SEMANA 32
PIREKUA 38 Jeobakini xénchasïndi
Nénajtsïni jarhuatasïni Tata Diosï Jeoba parachi úni tekaantani
“Ima Tata Diosï enga kánikua kóntpintajka […] uaati eskajtsï uíuinhasï jauaka, imaksïni jarhuataati parajtsï no méni jurajkuni, ima uaati eskajtsï sési anhaxurhitini jauaka” (1 PED. 5:10).
AMBE ENGACHI JORHENGUARHIAKA
Exeni jauakachi eskajtsïni Tata Diosï Jeoba tʼámu ambe íntskuska engajtsïni jarhuataaka tekaantani asta jiáni jamberi enga ima kʼamajkuaka noambakitiiri parhakpinini.
1. ¿Andichisï jatsi para tekaantani ka néjtsïni jarhuataa? (1 Pedru 5:10).
INI jurhiatikuecha jimbo kánikua úkua jukasti jimbokachi jatsiasïnga uandanhiateechani. Máru kʼuiripuechaksï pʼamenchaxati, máteruechaksï uarhiranchasti nemani ka máruksï tsʼéjkukua ambe jatsistiksï familiani jingoni o asta juramutiicha jingoni (Mat. 10:18, 36, 37). Ísï jimbo jatsiskachi para tekaantani, ka uaakachi seguru jarhani eskajtsïni Tata Diosï Jeoba jarhuataaka jimbokachi imeeri marhuariiska (arhinta je 1 Pedru 5:10).
2. ¿Ambejtsïni jarhuatasïni tekaantani?
2 Tekaantani arhikuekasïndi no jurajkuni Tata Diosï Jeobani ka seguiriini jarhani marhuakuni nájkiruka úkua jukaaka, uandanhiata ambe jarhani, tsʼéjkukua ambe ochi no sési kánhani jarhani. Ka úsïngachi tekaantani jimbokajtsïni Tata Diosï Jeoba íntskusïnga “indeni uinhapikua enga no ma kʼuiripu újka jatsini”, jimbokachi jucha jandiajku no úpiringa (2 Kor. 4:7). Ini artikulu jimbo exeakachi tʼámu ambe engajtsïni Tata Diosï Jeoba íntskujka parajtsïni jarhuatani tekaantani ka ambechi uaa úni jucha.
KÓMARHIKUA
3. ¿Andichisï újki uandani eska kʼéri milagru máeska engachi újka Tata Diosï Jeobani jingoni uandontskuarheni?
3 Tata Diosï Jeobajtsïni íntskusti ambakiti ambe engajtsïni kánikua jarhuatajka tekaantani. Nájkirukachi pekadu jukaraka, ima ústi eskachi uaaka uandontskuarheni imani jingoni (Ebr. 4:16). Exe je, úsïngachi na uéjki jandora uandontskuarheni Tata Diosï Jeobani jingoni, ambe uéjkichi úsïnga aianguni, náki uéjki idioma jimbo ka nani uéjkichi jarhani ochi ónhakata jarhani (Jon. 2:1, 2; Úku. 16:25, 26). Ka nájkirukachi no uaaka iámindu ambe sési aianguni Tata Diosï Jeobani jimbokachi uandanhiaxaka, imajtsïni kurhanguchisïndi (Rom. 8:26, 27). ¿A no eska kʼéri milagru máeska engachi újka Tata Diosï Jeobani jingoni uandontskuarheni?
4. ¿Andisï sési jaki eskachi kurhakuaka Tata Diosï Jeobani eskajtsïni jarhuataaka tekaantani?
4 Bibliarhu, Tata Diosï Jeobajtsïni arhisïni ‘eskachi uaaka kurhakuni ambe uéjkini joperu kʼóru jatsisti para terukuntani imani ambe jingoni enga ima uéjka’ (1 Juanu 5:14). Jiájkani, uaakachi kurhakuni eskajtsïni jarhuataaka tekaantani jimboka i ambe terukuntasïnga imani ambe jingoni enga ima uéjka. Joperu, ¿nénachi míteski? Jimboka engachi jucha újka tekaantani tsʼéjkukua ma, Biblia arhisïndi eska Tata Diosï Jeoba pínasku pakatasïnga noambakitini (Prov. 27:11). Ístu Biblia uandasïndi eska Tata Diosï uékasïnga xarhatani na enga xáni uinhapika para jarhuataani “imeechani engaksï iámu mintsita jingoni marhuakujka” (2 Crón. 16:9). Ísï jimbo uaakachi seguru jarhani eskajtsïni Tata Diosï Jeoba uékasïnga jarhuatani tekaantani ka uaati ísï úni (Is. 30:18; 41:10; Luk. 11:13).
5. ¿Nénajtsïni jarhuatasïni kómarhikua parachi úni pínandikua jatsini? (Isaías 26:3).
5 Bibliarhuchi jorhenguarhisïnga eskachi jatsiska para kómarhini Tata Diosï Jeobani engachi uandanhiani jauaka, ka engachi ísï úska Tata Diosïjtsïni “pínandikua íntskuati, indeni pínandikua enga no ma kʼuiripu újka jánhaskani”, ka ima kuájchakuati juchaari mintsitani ka eratsekuani (Filip. 4:7). ¡Juchachi kánikua sési pʼikuarherasïnga! Jimboka engachi no marhuakupiringa Tata Diosï Jeobani juchajtuchi ísïipiringa eskaksï ima kʼuiripuecha engaksï mámaru ambe újka para mirikurhiani problemechani paraksï pínandikua jatsini. Joperu Tata Diosï Jeobajtsïni íntskusïndi indeni pínandikua enga sési jimboeka. Engachi kómarhijka juchasï mintsita jingoni mintsikasïnga Tata Diosïni ka ima kuájchakusïndi juchaari eratsekuani ka juchaari mintsitani jimbokajtsïni ima íntskuni jarhasïnga “pínandikua para méntkisï” (arhinta je Isaías 26:3). Ma ambe enga újka parajtsïni íntskuni pínandikua, jindeesti engajtsïni miátaantajka imani karakateechani engajtsïni xarhatachejka na engajtsïni xáni uéjka jarhuatani ka xénchani (Sal. 62:1, 2).
6. ¿Nénajtsïni uaa sánderu sési jarhuatani kómarhikua? (Ístu exe je imajenini).
6 Ambe engachi uaaka úni. Engachi no sési ambe nitamakuarhini jauaka, ju je kómarhini Tata Diosï Jeobani para imani jurajkukuani ambe engajtsïni xáni uandanhiatani jarhajka ka kurhakuni eskajtsïni íntskuaka pínandikua ka jánhaskakua parachi míteni ambe úni (Sal. 55:22; Prov. 2:10, 11). Ka ju je no solu kómarhini parajtsïni jarhuatani tekaantani sino ístu diosmaiamukua arhini (Filip. 4:6). Engachi no sési nitamakuarhini jauaka, ju je jánguarhintani exeni na engajtsïni xáni jarhuatani jaka parachi úni orhepani uérani. Ka ístu ju je miáni na engajtsïni xáni kóndentani jaka (Sal. 16:5, 6).
Engachi kómarhijka juchachi, uandontskuarhesïnga Tata Diosï Jeobani jingoni; engachi arhintajka Bibliani, Tata Diosï Jeoba uandontskuarhesïndi juchantsïni jingoni. (Exe je párrafu 6).b
BIBLIA
7. ¿Nénajtsïni jarhuatasïni Biblia parachi úni tekaantani?
7 Tata Diosï Jeobajtsïni íntskusti imeeri karakatani. Jimachi uánikua karakateechani exeantasïnga engajtsïni xarhatachejka eskajtsïni ima jarhuatasïnga. Ju je exeni ejemplu ma. Mateu 6:8 ini ambe uandasïndi: “Ante dejtsï jamberi kurhakuni ambe ma chaari Taatini, ima tʼuini mítesïndia ambe engajtsï uétarhinchani jarhajka”. Ini ambe Jesúsi uandaspti ka imajkusï sánderu sési míteti Tata Diosï Jeobani. Ísï jimbo, engachi no sési jásï ambe nitamakuarhini jauaka, uaakachi seguru jarhani eska Tata Diosï Jeoba t’uini mítetini jarhasïngia ambe engachi uétarhinchajka ka imajtsïni jarhuataati. Biblia uandasïndi na engajtsïni Tata Diosï Jeoba xáni sési ambe aiachini jaka ka inde ambejtsïni íntskusïndi uinhapikua parachi úni tekaantani engachi no sési jásï ambe nitamakuarhini jarhajka (Sal. 94:19).
8. a) ¿Nénajtsïni jarhuatasïni konseju enga Mateu 6:34 jimbo jaka parachi úni tekaantani? b) ¿Ambejtsïni jarhuataa miántaani Biblieri prinsipiu ma jiáni engachi uétarhinchani jauaka?
8 Bibliarhu ístuksï jarhasti uánikua konsejuecha engajtsïni jarhuatajka tekaantani. I konsejuechajtsïni ambakiti ambe jorhendasïndi engajtsïni jarhuatajka parachi sési ambe erakuni (Prov. 2:6, 7). Pori ejemplu, Bibliajtsïni arhisïndi eskachi no uandanhiani jauaka imani ambe jimbo enga úkuarhiaka sánderu orhepatini (Mat. 6:34). Engachi pʼindeaka arhintani Bibliani ka eratsentani, sánderu fásiliuati eskachi miántauaka konsejuechani engajtsïni jarhuataaka para ima ambe engachi nitamakuarhini jauaka.
9. ¿Nénajtsïni jarhuatasïni eratsentani imani kʼuiripuecheeri ambe enga Biblia uandaajka?
9 Ístu, Biblia uandaasïndi kʼuiripuechani engaksï ísïipka eska jucha ka engaksï mintsikapka Tata Diosï Jeobani ka ima jarhuataaspti (Ebr. 11:32-34; Sant. 5:17). Engachi eratsentajka ambe engaksï nitamakuarhipka imeecha, sánderuchi mintsikasïnga Tata Diosï Jeobani jimboka ima jindeeska “juchari kuájchakukua ka juchari uinhapikua, jarhuajperata ma enga méntkisï jima jarhajka jiáni engachi no sési nitamakuarhini” jarhajka (Sal. 46:1). Engachi jorhenguarhiska na engaksï imeecha mintsikapka Tata Diosïni ka tekaantani, juchajtuchi uékaaka májkueni úni (Sant. 5:10, 11).
10. ¿Nénajtsïni uaa sánderu sési jarhuatani Biblia?
10 Ambe engachi uaaka úni. Ju je arhintani Bibliani pauani pauani ka karaani imani bersikuluechani engajtsïni sánderu marhuacheaka. Uánikua erachiichaksï arhintasïndi mándani tsípeechani karakata para mándani jurhiatikua jimboka inde ambe chúskutasïnga marhuakuani. Ka pirenchi Marianaa uandasïndi eska ísïiska. Engaksï imeeri taatii jémbeecha kánseri pʼípka májku tiempu jimbo, pirenchi kuidariuaspti asta jiáni engaksï uarhipka. Mariana uandantasïndi ambe enga jarhuatapka para ima úni tekaantani: “Mándani pauani pʼindespka arhintani karakatani para mándani jurhiatikua ka eratsentasïreenga. I amberini jarhuataspti parani sánderu miáni járhani Tata Diosï Jeobani ka ambe engajtsïni xáni aiachika Bibliarhu ka no solu uandanhiateechani eratseani jarhani” (Sal. 61:2).
JUCHAARI ERACHIICHA
11. ¿Andijtsïnisï jarhuatajki míteni na engaksï erachiicha újka orhepani uérakuani uandanhiateechani?
11 Tata Diosï Jeoba iámu parhakpinirhu anapu erachiichani úraasïndi parajtsïni jarhuatani tekaantani. Míteni “eskaksï iámindu erachiicha iámu parhakpinirhu májkueni kómu nitamakuarhixaka”, jarhuatasïndijtsïni jimbokachi exesïnga eskachi no juchajkueska engachi kómu nitamakuarhini jaka (1 Ped. 5:9). Engachi exejka eskaksï imeechajtu májkueni ambe nitamakuarhixaka eska jucha ka únksï tekaantani, jarhuatasïndijtsïni parachi juchajtu úni tekaantani ambe uéjkichi nitamakuarhini jarhani (Úku. 14:22).
12. ¿Ambechi uaa úni parachi jarhuajperani? (2 Korintu 1:3, 4).
12 Apostoli Pablu exespti na engaksï erachiicha kánikua jarhuatapka. Enga ima kʼumanchikua ma jimbo ónhakuarhetini japka, uánikua erachiichaksï mámaru ambe úspti paraksï jarhuatani. Ka enga apostoli Pablu karaapka máru karteechani, úraaspti imeecheeri nombriichani ka diosmaiamukua íntsaantaspti jimbokaksï uinhaperantaspka ka sésiksï pʼikuastantani (Filip. 2:25, 29, 30; Kol. 4:10, 11). Iásïjtu erachiichaksï juchantsïni jingoni jarhasïndi parajtsïni jarhuatani tekaantani ka juchajtuchi uaaka májkueni úni imeechani jimbo (arhinta je 2 Korintu 1:3, 4).
13. ¿Ambe jarhuataspi pirenchini ma para úni tekaantani?
13 Ju je Rusia anapu pirenchiiri ambe exeni enga Maya arhinhajka. Uéxurhini 2020 jimbo, máru polisiechaksï inchaakuspti imeo ka exesptiksï sini pirenchi jatsiaspi publikasioniichani ka tátsekuaksï jusgadurhu páspti jimboka pirenchi aianguasïreenga máteruechani ambe enga jakajkujka. ¿Nénaksï jarhuataspi erachiicha? Pirenchi uandantasïndi: “Ma xanhari engani ísï pʼikuarhereenga enajkini nóteruni úpirinia orhepani uérani, erachiichajtsïni uandajpaspti, karachisptijtsïni ka arhisptijtsïni eskajtsïni kánikua xénchasïnga. Ji mítespkia eska Tata Diosï Jeobaeri familia kánikua kʼéska ka eska kánikua xénchpesïnga, joperu 2020 jimbo exekuarhiska eska i ambe meru ísïiska”.
14. ¿Néjtsïni uaa jarhuatani erachiicha? (Ístu exe je imajenini).
14 Ambe engachi uaaka úni. Engachi no sési nitamakuarhini jauaka, ju je no jarhariani juchaari erachiichani. Ju je miáni eskachi méntkisï uaaka arhiani orhejtsïkutiichani parajtsïni jarhuatani, imeechaksï ísïisti “komueska kuájchakukua ma tarhiata jingoni, kuájchakukua ma kʼéri janikua jingoni (Is. 32:2). Ístu, ju je no mirikurhini eskaksï erachiichajtu no sési ambe nitamakuarhisïnga. Ísï jimbo engachi jarhuataska nemani enga uétarhinchani jauaka, sésichi pʼikuarheraaka ka uaakachi tekaantani engachi jucha no sési ambe nitamakuarhini jauaka (Úku. 20:35).
Ju je méntkisï juchaari erachiicha jingoni jarhani. (Exe je párrafu 14).c
AMBE ENGACHI EROKUARHINI JAKA
15. Ambe enga erokuarhini japka Jesúsi, ¿néna jarhuataspi tekaantani ka nénajtsïni jarhuataa juchantsïni? (Ebreu 12:2).
15 Tata Diosï Jeobajtsïni aiachisti ambe ma enga meru ísï úkuarhiaka ka inde ambejtsïni jarhuatasïndi tekaantani (Rom. 15:13). Ju je miáni eska ima ambe enga Jesúsi erokuarhini japka sánderu orhepatini jarhuataspti tekaantani imani jurhiatikua enga kánikua no sési nitamakuarhipka Echerirhu (arhinta je Ebreu 12:2). Jesúsi mítespti eska úpiringa pímbinhajkuntani Tata Diosï Jeobaeri nombrini enga no jurajkupiringa Tata Diosïni. Ístu uékaxaptia exejperantani Taati jémba jingoni ka eska niárapiringa ima jurhiatikua enga ueenapiringa juramuni auandarhu erakukateecha jingoni. Ka juchantsïni jingoni májkueniisti, engachi juchajtu eratsentaaka na engachi irekaaka jimbanhi parhakpinirhu, inde ambejtsïni jarhuataati tekaantani na uéjkichi xáni no sési nitamakuarhini Noambakitiiri parhakpinirhu.
16. ¿Néna jarhuataspi pirenchini inde ambe engachi erokuarhini jaka ka ambejtsïni jorhendasïni inde ambe enga pirenchi uandajka?
16 Rusia anapu pirenchi ma enga Alia arhinhajka, kánikua jarhuataspti eratsentani inde ambe engachi jimbanhi parhakpinirhu jatsiaka. Jiáni engaksï uámbani ónhapka ante deksï jusgarini, pirenchi uandantasïndi: “Ambe engareni jarhuatapka parani úni orhepani uerani, jindeespti kómarhini Tata Diosïni ka eratsentani ambe engajtsïni ima íntskuaka sánderu orhepani. Ji míteska eskani no méntkisï ísï nitamakuarhini jauaka. Tata Diosï Jeoba niáraati andani ka juchajtisï”.
17. ¿Nénachi xarhatasïni eskachi jukaparharasïnga ambe engajtsïni Tata Diosï Jeoba aiachini jaka? (Ístu exe je imajenini).
17 Ambe engachi uaaka úni. Ju je arhutani tiempu parachi eratsentani ambe engajtsïni xáni íntskuaka Tata Diosï Jeoba sánderu orhepatini. Ju je eranhaskani na engachi sési irekaaka juchaari familia jingoni jimbanhi parhakpinirhu. Engachi ísï uaaka nóchi xáni k’éri ambe exeaka tsʼéjkukuani ka arisku nitamaati (2 Kor. 4:17). Ístu ju je kánikua jánguarhintani máteruechani aianguani Tata Diosïiri ambe. Imeecha engaksï no marhuakujka Tata Diosï Jeobani kánikuaksï úkua jukanchasïndi jimbokaksï imeechajtu jatsiasïndi uánikua uandanhiateechani. Ísï jimbo engachi jucha sáni aianguaska ambe engajtsïni xáni aiachini jaka Tata Diosï Jeoba kánikua marhuakuauati.
Ju je arhutani tiempu parachi eratsentani imani xáni sési jásï ambe engajtsïni Tata Diosï aiachini jaka. (Exe je párrafu 17).d
18. ¿Andichisï uaa mintsikani eska ísï úkuarhiaka ambe engajtsïni Tata Diosï Jeoba aiachini jaka?
18 Enga Jobu na uánikua ambe tekaantapkia, arhispti Tata Diosï Jeobani: “Míteskia eskari iámu ambe úsïnga úni ka eska no ma ambe jarhaska engari no újka úni” (Job 42:2). Jobu kurhanguspti eska no ma ambe jarhaska enga uaaka pʼínguni Tata Diosï Jeobani para ima kumplirini ambe engajtsïni aiachini jaka. Kurhanguni ini ambe uinhaperantasïndijtsïni parachi úni tekaantani. Pori ejemplu, eranhaska je uarhiitini ma enga uinhamu pʼamenchani jaka ka enga kánikua no sési pʼikuarherajka jimboka uánikua doktoriicha jingoni niraskia ka no ma úsïndi tsinani. Joperu tátsekua exentasïndi ambakiti doktorini ma enga arhijka andisï pʼamenchani jaki ka ístu arhisïndi néna uaa jarhuatani. Nájkiruka uarhiiti útasï pʼamenchani jaka, pʼíjtsamasïndi ka jánguarhintasïndi sánderu tekaantani jimboka míteska eska uaaka ambakentani. Sáno májkueni, juchajtuchi uaaka tekaantani jimbokachi míteska eska no ióni jimbo paraisurhuchi irekani jauakia.
19. ¿Ambechi uétarhinchasïni parachi úni tekaantani?
19 Ísï eskachi na jorhenguarhikia, Tata Diosï Jeobajtsïni uánikua ambe íntskusti parajtsïni jarhuatani tekaantani, úsïngachi kómarhini, íntskustijtsïni Biblia, erachiichani, ka ambakiti ambejtsïni aiachixati enga uaaka. Engachi jánguarhintaska sési úrani ambe engajtsï ima xáni íntskuka, Tata Diosï Jeobajtsïni jarhuataati parachi úni tekaantani ambe uéjkichi nitamakuarhini jarhani astaka niáraaka ima jurhiatikua enga Satanásiiri parhakpini ka uandanhiateecha nóteru jauakia (Filip. 4:13).
PIREKUA 33 Iámu ambe Jeobani jurajkuku
a Máru nombriichaksï mójtakukuarhisti.
b AMBE ENGAKSÏ XARHATAJKA IMAJENIICHA: Erachi ma enga jatiriikia, útasï tekaantaxati nájkiruka tiempu nitamakia.
c AMBE ENGA XARHATAJKA IMAJENI: Erachi ma enga jatiriikia, útasï tekaantaxati nájkiruka tiempu nitamakia.
d AMBE ENGA XARHATAJKA IMAJENI: Erachi ma enga jatiriikia, útasï tekaantaxati nájkiruka tiempu nitamakia.