Khisimusi Nkarhi Wa Nkhuvo Wa Va Le Vuxeni

MIRHI leyikulu ya Khisimusi, mavoni lama vangamaka, mijeko ya mavalavala—swa voniwa etindhawini hinkwato letikulu ta mavhengele ni tindzawulo ta switolo. Mimpfumawulo ya tinsimu ta Khisimusi a yi ba huwa hi switwarisa-rito, naswona switiviso swi khutaza vanhu ku xava swo tala. Vavanuna ni vavasati va ambala mpahla ya Santa Claus va ya ehenhla ni le hansi eswitarateni va nyikana tinyiko hi ndlela yo seketelana. Xana xivono lexi xi le tikweni ra “Vukriste”? E-e, leswi swi le Japani, laha vaaki-tiko lava nga ehansi ka 1 phesente va tivulaka ku va Vakriste.

Hi laha ku fanaka, eka xihlala lexi nga ekusuhi xa Taiwan, “Vakriste” ni lava va nga riki Vakriste va tlangela Khisimusi hi mukhuva wa vona wo nyikana tinyiko. Kutani eka vaaki-ndhawu va China eMalaysia, tikherekhere (swibuluki) ti engetela mpimo lowuntshwa eka minkhuvo ya tiholideyi ta “Vukriste.”

Hikwalaho ka yini vanhu lava va tlangela Khisimusi? Xana va tshembela eka Khisimusi? Kumbe va tshembela eka minkhuvo ya Khisimusi ke? Vumbhoni byi komba leswaku ‘ku dya, ku nwa ni ku tsaka’ i mahungu lawa va wa kumaka eka minkhuvo ya Khisimusi. Vo tala va tirhisa “Vukriste” hi December 24 na 25 kambe va tlhelela endzhaku eka ndlela ya vona vini—Vubudha, Vushinto, Vutaoyi kumbe swin’wana ni swin’wana—siku leri tlhandlamaka. Hambi swi ri tano, xana vanhu vo tano va mahanyelo yo hambana-hambana ya vukhongeri hi ku olova va nga hlanganyela eka holideyi ya “Vukriste”?

Loko mufana lontsongo eJapani a vutisiwile loko a pfumela eka Santa Claus, u hlamurile a ku, ‘Ndzi pfumela eka Santa hikuva u ndzi nyike switlangiso swo tala.’ Nhlamulo yakwe yi komba ku ehleketa ka vo tala eVuxeni: ‘Vana ni mianakanyo leyi pfulekeke. U nga vi la nga hundzu-hundzukiki emhakeni ya vukhongeri. Loko u swi kota ku kuma nchumu eka byona, wu tsakeli. Kambe byi hlayise endhawini ya byona leswaku byi nga khumbi timhaka tin’wana ta vutomi bya wena.’

Ndlela leyi yo ehleketa yi vonaka khwatsi eka nkambisiso lowu fambisiweke hi nyuziphepha-nkulu ya Japani. Xin’wana xa swivutiso leswi vutisiweke a xi ku: “EJapani, swi tolovelekile eka munhu un’we ku hlanganyela eka swiendlakalo swo hambana-hambana swa vukhongeri swo tanihi omiyamairi [xiendlakalo xa Vushinto xo tlangela ku kula ka vana], ohigan [mukhuva wa Vubudha lowu endliwaka kambirhi hi lembe wo tsundzuka vafi], na Khisimusi. Xana u ehleketa leswaku leswi a swi amukeleki?” I 19 wa tiphesente ntsena leyi nga te a swi “amukeleki.” Hambi ku ri exikarhi ka lava va tivulaka Vakriste, 60 wa tiphesente va kume leswaku a ku nga ri na nchumu lexi hoxeke eku tlangeleni ka minkhuvo ya vukhongeri byo hambana-hambana.

Mianakanyo leyi yi vanga xivono lexi hlamarisaka xa vukhongeri—vo tala va tivula valandzeri va vukhongeri byo tlula byin’we. Ku ya hi Xitirho xa Timhaka ta Ndhavuko [Agency for Cultural Affairs], ntsengo hinkwawo wa valandzeri va mintlawa ya vukhongeri eJapani a ku ri 207 080 000 eku heleni ka 1982, kasi vaaki-tiko lava pimanyetiweke va Japani hi 1982 a ku ri 118 600 000. Leswi swi vula leswaku ntsengo wa swirho swa vukhongeri eJapani wu fikelele tiphesente ta 170 ta ntsengo wa vaaki-tiko!

Vanhu lava pfumelaka leswaku a ku na Xikwembu va nga ha ku “A swi koteki.” Kambe matitwelo lama fanaka eka malangutelo ya vukhongeri ku ni matimba eka ndlela ya le Vupela-dyambu yo tlangela Khisimusi. Leswi swi nga va hi ndlela yihi? Naswona loko swi ri tano, xana u fanele ku tlangela Khisimusi?

[Xifaniso eka tluka 3]

Ntsengo wa swirho swa vukhongeri eJapani: 207 080 000

Ntsengo wa vaaki-tiko va Japani: 118 600 000