U nga wu longiselisa kuyini muchadho wu to mu nyika wudzundzo Jehovha?

1-2. Jehovha i yi wonisa kuyini michadho?

U TSUMBISENE ku chadha ni wokari? Loku zvi hi lezvo, hi tsaka na wena! Kuzvilava mu lomu ka nyimanyima ya ku longisela muchadho wa n’wina. Jehovha wa khatala nguvhu hi wukati ga n’wina. I lava lezvaku a siku ga muchadhoa wa n’wina giva go tsakisa nguvhu ni lezvaku mu hanya zvin’we a wutomi go tsakisa. — Mav. 5:18; Cizim. 3:11.

² Jehovha i ringanelwa hi ku mu mu nyika wudzundzo muchadhweni wa n’wina. Hi zvi tivisa kuyini lezvo? Niku hi nga zvi mahisa kuyini? Hambu lezvi ka ndzima leyi hi to wulawula nguvhunguvhu hi lava va nga lomu ka ku longisela muchadho, a wusungukati hi to gi wona gi nga hi vhuna hontlheni lezvaku hi mu nyika wudzundzo Jehovha loku hi rambiwa muchadho kutani loku lava va chadhako va hi kombela ku maha ntiro wo kari.

HIKUYINI A MUCHADHO WA WENA WU FANELEKO KU MU NYIKA WUDZUNDZO JEHOVHA?

3. A cikhati leci a maKristu ma longiselako muchadho, zvini ma faneleko ku ehleketa hi zvona niku hikuyini?

³ A maKristu lawa ma nga lomu ka ku longisela muchadho ma fanele ku landzela matshinya ya milayo lawa Jehovha a hi nyikako hi ku tirisa Mhaka yakwe. Hikuyini? Hi ku Jehovha hi yena mutumbuluxi wa wukati. Hi yena a nga chadhisa kazali yo sangula, Adhamu na Evha. (Gen. 1:28; 2:24) Hikwalaho, lava va nga lomu ka ku longisela muchadho va fanele kuva ni kupima ka Nungungulu maalakanyweni yabye.

4. Zvigelo muni zvi faneleko ku kuca tikazali a ku mu nyika wudzundzo Jehovha ka siku ga muchadho wa tona?

⁴ U na ni zvigelo zvo zwala zva ku chela kota hi maalakanyo ya Jehovha ka siku ga muchadho wa wena. Phela Jehovha hi yena Papayi wa wena wa le tilweni niku hi yena Munghana wa wena wa hombe. (Mah. 12:9) Handle ko kanakana, u lava lezvaku a wunghana lego gi simama. A wu lavi lezvaku ka siku lego kutani gin’wani ku tshuka ku humelela nchumu wu to mu pandza mbilu a Munghana wa wena. (Lis. 25:14) Loku u alakanyela zvontlhe lezvi Jehovha a ku maheleko ni lezvi a to simama ku ku mahela, a wu vhumeli lezvaku zva ringana lezvaku a muchadho wa wena wu mu nyika wudzundzo? — Lis. 116:12.

U NGA MU NYIKISA KUYINI WUDZUNDZO JEHOVHA?

5. A Bhibhiliya gi nga va vhunisa kuyini lava va lavako ku chadha a ku maha zviboho zva zvinene hi muchadho?

⁵ A Bhibhiliya a gi hi nyiki lista ya milayo ya lezvi a mubuzo wa muchadho wa maKristu wu faneleko ku mahisiwa zvona. Hikwalaho, lava va lavako ku chadha va tlhatlhekile ku longisela muchadho wabye hi kuya hi ciyimo cabye, lezvi zvi tolovelekileko lomu cipandzeni kutani hi kuya hi lezvi va zvi lavisako zvona. Kanilezvi a maKristu ya lisine ma fanele ku ingisa a milayo ya Khezari xungetano hi muchadho. (Mat. 22:21) Hambulezvo, a muchadho wu longiselwako na ku landzelwa matshinya ya milayo ya Bhibhiliya wu ta dzundza Jehovha ni ku tsakisa mbilu yakwe. Makunu, matshinya muni lawa lava va nga lomu ka ku longisela muchadho va faneleko ku ma alakanya?

6. Hikuyini zvi nga zva lisima ku lava va nga lomu ka ku longisela muchadho va landzela milayo ya mufumo xungetano hi muchadho?

⁶ Landzelani milayo ya mufumo. (Rom. 13:1, 2) Ka matiko yo tala, lava va lavako ku chadha va fanele ku landzela milayo yo kari ya mufumo na va nga se chadha. A kazali hi yona yi faneleko ku ti karatela ku tiva ku milayo muni yi nga kona lomu yi hanyako kona. Loku u lava ku vhuniwa ku kuma milayo leyo, u nga chavi ku kombela civhuno ka madhota.b

7. A siku ga muchadho gi faneleko kuva go tshamisa kuyini?

⁷ Ti karateleni lezvaku ku ngavi ni maguwa. (1 Kor. 10:31, 32) Mahani zvontlhe zvi kotekako kasi a muchadho wa n’wina wu kombisa a handzu wa moya wa Nungungulu, wutshan’wini ga ku kombisa a moya wa tiko. (Gal. 5:19-26) Hi kuyelana ni nayo wa lomu Mitsalweni wa wuhloko, a noivho hi yona yi faneleko ku maha zvontlhe zvi kotekako kasi a muchadho wu tsakisa wu tlhela wu dzundzeka. Zvi nga kotekisa kuyini lezvo? A kanelo ya muchadho yi seketelwako ka Bhibhiliya loku yi vekiwa hi ndlela ya cichavo ni ya lirandzo, yi vhuna vontlhe va yi zwako a ku zwisisa lezvaku a muchadho cinyikiwo ci tako hi ka Jehovha. Yi ta tlhela yi vhuna vontlhe lava va rambilweko a ku zwisisa lezvaku a muchadho a hi nchumu wa ku hlakana hi wona. Hi cigelo leco, a tikazali to tala ta maKristu ti hlawula ku a kanelo leyo yi vekiwa Salawini ya Mufumo, loku zvi koteka. Loku u xuva ku tirisa Salawu ya Mufumo u fanele ku yi tsalela papilo a hubye ya madhota u kombela ku tirisa Salawu na ka ha hi ni cikhati.

8. Loku u lava ku maha mubuzo ya muchadho, zvini u nga mahako kasi yi mu nyika wudzundzo Jehovha? (Va Le Roma 13:13)

⁸ Lera Va Le Roma 13:13. Loku ku hi ku u lava ku maha mubuzo wa muchadho, zvini u nga mahako kasi a mubuzo lowo wu nga kombisi a moya wa tiko? A gezu ga ciGreki gi hundzuluselweko ku “mibuzo ya vhilinganya” gi wula a mibuzo leyi ku nwiwako nguvhu byala ku tlhela ku bisiwa cingwere kala phindzulani wa wusiku. Loku ku hi lezvaku ku tava ni byala, tiyiseka lezvaku i hava a tonwa kala a popiwa.c Loku ku hi lezvaku ku tava ni cingwere, u nga vhuleli nguvhu laha ka ku lava va rambilweko va tsandzeka ni ku bhula. Hlola khwatsi ku mimuzka muni yi to bisiwa ni lezvi yi wulawulako hi zvona kasi ku nga khunguvanyeki munhu.

9. Zvini lezvi lava va chadhako va faneleko ku zvi alakanya xungetano hi lezvi zvi to wuliwa ni lezvi zvi to mahiwa muchadhweni wabye?

⁹ Ka michadho yo kari, a vanghana kutani maxaka ya noivha kutani noivho va nga suka kasi ku wula zvokari xungetano hi vona. Ka matshamu man’wani, ku nga kombisiwa vhidhio kutani mifota ya tinoivho kutani zvilo zvin’wani. Lezvo zvi nga engetela ku a siku lego gi tsakisa. Hambulezvo, tiyiseka ku a zvilo lezvo zvontlhe zviva zvilo zvo aka. (Filp. 4:8) Ti wutise lezvi: ‘A zvilo lezvi zvi ta kombisa cichavo hi van’wani? Zvi ta nyika wudzundzo a lulamiselo ga wukati?’ A ca lisima ka zvontlhe, ti wutise lezvi: ‘A ku zvi ta mu nyika wudzundzo Jehovha?’ Hambu lezvi zvi nga tsakisako ku a wokari a wula zvilo zvo kari zvo hlekisa, a nga faneli ku wulawula zvilo zva mafenya zvi nga mahako ku lava va rambilweko va alakanyela zvilo zva masango. (Efe. 5:3) Tiyiseka lezvaku a maxaka ni vanghana lava va to wula magezwana yo kari va zwisisa ni ku kombisa cichavo hi lezvi mu zvi lavako.

10. Hikuyini lava va lavako ku chadha va faneleko ku ringanisela a cikhati leci va mahako makungo hi muchadho wabye? (1 Johani 2:15-17)

¹⁰ Ringanisela. (Lera 1 Johani 2:15-17.) Jehovha wa tsaka a cikhati leci a vakhozeli vakwe va ti karatelako ku mu nyika wudzundzo wutshan’wini ga ku ti kokela wudzundzo vona wutsumbu. Hikwalaho, a maKristu yo ringanisela a ma gastari makhulukhulu ya mali ni ku maha zvilo hi ku fela ku ‘gwirela’ van’wani. U nga vhunekisa kuyini hi ku maha festa yo kala yi nga talelwangi hi zvo khoma? Wona cikombiso ca Mike, a makabye wa le Noruega. I wulile lezvi: “A hi mahangi mangava, hikwalaho hi zvi kotile ku simama hi tira kota maphayona. A muchadho wa hina wu wa nga talelwangi hi zvilo kanilezvi wu wa sasekile niku ha ha wu alakanya khwatsi.” A makabye wo kari wa le Índia i wulile lezvi: “Hi potsile ku ti vangela kukarateka. Lezvi hi nga kala ku tatela zvo khoma, a ku vangi ni zvotala zva ku zvi mahela makungo niku hi ponile a kungazwanani hi zvona.”

11. A noivha ni noivho va nga kombisa kuyini kuringanisela hi mabohela ni kutisasekisa kabye? (Wona ni mifota.)

¹¹ Makunu u hlawulile zva ku boha? A hi kanakani lezvaku u ta pana nguvhu ka siku lego! Hambu zvikhatini zva kutsaliwa ka Bhibhiliya, a noivha ni noivho va wa chela nguvhu kota hi tinguwo ni lezvi va nga ti sasekisisa zvona. (Isa. 61:10) Lisine ku lezvi u to boha ka siku ga muchadho wa wena zvi nga hambana hi ndlela yo kari ni lezvi u nga wa ta boha ka zviyimo zvin’wani, kanilezvi zvi fanele kuva zva cichavo. (1 Tim. 2:9) U nga vhumeleli lezvaku a mabohela ya wena ni ku ti sasekisa zviva zvona zva lisima nguvhu muchadhweni wa wena. — 1 Ped. 3:3, 4.

12. Hikuyini lava va lavako ku chadha va faneleko ku potsa ni wihi mukhuwo wu tolovelekileko lomu cipandzeni cabye wu nga zwananiko ni Mitsalo?

¹² Potsa mikhuwo yi nga hiko ya wuKristu. (Kuv. 18:4) A tiko legi ga Sathani gi nyenyezisile a mibuzo ya michadho hi mikhuwo ya wuhedheni, ya wudhimoni ni zvihena. Jehovha i hi byela zvi ku dlunya lezvaku hi fanele ku potsa zvilo lezvo zvi nga basangiko. (2 Kor. 6:14-17) Loku ku hi lezvaku lomu cipandzeni ca wena ku na ni mikhuwo yo kari yi soliwako, kambisisa u tiva ku yi tumbulukele kwihi, u tlhela u hlota matshinya ya milayo ya Bhibhiliya ma tirako ka mhaka leyo na u nga se boha a ku zvini u to zvi patsa muchadhweni wa wena.

13. Lava va lavako ku chadha va nga kombisa kuyini lezvaku va na ni mawonela ya Jehovha xungetano hi zvinyikiwo?

¹³ Lomu mu hanyako kona, a ku zvi tolovelekile a ku lava va rambilweko va ti nyika prenda a tinoivho? Lava vo ganya va nga nyikela zvilo zvo dhura nguvhu a ku hundza zvisiwana. Lisine ku a maKristu ma kuciwa kuva vanhu vo hana, niku lezvo zvi ma nyika litsako. (Mav. 11:25; Miti. 20:35) Hambulezvo, a hi lavi ku maha ku lava hi va rambileko va tizwa na va kurumeteka ku hi nyika prenda; ne a hi lavi ku va maha va alakanya ku loku vo hi nyika zva wusiwana hi nga ta tsaka. Hi pimanyisa Jehovha hi ku ti karatela kuva ni mawonela yakwe xungetano hi zvinyikiwo hi ku tsika van’wani va hi nyika hi kuya hi makotela yabye na zvi sukela mbilwini kambe. — 2 Kor. 9:7.

NDLELA YA KU POTSA NI KU HLULA ZVIKARATO

14. Zvikarato muni lezvi a vanhu vo kari va kumanako nazvo a cikhati leci va longiselako muchadho?

¹⁴ Kuzvilava u nga kumana ni zvikarato laha u zamako ku longisela muchadho wu to mu nehela wudzundzo Jehovha. Hi cikombiso, zvi nga ku karatela a ku longisela a muchadho wo kala wu nga talelwangi hi zvo khoma. Charlie, wa le Ilhas Salomão, i wulile lezvi: “Zva karata nguvhu a ku boha ku hi mani u to mu ramba muchadhweni. Hi na ni vanghana vo tala, niku hi kuya hi mudhawuko wa hina, vontlhe va rindzela ku rambiwa!” Tabitha, hi mu kumbukileko, i wulile lezvi: “Lomu hi hanyako kona, a vanhu va tolovela ku maha mibuzo ya hombe ya michadho. Zvi lavile cikhati kasi a vapswali va hina va zwisisa ku hi lava ku ramba a 100 wa vanhu basi.” Sarah, wa le Índia, i ngalo: “A vokari va zvi lava nguvhu a kuva ni nduma. A primo wa mina i mahile mubuzo wo chandza wa muchadho, hikwalaho ndzi wa tizwa na ndzi kurumeteka ku minawu ndzi maha mubuzo wo chandza.” Makunu, zvini zvi nga ku vhunako ku hlula zvikarato lezvi ni zvin’wani?

15. Hikuyini zvi nga zva lisima a ku u khongela laha u longiselako muchadho?

¹⁵ Khongela nguvhu laha u longiselako a muchadho wa wena. Laha u khongelako, u nga byela Jehovha a zvikarato zvontlhe u kumanako nazvo ni lezvi u ti zwisako zvona. (Filp. 4:6, 7 ni nota ya cigondzo laha ka ku “em tudo”, hi ciPutukezi.) U nga mu kombela lezvaku a ku vhuna a ku maha zviboho zva zvinene, a ku vhuna ku simama u rulile loku u karatekile ni ku ku vhuna ku tiya-hlanha loku zvi laveka. (1 Ped. 5:7) Laha u to wona canja ga Jehovha na gi ku vhuna, u ta engetela ku mu tsumba. Tabhita, hi mu kumbukileko, i wulile lezvi: “Mina ni cigango ca mina hi wa chava a ku tshuka hi nga zwanana hi ci hina kutani ni maxaka ya hina. Hikwalaho, khati ni khati hi nga bhula hi makungo ya muchadho wa hina, hi wa sangula hi ku khongela. Hi zvi wonile lezvi Jehovha a nga hi vhunisa zvona ni ku tlhela hiva ni kurula, hina zvin’we ni maxaka ya hina.”

16-17. Hikuyini a mabhulo ya manene ma vhunako a cikhati leci ku longiselwako muchadho?

¹⁶ Wulawula zvilo zvo dlunyateka ni hi cichavo. (Mav. 15:22) Kota kazali, zvi ta lava ku mu maha zviboho zvo tala xungetano hi muchadho wa n’wina. Lezvo zvi patsa ku hlawula siku ga muchadho, ntsengo wa mali mu to gastara, lista ya lava mu to va ramba ni zvilo zvin’wani zvo tala. Na mu nga se maha ciboho, mu fanele ku tlhela mu hlola zvin’we lezvi mu zvi bohileko ni ku bhula hi matshinya ya milayo ya Bhibhiliya ma tirako ka ciyimo leco ni wusungukati mu gi kumako ka maKristu yo buvha. A cikhati leci u wulako lezvi u xuvako ku zvi fambisa zvona, wulawula hi ndlela ya yinene, yo ringanisela niku kombisa ku u longile ku ti zwananisa ni ciyimo. Loku a zviro zva ngango wa wena, zvo kota vapswali va wena, va nyika mawonela yo ringanisela, ti karatele ku maha lezvi va kombelako. Phela a siku lego ga lisima ka vonawu. Loku u nga lavi ku maha lezvi va wulako, va tlhamusele cigelo ca kona hi cichavo. (Kol. 4:6) Tlhamusela a zviro zva ngango wa wena hi ndlela yinene lezvaku a kungo ga wena ku a siku lego giva go tsakisa gi tlhela gi mu nyika wudzundzo Jehovha.

¹⁷ A ku tlhamusela vapswali va wena lezvi u lavako ku a muchadho wa wena wu fambisa zvona zvi nga tshuka zvi karata, nguvhunguvhu loku va nga hi lisineni, hambulezvo u nga zvi kota. A makabye wo kari wa ku hi Santhosh, wa le Índia, i wulile lezvi: “A vapswali va hina va wa lava ku hi maha zvihena zvo tala zva ciHindu, zvi tekile cikhati co leha kasi mina ni cigango ca mina hi zvi kota ku va maha va zwisisa a ciboho ca hina. Hi vhumele ku maha lezvi va nga kari va zvi lava ka lezvi hi nga zvi wona ku zvi nga ta khunguvanyisa Jehovha. Hi cikombiso, hi cicile zvakuga lezvi zvi nga wa ta giwa muchadhweni hi zvi vhaleta hi zvakuga lezvi zvi nga laviwa hi vona hi tlhela hi nga patsi tisimu kutani kukina hakuva va wa nga tolovelangi zvilo zvo khwatsi hi lezvo.”

18. Zvini u nga mahako kasi a siku ga muchadho wa wena gi famba khwatsi? (1 Va Le Korinte 14:40) (Wona ni mufota.)

¹⁸ Mahani makungo hi wukheta. A ku xaxameta khwatsi zvilo zvi ta ku hungulela kukarateka ka siku ga muchadho wa wena. (Lera 1 Va Le Korinte 14:40.) Wayne, wa le Taiwan, i ngalo: “Na ku kiyela masiku matsongwani kasi hi chadha, hi mahile mitlhangano yo koma ni lava va nga ti nyikele hi kuzvirandza kasi va hi vhunetela ka siku lego. Hi bhulile hi malulamiselo lawa hi nga mahile hi tlhela hi vhuxeta zvipandze zvo kari zva muchadho kasi hi tiyiseka ku zvontlhe zvi ta famba khwatsi.” Kasi u kombisa cichavo hi lava u va rambileko, ti karatele ku maha zvilo hi cikhati.

19. Cini ci to ku vhuna ku wonelela lezvi zvi mahekako ka mubuzo wa wena wa muchadho?

¹⁹ U nga potsa zvikarato zvo tala loku u ranga u ehleketa hi zvona na zvi nga se maheka. (Mav. 22:3) Hi cikombiso, loku ku hi lezvaku lomu u hanyako kona zvi tolovelekile ku a vanhu vata na va nga rambiwangi, ehleketa hi lezvi u nga mahako kasi lezvo zvi nga maheki. Tlhamusela maxaka ma nga hiko maKristu lezvi a muchadho wu to fambisa zvona ni lezvi u yi wonisako zvona a mikhuwo yo kari yi mahekako lomu michadhweni. U nga va komba a ndzima: “Como é que são os casamentos das Testemunhas de Jeová?” yi nga ka jw.org. Kasi a mubuzo wa wena wa muchadho wu famba khwatsi, hlawula makabye wo buvha ava “murangeli wa mubuzo”. (Joh. 2:8) Loku u mu tlhamusela khwatsi lezvi u lavako ku a muchadho wa wena wu fambisa zvona, i ta ku vhuna ku uva ni muchadho wo dzundzeka wu tlhela wu fambisa lezvi u nga zvi lavisa zvona.

20. Zvini lezvi a kazali yi faneleko ku zvi alakanya hi muchadho wa yona?

²⁰ Kuzvilava wa karatekanyana loku u alakanyela zvontlhe zvi patsekako laha ka ku longisela muchadho. Kanilezvi alakanya lezvaku a muchadho wa wena wu tava wa siku gin’we basi. Phela lawo masangulo ya wutomi go tsakisa mu to hanya zvin’we na mu tirela Jehovha. Hikwalaho, maha zvontlhe u zvi kotako kasi a muchadho wa wena wuva wo olova ni wo dzundzeka. Tsumba Jehovha. Loku u landzela zvileletelo zvakwe, u ta zvi kota ku longisela muchadho wa ku hambu ndzhako ka cikhati, loku u nyima u ku ntse u wu alakanya, u ta wona siku go tsakisa nguvhu u tlhela u nga ti layi hi nchumu. — Lis. 37: 3, 4.