Março

Ka mufananiso wu nga ka Matewu 25:31-36, a “tiyivhu” ti yimela valulamileko cikhatini ca magumo lava va nga ni kutsumba ka ku hanya laha misaveni — ku nga lava va tiyivhu tin’wani. Va seketela hi kutsumbeka a vamakabye va Kristu va totilweko hi moya nguvhunguvhu hi ku va vhuna ka ntiro wa ku chumayela ni ku maha vapizani misaveni yontlhe. (Mat. 24:14; 28:19, 20) Lembe ni lembe, na ku kiyela mavhiki ma tsongwani kasi ku chikela Cialakanyiso, lava va tiyivhu tin’wani va komba ku va seketela vamakabye va Kristu hi ku tira nguvhu ka tsima ga ku ramba lava va zvi tsakelako lezvaku vata Cialakanyisweni. Va vhunetela ku maha malulamiselo wontlhe kambe kasi a Cialakanyiso ci mahiwa ka mabandla wontlhe misaveni yontlhe. Lava va tiyivhu tin’wani va tsaka hi ku vhuna vamakabye va Kristu hi tindlela leto. Va zvi tiva ku lezvi va mahelako vamakabye va Jesu va totilweko, Jesu i zvi wonisa ku khwatsi va mahela yena. — Mat. 25:37-40. w22.01 22 ¶¶11-12

Loku hi pimanyisa Jesu ka lezvi a nga hanyisa zvona ni van’wani hi tlhela hi pimanyisa matshamela yakwe, ho pimanyisa Jehovha kambe. (Mar. 1:40, 41; 5:25-34; Joh. 11:33-35) Laha hi yako hi mu pimanyisa khwatsi Jehovha, a wunghana nga hina na yena giya gi tiya. A ku landzela khwatsi a nkondzo wa Jesu zvi hi vhuna ku hi nga pengisiwi hi tiko legi go biha. Ka wusiku gakwe go gumesa laha misaveni, Jesu i zvi kotile ku wula lezvi: “Mina ndzi hlulile tiko.” (Joh. 16:33) I wa wula lezvaku a nga vhumelangi kuva ni mawonela, mixuvo, ni ku maha lezvi a tiko gi zvi mahako. A nga zangi a vhumela ku pengisiwa, a tsika lezvi a nga tela zvona laha misaveni — ku nga ku basisa vito ga Jehovha. Hina ke? A lisine hi ku ka tiko legi, ku ni zvilo zvo tala nguvhu zvi nga hi colopetelako. Kanilezvi, loku hi fana na Jesu hi veka kupima ntirweni wa Jehovha, hinawu hi ta “hlula tiko”. — 1 Joh. 5:5. w21.04 3-4 ¶¶7-8

Mupostoli Pawule i wa zvi tiva lezvi Jesu a nga tsumbisa zvaku “ni wihi loyi a kholwako kakwe . . . [i ta] kuma wutomi ga pindzukelwa”. (Joh. 3:16; Rom. 6:23) Pawule i wa hi mun’we wa lava va kholwako ka hakhelo ya kutlhatlhisa. I wa kholwa hi mbilu yontlhe lezvaku Jehovha i longile ku tsetselela hambu lava va nga wonha zva hombe nguvhu loku va ti sola. (Lis. 86:5) Pawule kambe i wa kholwa lezvaku Nungungulu wa mu randza nguvhu hakuva i wa zvi tiva ku i rumele N’wana wakwe Jesu a ta fela yena. Hi nga wona magezu yo tiyisa ma nga magumo ka Va Le Galatiya 2:20. Pawule i te: A ‘N’wana wa Nungungulu, . . . [i] ndzi randzile aza a ti nyikela hi kota ya mina.’ Pawule a nga ti byelangi ku i bihile laha ka kuza Nungungulu a nga mu randzi, kuzvilava a ti byela lezvi: ‘Ndza zvi tiva ku Jehovha wa va randza vamakabye va mina. Kanilezvi mina a nge ndzi randzi.’ I alakanyisile vamakabye va le Roma, aku: “Na ha hi vawonhi, Kristu i no hi fela.” (Rom. 5:8) A ku na leci ci nga vhalelako ku Nungungulu a hi randza! Pawule i wa kholwa ku a lirandzo la Nungungulu hi hina la hombe nguvhu. I wa li tiva a lihlazva-mbilu la hombe leli Jehovha a nga kombisa ka vaIzrayeli. w21.04 22 ¶¶8-10

A cikhati u fambisako cigondzo ca Bhibhiliya, vhuna cigondzani ca wena a ku ci randza Jehovha. U nga zvi mahisa kuyini? Hlota tindlela ta ku mu gondzisa a tiva matshamela ya Jehovha. Vhuna cigondzani ca wena aku wona Jehovha kota Nungungulu wo tsaka loyi a vhunako lava va mu randzako. (1 Tim. 1:11; Mah. 11:6) Mu vhune a ku wona lezvaku i ta vhuneka loku a hanya hi lezvi a gondzako, niku a kuva a vhuneka zvi komba ku Jehovha wa mu randza. (Isa. 48:17, 18) Laha a yako a mu randza nguvhu Jehovha, i ta zvi lava nguvhu a ku cica lezvi zvi lavekako wutomini ga yena. Kasi a cigondzani ci bhabhatiswa, zvi ta lava ku ci ti tsona zvokari. A zvigondzani zvin’wani zvi ta lava ku zvi ti tsona titshomba to kari. A votala zvi ta lava ku va hambana ni vanghana va nga mu randziko Jehovha. A van’wani va nga tsikiwa hi maxaka ma va nyenyako a Vakustumunyu va Jehovha. Jesu i tsumbisile lezvaku lava va mu landzelako va nga ta ti laya. Jehovha i ta va katekisa nguvhu hi ku va nyika ngango wa lirandzo — ku nga vanhu vakwe. — Mar. 10:29, 30. w21.06 4 ¶8; 5 ¶9

Mupostoli Pawule i fananisile a ntiro wa ku maha vapizani ni ntiro wa ku rima, a komba lezvaku a hi faneli ku byala timbewu basi. I alakanyisile va le Korinte aku: “Mina ndzi no byala, Apolosi a chetela mati. . . . N’wina mu simu ga Nungungulu, mu yindlu ya Nungungulu.” (1 Kor. 3:6-9) Hina kota vatiri lomu ka “simu ga Nungungulu”, hi byala mbewu a cikhati hi chumayelako, hi guma hi regara a cikhati hi va gondzisako. Hambulezvo, ha zvi tiva ku loyi a kulisako mbewu leyo hi Nungungulu. Hakunene, hi ni thomo ga hombe ga ku chumayela ni ku va gondzisa lisine van’wani! A ntiro lowu wu hi nyika litsako la lisine. Mupostoli Pawule, loyi a vhunileko votala le Tesalonika lezvaku vava vapizani, i zvi wulisile lezvi lezvi a nga ti zwisa zvona: “A cikhati leci Hosi ya hina Jesu a tova kona cikari ka hina, himani a tova kutsumba ka hina, ni litsako la hina, ni cidlodlo ca hina mahlweni kakwe? A hi n’wina ke? Kunene hi n’wina mu nga wudzundzo ga hina ni litsako la hina.” — 1 Tes. 2:19, 20; Miti. 17:1-4. w21.07 3 ¶5; 7 ¶17

Jehovha hi yena a nga koka mun’we ni mun’wani wa hina a nghena hlengeletanweni yakwe. (Joh. 6:44) Kasi a koka wena, wa zvi tiva ku i tirile zvo kota kwihi? Laha a nga kari a hlola timbilu ta vanhu va talela ga cima va nga laha misaveni, i no ya wona nchumu wa lisima nguvhu ka wena — a mbilu ya yi nene, leyi yi nga wa ta mu randza. (1 Kro. 28:9) Jehovha wa ku tiva khwatsi, a ku zwisisa, a tlhela a ku randza. A ku tiva lezvo a zvi ku tiyisi ke? Jehovha wa khatala nguvhu hi wena ni vamakabye vontlhe. Kasi ku hi vhuna ku zwisisa a mhaka leyi, Jesu i fananisile Jehovha ni murisi; aku laha ka 100 wa tiyivhu, loku ku lahleka yin’we basi a murisi i “siya leti ta 99 zvitsungeni a famba a lavetela leyi yi nga lahleka”. Loku a yi kuma, a nga yi zangareli hi lezvi yi nga lahlekile. Kanilezvi o tsaka. Hi gondza yini? A yivhu yin’we ni yin’wani, ya lisima ka Jehovha. Jesu i te: “Papayi wa mina a nga le tilweni, a nga zvi lavi lezvaku ku lova ni mun’we wa lava vatsongwani.” — Mat. 18:12-14. w21.06 20 ¶¶1-2

Loku hi ehleketa hi lirandzo la hombe la Nungungulu zvi hi vhuna ku hi mu randza nguvhu Jehovha zvi tlhela zvi tiyisa wunghana ga hina naye. (Rom. 8:38, 39) Ahandle ka lezvo, hi kuceka ku pimanyisa cikombiso ca Jesu. (1 Ped. 2:21) Ka masiku ya ku na ci tshinela a Cialakanyiso, hi veka kupima ka matimu ya Bhibhiliya ma wulawulako hi vhiki go gumesa ga Jesu laha misaveni, kufa kakwe, ni kuvhuka kakwe hi ka vafileko. Ka wusiku ga Cialakanyiso, a kanelo yi hi alakanyisa a lirandzo la Jesu hi hina. (Efe. 5:2; 1 Joh. 3:16) Laha hi lerako xungetano hi cikombiso ca Jesu ca lirandzo hi tlhela hi ehleketa hi cona, zvi hi kuca ku hi “fambisa zvalezvi Jesu a nga fambisa zvona.” (1 Joh. 2:6) A cin’wani kambe, zvi engetela kutiyimisela ka hina ka ku simama lirandzweni la Nungungulu. (Jud. 20, 21) Hi simama lirandzweni la Nungungulu hi ku maha zvontlhe hi zvi kotako kasi ku mu ingisa, hi basisa vito gakwe, ni ku tsakisa mbilu yakwe. (Mav. 27:11; Mat. 6:9; 1 Joh. 5:3) A ku wona Cialakanyiso zvi engetela kutiyimisela ka hina ka ku siku ni siku hi hanya hi ndlela yi mu byelako lezvi Jehovha: ‘Ndzi lava ku simama lirandzweni la wena kala kupindzuka!’ w22.01 23 ¶17; 25 ¶¶18-19

Jehovha i hi vangile hi ndlela ya ku zvi koteka a ku hi ti hlawulela lezvi hi lavako ku maha. Wutomini ga hina, hi nga hlawula lezvi hi zvi lavako ku maha. Nungungulu wa hina wa lirandzo wa tsaka loku hi hlawula ku mu tirela. (Lis. 84:11; Mav. 27:11) Hi nga tirisa kutlhatlheka ka hina kasi ku maha zviboho zvin’wani zva zvi nene kambe. Hi nga pimanyisa Jesu hi ku rangisa lezvi zvi vhunako van’wani. Ka khati go kari Jesu ni vapostoli vakwe va nga karele nguvhu, va noya ka wutshamu go rula na va lava ku ya humula. Kanilezvi, a zvi kotekangi a ku va humula. Ku nota vanhu vo tala laha va nga hi kona, va nga zvi lava nguvhu a ku Jesu a va gondzisa. Jesu a nga swirekangi. Kanilezvi, i no va zwela wusiwana. Makunu, zvini a nga maha? A Bhibhiliya gi “i no sangula ku va gondzisa zvilo zvo tala.” (Mar. 6:30-34) Loku hi pimanyisa Jesu hi ku tirisa cikhati ni ntamu wa hina kasi ku vhuna van’wani, hi mu nyika wudzundzo Papayi wa hina wa le tilweni. — Mat. 5:14-16. w21.08 3 ¶¶7-8

A kuhambana ka zvivangwa zvo hlamalisa zva Jehovha, a ku patsa ni vanhu, zvi komba ku wa tsaka hi ku wona zvilo zvo hambanahambana. Hina vanhu a ku na loyi a fanako ni mun’wani. Hikwalaho, Jehovha a nga tshuki a ku fananisa ni van’wani. Wa zvi kota ku hlola mbilu ya wena, a wona lezvi hakunene u nga zvona. (1 Sam. 16:7) Wa zvi tiva kambe lezvi u zvi kotako ku maha khwatsi, lezvi u nga zvi kotiko khwatsi, ni lezvi u nga wundliswa zvona. Hi cigelo leco, a nga tshuki a lava ku u maha zvilo zvi nga hiko ntan’wini wa wena. Zvi lava ku hi pimanyisa Jehovha hi ku ti wonisa lezvi a hi wonisako zvona. Lezvo zvi ta maha ku hi nga ti “alakanyeli ku hundza mpimo” — hi nga ti woni na hi hi va lisima a ku hundza van’wani ne hi nga ti woni na hi nga vhuni nchumu. (Rom. 12:3) A mhaka yo tiya hi ku loku hi wona cikombiso ci nene ca makabye wo tsumbeka, loyi zvi mu fambelako khwatsi ntirweni wo chumayela, hi nga vhuneka. (Mah. 13:7) A ka yena, hi nga gondza ndlela ya ku hinawu hi humelela kuchumayeleni. (Filp. 3:17) Hambulezvo, a ku pimanyisa a cikombiso ca mun’wani ni ku ti fananisa naye kasi ku tiva ku u wa lisima ke, zvilo zvo hambana nguvhu. w21.07 20 ¶¶1-2

U nga tiyisa kukholwa u nga nako ka lezvaku a zvilo zvi no vangiwa hi ku hlola zvihari, tisinya, ni tinyeleti. (Lis. 19:1) Laha u yako u zvi hlola khwatsi a zvilo lezvo, u taya u tiyiseka lezvaku Jehovha hi yena a nga zvi vanga. A cikhati u hlolako zvivangwa, zama ku wona lezvi u nga gondzako ka zvona xungetano hi Muvangi wa hina. (Rom. 1:20) Hi cikombiso, kuzvilava wa zvi tiva ku a gambo gi humesa a kuhisa ni kuwonekela ku lavekako kasi hi hanya laha misaveni. Kanilezvi, a kuhisa ko kari ku humesiwako hi gambo ga daya. Zvi lava ku hi vhikelwa kasi a kuhisa loko ku nga chikeli laha misaveni. A lisine hi ku ha vhikelwa futsi! Hi ndlela muni? A misava yi na ni citlhangu ca yona ci nga wonekiko ci hlutako kuhisa loku ka mhango ku nga chikeli laha misaveni. Loku a kuhisa loko ka mhango ku engetela, a moya lowu wu hi vhikelako — a citlhangu ci vhikelako misava — wonawu wo engetela. Makunu, lezvo a zvi ku kombi zvi tlhela zvi ku kholwisa ku a zvilo lezvo a zvi no halahala zviva kona, zvi no vangiwa hi Wokari a nga ni wutlhari ni lirandzo ke? w21.08 17 ¶¶9-10

Loku a munhu a bhabhatisilwe, hi fanele ku simama hi mu randza hi tlhela hi mu kombisa cichavo. (1 Joh. 4:20) Hi zvi mahisa kuyini? A yin’we ya tindlela ku nga mu kanakaneli. Hi cikombiso, loku a maha nchumu wo kari hi nga wu zwisisi, hi nga ta tsutsumela ku zvi wonisa ku o ti kokela ga yena. Kanilezvi, hi ta mu nyika wudzundzo a makabye wa hina, hi ku mu wona a hi wa chukwana ku hundza hina. (Rom. 12:10; Filp. 2:3) Hi lisine, hi fanele ku kombisa tipswalo ni wunene ka vanhu vontlhe. Loku hi xuva kuva zviro zva ngango wa Jehovha, hi mu vitana ku i Papayi wa hina kala kupindzuka, hi fanele ku hanya hi lezvi a hi gondzisako lomu ka Mhaka yakwe. Hi cikombiso, Jesu i gondzisile lezvaku hi fanele ku kombisa tipswalo ni wunene ka vanhu vontlhe, hambu ka valala va hina. (Luka 6:32-36) Lezvo zvi nga tshuka zvi hi karatela. Loku zvi hi karatela, hi fanele ku gondza ku pimisa ni ku maha zvilo a ku fana na Jesu. Loku hi maha zvontlhe hi zvi kotako kasi ku ingisa Jehovha ni ku pimanyisa Jesu, hi komba Jehovha, a Papayi wa hina wa le tilweni, lezvaku hi lava kuva ngangweni wakwe kala kupindzuka. w21.08 6 ¶¶14-15

Gondza ku tsumba Jehovha. Jehovha i tsumbisa ku hi chululela makatekwa yo tala nguvhu loku hi mu tsumba hi tlhela hi maha zvontlhe hi zvi kotako ntirweni wakwe. A Bhibhiliya gi tele hi matimu ya vanhu va ti tsitsiritileko ntirweni wa Jehovha. A kutala kabye zvi lavile ku va ranga hi ku maha cokari hi kona Jehovha a nga va katekisa. Hi cikombiso, Jehovha i katekisile Abrahama andzhako ka loku a sukile kaya kakwe — “hambu lezvi a nga kala a nga ku tivi lomu a ngaya kona”. (Mah. 11:8) Jakobe i katekisilwe andzhako ka loku a lwile ku ku phum ni ngilozi. (Gen. 32:24-30) Laha a vaIzrayeli va nga lava ku nghena Tikweni ga Citsumbiso, ntsena andzhako ka loku a vapristi va sangulile ku nghena lomu Congweni wa Jordhani hi kona zvi nga koteka ku a vanhu va tsemakanya. (Jox. 3:14-16) U nga gondza ka cikombiso ca malandza ya Jehovha ya cikhatini ca hina kambe lawa ma nga tsumba Jehovha ma andzisa ntiro wa wona. w21.08 29-30 ¶¶12-14

N’wina vamakabye mu kulileko hi tanga mu yile hi ku zvi hanya lezvi a zvilo zvi nga mahisiwa zvona kale. Hambulezvo, ma zvi tiva khwatsi ku zvi nene a ku cica loku a zviyimo zvi cica. N’wina vamakabye mu kulileko hi tanga mu nga bhabhatiswa zvezvi mu nga vhuna van’wani hi tindlela to tala. A vaswa va ta tsaka nguvhu hi kuzwa matshango ya n’wina ni lezvi mu zvi gondzileko. Loku mu ‘randza ku va nyika’ wutlhari ga n’wina a van’wani, Jehovha i ta mu katekisa nguvhu. (Luka 6:38) Laha n’wina vamakabye mu kulileko hi tanga mu chatako wunghana ni vaswa, mu ta vhunana. (Rom. 1:12) Mun’we ni mun’we i ni nchumu wa ku loyi mun’wani a nga nawo. A vamakabye va kulileko hi tanga va ni wutlhari va gi kumileko hi kufamba ka malembe. A vaswa va na ni ntamu. Loku lava va kulileko hi tanga va tira zvin’we ni vaswa kota vanghana, va dzundza Jehovha, a Papayi wa hina wa lirandzo, va tlhela va gi vhuna nguvhu a bandla. w21.09 8 ¶3; 13 ¶¶17-18

Hikuyini a vaJudha votala va nga kala ku mu tsakela Jesu hi lezvi a nga dayisiwa zvona? Hi ku lezvi a nga dayiwa laha mhandzeni, zvi wa ku khwatsi cigevenga ni muwonhi — zvi ku khwatsi a hi yena Mesiya. (Deut. 21:22, 23) Phela Jesu i lumbetilwe, va mu mahela zva ku biha va tlhela va mu daya na a nga hi na nandzu. Hambulezvo, a vaJudha va no ala ku zvi kholwa zvezvo, va nga mu landzeli. Lava va nga xuxa mhaka yakwe ne a va zvi lavangi ku mu lamula khwatsi. A valamuli va Tribhunali ya Hombe ya vaJudha va no tlhangana hi cihatla va lamula Jesu hi ndlela ya hava. (Luka 22:54; Joh. 18:24) Wutshan’wini ga ku lamula Jesu hi ku landza nayo, va ingisela khwatsi lezvi Jesu a nga lumbetiwa, vona valamuli futsi “va no lavetela a wukustumunyu ga mawunwa ga ku kona Jesu kasi va mu daya”. (Mat. 26:59; Mar. 14:55-64) Loku Jesu a vhukile hi ka vafileko, a cilahla ci sala ci hi phanga, a valamuli lavo vo biha va no xava masochwa ya Roma lawa ma nga wonelela cilahla kasi ma hangalasa mawunwa.— Mat. 28:11-15. w21.05 11 ¶¶12-13

Phela loku Jehovha i wa no zvi lava, na a fuvisile tiko legi go biha ni ka cihi cikhati. Hambulezvo, ha vhuneka nguvhu hi kutimisela kakwe. Vontlhe a vana va Adhamu na Evha va pswaliwa na va nga mbhelelangi. Hambulezvo, Jehovha wa va randza a tlhela a va hlayisa, niku i tsumbisile ku lovisa tiko legi go biha. (1 Joh. 4:19) Jehovha kambe i sina a yimisile siku legi a to mbheta wubihi gontlhe legi gi xanisako vanhu vontlhe. Lezvi hi tivako ku Jehovha wa hi randza, a hi chukwana hi ti yimisela ku timisela naye kala laha zvi lavekako hi kona? Jehovha i hi vekela cikombiso ci nene mhakeni ya ku timisela. Jesu i ku pimanyisile khwatsi a kutimisela ka Papayi wakwe. A cikhati a nga hi laha misaveni, i rukatelwe, a mahiwa zvilo zvo dhanisa, a guma a belelwa laha mhandzeni ya hlomulo. (Mah. 12:2, 3) Handle ko kanakana, a cikombiso ca Jehovha ci mu nyikile ntamu wa ku timisela Jesu. Hinawu ci nga hi nyika ntamu wa ku timisela. w21.07 12-13 ¶¶15-17

Siku ni siku Jehovha i kombisa tipswalo ka hina. (Lis. 103:10-14) A vapizani va Jesu va wa maha zvihoxo, hambulezvo i wa kombisa tipswalo a tlhela a va tsetselela. I zile a ti yimisela ni ku nyikela wutomi gakwe kasi hi tsetselelwa zviwonho zva hina. (1 Joh. 2:1, 2) Loku hi ‘tsetselela’ vamakabye va hina zvi hundza, zvi maha ku hi randzana nguvhu. (Efe. 4:32) A lisine hi ku zva tshuka zvi bindza ku tsetselela van’wani. Hikwalaho, zvi lava ku hi kulula hi n’watseka. A makabye wo kari wa cisati i wula lezvaku i vhunilwe nguvhu hi ndzima ya Murindzeli yi nga hi ni hloko ya mhaka “Tsetselelanani”. I wulile lezvi: “A ndzima leyo yi tlhamusele lezvaku a ku tsetselela van’wani a zvi wuli ku wo zvi tsakela a zvilo zva hava lezvi va nga ku mahela kutani ku zvo kala zvi nga ku bayisi lezvi va nga ku wonhela. Kanilezvi, zvi wula ku nga va vekeli civiti hi kota ya zvihoxo lezvi va nga ku mahela, niku lezvo zvi maha ku u tshama u pepile moyeni wa wena.” Loku hi tsetselela vamakabye va hina zvi hundza, hi komba lezvaku ha va randza niku hi pimanyisa Jehovha, a Papayi wa hina. w21.09 23-24 ¶¶15-16

Jesu i wa li randza lisine, a lisine hi Nungungulu ni zvontlhe lezvi a to zvi maha. A mahanyela yakwe ma wa komba ku wa li tiva lisine. I tlhelile a vhuna van’wani lezvaku va li tiva. (Joh. 18:37) A vapizani va Jesu va lisine vonawu va wa li randza nguvhu lisine. (Joh. 4:23) Mupostoli Pedro i zile aku a wukhongeli ga wuKristu i “ndlela ya lisine”. (2 Ped. 2:2) Lezvi a maKristu yo sangula ma nga randza lisine, ma wa nga landzeli mikhuwo ya wukhongeli ni ya vanhu, ni mawonela ya vanhu ma lwisanako ni lisine. (Kol. 2:8) Ni nyamutlha, a maKristu ya lisine ma ti karatela “ku famba lisineni” hi ku zama ku zvontlhe ma zvi kholwako ni mahanyela yabye zvi yelana ni Mhaka ya Jehovha. (3 Joh. 3, 4) A vanhu va Nungungulu nyamutlha a va ti byeli ku va li tiva lisine lontlhe niku va ni wutivi go mbhelela. Zvikhati zvin’wani va phazama ka lezvi va tlhamuselisako zvona Bhibhiliya ni ka lezvi a mabandla ma tirisako zvona. Loku va pola lezvaku lezvi hi yi zwisisako zvona a mhaka yo kari xungetano hi lisine zvi fanele ku chukwatisiwa, vo tekela ku cica futsi. w21.10 22 ¶¶11-12

A lirandzo li nga mbheliko la Jehovha li nga fana ni muro wu hi vhikelako ni ka cihi ci nga wa ta wonha a wunghana ga hina naye. Ahandle ka lezvo, a lirandzo li nga mbheliko la Jehovha li mu kuca ku a maha wunghana na hina. (Jer. 31:3) Dhavhidha, a mutsali wa tisimu, i tirisile mufananiso wun’wani kasi ku komba lezvi Nungungulu a va vhikelisako zvona vanhu vakwe. I tsalile lezvi: ‘Nungungulu i khokhola ga mina, a Nungungulu loyi a ndzi mahelako wuxinji.’ I tlhelile a tsala lezvi xungetano hi Jehovha: ‘Hi yena tipswalo ta mina ni khokhola ga mina, i khokhola ga mina go tlakuka, tlhelo mutlhatlhisi wa mina, citlhangu ca mina, ni wuchavelo ga mina.’ (Lis. 59:17; 144:2) Hikuyini Dhavhidha a nga fananisa lirandzo li nga mbheliko la Jehovha ni wuchavelo ni khokhola? Ni kwihi laha hi nga kona misaveni leyi, Jehovha i ta hi vhikela hi hlayisa wunghana ga hina naye. Leci ci lavekako, ku simama hi mu tirela. w21.11 6 ¶¶14-15

A cikhati leci Jesu ni vapizani vakwe va nga jumiwa hi moya wa hombe lomu bimbini, Jesu i no tirisa ciyimo leco kasi ku va vhuna ku wona ku zvi wa lava ku va tiyisa kukholwa kabye. (Mat. 8:23-26) A cikhati leci a moya wu ngaya wu kula, a ngalava yi sangula ku tala hi mati, Jesu i wa no etlela kuruleni. Laha va nga mu vhuxa va kombela ku a va ponisa, Hosi Jesu i no va kawuka hi khwatsanyana, aku: “Mu chava yini, n’wina va kukholwa kutsongwani?” U lwisana ni cikarato ca hombe zvezvi wutomini ga wena? Kuzvilava u welwe hi khombo ga ntumbuluko kutani u lwisana ni mababyi ya hombe ma ku mbhetako ntamu hambu ku kala u nga ha ci tivi ni co maha. Kuzvilava wa tshuka u karateka hi kota ya zvikarato lezvo. Kanilezvi u nga tsiki ku tsumba Jehovha hi kota ya kukarateka loko. Khongela ka yena u mu vhululela mbilu ya wena yontlhe. Tiyisa kukholwa ka wena hi ku alakanyela makhati lawa Jehovha a nga ku vhuna. (Lis. 77:11) A ca lisima, tiyiseka lezvaku Jehovha a nga ta tshuka a ku fularela — ne nyamutlha ne cikhatini ci tako. w21.11 22 ¶7, ¶10

A vokari kuzvilava va wa ti byela ku loku va nga maha zvontlhe va zvi kotako kasi va nga teki nchumu ca munhu na va nga nyikiwangi, basi, va wo ingisa a nayo lowu. Hambulezvo, zvi wa koteka ku na va yiva hi tindlela tin’wani. Hi cikombiso, loku a muxavisi a tirisa cikalo co kalavela kutani tipimo tin’wani, o yivela makliyenti yakwe. Levi 19:13, i yelanisa ku yiva ni ku nga tsumbeki lomu ka tinegosio, hi ku wula lezvi: ‘U nga [kalaveli] muakelani wa wena.’ Hikwalaho a ku kalavela vanhu lomu ka tinegosio ta hina, zvi yelana ni ku nga tsumbeki ni ku yiva. Laha a nayo wa wu 8 wu nga wula hi kukongoma wuku ‘u nga yivi’, lezvi zvi tsalilweko ka bhuku ga Levi zvi hi vhuna ku zwisisa lezvi va nga gi tirisisako zvona a tshinya gi nga ka nayo lowu — lezvi zvi wulako ku va wa fanele ku tsumbeka ka zvontlhe wutomini gabye. Ha vhuneka nguvhu hi ku ehleketa hi lezvi Jehovha a zvi wonisako zvona a ku nga tsumbeki ni ku yiva. Hi nga ti wutisa lezvi: ‘Hi kuya hi Levi 19:11-13, a ku ci kona zvi lavako ku ndzi chukwatisa wutomini ga mina ke? Zva lava ku ndzi chukwatisa zvo kari ka lezvi ndzi mahisako zvona negosio ya mina?’ w21.12 9-10 ¶¶6-8

A cikhati u khongelako ka Jehovha na u hi wece, alakanyela cihoxo co kari u ci mahileko siku lego, u guma u kombela Jehovha lezvaku a ku tsetselela. U nga rivali ku loku u mahile ciwonho ca hombe zvi ta lava ku u kombela civhuno ka madhota kambe. Va ta demba ndleve va ku ingisela va tlhela va ku nyika wusungukati ga Mhaka ya Nungungulu. Va ta khongela na wena, va kombela Jehovha lezvaku a tirisa hakhelo ya kutlhatlhisa ya Jesu kasi u ‘hanya’ hi tlhelo ga moya. (Jak. 5:14-16) Ahandle ka lezvo, zva vhuna nguvhu a ku ehleketa hi hakhelo ya kutlhatlhisa. Kuzvilava u nga karateka loku u alakanyela lezvi a N’wana wa Nungungulu a nga xanisekisa zvona. Kanilezvi, laha u ehleketako nguvhu hi lezvi Jesu a zvi mahileko, u taya u mu randza nguvhu u tlhela u randza na Jehovha, a Papayi wakwe. Lembe ni lembe, hi engetela a ku yi bonga a hakhelo ya kutlhatlhisa hi kuya Cialakanyisweni ca kufa ka Jesu ni ku hiseka hi ramba van’wani lezvaku vonawu vata. Hi nga wona thomo legi Jehovha a hi nyikileko ga ku vhuna van’wani lezvaku va tiva N’wana wakwe! w21.04 18-19 ¶¶13-16

Hi nga alakanyela lezvi Jesu a nga maha a cikhati leci a citshungu ci nga mu kuma le citsungeni. Jesu i wa mbhetile wusiku gontlhe na a khongela. Zvi wonekisa ku i wa karele nguvhu. Kanilezvi, a cikhati a nga wona vanhu lavo vo tala, i no va zwela nguvhu wusiwana lava vo babya ni zvisiwana. A nga va hanyisangi mababyi basi; i no tlhela a va vekela kanelo yo tiyisa ku hundza tontlhe — a Kanelo ya le Citsungeni. (Luka 6:12-20) Ahandle ka lezvo, Jesu i wa ti nyika cikhati ca ku khatalela van’wani hambu cikhati a nga xuva ku tshama yece a ku whi. Hi nga alakanyela lezvi a nga ti zwisa zvona a cikhati a nga tiva ku a munghana wakwe Johani Mubhabhatisi i delwe! A Bhibhiliya gi wula lezvi: “Laha Jesu a ngazwa lezvo [zva ku Johani i delwe], i no suka laho hi ngalava aya ka wutshamu ga ciwula kasi a ya ti tshamela yece.” (Mat. 14:10-13) Kanilezvi, a vanhu va no ranga va chikela. (Mar. 6:31-33) I wa zvi wona ku va wa lava ku vhuniwa ni ku chavelelwa, a se tekela ku va vhuna futsi. — Luka 9:10, 11. w22.02 21 ¶4, ¶6

Zvini hi faneleko ku maha loku hi pola ku hi khunguvanyisile makabye wo kari? Hi fanele ku khongela ka Jehovha hi mbilu yontlhe. Hi nga mu kombela ku a katekisa mizamo ya hina ya ku lava ku vhuxa kurula ni makabye wa hina. Hi fanele ku ti nyika cikhati ca ku ti hlola kambe. Hi nga ti wutisa zvilo zvo fana ni lezvi: ‘Ndzi ti yimisele ku tsika matshandza, ndzi ti koramisa ndzi kombela rivalelo, ndzi vhuxa kurula ni makabye wa mina ke? Jehovha i ta ti zwisa kuyini loku ndzi ranga hi mina ndzi zama ku vhuxa kurula ni makabye wa mina?’ Kuzvilava a mihlamulo ya hina yi nga hi kuca ku ingisa Jesu, hi ti koramisa hi tshinelela makabye wa hina kasi hi vhuxa kurula. Loku hi ya lulamisa zunga hi nga nago ni makabye wo kari, zvi lava ku hi ti koramisa laha hi bhulisanako naye. (Efe. 4:2, 3) Hi fanele ku lava makabye wa hina hi mu khunguvanyisileko na hi hi ni kungo ga ku holisa mbilu yakwe hi vhuxa kurula naye. Alakanya lezvaku a ku vhuxa kurula ni makabye wa wena hi zvona zva lisima a ku hundza ku kuma razawu. — 1 Kor. 6:7. w21.12 26 ¶¶13-16

Jesu i bayisekile mbilwini hakuva i wa zvi tiva ku a vaJudha vo tala va wa sina va kombile ku va nga ta ma amukela a mahungu ya Mufumo. Hi kota ya lezvo, a dhoropa ga Jerusalema gi wa ta lovisiwa niku ni wihi muJudha a nga wa ta pona ku dawa i wa ta tekiwa aya wukhumbini. (Luka 21:20-24) Kunene, kota lezvi Jesu a nga wulile, a vanhu vo tala va mu alile. Lomu u tshamako kona, a vanhu vo tala va ma wonisa kuyini a mahungu ya Mufumo? Loku va hi va tsongwani va ma amukelako a mahungu lawa u chumayelako, u nga gondza yini ka mihloti ya Jesu? Jehovha wa khatala hi vanhu vakwe. A mihloti ya Jesu yi hi alakanyisa lezvaku Jehovha wa khatala nguvhu hi vanhu vakwe. “A nga lavi lezvaku ku lova ni mun’we, kanilezvi i lava lezvaku vontlhe va hundzuluka.” (2 Ped. 3:9) Nyamutlha hi komba lezvaku ha va randza vaakelani va hina hi ku simama hi maha zvontlhe hi zvi kotako kasi ku khumba timbilu tabye hi mahungu ya manene. — Mat. 22:39. w22.01 16-17 ¶¶10-12

A kukholwa ka wena ku ta tiya nguvhu loku u ehleketa hi lezvi Jehovha a mahelako vanhu vakwe ni lezvi a ku mahelako wena wutsumbu. Hambulezvo, a ca lisima nguvhu, a lirandzo la wena hi Jehovha li ta kula. A lirandzo hi lona li to hi kuca ku ingisa Jehovha, hi ti tsona zvokari kasi ku mu tsakisa ni ku timisela ni cihi cikarato. (Mat. 22:37-39; 1 Kor. 13:4, 7; 1 Joh. 5:3) A ku na ca lisima nguvhu ku hundza kuva ni wunghana na Jehovha! (Lis. 63:1-7) Alakanya lezvaku a mukhongelo, ni cigondzo, ni kuehleketa zvi maha cipandze ca wukhozeli ga hina. A ku fana na Jesu, lava wutshamu go rula kasi ku bhula na Jehovha. Veka kule ni cihi ci nga ku colopetelako. Kombela Jehovha lezvaku a ku vhuna ku veka kupima loku u hi ka mitiro ya moya. Loku u ci tirisa khwatsi a cikhati ca wena zvezvi, Jehovha i ta ku chachazela hi wutomi ga pindzukelwa misaveni yakwe ya yiswa. — Mar. 4:24. w22.01 31 ¶¶18-20

A maalakanyo ya hina ma khumba lezvi hi mahako. Hi cigelo leco Jesu a ngaku hi fanele ku potsa maalakanyo ma yisako ciwonhweni. (Mat. 5:21, 22, 28, 29) Hi zvi lava nguvhu ku tsakelwa hi Papayi wa hina wa le tilweni. Hikwalaho, zva lisima nguvhu a ku hi tekela ku ala ni wahi maalakanyo ya hava ma hi telako hlokweni! Jesu i te: “Ni cihi leci ci humako hi lomu non’wini cita hi mbilwini.” (Mat. 15:18) Kunene a magezu ya hina ma wula zvahombe xungetano hi lezvi hi nga zvona hi le ndzeni. Hikwalaho ti wutise lezvi: ‘Ndza wula lisine hambu loku ndzi zvi tiva ku lezvo zvi ta ndzi vangela zvikarato? Kota munhu a chadhileko, ndza ti wonela ku hlakana hi lirandzo ni vanhu van’wani? Ndza ma potsa hi kumbhelela a magezu yo kala ku hlazveka? Loku a wokari a ndzi khunguvanyisa, ndza hlamula hi ndlela yo rula ke?’ A ku ehleketa hi zviwutiso lezvi zvi nga vhuna. Loku u ti karatela ku potsa a maguwa, ni kuhemba ni magezu yo kala ku hlazveka ka mabhulo ya wena, zvi ta ku olovela ku tlhatlha a munhu wa kale. w22.03 5 ¶¶12-14

Lava va kalako va nga rindzeli a ku kuta wokari a ta va nyika wusungukati, kanilezvi va ranga hi vona va kombela, va ta hatlisa va kula hi tlhelo ga moya a ku hundza lava va kalako va nga kombeli wusungukati. Makunu, a hi chukwana ku ranga hi wena u kombela wusungukati ke? Hi ka zviyimo muni hi nga kombelako wusungukati ka vamakabye? Wona zviyimo zvo kari: Co sangula, a hi zvi veke laha ka ku a makabye wo kari wa cisati i kombela makabye mun’wani wa cisati wo buvha va ya fambisa cigondzo. Andzhako ka cigondzo, a nga mu kombela ku a mu byela lezvi a nga chukwatisako ka magondzisela yakwe. Ca wumbiri, a makabye mun’wani wa cisati wo kala a nga chadhangi i lava ku xava tinguwo. A makabye loyi, a nga ranga hi ku wutisa makabye mun’wani wa cisati wo buvha lezvaku i ti wonisa kuyini. Ca wunharu, a makabye wo kari a lavako ku veka kanelo ya vanhu vontlhe hi khati go sangula, a nga kombela mukaneli wo buvha lezvaku a ingisela khwatsi kanelo yakwe kasi a ta guma a mu byela lezvi a nga chukwatisako. Hambu lava va nga ni malembe na va veka tikanelo, zvi ngava zvi nene a ku kombela wusungukati ka vakaneli vo buvha va tlhela va tirisa wusungukati lego. — Mav. 19:20. w22.02 13 ¶¶15-17

Jehovha i hi randza a tlhela a hi hlayisisa zvalezvi a nga mahisa zvona ka Jesu a cikhati a nga kari a maha ntiro wakwe wo karata laha misaveni. (Joh. 5:20) I vhunile Jesu lezvaku a simama ava ni kukholwa ko tiya, a mu tiyisa a cikhati a nga hi zvikaratweni a tlhela a mu vhuna ku kuma zvontlhe zvi nga laveka kasi a hanya. Jehovha kambe i wa byela Jesu a ku wa mu randza niku wa tsaka hi yena. (Mat. 3:16, 17) Lezvi Jesu a nga tiyiseka lezvaku Papayi wakwe Jehovha wa mu randza niku contlhe cikhati i na yena, a nga tshukangi a ti wona na a hi yece. A ku fana na Jesu, hinawu ku ni zvilo zvo tala zvi mahako ku hi zvi wona ku Jehovha wa hi randza. Ehleketa hi lezvi basi: Jehovha i vhumele ku hiva vanghana vakwe a tlhela a hi nyika vamakabye va lirandzo ni vo zwanana kasi hi tsaka ni ku tlhela va hi vhuna loku hi karatekile. (Joh. 6:44) I tlhela a hi nyika zvontlhe zvi lavekako kasi hi tiyisa kukholwa ka hina. A nga hi tsiki hi vhumala zvo ti hanyisa kambe hi tlhelo ga nyama. (Mat. 6:31, 32) Loku hi ehleketa hi lezvi Jehovha a hi randzisako zvona, hiya hi mu randza nguvhu. w21.09 22 ¶¶8-9

Gi wa tshamisile kuyini a wutomi ga wena na u nga se sangula ku gondza Bhibhiliya ni Vakustumunyu va Jehovha? A kutala ka hina ne a hi zvi lavi ni ku zvi alakanya. Kuzvilava a kupima ka hina ni mahanyela ya hina zvi wa longoloka ni lezvi a tiko gi nge hi zvona zva zvinene kutani zva kubiha. Loku zvi hi lezvo, ‘hi wa nga hi na kutsumba ne hi wa nga hi na Nungungulu.’ (Efe. 2:12) Laha u ngaya u gondza Bhibhiliya, u polile lezvaku u na ni Papayi le tilweni a ku randzako nguvhu. U tlhelile u pola lezvaku kasi ku tsakisa Jehovha ni ku lumba ngango wakwe wa vanhu va mu khozelako, u wa fanele ku cica zvahombe ka mahanyela ya wena ni kupima ka wena. U wa fanele ku gondza ku hanya hi milayo yakwe yo tlakuka. (Efe. 5:3-5) Jehovha, a Muvangi wa hina ni Papayi wa hina wa le tilweni, i na ni fanelo ya ku boha lezvi lava va lumbako ngango wakwe va faneleko ku hanyisa zvona. I lava lezvaku na hi nga se bhabhatiswa, hi ti karatela ku ‘tlhatlha a munhu wa kale ni mitiro yakwe’. w22.03 2 ¶¶1-3

Lava va tiyivhu tin’wani va tsaka hi kuva kona Cialakanyisweni va cuwukisela, va tlhela va ehleketa hi kutsumba kabye. Va yi rindzela hi mahlo yo pswhuka a kanelo ya Cialakanyiso, hakuva a cipandze ca hombe ca kanelo leyo ci veka kupima ka lezvi Kristu ni lava va 144 000, va to fuma naye, va to mahela vanhu vo tsumbeka cikhatini ca Kufuma ka Kristu ka 1000 wa malembe. Na va rangelwa hi hosi yabye Jesu Kristu, a vatotilweko va ta vhunetela ku cica misava yiva paradhise ni ku vhuna vanhu vo ingisa lezvaku vava vo mbhelela. A vanhu lavo va timiliyoni va yako Cialakanyisweni kota vacuwukeli a vo ku tsaka hi ku alakanyela kutatiseka ka zviphrofeto zva Bhibhiliya, zvo kota lezvi zvi nga ka Isaya 35:5, 6; 65:21-23; ni Kuvhululelwa 21:3, 4. Hi ku ti alakanyela na va hi misaveni yiswa ni varandzekako vabye, va tiyisa kutsumba kabye ni kutiyimisela ka ku va nga tshuki va tsika ku tirela Jehovha. — Mat. 24:13; Gal. 6:9. w22.01 21 ¶¶5-7

Cini a hakhelo ya kutlhatlhisa? Ku wuliwa ntsengo lowu Jesu a nga hakhela kasi ku tlhela hi kuma lezvi Adhamu a nga zvi luza. (1 Kor. 15:22) Hikuyini ku nga laveka ku ku humesiwa a hakhelo ya kutlhatlhisa? Hi ku a Nayo wa Jehovha, wu yelanako ni lezvi zvi lulamileko, wu nga lomu ka Mhaka yakwe, wu koxa lezvaku a wutomi gi hakhelwa hi wutomi. (Ekso. 21:23, 24) Adhamu i luzile wutomi gakwe go mbhelela. Kasi ku maheka kululama ka Nungungulu, Jesu i nyikele wutomi gakwe go mbhelela. (Rom. 5:17) Lezvo zvi maha ku Jesu ava ‘Papayi wa Pindzukelwa’ wa lava va kholwako ka hakhelo ya kutlhatlhisa. (Isa. 9:6; Rom. 3:23, 24) Jesu i vhumelile ku nyikela wutomi gakwe hi ku wa mu randza nguvhu a Papayi wakwe na hina. (Joh. 14:31; 15:13.) Hi kota ya lirandzo lelo, i ti yimisele ku tsumbeka kala magumo ni ku maha kurandza ka Papayi wakwe. I mahile lezvo hi ku tsumbeka kala afa. Lezvo zvi ta maha ku lezvi Jehovha a nga va vangela zvona vanhu zvi tatiseka. w21.04 14 ¶¶2-3