Abril

Ku ni cikarato ca hombe u lwisanako naco zvezvi ke? Ku ngava lezvaku ku ni wokari lomu bandleni a nga ku mahela zva hava? (Jak. 3:2) Wa poyilelwa hi vatiri-kuloni kutani zvigondzani-kuloni hi lezvi u tirelako Jehovha? (1 Ped. 4:3, 4) Ku na ni maxaka ma zamako ku ku tsikisa kuya mitlhanganweni kutani ku chumayela ke? (Mat. 10:35, 36) Loku u kumana ni cikarato co bindza nguvhu, u nga tshuka u zvi wonisa ku i chukwana u zvi tsika ku tirela Jehovha. Kanilezvi, kani cikarato muni u kumanako naco, tiyiseka lezvaku Jehovha i ta ku nyika wutlhari ga ku lwisana naco ni ntamu wa ku ci timisela. Jehovha i mahile lezvi zvi nga laveka kasi lomu ka Bhibhiliya kuva ni matimu ma kombako lezvi a vanhu vo kala kumbhelela vo kota hina va nga zvi timiselisako zvona a zvikarato. Hikuyini a nga maha lezvo? Kasi hi gondza ka cikombiso cabye. Lezvo zvi yelana ni lezvi mupostoli Pawule a nga tsala ka mutsalo wa nyamutlha. A ku gondza matimu lawo zvi nga hi chavelela zvi tlhela zvi hi nyika kutsumba. Hambulezvo, kasi hi vhuneka, a Bhibhiliya a hi faneli ku gi lera basi. Hi fanele ku tsika Mitsalo yi cica kupima ka hina yi tlhela yi khumba mbilu ya hina. w21.03 14 ¶¶1-2

U va wonisa kuyini lava u va chumayelako a mahungu ya ma nene? U va wona kota vanhu va fanako ni timbewu ti buvhileko kasi ti tshovelwa? Loku zvi hi lezvo, zvi ta ti komba hi zvilo zvinharu: Co sangula, u ta va chumayela hi cihatla. A ku na cikhati ca ku hlakana hakuva a cikhati ca ku tshovela ci tsongwani. Ca wumbiri, u ta tsaka hi ku va wona na va amukela mahungu ya ma nene. A Bhibhiliya gi: A vanhu ‘va tsaka [a cikhati] va tshovelako.’ (Isa. 9:3) Ca wunharu, u ta wona munhu mun’we ni mun’wani kota loyi a tova mupizani wa Kristu. Lezvo zvi ta ku kuca ku u zwananisa cingheniso ca wena ni lezvi va zvi randzako. Kuzvilava a valandzeli vo kari va Jesu va wa alakanya ku a vaSamariya a va nge tshuki va maha vapizani vakwe, kanilezvi Jesu i wa nga va wonisi lezvo. I wa va wona kota lava va to maha vapizani. Hinawu hi fanele ku wona vanhu va lomu cipandzeni ca hina kota vanhu vaku va nga maha vapizani va Kristu. Mupostoli Pawule i hi siyela cikombiso ci nene. Pawule i wa zvi tiva lezvi va nga zvi kholwa lava a nga va chumayela, i wa zama ku pola lezvi va zvi randzako, a tlhela a va wona kota vanhu vaku va nga maha vapizani va Jesu. w20.04 8-9 ¶¶3-4

Wutshan’wini ga ku tsutsumela ku lamula a zvimaho zva van’wani, ti karatele ku tiva lezvi va ti zwisako zvona. Jehovha hi yena yece a hi zwisisako khwatsi. Hikwalaho mu kombele lezvaku a ku vhuna a ku wona van’wani hi ndlela leyi yena a va wonako hi yona kasi u tiva lezvi u nga va kombisisako zvona a zwela wusiwana van’wani. Zvi nga taku halahala hi tiva a vamakabye lava va lavako ku zweliwa wusiwana. Vontlhe va lwisana ni zvikarato, lezvi a kutala ka zvona zvi fanako ni lezvi zva Jona, na Elija, na Hagari, na Loti. Ka zvikhati zvo tala, va ti vangela a zvikarato ha voce. Hi lisine, hontlheni ha ti vangela zvikarato ha hoce hi ndlela yo kari. Makunu zva zwisiseka lezvi Jehovha a hi kombelako lezvaku hi kombisana zwelana wusiwana. (1 Ped. 3:8) Loku hi ingisa Jehovha, hi tiyisa wumun’we ga hina go hlamalisa ga ngango wa misava yontlhe. Hikwalaho, a cikhati hi tirisanako ni van’wani ngha hi ti yimisela a ku va ingisela, hi va tiva, hi tlhela hi va kombisa zwela wusiwana. w20.04 18-19 ¶¶15-17

Jesu i hi vekele a cikombiso ca ci nene ca ku ingisa Jehovha. Hikwalaho, a ndlela yin’we ya ku ingisa Jehovha ku landzela khwatsi a nkondzo wa Jesu. (Joh. 8:29) Kasi hi simama ku famba lisineni hi fanele ku tiyiseka lezvaku Jehovha i Nungungulu wa lisine ni lezvaku zvontlhe lezvi a hi byelako lomu ka Mhaka yakwe, a Bhibhiliya, lisine. Hi fanele ku tlhela hi tiyiseka lezvaku Jesu hi Mesiya loyi a tsumbisilweko. Inyamutlha a vanhu vo tala va kanakana lezvaku Jesu i hosi yi totilweko ya Mufumo wa Nungungulu. Johani i tlharihisile lezvaku ku wa hi ni “vakanganyisi vo tala” va nga kalavela lava va nga kala va nga tiyangi lisineni xungetano hi Jehovha na Jesu. (2 Joh. 7-11) Johani i tsalile lezvi: “Himani a nga muhembi, loku ku nga hi loyi a alako lezvaku Jesu hi Kristu ke?” (1 Joh. 2:22) A ku gondza a Mhaka ya Nungungulu hi zvona zvi nga hi vhunako ku hi nga kalavelwi hi vakanganyisi. Loku hi maha lezvo, hi ta tiva Jehovha na Jesu. (Joh. 17:3) Ntsena andzhako ka lezvo hi kona hi to tiyiseka lezvaku hi li kumile lisine. w20.07 21 ¶¶4-5

A cin’we ca lezvi hi nga mahako kasi hi ngavi “cikhunguvanyiso” ka van’wani ku vhumela ku a vamakabye va hina va maha zvilo hi mawonela yabye loku zvi koteka wutshan’wini ga ku contlhe cikhati hi lava ku va maha zvilo hi mawonela ya hina. (Rom. 14:19-21; 1 Kor. 8:9, 13) Ka mhaka leyi ya lisima, hi hambane ni mutsutsumi a lwelako ku kuma a nchachazelo yece. A vatsutsumi lavo va alakanyela ga vona basi. Hikwalaho va nga ha zama ku chovha van’wani kasi kuva vona vo ranga. Kanilezvi hina a hi palisani hi ci hina. (Gal. 5:26; 6:4) A kungo ga hina ku vhuna vanhu vo tala hi laha hi zvi kotako hi kona kasi hi chikela navo magumo ya mapalisana hi kuma a nchachazelo wa wutomi. Hikwalaho, hi zama ku tirisa a wusungukati gi pimisilweko ga ku nga ‘ti laveli lezvi zvi tsakisako hina basi, kanilezvi hi lava ni lezvi zvi tsakisako van’wani’. (Filp. 2:4) Ka mapalisana lawa hi nga ka wona, Jehovha hi wu nene i hi vekele a nchachazelo kasi hi wu kuma loku hi mbheta ku tsutsuma — ku nga wutomi ga pindzukelwa le tilweni kutani laha misaveni. w20.04 28 ¶10; 29 ¶12

A maKristu ya talela ga cima — vavanuna ni vavasati — ma ta pona ma nghena misaveni yiswa. A maKristu lawo ma to pona ma hanya laha misaveni, ma ta wona vanhu va tsandza-vahlayi va fileko kale na va vhuka. Leyo yi tava ndlela yin’wani ya ku a kufa ku hluliwa. Phela a cikhati hi to wona zvilo lezvo zva zvi nene na zvi maheka, hi ta tlula hi khoma ni tilo hi ku tsaka! (Miti. 24:15) Vontlhe lava va to tsumbeka ka Jehovha hi kumbhelela, va ta hlula ni kufa hi ku kumileko ka Adhamu. Va ta hanya kala kupindzuka. A maKristu wontlhe ma hanyako zvezvi ma fanele ku bonga nguvhu hi magezu ma hi tiyisekisako lezvaku hakunene a vafileko va ta vhuka, lawa Pawule a tsaleleko va le Korinte. Makunu, hi na ni zvigelo zvo tiya zva ku ingisa lezvi Pawule a nga hi kuca, zva ku maha zvontlhe zvi nga ntan’wini wa hina ‘ntirweni wa Hosi.’ (1 Kor. 15:58) Loku hi tsumbeka hi tlhela hi maha zvontlhe hi zvi kotako ntirweni lowu, hi nga tiyiseka lezvaku hi ta hanya wutomi go tsakisa nguvhu cikhatini ci tako. Hi lisine, a wutomi lego gi ta tsakisa nguvhu a ku hundza lezvi hi zvi alakanyelako. Cikhatini leco, zvi ta woneka khwatsi lezvaku hakunene a ntiro wa hina Hosini wu wa nga hi wa mahala. w20.12 13 ¶¶16-17

Zvi wonekisa ku khwatsi a ciphrofeto ca Ezekieli 38:10-23; na Danieli 2:43-45; 11:44–12:1; na Kuvhululelwa 16:13-16, 21 zvi wulawula hi zvimaho zvalezvi zva zvin’we. Loku zvi hi zvona, lezvi hi alakanyako ku zvi ta humelela hi lezvi: Cikhatanyana andzhako ka ku sangula ka kuxaniseka ka hombe a “tihosi ta misava yontlhe” ti ta hlengeletana ti wumba a patsano wa matiko. (Kuv. 16:13, 14) A patsano lowo hi lowu a Bhibhiliya gi wu vitanako ku i ‘Goge wa le tikweni ga Magoge’. (Ezek. 38:2) Wu ta vhukela a vanhu vontlhe va Nungungulu wu tlhela wu zama ku va lovisa va mbhela. Ka ciphrofeto xungetano hi cikhati leco, mupostoli Johani i wulile lezvaku i wonile maralala ya hombe nguvhu na mawa hehla ka valala va Nungungulu. A maralala lawo yo fananisa kuzvilava ma tava mahungu ya kulamula ma to chumayelwa hi vanhu va Jehovha. Kuzvilava a mahungu lawo hi wona ma to maha ku Goge wa Magoge a vhukela vanhu va Nungungulu na a zama ku lovisa vontlhe va ku bhi. — Kuv. 16:21. w20.05 15 ¶¶13-14

A moya wo basa wa Nungungulu cinyikiwo hi fanelo ku ci nyika nguvhu lisima. Loku hi wona lezvi wu zvi mahako masikwini ya hina, hi nga wu nyika nguvhu lisima. Mahlweni ka ku Jesu a tlakukela tilweni, i byelile a vapizani vakwe aku: “Mu ta nyikiwa ntamu a cikhati leci a moya wo basa wu tota hehla ka n’wina; niku mu tava vakustumunyu va mina . . . kala magemeta-musi ya misava.” (Miti. 1:8) Hi ku vhuniwa hi moya wo basa, misaveni yontlhe ku ni cipimo ca 8 500 000 wa vanhu va tlhanganiswako kasi va khozela Jehovha! Hi tlhela hi ti buza hi paradhise ga moya hi lezvi a moya wa Nungungulu wu hi vhunako kuva ni matshamela ya ma nene yo kota lirandzo, ni kutsaka, ni kurula, ni lihlazva-mbilu, ni wunene, ni kusasa, ni kukholwa, ni kuolova, ni kutikhoma. A matshamela lawa ma maha cipandze ca “mihandzu ya moya”. (Gal. 5:22, 23) Hakunene, a moya wo basa cinyikiwo ca lisima! w20.05 28 ¶10; 29 ¶13

Ku na ni zvigelo zvo tala zvi hi mahako hi tiyiseka lezvaku lava va to vhuxiwa va ta tiviwa hi maxaka ni vanghana vabye. Hi cikombiso, hi kuya hi lezvi Jehovha a nga vhuxisa zvona vanhu cikhatini ci nga hundza, hi rindzela lezvaku i ta va vhuxa na va hi ni matshamela, mawulawulela ni maalakanyo lawa va nga hi nawo na va nga sefa. Alakanya lezvaku Jesu i fananisile a kufa ni ku etlela. Makunu, a ku vhuka hi ka vafileko zvi ta fana ni loku a munhu a vhuka hi wurongweni. (Mat. 9:18, 24; Joh. 11:11-13) Loku a munhu a vhuka hi ku etleleni i vhuka ni matshamela ya lawa a nga hi nawo a cikhati a ngaya etlela, a kupima kakwe kambe a ku cici. A hi woneni a cikombiso ca Lazaru. Ku wa hundza a mune wa masiku na a file, hikwalaho a miri wakwe wu wa sangulile ku bhola. Hambulezvo, a cikhati leci Jesu a nga mu vhuxa, a vamakabye vakwe va no tekela ku mu tiva, yenawu i va tivile. — Joh. 11:38-44; 12:1, 2. w20.08 14 ¶3; 16 ¶8

Hi ndlela yo kari, lava va totilweko ni lava va tiyivhu tin’wani va fana. Jehovha i randza mitlawa leyi ya yimbiri hi ndlela yo fana. Hi tiva lezvo hakuva i hakhele a ntsengo walowu wa wun’we kasi ku xava vatotilweko ni lava va tiyivhu tin’wani; vontlhe i va xavile hi wutomi ga N’wana wakwe wo randzeka. Leci ci hambanisako a mitlawa leyi ya yimbiri kutsumba ka yona basi. Vontlhe va fanele ku simama va tsumbekile ka Nungungulu na Kristu. (Lis. 31:23) Alakanya kambe lezvaku a moya wo basa wa Nungungulu wu nga tira hi ndlela yo fana ka hontlheni. Lezvo zvi wula lezvaku Jehovha i nyikela a moya wakwe ka munhu ni munhu hi kuya hi cilaveko cakwe, kani i totilwe kutani wa tiyivhu tin’wani. Jehovha i nyikile mun’we ni mun’wani wa malandza yakwe ma ti nyikeleko kakwe a ku tsumba ko hlamalisa. (Jer. 29:11) A Cialakanyiso ca kufa ka Kristu ci nyika a mun’we ni mun’wani wa hina a thomo ga hombe ga ku dhumisa Nungungulu na Kristu hi kota ya lezvi va hi maheleko kasi hi kuma wutomi ga pindzukelwa. Handle ko kanakana, a Cialakanyiso mutlhangano wa lisima nguvhu lowu a maKristu ma mahako lembe ni lembe. w21.01 18 ¶16; 19 ¶19

A kutala ka vanhu va tako Cialakanyisweni va rindzela ku hanya laha misaveni. Maku hikuyini va taku Cialakanyisweni? A cigelo ci va mahako vata ca fana ni ca lava va yako muchadhweni wa munghana. A vanhu lavo va lava ku komba lezvaku va va randza va tlhela va va seketela lava va chadhako. Hi ku fanana, lava va tiyivhu tin’wani vata Cialakanyisweni hakuva va lava ku komba lezvaku va mu randza Kristu ni lava va totilweko niku va va seketela. A cin’wani kambe, lava va tiyivhu tin’wani vata Cialakanyisweni kasi ku kombisa kubonga hi muphahlo wa Jesu, ku nga wona wu mahako lezvaku zvi koteka ku va hanya kala kupindzuka laha misaveni. A cigelo cin’wani ca lisima ci mahako ku lava va tiyivhu tin’wani vata Cialakanyisweni hi ku va ingisa a cileletelo ca Jesu. A cikhati leci Jesu a nga yimisa a Cilalelo leco co hlawuleka na a hi ni vapostoli vakwe vo tsumbeka, i va byelile lezvi: “Simamani ku maha lezvi kasi mu ndzi alakanya hi zvona.” (1 Kor. 11:23-26) Hikwalaho va simama kuva kona Cialakanyisweni zvin’we ni vatotilweko lava va nga laha misaveni. w21.01 17-18 ¶¶13-14

Kasi a lirandzo liva la lisine, li fanele ku kombisiwa hi mitiro. (Wona ni mongo wa Jakobe 2:17, 26.) Hi cikombiso, a Bhibhiliya gi Jehovha wa hi randza. (1 Joh. 4:19) I hi byela ku wa hi randza hi ku tirisa magezu yo saseka ma tsalilweko lomu ka Bhibhiliya. (Lis. 25:10; Rom. 8:38, 39) Hambulezvo, leci ci hi tiyisekisako lezvaku wa hi randza, a hi lezvi a wulako basi; kanilezvi ni lezvi a mahako. Jehovha i vhumele ku a N’wana wakwe a mu randzako a xaniseka a tlhela a fela hina. (Joh. 3:16) Ku ngava ni nchumu wun’wani wo hundza lowo a nga wa ta wu maha kasi hi tiyiseka lezvaku wa hi randza ke? Hi komba lezvaku ha mu randza Jehovha na Jesu hi ku va ingisa. (Joh. 14:15; 1 Joh. 5:3) Phela Jesu a nga jikajikangi, i hi layile hi kukongoma a ku randzanani. (Joh. 13:34, 35) A vamakabye va hina a hi faneli ku va byela basi lezvaku ha va randza. Kanilezvi, hi fanele ku zvi kombisa hi lezvi hi mahako. — 1 Joh. 3:18. w21.01 9 ¶6; 10 ¶8

Lava va totilweko hi moya wa ku basa va na ni kutsumba ka ku ya hanya tilweni na Jesu kala kupindzuka va tlhela va fuma zvin’we naye Mufun’weni wa Nungungulu. Va ta mu wona, va bhula naye, va tlhela va mbheta cikhati na va hi zvin’we naye. (Joh. 14:2, 3) Lava va nga ni kutsumba ka ku hanya laha misaveni, vonawu Jesu i ta va khatalela ni ku va randza. Hambu lezvi va to kala va nga mu woni, a kuzwanana kabye naye ku ta tiya nguvhu a cikhati leci va to ti buza hi wutomi legi Jehovha na Jesu va to va nyika. (Isa. 9:6, 7) Loku hi vhumela a cirambo ca Jesu ca lezvaku hiva vanghana vakwe hi kuma makatekwa yo tala. Hi cikombiso, zvezvi wa hi randza ni ku hi seketela. Hi na ni kutsumba ka ku hanya kala kupindzuka. A ca lisima nguvhu a ku hundza zvontlhe, hi ku a wunghana ga hina na Jesu gi hi maha hiva ni wunghana ga lisima ka gontlhe — ku nga wunghana ga hombe na Jehovha, a Papayi wa Jesu. Hi nga wona a thomo hi nga nago ga ku vitaniwa vanghana va Jesu! w20.04 25 ¶¶15-16

A papilo ga mupostoli Pawule ka va le Korinte, i wa tsalela maKristu ma totilweko, lawa ma nga wa ta vhuxiwa ma ya hanya le tilweni. I te a maKristu lawa ma ‘basisilwe ka Kristu Jesu, ma vitanelwa kuva vobasa’. I tlhelile a kumbuka “ni lava va fileko na va hi ka Kristu”. (1 Kor. 1:2; 15:18; 2 Kor. 5:17) Ka papilo gin’wani, Pawule i no pimiselwa ku tsala lezvaku lava va “tlhanganisilweko zvin’we naye [Jesu] hi ku fisa ku khwatsi hi yena”, va ta tlhanganiswa naye hi ku ‘vhuxiswa ku khwatsi hi yena.’ (Rom. 6:3-5) Jesu i vhuxilwe kota civangwa ca moya a guma aya tilweni. Makunu, hi zvezvo zvi to maheka ka lava va nga “ka Kristu”, ku nga maKristu wontlhe ma totilweko. Hikuyini Pawule a ngaku Kristu i vhuxilwe kota “matewula ya lava va fileko”, kuveni kuve ni van’wani va nga ranga va vhuxiwa, vo kota Lazaru? (1 Kor. 15:20) Hi ku Jesu hi yena wo sangula ku vhuxiwa kota civangwa ca moya ni ku nyikiwa wutomi ga pindzukelwa. w20.12 5-6 ¶¶15-16

A maKristu ma totilweko lawa ma fako zvezvi, ma tekela ku vhuxiwa maya hanya le tilweni. Lezvo zvi seketelwa hi magezu ya mupostoli Pawule ma tsalilweko ka 1 Va Le Korinte 15:51, 52. A magezu lawa ya Pawule ma tatiseka zvezvi! A vamakabye lava va Kristu, a cikhati va vhukako va tsaka nguvhu. A Bhibhiliya ga hi byela lezvi va to tira le tilweni lava va to hundzuluswa hi “kucopeta ka tihlo”. Jesu i va byelile lezvi: “Loyi a hlulako a tlhela a hlayisa a mitiro ya mina kala magumo, ndzi ta mu nyika a ntamu hehla ka matiko, kota lezvi ndzi nyikilweko ntamu hi Papayi.” — Kuv. 2:26, 27. w20.12 12 ¶¶14-15

Lezvi mupostoli Pawule a ngaku Jesu “matewula”, i wa komba lezvaku ku wa tava ni van’wani hi kufamba ka cikhati, lava va nga wa ta vhuxiwa vaya tilweni. A vanhu lavo vapostoli vakwe ni van’wani va nga “ka Kristu”. (1 Kor. 15:18) Loku a cikhati ci chikela, va vhuxiwa vaya hanya tilweni a ku fana na Jesu. A cikhati leci Pawule a nga tsalela va le Korinte, lava va nga “ka Kristu” va wa nga se sangula ku vhuxiwa vaya tilweni. Hikwalaho, i wo komba lezvi zvi nga wa ta maheka hi ndzhako ka cikhati. I te: “A mun’we ni mun’wani i ta vhuka hi khati gakwe: A matewula hi Kristu, ku gamela lava va lumbako Kristu cikhatini leci a tova kona cikari ka hina.” (1 Kor. 15:23; 1 Tes. 4:15, 16) Zvezvi hi hanya ka cikhati leco ca kuva kona ka Kristu cikari ka hina. Kunene, a vapostoli ni maKristu man’wani ma totilweko hi moya, ma wa fanele ku rindzela cikhati leci ca kuva kona ka Kristu cikari ka hina kasi ma kuma a nchachazelo wabye va tlhela va “tlhanganiswa zvin’we naye” hi ku ‘vhuxiswa ku khwatsi hi yena’. — Rom. 6:5. w20.12 5 ¶12; 6 ¶¶16-17

Mupostoli Pawule i wa wulawula hi lava va to vhuxiwa ni miri wa ku vaya hanya tilweni, wu nga “miri wa moya”. (1 Kor. 15:43, 44) A cikhati leci Jesu a nga hi laha misaveni, i wa hi ni miri wa nyama. Kanilezvi, a cikhati leci a nga vhuxiwa i wa hi ni miri wa ‘moya wu nyikako wutomi’, a guma a tlhela tilweni. A maKristu ma totilweko wonawu ma vhuxiwa ni miri zvi kotekako ku wu hanya le tilweni. Pawule i no tlhamusela aku: “Kota lezvi hi nga mufananiso wa loyi a mahilweko hi misava, hi tava mufananiso kambe wa loyi wa le tilweni.” (1 Kor. 15:45-49) Wona lezvaku Jesu a nga vhuxiwangi ni miri wa nyama. Makunu Pawule i no zvi veka kubaseni, a komba ku hikuyini Jesu a nga kala ku vhuxiwa ni miri wa nyama, aku: “A nyama ni nkhata a zvi zvi koti kuga tshomba ya Mufumo wa Nungungulu” le tilweni. (1 Kor. 15:50) A vapostoli ni vatotilweko van’wani va nga ta vhuxiwa na va hi mimiri yi bholako ya nyama ni nkhata. w20.12 11 ¶¶10-12

Nungungulu i pimisele vapizani vokari va Jesu va zana ga malembe go sangula lezvaku va tsala mahungu yo kari xungetano hi kuvhuka ka lava va yako tilweni. Mupostoli Johani i tlhamusele lezvi: “Hi vana va Nungungulu, kanilezvi a hi se zvi tiva lezvi hi to tshamisa zvona. Ha zvi tiva lezvaku a cikhati leci a to wonekeliswa, hi ta fana naye.” (1 Joh. 3:2) Maku, a maKristu ma totilweko a ma zvi tivi lezvi ma to tshamisa zvona a cikhati ma to vhuxiwa ni miri wa moya maya tilweni. Hambulezvo, a cikhati leci va to amukela a nchachazelo wabye va ta mu vona Jehovha. A Bhibhiliya ga hi nyika masemanyana hi mhaka leyi. A cin’we ca lezvi gi wulako ku a vatotilweko va tava na Kristu a cikhati leci a to fuvisa “mifumo yontlhe, ni wuhosi gontlhe ni ntamu”. Lezvo zvi patsa ku fuvisa kufa, “a nala wo gumesa”. Jesu ni lava a to fuma navo va ta gumesa va ti nyikela, vona ni zvilo zvontlhe, va fumelwa hi Jehovha. (1 Kor. 15:24-28) Leco ci tava cikhati ca ku tsakisa nguvhu! w20.12 8 ¶2

A maKristu yo tsumbeka lawa ma nga rindzeliko kuya hanya le tilweni na Kristu wonawu ma rindzela ku loku mafa ma vhuxiwa. A Bhibhiliya gi wula lezvaku mupostoli Pawule ni van’wani va yako tilweni hi vona vo “ranga ku vhuxiwa hi ka vafileko.” (Filp. 3:11) Lezvo zvi komba ku ku ni ntlawa wun’wani wu to vhuxiwa. Lezvo zvi yelana ni lezvi Joba a nga wula ku zvi wa ta mu humelela hi ndzhako ka cikhati. (Joba 14:15) “Lava va lumbako Kristu”, va tava naye le tilweni a cikhati leci a to lovisa mifumo, ni tihosi, ni vafumeli vontlhe. Hambu “kufa”, “a nala wo gumesa”, yenawu i ta lovisiwa. Hi lisine, vontlhe va to vhuxiwa vaya tilweni va nga ta hafa. (1 Kor. 15:23-26) Lava va rindzelako ku hanya laha misaveni va nga rindzela ku wona lezvi zvi nga wuliwa hi Pawule, ka mutsalo wa nyamutlha. Ha zvi tiva khwatsi ku lava vo kala ku lulama a va nge ngheni tilweni. Makunu zva dlunyateka ku Mitiro 24:15 i wulawula hi ku a vanhu va vhuxiwa va hanya laha misaveni cikhatini ci tako. w20.12 6-7 ¶¶18-19

Kuzvilava wa ti wutisa ku: ‘Ndzi nga tiyisekisa kuyini lezvaku hakunene Jehovha i ndzi tsetselele?’ Loku hi ti maha a ciwutiso leci, zvi komba ku Jehovha a nga hi tsetselela. Ka malembe yo tala ma hundzileko, A Murindzeli i wulile lezvi: “Hi nga pola lezvaku ha phazama hi tlhela hiwa makhati yo tala ka nchumu wo biha lowu wu zimileko mitsu ka mahanyela ya hina ya kale a ku hundza lezvi hi nga zvi alakanya. . . . U nga pimisi ku u mahile cigoho ci nga kotekiko ku tsetselelwa. Lezvo hi lezvi Sathani a lavako ku u zvi alakanya. Lezvi u karatekako u tlhela u swireka hi lezvi u zvi mahileko, cikombiso ca lezvaku Jehovha a nga ku tsetselela. U nga tshuki u karala ku ti koramisa u tlhelela ka Nungungulu, u kombela lezvaku a ku tsetselela, a ku basisisa a tlhela a ku vhuna.” Na a nga seva muKristu, mupostoli Pawule i mahile zviwonho zvo tala zva hombe. I wa zvi alakanya lezvi a nga mahile. (1 Tim. 1:12-15) Kanilezvi, i wa wona hakhelo ya kutlhatlhisa kota cinyikiwo ci nyikilweko yena. Hikwalaho Pawule i wa nga tizwi nandzu wo hundza mpimo, kanilezvi i wa veka kupima ka ku mahela Jehovha zvontlhe zvi nga hi ntan’wini wakwe. w20.11 27 ¶14; 29 ¶17

Sathani i tirisa zvilo zvo tala kasi ku hi ringa. Hi maha yini loku a hi ringa? Zva olova a ku alakanya lezvaku a zvilo lezvo a zvi bihangi nguvhu. Hi cikombiso, hi nga ha alakanya lezvi: ‘A ndzi nge susiwi bandleni hi kota ya ku maha lezvi, hikwalaho a zvi bihangi nguvhu.’ A maalakanyo yo kota lawa ma bihile nguvhu. Zvi ngava zvi nene a ku ti maha zviwutiso zvo kota lezvi u tlhela u ehleketa hi zvona: ‘Ku ngava lezvaku Sathani i tirisa lezvi kasi ku zama ku avanyisa a mbilu ya mina? Loku ndzi vhumela a kunavela loku ko biha, xana ndzi wa nga ta chakisa a vito ga Jehovha? A ku maha lezvi, zvi ta ndzi tshineta ka Jehovha kutani zvi ta ndzi tsawukanisa naye?’ Khongela u kombela wutlhari kasi u hlamula khwatsi a zviwutiso lezvi, na u nga ti kalaveli. A ku maha lezvo zvi nga ku vhikela hi lisine. Zvi nga ku vhuna a ku ala zviringo hi kutiya, a ku khwatsi hi lezvi Jesu a nga maha a cikhati a nga ku: “Suka Sathani!” (Mat. 4:10) Alakanya a mhaka leyi: A mbilu yi avanyekileko a yi vhuni nchumu. w20.06 12-13 ¶¶16-17

Hi ingisa milayo ya Jehovha hi kutikoramisa hakuva ha zvi tiva lezvaku contlhe cikhati Jehovha wa zvi tiva lezvi zvi nga zvi nene nguvhu ka hina. (Efe. 4:22-24) A kutikoramisa ku hi kuca ku rangisa a kurandza ka Jehovha a ku hundza loku ka hina hi tlhela hi wona van’wani na va hi va lisima ku hundza hina. Loku hi maha lezvo, hi zwanana khwatsi na Jehovha ni vamakabye va hina. (Filp. 2:3) Loku hi nga ti woneli, hi nga thapelwa hi mahanyela ya vanhu va tiko legi ga Sathani va matshandza ni ku ti kokela gabye. Zvi wonekisa ku khwatsi lezvo zvi wa hi cikarato ka maKristu yo kari yo sangula, laha ka kuza Pawule a tsalela va le Roma aku: “Ndza laya a mun’we ni mun’wani wa n’wina lezvaku a nga ti alakanyeli ku hundza mpimo, kanilezvi ava ni maalakanyo ya kutikoramisa.” Pawule i wa zvi tiva lezvaku hi fanele ku alakanyela zvo kari hi hina venyi. Hambulezvo, a kutikoramisa ku hi vhuna kuva ni mawonela yo ringanisela hi hina wutsumbu hi tlhela hi nga ti alakanyeli ku hundza mpimo. w20.07 2 ¶¶1-2

Masikwini ya Hosi Asa, ku chikele cikhati leci a nguva ya ku rula yi nga mbhela. Va no telwa hi masochwa ya talela ga cima ya ntamu wa hombe, ma ngata hi le Etiyopia. A masochwa lawo ma wa ringana 1 000 000. Zera, a murangeli wa kona, i wa ti byela lezvaku yena ni masochwa yakwe va ta hlula tiko ga Judha. Kanilezvi, Asa i wa nga zvi wonisi ku a kuva ni masochwa yo tala zvi wula ku hlula; i wa tsumba Jehovha, a Nungungulu wakwe. I no khongela aku: ‘Hi vhune wena Jehovha Nungungulu wa hina, hakuva hina hi tsumba wena; hi hlomile yimpi leyi vitweni ga wena a ku talwa ni cidlemo leci.’ (2 Kro. 14:11) Hambu lezvi a masochwa ya Asa ma nga hi kwalomo ka khihlanya ga lawa ya Etiyopia, Asa a nga chavangi, hakuva i wa tsumba ku Jehovha i na ni ntamu niku i ta zvi kota ku vhuna vanhu vakwe. Jehovha a nga mu dhanisangi Asa. A masochwa ya Etiyopia hi wona ma nga hluliwa ma ku koyo tingana. (2 Kro. 14:8-13) A hi zvi tivi khwatsi lezvi zvi to humelela a mun’we ni mun’wani wa hina cikhatini ci tako. Kanilezvi, a kurula loku a malandza ya Jehovha ma ti buzako hi kona zvezvi ku nga ta pindzuka. Alakanya lezvaku Jesu i prhofetile ku masikwini yo gumesa a vapizani vakwe va “ta vengiwa hi matiko wontlhe”. — Mat. 24:9. w20.09 17-18 ¶¶14-16

A nga kona a zvi lavako ku rukatelwa. Hambulezvo, loku a valala va hina va hi rukatela hi tlhela hi veka kupima ka lezvi va wulako, hi nga tshuka hi rereka. (Mav. 24:10) Makunu hi fanele ku zvi wonisa kuyini a zviruko lezvo? A kufana na Pawule, hi nga ‘xalala loku hi rukatelwa’. Hikuyini? Hi ku loku a vanhu va hi rukatela kutani va hi venga zvi komba lezvaku hi vapizani va Jesu. (1 Ped. 4:14) Jesu i wulile lezvaku a valandzeli vakwe va ta xanisiwa. (Joh. 15:18-20) Lezvo zvi humelele ka maKristu ya zana ga malembe go sangula. Masikwini lawo, lava va nga kucetelwa hi mikhuwo ya ciGreki va wa wona maKristu kota vanhu vo kala wutlhari ni ntamu. Cikari ka vaJudha, a maKristu ma wa woniwa kota vanhu vo kala va nga ‘gondzangi ni va nyalidede’, a ku fana ni lezvi mupostoli Pedro na Johani va nga wonisiwa zvona. (Miti. 4:13) A maKristu ma wa ku khwatsi a ma na ntamu hakuva ma wa nga ti ngheniseli ka politika kutani wusochweni niku ma wa nga woniwi kota vanhu. Xana a maKristu lawo yo sangula ma tsikile a mawonela ya hava ya valala vabye ma va tsikisa ku maha ntiro wabye? Ahihi. w20.07 15 ¶¶3-4

Mupostoli Johani i wa va randza nguvhu vamakabye vakwe niku i wa lava lezvaku vava ni kukholwa ko tiya, niku a lirandzo lakwe li wonekile khwatsi ka wusungukati legi a nga va nyika ka mapapilo manharu lawa a ma tsalileko! (1 Joh. 2:27) Hi nga gi tekela hlokweni a wusungukati legi a hi nyikileko. A hi ti yimiseleni ku simama hi famba lisineni, hi ingisa Jehovha ka zvontlhe hi mahako. Gondza a Mhaka yakwe, u tlhela u yi tsumba. Wumba kukholwa ko tiya ka Jesu. Ala tifilozofiya ta vanhu ni tigondzo ta vahluwuki. Ala kucetelo wa ku hanya wutomi gimbiri. Ingisa milayo yo tlakuka ya Jehovha ya mahanyela. Simama ku vhuna vamakabye va wena lezvaku va tiya hi ku rivalela lava va ku khunguvanyisileko ni ku va vhuna loku zvi laveka. Hikwalaho, kani ku ti karata muni loku hi ku mahako, hi ta simama hi famba lisineni. w20.07 24-25 ¶¶15-17

Wontlhe a malandza yo tsumbeka ya Jehovha i ma nyikile ntiro lomu bandleni. Hambu lezvi hi nga ni mitiro yo hambana, hontlheni hi va lisima ka Jehovha niku a mun’we ni mun’wani wa hina wa laveka. Mupostoli Pawule i khanyisile lezvaku a nga kona ka hina a faneleko ku byela makabye aku: “Wena a ndzi ku lavi.” (1 Kor. 12:21) Loku hi lava ku laha bandleni kuva ni kurula, hi fanele ku mu nyika lisima a mun’we ni mun’wani wa hina hi tlhela hi tira zvin’we. (Efe. 4:16) Loku hi tira hi ku zwanana, hontlheni hi ta tizwa na hi randziwa niku a bandla gi ta tiya. A madhota wontlhe lomu bandleni ma yimisilwe hi moya wo basa wa Jehovha. Hambulezvo, wontlhe ma na ni zvinyikiwo zvo hambana. (1 Kor. 12:17) A madhota man’wani ma ha hi ku yimisiwa, niku a ma na wutlhari a ku fana ni man’wani lomu bandleni. A man’wani a ma zvi koti ku maha zvotala hakuva ma kulile hi tanga niku ma na ni zvikarato zva lihanyo. Hi cigelo leco, a ku na dhota gi nga cuwukako gin’wani giku: “A ndzi ku lavi.” Kanilezvi, a madhota wontlhe ma fanele ku landzela wusungukati ga Pawule gi nga ka Va Le Roma 12:10. w20.08 26 ¶¶1-2; 27 ¶4

Jehovha i hi rangela ndleleni yi yako wutomini hi ku tirisa cipandze ca laha misaveni ca hlengeletano yakwe. Hina ha tekela ku vhumela ni ku tirisa a mazwisisela ya maswa xungetano hi lezvi a Bhibhiliya gi zvi gondzisako ni loku hi amukela zvileletelo zvi yelanako ni mahanyela ya hina. Kanilezvi zvini hi mahako loku a hlengeletano ya Jehovha yi cica zvilo zvi khumbako zvin’wani zvipandze zva wutomi ga hina, zvo kota ku xavisa a Salawu leyi hi wonako ka yona a mitlhangano ke? Hi ta simama ku tsaka loku hi alakanya lezvaku hi tirela Jehovha niku yena hi yena a rangelako a hlengeletano yakwe. (Kol. 3:23, 24) Hosi Dhavhidha i hi vekele cikombiso ca ci nene a cikhati leci a nga maha minyikelo kasi ku aka tempeli. I te: ‘Ndzi maniwo, ni vanhu va mina zvini, ko kala hi zvi kota ku nyikela a zvilo lezvi ke? Hakuva zvontlhe zvita hi ka wena; lezvi hi ku nyikileko hi zvi kumile canjeni ga wena’. (1 Kro. 29:14) Loku hi maha minyikelo, hinawu hi tlhelisa ka Jehovha lezvi yena a hi nyikileko. Hambulezvo, Jehovha wa tsaka hi cikhati, ntamu ni titshomba hi nyikelako kasi ku vhunetela a ntiro lowu yena a lavako ku wu mahiwa. — 2 Kor. 9:7. w20.11 22-23 ¶¶14-16

Kota Vakustumunyu va Jehovha, kasi hi tiva ku zva hi fambela khwatsi, a hi cuwuki ntsengo wa lava hi va vhunileko ku nghena hlengeletanweni ya Nungungulu. (Luka 8:11-15) Leci ci lavekako ku hi timisela ntirweni wa kuchumayela mahungu ya ma nene ni ku gondzisa van’wani. Loku hi maha lezvo, a ka Jehovha zva hi fambela khwatsi. Hikuyini? Hakuva ha mu ingisa yena ni N’wana wakwe. (Mar. 13:10; Miti. 5:28, 29) Hi byeliwa lezvi: ‘A magumo ya tiko legi ma kwalaha nyongeni!’ Lezvo zvonawu zvi hi kuca ku hi chumayela zvezvi, hi nga mahi mihoni. Ku no sala cikhati ca ci tsininani kasi hi maha ntiro lowu wa ku ponisa vanhu. U nga hlweli ku sangula a ntiro lowu wa lisima na uku ca hata cikhati ca ci nene. Zvezvi, maha zvontlhe u zvi kotako kasi u zvi lava nguvhu a ku chumayela, u engetela wutivi ga wena ga Bhibhiliya, u tiya hlanha, ni ku ti tsitsirita. Ti patse ni lava va 8 000 000 ni ku hundza va chumayelako mahungu ya ma nene. Loku u maha lezvo, Jehovha i ta ku tsakela nguvhu. (Neh. 8:10; Luka 5:10) Ti yimisele ku chumayela hi laha u zvi kotako hi kona kala Jehovha aku: ‘Xega, a ntiro wu mbhelile.’ w20.09 7 ¶¶18-20

A hi faneli ku tsika a ku navela titshomba zvi hi colopetela; hakuva a “kukhohlisa ka titshomba” zvi nga hi tlimba hi nga ha mu randzi Jehovha, hi nga ha yi nyiki lisima a Mhaka ya Nungungulu, ne hi nga ha chumayeli. (Mat. 13:22) Kasi hi vhikela lezvi Jehovha a hi nyikileko, hi fanele ku tekela ku maha cokari loku hi wona mhango. Hi nga ranga hi vhuxeta lezvi hi to maha loku lomu ka Internet, ka filmi, kutani televhizawu hi citshuketi ku humelela zvilo zvo biha, tiyimpi ni zvibhakela, kutani mahungu ya vahluwuki. Loku hi tshama na hi ci tiva leci hi to maha loku ku humelela zvilo zvi nga wa ta wonha wumoya ga hina, zvi nga hi olovela a ku tekela ku ti vhikela, hi simama hi basile mahlweni ka Jehovha. (Lis. 101:3; 1 Tim. 4:12) Hi fanele ku vhikela zvilo zva lisima lezvi Jehovha a hi nyikileko — a lisine la Bhibhiliya ni thomo ga ku li gondzisa van’wani. Loku hi maha lezvo, hi tava ni livhalo li basileko, hi ta tiva leci hi hanyelako cona, ni litsako la ku vhuna van’wani lezvaku va tiva Jehovha. w20.09 30 ¶¶16-19

U bhabhatisilwe? Loku u bhabhatisilwe u kombisile kubaseni lezvaku wa kholwa ka Jehovha niku u lava ku mu tirela na u hi ni hlengeletano yakwe. Lezvi Jehovha a rangelisako zvona a hlengeletano yakwe nyamutlha zvi kombisa matshamela yakwe, lezvi a zvi lavako ku maha, ni milayo yakwe. Wona matshamela manharu ya Jehovha ma wonekako ka hlengeletano yakwe. Go sangula: “Nungungulu a nga na cihlawulela.” (Miti. 10:34) A lirandzo hi lona li nga kuca Jehovha lezvaku a nyikela N’wana wakwe kota “hakhelo ya kutlhatlhisa . . . vanhu vontlhe”. (1 Tim. 2:6; Joh. 3:16) Jehovha i tirisa vanhu vakwe kasi a mahungu ya ma nene ma chumayelwa ka vanhu vontlhe va lavako ku mazwa. Lezvo zvi vhuna vontlhe va zvi lavako ku vhuneka hi hakhelo ya kutlhatlhisa. Ga wumbiri: Jehovha i maha zvilo hi kurula ni fanelo. (1 Kor. 14:33, 40) Makunu, lava va mu khozelako a va na ku ti phendla; va fanele ku mu tirela hi fanelo ni nayo ni kurula. Ga wunharu: Jehovha Mugondzisi wa Hombe ka vontlhe. (Isa. 30:21, NM) Makunu, a hlengeletano yakwe yi ti karatela ku gondzisa a Mhaka yakwe: Yi gondzisa vanhu va Jehovha lomu bandleni gakwe yi tlhela yi gondzisa vanhu laha va yileko hi ku chumayela. w20.10 20 ¶¶1-3