Bibele—Buku Ya Mahanyelo
“RITO ra Xikwembu ra hanya naswona ri ni matimba, ri kariha ku tlula banga rihi ni rihi leri tsemaka hi matlhelo mambirhi, . . . naswona ra swi kota ku twisisa miehleketo ni makungu ya mbilu.” (Vaheveru 4:12) Kunene nhlamuselo ya leswi Rito ra Xikwembu ri nga swi endlaka yi tiyisekisa leswaku Bibele a hi buku leyinene ntsena.
Mutsari un’wana wa vukhongeri u swi veke kahle a ku: “Rungula ra yona i ra nkoka evuton’wini bya hina ku fana ni ku hefemula.” Kutani u engeterile: “Loko wo languta mhaka ya ku navela ka hina ni ku lava ku lulamisa xiyimo xa namuntlha kutani u hlaya Bibele hi vonelo rero, ku va ni vuyelo lebyi hlamarisaka.” Ku fana ni rivoni leri voningaka swinene, Bibele ya hi voningela etimhakeni to tala leti rharhanganeke ni le ka swiphiqo swa manguva lawa.—Pisalema 119:105.
Kunene, vutlhari lebyi hlamuseriwaka eBibeleni byi ni matimba yo kongomisa maehleketelo ya hina, byi hi pfuna ku tlhantlha swiphiqo, byi antswisa nkoka wa vutomi bya hina, ni ku hi havaxerisa hi vuswikoti byo langutana ni swiyimo leswi hi nga taka hi nga swi cinci. Xa nkoka ngopfu, Bibele yi hi pfuna ku tiva ni ku rhandza Xikwembu.
Buku Leyi Nyikaka Xikongomelo
Mutsari wa Bibele, Yehovha Xikwembu, ‘u tolovelane ni tindlela ta hina hinkwato.’ Wa swi tiva swinene swilaveko swa hina swa le mirini, swa le mintlhavekweni ni swa moya ku tlula na hina. (Pisalema 139:1-3) Hi vutlhari, u veke swipimelo leswi twalaka swa mahanyelo ya vanhu. (Mikiya 6:8) Swa twala ku lava ku twisisa swipimelo ni minkongomiso yoleyo ivi hi dyondza ku hanya ha swona. Mupisalema u ri, wa tsaka munhu loyi a ‘tsakelaka nawu wa Yehovha.’ “Hinkwaswo leswi a swi endlaka swi ta humelela.” (Pisalema 1:1-3) Swi fanerile leswaku hi kambisisa ntshembo wo tano.
Maurice, mudyondzisi la holaka mudende, minkarhi hinkwayo a a anakanya leswaku Bibele yi ni matimu ni rungula leri pfunaka. Kambe a a kanakana leswaku yi huhuteriwe hi Xikwembu. Endzhaku ko yingisela nhlamuselo ya xivangelo xa ku va Xikwembu xi nyike vanhu Rito ra xona leri tsariweke, Maurice u kambisise vuprofeta byo hambana-hambana bya Bibele. Loko a ha ri jaha u dyondze matimu ya khale, tibuku, sayense ni ntivo-misava. Wa pfumela leswaku a a ti vona a tlharihile ematihlweni ya yena n’wini lerova a nga pfumelelana ni swikombiso swo tala, leswi seketelaka ku tshembeka ka Bibele. U ri: “A ndzi pfariwe mahlo hi ku hlongorisa vutomi bya vulovolovo, rifuwo ni mintsako. Khombo ra kona ndzi tshame ndzi nga ri na vutivi ndzi tlhela ndzi honisa ku xonga ni ku tshembeka ka buku leyikulu eka hinkwato leti tshameke ti tsariwa.”
Loko Maurice loyi sweswi a nga emalembeni ya yena ya va-70, a kombetela eka xiendlakalo xa ku humelela ka Yesu eka muapostola Tomasi, u vula hi ku tlangela a ku: “Voko ra mina ri kongomisiwe eka ‘mbanga leyi pfempfaka ngati’ leyi nga ta ku bakanyela makumu ku kanakana hinkwako loku ndzi nga na kona emianakanyweni ya mina ka leswaku Bibele i ntiyiso.” (Yohane 20:24-29) Muapostola Pawulo u vule hilaha ku faneleke leswaku, Bibele yi paluxa makungu ya mbilu naswona yi hi nyika xikongomelo xa vutomi. I buku ya mahanyelo hakunene.
Ku Engetela Matimba Eka Rihanyo Leri Onhiweke
Nakambe Bibele yi nyika ndzayo leyi pfunaka vanhu ku lahla mikhuva yo biha. Daniel u kote ku hlula mukhuva wo biha wa ku dzaha, ku katsa ni ku tshika tigigi leti nga lawulekiki ni ku tirhisa xihoko hi ndlela yo biha. (Varhoma 13:13; 2 Vakorinto 7:1; Vagalatiya 5:19-21) Ku vula ntiyiso, ku cukumeta mikhuva yo tano kutani u ambala “vumunhu lebyintshwa” swi lava matshalatshala lamakulu. (Vaefesa 4:22-24) Daniel u ri: “A ku ri ntlhontlho, hikuva a hi hetisekanga.” Nilokoswiritano, u humelerile. Sweswi Daniel u hlaya Rito ra Xikwembu siku ni siku naswona swi n’wi hlayisa a ri kusuhi na Yehovha.
Loko a ri karhi a kula, Daniel minkarhi hinkwayo a a xixima Bibele swinene—hambi leswi a a nga si tshama a yi hlaya—naswona a khongela eka Xikwembu vusiku byin’wana ni byin’wana. Kambe ku na xin’wana lexi a xi kayivela. A nga ri na ntsako. Ku cinca lokukulu ku ve kona loko a vone vito ra Xikwembu eBibeleni ro sungula. (Eksoda 6:3; Pisalema 83:18) Endzhaku ka sweswo, u tirhise vito Yehovha loko a khongela, naswona swikhongelo swa yena a swi ya swi tikomba leswaku swi huma eka yena. “Yehovha u ve munghana wa mina lonkulu naswona wa ha ri munghana wa mina lonkulu.”
Loko Daniel a nga si dyondza Bibele, a nga ri na ntshembo hi vumundzuku. U ri: “A swi lavi vutlhari byo ya kwihi leswaku u kota ku vona leswi humelelaka emisaveni. A ndzi chuhile naswona ndzi ringete ku tshama ndzi gingiriteka leswaku ndzi swi susa emiehleketweni ya mina.” Kutani u dyondze leswaku Xikwembu xi ta simeka vululami eka hinkwavo emisaveni leyi basisiweke, laha vanhu lava yingisaka va nga ta kuma ku rhula loku nga heriki ni ntsako. (Pisalema 37:10, 11; Daniyele 2:44; Nhlavutelo 21:3, 4) Sweswi Daniel u ni ntshembo lowu tiyisekisiweke. Nsusumeto lowu nga tsekatsekiki wa Bibele wu n’wi pfuna ku tshama a ri ni langutelo lerinene evuton’wini.
Mpfuno Wo Hlula Swiphiqo Swa Mintlhaveko
George a ri ni malembe ya nkombo loko mana wa yena a fa. A a chava ku ya etlela ni vusiku, a nga tivi leswaku u ta pfuka siku leri landzelaka. Kutani hi loko a hlaya leswi Yesu a swi vulaka malunghana ni rifu ni ku pfuka ka vafi: “Nkarhi wa ta lowu hinkwavo lava nga eka masirha-bako ya xitsundzuxo va nga ta twa rito ra [Yesu], kutani va huma.” U tlhele a khumbiwa hi marito ya Yesu lama nge: “Hi mina ku pfuka ni vutomi. Loyi a kombisaka ripfumelo eka mina, hambiloko a fa, u ta hanya.” (Yohane 5:28, 29; 11:25) Marito wolawo ma twale ma twisiseka naswona ma chavelela. George u ri: “Ntiyiso lowu, a wo amukeleka emianakanyweni ntsena kambe wu tlhela wu khumba mbilu.”
Daniel loyi ku vulavuriweke ha yena eku sunguleni na yena a a karhatiwa hi ku chava. Mana wa yena a a tsandzeka ku n’wi wundla hi byakwe, kutani u yisiwe emakaya yo hambana-hambana yo khathalela vanhu. A a tshama a titwa a ri xi-ta-xi-famba naswona a navela nsirhelelo wo va ni kaya leri nga ni rirhandzu. Hi ku famba ka nkarhi u xi kumile lexi a xi lava loko a ri karhi a hlaya Bibele. Daniel u sungule ku hlanganyela ni vandlha ra Vukreste ra Timbhoni ta Yehovha naswona u ve xirho xa ndyangu lowu wa moya, laha a titweke a amukeleka naswona a rhandziwa hi van’wana. Hakunene, Bibele ya pfuna eka swilo hinkwaswo naswona ya enerisa emintlhavekweni.
Tsundzuka, Yehovha wa swi vona leswi nga le timbilwini ta hina naswona wa swi tiva leswi hi swi lavaka. Xikwembu xi “pimanyeta timbilu,” naswona xi nyika “un’wana ni un’wana hi ku ya hi tindlela ta yena.”—Swivuriso 21:2; Yeremiya 17:10.
Ndzayo Leyi Tirhaka eVuton’wini Bya Ndyangu
Bibele yi nyikela ndzayo leyi tirhaka loko ku tiwa etimhakeni ta ku hanyisana ka vanhu. George u ri: “Ku tlulana milenge kumbe ku nga twisisani i xin’wana xa swiyimo leswi tshikilelaka swinene evuton’wini.” Xana u langutana njhani na swona? U ri: “Loko ndzi vona onge un’wana u ndzi hoxerile, ndzi tirhisa ndzayo ya Matewu 5:23, 34 hi ku kongoma: ‘Endla ku rhula ni makwenu.’ Ku vulavula ka mina ntsena hi ku tlulana milenge koloko swa ndzi pfuna. Ndzi titwa ndzi ri ni ku rhula ni Xikwembu loku Bibele yi vulavulaka hakona. Ndzayo leyi ya tirha swinene. Ya pfuna swinene.”— Vafilipiya 4:6, 7.
Loko nuna ni nsati va nga pfumelelani, havambirhi va fanele va “hatlisa emhakeni yo twa, [va] nonoka emhakeni yo vulavula, [va] nonoka emhakeni ya vukarhi.” (Yakobo 1:19) Ndzayo yoleyo yi antswisa mbulavurisano. George wa engetela: “Loko ndzi tirhisa ndzayo ya ku rhandza nsati wa mina ni ku n’wi khoma hi ndlela leyi ndzi tikhomaka ha yona, ndzi vona vuyelo hi xihatla. Swa n’wi olovela leswaku a ndzi xixima.” (Vaefesa 5:28-33) Ina, Bibele yi hi dyondzisa ndlela yo pfumela ni yo langutana ni ku nga hetiseki ka hina ni leswaku hi nga humelela njhani eku langutaneni ni ku nga hetiseki ka van’wana.
Ndzayo Leyi Khomelelaka
Hosi Solomoni wo tlhariha u te: “Tshemba Yehovha hi mbilu ya wena hinkwayo naswona u nga titshegi hi ku twisisa ka wena n’wini. N’wi tivise tindlela ta wena hinkwato, kutani yena u ta lulamisa tindlela ta wena.” (Swivuriso 3:5, 6) Mayana marito yonghasi lama kongomeke kambe ma enteke!
Bibele yi ni nsusumeto wa leswinene. Yi pfuna varhandzi va Xikwembu ku pfumelelanisa vutomi bya vona ni ku rhandza ka xona ni ku kuma ntsako loko va ‘famba enawini wa Yehovha.’ (Pisalema 119:1) Ku nga khathariseki leswaku swiyimo swa hina swi njhani, Bibele yi tamele nkongomiso ni ndzayo leyi hi yi lavaka. (Esaya 48:17, 18) Yi hlaye siku ni siku, anakanyisisa hi leswi u swi hlayeke kutani u swi tirhisa. Swi ta hlayisa mianakanyo ya wena yi basile naswona yi langute eka swilo leswi tengeke ni leswinene. (Vafilipiya 4:8, 9) U ta dyondza ku hanya ni ku tsakela vutomi u tlhela u dyondza ku rhandza Muvumbi wa vutomi.
Hi ku landzela ndlela yoleyo, eka wena Bibele yi nga va buku ya nkoka—hilaha yi veke hakona eka vanhu van’wana va timiliyoni. Yi ta tikombisa yi ri buku ya mahanyelo hakunene!
[Xifaniso lexi nga eka tluka 6]
Bibele yi nga tiyisa xiboho xa wena xo hlula mikhuva yo biha
[Xifaniso lexi nga eka tluka 7]
Bibele yi ku dyondzisa ndlela yo tshinela ekusuhi ni Xikwembu