Swivutiso Swa Vahlayi
◼ Leswi Psalma 37:29 yi hundzuluxeriweke va ku “La’v̌o lulama v̌a ta fuma misav̌a, v̌a ta ṭhama ka yona hi masiku,” xana yi vulavula hi ku aka ka Israyele eTikweni ra Xitshembiso hi laha ku nga heriki ntsena ke?
Doo, nhlamuselo yoleyo a yi ta va ni mpimo lowu nga hava masungulo wa xitshembiso lexi xi huhuteriweke. Psalma 37 yi khomele vanhu lavo lulama langutelo ro hanya hi laha ku nga heriki emisaveni ya hina.
Ku hundzuluxela loku ku nga laha henhla ka Psalma 37:29 ku huma eka Bibele ya Xitsonga. Hi laha swi nga ntiyiso ha kona hi ku hundzuluxela kun’wana ko tala, yi hundzuluxela ‘eʹrets ya Xiheveru tanihi “misava.” ‘Eʹrets yi nga ha vula xivandla lexi xiyekaka kumbe ndhawu ya tiko, ku fana ni ‘tiko ra éinar’ kumbe ‘tiko ra Egipta.’—Genesa 10:10, 11; 21:21; Psalma 78:12; Yeremia 25:20.
Kutani Psalma 37:11, 29 yi nga ha komba leswaku Vaisrayele a va ta va va ve vaaki va Tiko ra Xitshembiso hi laha ku nga heriki. Ku pfumelelana ni ntwanano wa Xikwembu na Abrahamu, a va ta va va tshame etikweni rolero leri Xikwembu xi va nyikeke rona, hi tinxaka leti tlhandlamanaka leti tsakelaka minkateko kwalaho. Hambi swi ri tano, a swi kalanga swi va hi ndlela yoleyo, hikuva Vaisrayele va ve lava nga tshembekiki eka Xikwembu.—Genesa 15:18-21; 17:8; Deuteronoma 7:12-16, 22; 28:7-14; 31:7; Yoxuwa 21:43-45.
Hambi swi ri tano, ku hava xivangelo xa Matsalwa xo pimela ‘eʹrets eka Psalma 37:11, 29 yi va tiko leri nyikiweke Vaisrayele ntsena.
Hi ku ya hi A Hebrew and English Lexicon of the Old Testament (Gesenius, Brown, Driver, and Briggs; 1951) ‘eʹrets ri vula leswi: “1. a. misava, misava hinkwayo ([hayi xiphemu] xa yona ntsena) . . . b. misava, [hayi matilo] ntsena, mpfhuka . . . c. misava=vaaki va misava . . . 2. misava=a. tiko, ndhawu . . . b. xifundza, xivandla . . . 3. a. misava, vuandlalo bya misava . . . b. misava, tanihi leyi tswalaka mihandzu.” Old Testament Word Studies hi William Wilson yi vula leswi hi ‘eʹrets: “Hi ku twisisa lokukulu misava, swiphemu leswi nga ni vaaki ni leswi swi nga hava vaaki; ni rito ro karhi leri fambisanaka na yona ra mpimo, ra tirhisiwa eka xiphemu xin’wana xa vuandlalo bya misava, misava kumbe tiko.” Hikwalaho nhlamuselo yo sungula ni leyikulu ya rito ra Xiheveru i pulanete yerhu, kumbe xirhendzevutana, misava.
Xa nkoka, loko Psalma 37:11, 29 yi hundzuluxeriwela eka Xigriki eka Septuagint, ‘eʹrets ya Xiheveru yi hundzuluxeriwe hi ge ya Xigriki, leyi “vulaka misava leswaku i tiko kumbe misava leyi rimekaka.” Ge i rito leri tirhisiweke eka vuprofeta bya nkoka bya Yesu eka Matewu 5:5: “Ku katekile lavo rhula, hikuva va ta dya ndzhaka ya misava.”
Hakunene Yesu, loko a tshaha xitshembiso xa Psalma 37:11, a a nga vulavuli hi Tiko ra Xitshembiso ntsena. Malandza yakwe lama totiweke a ya ta va tihosi ni vaprista na yena leswaku ya avelana vuhosi ehenhla ka xirhendzevutana xa misava hinkwayo. (Nhlavutelo 5:10) Hi ku fanana, lavo rhula lava kumaka vutomi lebyi nga heriki tanihi vanhu va ta pfuneta ku pfuxeta swiyimo swa paradeyisi ehenhla ka misava hinkwayo. (Nhlavutelo 21:4; Genesa 1:28) Xisweswo, hinkwerhu ka hina hi nga languta ku hetiseka loku hlamarisaka ka nkarhi lowu taka ka xitshembiso lexi nge: “La’v̌o lulama v̌a ta fuma misav̌a, v̌a ta ṭhama ka yona hi masiku.”—Psalma 37:29.