Swivutiso Swa Vahlayi
Xana Matewu 28:17 yi vula leswaku van’wana va vaapostola va hambete va kanakana endzhaku ka loko Yesu la pfuxiweke a humelele eka vona?
Doo, a hi fanelanga hi gimeta tano eka Matewu 28:16, 17 leyi hlayekisaka xileswi: “Vadyondzisiwa lava khume na un’we va ya eGaleliya, entshaveni leyi Yesu a va leriseke yona. Loko va n’wi vona, va nkhinsama kambe van’wana va kanakana.”
Ka ha ri mahlweni Yesu u ringete ku pfuna vadyondzisiwa ku xiya “leswaku ú fanele ku ya eYerusalema, a twisiwa ku vaviseka lokukulu hi vakulukumba ni vaprista lavakulu ni vatsari, a dlawa, a tlhela a pfuka eku feni hi siku ra vunharhu.” (Matewu 16:21) Handle ka sweswo, ku khomiwa ni ku dlawa ka yena ku siye vadyondzisiwa va hele matimba naswona va pfilunganyekile. Ku pfuxiwa ka yena swi tikomba ku te tanihi xihlamariso. Naswona eku sunguleni loko a tikomba hi xivumbeko xa munhu, van’wana “eku tsakeni ne ku hlamaleni ka vona a va ha kanakana.” (Luka 24:36-41) Kambe, ku vonakala kakwe endzhaku ka loko a pfuxiwile, ku pfune valandzeri vakwe lavakulu ku amukela vumbhoni bya ku pfuxiwa ka yena; hambi ku ri muapostola Tomasi a a khorwisekile leswaku Yesu u pfuxiwile.—Yohane 20:24-29.
Endzhaku ka sweswo vaapostola vo tshembeka va 11 “va [ye] eGaleliya.” (Matewu 28:16; Yohane 21:1) Loko va ri kwalaho, Yesu “ú tlhele a humelela hi nkarhi wun’we eka vamakwavo lava tlulaka 500.” (1 Vakorinto 15:6) Hi le mhakeni leyi laha Matewu 28:17 yi boxaka leswaku “van’wana va kanakana.” Kutani lava a va ha kanakana va nga va va ve exikarhi ka valandzeri volavo va 500.
Xiya nhlamuselo leyi tsakisaka emhakeni leyi, leyi C. T. Russell, muungameri wo sungula wa Sosayiti ya Watch Tower, a yi endleke:
“Hi nge vi hi tiyisile loko hi vula leswaku lava kanakaneke a va ri van’wana va vaapostola va khume-n’we, hikuva vona a va eneriseke swinene, va kholwa hi mbilu hinkwayo, naswona a va tiphofula hi ndlela yoleyo emahlweni. Hi fanele hi anakanya leswaku lava kanakaneke va fanele va ve ‘vamakwavo va madzana ntlhanu’ lava a va ri kona eka nhlangano lowu hleriweke, lava a va nga si n’wi vona ku sukela loko a pfuxiwa, ni van’wana lava hi nga tiyisaka leswaku, a va tsane swinene eripfumelweni ku tlula vaapostola ni vanghana lava hlawulekeke lava ana a va hlangane na yena. Nhlamuselo ya leswaku ‘van’wana va kanakanile’ i vumbhoni lebyi twisisekaka bya rhekhodo ya Evhangeli. Nakambe yi hi kombisa leswaku, valandzeri va Hosi a va nga pfumeli xin’wana ni xin’wana, kambe ematshan’weni ya sweswo va kambisise ni ku xiyisisa vumbhoni lebyi nyikeriweke, naswona ku chivirika loku landzeleke, matimba ni moya wo tinyiketela wa lava pfumeleke swi hi nyika vumbhoni byo tala bya ntiyiso wa ripfumelo ra vona malunghana ni ku pfuxiwa ka Hosi, lebyi vona xikan’we na hina hi byi xiyaka tanihi xiseketeri-nkulu xa ripfumelo ra hina eka yena. Loko Kreste a nga pfuxiwanga, ripfumelo ra hina i ra hava naswona ha ha ri eswidyohweni swa hina.—1 Kor. 15:17.”—Zion’s Watch Tower and Herald of Christ’s Presence, May 1, 1901, tluka 152.
Hi nga swi xiya loko hi hlaya kwalaho leswaku ndlela leyi Matewu a nga boxa yinhla leyi ha yona, yi hi nyika vumbhoni bya ku tshembeka ka Bibele. Loko munhu a tsala mavunwa, u tala ku nyikela vuxokoxoko lebyi endlaka leswaku ntsheketo wa yena wa vuxisi wu pfumeleleka; kumbexana a a ta vona leswaku vuxokoxoko lebyi susiweke kumbe swivandla leswi pfulekeke swi nga vanga ku kanakana emhakeni ya yena. Ku vuriwa yini hi Matewu?
A nga twanga a bohekile ku nyikela nhlamuselo hinkwayo emhakeni ya yena ya leswaku “van’wana va kanakana.” Timhaka ta Marka, Luka, na Yohane a ti swi vuli leswi, kutani ke, mhaka ya Matewu loko hi yi teka yi ri yoxe yi vonaka yi vula vaapostola va 11, laha na yena a a ri un’wana wa vona. Hambi swi ri tano, Matewu u endle nhlamuselo yo koma handle ko nyikela vuxokoxoko. Endzhaku ka malembe ya 14, muapostola Pawulo u tsale buku yo Sungula ya Vakorinto. Hikwalaho ko nyikela vuxokoxoko lebyi twalaka eka 1 Vakorinto 15:6, hi nga gimeta hi leswaku lava kanakaneke a va nga ri vaapostola, kambe vadyondzisiwa va le Galeliya lava Yesu a a nga si humelela eka vona. Xisweswo, nhlamuselo ya Matewu ya leswaku “van’wana va kanakana” yi twala yi ri ntiyiso; yi twala yi ri ya mutsari la tshembekaka la nyikelaka mhaka handle ko ringeta ku hlamusela vuxokoxoko byin’wana ni byin’wana.