Xana U Kota Ku Vona Ni Leswi Nga Riki Erivaleni?

VACHAYERI va mimovha a va swi koti kahle ku vona endzhaku ka vona laha gondzo ri fikaka ri vemba. Kambe hi mpfuno wa xivoni lexi vekiweke laha gondzo ri vembaka, va kota ku vona mimovha leyi taka naswona va papalata timhangu. Hilaha ku fanaka, vanhu a va swi koti ku vona Muvumbi tanihi leswi a nga vonakiki. Xana yi kona ndlela yo tiva loko Munhu wo tano a ri kona?

Mutsari wa lembe-xidzana ro sungula u hlamusele ndlela leyi hi nga kotaka ku swi lemuka ha yona swilo leswi hi nga swi voniki. U tsale a ku: “Timfanelo ta [Xikwembu] leti nga vonakiki ta voniwa ku sukela loko misava yi tumbuluxiwile ku ya emahlweni, hikuva ti xiyeka hi swilo leswi endliweke, ni hi matimba ya xona lama nga riki na makumu ni Vukwembu bya xona, lerova a va swi koti ku tiyimelela.”—Varhoma 1:20.

Anakanya hi mhaka yoleyo. Xana wa byi vona vutlhari lebyi kombisiwaka hi swilo leswi hi rhendzeleke leswi munhu a nga swi kotiki ku swi endla? Xana swilo swo tano swa ku pfuna ku vona hi “mahlo ya ku twisisa ka wena” leswaku ku ni loyi a tlakukeke ku tlula vanhu? A hi xiyeni swikombiso swi nga ri swingani.—Vaefesa 1:18, King James Version.

Leswi Hi Swi Dyondzaka Eka Leswi Vumbiweke

Xana u tshama u hlamarisiwa hi ku vangama ka tilo leri lemiweke hi tinyeleti nivusiku loko ku nga ri na n’weti, kutani swi ku nyika vumbhoni bya vukona bya Mutumbuluxi Lonkulu? Muxiyisisi un’wana wa khale u te: “Matilo ma twarisa ku vangama ka Xikwembu; ni xibakabaka xi vula ntirho wa mavoko ya xona.” Wanuna loyi u te: “Loko ndzi vona matilo ya wena, mintirho ya tintiho ta wena, n’weti ni tinyeleti leswi u swi lunghiseleleke, xana munhu wa nyama wo va yini lerova u nga n’wi anakanya, ni n’wana wa munhu wa nyama leswaku u n’wi khathalela?”—Pisalema 8:3, 4; 19:1.

Eka hina swi le ngatini leswaku hi hlamarisiwa hi ntumbuluko lowu munhu a nga swi kotiki ku wu twisisa. Mutlhokovetseri un’wana la dumeke u ri: “I Xikwembu ntsena lexi nga endlaka murhi.” Kambe, nchumu lowu hlamarisaka ngopfu i ku tumbuluxiwa ka xihlangi, leswi endlekaka handle ka nkongomiso hambi wu ri wihi wa vatswari. Loko mbewu ya vununa leyi humaka eka tatana yi hlangana ni tandza ra manana, hi ku hatlisa ku va ni makungu eka DNA ya leswaku sele leya ha ku hlanganaka yi endla n’wana. Ku vuriwa leswaku loko swiletelo leswi nga eka DNA “a swi tsariwe ehansi, a swi ta tata tibuku ta gidi leti ha yin’we yi nga ni matluka ya 600.”

Leswi ko va masungulo ntsena. Sele yo sungula ya pandzeka hi le xikarhi yi va tisele timbirhi, kutani ti va mune, kutani ti va nhungu, swi fambisa sweswo. Endzhaku ka masiku ya kwalomu ka 270, ku velekiwa xihlangi lexi endliweke hi tisele leti hanyaka ta magidi ya timiliyoni ta mixaka yo tlula 200. Naswona swa hlamarisa ku ehleketa leswaku sele yo sungula yi ni rungula ro endla tisele ta mixaka hinkwayo hi nkarhi wa kona! Xana u susumeteleka ku dzunisa Muvumbi wa hina? Xiya ku dzunisa loku tsariweke hi mupisalema la nga te: “Wena u humese tinso ta mina; u tshame u ndzi ungamerile ekhwirini ra manana. Ndzi ta ku dzunisa hikuva ndzi endliwe hi ndlela yo hlamarisa, leyi chavisekaka.”—Pisalema 139:13-16.

Lava va dyondzeke “swihlamariso” leswi va titwa va chava. Dok. James H. Hutton, khale ka muungameri wa mavandla ya Mfumo ya Vutshunguri eChicago ni le Illinois, u vule leswaku u hlamarisiwe hi “vuswikoti bya [sele] byo hundzisela eka munhu loyi a landzelaka tijini leti yi lavaka leswaku a va na tona. Kunene swa tsakisa leswi vativi va hina va sayense va swi koteke ku lemuka swilo leswi. Kambe, Munhu la nga ni Vukwembu u fanele a kunguhate swilo leswi.”

Dok. Hutton u ya emahlweni: “Edyondzweni ya mina ya ndlela leyi mintlarimbya yi tirhaka ha yona ni swiphiqo swa yona, ndza tiyiseka leswaku ku fanele ku va ni Munhu la nga ni Matimba ya Vukwembu la byarhaka vutihlamuleri bya ndlela leyi mintlarimbya leyi yi rharhanganeke ni ku va ya nkoka ha yona.” U gimetise xileswi: “Loko ndzi anakanya hi swihlamariso leswi, swi vonaka ku ri ni xivangelo lexi twalaka xa ku pfumela leswaku munhu la nga ni matimba hinkwawo ni vutivi lebyi heleleke u kunguhate vuako lebyi, a byi simeka kutani a byi ungamela.”

Endzhaku ko vula marito lawa, Dok. Hutton u vutisile: “Xana hi xona Xikwembu lexi vonaka ku wa ka xindzingiri xin’wana ni xin’wana?” U hlamurile: “Hi ndlela yo karhi ndza swi kanakana sweswo. Naswona a ndzi kholwi leswaku xi yisa nyingiso wo karhi eka timhaka ta mina ta siku ni siku leti nga riki ta nkoka.”

Ha yini vanhu vo tala va pfumela leswaku ku vonaka vutlhari eka “swihlamariso” swa ntumbuluko kambe va kanakana vukona bya Xikwembu lexi khathalaka hi vanhu?

Xana Xikwembu Xa Hi Khathalela Hakunene?

Vanhu vo tala va vula leswaku loko Xikwembu a xi ri kona, a xi nga ta pfumela leswaku vanhu va xaniseka swonghasi. Xivutiso lexi tolovelekeke lexi van’wana va xi vutisaka xi ri, “A xi ri kwihi Xikwembu loko hi xi lava?” Munhu un’wana la poneke ku dlayeteriwa ka Manazi ya timiliyoni eNyimpini ya Vumbirhi ya Misava u ve ni gome lerikulu hi leswi a swi voneke lerova u te: “Loko a wo tswontswa mbilu ya mina, a yi ta ku dlaya hi chefu.”

Xisweswo eka vo tala i xiphiqo lexikulu. Hilaha muxiyisisi un’wana wa khale la tshahiweke eku sunguleni a vuleke hakona, vumbhoni bya Muvumbi byi lo dla, loko hi languta nhleleko ni ntumbuluko wa swilo lowu hlamarisaka. Kambe, loko Yena a ri Xikwembu lexi khathalaka ha hina, xana hikwalaho ka yini A pfumelele ku xaniseka konghasi? Loko hi ta twisisa ni ku gandzela Xikwembu hi ndlela leyinene, hi fanele hi va ni nhlamulo leyi enerisaka eka xivutiso lexi xa nkoka. Xana hi nga yi kuma kwihi?

Ha ku rhamba leswaku u kuma kopi ya broxara leyi nge Xana Xikwembu Xa Hi Khathalela Hakunene? Eka tluka 32 ra Xalamuka! leyi, u ta kuma rungula ro kuma broxara leyi. Hi vona onge ku kambisisa swiyenge leswi landzelaka hi vukheta, leswi nge “Xivangelo Xa Leswaku Xikwembu Xi Pfumelela Ku Xaniseka” ni lexi nge “Vuyelo Bya Ku Xandzuka Byi Ve Byihi?” swi ta ku nyika tinhlamulo leti enerisaka.

[Swifaniso leswi nga eka tluka 10]

Xana wa byi vona vumbhoni bya Muvumbi eka swilo leswi?