Ус җирендә Йәһвәнең Әюп исемле бер хезмәтчесе яшәгән. Аның зур гаиләсе һәм күп байлыгы булган. Ул игелек эшләп яшәгән: ярлыларга, ирләре үлгән хатыннарга һәм әти-әниләре булмаган балаларга ярдәм иткән. Әйе, Әюп яхшы кеше булган, әмма бу аның авырлыклары беркайчан да булмаячак дигәнне аңлатканмы?

Әюпне Шайтан Иблис күзәткән, әмма Әюп үзе моны белмәгән. Йәһвә Шайтаннан: «Хезмәтчем Әюпкә игътибар иттеңме? — дип сораган.— Җирдә аның кебек кеше юк, ул мине тыңлый һәм дөрес булганны эшли». Шайтан болай дип җавап биргән: «Әлбәттә, Әюп сине тыңлый, син бит аны яклыйсың һәм фатихалыйсың. Син аңа күп җирләр һәм мал-туар бирдең. Моның барысын Әюптән алсаң, ул сиңа бүтән табынмас». Йәһвә болай дип әйткән: «Әюпне сынап кара. Әмма аны үтермә». Ни өчен Йәһвә Шайтанга Әюпне тикшерергә мөмкинлек биргән? Ул Әюпнең тугры булып калачагына шикләнмәгән.

Шайтан, Әюпкә күп бәлаләр китереп, аны сыный башлаган. Башта ул шебалыла́р дип аталган кешеләрне җибәргән, һәм тегеләр Әюпнең үгезләрен һәм ишәкләрен урлаган. Аннары Әюпнең бөтен сарыклары утта янган. Шуннан соң Калда́й җиреннән кешеләр, килеп, Әюпнең дөяләрен урлап киткән, ә көтүчеләрне үтергән. Киләсе сынау иң авыр булган. Әюпнең балалары ашап-эчеп утырганда, йорт алар өстенә җимерелеп төшкән, һәм алар үлгән. Әюп тирән кайгыга баткан, әмма Йәһвәгә хезмәт итүдән туктамаган.

Шайтан Әюпнең тагы да күбрәк газаплануын теләгән. Ул аның бөтен тәнен шешләр белән чирләткән. Әюп бик нык җәфаланган. Ни өчен газаплана икәнен аңламаса да, ул барыбер Йәһвәгә хезмәт иткән. Аллаһы, Әюпнең тугры булуын күреп, бик шатланган.

Аннан соң Шайтан, Әюпне сынар өчен, өч кешене җибәргән. Алар аңа: «Син яшерен гөнаһ кылгансыңдыр. Менә шуңа Аллаһы сине җәзалыйдыр да»,— дигәннәр. Әюп исә: «Мин бернинди начарлык эшләмәдем»,— дип җавап кайтарган. Шунда ул үзенең газаплары өчен Йәһвә гаепле дип уйлый башлаган һәм хәтта: «Аллаһы гаделсез»,— дип әйткән.

Илу́й исемле бер егет, бер дә дәшмичә, аларны тыңлап утырган. Аннан соң ул болай дигән: «Берегез дә хак түгел. Йәһвә без уйлаганнан күпкә бөегрәк. Ул явызлык эшли алмый. Ул бөтен нәрсәне күрә һәм кешеләргә булыша».

Аннан соң Йәһвә Әюпкә болай дигән: «Мин күкне һәм җирне булдырганда, син кайда идең? Ни өчен син мине гаделсез дисең? Син үзең белмәгәнне сөйлисең». Әюп үз хатасын таныган һәм болай дип әйткән: «Мин ялгыштым. Мин синең турында ишеткән генә идем, ә хәзер сине чыннан да беләм. Көчеңнән килмәгән бер нәрсә дә юк. Әйткән сүзләремә үкенәм».

Сынау тәмамлангач, Йәһвә Әюпне сәламәтләндергән һәм аңа элеккегедән дә күбрәк байлык биргән. Әюп озак һәм бәхетле яшәгән. Ул хәтта авыр булганда да тыңлаучан булып калган, һәм моның өчен Йәһвә аны фатихалаган. Син дә Әюп кебек булырсыңмы һәм, бер нәрсәгә дә карамастан, Йәһвәгә хезмәт итәрсеңме?

Мисырда́ Ягъкубның токымнары исраиллелә́р дип атала башлаган. Ягъкуб һәм Йосыф үлгәч, Мисы́р белән бүтән фиргаве́н идарә итә башлаган. Ул исраиллелә́р мисырлыларда́н көчлерәк булып китә ала дип курыккан. Шуңа күрә фиргаве́н исраиллеләрне́ кол иткән. Ул алардан кирпечләр ясаткан һәм аларга кырда авыр эш башкарырга кушкан. Әмма, мисырлыла́р аларны күбрәк мәҗбүр иткән саен, исраиллеләрне́ң саны арта барган. Бу фиргавенгә́ ошамаган, шуңа күрә ул бөтен яңа туган исраилле́ малайларны үтерергә кушкан. Исраиллелә́р моның аркасында бик курыккандыр, әйеме?

Йәһәбә́д исемле бер исраилле́ хатын-кызның матур малае туган. Аны үтермәсеннәр өчен, ул баласын кәрзингә салган һәм Нил елгасындагы камышлар арасына яшергән. Баланың апасы Мириа́м, нәрсә буласын белер өчен, читтәрәк басып карап торган.

Шуннан соң елгага, су керергә дип, фиргаве́н кызы килгән һәм кәрзинне күреп алган. Эчендә елап яткан сабыйны күргәч, ул аны жәлләгән. Шунда Мириа́м аңардан: «Бу баланы имезә алган хатынны табып чакырыйммы?» — дип сораган. Фиргәвенне́ң кызы ризалашкач, Мириа́м үз әнисен — Йәһәбәдне́ алып килгән. Фиргәве́н кызы Йәһәбәдкә́: «Бу баланы үзең белән ал да аны минем өчен имезеп үстер, ә мин сиңа түләп торырмын»,— дигән.

Баласы үскәч, Йәһәбә́д аны фиргаве́н кызы янына китергән. Тегесе аңа Муса дигән исем кушкан һәм аны үз улы итеп үстергән. Муса фиргаве́н сараенда яшәгән һәм бик бай булган. Әмма ул беркайчан да Йәһвәне онытмаган. Муса үзенең чынында мисырлы́ түгел, ә исраилле́ булуын белгән һәм Йәһвәгә хезмәт итүне сайлаган.

Мусага 40 яшь булганда, ул үз халкына ярдәм итәргә булган. Бер тапкыр ул бер мисырлыны́ң исраиллене́ кыйнаганын күргән. Муса, ачуы чыгып, шул мисырлыга́ шулкадәр нык суккан ки, тегесе хәтта үлгән. Муса аның тәнен комга күмеп яшергән. Моны белгәч, фиргаве́н Мусаны үтерергә теләгән. Ләкин Муса Мидья́н җиренә качкан. Анда Йәһвә аны кайгыртып торган.