NDZIMA YA CIGONDZO N.° 46
LISIMU 17 I wa vhumela hi mbilu
Ehleketa hi Jesu, a Mupristi wa hina wa Hombe wa kuzwela-wusiwana
“A hi na mupristi wa hombe wa ku a nge zvi koti ku hi zwela wusiwana gomeni ga hina”. — MAH. 4:15.
LEZVI HI TO GONDZA
Hi ta wona lezvi a wunene ni kuzwela-wusiwana zvi mahisako zvona ku Jesu a ringanelwa hi kuva Mupristi wa Hombe ni lezvi hi vhunekisako zvona hi ntiro wakwe wa wupristi nyamutlha.
1-2. a) Hikuyini Jehovha a rumeleko N’wana wakwe laha misaveni? b) Zvini hi to bhula hi zvona ka ndzima leyi? (Mahebheru 5:7-9)
KWALOMO ka 2000 wa malembe ma hundzileko, Jehovha i rumele N’wana wakwe wo randzeka nguvhu laha misaveni. Hikuyini? A cin’we ca zvigelo i wa tela ku ta tlhatlhisa vanhu ka ciwonho ni kufa ni ku fuvisa a zvikarato zvontlhe zvi vangilweko hi Sathani. (Joh. 3:16; 1 Joh. 3:8) Jehovha i wa zvi tiva kambe ku loku Jesu a hanya kota munhu wa nyama zvi ta mu longisela ku ava Mupristi wa Hombe wa kuzwela-wusiwana ni wa munene ka hina. Jesu i mahile Mupristi wa Hombe andzhako ka ku bhabhatisiwa hi 29 Nguveni ya Hina.a
2 Ka ndzima leyi, hi ta wona lezvi a kuva Jesu a hanyile laha misaveni zvi mu vhunisileko zvona ku a ringanelwa hi kuva Mupristi wa Hombe wa kuzwela-wusiwana. Laha hi toya hi zvi zwisisa khwatsi lezvi Jesu a nga ‘mbhelelisiswa’ zvona kasi a maha ntiro wakwe, zvi ta hi olovela a ku tshinela ka Jehovha hambu loku hi mbhelile ntamu hi kota ya zviwonho hi zvi mahileko kutani gome. — Lera Mahebheru 5:7-9.
A N’WANA WO RANDZEKA WA NUNGUNGULU ATA MISAVENI
3-4. Kucica muni ka hombe loku Jesu a yimiseneko nako a cikhati leci a ngata laha misaveni?
3 A kutala ka hina ha tshuka hi yimisana ni kucica ka ciyimo wutomini, ko kota ku rura hi siya muti wa hina wa ku wu randza, ni vanghana, ni maxaka. A kucica loko a ku olovi. Kanilezvi a ku na munhu a tshukileko a yimisana ni kucica ko fana ni loku ka Jesu. Le tilweni, Jesu i wa hi ngilozi yo sangula ni ya lisima nguvhu. I wa randziwa nguvhu hi Jehovha niku contlhe cikhati i wa tsaka hi ku tira ‘reveni ga cinene’ ga Nungungulu. (Lis. 16:11; Mav. 8:30) Hambulezvo, Va Le Filipi 2:7 laha ka nota, i wula lezvaku Jesu i no ti yimisela ku “ti bohlisa” a tsika cikhundla cakwe co tlakuka le tilweni a ta hanya ni vanhu vo kala kumbhelela laha misaveni.
4 Ehleketa kambe hi lezvi zvi nga humelela a cikhati leci Jesu a nga pswaliwa ni ka masiku yo sangula ya wutomi gakwe laha misaveni. Jesu i pswalilwe ka ngango wa zwisiwana. Lezvo zva ti komba hi kota ya muphahlo wa wusiwana lowu a vapswali vakwe va nga nyikela andzhako ka kupswaliwa kakwe. (Lev. 12:8; Luka 2:24) Laha Herodhi, a hosi yo biha, a nga tiva ku ku pswalilwe Jesu i no zama ku mu daya. Kasi wu pona ka makungu yo biha ya Herodhi, a ngango wakwe wu no ya hanya Gibhite kota valuveli hi cikhati co kari. (Mat. 2:13, 15) Handle ko kanakana, a wutomi ga Jesu laha misaveni gi wa hambene nguvhu ni legi a nga gi tolovele le tilweni!
5. Zvini lezvi Jesu a nga zvi wona laha misaveni niku lezvo zvi mu longiselisile kuyini a ntiro wakwe kota Mupristi wa Hombe? (Wona ni mufota.)
5 A cikhati leci Jesu a nga hi laha misaveni, i no wona vanhu vo tala na va xaniseka a tlhela azwa a kubayisa ka ku felwa hi munhu u mu randzako, a ku patsa ni ku felwa hi papayi wakwe wa ku mu wundla, Josefa. Na a maha ntiro wakwe, Jesu i no wona vanhu va hlokonho, va zvikhumu, va ku woma zviro, vapswali vo felwa hi vana niku i va zwele nguvhu wusiwana. (Mat. 9:2, 6; 15:30; 20:34; Mar. 1:40, 41; Luka 7:13) Lisine ku a cikhati leci a nga hi citshan’wini cakwe co tlakuka le tilweni i wa wona vanhu na va xaniseka. Kanilezvi a cikhati leci a nga hi laha misaveni, i wa wona a kuxaniseka ka vanhu hi ndlela yin’wani. (Isa. 53:4) Lezvi Jesu a nga zvi hanya laha misaveni zvi mu vhunile ku zwisisa lezvi a vanhu va nga ti zwisa zvona, lezvi va nga karatekisa zvona ni kubayisa loku va nga kuzwa. A ku fana ni vanhu van’wani, Jesu yenawu i wa karala, a karateka a tlhela a zangara.
Jesu i wa khatala nguvhu hi lezvi a vanhu lava a nga kari a va wona va nga ti zwisa zvona ni lezvi zvi nga va xanisa (Wona paragrafo 5)
JESU A VA ZWELA WUSIWANA VANHU
6. A magezu yo fananisa ya ciphrofeto ca Isaya ma hi gondzisa yini hi wunene ni zwela wusiwana ya Jesu? (Isaya 42:3)
6 Ndzeni ka ntiro wakwe, Jesu i kombisile ku i wa va zwela nguvhu wusiwana lava vo kala ntamu ni ku chepetiwa. Hi ku maha lezvo, i wo tatisa ciphrofeto. Lomu ka Mitsalo ya ciHebheru, lava zvi nga va fambela khwatsi ni lava va ntamu va fananiswa ni jardhim yo nyuka kutani ni tisinya ta hombe. (Lis. 92:12; Isa. 61:3; Jer. 31:12) Kanilezvi a zvisiwana ni lava va nyalidede va fananisiwa ni lihlanga li khinyekileko ni tirisido yi tuvikako — zva ku hi wumbiri ga zvona a zvi sizi nchumu. (Lera Isaya 42:3; Mat. 12:20) Hi kupimiselwa, muphrofeti Isaya i tirisile magezu lawo yo fananisa kasi ku phrofeta a lirandzo ni zwela wusiwana leyi Jesu a nga wa ta yi kombisa ka lava va wonelwako hasi hi van’wani.
7-8. Jesu i ci tatisisile kuyini a ciphrofeto ca Isaya?
7 Matewu, a mutsali wa Ivhangeli, i kombile ku a magezu ya ciphrofeto ca Isaya ma wa tatiseka ka Jesu, yaku: “A nga ta tshova lihlanga li khinyekileko, ne a nga ta tima kandiya yi tuvikako musi.” A zvihlamaliso zvo kari zva Jesu zvi vhunile lava va nga wonelwa hasi hi van’wani, ku nga lava va nga ti zwisa ku khwatsi lihlanga li khinyekileko kutani lava va nga hi hava kutsumba a ku khwatsi i tirisido yi tuvikako musi yi lavako ku timeka. Cikari ka vanhu lavo, ku wa hi ni wanuna a nga tele hi hlokonho wa ku i wa nga hi na kutsumba ka ku tshuka a hanyisiwa kutani ka ku tlhela a ti buza hi litsako ni maxaka zvin’we ni vanghana vakwe. (Luka 5:12, 13) Ka khati gin’wani, Jesu i no kuma wanuna wa ciwiri wa ku i wa nga zvi koti ku wulawula khwatsi kambe. Hi nga alakanyela lezvi a wanuna loye a nga kari a ti zwisa zvona hi ku wona van’wani na va bhula yena na a ngazwi nchumu. (Mar. 7:32, 33) Kanilezvi zvi wa nga nyimi laho.
8 Masikwini ya Jesu, a vaJudha vo tala va wa kholwa ku lava va nga kari va xaniseka va wo tsayisiwa hi kota ya zviwonho zvabye kutani zva maxaka yabye. (Joh. 9:2) Hi kota ya kukholwa loko ka hava, lava va nga xaniseka va wa tlhela va tizwa na va nga vhuni nchumu. Na a tatisa ciphrofeto ca Isaya, Jesu i hanyisile lava va nga babya ni ku vhuxa kutsumba kabye ka Nungungulu. Lezvo zvi hi gondzisa yini hi lezvi Jesu a ti zwisako zvona hi hina nyamutlha?
9. Mahebheru 4:15, 16 i zvi khanyisisa kuyini lezvaku a Mupristi wa hina wa Hombe wa le tilweni hakunene wa va zwela wusiwana a vanhu vo kala kumbhelela?
9 Lera Mahebheru 4:15, 16. Hi nga tiyiseka lezvaku contlhe cikhati Jesu i ta simama ku hi zwela wusiwana. Zvi wula yini lezvo? A munhu wa zwela wusiwana hi loyi a khumbiwako hi kuxaniseka ni kutizwa ka van’wani. A gezu ga ciGreki gi hundzuselweko ku “kuzwela-wusiwana” gi wula ku ti zwisa lezvi a van’wani va ti zwisako zvona. (Wona kambe Mahebheru 10:34, laha Pawule a tirisako a vherbhu yo fana ya ciGreki.) A matimu ma wulawulako hi zvihlamaliso zva Jesu ma komba lezvi a kuxaniseka ka van’wani ku nga mu khumbisa zvona. Jesu i wa nga hanyisi vanhu hi ku ngha na zvi boha. I wa khatala nguvhu hi vona niku i wa lava ku va vhuna. Hi cikombiso, laha a nga hanyisa wanuna wa hlokonho, zvi wa koteka ku a maha cihlamaliso leco na a hi kule, kanilezvi i no kuceka ku khumba wanuna loye — kuzvilava lego gi vile khati go sangula a wanuna loye na a henyiwa hi munhu, andzhako ka malembe yo tala! Ka khati gin’wani, Jesu i no ti veka ka ciyimo ca wanuna wa ciwiri, a mu susa laha vanhwini a ya mu hanyisa tlhelweni, ka wutshamu go kala guwa. Niku a cikhati leci a mufarisi wo kari a nga chepeta a wasati a nga kari a ti sola, loyi a nga hlambisa mikondzo ya Jesu hi mihloti a tlhela a yi sula hi misisi yakwe, i no mu yimelela. (Mat. 8:3; Mar. 7:33; Luka 7:44) Jesu i wa nga fambeli kule ni lava va nga babya kutani va nga mahile zviwonho zva hombe. Wutshan’wini ga lezvo, i wa va ramba vaya kakwe a tlhela a va kombisa lirandzo. Hi nga tiyiseka lezvaku a nga cicangi, hinawu wa hi zwela wusiwana.
LEZVI HI NGA MU PIMANYISISAKO ZVONA A MUPRISTI WA HINA WA HOMBE NYAMUTLHA
10. Malulamiselo muni ya moya hi nga ma tirisako nyamutlha kasi ku vhuna a zviwiri ni zvikhumu? (Wona ni mifota.)
10 Kota valandzeli vo tsumbeka va Jesu, hi ti karatela ku mu pimanyisa hi va kombisa lirandzo ni zwela wusiwana a vamakabye va hina ni vanhu van’wani. (1 Ped. 2:21; 3:8) Hambu lezvi ka ku a hi nge hanyisi a zviwiri ni zvikhumu, hi nga vhuna vanhu lavo hi tlhelo ga moya. Hi cikombiso, a mabhuku ya hina ma seketelwako ka Bhibhiliya ma kona hi 100 wa tirimi ta mawoko ni kuhundza. Niku kasi ku vhuna lava va kalako va nga woni khwatsi ku na ni mabhuku hi ciBraile hi 60 wa tirimi ni kuhundza niku a tivhidhio ti tlhamuselwako ta mahiwa hi 100 wa tirimi ni kuhundza. A malulamiselo lawo ma vhuna a zviwiri ni zvikhumu a ku tshinela ka Jehovha ni N’wana wakwe.
A mabhuku ya hina ma seketelwako ka Bhibhiliya ma kumeka hi 1000 wa tirimi ni kuhundza
Cibhabheni: 100 wa tirimi ni kuhundza ta mawoko
Cineneni: 60 wa tirimi ni kuhundza hi ciBraile
(Wona paragrafo 10)
11. A hlengeletano ya Jehovha yi kombisa kuyini a mawonela ya Jesu hi vanhu va matshamu wontlhe? (Mitiro 2:5-7, 33) (Wona ni mifota.)
11 A hlengeletano ya Jehovha yi ti karata nguvhu kasi ku vhuna vanhu va matshamu wontlhe. Alakanya ku andzhako ka ku vhuxiwa hi ka vafileko, Jesu i chululile a moya wo basa kasi ku vontlhe vanhu va nga hi ka mubuzo wa Pentekosta vazwa mahungu ya manene, munhu ni munhu hi “lirimi lakwe”. (Lera Mitiro 2:5-7, 33.) Na yi rangelwa hi Jesu, a hlengeletano yi humesa mabhuku ma seketelwako ka Bhibhiliya hi 1000 wa tirimi ni kuhundza, niku a tokari ti wulawuliwa hi vanhu vatsongwani. Hi cikombiso, a tirimi to kari ta ciAmeríndio ti wulawuliwa hi vanhu vatsongwani va hanyako le N’walungu ni Dzongeni wa América. Hambulezvo, ka hundzuluselwa mabhuku hi tirimi to hundza 160 wa tirimi leto, kasi a votala hi laha zvi kotekako hi kona vazwa mahungu ya manene. A mabhuku ya hina ma kona kambe hi 20 wa tirimi ni kuhundza ta ciRoménia. A vanhu vo tala va wulawulako tirimi leto va amukela lisine.
Cibhabheni: 160 wa tirimi ni kuhundza ta ciAmeríndio
Cineneni: 20 wa tirimi ni kuhundza ta ciRoménia
(Wona paragrafo 11)
12. Zvini zvin’wani lezvi a hlengeletano ya Jehovha yi mahelako vanhu nyamutlha?
12 Ahandle ka ku rangela a kutikarata loko kasi ku haxa mahungu ya manene, a hlengeletano ya Jehovha ya vhunetela lava va welweko hi timhango ta ntumbuluko. Kasi ku maha ntiro lowo, a vamakabye vo tala va ti nyiketela kasi ku vhunetela vamakabye lava va welweko hi timhango. A hlengeletano ya Jehovha yi tlhela yi vhunetela ku aka a matshamu yo dzundzeka ya wukhozeli, lomu a vanhu va tlhanganako zvin’we kasi ku gondza zvotala hi lirandzo la Jehovha.
A MUPRISTI WA HINA WA HOMBE A NGA KU VHUNA
13. Hi tihi tindlela to kari leti Jesu a hi vhunako hi tona?
13 Kota murisi wa hina wa munene, Jesu wa khatala hi zvilaveko zva moya zva mun’we ni mun’wani wa hina. (Joh. 10:14; Efe. 4:7) Ka zvikhati zvin’wani, a zviyimo zva wutomi zvi nga hi maha hi ti zwisa ku khwatsi hi lihlanga li khinyekileko kutani tirisido yi tuvikako musi. Hi nga mbhela nguvhu ntamu hi kota ya mababyi ya hombe, zvihoxo hi zvi mahileko kutani kungazwanani ni muKristu-kuloni. Hi nga veka nguvhu kupima ka kubayisa loku hi ku zwako laha ka kuza zvi hi karatela a ku veka kupima ka kutsumba ka hina. Alakanya kambe lezvaku Jesu wa zvi wona lezvi u kumanako nazvo niku wa ma zwisisa a maalakanyo ya wena ma etileko. A kuzwela-wusiwana kakwe ku mu kuca ku a ku vhuna. Hi cikombiso, a nga tirisa moya wo basa kasi ku ku nyika ntamu loku u rerekile. (Joh. 16:7; Tit. 3:6) A cin’wani kambe, Jesu a nga tirisa “vanhu kota zvinyikiwo” ni vakhozeli-kuloni kasi ku ku tiyisa, ku ku seketela ni ku ku vhuna. — Efe. 4:8.
14. Zvini hi nga mahako loku hi tizwa na hi mbhelile ntamu?
14 Loku u mbhelile ntamu, ehleketa hi ntiro wa Jesu kota Mupristi wa hina wa Hombe. Alakanya ku Jehovha i mu rumele misaveni na ku nga hi lezvaku a ta nyikela wutomi gakwe kota hakhelo ya ku tlhatlhisa basi, kanilezvi kasi zvi tlhela zvi mu vhuna ku zvi zwisisa khwatsi a zvikarato lezvi a vanhu vo kala kumbhelela va yimisanako nazvo. A cikhati leci hi mbhelileko ntamu hi kota ya zviwonho zva hina kutani gome ga hina, Jesu i ngha a longile ku hi vhuna “hi cikhati ci faneleko”. — Mah. 4:15, 16.
15. Hlawutela tshango gi kombako lezvi a munhu a hambukileko ntlambini wa Jehovha a nga vhunisiwako zvona a ku wuya bandleni.
15 Jesu kambe wa rangela vanhu vakwe laha va ti karatelako ku hlota ni ku vhunetela lava va hambukileko ntlambini wa Jehovha. (Mat. 18:12, 13) Wona tshango ga Stefano.b Andzhako ka 12 wa malembe na a susilwe bandleni, i no boha kuya mutlhanganweni. I ngalo: “A zvi ndzi olovelangi, kanilezvi ndzi wa lava ku tlhela ndziva ciro ca ngango wa Jehovha wa lirandzo. A madhota lawa ma nga bhula na mina ma ndzi mahile ndzi zvi wona ku ndza randziwa. Ka zvikhati zvo kari, ndzi wa tizwa na ndzi nga vhuni nchumu niku ndzi wa lava ku zvi chokola. Kanilezvi a vamakabye va ndzi alakanyisile ku Jehovha na Jesu va lava lezvaku ndzi timisela. Laha ndzi nga wuyela, a bandla gontlhe gi no ndzi amukela hi lirandzo, mina ni ngango wa mina. Andzhako ka cikhati, a sati wa mina i no vhumela ku gondzisiwa Bhibhiliya niku zvezvi hi mu tirela zvin’we Jehovha kota ngango.” Hi nga alakanyela lezvi a Mupristi wa hina wa Hombe wa lirandzo a tsakisako zvona hi ku wona a vawonhi va ti solako na va vhuniwa kasi va wuyela bandleni!
16. Hikuyini u bongako hi kuva ni Mupristi wa Hombe wa kuzwela-wusiwana?
16 Na a hi laha misaveni, Jesu i vhunile vanhu vo tala hi cikhati cinene. Inyamutlha, hi nga tiyiseka hi kumbhelela lezvaku i ta hi vhuna ka ni cihi. Niku misaveni yiswa leyi yi nga kwalaha nyongeni, i ta vhuna vanhu vo ingisa lezvaku va nga havi tikhumbi ta ciwonho ni kungambheleli. A ho ku mu bonga a Nungungulu wa hina, Jehovha, loyi a lirandzo lakwe la hombe ni wuxinji gakwe zvi mu kucileko ku yimisa N’wana wakwe kota Mupristi wa hina wa Hombe wa kuzwela-wusiwana!
LISIMU 13 Kristu hi yena Cikombiso ca hina
a Kasi u kuma mahungu ma wulawulako hi lezvi a ntiro wa Jesu kota Mupristi wa Hombe wu wu vhaletisako zvona a ntiro wa mupristi wa hombe wa muJudha, wona ndzima yi nge: “Nyika lisima a thomo u nga nago ga ku khozela Jehovha tempeleni yakwe ya moya”, ka A Murindzeli wa cigondzo wa Outubro wa 2023, paj. 26, par. 7-9.
b A mavito ma cicilwe.