Ha Yini Ku Ri Ni Switsundzuxo Swo Tala Swonghasi Swa Mavunwa?

Makumu Ya Misava—Ma Tshinele Hi Ndlela Yihi?

XITORI lexi i xa mufana loyi a a risa tinyimpfu ta vaaki va ximutana xin’wana. Leswaku a va tshukisanyana, siku rin’wana u huwelerile a ku, “Mhisi! Mhisi!” kasi a ku nga ri na mhisi. Vaaki va hume hi ku tsutsuma va khome matavusi yo hlongola mhisi ya kona, kambe va kuma leswaku a yi kona. Swi n’wi tsakise ngopfu mufana loyi lerova u tlhele a huwelela. Nakambe vaaki va huma ni matavusi, kambe va kuma leswaku a ku ri vunwa nakambe. Endzhaku ka sweswo, mhisi yi tile hakunene, kutani mufana a huwelela a ku, “Mhisi! Mhisi!” kambe vaaki va phula byi hola va ku wo hemba. I khale va xisiwa.

Swi ve tano ni le ka lava va huwelelaka ku hela ka misava. Eka malembe xidzana hinkwawo ku sukela esikwini ra Yesu, ku vhumbha ko tala loku nga hetisekiki ku endle vo tala va nga ha ku tekeli nhlokweni.

Gregory wo Sungula, mupapa wo sukela eka 590 ku ya ka 604 C.E., eka papila leri a ri tsaleleke mufundhisi wa le Yuropa, u te: “Na hina hi navela onge wena La Chavekaka u nga swi tiva leswaku, hi laha hi hlayeke ha kona emaritweni ya Xikwembu xa Matimba Hinkwawo eMatsalweni yo Kwetsima, ku hela ka misava ya sweswi ku tshinele ni leswaku Mfumo lowu nga heriki wa Vakwetsimi wa tshinela.”

Eka lembe xidzana ra vu-16, Martin Luther, musunguri wa Kereke ya Lutere, u vhumbhe leswaku makumu ma tshinele. Hi ku ya hi buku yin’wana, u te: “Mina hi ndzexe, ndza tiyiseka leswaku siku ra ku avanyisa ri kwala nyongeni.”

Malunghana ni wun’wana wa mintlawa yo sungula ya Baptist, ku vikiwa leswaku: “Maanabaptist ya le ku sunguleni ka Lembe Xidzana ra Vukhume-tsevu, a ma vula leswaku Gidi ra Malembe ri ta sungula hi 1533.”

“Edwin Sandys (1519-1588), Bixopo-nkulu wa le York ni Murhangeri wa le Nghilandhi . . . u ri, . . . ‘A hi tiyisekeni leswaku ku ta loku ka Hosi ku tshinele.’”

William Miller, loyi hi ntolovelo a dzunisiwaka hikwalaho ko sungula Kereke ya Adventist u tshahiwe a ri la vulaka leswi: “Ndzi kholwa swinene leswaku kun’wana exikarhi ka March 21, 1843, na March 21, 1844, hi ku ya hi ndlela ya Vayuda yo hlayela nkarhi, Kreste u ta ta.”

Xana leswi ku vhumbha ko tano ku nga tsandzeka ku hetiseka swi komba leswaku lava va swi endleke i vaprofeta va mavunwa, hi ku landza nhlamuselo ya Deteronoma 18:20-22? Yona yi hlayekisa xileswi: “Kambe muprofeta l’a nga ta tikurisa hi ku v̌ula hi v̌ito ra mina e rito leri nḍi nga ṅwi lerisangiki ku ri v̌ula, kumbe loko a v̌ulav̌ula hi mav̌ito ya ŝikwembu ŝiṅwana, e muprofeta loyi o ta fa. Kumbe u ta ku e mbilwini ya wena: Hi ta tiv̌isa ku yini e rito leri Yehova a nga ri v̌ulangiki šana? Kungaku loko muprofeta a v̌ulav̌ula hi v̌ito ra Yehova, kutani mhaka leyi loko yi nga humeleli, hi rona rito leri Yehova a nga ri v̌ulangiki.”

Ku na van’wana lava vhumbhaka swilo leswi hlamarisaka mayelana ni ku hela ka misava, leswaku va koka nyingiso ni ku endlela ku kuma valandzeri, kambe vanhu van’wana va tiyiseka swinene leswaku marito ya vona i ya ntiyiso. Va vula swilo hi ku tirhisa tinhlamuselo ta vona vini ta tindzimana tin’wana ta matsalwa kumbe hi ku tirhisa swiendlakalo leswi vonakaka. A va vuli leswaku ku vhumbha ka vona i tinhlavutelo leti humaka eka Yehovha hi ku kongoma ni leswaku va profeta hi vito ra Yehovha. Hikwalaho, etimhakeni to tano, loko marito ya vona ma nga hetiseki, a va fanelanga va langutiwa tanihi vaprofeta va mavunwa lava hi tsundzuxiwaka ku tivonela eka vona eka Deteronoma 18:20-22. Hikwalaho ka ku nga hetiseki ka vona, va hlamusele timhaka hi ndlela leyi hoxeke.a

Handle ko hetiwa matimba hi ku tsandzeka ka nkarhi lowu hundzeke, van’wana va vonaka va tiyisiwa nhlana hi ku tshinela ka lembe ra 2000 naswona va tlhela va vhumbha ku hela ka misava. The Wall Street Journal ya December 5, 1989, yi humese xihloko lexi nge “Ku Hlanyisiwa Hi Gidi Ra Malembe: Ku Andza Ka Vaprofeta, Makumu Ma Tshinele.” Leswi lembe ra 2000 ri tshinelaka, vavuri va evhangeli vo hambana-hambana va vhumbha leswaku Yesu wa ta ni leswaku malembe ya va-1990 ma ta va “nkarhi wa maxangu lama nga si tshamaka ma voniwa.” Enkarhini wa ku tsala loku, leswi a swa ha ku humelela hi nkarhi wolowo, swi humelele le Riphabliki ra Korea, lomu Ntlawa wa Masiku lama Taka, wu vhumbheke leswaku hi October 28, 1992, exikarhi ka vusiku, Kreste u ta ta, ivi a tekela vapfumeri etilweni. Mintlawa yin’wana leyi vulavulaka hi siku ra makumu yi vhumbhe leswi fanaka.

Ku andza ka switsundzuxo swa mavunwa ku heta matimba. Ku fana ni ku huwelela ka mufana la risaka a ku mhisi-mhisi—vanhu va hatlisa va swi rivala, kutani loko ku ta xitsundzuxo xa ntiyiso, na xona xa honisiwa.

Kambe hikwalaho ka yini ku ve ni mboyamelo wonghasi eka malembe xidzana lama hundzeke ku ta fika esikwiwni ra hina leswaku ku twala switsundzuxo swa mavunwa, hi laha Yesu a vuleke ha kona? (Matewu 24:23-26) Yesu, endzhaku ka loko a byele valandzeri vakwe hi swiendlakalo swo hambana-hambana leswi a swi ta komba ku vuya kakwe, u va byele leswi hi swi hlayaka eka Matewu 24:36-42: “Loko ri ri siku ra kona ni nkarhi wa kona, a ku na loyi a swi tivaka, hambi ti ri tintsumi ta le matilweni, hambi a ri N’wana; swi tiviwa hi Tatana ntsena. Ku vuya ka N’wana-wa-Munhu ku ta fana ni leswi humeleleke emasikwini ya Nowa. . . . Hitekani ke, hikuva a mi tivi siku leri Hosi ya n’wina yi nga ta ta ha rona.”

A va byeriwanga ku rindza ni ku lungheka ntsena kambe va byeriwa ku rindza hi ku hiteka. Varhoma 8:19 yi ri: “Hikuva swivumbiwa hinkwaswo swi langutela, hi ku navela lokukulu, leswaku Xikwembu xi kombisa erivaleni vana va xona.” Ndlela leyi hina vanhu hi vumbiweke ha yona, hi leswaku loko hi ri ni ntshembo lowukulu ni ku langutela nchumu wo karhi ni ku rindza hi ku hiteka, hi navela leswaku hi vona nchumu wolowo wu hetiseka hi ku hatlisa hambi loko vumbhoni bya kona byi nga enelanga. Hikwalaho ka ku langutela loku, swa olova ku vula switsundzuxo swa mavunwa.

Kutani ke, i yini lexi nga ta hambanisa xitsundzuxo xa ntiyiso eka switsundzuxo swa mavunwa? Leswaku u kuma nhlamulo, hi kombela u languta xihloko lexi landzelaka.

[Nhlamuselo ya le hansi]