December

Xana mutirhelamfumo wa Muetiyopiya a a swi lunghekerile ku khuvuriwa? Xiya leswi: Muetiyopiya loyi “a a ye eYerusalema a ya gandzela.” (Mit. 8:27) Hikwalaho, swi vula leswaku se a a ri evukhongerini bya Vayuda. A swi kanakanisi leswaku u dyondze hi Yehovha eMatsalweni yo kwetsima ya Xiheveru. Nilokoswiritano, a ha lava ku dyondza swo tala. Loko Filipi a hlangana ni wanuna loyi exitarateni, a a ri karhi a hlaya buku ya muprofeta Esaya. (Mit. 8:28) A a lava ku ya emahlweni a dyondza. U teke riendzo ro leha a suka eEtiyopiya leswaku a ya gandzela Yehovha eYerusalema etempeleni. Filipi u dyondzise Muetiyopiya tidyondzo letintshwa ni ku tlhela a n’wi pfuna a tiva Mesiya. (Mit. 8:​34, 35) U ye a rhandza Yehovha ni N’wana Wakwe swinene. Sweswo swi endle leswaku a endla xiboho lexikulu xo va a khuvuriwa a va mulandzeri wa Yesu Kreste. Filipi u swi vonile leswaku wanuna loyi u swi lunghekerile ku khuvuriwa kutani u n’wi khuvurile. w23.03 8-9 ¶3-6

A hi nge swi koti ku n’wi tsakisa Yehovha loko hi hemba. (Swiv. 6:​16, 17) Hambileswi vanhu vo tala namuntlha va langutaka ku hemba swi nga hoxanga, hina hi languta ku hemba hilaha Yehovha a ku langutaka hakona. (Ps. 15:​1, 2) I ntiyiso leswaku a hi papalati ku hemba ntsena kambe hi papalata ni ku tumbetela van’wana ntiyiso. Hi fanele hi papalata ku hleva. (Swiv. 25:23; 2 Tes. 3:11) Loko u xiya leswaku se mi sungula ku heta munhu, cinca bulo ivi mi bula hi leswinene. Leswi ririmi ra vanhu vo tala lava hi tshamaka na vona ri thyakeke, hi fanele hi tirha hi matimba leswaku mavulavulelo ya hina ma tsakisa Yehovha. Loko hi tirha hi matimba leswaku hi vulavula hi ndlela leyinene ensin’wini, etinhlengeletanweni ta vandlha ni loko hi bula ni van’wana, Yehovha u ta hi katekisa. Loko vanhu va misava leyi lava tirhisaka ririmi leri thyakeke va herisiwile swi ta hi olovela ku dzunisa Yehovha hi nyiko ya hina yo vulavula.—Yuda 15. w22.04 9 ¶18-20

Loko hi ehleketisisa hi ndlela leyi Yehovha na Yesu va hi rhandzaka hayona, swi hi endla hi va rhandza. (1 Yoh. 4:10) Hi ya hi va rhandza loko hi xiya leswaku Yesu u fele un’wana ni un’wana wa hina. Muapostola Pawulo u swi xiyile leswi naswona u kombise ku tlangela loko a tsalela Vagalatiya a ku: ‘N’wana wa Xikwembu u ndzi rhandzile kutani a tinyiketa hikwalaho ka mina.’ (Gal. 2:20) Hikwalaho ka nkutsulo, Yehovha u ku kokele eka yena leswaku u va munghana wakwe. (Yoh. 6:44) Xana a swi ku tsakisi ku tiva leswaku Yehovha u vone swo karhi leswinene eka wena naswona u hakele hi nxavo wa le henhla swinene leswaku u kota ku va munghana wakwe? Xana sweswo a swi ku endli u ya u rhandza Yehovha na Yesu? Hi ta va hi endla kahle loko hi tivutisa leswi, ‘Xana rirhandzu rero ri ta ndzi lawula njhani?’ Ndlela leyi hi rhandzaka Xikwembu na Kreste yi endla hi rhandza van’wana.—2 Kor. 5:​14, 15; 6:​1, 2. w23.01 28 ¶6-7

Bibele yi pfuna vagandzeri va Yehovha leswaku “va n’wi tirhela hi mbilu yin’we.” Yehovha u endle leswaku swiphemu swo tala swa Matsalwa swi tsariwa hi ndlela leyi nga ta twisisiwa ntsena hi vahlayi lava titsongahataka. (Luka 10:21) Vanhu emisaveni hinkwayo va yi hlaya Bibele. Kambe yi twisisiwa ntsena hi lava titsongahataka naswona va tirhisaka leswi yi swi vulaka. (2 Kor. 3:​15, 16) Hi dyondza hi vutlhari bya Yehovha eBibeleni. Yehovha u tirhisa Matsalwa ku hi dyondzisa tanihi ntlawa naswona u tlhela a hi letela ni ku hi chavelela ha un’we wa hina. Ha swi xiya leswaku Yehovha wa khathala hi hina loko hi hlaya Rito rakwe. (Esa. 30:21) I kangani laha u hlayeke ndzimana eMatsalweni leyi vonakaka onge yi tsaleriwe wena? Nilokoswiritano, yi khumba vanhu va timiliyoni. Xana swi ta njhani yi ri ni rungula leri nga enkarhini naswona leri fambisanaka ni swilaveko swa wena? Leswi swi koteka ntsena hileswi Mutsari wa Bibele a nga ni vutlhari.—2 Tim. 3:​16, 17. w23.02 4-5 ¶8-10

Tanihi Vakreste va ntiyiso, hi rhandza Yehovha swinene. Hi lava ku nyika Yehovha leswinene ngopfu. Leswaku hi kota ku endla tano, hi fanele hi tiyimisela ku fikelela swo karhi entirhweni wakwe, swo tanihi ku antswisa vumunhu bya hina tanihi Vakreste, hi dyondza vuswikoti lebyintshwa ni ku lava tindlela to pfuna van’wana. Hikwalahokayini hi fanele hi ya emahlweni hi antswisa vuxaka bya hina na Yehovha? Nchumu wa nkoka swinene eka hina i ku tsakisa Tata wa hina wa le tilweni la nga ni rirhandzu. Yehovha wa tsaka loko a hi vona hi tirhisa tinyiko ni vuswikoti bya hina entirhweni wakwe hilaha ku heleleke. Nakambe hi lava ku va vanhu vo antswa leswaku hi ta kota ku pfuna vamakwerhu. (1 Tes. 4:​9, 10) Hinkwerhu hi nga swi kota ku antswisa swi nga ri na mhaka leswaku hi ni nkarhi wo tanihi kwihi hi ri entiyisweni. w22.04 22 ¶1-2

Ku nga ri khale mifumo ya misava leyi ya tipolitiki yi ta hlasela Babilona Lonkulu, ku nga mfumo wa misava wa vukhongeri bya mavunwa. Wolawo ku ta va masungulo ya nhlomulo lowukulu. Xana leswi swi ta endla leswaku vanhu vo tala va sungula ku gandzela Yehovha? Nikatsongo. Ematshan’weni ya sweswo, Nhlavutelo ndzima 6 yi kombisa leswaku hi nkarhi wolowo wa nkoka, vanhu lava nga tirheliki Yehovha va ta lava ku sirheleriwa hi tipolitiki na hi mabindzu ya misava leyi, leswi fanisiwaka ni tintshava. Leswi vanhu volavo va nga taka va nga wu seketeli Mfumo wa Xikwembu, Yehovha u ta va teka va ri vakaneti vakwe. (Luka 11:23; Nhlav. 6:​15-17) Hakunene malandza ya Yehovha yo tshembeka ma ta va ma nga fani ni vanhu van’wana enkarhini wolowo wa maxangu wa nhlomulo lowukulu. Ku ta va ku ri vona ntsena ntlawa wa vanhu laha misaveni lava tirhelaka Yehovha Xikwembu naswona va alaka ku seketela “xivandzana.”—Nhlav. 13:​14-17. w22.05 16-17 ¶8-9

A hi ‘mahungu lamanene ya Mfumo’ ntsena lama faneleke ma chumayeriwa hi vanhu va Xikwembu. (Mat. 24:14) Va fanele va tlhela va seketela ntirho lowu endliwaka hi tintsumi leti hlamuseriweke eka Nhlavutelo tindzima 8 ku ya eka 10. Tintsumi leti ti huwelela makhombo lama welaka lava lwisanaka ni Mfumo wa Xikwembu. Hikwalaho, Timbhoni ta Yehovha ti huwelela rungula ra vuavanyisi leri fanisiwaka ni “xihangu ni ndzilo” leri kombisaka vuavanyisi bya Xikwembu eka swiphemu swo hambanahambana swa misava ya Sathana yo homboloka. (Nhlav. 8:​7, 13) Vanhu va fanele va swi tiva leswaku makumu ma kwala nyongeni leswaku va ta kota ku hundzuka ivi va pona siku ra vukarhi bya Yehovha. (Sof. 2:​2, 3) Rungula leri a ri tolovelekanga. Swi lava xivindzi ku va hi ri chumayela. Hi nkarhi wa nhlomulo lowukulu rungula ra vuavanyisi ro hetelela ri ta kwatisa vanhu.—Nhlav. 16:21. w22.05 7 ¶18-19

Ehleketa hi vatekani lava nga Vakreste lava nga ta va ni vana ku nga ri khale. Swi nga ha endleka malembe ndzhaku va twe mivulavulo yo tala leyi vulavulaka hi ku kurisa vana. Kambe sweswi, tinhla ta mivulavulo yoleyo i ta nkoka eka vona. Va ta va na n’wana loyi va faneleke va n’wi kurisa. Byebyo i vutihlamuleri lebyikulu. Entiyisweni, loko swiyimo swa hina swi cinca, ni langutelo ra hina hi matsalwa lama hi ma toloveleke ra cinca. Lexi hi xona xivangelo lexi endlaka vagandzeri va Yehovha va hlaya Matsalwa naswona hilaha tihosi ta Vaisrayele a ti byeriwe hakona, ti anakanyisisa ha wona “vutomi bya [tona] hinkwabyo.” (Det. 17:19) Vatswari mi ni njombo leyikulu swinene leyi Mukreste a nga vaka na yona, ku nga ku dyondzisa vana va n’wina hi Yehovha. Kambe a mi lavi ku va dyondzisa hi Xikwembu ku hetisisa nawu ntsena. Mi lava ku pfuna vana va n’wina va xi rhandza hi mbilu hinkwayo. w22.05 26 ¶2-3

A swi enelanga ku tivona nandzu hikwalaho ka xidyoho lexi hi xi endleke. Hi fanele hi tlhela hi endla swo karhi. Nchumu wun’wana wa nkoka lowu Yehovha a wu langutaka loko a ta rivalela i ku cinca ka munhu. Ku cinca swi vula “ku tshika nchumu wo karhi.” Hi marito man’wana munhu u fanele a cinca mahanyelo yakwe yo biha ivi a sungula ku hanya hi ndlela leyi tsakisaka Yehovha. (Esa. 55:7) Munhu u fanele a cinca ndlela leyi a ehleketaka hayona leswaku a ta kongomisiwa hi Yehovha. (Rhom. 12:2; Efe. 4:23) U fanele a tiyimisela ku cinca ndlela leyi a a ehleketa hayona ni ku tshika ku endla swilo swo biha. (Kol. 3:​7-9) I ntiyiso leswaku ku va hi kombisa ripfumelo eka gandzelo ra Kreste hi swona swi endlaka leswaku Yehovha a kota ku hi rivalela ni ku hi basisa eka xidyoho. Yehovha u ta hi rivalela hi ku tirhisa gandzelo rero loko a vona hi tikarhatela ku cinca mahanyelo ya hina.—1 Yoh. 1:7. w22.06 6 ¶16-17

Vanhu va ni matimu yo biha yo twisana ku vava. (Ekl. 8:9) Hi xikombiso, lava nga ni swikhundlha leswi tlakukeke, va swi tirhisa hi ndlela yo biha, swigevenga swi endla madzolonga, vana exikolweni va xanisa vana van’wana kasi vanhu van’wana va xanisa hambi ku ri mindyangu ya vona. A swi hlamarisi leswi vanhu va chavanaka! Sathana u endla yini leswaku a tirhisa sweswo ku hi chavisa? Sathana u tirhisa ku chava vanhu leswaku a hi endla hi tlula milawu ya Xikwembu ni ku hi tshikisa ku chumayela. Sathana u kucetela mimfumo leswaku yi yirisa ntirho wa hina ni ku hi xanisa. (Luka 21:12) Misava ya Sathana yi hangalasa rungula leri nga riki ntiyiso hi Timbhoni ta Yehovha. Vanhu lava tshembaka mavunwa wolawo, va nga hi hleka kumbe va hi hlasela. (Mat. 10:36) Xana marhengu ya Sathana ma hi hlamarisa? Nikatsongo. U ma tirhisile ni le ka Vakreste va le mikarhini ya Bibele.—Mit. 5:​27, 28, 40. w22.06 16 ¶10-11

I vamani lava nga ta va van’wana va ‘lavo tala’ lava tisiwaka eku lulameni? Va ta katsa lava pfuxiweke ni lava poneke Armagedoni swin’we ni vana lava nga ha tswariwaka emisaveni leyintshwa. Loko malembe ya 1 000 ma hela, vanhu hinkwavo emisaveni va ta va va nga ha ri na xidyoho. Hi fanele hi tsundzuka leswaku loko munhu a nga ri na xidyoho a swi vuli swona leswaku u ta kuma vutomi lebyi nga heriki. Ehleketa hi Adamu na Evha. A va nga ri na xidyoho kambe a va fanele va kombisa leswaku va yingisa Yehovha Xikwembu loko va nga si nyikiwa vutomi lebyi nga heriki. Lexi twisaka ku vava, a va n’wi yingisanga. (Rhom. 5:12) Leswi vanhu hinkwavo va nga ta va va nga ha ri na xidyoho endzhaku ka malembe ya 1 000, xana hinkwavo ka vona va ta seketela vuhosi bya Yehovha hilaha ku nga heriki? Kumbe, xana van’wana va ta fana na Adamu na Evha lava hambileswi a va nga ri na xidyoho va nga tshembekangiki? Swi ta lava hi kuma tinhlamulo ta swivutiso leswi. w22.09 22-23 ¶12-14

Loko u languta xiyimo xa misava leyi, xana swa ku tikela leswaku u tshama u ri ni langutelo lerinene? Emindyangwini vanhu a va ha okelani ndzilo. Vanhu vo tala va ya va rhandza madzolonga naswona a va na mhaka ni vanhu van’wana. Vo tala swa va tikela ku tshemba lava rhangelaka. Kambe swilo leswi hinkwaswo swi nga ku tiyisekisa leswaku swilo swi ta antswa. Hikwalahokayini? Hikuva vanhu va tikhoma hi ndlela leyi swi profetiweke hayona eka vuprofeta lebyi hlamarisaka mayelana ni ‘masiku yo hetelela.’ (2 Tim. 3:​1-5) Ku hetiseka ka vuprofeta lebyi i vumbhoni bya leswaku Yesu Kreste u sungule ku fuma tanihi Hosi ya Mfumo wa Xikwembu naswona ku hava ni munhu ni un’we loyi a nga ni mbilu leyinene a nga swi kanetaka leswi. Kambe lebyi ko va vuprofeta byin’we eka vuprofeta byo tala lebyi vulavulaka hi Mfumo wa Xikwembu. Vuprofeta lebyi byi kombisa nkarhi lowu hi hanyaka eka wona hi ku ya hi xiyimiso xa Yehovha xa swiendlakalo. w22.07 2 ¶1-2

Hi nkarhi wa ntungu wa COVID-19 hi kume nkongomiso mayelana ni ndlela leyi hi nga khomaka tinhlengeletano ta vandlha ni ku katseka entirhweni wo chumayela. Hi ku copeta ka tihlo, hi sungule ku khoma tinhlengeletano ta vandlha, ta miganga ni ta xifundzha hi ku tirhisa zoom. Hi tlhele hi sungula ku chumayela hi ku tirhisa mapapila na foni. Yehovha u katekise matshalatshala ya hina. Marhavi yo tala ma vike tinhlayo ta le henhla ta vahuweleri. Entiyisweni, vo tala va ve ni mitokoto leyi khutazaka hi nkarhi wolowo. Van’wana va nga ha va va vone onge nhlangano a wu hundzeleta swilo hi nkarhi wa ntungu. Kambe swi ve erivaleni leswaku nkarhi ni nkarhi a hi nyikiwa nkongomiso wa vutlhari. Loko hi anakanyisisa hi ndlela ya rirhandzu leyi Yesu a rhangelaka vanhu vakwe hayona, ha tiyiseka leswaku hambi ko endleka yini enkarhini lowu taka, Yehovha ni N’wana wakwe loyi a n’wi rhandzaka va ta hi seketela.—Hev. 13:​5, 6. w22.07 13 ¶15-16

Nakambe hi susumeteleka ku khensa Yehovha hikwalaho ka swilo leswinene leswi a hi nyikaka swona. Hi xikombiso, hi nga khensa Yehovha hikwalaho ka mihlovo yo xonga leyi hi yi vonaka eka swiluva, ndzalo ya swakudya swo namba ni vanghana lavanene lava endlaka hi tsaka. Tata wa hina u hi nyika leswi na swin’wana swo tala leswaku hi tsaka. (Ps. 104:​12-15, 24) Xa nkoka swinene, ha n’wi khensa Yehovha hikwalaho ka ndzalo ya swakudya leswi hi tiyisaka ripfumelo ni vumundzuku byo tsakisa lebyi a hi tshembiseke byona. Swa olova ku rivala ku khensa Yehovha hikwalaho ka swilo hinkwaswo leswi a hi endleleke swona. I yini lexi nga ku pfunaka u tsundzuka? U nga tsala ehansi swilo leswi u swi kombeleke naswona nkarhi ni nkarhi u kamba ku vona loko se Yehovha a ku hlamurile. Endzhaku ka sweswo, khongela u n’wi khensa hileswi a ku pfuneke.—Kol. 3:15. w22.07 22 ¶8-9

Ha swi tiva leswaku a swi enelanga ku dyondza ntiyiso ntsena. Leswaku hi vuyeriwa swinene, hi fanele hi hanya ha wona naswona hi wu tirhisa evuton’wini bya hina, hi kona hi nga ta kuma ntsako wa ntiyiso. (Yak. 1:25) Hi nga tiyiseka njhani leswaku hi hanya hi ntiyiso? Makwerhu un’wana u ringanyeta leswaku i swinene ku tikambisisa leswaku hi vona laha hi faneleke hi antswisa kona ni laha hi endlaka kahle kona. Muapostola Pawulo u te: “Eka leswi se hi swi fikeleleke, a hi yeni emahlweni hi endla hi ndlela yoleyo.” (Filp. 3:16) Ehleketa hi mikateko leyi hi yi kumaka loko hi endla leswi hi nga swi kotaka leswaku hi “ya emahlweni [hi] famba entiyisweni”! A ho antswisa vutomi bya hina ntsena kambe hi tlhela hi tsakisa Yehovha ni vamakwerhu. (Swiv. 27:11; 3 Yoh. 4) Entiyisweni, sweswo hi swona swivangelo swa nkoka leswi endlaka hi rhandza ntiyiso ni ku tlhela hi hanya ha wona. w22.08 18-19 ¶16-18

Vakulu va nga swi kombisa njhani leswaku va rhandza Yehovha na Yesu? Ndlela ya nkoka i ku khathalela swilaveko swa tinyimpfu ta Yesu. (1 Pet. 5:​1, 2) Yesu u swi veke erivaleni sweswo loko a byela muapostola Petro. Endzhaku ko landzula Yesu kanharhu, swi nga endleka Petro a a swi navela hi mbilu hinkwayo ku kombisa leswaku wa n’wi rhandza Yesu. Endzhaku ko pfuxiwa, Yesu u vutise Petro a ku: “Simoni n’wana wa Yohane, xana wa ndzi rhandza?” Hi nga tiyiseka leswaku Petro u endle xin’wana ni xin’wana ku kombisa leswaku wa n’wi rhandza N’wini wakwe. Yesu u byele Petro a ku: “Risa swinyimpfana swa mina.” (Yoh. 21:​15-17) Vutomi byakwe hinkwabyo, Petro u khathalele tinyimpfu ta Hosi ku kombisa leswaku a a rhandza Yesu. Vakulu, mi nga swi kombisa njhani leswaku marito lawa Yesu a ma byeleke Petro a ma welanga ehansi nileswaku i ya nkoka? Mi nga kombisa ndlela leyi mi rhandzaka Yehovha na Yesu hayona loko nkarhi ni nkarhi mi endla maendzo ya vurisi ni ku tikarhatela ku pfuna lava holeke va tlhelela eka Yehovha.—Ezek. 34:​11, 12. w23.01 29 ¶10-11

Papalata ku tibyela leswaku a nga kona la nga twisisaka ntlhontlho lowu u langutanaka na wona. Loko u ehleketa hi ndlela yoleyo, u nga ha sungula ku tibyela leswaku a ku na lexi u nga xi endlaka eka xiyimo xa wena ni leswaku a wu nge swi koti ku lwisana ni ku navela ko biha. Bibele yi vula leswi hambaneke. Yi ri: “Loko mi ringiwa xi ta mi nyika ndlela yo huma leswaku mi kota ku wu tiyisela.” Hikwalaho, hambiloko ku navela ko biha ku ri ni matimba swinene, hi nga swi kota ku ku hlula. Hi ku pfuniwa hi Yehovha, hi nga swi kota ku papalata ku endla swo biha. Mikarhi hinkwayo tsundzuka leswi: Leswi u velekiweke ni xidyoho, a wu nge swi koti ku endla leswaku u nga vi na kona ku navela ko biha. Kambe loko ku ku fikela, hatla u ku bakanya ku fana na Yosefa loyi a hatleke a balekela nsati wa Potifaro. (Gen. 39:12) U nga ku hlula ku navela ko biha! w23.01 12-13 ¶16-17

Vululami i xiphemu xa vumunhu bya Yehovha. (Det. 32:4) Vululami byi fambisana ni ku pfumala xihlawuhlawu naswona Yehovha a nga na xona. (Mit. 10:​34, 35) Sweswo hi swi vona eka tindzimi leti tirhisiweke ku tsala Bibele. Yehovha u tshembise leswaku emikarhini ya makumu “vutivi bya ntiyiso” lebyi nga eBibeleni a “byi ta andza.” Vo tala a va ta byi twisisa. (Dan. 12:4) Vutivi byolebyo byi andzile hikwalaho ka ntirho wa ku hundzuluxela, wo kandziyisa ni wo fambisa Bibele ku katsa ni tibuku leti hi pfunaka ku twisisa Bibele. Ku ta fikela sweswi, vanhu va Xikwembu va hundzuluxela Bibele leyi heleleke kumbe xiphemu xa yona hi tindzimi leti tlulaka 240 naswona un’wana ni un’wana a nga ti kumela kopi mahala. Hikwalaho ka sweswo, vanhu va matiko hinkwawo va amukela “mahungu lawa lamanene ya Mfumo” makumu ma nga si fika. (Mat. 24:14) Xikwembu xa hina lexi nga ni vululami xi lava leswaku vanhu vo tala va kuma nkarhi wo xi tiva hi ku hlaya Rito ra xona. Xi endla tano hikuva xa hi rhandza swinene. w23.02 5 ¶11-12

Xana wa swi rhandza leswo lulama? A swi kanakanisi leswaku wa swi rhandza. Kambe hinkwerhu hi ni xidyoho naswona loko hi nga ri na vuxiyaxiya, ndlela leyi misava yi swi langutaka hayona leswo lulama yi nga hi khumba hi ku olova. (Esa. 5:20) Loko vanhu va ehleketa hi munhu wo lulama, vo tala va ehleketa leswaku i munhu loyi a tikurisaka, loyi a xopaxopaka van’wana kumbe loyi a titekaka a antswa ku tlula van’wana. Kambe Xikwembu a xi byi rhandzi nikatsongo vumunhu byo tano. Loko Yesu a ha ri laha misaveni, u va tshinye swinene varhangeri va vukhongeri va le nkarhini wakwe lava a va tivekela milawu ya vona vini ya leswo lulama. (Ekl. 7:16; Luka 16:15) Munhu wo lulama a nga titeki a antswa ku tlula vanhu van’wana. Leswo lulama swi vula ku endla swilo leswinene emahlweni ka Yehovha Xikwembu naswona lebyi i vumunhu lebyi n’wi tsakisaka. EBibeleni, marito lama vulaka leswo “lulama” ma vula ku hanya hi milawu ya Yehovha leyi tlakukeke. w22.08 27 ¶3-5

Yesu a a va tshemba vadyondzisiwa vakwe hambiloko va endla swihoxo. (Yoh. 15:16) Loko Yakobo na Yohane va kombele Yesu leswaku a va nyika switulu swo hlawuleka eMfun’weni wa Xikwembu, Yesu a nga swi kanakananga swikongomelo swa vona swo va va tirhela Yehovha kumbe a va tshikisa ku va vaapostola vakwe. (Mar. 10:​35-40) Hi ku famba ka nkarhi, vadyondzisiwa va Yesu hinkwavo va n’wi siye a ri yexe hi vusiku lebyi a khomiweke ha byona. (Mat. 26:56) Hambiswiritano, Yesu a nga tshikanga ku va tshemba. A a swi tiva kahle swihoxo swa vona; kambe “u va rhandze ku fikela emakumu.” (Yoh. 13:1) Loko a ta va a pfuxiwile, Yesu u nyike vaapostola vakwe vo tshembeka va 11 vutihlamuleri lebyikulu byo rhangela entirhweni wo endla vadyondzisiwa ni ku khathalela tinyimpfu takwe ta risima. (Mat. 28:​19, 20; Yoh. 21:​15-17) A a nga endlanga xihoxo hi ku va tshemba. Hinkwavo va tshame va tshembekile kukondza va fa. A swi kanakanisi leswaku Yesu hi nga n’wi tekelela loko swi ta emhakeni yo tshemba vanhu lava endlaka swihoxo. w22.09 6 ¶12

Loko hi tshemba leswaku Yehovha wa hi rhandza nileswaku u na hina, hi nga n’wi hlula Sathana hambiloko a hi chavisa. Hi xikombiso, mutsari wa Pisalema 118 u langutane ni swiyimo swo tika swinene. A a ri ni valala vo tala naswona van’wana va vona a va katsa ni lava a va ri eswikhundlheni leswi tlakukeke (tindzimana 9, 10). Mikarhi yin’wana a a tshikileriwa swinene (ndzimana 13). Yehovha u n’wi xupurile swinene (ndzimana 18). Hambiswiritano mupisalema u yimbelele a ku: “A ndzi nge chavi.” A a swi tiva leswaku hambileswi Yehovha a n’wi xupuleke, Tata wakwe wa le tilweni a a n’wi rhandza. Mupisalema a a tiyiseka leswaku hambi o langutana na yini, Xikwembu xakwe lexi nga ni rirhandzu a xi tiyimisele ku n’wi pfuna. (Ps. 118:29) Hi fanele hi tshemba leswaku Yehovha wa hi rhandza. Loko hi swi tshemba sweswo, swi ta hi pfuna leswaku hi nga swi chavi swilo swinharhu leswi vanhu va swi chavaka, ku nga: (1) Ku chava ku tsandzeka ku wundla mindyangu ya hina, (2) ku chava vanhu ni (3) ku chava ku fa. w22.06 15 ¶3-4

Hi fanele hi tiyiseka leswaku hi rhangisa ku gandzela Yehovha evuton’wini bya hina. Tanihi Muvumbi wa hina, swa n’wi fanela Yehovha leswaku hi n’wi gandzela. (Nhlav. 4:11; 14:​6, 7) Hikwalaho, hi fanele hi rhangisa ku n’wi gandzela hi ndlela leyi a yi amukelaka ku nga hi “moya ni ntiyiso.” (Yoh. 4:​23, 24) Hi lava leswaku moya lowo kwetsima wa Xikwembu wu hi kongomisa loko hi xi gandzela leswaku ndlela leyi hi xi gandzelaka hayona yi fambisana ni ntiyiso lowu kumekaka eRitweni ra xona. Hi fanele hi rhangisa ku gandzela Yehovha hambiloko hi tshama etikweni leri ntirho wa hina wu yirisiweke kumbe wu siveriwaka. Sweswi ku ni vamakwerhu vo tlula 100, lava pfaleriweke ejele hileswi va nga Timbhoni ta Yehovha. Hambiswiritano, va endla hinkwaswo leswi va nga swi kotaka leswaku va khongela, va dyondza ni ku byela van’wana hi Xikwembu ni Mfumo wa xona va tsakile. Loko hi rhuketeriwa kumbe hi xanisiwa, hi nga tsaka ku tiva leswaku Yehovha u na hina naswona u ta hi katekisa.—1 Pet. 4:14. w22.10 9 ¶13

EBukwini ya Swivuriso, Yehovha u hi nyike switsundzuxo leswi nga hundzeriwiki hi nkarhi, leswi endlaka leswaku swilo swi hi fambela kahle evuton’wini loko hi swi tirhisa. Kambisisa swikombiso swimbirhi leswi vulavulaka hi switsundzuxo swo tano swa vutlhari. Xo sungula, eneriseka hileswi u nga na swona. Swivuriso 23:​4, 5 yi hi tsundzuxa leswi: “U nga tikarhateli ku kuma rifuwo. Hikuva ri ta humesa timpapa ku fana ni gama ri haha ri ya ehenhla.” Hambiswiritano swigwili na swisiwana swi tikarhatela ku kuma mali yo tala. Hi yona mhaka mikarhi yo tala va endlaka swilo leswi onhaka ndhuma ya vona, vuxaka lebyi va nga na byona ni vanhu van’wana hambi ku ri rihanyo ra vona. (Swiv. 28:20; 1 Tim. 6:​9, 10) Xa vumbirhi, ehleketisisa u nga si vulavula. Loko hi nga ri na vuxiyaxiya, hi nga ha vavisa van’wana hi leswi hi swi vulaka. Swivuriso 12:18 yi ri: “Marito lama vuriwaka handle ko anakanyisisa ma tlhava ku fana ni banga, kambe ririmi ra lavo tlhariha ra horisa.” Hi ta tshama hi ri ni vuxaka lebyinene ni van’wana loko hi papalata ku hleva van’wana hikwalaho ka swihoxo swa vona.—Swiv. 20:19. w22.10 21 ¶14; 22 ¶16-17

Ezekiyele a a fanele a ri twisisa hi vuenti rungula leri a fanele a ri hundzisa. A a fanele a tshemba rungula rolero leswaku ri n’wi susumetela ku chumayela. Ku endleke nchumu wun’wana wo hlamarisa. Ezekiyele u kume leswaku buku “a yi tsokombela ku fana ni vulombe.” (Ezek. 3:3) Hikwalahokayini? Eka Ezekiyele nkateko wo yimela Yehovha a wu tsokombela kumbe ku n’wi tsakisa. (Ps. 19:​8-11) A a swi tlangela leswi Yehovha a n’wi pfumeleke ku tirha tanihi muprofeta wakwe. Hi ku famba ka nkarhi, Yehovha u byele Ezekiyele a ku: “Yingisa marito hinkwawo lawa ndzi ku byelaka wona u tlhela u ma veka embilwini ya wena.” (Ezek. 3:10) Eka swiletelo sweswo Yehovha u byele Ezekiyele leswaku a hlayisa marito lama tsariweke ebukwini naswona a tlhela a anakanyisisa ha wona. Hi ku endla tano, Ezekiyele u tiyise ripfumelo rakwe. Nakambe sweswo swi n’wi pfune leswaku a chumayela vanhu rungula ra matimba lamakulu. (Ezek. 3:11) Leswi rungula ra Xikwembu a ri ri embilwini ni le milon’wini yakwe, Ezekiyele a a lunghekele ku endla ni ku hetisisa xiavelo xakwe. w22.11 6 ¶12-14

U fanele u endla yini loko nhlangano wu endla ku cinca ko karhi loku ringaka ndlela leyi u tshembekaka hayona? Ku seketele hi ku helela ku cinca koloko. Loko Vaisrayele va ri karhi va famba emananga, Vakohata a va rhwala areka ya ntwanano va ri karhi va voniwa hi vanhu hinkwavo. (Tinhl. 3:​29, 31; 10:33; Yox. 3:​2-4) Mawaku nkateko wonghasi! Hambiswiritano, sweswo swi cincile loko Vaisrayele va nghena eTikweni ra Xitshembiso. Areka a yi nga ha fambafambi ngopfu. Vakohata va averiwe ku endla mitirho yin’wana. (1 Tikr. 6:​31-33; 26:​1, 24) Ku hava laha hi twaka leswaku Vakohata a va gungula kumbe va lava xiavelo xin’wana xo hlawuleka hikwalaho ka xiavelo xo sungula lexi a va ri na xona. Hi dyondza yini? Seketela ku cinca loku nhlangano wa Yehovha wu ku endlaka hi mbilu hinkwayo ku katsa ni loku ku khumbaka xiavelo xa wena. Tsaka hi xiavelo xin’wana ni xin’wana lexi u nyikiwaka xona. Tsundzuka leswaku xiavelo a hi xona xi endlaka u va wa nkoka eka Yehovha. Ku yingisa ka wena i ka nkoka eka Yehovha ku tlula xiavelo xihi ni xihi. w22.11 23 ¶10-11

Onesiforo u lavalave muapostola Pawulo kutani loko a n’wi kumile, u ringete ku n’wi pfuna hi swilo leswi a a swi lava. Hi ku endla tano, Onesiforo u veke vutomi byakwe ekhombyeni. Hi dyondza yini? A hi fanelanga hi pfumelela ku chava vanhu ku hi sivela ku seketela vamakwerhu loko va xanisiwa. A hi va pfuneni ni ku va seketela. (Swiv. 17:17) Ha va rhandza naswona va lava nseketelo wa hina. Xiya ndlela leyi vamakwerhu va le Russia va pfuneke vamakwavo lava nga ejele hayona. Vamakwerhu vo tala va ya ekhoto ku ya seketela vamakwavo van’wana lava yaka eku tengisiweni. Hi dyondza yini? Loko vamakwerhu lava rhangelaka va onhiwa vito, va pfaleriwa kumbe va xanisiwa, sweswo swi nga ku chavisi. Va khongelele, pfuna swirho swa mindyangu ya vona naswona lava tindlela tin’wana to va seketela.—Mit. 12:5; 2 Kor. 1:​10, 11. w22.11 17 ¶11-12

Ntirho wun’wana wa vakulu i ku pfuna vamakwerhu leswaku va tshama va ri ni vuxaka lebyinene na Xikwembu ni ku va tiyisa loko va karhatekile emoyeni. (1 Pet. 5:2) Loko ku ve ni mhangu ya ntumbuluko, va fanele va tiyiseka leswaku vamakwerhu hinkwavo va hlayisekile, va ni swakudya, swiambalo ni ndhawu yo tshama. Kambe endzhaku ka tin’hweti to tala, lava poneke mhangu va nga ha lava ku pfuniwa leswaku va tshama va ri ni vuxaka lebyinene na Yehovha ni ku khutaziwa. (Yoh. 21:15) Harold loyi a nga xirho xa Komiti ya Rhavi naswona a burisaneke ni vamakwerhu vo tala lava weriweke hi timhangu ta ntumbuluko u ri: “Swi teka nkarhi leswaku munhu a hlakarhela. Munhu a nga ha sungula ku swi amukela leswaku u lahlekeriwile kambe loko a tsundzuka maxaka lama feke, nhundzu leyi lahlekeke kumbe loko a pone ri ahlamile swi nga ha sungula ku n’wi karhata. Leswi swi nga ha endla leswaku munhu a tlhela a va ni gome. Loko munhu a sungula ku titwa hi ndlela yoleyo, a swi vuli swona leswaku a nga na ripfumelo kambe i swa ntumbuluko ku titwa tano.” Vakulu va swi tiva leswaku i swa nkoka ku “rila ni lava rilaka.”—Rhom. 12:15. w22.12 22 ¶1; 24-25 ¶10-11

Yehovha u hi nyika moya wakwe wo kwetsima leswaku hi kota ku endla leswinene. Loko hi dyondza Rito ra Xikwembu, hi va hi pfumelela moya lowo kwetsima leswaku wu hi kongomisa. Nakambe hi kuma moya lowo kwetsima loko hi ya etinhlengeletanweni ta vandlha. Loko hi ri etinhlengeletanweni teto, hi kota ku va ni vamakwerhu lava ku fana na hina va tirhaka hi matimba leswaku va endla leswinene naswona sweswo swa khutaza. (Hev. 10:​24, 25; 13:7) Loko hi khongela eka Yehovha hi timbilu ta hina hinkwato ni ku n’wi kombela leswaku a hi pfuna hi lwisana ni mikhuva yo biha, u ta hi nyika moya wakwe lowo kwetsima leswaku wu hi nyika matimba yo ya emahlweni hi lwa. Hambileswi ku endla swilo leswi swi nga taka swi nga endli leswaku ku navela ko biha loku hi nga na kona ku hela, swi ta hi pfuna leswaku hi papalata ku enerisa ku navela koloko. Loko hi sungule ku endla swilo leswi nga ta hi pfuna hi va ni vuxaka lebyinene na Yehovha, i swa nkoka leswaku hi nga tshiki ku swi endla ni ku ya emahlweni hi navela ku endla leswinene. w23.01 11 ¶13-14

Hambileswi Bibele ku nga riki buku ya swa rihanyo kumbe ya madyelo kambe yi kombisa ndlela leyi Yehovha a titwaka hayona etimhakeni leti. Hi xikombiso, u hi khutaza ku “papalata ni swilo leswi nga onhaka” mimiri ya hina. (Ekl. 11:10) Bibele yi yirisa ku dakwa ni makolo ku nga swilo leswi nga vekaka vutomi bya hina ekhombyeni. (Swiv. 23:20) Yehovha u langutele leswaku hi tikhoma loko hi hlawula leswaku hi ta dya ni ku nwa yini naswona swa mpimo wo tanihi kwihi. (1 Kor. 9:25) Hi nga endla swiboho leswi kombisaka leswaku ha yi tlangela nyiko leyi Xikwembu xi hi nyikeke yona ya vutomi hi ku va lava twisisaka. (Ps. 119:​99, 100; Swiv. 2:11) Hi xikombiso, hi endla swiboho leswinene loko swi ta eka leswi hi swi dyaka. Loko hi rhandza swakudya swo karhi kambe hi swi tiva leswaku swa hi vabyisa, ha swi papalata swakudya sweswo. Hi tlhela hi kombisa leswaku hi na ku twisisa hi ku va hi etlela nkarhi lowu ringaneke, hi endla vutiolori nkarhi ni nkarhi, hi tshama hi basile emirini ni le makaya ya hina. w23.02 21 ¶6-7

U nga ti kuma njhani tidyondzo ta nkoka loko u ri karhi u hlaya Bibele? Xiya leswi 2 Timotiya 3:​16, 17 yi swi vulaka. Xiya leswaku “Matsalwa hinkwawo . . . ma pfuna” ku (1) dyondzisa, (2) ku tshinya, (3) ku lulamisa swilo na (4) ku laya. U nga vuyeriwa eka tindlela leti ta mune hambiloko u hlaya tibuku ta Bibele leti u nga ti tirhisiki ngopfu. Kambisisa mhaka yo karhi ku vona leswi yi ku dyondzisaka swona hi Yehovha, xikongomelo xakwe kumbe milawu ya Xikwembu. Xiya ndlela leyi yi pfunaka hayona ku tshinya. Endla sweswo hi ku xiya ndlela leyi tindzimana ta Bibele ti ku pfunaka u vona ni ku papalata mikhuva kumbe langutelo ro biha ni ku tshama u tshembekile. Xiyisisa ndlela leyi ndzimana yo karhi yi nga tirhisiwaka hayona ku lulamisa kumbe ku ololoxa vonelo leri hoxeke leri kumbexana u nga ha vaka u ri tweke loko u ri entirhweni wa nsimu. Pfumela ku layiwa hi tindzimana ta Bibele leswaku ti ku letela ku languta swilo hi ndlela leyi Yehovha a swi langutaka hayona. Loko u tirhisa tindlela leti ta mune, u ta kuma tidyondzo ta nkoka ta Bibele leti nga ta endla leswaku u vuyeriwa loko u ri karhi u hlaya Bibele. w23.02 11 ¶11

Vuprofeta bya le bukwini ya Daniyele byi vule leswaku Yesu a a ta nyikiwa Mfumo loko ku hele malembe ya nkombo lama ku profetiweke ha wona. Xana swa koteka ku tiva leswaku xiendlakalo xexo xo tsakisa xi endleke rini? (Dan. 4:​10-17) “Malembe ya nkombo” ma yimela malembe ya 2 520. Malembe wolawo ma sungule hi 607 B.C.E. loko Vababilona va susa hosi yo hetelela exiluvelweni xa Yehovha eYerusalema. Ma hele hi 1914 C.E. loko Yehovha a veka Yesu “loyi a nga ni mfanelo” tanihi Hosi ya Mfumo wa Xikwembu. (Ezek. 21:​25-27) Vuprofeta lebyi byi nga hi vuyerisa njhani? Loko hi twisisa vuprofeta lebyi vulavulaka hi “malembe ya nkombo” swi ta hi tiyisekisa leswaku Yehovha u endla leswi a nga swi tshembisa hi nkarhi lowu faneleke. Tanihi leswi Yehovha a vekeke nkarhi lowu Mfumo wakwe a wu ta sungula ku fuma ha wona, u ta tiyiseka leswaku ni vuprofeta lebyin’wana hinkwabyo byi ta endleka hilaha a hleleke hakona. Hakunene siku ra Yehovha ‘a ri nge hlweli!’—Hab. 2:3. w22.07 3 ¶3-5