeka.” (1 Sam. 2:30) Bali boobo balaba azyina libotu kuli Jehova, alimwi balalangilwa kulumbaizyigwa ababelesi ba Leza bambi.​—Tus. 11:16; 22:1.

5 Ino buumi bunooli buti kumbele kulibaabo “[ba]lindila kuli-Jehova akubamba inzila yakwe”? Basyomezyegwa kuti: “[Jehova] ulakusumpula kuti ukone nyika, nkabela uyoobona lunyonyooko lwabasizibi.” (Int. 37:34) Balangila kumbele kuciindi nobayakupegwa bulemu butaambiki ibwakutambula buumi butamani.​—Int. 37:29.

Mbono Zyakumuuya

w06 9/1 9 ¶2

Twaambo Tupati-Pati Kuzwa Mubbuku Lyatatu a Lyane lya Intembauzyo

Ndilili Jehova ‘naakapwayaula mitwe yazyuuka akupwayaula mutwe wa Leviyatani’? “Farao mwami wa-Egepita,” wiitwa kuti ‘intale iilede akati katulonga twanjiyo.’ (Ezekieli 29:3) Leviyatani ulakonzya kwiiminina basinguzu ba Farao. Ikupwayaulwa kwamitwe yabo kulakonzya kupandulula kuzundwa cakumaninina kwa Farao abasikalumamba bakwe ciindi Jehova naakafwutula bana Israyeli kuzwa mubuzike ku Egepita.

AMUSUNGWAALE MUMULIMO WAMUMUUNDA

ijwbq 89

Sena Zikombelo Zyoonse Zili Kabotu?

Bwiinguzi bwamu Bbaibbele

Peepe, zikombelo zyoonse tazikozyenye pe. Bbaibbele lilaamba zikozyanyo zinji zyazikombelo zitamukkomanisyi Leza. Zikombelo eezyi inga twazibikka muzibeela zyobilo.

Cibeela 1: Kukomba baleza bakubeja

Ibbaibbele nolyaamba kujatikizya kukomba baleza bakubeja libelesya mabala mbuli aakuti “zintu zyabuyo,” alimwi “zinyina mulimo.” (Jeremiya 10:3-5; 16:19, 20) Jehova Leza wakalailila bana Israyeli kuti: “Utabi abaleza bambi kunze lyangu.” (Kulonga 20:3, 23; 23:24) Ciindi bana Israyeli nobakali kukomba baleza bambi, “bukali bwa Jehova bwakababukila.”​—Myeelwe 25:3; Levitiko 20:2; Babetesi 2:13, 14.

Leza kunyina naacinca mbwalimvwa caboola kumakani aakukomba baabo “baambwa kuti baleza.” (1 Bakorinto 8:5, 6; Bagalatiya 4:8) Aboobo ulailila baabo ibayanda kumukomba kuti baleke kuyanzana abaabo bazulilwa kubukombi bwakubeja kuti: “Amuzwe akati kabo, akulyaandaanya.” (2 Bakorinto 6:14-17) Ikuti naa zikombelo zyoonse zisololela kuli Leza, nkaambo nzi Leza ncapeda malailile aali boobu?

Cibeela 2: Kukomba Leza wakasimpe munzila njatakkomanini

Zimwi ziindi, bana Israyeli bakali kukomba Leza kubelesya njiisyo alimwi aziyanza izyakali kubelesyegwa kukomba baleza bakubeja, pele Jehova wakabakasya kusanganya bukombi bwakasimpe abukombi bwakubeja. (Kulonga 32:8; Deuteronomo 12:2-4) Jesu wakabanyemena basololi bazikombelo ciindi naakali anyika akaambo kanzila nzyobakali kubelesya kukomba Leza; bakali kulitondezya kuti mbakombi, pele cakuupaupa ameso ‘tiibakali kubikkila maano kumakani mapati aa Mulawo, nkokuti bululami, luse, alimwi alusyomo.’​—Matayo 23:23.

Mbubwenya buyo amazuba aano, bukombi bwakasimpe mbobusololela bantu kuli Leza. Kasimpe aako kajanika mu Bbaibbele. (Johane 4:24; 17:17; 2 Timoteyo 3:16, 17) Muzikombelo muli njiisyo ziteendelani ancolyaamba Bbaibbele zitantamuna bantu kuli Leza. Injiisyo zinji bantu nzyobayeeya kuti zyamu Bbaibbele zibikkilizya, Butatu, kupya mulilo uutamani alimwi akutafwa kwabuumi, zyakazwa kubantu bakali kukomba baleza bakubeja. Bukombi ibukulwaizya njiisyo mbuli zeezyi “mbwabuyo,” naa bunyina mulimo, akaambo kakuti bukulwaizya zilengwa zyabantu muciindi camilawo ya Leza.​—Marko 7:7, 8.

Leza bulamusesemya bukombi bwakuupaupa ameso. (Tito 1:16) Kutegwa bantu babe acilongwe a Leza, bukombi bweelede kubagwasya mubuumi bwabo kutali buyo kubakulwaizya kutobela tunsiyansiya. Mucikozyanyo, Bbaibbele lyaamba kuti: “Ikuti muntu uuli woonse kayeeya kuti mukombi wa Leza, pele taujati mulaka wakwe, weena moyo wakwe mwini, alimwi bukombi bwakwe mbwabuyo. Ibukombi busalala alimwi butasofweede mumeso aa Leza wesu alimwi Taata mboobu: ikulanganya bamucaala abamukabafwu mumapenzi aabo, alimwi akulibamba katutakwe kabala kali koonse kamunyika.” (Jakobo 1:26, 27) Ibbaibbele lyabelesya mabala aakuti “bukombi busalala” ikupandulula bukombi butali bwakuupaupa ameso.

AUGUST 19-25

MBONO IZILI MU JWI LYA LEZA INTEMBAUZYO 75-77

Nkaambo Nzi Ncomuteelede Kulisumpula?

w18.01 28 ¶4-5

Amubone Lwiindano Luliko Mubantu

4 Naakamana kwaamba kuti banji bayooba basikuliyanda alimwi abasikuyandisya mali, Paulo wakalemba kuti bantu alimwi bayooba basikulidunda, basikulisumpula, basikulitukumuna, tumpenda ooto kanji-kanji itutondezya muuya wakulisumpula akaambo kazintu nzyakonzya kucita muntu, mbwalibonya, lubono naa cuuno ncajisi. Bantu ibajisi tumpenda tuli boobo balakukkomanina kuyandwa abantu alimwi akupegwa bulemu bwiindilide. Syaabusongo umwi wakalemba boobu kujatikizya muntu uulisumpula kapati: “Mumoyo wakwe kuli kapaililo aawo mpakotama kutegwa alikombe mwini.” Bamwi baamba kuti kulisumpula cakuzwa munzila nkubyaabi kapati cakuti naba muntu ooyo uulisumpula tabuyandi bube oobu muli bamwi.

5 Tacidoonekwi kuti Jehova ulikusulide kulitukumuna. Ulaasulide “meso aalisumpula.” (Tus. 6:16, 17) Kulisumpula kupa kuti muntu abone mbuli kuti Leza uli kulamfwu. (Int. 10:4) Mbube bwa Diabolosi. (1Tim. 3:6) Nokuba boobo, icuusisya ncakuti nobaba babelesi ba Jehova basyomeka bamwi balijisi muuya wakulisumpula. Uziya, mwami wa Juda wakali kusyomeka kwamyaka minji. Bbaibbele lyaamba kuti, “Nokuba boobo, mbwaakabeda buyo anguzu, moyo wakwe wakalisumpula akulinyonyoona, alimwi tanaakasyomeka kuli Jehova Leza wakwe kwiinda mukunjila mutempele lya Jehova kutegwa aumpe tununkilizyo acipaililo catununkilizyo.” Mukuya kwaciindi, Mwami Hezekiya awalo wakacegwa amuuya wakulisumpula, pele kwaciindi buyo cisyoonto.​—2 Mak. 26:16; 32:25, 26.

w06 9/1 9 ¶3

Twaambo Tupati-Pati Kuzwa Mubbuku Lyatatu a Lyane lya Intembauzyo

75:4, 5, 10​—Ino “meja” ayiminina nzi? Meja aamunyama ncilwanyo cikali. Aboobo, ibbala lyakuti “meja” liiminina nguzu naa kuyuma. Jehova ulabusya meja aabantu bakwe kwiinda mukubasumpula, pele ‘meja aabasizibi ulaatyolaula.’ Tucenjezyegwa ‘kutabusya meja eesu kujulu’ mukuti tatweelede kulisumpula naa kuba basilunyansyo. Mbwaanga Jehova nguusumpula, nkokuti mikuli mumbungano yeelede kubonwa kuti izwa kulinguwe.​—Intembauzyo 75:7.

Mbono Zyakumuuya

w06 9/1 9 ¶4

Twaambo Tupati-Pati Kuzwa Mubbuku Lyatatu a Lyane lya Intembauzyo

76:10​—Mbuti “bukali bwabantu” mbobukonzya kumutembaula Jehova? Kuli mpindu zikonzya kujanwa ciindi Leza nazumizya bantu kutukalalila akaambo kakuti tuli babelesi bakwe. Kufwumbwa buyumuyumu mbotunga twajana bulakonzya kutuyiisya cintu cimwi. Jehova ulaazumizya mapenzi kutucitikila kusikila buyo waawo mpotukonzya kwiiya cintu cimwi. (1 Petro 5:10) ‘Bukali busyeede bwabantu bulamusekelela Leza.’ Ino mbuti kuti twapenzegwa mane kufwa? Acalo eeci cilakonzya kupa kuti Jehova atembaulwe nkaambo aabo batulangilila katuliyumya cakusyomeka abalo balakonzya kutalika kumulemeka Leza.

AUGUST 26–SEPTEMBER 1

MBONO IZILI MU JWI LYA LEZA INTEMBAUZYO 78

Kutasyomeka kwa Bana Israyeli​—Ncikozyanyo Citucenjezya

w96 12/1 29-30

Nkaambo Nzi Ncomweelede ‘Kuzumanana Kuyeeya Mazuba Aakaindi?’

Cuusisya ncakuti, bana Israyeli lyoonse bakali kucita cibi akaambo kakuluba. Ncinzi cakatobela? “Cakwiinduluka-induluka bakali kumusunka Leza, alimwi bakali kumupa kuusa uusalala wa Israyeli. Tiibakayeeya nguzu zyakwe, ibuzuba obuya naakabavwuna kuli sinkondonyina.” (Intembauzyo 78:41, 42) Aboobo, kuluba milawo ya Jehova nkobakacita kwakapa kuti abakake.​—Matayo 21:42, 43.

Cikozyanyo cibotu cakapegwa asintembauzyo iwakalemba kuti: “Ndinooyeeya milimo ya Ja; ndinooyeeya milimo iitaliboteli njookacita kaindi. Ndinoozinzibala kuyeeya milimo yako yoonse alimwi ndinookkala ansi kuyeeya zintu nzyocita.” (Intembauzyo 77:11, 12) Kuzinzibala kuyeeya milimo yakacitwa cakusyomeka alimwi amilimo yaluyando lwa Jehova kuyootuyumya akupa kuti katulumba. Kuyungizya waawo, “kuyeeya mazuba aakaindi” kulakonzya kutukatalusya akutugwasya kubeleka kusikila mpotugolela alimwi akuliyumya cakusyomeka.

w06 8/1 11 ¶16

‘Mutanootongooki’

16 Kutongooka kutupa kulibikkila maano lwesu amapenzi eesu akutupa kutabikkila maano kuzilongezyo nzyotujisi mbotuli Bakamboni ba Jehova. Ikuti katujisi cilengwa cakutongooka pele katuyanda kucileka, tuyandika kunooziyeeya zilongezyo eezi lyoonse. Mucikozyanyo, aumwi wesu ulijisi coolwe cakwiitwa azina limugeme Leza. (Isaya 43:10) Tulakonzya kuba acilongwe ciyumu anguwe alimwi tulacikonzya kubandika a ‘uswiilila zikombyo’ kufwumbwa ciindi. (Intembauzyo 65:2; Jakobo 4:8) Buumi bwesu buli ampindu nkaambo tulakamvwisya kaambo kajatikizya bulelo bwakoonse-koonse alimwi tulizi kuti tulijisi coolwe cakuzumanana kusyomeka kuli Leza. (Tusimpi 27:11) Tulakonzya kutola lubazu lyoonse mukukambauka makani mabotu aa Bwami. (Matayo 24:14) Lusyomo mucituuzyo cacinunuzyo ca Jesu Kristo lulatugwasya kuba amanjezyeezya aasalala. (Johane 3:16) Eezi nzilongezyo nzyotujisi kunyina makani azintu nzyotuyandika kuliyumya.

w11 7/1 10 ¶3-4

Sena Jehova Kuli Mbwalimvwa?

Sintembauzyo wakaamba kuti: “Tazilivwulili kaka ziindi nzyobakali kumuzangila munkanda!” (Kapango 40) Kumane kapango katobela kalayungizya kuti: “Cakwiinduluka-induluka bakali kumusunka Leza.” (Kapango 41) Amubone kuti sikulemba upandulula mbobakali kuzanga cakwiinduluka-induluka. Muuya ooyu mubi wakafwambaana kutalika​—munkanda ciindi buyo cisyoonto kuzwa nobakagusyigwa mu Egepita. Ibantu bakatalika kumutongooka Leza, akudooneka naa wakalijisi nguzu alimwi akuti wakalilibambilide kubalanganya. (Myeelwe 14:1-4) Bbuku limwi lyabasanduluzi ba Bbaibbele lyaamba kuti mabala aakuti “bakali kumuzangila” munzila yamaambila-mbali alakonzya “kwaambwa kuti ‘bakayumya myoyo yabo kuli Leza’ naa ‘bakamukakila Leza.’” Nokuba boobo, muluse lwakwe, Jehova wakali kubalekelela bantu bakwe ciindi nobakeempwa. Pele alimwi bakali kupiluka kunzila zyabo zyakaindi akumuzangila cakwiinduluka-induluka.​—Intembauzyo 78:10-19, 38.

Mbuti Jehova mbwaakali kulimvwa lyoonse bantu bakwe basicinguni nobakali kumuzangila? Kapango 40 kaamba kuti ‘bakali kumucisizya moyo.’ Busanduluzi bumbi bwaamba kuti ‘bakamuusya nsoni.’ Bbuku limwi lyaamba zyamu Bbaibbele lipandulula kuti: “Micito yaba Hebrayo yakali kupa kuti cimucise Leza,​—mbubwenya mwana uutamvwi alimwi muzangi mbwabede.” Mbubwenya mwana uutamvwi mbwabacisizya moyo bazyali bakwe, bana Israyeli bazangi bakali “kumupa kuusa Uusalala wa Israyeli.”​—Kapango 41.

Mbono Zyakumuuya

w06 9/1 9 ¶5

Twaambo Tupati-Pati Kuzwa Mubbuku Lyatatu a Lyane lya Intembauzyo

78:24, 25​—Nkaambo nzi mana ncaambwa kuti “maila aakujulu” alimwi akuti “zilyo zyabaangelo”? Mabala aayo oonse taapandululi kuti bangelo bakali kulya mana. Akali “maila aakujulu” nkaambo akazwa kujulu. (Intembauzyo 105:40) Mbwaanga bangelo bakkala kujulu, mabala aakuti “zilyo zyabaangelo” alakonzya kupandululula kuti akali kupegwa a Leza uukkala kujulu. (Intembauzyo 11:4) Alimwi ambweni Jehova wakabelesya bangelo kwaabila mana kubana Israyeli.

    Chitonga Publications (1991-2025)
    Log Out
    Log In
    • Chitonga
    • Amutumine Bamwi
    • Makani Ngomuyanda
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Nzyomweelede Kuzumina
    • Mulawo Uujatikizya Kubamba Maseseke
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Amutumine Bamwi