Setembro

Nungungulu i nyikile Jesu a ntamu wa ku mbheta zvikarato zvontlhe zva vanhu. A zvihlamaliso lezvi Jesu a nga maha, i wo komba lezvaku i na ni ntamu wa ku mbheta zvikarato zvontlhe, zva ku hi wa nga ta zvi kota ku zvi mbheta ha hoce. Hi cikombiso, i na ni ntamu wa ku tsuwula tshinya ga zvikarato zvontlhe — ku nga ciwonho hi ci kumileko ka Adhamu na Evha, ni zvontlhe zvi vangiwako hi ciwonho, zvo kota mababyi ni kufa. (Mat. 9:1-6; Rom. 5:12, 18, 19) A zvihlamaliso lezvi a nga maha zvi hi tiyisekisa lezvaku i na ni ntamu wa ku mbheta “tixaka tontlhe” ta mababyi ni ku vhuxa lava va fileko. (Mat. 4:23; Joh. 11:43, 44) I na ni ntamu kambe wa ku nyimisa zvingulo zva hombe ni ku hlula mimoya yo biha. (Mar. 4:37-39; Luka 8:2) A zvo ku tiyisa a ku tiva lezvaku Jehovha i mu nyikile ntamu wontlhe lowo a N’wana wakwe! Hi nga tiyiseka lezvaku a makatekwa wontlhe hi tsumbisiwako ku ma kuma Mufun’weni wa Nungungulu ma ta tatiseka futsi. A zvihlamaliso lezvi Jesu a nga maha a cikhati leci a nga hi laha misaveni zvi hi gondzisa lezvaku i ta maha zvilo zva hombe nguvhu a ku hundza lezvo, kota Hosi ya Mufumo wa Nungungulu wa le tilweni. w23.04 3 ¶¶5-7

Loku a bandla ga n’wina gi hi ni vahuweleli vo tala, ni loku u zvi wonisa ku khwatsi wena va tolovela ku va nga ku nyiketi u nga tshuka u ti byela ku i chukwana ne u nga ha tlakusi woko. Kanilezvi, u nga tsiki ku tlakusa woko. Mutlhangano ni mutlhangano, longisela mihlamulo yo tala. Loku va nga ku nyiketi kusanguleni ka cigondzo, u nga hava ni thomo go hlamula laha a mutlhangano wu fambako. A cikhati u longiselako a cigondzo ca Murindzeli, ehleketa hi lezvi a paragrafo ni paragrafo gi zwananisako zvona ni mhaka-tshinya ya ndzima yontlhe. Loku u maha lezvo, ndzeni ka cigondzo contlhe u ngava ni co hlamula. A cin’wani kambe, kuzvilava u nga longisela hlamulo ka maparagrafo lawa ma wulawulako hi zvilo zvo eta, lezvi a kutala ka zvikhati zvi karatako ku tlhamusela. Hikuyini? Hi ku ka maparagrafo lawo, zva koteka ku ku ngavi ni vanhu vo tala va lavako ku hlamula. Kanilezvi ahati ke loku ku hundza mitlhangano yo hlaya na u nga nyiketiwi ke? Na wu nga se sangula mutlhangano, byela loyi a fambisako a cipandze co kari ci nga ni zviwutiso, lezvaku ciwutiso muni u lavako ku hlamula. w23.04 21-22 ¶¶9-10

Josefa i landzele khwatsi a wurangeli ga Jehovha, niku lezvo zvi mahile ku ava nuna wa munene. Hi makhati manharu, hi wutsongwani ga kona, i nyikilwe zvileletelo zva Nungungulu xungetano hi ngango wakwe. Ka khati ni khati, i no ingisa hambu loku zvi lava ku a cica zva hombe. (Mat. 1:20; 2:13-15, 19-21) Hi ku landzela a wurangeli ga Nungungulu, Josefa i vhikele Mariya, a mu seketela a tlhela a mu hlayisa. Kunene, lezvi Josefa a nga maha zvi mahile ku Mariya a mu randza nguvhu ni ku mu kombisa cichavo! Wena nuna, u nga pimanyisa cikombiso ca Josefa hi ku hlota a wusungukati gi seketelwako lomu ka Bhibhiliya xungetano hi lezvi u nga wu hlayisisako zvona a ngango wa wena. Laha u landzelako wusungukati lego, hambu loku zvi lava ku u cica zvokari, u ta kombisa lirandzo hi sati wa wena u tlhela u tiyisa a wukati ga n’wina. A makabye wo kari wa le Vanuatu, a nga ni 20 wa malembe na a chadhile, i wula lezvi: “Laha a nuna wa mina a hlotako a tlhela landzela a wurangeli ga Jehovha, ndzi mu kombisa nguvhu cichavo. Ndzi tizwa na ndzi vhikelekile ndzi tlhela ndzi tsumba zviboho zvakwe.” w23.05 21 ¶5

A vaJudha lava va nga suka hi Bhabhuloni va wa fanele kuva “vanhu va kubasa” mahlweni ka Nungungulu wabye. (Dhewu. 7:6) Hambulezvo, lezvo zvi wa nga wuli ku va wa nga faneli ku cica zvokari kasi ku tsakisa Jehovha. A kutala ka vaJudha va pswalelwe Bhabhuloni, niku kuzvilava va wa tolovele a mapimisela ni mahanyela yo kari ya vaBhabhuloni. Andzhako ka malembe yo tala loku a vaJudha va tlhelile Izrayeli, Govhernadhori Nehemiya i no hlamala laha a nga pola lezvaku a vanana lava va nga pswalelwe le Izrayeli ne va wa nga li tivi a lirimi la vaJudha. (Dhewu. 6:6, 7; Neh. 13:23, 24) A vanana lavo va wa ta gondzisa kuyini a ku randza ni ku khozela Jehovha na va ga ci zwisisi a ciHebheru — a lirimi leli a Mhaka ya Nungungulu li nga tsalilwe hi lona ke? (Ezra 10:3, 44) A vaJudha lavo va wa fanele ku cica zva hombe, kanilezvi zvi wa ta va olovela nguvhu a ku cica zvilo lezvo le Izrayeli, hakuva hi kona a wukhozeli go basa gi nga kari gi vhuxiwa hi kutsongwani-kutsongwani. — Neh. 8:8, 9. w23.05 15 ¶¶6-7

A ya hava hi ku hambu loku hi hi ni zvigelo zvo tala kutani loku hi ti yimisele nguvhu a ku maha nchumu wo kari, hi nga tshuka hi ku kumana ni zvikarato. Hi cikombiso, ku nga humelela zvilo zva citshuketi zvi hi yivela cikhati ci lavekako kasi ku tatisa mixuvo ya hina. (Mutsh. 9:11) Hi nga kumana ni zvikarato zvi nga hi mbhetako ntamu. (Mav. 24:10) Hi kota ya lezvi hi nga vanhu vo kala kumbhelela, hi nga tshuka hi maha zvihoxo zvi nga mahako ku zvi hi karatela ku tatisa mixuvo ya hina. (Rom. 7:23) A cin’wani kambe hi ku hi nga karala. (Mat. 26:43) Cini ci nga hi vhunako ku hlula zvikarato lezvo zvi nga hi vhalelako ku tatisa mixuvo ya hina? Loku u kumana ni zvikarato laha u zamako ku tatisa mixuvo ya wena a zvi wuli ku u fanele ku yi chokola. A Bhibhiliya gi komba lezvaku hi nga kumana ni zvikarato zvo phindaphinda. Hambulezvo, gi tlhela gi zvi veka kubaseni a ku hi nga zama ku tatisa a mixuvo ya hina. Kunene, loku u simama ku tatisa mixuvo ya wena hambu loku zvi karata, u komba Jehovha lezvaku u lava ku mu tsakisa. Jehovha wa tsaka nguvhu loku a ku wona na u simama ku ti karatela ku tatisa mixuvo ya wena! w23.05 30 ¶¶14-15

A ku phayona zvi vhuna jaha a ku gondza ndlela ya ku tira khwatsi ni vanhu vo hambanahambana. Zva gi vhuna kambe a ku tiva a ndlela ya ku tirisa mali hi wutlhari. (Filp. 4:11-13) A ndlela ya yinene ya ku sangula hi yona ku teka wuphayona go vhunetela, lezvo zvi vhunile vokari a ku va teka wuphayona ga cikhati contlhe. A wuphayona gi vhulula nyangwa ya tindlela tin’wani ta ntiro wa cikhati contlhe to kota ku tira ka kuaka kutani Bheteli. Vontlhe a vamakabye va cinuna va fanele kuva ni mixuvo ya ku ringanelwa hi ku tira kota madhota kasi va tirela vamakabye vabye. A Bhibhiliya gi wula ku a vavanuna lava va ti karatelako kuva madhota va “navela ntiro wa wu nene”. (1 Tim. 3:1) A kuranga, a makabye wa cinuna i fanele ku ringanelwa hi kuva nandza go vhunetela na a nga se maha dhota. A malandza yo vhunetela ma vhunetela madhota hi tindlela to hambanahambana. A madhota ni malandza yo vhunetela va tirela a vamakabye hi kutikoramisa va tlhela va chumayela hi kuhiseka. w23.12 28 ¶¶14-16

Hosi Josiya i wa hi ni 16 wa malembe a cikhati a nga sangula ku tshinela ka Jehovha. I wa lava ku gondza xungetano hi Jehovha ni ku maha kurandza kakwe. Hambulezvo, a wutomi gi wa nga olovi ka hosi leyi ya jaha. Ka cikhati leco, a vanhu vo tala va wa khozela vanungungulu va mawunwa. Hikwalaho, zvi wa lava ku Josiya a tiya hlanha kasi a betela vanhu ku maha lezvo. Niku hi lisine i zvi kotile! Na a nga se tlhanganisa 20 wa malembe, Josiya i no sangula ku khungumulela zvifananiso lomu tikweni. (2 Kro. 34:1, 2) Hambu loku u hi n’wanana, u nga boha ku pimanyisa Josiya hi ku gondza zvotala xungetano hi Jehovha ni matshamela yakwe yo hlamalisa. Loku u maha lezvo, zvi ta ku vhuna ku ti nyikela ka Jehovha. A ku ti nyikela loko ku gi khumbisa kuyini a wutomi ga wena ga siku ni siku? Luke, a bhabhatisilweko na a hi ni 14 wa malembe i wula lezvi: “Kusukela zvezvi, ndzi ta rangisa ku tirela Jehovha wutomini ga mina niku tlhela ndzi zama ku mu tsakisa.” (Mar. 12:30) Hi nga wona makatekwa u to ma kuma loku wenawu u xuva ku maha lezvo! w23.09 11 ¶¶12-13

A cikhati leci Pawule a nga va tsalela papilo legi a va le Tesalonika, a bandla legi ne gi wa nga hi na lembe na gi wumbilwe. Zvi wonekisa ku a madhota ya kona ni malandza ma wa nga hi na wutlhari ga kuya kule, niku kuzvilava va wa maha zvihoxo. Hambulezvo, zvi wa ringana ku a bandla gi va kombisa cichavo. Laha a kuxaniseka ka hombe ku tshinelako, kuzvilava a madhota ya laha bandleni ga hina zvi ta lava ku hi tsumba wona ku ma hi nyika zvileletelo a ku hundza zvezvi. Kuzvilava zvi nga tshuka zvi nga ha koteki ku a vamakabye va le tsindza ni va laha ravini va hi nyika zvileletelo. Hikwalaho, zva lisima nguvhu a ku zvezvi hi gondza ku ma randza ni ku ma kombisa cichavo a madhota ya hina laha bandleni. Hambu ko humelela yini, a hi simamani kuva ni mawonela ma nene, hi nga veki kupima ka zvihoxo zvabye; kanilezvi, hi tshama hi ku ti alakanyisa ku Jehovha i rangela vavanuna lava vo tsumbeka hi ku tirisa Kristu. A ku fana ni lezvi a cihuko ca musochwa ci vhikelako hloko yakwe, a kutsumba ka hinawu ku vhikela mapimo ya hina. Ha zvi zwisisa lezvaku lezvi a tiko legi gi hi nyikako a zvi vhuni nchumu. (Filp. 3:8) A kutsumba ka hina kambe ku hi vhuna ku hi nga jujeki kupima hi tlhela hi simama hi rulile. w23.06 11-12 ¶¶11-12

Lava va zwako lezvi zvi wuliwako hi ‘wasati wa cipumbu’, va fanele ku hlawula nchumu cin’we: Ku famba kutani ku ala. Hi na ni zvigelo zvo zwala zvi faneleko ku hi kuca ku hi nga mahi wubhayi. Ku wuliwa lezvaku a ‘wasati wa cipumbu’ i wula lezvi: ‘A mati ma yivilweko ma nandziha.’ (Mav. 9:17) Cini a mati lawo ya ku yiviwa? A Bhibhiliya ga wulawula hi masango ma hlengelwako hi nuna ni sati kota mati yo tima tora. (Mav. 5:15-18) A sati ni nuna va chadhileko hi nayo va nga kuma litsako hi ku hlengela masango hi ndlela yi nene ndzeni ka wukati gabye. Kanilezvi, a zvi tshamisangi lezvo hi ‘mati ma yivilweko.’ A mati lawo ku nga wuliwa ku hlengela masango ma nga hiko nayweni. A kutala ka zvikhati lezvo zvi mahiwa cihundleni, a ku fana ni lezvi a khamba gi yivako cihundleni. A ‘mati ma yivilweko’, kutani masango, ma nga ku khwatsi ma nandziha, nguvhunguvhu loku lava va hlengelako va ti byela ku a ciwonho cabye ci nga ta tiveka. Kuveni vo ti fayelisa! Jehovha wa zvi wona zvontlhe. A ku na nchumu ca ku bayisa nguvhu a ku hundza ku nga ha tsakelwi hi Jehovha. Hikwalaho, a hi nge wuli ku a ku maha lezvo zva ‘nandziha’. — 1 Kor. 6:9, 10. w23.06 22 ¶¶7-9

Zvini u nga mahako loku ka zvikhati zvin’wani u ti zwisa ku khwatsi a mikhongelo ya wena a ya ha humi mbilwini kutani ku a ntiro wa wena wa kuchumayela a wa ha ku tsakisi khwatsi a ku fana ni kale? U nga chikeleli magumo ya ku a wa ha hi na moya wa Jehovha. U munhu wo kala kumbhelela niku a kutizwa ka wena ku nga cicacica. Loku a kuhiseka ka wena ku sangula ku hunguleka, ehleketa hi cikombiso ca mupostoli Pawule. Hambu lezvi a nga zama ku pimanyisa Jesu, i wa zvi tiva lezvaku ka zvikhati zvin’wani i wa ta tshuka a nga hi na kuxuva ka hombe a ku khwatsi hi zvin’wani zvikhati. Pawule i wa ti yimisile ku simama a chumayela na ku nga khataliseki ku i ti zwisa kuyini ka cikhati leco. Hi kufanana, u nga tsiki a ku tizwa ka wena ko kala kumbhelela ku ku mahela zviboho. Alakanya lezvaku u nga zvi kota ku maha zvazvinene na ku nga khataliseki lezvi u ti zwisako zvona. Loku u simama ku maha zvazvinene, hi kufamba ka cikhati a kutizwa ka wena ku nga cica. — 1 Kor. 9:16. w24.03 11-12 ¶¶12-13

Hinawu hi nga kombisa lirandzo ka vamakabye va hina hi ku va vhumela kuva vanghana va hina hi tlhela hi hlakana zvin’we. (2 Kor. 6:11-13) A kutala ka hina, a mabandla ya hina ma na ni vamakabye va tako hi ka midhawuko yo hambanahambana, lava va nga ni matshamela yo hambanahambana. Hi nga engetela ku va randza vontlhe hi ku veka kupima ka matshamela yabye ya ma nene. Loku hi gondza ku wona van’wani a ku fana ni lezvi Jehovha a va wonisako zvona, hi komba lezvaku ha va randza. Zvi ta lava ku hi randza a vamakabye va hina kuxanisekeni ka hombe. A cikhati leci a kuxaniseka ka hombe ku to sangula, Jehovha i ta hi vhikelisa kuyini? Wona lezvi Jehovha a leleteleko a vanhu vakwe a ku maha a cikhati leci Bhabhuloni wa kale a nga dhumelwa. I wulile lezvi: ‘Yana, tiko ganga, enghena tindlwini ta wena, u ti vhalela; fihlala cikhatanyana, kala a zanga yi hundza.’ (Isa. 26:20) Kuzvilava zvi ta lava ku hinawu hi landzela a zvileletelo lezvo cikhatini ca kuxaniseka ka hombe. w23.07 6-7 ¶¶14-16

Makunu hi nga ti wutisa lezvi: ‘A vanhu va ndzi wona kota munhu wo olova, wo ringanisela ni wo kala ku woma hloko? Ndza ingisela van’wani, ndzi maha lezvi va zvi lavako loku zvi ringana?’ Laha hi yako hi kombisa ku olova nguvhu, hi tava hi pimanyisa nguvhu Jehovha na Jesu. Hi fanele ku olova loku a zviyimo zva hina zvi cica. A kucica ku nga hi vangela zvikarato zva ku hi wa nga se tshuka hi alakanya ku zvi ta hi humelela. Hi citshuketi, hi nga tshuka hi sangula ku babya zvahombe. A kucica ko kari ka zva timali kutani ka mufumo lomu hi hanyako kona ku nga tshuka ku maha ku a wutomi ga hina gi karata. (Mutsh. 9:11) Hambu a ku cica ciavelo ca hina lomu hlengeletanweni zvi nga tshuka zvi karata. Kani hi kumana ni cikarato muni, hi nga zvi kota ku ti zwananisa ni ciyimo ca ciswa loku hi maha a zvilo lezvi zva mune: 1) ku vhumela ku a ciyimo ci cicile, 2) ku veka kupima ka zvilo zva ha tako, 3) ku veka kupima ka zvazvinene ni 4) ku vhuna van’wani. w23.07 21-22 ¶¶7-8

A cikhati leci muphrofeti Dhaniyeli a nga ha hi muswa, a vaBhabhuloni va no mu khoma va mu maha khumbi, va mu yisa kule ni Jerusalema. Hambulezvo, Dhaniyeli i no koka kupima ka tihosana ta Bhabhuloni. Va no “cuwuka a nghohe” — va se wona ku Dhaniyeli i wa hi ‘mbhuri yi nga hiko na cisolo’ niku i wata hi ka ngango wu nga kombisiwa nguvhu cichavo. (1 Sam. 16:7) Hi cigelo leco, a vaBhabhuloni va no mu gondzisa kasi a tira lomu ndlwini ya wuhosi. (Dhan. 1:3, 4, 6) Jehovha i wa randza Dhaniyeli hi kota ya lezvi a nga hlawula kuva zvona. Kunene, a cikhati leci Jehovha a nga wula ku Dhaniyeli i wa fana na Nowa na Joba, kuzvilava Dhaniyeli i wova ni 20 wa malembe. Jehovha i wonile muswa Dhaniyeli na a hi wo tsumbeka a ku fana na Nowa na Joba, lava va nga tirela Jehovha hi kutsumbeka hi malembe yo tala. (Gen. 5:32; 6:9, 10; Joba 42:16, 17; Ezek. 14:14) Niku Jehovha i no simama ku randza Dhaniyeli ndzeni ka wutomi gakwe gontlhe go leha ni go hlamalisa. — Dhan. 10:11, 19. w23.08 2 ¶¶1-2

Loku a wo lava ku maha ciboho ca ku hi wihi a muti u to xava, u wa nga ta lava ku hlola wontlhe a matshamela ya muti lowo ha wece hi laha kusuhani? Hi nga maha zvo fana loku hi lera ni ku gondza Bhibhiliya. Loku u gi lera hi kuhatlisa basi, u to gondza ntsena a tigondzo to sangula — “a tigondzo to sangula ta timhaka ta Nungungulu”. (Mah. 5:12) Wutshan’wini ga lezvo, gondza Bhibhiliya u gi zwisisa hi kumbhelela. A yin’we ya tindlela ta tinene ta ku gondza Bhibhiliya ku zama ku wona lezvi a zvipandze zvo hambanahambana zvi zwananisako zvona. Zama ku zwisisa lezvi u zvi kholwako, niku hikuyini u kholwako ka zvona. Kasi hi yi zwisisa hi kumbhelela a Mhaka ya Nungungulu, ku ni zvilo zvo kari hi faneleko ko zvi gondza hi wukheta. Mupostoli Pawule i kucile a maKristu lezvaku ma gondza Mhaka ya Nungungulu hi wukheta kasi ma “zvi kota ku tiva a kuanama, ni kuleha, ni kutlakuka, ni kueta” ka lisine. Hi kumaha loko va wa ta ‘zima mitsu, va tiya’ kukholweni kabye. (Efe. 3:14-19) Hi fanele ku maha zvo fana. w23.10 18 ¶¶1-3

A Bhibhiliya gi wulawula hi vanhu vo tala va nga kombisa lihlazva-mbilu. Zvi ngo yini u gondza a zvikombiso lezvo? Hi cikombiso, Dhavhidha i wa ha hi muswa a cikhati a nga totiwa kasi ava hosi ya Israyeli, zvi lavile ku a rindzela malembe yo tala kasi a sangula ku fuma. Simeyoni na Ana va khozelile Jehovha hi kutsumbeka na va rindzela Mesiya, loyi a nga tsumbisilwe. (Luka 2:25, 36-38) A cikhati u gondzako a matimu lawo, ti wutise zviwutiso lezvi: Cini ci nga vhuna a munhu loyi ku kombisa lihlazva-mbilu? I vhunekisile kuyini hi ku kombisa a lihlazva-mbilu? Ndzi nga mu pimanyisisa kuyini? U nga tlhela kambe u vhuneka hi ku gondza hi vanhu lava va nga kala ku kombisa lihlazva-mbilu. (1 Sam. 13:8-14) U nga ti wutisa ku: ‘Hikuyini va nga kala ku kombisa lihlazva-mbilu? Give gihi wuyelo ga kona go biha gi nga kumeka hi kota ya ku kala ku kombisa lihlazva-mbilu?’ w23.08 25 ¶15

Mupostoli Pedro i wa hi munhu wo tsumbeka. A nga tsikangi nchumu ci mu colopetela a ku landzela Jesu. Pedro i tsumbekile a cikhati leci Jesu a nga wula zvokari a vapostoli vakwe va nga zvi zwisise. (Johani 6:68) Wutshan’wini ga ku rindzela a tlhamuselo wa lezvi Jesu a nga wula, a votala va no nyima ku mu landzela. Kanilezvi Pedro a nga mahangi lezvo. I wa zvi tiva lezvaku hi Jesu basi a nga ni “timhaka ta wutomi ga pindzukelwa”. Jesu i wa zvi tiva ku Pedro ni vapostoli lava van’wani va wa ta mu fularela. Hambulezvo, Jesu i no byela Pedro lezvaku wa tiyiseka ku Pedro i ta tlhelela kakwe a tlhela a simama a tsumbekile. (Luka 22:31, 32) Jesu i no zvi zwisisa ku “a moya wa zvi lava, kanilezvi a nyama a yi na ntamu.” (Mar. 14:38) Hambu andzhako ka loku Pedro a kanetile ku wa mu tiva, Jesu a nga tsikangi a mupostoli wakwe. Andzhako ka loku Jesu a vhuxilwe, i no woneka ka Pedro — zvi wonekisa ku Pedro i wa hi yece laho. (Mar. 16:7; Luka 24:34; 1 Kor. 15:5) Hi nga ehleketa hi lezvi lezvo zvi nga mu tiyisisa zvona Pedro, loyi a nga karatekile hi kota ya lezvi a nga mahile! w23.09 22 ¶¶9-10

Nungungulu wa tsetselela kutani ku fenengeta a zviwonho zva lava va kombisako kukholwa kakwe. I va tsetselela hi kumbhelela. (Lis. 32:1, 2) I va wona kota vanhu vo lulama hi kota ya kukholwa kabye. Hambu lezvi Abrahama na Dhavhidha ni van’wani vakhozeli vo tsumbeka va Jehovha va vitanilweko kota vo lulama, va wa hi vanhu vo kala kumbhelela niku va wa maha zvihoxo. Kanilezvi hi kota ya kukholwa kabye, Nungungulu i wa va wona kota vanhu vo lulama, nguvhunguvhu loku a va fananisa ni lava va nga kala va nga kholwi kakwe. (Efe. 2:12) Ka papilo legi a nga tsalela maKristu ya le Roma, mupostoli Pawule i tlhamusele lezvaku hi fanele kuva ni kukholwa kasi hiva ni wunghana na Nungungulu. Abrahama na Dhavhidha va vile vanghana va Nungungulu hi ku va kombisile kukholwa kakwe. Hinawu hi ngava vanghana va Nungungulu loku hi kombisa kukholwa kakwe. w23.12 3 ¶¶6-7

Nyamutlha a maKristu wontlhe ma ni thomo ga ku nyikela miphahlo ka Jehovha hi ku tirisa cikhati cabye, ntamu wabye ni titshomba tabye kasi ku mu tirela. Hi nga komba lezvaku ha gi nyika lisima a thomo ga hina ga ku khozela Jehovha hi ku mu nyika a miphahlo ya yinene nguvhu. Mupostoli Pawule i no tsala zvilo lezvi hi faneleko ku zvi maha contlhe cikhati laha hi khozelako Jehovha. (Mah. 10:22-25) Ka zvilo lezvo ku patseka a ku tshinela ka Jehovha hi mukhongelo, kuchumayela van’wani, ku tlhangana zvin’we kota bandla, ni ku tiyisana mun’we ni mun’wani “nguvhunguvhu kota lezvi [hi] wonako lezvaku a siku ga [Jehovha ga] tshinela kusuhani”. Kumbheleni ka matimu ya Kuvhululelwa, a ngilozi ya Jehovha yi te: “Khozela Nungungulu”. (Kuv. 19:10; 22:9) Yi wulile magezu lawo makhati mambiri kasi ku komba lisima li nga kona la ku maha lezvo. Ngha hi nga tshuki hi rivala a lisine la moya lo eta xungetano hi tempeli ya hombe ya moya ya Jehovha ni ku gi nyika lisima a thomo hi nga nago ga ku khozela Nungungulu wa hina wa hombe! w23.10 29 ¶¶17-18

Hontlheni hi lava ku ‘simama ku randzana’. Hambulezvo, zva lisima ka hina ku alakanya lezvaku Jesu i hi tlharihisile lezvaku “a lirandzo la vanhu vo tala li ta titimela”. (Mat. 24:12) Jesu a nga wulangi ku a kutala ka vapizani vakwe va wa ta tsika ku kombisana lirandzo. Kanilezvi hi fanele ku ti wonela kasi hi nga tsiki a tshamela ga vanhu va tiko go kala ku kombisa lirandzo gi khumba ndlela leyi hi khomanako hi yona. Na hi alakanya lezvo, a hi kambisiseni ciwutiso leci ca lisima: Cini ci to hi vhuna ku tiva lezvaku a lirandzo la hina hi vamakabye li tiyile? A yin’we ya tindlela ta ku wona kutiya ka lirandzo la hina ku kambisisa lezvi hi zvi khatalelisako zvona zviyimo zvo kari wutomini. (2 Kor. 8:8) A cin’we ca zviyimo lezvo hi leci ci kumbukilweko hi mupostoli Pedro, laha a ngaku: “Ahandle ka zvontlhe lezvo, randzanani nguvhu hakuva a lirandzo li khubhunyeta a zviwonho zvo tala.” (1 Ped. 4:8) A zvihoxo ni kungambheleli ka van’wani zvi nga ringa a lirandzo la hina. w23.11 10-11 ¶¶12-13

Loku hi randza vokari lomu bandleni kanilezvi hi minya van’wani, a hi ingisi a cileletelo ca Jesu xungetano hi lirandzo. Kunene, a ku fana na Jesu, hi ngava ni wunghana ga hombe ni vokari a ku hundza van’wani. (Joh. 13:23; 20:2) Kanilezvi Pedro i te hi fanele ku randza vontlhe vamakabye hakuva va maha cipandze ca ngango wa hina. (1 Ped. 2:17) Pedro i hi kucile lezvaku hi ‘randzana hi mbilu yontlhe’. (1 Ped. 1:22) Ka mongo wa magezu lawa, a ku randzana hi “mbilu yontlhe” zvi wula ku randza munhu hambu loku zvi karata ku maha lezvo. Hi cikombiso, zvini hi nga mahako loku a makabye wo kari a tshuka a hi khunguvanyisa? A nchumu wo sangula wu nga tako maalakanyweni ya hina ku phota, wutshan’wini ga ku kombisa lirandzo. Kanilezvi, Pedro i gondzile ka Jesu lezvaku a ku phota a zvi mu tsakisi Nungungulu. (Joh. 18:10, 11) Pedro i tsalile lezvi: “Mu nga tlheliseli kubiha hi kubiha kutani a kurukatela hi kurukatela. Kanilezvi katekisani”. (1 Ped. 3:9) Loku hi randzana nguvhu, hi tava vanhu va vanene hi tlhela hi tsetselela van’wani. w23.09 28-29 ¶¶9-11

A zvo ku hlamalisa lezvi a n’wanana a kulisako zvona ava munhu wa hombe. Zvi wonekisa ku khwatsi a kukula loko ku maheka ha koce. Hambulezvo, kasi a munhu a kula ava muKristu wo buvha a zvi ti mahekeli ha zvoce. (1 Kor. 13:11; Mah. 6:1) Kasi lezvo zvi koteka, zvi lava ku hiva ni wunghana ga hombe na Jehovha. Hi lava a moya wakwe wo basa kambe kasi wu hi vhuna kuva ni matshamela ma mu tsakisako, ku ti gondzisa zvilo zvi to hi vhuna, ni ku ti longisela zva mandziko. (Mav. 1:5) Jehovha i mahile vavanuna ni vavasati. (Gen. 1:27) Zvi laha kubaseni ku a miri wa wanuna ni wa wasati wu hambene, kanilezvi va hambene hi tindlela tin’wani kambe. Hi cikombiso, Jehovha i mahile wanuna ni wasati kasi va tatisa a mitiro yo kari yo kongoma. A mun’we ni mun’wani i fanele kuva ni matshamela ni wutlhari zvi to mu vhuna a ku tatisa khwatsi a ciavelo cakwe. — Gen. 2:18. w23.12 18 ¶¶1-2

Xana Jesu i wa lava ku a van’wani va tirisa a vito ga Papayi wakwe? A zvi kanakanisi. A varangeli vo kari va wukhongeli va wa kholwa lezvaku a ku tirisa vito ga Nungungulu zvi wa nga kombisi cichavo. Kanilezvi Jesu a nga tshukangi a vhumela ku a zvilo lezvo zvi nga seketelwiko ka mitsalo zvi mu vhalela ku dzundza vito ga Papayi wakwe. Ehleketa hi lezvi zvi humeleleko a cikhati leci a nga hanyisa a wanuna wa madhimoni le Genezareta. A vanhu va no chava, va sangula ku khongotela Jesu lezvaku a suka tikweni lego, hikwalaho a nga tshamangi seyo. (Mar. 5:16, 17) Hambulezvo, i wa lava ku a vito ga Nungungulu gi tiveka seyo. Hikwalaho, i no laya wanuna loyi a nga mu hanyisile lezvaku a byela vanhu lezvi Jehovha a nga mu mahele, na ku nga hi lezvi yena a nga mu mahele. (Mar. 5:19.) Ni nyamutlha kambe i lava zvezvo — lezvaku hi tivekisa a vito ga Papayi wakwe misaveni yontlhe! (Mat. 24:14; 28:20) A cikhati leci hi mahako cipandze ca hina, hi tsakisa a Hosi ya hina, Jesu. w24.02 10 ¶10

I thomo ga hombe a ku lumba a hlengeletano ya Jehovha masikwini lawa yo gumesa ma teleko hi zvikarato. Laha a tiko legi gi yako gi biha nguvhu, Jehovha i hi nyika vamakabye lava va nga hi vhunako. (Lis. 133:1) I hi vhuna kuva ngango wu boheneko. (Efe. 5:33–6:1) Niku i tlhela a hi nyika wutlhari gi lavekako kasi hiva ni kurula ka hombe. Hambulezvo, hi fanele ku ti karata nguvhu kasi hi simama ku tirela Jehovha hi kutsumbeka. Hikuyini? Hakuva ka zvikhati zvin’wani hi nga tshuka hi khunguvanyeka hi kota ya zvihoxo zva van’wani. Hi nga mbhela ntamu kambe loku hina wutsumbu hi maha zvihoxo, nguvhunguvhu loku zvi hi zvalezvi zva zvin’we khati ni khati. Hi fanele ku timisela ntirweni wa Jehovha 1) loku a vamakabye va hi khunguvanyisa, 2) loku hi khunguvanyisiwa hi nuna kutani sati wa hina, ni 3) loku hi khunguvanyisiwa hi zvihoxo zva hina wutsumbu. w24.03 14 ¶¶1-2

Hi zvikhati zvo tala, u tazwa matshango ya vamakabye lava va zvi kotileko ku engetela ntiro wabye lowu va mahelako Jehovha. Kuzvilava va gondzile Cikola ca Vavhangeli va Mufumo kutani ku rura vaya lomu ku nga ni cilaveko ca hombe ca vahuweleli. Loku u ti vekela mixuvo yo khwatsi hi leyo, maha zvontlhe u zvi kotako kasi u yi tatisa. A vanhu va Jehovha va zvi lava nguvhu a ku engetela a wutireli gabye. (Miti. 16:9) Kanilezvi, ahati loku ku hi ku zvezvi a ciyimo ca wena a ci ku vhumeleli a ku maha lezvo? U nga ti woneli hasi ku hundza lava va zvi kotako. Leci ci nga ca lisima ku simama ku timisela. (Mat. 10:22) U nga kanyisi a lisima la ku tirela Jehovha hi kuya hi ntamu ni ciyimo ca wena. Leyo i ndlela ya yinene u nga simamako ku landzela Jesu hi yona andzhako ka ku bhabhatisiwa. — Lis. 26:1. w24.03 10 ¶11

A Papayi wa hina wa le tilweni i tsumbisa ku hi tsetselela loku hi ti sola. (Lis. 86:5) Hikwalaho, loku hi ti sola hi mbilu yontlhe hi kota ya zviwonho lezvi hi zvi mahileko, hi nga tsumba lezvi Jehovha a zvi wulako zva ku i ta hi tsetselela. Alakanya ku Jehovha a hi munhu wo nonoha kutani wo kala ku olova. A nga tshuki a rindzela ku hi maha zvo hundza lezvi hi zvi kotako. Wa zvi nyika nguvhu lisima zvontlhe lezvi hi mu mahelako loku hi maha zvontlhe zvi nga ntan’wini wa hina. A cin’wani kambe, ehleketa hi zvikombiso zva lomu ka Bhibhiliya zva lava va tireleko Jehovha hi muhefemulo wontlhe. Ehleketa hi mupostoli Pawule. I tirile nguvhu hi kuhiseka hi malembe yo tala, a endza tikilometro to tala a tlhela a yimisa mabandla yo tala. Hambulezvo, a cikhati leci a ciyimo cakwe ci nga kala ci nga mu vhumeleli ku maha zvotala ntirweni wa kuchumayela, a ku Nungungulu i tsikile ku mu tsakela? Ne ni kutsongwani. Pawule i no simama ku maha lezvi a nga zvi kota niku Jehovha i mu katekisile. (Miti. 28:30, 31) Hi kufanana, lezvi hi mahelako Jehovha zvi nga tshuka zvi cica. Kanilezvi, a ca lisima ka Jehovha ku hikuyini hi mahako lezvo. w24.03 27 ¶7, ¶9

Ka mikhongelo leyi Jesu a nga maha ka Jehovha, i vekile cikombiso ka vapizani vakwe. A cikhati a nga tira laha misaveni, i khongelile hi kukhandzakanya. Zvi wa lava ku a ti nyika cikhati ca ku khongela hakuva i wa tshama na a randzelwe hi vanhu vo tala niku i wa khomekile. (Mar. 6:31, 45, 46) I wa vhuka ni mixo, na ka ha te phum, kasi a kuma cikhati ca kuva yece a khongela. Kuve ni khati go kari a nga khongela wusiku gontlhe na a nga se maha ciboho co kari ca lisima. (Luka 6:12, 13) Jesu kambe i khongele hi kuphindaphinda ka wusiku gakwe go gumesa na a veka kupima ka ntiro wakwe wo karata wa laha misaveni. (Mat. 26:39, 42, 44) A cikombiso ca Jesu ci hi gondzisa ku kani hi khomekile kala kwihi hi fanele ku ti nyika cikhati ca ku khongela. A ku fana na Jesu, kuzvilava zvi nga lava ku hi ti siyela a cikhati ca ku khongela — hi ku vhuka ni mixo nguvhu kutani ku xuxanyana kala gi phuma. Loku hi maha lezvo, hi komba Jehovha lezvaku ha ci bonga nguvhu a cinyikiwo leci co hlawuleka. w23.05 3 ¶¶4-5

Wona magezu lawa ya ku “li chululilwe” ma nga laha ka mutsalo wa nyamutlha. A dhisionario go kari ga Bhibhiliya gi wula lezvaku a magezu lawa ma nyika mongo wa “mati ma chululiwako hehla ka hina”. A magezu ya mufananiso lowu, ma zvi kombisa khwatsi lezvi Jehovha a va randzisako zvona vatotilweko. A vatotilweko va zvi tiva ku ‘va randziwa hi Nungungulu’. (Jud. 1) Mupostoli Johani i tlhamusele lezvi va ti zwisako zvona laha a nga tsala ku: “Hi nga wonani lezvi Papayi a nga hi randzisa zvona laha ka kuza a hi maha hi vitaniwa ku hi vana va Nungungulu!” (1 Joh. 3:1) A ku a lirandzo la Jehovha lo gamela ka vatotilweko basi? Ahihi, Jehovha i kombisile lirandzo lakwe ka hontlheni. Hi cihi cikombiso ca hombe ka zvontlhe ca lirandzo la Jehovha? I hakhelo ya kutlhatlhisa — a cikombiso ca hombe ca lirandzo wuakweni gontlhe! — Joh. 3:16; Rom. 5:8. w24.01 28 ¶¶9-10

A vhesi legi laha hehla gi komba a ndlela leyi yi vhunileko Dhavhidha a ku hlula kuchava kakwe. Hambu lezvi a wutomi gakwe gi nga hi mhangweni, i ehleketile hi lezvi Jehovha a nga wa ta mu mahela cikhatini ci tako. Dhavhidha i wa zvi tiva lezvaku Jehovha i wa ta mu ponisa hi cikhati ci faneleko. A ca hombe ka zvontlhe, Jehovha i wa wulile lezvaku Dhavhidha i wa tava hosi yi landzelako ya Izrayeli. (1 Sam. 16:1, 13) Dhavhidha i wa zvi tiva lezvaku ni cihi leci Jehovha a tsumbisako ci ta tatiseka. Zvini lezvi Jehovha a tsumbisileko ku ku mahela? A hi rindzeli ku a hi vhikela ka zvikarato zvontlhe. Hambulezvo, alakanya lezvaku ni cihi cikarato u kumanako naco tikweni legi go biha, Jehovha i ta ci fuvisa misaveni yiswa. (Isa. 25:7-9) A Muvangi wa hina i na ni ntamu wu lavekako kasi ku vhuxa vafileko, ku mbheta mababyi ya hina ni ku lovisa vontlhe lava va hi vhukelako. — 1 Joh. 4:4. w24.01 6 ¶¶12-13

Ehleketa hi leci ci nga ku maha u ti nyikela ka Jehovha u tlhela u bhabhatiswa. Wena u bile a mazambo lawo hakuva u wa lava kuva tlhelweni ga Jehovha. Ehleketa hi leci ci nga ku kholwisa ku u li kumile a lisine. U no gondza hi Jehovha, u sangula ku mu kombisa cichavo ni ku mu randza kota Papayi wa wena wa le tilweni. U kombisile ku kholwa niku lezvo zvi ku kucile a ku ti sola. U tsikile ku maha a zvilo lezvi Jehovha a zvi vengako u sangula ku maha lezvi zvi mu tsakisako. U te hefu a cikhati leci u nga tiva ku Jehovha i ku tsetselele. (Lis. 32:2) U no sangula kuya mitlhanganweni ya bandla, u bhula ni van’wani hi zvilo zvo saseka lezvi u zvi gondzileko. Kota muKristu a ti nyikeleko ni ku bhabhatiswa, zvezvi u kari u famba ndleleni ya wutomi niku u maha zvontlhe u zvi kotako kasi u nga luzi thomo ga ku famba hi yona. (Mat. 7:13, 14) Ngha hi tiya hi ku nde, hi nga tsekatseki kukhozeleni ka hina Jehovha, hi ku nde kuingiseni ka hina zvileletelo zvakwe. w23.07 17 ¶14; 19 ¶19

A ku ehleketa hi mukhongelo u wu mahileko a cikhati leci u nga ti nyikela ka Jehovha, zvi ta ku vhuna ku ala ni cihi ciringo. Hi cikombiso, xana u wa ta sangula ku kombisa ku khwatsi wafa hi sati kutani nuna wa vambe? Ne ni kutsongwani. U sina u tsumbisile Jehovha lezvaku u nga ta tshuka u maha lezvo. Loku u nga tsiki a kutizwa ka hava ku zima mitsu, zvi nga ta ku karatela a ku ku hlongola. U ta “potsoloka” a ‘tisoko ta vakubiha’. (Mav. 4:14, 15) A ku alakanya a kutiyimisela ka Jesu ka ku lava ku tsakisa a Papayi wakwe, zvi ta ku vhuna ku tekela ku ala hi ku tiya ni wihi nchumu lowu u tivako ku wu wa nga ta tsakisa a Nungungulu loyi u ti nyikeleko kakwe. (Mat. 4:10; Joh. 8:29) A mhaka ku a zvikarato ni zviringo zvi ku nyika lungelo ga ku kombisa lezvaku u ti yimisele a ku ‘simama ku landzela’ Jesu. Laha u mahako lezvo, u nga tiyiseka lezvaku Jehovha i ta ku vhuna. w24.03 9-10 ¶¶8-10