«Яңа Васыять»тә Аллаһы исеме кулланылган тәрҗемәләр һәм белешмәлекләр

Й¹

«בשורת מתי, Euangelium Hebraicum Matthæi» (Маттайның Яхшы хәбәре, еврей телендә), Жан дю Тиллет редакциясендә, Жан Мерсье ясаган латин теленә тәрҗемәсе белән бергә, Париж, 1555. Еврей телендәге бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында יהוה я тетраграмматонның кыскартмасы кулланыла.b

Й²

«Even Bohan» (אבן בוחן, «Сыналган таш; Сынау ташы»), Сим-Тоб бен Исаак Ибн Шапрут, Испания, як. 1385. Бу хезмәт Маттай бәян иткән Яхшы хәбәрнең еврей текстын үз эченә ала. Басма: «Hebrew Gospel of Matthew», Джордж Ховард, Мейкон, Джорджия, АКШ, 1995. «Аллаһы исеме» дигән аңлатмасында Ховард болай дип яза: «Сим-Тобның еврей телендәге Маттай хәбәрендә ה״ (күрәсең, «Исем» дигәнне аңлаткан השם сүзенең кыскартмасы) рәвешендә Аллаһы исеме кулланыла».c

Й³

«תורת המשיח, Euangelium secundum Matthæum in lingua hebraica, cum versione latina» (Маттайның Яхшы хәбәре, еврей һәм латин телләрендә), Себастьян Мюнстер, Базель, 1537. Еврей телендәге бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында יהוה кулланыла.d

«תורת המשיח, Euangelium secundum Matthæum in lingua hebraica . . . Vnà cum Epistola D. Pauli ad Hebræos, Hebraicè & Latinè» (Маттайның Яхшы хәбәре һәм Паулның Еврейләргә хаты, еврей һәм латин телләрендә), Себастьян Мюнстер, Базель, 1557. Еврей телендәге бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында יהוה я тетраграмматонның кыскартмасы кулланыла.e

Й⁴

«תורת המשיח . . . כפי מתי המבשר, Sanctum Domini nostri Iesu Christi Hebraicum Euangelium secundum Matthæum» (Маттайның Яхшы хәбәре, еврей телендә), Иоаганн Кванквабореус редакциясендә, Париж, 1551. Бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында יהוה кулланыла.f

Й⁵

«בשורת הקרואות שנה בשנה בשבתות ובחגי, Euangelia anniuersaria, quae Dominicis diebus & in Sanctorum festis leguntur, Hebraicè conuersa» (Литургик Яхшы хәбәрләр, еврей телендә), Фридерикум Петри, Антверпен, 1581. Бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында יהוה кулланыла.g

Й⁶

«Euangelia anniuersaria Dominicorum et Festorum dierum, Germanicè, Latinè, Graecè, & Ebraicè» (Литургик Яхшы хәбәрләр, немец, латин, грек һәм еврей телләрендә), Иоганн Клай, Лейпциг, 1576. Еврей телендәге бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында יהוה кулланыла.h

Й⁷

«Novum Testamentum Dn̄i: Nr̄i: Iesu Christi, Syriacè, Ebraicè, Græcè, Latinè, Germanicè, Bohemicè, Italicè, Hispanicè, Gallicè, Anglicè, Danicè, Polonicè» (Яңа Васыять, 12 телдә, шул исәптән еврей телендә), Элиас Гуттер, Нюрнберг, 1599—1600. Бу басманы еш кына Яңа Васыятьнең Нюрнберг полиглоттасы дип атыйлар. Еврей телендәге бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында יהוה кулланыла.i

Й⁸

«תורת יהוה חדשה, Lex Dei summi nova; Atque hæc est, Novum Domini nostri Jesu Christi Testamentum Sacro-Sanctum» (Яңа Васыять, еврей телендә), Уильям Робертсон, Лондон, 1661. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында יהוה кулланыла.j

Й⁹

«ארבעה אבני הגיליונים מהתורה החדשה, Quatuor Euangelia Noui Testamenti Ex Latino in Hebraicum» (Дүрт Яхшы хәбәр, еврей һәм латин телләрендә), Джовани Баттиста Иона, Рим, 1668. Еврей телендәге бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында יהוה кулланыла.k

Й¹⁰

«The New Testament . . . , in Hebrew and English, in Three Volumes». Бу тәрҗемә Маттайның Яхшы хәбәреннән алып беренче Көринтлеләргә кадәрге китапларны үз эченә ала, Ричард Каддик, Лондон, 1798—1805. Еврей телендәге бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында יהוה кулланыла.l

Й¹¹

«ברית חדשה על פי משיח» (Яңа Васыять, еврей телендә), Томас Фрай һәм башкалар, Лондон, 1817. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында יהוה кулланыла.a

Й¹²

«ספר הברית החדשה» (Яңа Васыять, еврей телендә), Уильям Гринфилд, Лондон, 1831. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында יהוה кулланыла.b

Й¹³

«הברית החדשה» (Яңа Васыять, Яхшы хәбәрләр, еврей телендә), Томас Ейтс, Лондон, 1805. Жан Карминьякның «Traductions hebraïques des Evangiles» дигән хезмәтенә кертелгән, том 2, 3, Тюрнхаут, Бельгия, 1982; Британия китапханәсендә Add MS 11659 кульязмасыннан алынган, Лондон. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында יהוה кулланыла.c

Й¹⁴

«ספר ברית חדשה על פי המשיח» (Яңа Васыять, еврей телендә), Александр Маккол, Майкл Соломон Александр, Иоганн Кристиан Ричардт, Станислаус Хог, Лондон, 1838. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында יהוה кулланыла.d

Й¹⁵

«ספר בשורה טובה על פי המבשר לוקס» (Лүкнең Яхшы хәбәре, еврей телендә), Иоганн Генрих Рафаэль Бисентал, Берлин, 1851. Бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында יהוה кулланыла.e

«ספר פעלי השליחים» (Рәсүлләр кылган эшләр, еврей телендә), Иоганн Генрих Рафаэль Бисентал, Берлин, 1867. Бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында יהוה кулланыла.f

«אגרת אל הרומים» (Паулның Римлыларга хаты, еврей телендә), Иоганн Генрих Рафаэль Бисентал, Берлин, 1855. Бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында יהוה кулланыла.g

«אגרת אל העברים» (Паулның Еврейләргә хаты, еврей телендә), Иоганн Генрих Рафаэль Бисентал, Берлин, 1857. Бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында יהוה кулланыла.h

Й¹⁶

«הברית החדשה על פי המשיח עם נקודות וטעמים» (Яңа Васыять, еврей телендә), Иоганн Кристиан Ричардт һәм Иоганн Генрих Рафаэль Бисентал яңадан карап чыккан, Лондон, 1866. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында יהוה кулланыла.i

Й¹⁷

«ספרי הברית החדשה» (Яңа Васыять, еврей телендә), Франц Делич, Лейпциг, 1877. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында יהוה я тетраграмматонның кыскартмасы кулланыла. 1892 елда Делич тәрҗемәсенең 11 нче чыгарылышында бу кыскартма יהוה белән алмаштырылган, һәм יהוה соңрак ясалган чыгарылышларда да кулланыла.j

Й¹⁸

«הברית החדשה» (Яңа Васыять, еврей телендә), Исаак Селкинсон һәм Кристиан Д. Гинсбург, Вена, Австрия, 1886. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында יהוה кулланыла.k

Й¹⁹

«הבשורה הטובה על־פי יוחנ» (Яхъяның Яхшы хәбәре, еврей телендә), Моше И. Бен-Мейр, Денвер, Королина, АКШ, 1957. Бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында יהוה я тетраграмматонның кыскартмасы кулланыла.l

Й²⁰

«A Concordance to the Greek Testament», Уильям Моултон һәм Альфред С. Геден, Эдинбург, Шотландия, 1897. Бу хезмәттә ΘΕΟ΄Σ (Тео́с) һәм ΚΥ΄ΡΙΟΣ (Ки́риос) сүзләре астында китерелгән шигырь өзекләрендә, тетраграмматон (יהוה) кулланылган еврей текстының өлешләре күрсәтелә. Шул еврей текстына грек тексты күрсәтә я шул тексттан грек текстында өземтә китерелгән.a

Й²¹

«The Emphatic Diaglott» (грек-инглиз подстрочнигы), Бенджамин Уилсон, Нью-Йорк, 1864. Инглиз телендәге бу тәрҗемәдә уң яктагы баганада кайбер шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Йәһвә» кулланыла.b

Й²²

«ספרי הברית החדשה» (Яңа Васыять, еврей телендә), Берләштерелгән Изге Язмалар җәмгыятьләре, Иерусалим, 1976. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында יהוה кулланыла.c

Й²³

«הברית החדשה» (Яңа Васыять, еврей телендә), Иоханан Баучет һәм Дэвид Киннерет (Артига), Рим, 1975. Бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында יהוה я тетраграмматонның кыскартмасы кулланыла.d

Й²⁴

«A Literal Translation of the New Testament . . . From the Text of the Vatican Manuscript», Герман Хейнфеттер (Фредерик Паркерның псевдонимы), алтынчы чыгарылыш, Лондон, 1863. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Йәһвә» кулланыла.e

Й²⁵

«St. Paul’s Epistle to the Romans», Уильям Гунион Рутерфорд, Лондон, 1900. Бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Йәһвә» кулланыла.f

Й²⁶

«Psalterium Hebraicum» (Изге Язмаларның Зәбур китабы һәм Маттайның Яхшы хәбәре 1:1—3:6, еврей телендә), Антоний Маргарита, Лейпциг, 1533. Бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында יהוה кулланыла.g

Й²⁷

«Die heilige Schrift des neuen Testaments» (Яңа Васыять, немец телендә), Доминик фон Брентано, Кемптен, Германия, 1790—1791. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында я аңлатмаларда һәм иркен тасвирланган текстта Аллаһы исеме «Jehova» я «Jehovah» кулланыла.h

Й²⁸

«ספרי הברית החדשה» (Яңа Васыять, еврей телендә). Ул мондый тәрҗемәдә очрый: «The New Covenant Commonly Called the New Testament​—Peshitta Aramaic Text With a Hebrew Translation», The Bible Society, Иерусалим, 1986. Еврей телендәге бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында יהוה кулланыла.i

Й²⁹

«The Original Aramaic New Testament in Plain English» (Арамей телендәге Яңа Васыятьнең инглизчәгә тәрҗемәсе), Гленн Дэвид Баушер, җиденче чыгарылыш, Австралия, 2012. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында «РАББЫ ЙӘҺВӘ» кулланыла.j

Й³⁰

«Aramaic English New Testament», Эндрю Рот, өченче чыгарылыш, АКШ, 2008. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында һәм искәрмәләрдә «Хуҗа ЙҺВҺ» я «ЙҺВҺ» кулланыла.k

Й³¹

«Hebraic Roots Bible​—A Literal Translation» (аңлатмалар белән), Word of Truth Publications, АКШ, 2012. Бу тәрҗемәдә Еврей Язмаларында да, Мәсихче Грек Язмаларында да төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «ЯҺВЕ» кулланыла.l

Й³²

«The Holy Name Bible» (элек «The Sacred Name New Testament» дип билгеле булган), Анджело Бенедетто Траина һәм The Scripture Research Association, Inc. яңадан карап чыккан, АКШ, 2012 елда яңадан бастырылган. Бу тәрҗемәдә Еврей Язмаларында да, Мәсихче Грек Язмаларында да төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Яһве» кулланыла.a

Й³³

«The Christian’s Bible​—New Testament», Джордж Ньютон Лефевр, Страсбург, Пенсильвания, АКШ, 1928. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Йәһвә» кулланыла.b

Й³⁴

«The Idiomatic Translation of the New Testament», Уильям Грэм Макдональд, 2009 елгы электрон чыгарылыш. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Яһве» кулланыла.c

Й³⁵

«Nkand’a Nzambi i sia vo Luwawanu Luankulu Y’olu Luampa» (Изге Язмалар, киконго телендә), Джордж Рональд Робинсон Камерон һәм башкалар, 1926; Берләштерелгән Изге Язмалар җәмгыятьләре яңадан бастырган, Найроби, Кения, 1987. Бу тәрҗемәдә Еврей Язмаларында да, Мәсихче Грек Язмаларында да төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Yave» кулланыла.d

Й³⁶

«Bibel Barita Na Uli Hata Batak-Toba siganup ari» (Изге Язмалар, батак-тоба телендә), Lembaga Alkitab Indonesia, Джакарта, Индонезия, 1989. Бу тәрҗемәдә Еврей Язмаларында да, Мәсихче Грек Язмаларында да төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Jahowa» кулланыла.e

Й³⁷

«Arorutiet ne Leel ne bo: Kiptaiyandennyo Jesu Kristo Yetindennyo» (Яңа Васыять, календжин телендә), Франсес Мамфорд һәм башкалар, Найроби, Кения, 1968. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Йәһвә» кулланыла.f

Й³⁸

«Ekonejeu Kabesi ni Dokuj Iesu Keriso» (Яңа Васыять, ненгоне телендә), Стивен Криг һәм Джон Джонс, Лондон, 1870. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Iehova» кулланыла.g

Й³⁹

«Jesu Keriso ve Evanelia Toaripi uri» (Дүрт Яхшы хәбәр, тоарипи телендә), Дж. Х. Холмс, Лондон, 1902. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Jehova» кулланыла.h

Й⁴⁰

«Edisana Ñwed Abasi Ibom» (Изге Язмалар, эфик телендә), National Bible Society of Scotland яңадан бастырган, Эдинбург, 1949. Бу тәрҗемәдә Еврей Язмаларында да, Мәсихче Грек Язмаларында да төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Йәһвә» кулланыла.i

Й⁴¹

«Testament Sefa an amam Samol o Rȧn Amanau Jisos Kraist: auili jonai kapas an re kris uili nanai kapas an mortlok» (Яңа Васыять, мортлок телендә), Роберт Логан, Нью-Йорк, 1883. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Jioua» кулланыла.j

Й⁴²

«The Gospel of Jesus Christ According to St. Matthew», төп нөсхә теленнән темне теленә тәрҗемә ителгән һәм «Ama-Lémrane̱ Ama-Fu ma O̱-Rábbu de̱ O̱-Fū́tia-Ka-Su Yī́sua Masī́a» (Яңа Васыять, темне телендә), Кристиан Фридрих Шленкер, Лондон, 1865—1868. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Yehṓfa» кулланыла.k

Й⁴³

«Testament Vau Ki Nawota Anigida Go Tea Maumaupauri Yesu Kristo» (Яңа Васыять, нгуна-тонгоа), British and Foreign Bible Society, Лондон, 1912. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Yehovah» кулланыла.l

Й⁴⁴

«Wusku Wuttestamentum Nul-Lordumun Jesus Christ» (Яңа Васыять, Массачусетстагы алгонкин телендә), Джон Элиот, Кембридж, Массачусетс, АКШ, 1661. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Йәһвә» кулланыла.a

Й⁴⁵

«Matīyū: Ku Nam Navosavos ugi» (Маттайның Яхшы хәбәре, эроманга телендә), Джордж Никол Гордон һәм Джеймс Дуглас Гордон, Лондон, 1869. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Iehōva» кулланыла.b

Й⁴⁶

«La Bible» (Изге Язмалар, француз телендә), Андре Шураки, Бельгия, 1985. Бу тәрҗемәдә Еврей Язмаларында да, Мәсихче Грек Язмаларында да төрле шигырьләрнең төп текстында «IHVH» һәм «адонай» сүзләреннән торган сүзтезмә кулланыла.c

Й⁴⁷

«Biblia Peshitta en Español, Traducción de los Antiguos Manuscritos Arameos» (Пешитта Изге Язмалар, испан телендә), Holman Bible Publishers, Нашвилл, Теннесси, АКШ, 2006. Бу тәрҗемәдә Еврей Язмаларында да, Мәсихче Грек Язмаларында да төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Яһве» кулланыла.d

Й⁴⁸

«Pin chitokaka pi okchalinchi Chisvs Klaist in testament himona, chahta anumpa atoshowa hoke» (Яңа Васыять, чокто телендә), Алфред Райт һәм Сайрус Байингтон, Нью-Йорк, 1848. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Chihowa» кулланыла.e

Й⁴⁹

«Bosakú-w’ólótsi wa Yesu Masiya boki Matayo la Malako o kótaka and Bosakú-w’ólótsi wa Yesu Masiya boki Luka o kótaka» (Маттай, Марк һәм Лүкнең Яхшы хәбәрләре, ломонго телендә), Элджернон Раскин һәм Лили Раскин, Congo Balolo Mission, Югары Конго, 1905. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Yawe» кулланыла.f

Й⁵⁰

«Nalologena wo se Yesu Kristo Kome Mataio» (Маттайның Яхшы хәбәре, тасико телендә, Эпи [утравы]), Оскар Микельсен, Лондон, 1892. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Yehova» кулланыла.g

Й⁵¹

«The Restored New Testament», Уиллис Барнстон, Нью-Йорк, 2009. Бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрдә Аллаһы исеме «Яһве» кулланыла. Маттай 1:20 гә китерелгән искәрмәдә «Раббы фәрештәсе» сүзтезмәсенә мондый комментарий бирелә: «Грек теленнән... (ангелос кириу), еврей теленнән... (малах яһве)... Сүзгә-сүз тәрҗемәсе Яһвенең малах яки „хәбәрчесе“ булыр иде». Маттай 28:2 дә төп текстта бу тәрҗемәдә «Яһвенең фәрештәсе» диелә.h

Й⁵²

«Messianic Jewish Shared Heritage Bible», The Messianic Jewish Family Bible Project, Шиппенсберг, Пенсильвания, АКШ, 2012. Бу Изге Язмаларда Мәсихче Грек Язмаларында төрле шигырьләрнең төп текстында «АДОНАЙ» кулланыла. 1530 нчы биттәге сүзлектә болай аңлатыла: «АДОНАЙ (יהוה) — „РАББЫ“ дигәнне аңлаткан еврей сүзе. Баш хәрефләр белән язылганда, ул Аллаһының шәхси исемен — еврей Изге Язмаларында ЙҺВҺ дип бирелгән исемне аңлата. Бу шәхси исем — Аллаһының «килешү исеме», һәм ул Аллаһының яһүд халкы белән бик якын мөнәсәбәтләрдә булганын күрсәтер өчен кулланыла».i

Й⁵³

«The Messages of Jesus According to the Synoptists» (Гайсәнең Маттай, Марк һәм Лүкнең Яхшы хәбәрләрендә язылган вәгазьләре), Томас Каминг Холл, Нью-Йорк, 1901. Иркен тәрҗемә ителгән бу хәбәрләрдә төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Йәһвә» кулланыла.j

Й⁵⁴

«Bibel Ñaran aen Gott, Ñarana Testament Õbwe me Testament Etsimeduw Õañan» (Изге Язмалар, науру телендә), Филип Адам Делапорт, Нью-Йорк, 1918; The Bible Society in the South Pacific яңадан бастырган, Сува, Фиджи, 2005. Бу тәрҗемәдә Еврей Язмаларында да, Мәсихче Грек Язмаларында да төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Jehova» кулланыла.k

Й⁵⁵

«Embimbiliya Li Kola» (Изге Язмалар, умбунду телендә), Мерлин Эннис һәм башкалар, Луанда, Ангола, 1963. Бу тәрҗемәдә Еврей Язмаларында да, Мәсихче Грек Язмаларында да төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Yehova» кулланыла.l

Й⁵⁶

«Ke Kauoha Hou a Ko Kakou Haku e Ola’i, a Iesu Kristo» (Яңа Васыять, гавай телендә), American Board of Commissioners for Foreign Missions, Оаху, Гавай утраулары, 1835. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Iehova» кулланыла.a

Й⁵⁷

«Te Nu Tetemanti, ae ana Taeka Ara Uea ao ara Tia Kamaiu are Iesu Kristo, ae Kaetaki man Taetaen Erene» (Яңа Васыять, кирибати [гилберт] телендә), Хирам Бингем II, Нью-Йорк, 1901. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Iehova» кулланыла.b

Й⁵⁸

«Dal Co Mu Biale Saint Luke Terhu» (Лүкнең Яхшы хәбәре, лонволвол телендә), Роберт Лэмб, Данидин, Яңа Зеландия, 1899. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Йәһвә» кулланыла.c

Й⁵⁹

«Intas-Etipup Mat u Iesu Kristo, Natimarid Uja, im Natimi Imyiatamaig Caija» (Яңа Васыять, анейтьюм телендә), Джон Гедди, Джон Инглис һәм башкалар, Лондон, 1863. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Ihova» кулланыла.d

Й⁶⁰

Яңа Васыять (чероки телендә), Чарльз Катлер Торри яңадан карап чыккан, Нью-Йорк, 1860. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Yihowa» кулланыла.e

Й⁶¹

«Ntestamente Yipia ya Nkambo Wetu ni Mupurushi Yesu Kristu» (Яңа Васыять, чилува телендә), Дэниел Кроуфорд, Ливингстония, Малави, 1904. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Yehova» кулланыла.f

Й⁶²

«Injili Mar Mathayo» (Маттайның Яхшы хәбәре, дхолуо телендә), А. Карскаллен, Лондон, 1914. Бу тәрҗемәдә ким дигәнде бер шигырьнең төп текстында Аллаһы исеме «Yawe» кулланыла.g

Й⁶³

«The Gospels of Matthew, and of Mark, Newly Rendered Into English; With Notes on the Greek Text», Ланселот Шедвелл, Лондон, 1861. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «ЙӘҺВӘ» кулланыла.h

Й⁶⁴

«A Liberal Translation of the New Testament», Эдвард Харвуд, Лондон, 1768. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Йәһвә» кулланыла.i

Й⁶⁵

«The Restoration of Original Sacred Name Bible», Missionary Dispensary Bible Research яңадан карап чыккан, Буэна-Парк, Калифорния, АКШ, 1970. Бу тәрҗемәдә Еврей Язмаларында да, Мәсихче Грек Язмаларында да төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «YAHVAH» кулланыла.j

Й⁶⁶

«The Scriptures», Institute for Scripture Research, өченче чыгарылыш, Көньяк Африка, 2010. Бу тәрҗемәдә Еврей Язмаларында да, Мәсихче Грек Язмаларында да төрле шигырьләрнең төп текстында יהוה кулланыла.k

Й⁶⁷

«The New Testament Letters​—Prefaced and Paraphrased», Джон Уильям Чарльз Уонд, Мельбурн, Австралия, 1944. Иркен тәрҗемә ителгән бу хатларда кайбер шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Йәһвә» кулланыла.l

Й⁶⁸

«The Messages of Paul» (тарихи тәртиптә оештырылган, анализ ясалган һәм иркен тәрҗемә ителгән, кереш сүзләр белән), Джордж Баркер Стивенс, Нью-Йорк, 1900. Бу хатларда кайбер шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Йәһвә» кулланыла.a

Й⁶⁹

«The Epistle to the Hebrews with some interpretive suggestions», Уилфрид Айзекс, Лондон, 1933. Бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Йәһвә» кулланыла.b

Й⁷⁰

«The Apocalypse: A Revised Version in English, of the Revelation with Notes, Historical and Explanatory», Эдвард Граймс, Ньюпорт-Аск, Бөек Британия, 1891. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Яһве» кулланыла.c

Й⁷¹

«The New Testament; Being the English Only of the Greek and English Testament», Абнер Ниленд, Филадельфия, Пенсильвания, АКШ, 1823. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Йәһвә» кулланыла.d

Й⁷²

«The Gospel of the Hellenists», Бенджамин Виснер Бэкон; Карл Герман Краелинг редакциясендә, Нью-Йорк, 1933. Бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Йәһвә» кулланыла.e

Й⁷³

«The Family Expositor: or, A Paraphrase and Version of the New Testament; with Critical Notes, and a Practical Improvement of Each Section», Филип Доддридж, Лондон, 1739—1756. Бу иркен тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Йәһвә» кулланыла.f

Й⁷⁴

«The Modern American Bible​—The Books of the Bible in Modern American Form and Phrase, With Notes and Introduction», Фрэнк Шэйл Бэлинтайн, Нью-Йорк, 1899—1901. Мәсихче Грек Язмаларының бу тәрҗемәсендә төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Йәһвә» кулланыла.g

Й⁷⁵

«The Guide to Immortality; or, Memoirs of the Life and Doctrine of Christ, by the Four Evangelists», Роберт Феллоуз, Лондон, 1804. Бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында я искәрмәләрдә Аллаһы исеме «Йәһвә» кулланыла.h

Й⁷⁶

«A New Version of the Four Gospels; with notes critical and explanatory, by a Catholic» (Джон Лингард), Лондон, 1836. Бу тәрҗемәдә Маттай 22:44 нең төп текстында «Раббы (Йәһвә)» кулланыла.i

Й⁷⁷

«The Documents of the New Testament», Джордж Вусунг Уэйд, Лондон, 1934. Бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Йәһвә» кулланыла.j

Й⁷⁸

«Studies in Matthew», Бенджамин Уиснер Бэкон, Нью-Йорк, 1930. Бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Йәһвә» кулланыла.k

Й⁷⁹

«The New Testament, in an Improved Version, Upon the Basis of Archbishop Newcome’s New Translation», Томас Белшам һәм башкалар редакциясендә, Лондон, 1808. Бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында я искәрмәләрдә Аллаһы исеме «Йәһвә» кулланыла.l

Й⁸⁰

«A New Family Bible, and Improved Version, From Corrected Texts of the Originals», Бенджамин Бутройд, Хаддерсфилд, Англия, 1824. Бу тәрҗемәдә Еврей Язмаларында да, Мәсихче Грек Язмаларында да кайбер шигырьләрнең төп текстында я искәрмәләрдә һәм аңлатмаларда Аллаһы исеме «Йәһвә» кулланыла.a

Й⁸¹

«The Holy Bible, Containing the Authorized Version of the Old and New Testaments», Джон Трикер Конквест редакциясендә, Лондон, 1841. Бу тәрҗемәдә Еврей Язмаларында да, Мәсихче Грек Язмаларында да кайбер шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «ЙӘҺВӘ» кулланыла.b

Й⁸²

«A Paraphrase and Annotations Upon All the Books of the New Testament», Генри Хаммонд, Лондон, 1653. Бу иркен тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Йәһвә» кулланыла.c

Й⁸³

«The Epistle to the Hebrews, in a Paraphrastic Commentary», Джозеф Б. Маккол, Лондон, 1871. Бу иркен тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Йәһвә» кулланыла.d

Й⁸⁴

«A Revised Translation and Interpretation of the Sacred Scriptures of the New Covenant», Джон Мид Рей, Глазго, Шотландия, 1815. Бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Йәһвә» кулланыла.e

Й⁸⁵

«An Attempt Toward Revising Our English Translation of the Greek Scriptures», Уильям Ньюком, Дублин, Ирландия, 1796. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Йәһвә» кулланыла.f

Й⁸⁶

«The Monotessaron; or, The Gospel History, According to the Four Evangelists», Джон Томпсон, Балтимор, Мэриленд, АКШ, 1829. Бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Йәһвә» я «ЙӘҺВӘ» кулланыла.g

Й⁸⁷

«A Translation of the New Testament», Гилберт Уэйкфилд, Лондон, 1791. Бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Йәһвә» кулланыла.h

Й⁸⁸

«The Newberry Bible» («The Englishman’s Bible» дип киң билгеле), Томас Ньюберри, Лондон, 1890. Бу тәрҗемәдә Еврей Язмаларында да, Мәсихче Грек Язмаларында да күп кенә шигырьләрнең төп текстында «РАББЫ» сүзе баш хәрефләр белән язылган, ә бит читендәге язулар Аллаһы исеме «Йәһвә» турында сүз барганын күрсәтә.i

Й⁸⁹

«The Messages of the Apostles» (Рәсүлләр китабындагы рәсүлләр вәгазьләре һәм Яңа Васыятьтәге гомуми һәм көтүче вазифасын үтәп язылган хатлар), Джордж Баркер Стивенс, Нью-Йорк, 1900. Бу иркен тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Йәһвә» кулланыла.j

Й⁹⁰

«A Non-Ecclesiastical New Testament», Фрэнк Дэниелс, 2016. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Яһве» кулланыла. Тәрҗемәче «Аллаһы исеме» дигән аңлатмасында болай дигән: «Бу тәрҗемәдә, еврей Изге Язмаларыннан алынган өземтәләрдә тетраграмматон (LXX [Септуагинтада] Κυριος [Раббы] дип бирелә) очраганда, ялгызлык исеме Яһве кулланыла. Я[ңа] В[асыятьтә] башка шигырьләрдә дә артикльсез Κυριος Аллаһының исемен күрсәтә. Бу очракларда шулай ук Яһве кулланыла».k

Й⁹¹

«Uebersetzung des Neuen Testaments mit erklärenden Anmerkungen» (Яңа Васыять, немец телендә), Иоганн Бабор, Вена, Австрия, 1805. Бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында я искәрмәләрдә Аллаһы исеме «Jhova» кулланыла.l

Й⁹²

«Nsango ea Ndoci eki Malako o Kotaka» (Маркның Яхшы хәбәре, монго-нкунду телендә), Элсуорт Е. Харрис һәм Ройал Дж. Дай, Боленги, Югары Конго, 1905. Бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Yawe» кулланыла.a

Й⁹³

«Aramaic Peshitta New Testament Translation», Джанет М. Магера, Трут-ор-Консекуэнсес, Нью-Мексико, АКШ, 2006. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында «РАББЫ» кулланыла. Кереш сүздә әйтелә: «РАББЫ бу — Иске Васыятьтәге РАББЫ ЯҺВЕ дигәнне аңлаткан МАРИА».b

Й⁹⁴

«The Orthodox Jewish Bible», Филлип Е. Гобл, дүртенче чыгарылыш, Нью-Йорк, 2011. Бу тәрҗемәдә Еврей Язмаларында да, Мәсихче Грек Язмаларында да төрле шигырьләрнең төп текстында «Хашем» сүзе кулланыла. «Хашем» сүзе «Исем» дигәнне аңлаткан хаш Ше́м дигән еврей сүзеннән барлыкка килгән. Аны яһүдләр ЙҺВҺ эквиваленты итеп еш кулланган.c

Й⁹⁵

«Pacto Mesiánico» (Яңа Васыять, испан телендә), Academia Bíblica BEREA, Аргентина, 2010. Бу тәрҗемәдә күп шигырьләрнең төп текстында «ЙҺВҺ» кулланыла.d

Й⁹⁶

«El Nuevo Testamento» (Яңа Васыять, испан телендә), Пабло Бессон, Буэнос-Айрес, Аргентина, 1919. Бу тәрҗемәдә Лүк 2:15 һәм Яһүд 14 тә Аллаһы исеме «Jehová» кулланыла. Төп текстта «Сеньор» сүзе кулланылганда, төрле шигырьләргә текстта Аллаһы исеме «Jehová», «Yahvé» я «Jahvé» турында сүз барганын күрсәтүче искәрмә китерелә. 1948 елда бу басманың «El Nuevo Testamento de Nuestro Señor Jesucristo» дип аталган икенче чыгарылышы бастырып чыгарылган. Бу чыгарылышта да Лүк 2:15 һәм Яһүд 14 тә Аллаһы исеме «Jehová» кулланыла. Шулай ук анда «Сылтамалар индексы» китерелә. Бу индекста төп текстта кулланылган «Сеньор» сүзе «Jehová», «Yahvé» я «Jahvé» дигән Аллаһы исемен белдерә икәне күрсәтелә.e

Й⁹⁷

«Livangeli tsa Yesu-Kereste Morena oa rona tse ’ngoliloeng ki Mareka le Yoanne» (Лүк 1:5—2:17, 40—52, Маттай 2:1—21, Марк һәм Яхъяның Яхшы хәбәрләре, сесото телендә), Эжен Касалис һәм Сэмюэл Ролланд, Кейптаун, Көньяк Африка Республикасы, 1839. Бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Yehofa» кулланыла.f

Й⁹⁸

«The Four Gospels, Translated From the Greek», Джордж Кемпбелл, Лондон, 1789. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында «Раббы» кулланыла һәм «Йәһвә» турында сүз барганда, моны күрсәтүче искәрмә китерелә.g

Й⁹⁹

«Nam Numpusok Itevau eni Iesu Kristo Novsuromon Enugkos» (Яңа Васыять, эроманга телендә), Х. А. Робертсон, Сидней, Австралия, 1909. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Iēhōva» кулланыла.h

Й¹⁰⁰

«The Book of Yahweh​—The Holy Scriptures», Йизрайл Б. Хокинз, тугызынчы чыгарылыш, Абилин, Техас, АКШ, 1996. Бу тәрҗемәдә Еврей Язмаларында да, Мәсихче Грек Язмаларында да күп шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Яһве» кулланыла.i

Й¹⁰¹

«The Sacred Scriptures», Assemblies of Yahweh, Бетел, Пенсильвания, АКШ, 1981. Бу тәрҗемәдә Еврей Язмаларында да, Мәсихче Грек Язмаларында да күп шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Яһве» кулланыла.j

Й¹⁰²

«A Critical and Emphatic Paraphrase of the New Testament», Винсент Т. Рот, Пасадена, Калифорния, АКШ, 2000; 1963 елда яңадан карап чыгылган һәм бастырылган басмадан җитештерелгән. Бу иркен тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «ЙӘҺВӘ» кулланыла.k

Й¹⁰³

«Neues Testament mit Anmerkungen» (Яңа Васыять, немец телендә), Хайнц Шумахер, Германия, 2002. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында я искәрмәләрендә Аллаһы исеме «JAHWE» кулланыла.l

Й¹⁰⁴

«Das Neue Testament» (Яңа Васыять, немец телендә), Адольф Пфлейдерер, Лангенштейнбах, Германия, 2004; 1980 елда беренче тапкыр бастырып чыгарылган күчермәдән җитештерелгән. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Jehova» кулланыла.a

Й¹⁰⁵

«Sämtliche Schriften» des neuen Testaments (Яңа Васыять, немец телендә), Иоганн Якоб Штольц, икенче чыгарылыш, Цюрих, Швейцария, 1795. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Йәһвә» кулланыла.b

Й¹⁰⁶

«Biblia, Das ist: Alle bücher der H. Schrift des alten und newen Testaments» (Изге Язмалар, немец телендә), Иоганнес Пискатор редакциясендә, Херборн, Германия, 1602—1604. Бу тәрҗемәдә Еврей Язмаларында да, Мәсихче Грек Язмаларында да төрле шигырьләрнең төп текстында «ГЕРР» сүзе кулланыла, ә аңлатмаларында бу сүз «JEHOVAH», «Jehováh» я «Jehovah» дигән Аллаһы исемен белдерә диелә.c

Й¹⁰⁷

«Neue Uebersetzung der Apostelgeschichte» (Рәсүлләр китабы, немец телендә), Халле, Германия, 1779. Бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Jehovah» я «Jehoven» кулланыла.d

Й¹⁰⁸

«Die heiligen Schriften des neuen Testaments» (Яңа Васыять, немец телендә), Себастьян Мутшель, Мюнхен, Германия, 1789—1790. Бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Jehova» я «Jehovah» кулланыла.e

Й¹⁰⁹

«A New Translation of the New Testament . . . Extracted From the Paraphrase of the Late Philip Doddridge . . . and Carefully Revised With an Introduction and Notes», Лондон, 1765. Бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Йәһвә» кулланыла.f

Й¹¹⁰

«The Evangelical Expositor: or, A Commentary on the Holy Bible. Wherein the Sacred Text of the Old and New Testament Is Inserted at Large . . . With Practical Observations», Томас Хавейс, Лондон, 1765. Бу тәрҗемәдә Еврей Язмаларында кайбер шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «ЙӘҺВӘ» кулланыла. Шулай ук анда Еврей Язмаларында да, Мәсихче Грек Язмаларында да төп текстта «РАББЫ» я «Раббы» сүзе кулланылганда, кайбер шигырьләргә китерелгән аңлатмада бу сүз «Йәһвә» дигән Аллаһы исемен белдерә диелә.g

Й¹¹¹

«A New and Corrected Version of the New Testament . . . to Which Are Subjoined a Few, Generally Brief, Critical, Explanatory, and Practical Notes», Родольф Дикинсон, Бостон, Массачусетс, АКШ, 1833. Бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында я аңлатмаларда Аллаһы исеме «Йәһвә» кулланыла.h

Й¹¹²

«Evangelical History: or a Narrative of the Life, Doctrines and Miracles of Jesus Christ . . . Containing the Four Gospels and the Acts», Олден Брэдфорд, Бостон, Массачусетс, АКШ, 1813. Бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Йәһвә» кулланыла. 1836 елда Брэдфорд яңадан карап чыгылган Яхшы хәбәрләрне бастырган. Анда башка шигырьләрнең дә төп тектсында я аңлатмаларда Аллаһы исеме «ЙӘҺВӘ» я «Йәһвә» кулланыла.i

Й¹¹³

«The New Testament of Our Lord and Saviour Jesus Christ . . . by a Layman» (Эдгар Тейлор), Лондон, 1840. Бу тәрҗемәдә Рәсүлләр 7:49 да Аллаһы исеме «Йәһвә» кулланыла. Төп текстта «РАББЫ» я «Раббы» сүзе кулланылганда, төрле шигырьләргә искәрмә китерелә, һәм анда бу сүзнең «Йәһвә» дигән Аллаһы исемен белдергәне күрсәтелә. Кереш сүздә Ки́риос сүзе турында әйтелә: «Бу сүз Яңа һәм Иске Васыятьләрдә, югарырак дәрәҗәле берәүгә мөрәҗәгать ителгәндә, хөрмәтләү я олылау сүзе буларак кулланылуы белән яхшы билгеле... Ул шулай ук югарырак мәгънәдә, хәтта Иң Югары Шәхескә карата кулланыла. Ул LXX [Септуагинтада] еврей текстындагы „Йәһвә“ исемен күрсәтер өчен кулланылган».j

Й¹¹⁴

«The New Covenant», искәрмәләр белән, Р. Б. Банфильд редакциясендә, 1995. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында «РАББЫ» кулланыла. «Бу тәрҗемә турындагы язулар»да редактор мондый аңлатма бирә: «Раббы дигән сүз Иске Васыятьтән китерелгән өземтәләрдә, туры килгәндә, РАББЫ дип бирелә. Башка җирдә Раббы сүзе фараз буенча гына РАББЫ дип бирелә... Иске Васыятьтә РАББЫ — еврей текстындагы ЙҺВҺ, ә Раббы еврей текстындагы Адонай булып тора. Бу ике сүз дә грек телендә Кюриос дип бирелә. Ул монда Аллаһының билгеле исеме буларак баш хәрефләр белән я берәр хуҗага гына карата кулланылган гомуми исем буларак бирелергә тиешме икәнен укучы үзе билгели ала».k

Й¹¹⁵

«The Restored Name King James Version», Ричард Латтье редакциясендә, 2001. Бу тәрҗемәдә Еврей Язмаларында да, Мәсихче Грек Язмаларында да күп шигырьләрнең төп текстында «ЙҺВҺ» кулланыла. «Кереш сүз»дә әйтелә: «„The Restored Name King James Version“ текстында Күктәге Атаның исеме יהוה «ЙҺВҺ» дип язылган. Бу шул еврей хәрефләренең транслитерациясе... Чиксез Кодрәтле Барлыкка Китерүченең исемен торгызу... укучыны יהוה хөрмәт күрсәтеп яшәргә фатыхалаячак дип өметләнәбез».l

Й¹¹⁶

«One Unity Resource Bible . . . With Some Transliterated Hebrew Notations», Томас Робинсон, 2016. Бу тәрҗемәдә Еврей Язмаларында да, Мәсихче Грек Язмаларында да төрле шигырьләрнең төп текстында «АДОНАЙ», «Яһве» я «МарЯһ [Хуҗа Яһве]» кулланыла. 705 нче биттәге кушымтада аңлатылганча, еврей сүзе «Яһве» инглиз теленә тәрҗемә ителгән «РАББЫ, АЛЛАҺЫ, АДОНАЙ, Йәһвә» сүзләренә туры килә.a

Й¹¹⁷

«Jewish New Testament», Дэвид Х. Стерн, Кларксвилл, Мэриленд, АКШ, 1989. Бу тәрҗемәдә төп текстта «АДОНАЙ» кулланыла, ә һәр биттәге сүзлектә «Адонай — РАББЫ, Йәһвә» дигән аңлатма китерелә. «The Complete Jewish Study Bible», Пибоди, Массачусетс, АКШ, 2016. Бу тәрҗемәдә дә Еврей Язмаларында һәм Мәсихче Грек Язмаларында төрле шигырьләрнең төп текстында «АДОНАЙ» кулланыла. Бу Изге Язмаларга кереш сүздә Стерн аңлата: «Күпчелек инглиз тәрҗемәләрендә Исем, монда язылган кебек, „РАББЫ“ дип баш хәрефләр белән бирелә. «Complete Jewish Bible» шулай ук баш хәрефләр белән (һәм, башка еврей сүзләре очрагындагы кебек, курсив белән) язылган „АДОНАЙ“ дигән еврей сүзен куллана. Анда ул тетраграмматонны күрсәтеп, алты меңнән күбрәк тапкыр очрый». «Яңа Васыятьтә тетраграмматон» дигән мәкаләдә Стерн дәвам итә: «Мин, тәрҗемәче буларак, „кюриос“ сүзе тетраграмматонның грек эквиваленты булып тора дип санаганда, һәр очракта... „АДОНАЙ“ сүзе кулланылган».b

Й¹¹⁸

«Ai Vola ni Veiyalayalati Vou i Jisu Karisito» (Яңа Васыять, фиджи телендә), Джеймс Калверт редакциясендә яңадан карап чыгылган, Лондон, 1858; «Ai Vola Tabu, a ya e tu kina Na Veiyalayalati Makawa» (Иске Васыять, фиджи телендә), Джеймс Калверт һәм Ричард Бурдсалл Лит редакциясендә яңадан карап чыгылган, Лондон, 1864; бергә бастырып чыгарылган. Бу тәрҗемәдә Еврей Язмаларында да, Мәсихче Грек Язмаларында да төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Jiova» кулланыла.c

Й¹¹⁹

«Buk Baibel» (Изге Язмалар, моту телендә), Bible Society of Papua New Guinea, 1959—1973. Бу тәрҗемәдә Еврей Язмаларында да, Мәсихче Грек Язмаларында да кайбер шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Iehova» я «IEHOVA» кулланыла.d

J¹²⁰

«Ko e Tohi Tapu Kātoa» (Изге Язмалар [Revised West Version], тонган телендә), Джеймс Баксли, 2018. Бу тәрҗемәдә Еврей Язмаларында да, Мәсихче Грек Язмаларында да төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Sihova» я «SIHOVA» кулланыла.e

Й¹²¹

«Testamente e Ncha ea Morena le Moluki oa Rona Yesu Kreste» (Яңа Васыять, сесото телендә), Евгений Касалис һәм Самьюэл Роллан, Беэрсеба, Лесото, 1855. Бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Yehofa» кулланыла.f

Й¹²²

«Vanuvei Eo e sepinien Vatlongos na mol-Vatimol xil niutestamen e rute te oltestamen» (Яңа Васыять, Рут һәм Юныс китаплары, көньяк-көнчыгыш амбрим телендә), Wycliffe Bible Translators, Inc., 2015. Бу тәрҗемәдә Еврей Язмаларында да, Мәсихче Грек Язмаларында да төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Iahova» кулланыла.g

Й¹²³

«Yesu Keriso da Bino Dave» (Марк, Лүк һәм Рәсүлләр китаплары, бинандере телендә), Wycliffe Bible Translators, Inc., 2014. Бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында «BADARI» кулланыла һәм «Йәһвә» турында сүз барганын күрсәтүче искәрмә китерелә.h

Й¹²⁴

«The New Testament in Braid Scots», Уильям Уай Смит, Пейсли, Шотландия, 1901. Бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Йәһвә» кулланыла.i

Й¹²⁵

«Loina Hauhauna» (Яңа Васыять, бунама телендә), Wycliffe Bible Translators, Inc., 2015; беренче тапкыр The Bible Society of Papua New Guinea бастырып чыгарган, Порт-Морсби, Папуа — Яңа Гвинея, 1991. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Yehoba» кулланыла.j

Й¹²⁶

«Dakota wowapi wakan kin and Wicoicage wowapi, mowis owa: qa wicoie wakan kin, Salomon Kaga pejihuta wicaśta» (Яңа Васыять, Яратылыш һәм Гыйбрәтле сүзләр китаплары, дакота телендә), Стивен Р. Риггс һәм Томас С. Уильямсон, Нью-Йорк, 1865. Бу тәрҗемәдә Еврей Язмаларында да, Мәсихче Грек Язмаларында да кайбер шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Jehowa» кулланыла.k

Й¹²⁷

«Nsango Yandoci yo kotamaki la Luka» (Лүкнең Яхшы хәбәре, [лу]нкунду телендә), Джон Маккиттрик һәм миссис Ф. Т. Маккиттрик, Congo Balolo Mission, Бонгинда, Конго, 1895. Бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Yova» кулланыла.l

Й¹²⁸

«Kálaad Zɛmbî: Sɔ̧ á Gúgwáan» (Яңа Васыять, мака телендә), Wycliffe Bible Translators, Inc., 2014. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында я искәрмәләрдә Аллаһы исеме «Yawé» кулланыла.a

Й¹²⁹

«Pulu Yili-nga Ung Konale» (Яңа Васыять, бо-унг [мара-гому] телендә), Wycliffe Bible Translators, Inc., 2004. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Yawe» кулланыла.b

Й¹³⁰

«Nzryrngrkxtr Kc Ate: Rut x Sam» (Яңа Васыять, Рут һәм Зәбур китаплары, натюгу телендә), the Bible Society of the South Pacific, Solomon Islands Translation Advisory Group һәм Wycliffe Bible Translators, Inc., 2008. Бу тәрҗемәдә Еврей Язмаларында да, Мәсихче Грек Язмаларында да төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Yawe» кулланыла. 530 нчы биттәге кушымтада «Yawe (Яһве)» грек телендәге «кюриос» һәм инглиз телендәге «РАББЫ» сүзләренә туры килә диелә.c

Й¹³¹

«Kaem Ko Den» (Яңа Васыять; һәм Иске Васыятьнең өлешләре, васкиа телендә), The Bible Society of Papua New Guinea һәм Wycliffe Bible Translators яңадан карап чыккан, 2014. Бу тәрҗемәдә Еврей Язмаларында да, Мәсихче Грек Язмаларында да төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Yawe» кулланыла. 726 һәм 727 нче битләрендәге кушымтада «Jawe» (я «Yawe») еврей телендәге «ЙҺВҺ», грек телендәге «Кюриос» һәм инглиз телендәге «РАББЫ, Йәһве, Йәһвә» сүзләренә туры килә диелә.d

Й¹³²

«Buka Vivivireina Parivainuaḡana Wadubona Ḡuta Vinevine ma Mark ma Acts» (Иске Васыятьнең өлешләре, Марк һәм Рәсүлләр китаплары, ведау телендә), Wycliffe Bible Translators, Inc., 2010. Бу тәрҗемәдә Еврей Язмаларында да, Мәсихче Грек Язмаларында да төрле шигырьләрнең төп текстында «BADA» кулланыла. Яратылыш 2:7 гә китерелгән искәрмәдә аңлатылганча, «BADA» сүзе «Яһве» я «Йәһвә» турында сүз барганын күрсәтә.e

Й¹³³

«Tus Votut en selusien ten out Voum niutestamen ka tei en oltestamen» (Изге Язмалар өлешләре, паама телендә), Wycliffe Bible Translators, Inc., 2015. Бу тәрҗемәдә Еврей Язмаларында да, Мәсихче Грек Язмаларында да төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Iahova» кулланыла.f

Й¹³⁴

«Te ak’a’j tu’jal tuj tu’jal qtata Dios» (Яңа Васыять, тектитеко телендә), Wycliffe Bible Translators, Inc., 2003. Бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында «Dios» кулланыла һәм «ЙҺВҺ» я «Yawe» турында сүз барганын күрсәтүче искәрмә китерелә.g

Й¹³⁵

«A Paraphrase and Notes on the Revelation of St. John», Мозес Лоуман, Лондон, 1737. Бу иркен тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Йәһвә» кулланыла.h

Й¹³⁶

«The Documents of the New Treaty between YHWH and the Human Race​—A New Testament for Readers», Джордж Блэр, АКШ, 1996. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында «ЙҺВҺ» я «РАББЫ» кулланыла. Бу Изге Язмаларга кереш сүздә тәрҗемәче аңлатканча, аның максаты «үз көннәрендәге укучыларга төп нөсхәдәге фикерләрне белдерүче тәрҗемә булдыру» булган. Аллаһы исеменең кулланылуы турында ул әйтә: «Ул, бөтен еврей сүзләре язылганча, тартык хәрефләр белән генә бирелгән, һәм укучы үзе кирәкле урыннарга кирәкле сузык хәрефләрне куяр дип көтелә... Мин аны ничек бар, шул килеш ЙҺВҺ дип калдырырга булдым».i

Й¹³⁷

«The Translators New Testament», Элвин Кордес, АКШ, 2005. Бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында «РАББЫ (Йәһвә)» я «РАББЫ» кулланыла.j

Й¹³⁸

«2001 Translation: An American English Bible», Джим Уилер редакциясендә, АКШ, 2001. Бу тәрҗемәдә Еврей Язмаларында да, Мәсихче Грек Язмаларында да төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Йәһвә» кулланыла. «Йәһвә (יהוה)» дип аталган аңлатманың «Я[ңа] В[асыятьтә] Йәһвә» дип исемләнгән өлешендә әйтелә: «Без Изге Язмаларны тәрҗемә итүчеләр (өйрәтүчеләр түгел); шуңа күрә [Йәһвә исемен куллану турындагы] нәтиҗәләребез берәр дини караш ягына басу теләгенә түгел, ә тикшерүләребезгә генә нигезләнә... Бу Изге Язмаларда мәсихчеләр чоры Язмаларында Аллаһы Исеме кулланыла».k

Й¹³⁹

«Epistolæ anniversariæ, quæ Dominicis diebus ac Sanctorum festis præcipuis in Ecclesia præleguntur Ebrææ iam recens ex Græco textu ac Syra Paraphrasi factæ . . . Et nunc demum Ebraice, Græce, Latine, ac Germanice. Editæ opera ac cum præfatione» (Христиан Елы, хатлар, еврей, грек, латин һәм немец телләрендә), Конрад Неандер, Лейпциг, 1586. Бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында יהוה, «ДОМИНО» я «ГЕРР» кулланыла һәм бу шигырьләрнең күбесенә китерелгән аңлатмаларда «Iehoua» диелә. Тетраграмматон турындагы комментариендә Неандер әйтә: «יהוה — Ioua түгел, ә Аллаһының әйтеп бетергесез һәм изге Исеме Iehoua».l

Й¹⁴⁰

«Epistola ad Hebraeos» (Паулның Еврейләргә хаты, еврей һәм латин телләрендә), Иоган Генрих Калленберг һәм Фридрих Альбрехт Кристиани, Халле, Германия, 1734. Еврей телендәге бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында יהוה кулланыла.a

Й¹⁴¹

«Evangelium Lucae» (Лүкнең Яхшы хәбәре, еврей һәм латин телләрендә), Иоган Генрих Калленберг һәм Генрих Кристиан Иммануил Фромманн, Халле, Германия, 1735—1737. Еврей телендәге бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында יהוה кулланыла.b

Й¹⁴²

«בשורת המשיח ביד מרקוס המבשר, Euangelium divi Marci» (Маркның Яхшы хәбәре, еврей телендә), Вальтер Хербст, Виттенберг, Германия, 1575. Бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында יהוה кулланыла.c

Й¹⁴³

»בשורת מתי‏, An Old Hebrew Text of St. Matthew’s Gospel», Хью Шонфилд, Эдинбург, Шотландия, 1927. Жан дю Тиллет редакциясендә ясалган «בשורת מתי, Euangelium Hebraicum Matthæi» дигән хезмәтнең бу тәрҗемәсендә төп текстта «Раббы» я «Аллаһы» кулланыла, ә искәрмәләрдә кайбер шигырьләрдә еврей текстында тетраграмматонның кыскартмасы очраганы күрсәтелә. Маттай 1:22 дәге искәрмәдә аңлатылганча, «бөтен еврей текстында очраган өч йод _יּיּ_יּ рәвешендәге тетраграмматон башка еврей документларында да... шулай ук сурәтләнгән».d

Й¹⁴⁴

«Traducción Kadosh Israelita Mesiánica» (Изге Язмалар, испан телендә), Диего Акунса, яңадан карап чыгылган өйрәнү басмасы, Сан-Хосе, Коста-Рика, 2005. Бу тәрҗемәдә Еврей Язмаларында да, Мәсихче Грек Язмаларында да күп шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «ЯҺВЕ» кулланыла. Титул битендә болай дип язылган: «Бу тәрҗемә Кедошим Язмаларның [Изге Язмалар] еврей башлангычын коткарган һәм шулай ук ЯҺВЕ... дигән Аллаһы исемен коткарган».e

Й¹⁴⁵

«Las Sagradas Escrituras» (Изге Язмалар, испан телендә), Иосиф Ахарони яңадан карап чыккан, Камуй, Пуэрто-Рико, 2007—2008. Бу тәрҗемәдә Еврей Язмаларында да, Мәсихче Грек Язмаларында да күп шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «ЙҺВҺ» кулланыла.f

Й¹⁴⁶

«Las Escrituras de Restauración Edición del Nombre Verdadero» (Изге Язмалар, испан телендә), Иосиф Конюховский, Норт-Майами-Бич, Флорида, АКШ, 2010. Бу тәрҗемәдә Еврей Язмаларында да, Мәсихче Грек Язмаларында да күп шигырьләрнең төп текстында יהוה, «Яһве», «МарЯһ» яки יהוה «Яһве» я יהוה «МарЯһ» сүзтезмәләре кулланыла. Тәрҗемәче болай дип аңлата: «Без [бу басманы]... иң элек ЙҺВҺ һәм Яһшуа дигән Хак Исемнәрне югарылау һәм игълан итү өчен чыгарырга теләдек һәм аларны төп нөсхәдә язылгандай яздык».g

Й¹⁴⁷

«Kitbé Haqódesh Las Sagradas Escrituras Versión Israelita Nazarena» (Изге Язмалар, испан телендә), Хосе Альварес редакциясендә, Исабела, Пуэрто-Рико, 2012. Бу тәрҗемәдә Еврей Язмаларында да, Мәсихче Грек Язмаларында да күп шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Яһве» кулланыла. Кереш сүзнең «Изге исем» дип исемләнгән өлешендә болай диелә: «Бу махсус басмада... без бу Исемне сузык хәрефләре белән, Яһве дип яздык. Бу Изге Исемне Барлыкка Китерүче, үзенең кем икәнлеген ачыклар өчен, үзе сайлаган».h

Й¹⁴⁸

«Ai Vola ni Veiyalayalati vou ni noda Turaga kei na nodai Vakabula ko Jisu Kraisiti» (Яңа Васыять, фиджи теленең мбау диалектында), Джон Уотфорд һәм башкалар редакциясендә яңадан карап чыгылган, Вива, Фиджи, 1853. Бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Jiova» кулланыла.i

Й¹⁴⁹

«O le Feagaiga Fou a lo tatou Alii o Iesu Keriso» (Яңа Васыять, самоан телендә), British and Foreign Bible Society, Лондон, 1849. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Ieova» кулланыла.j

Й¹⁵⁰

«Koe Tohi oe Fuakava Foou a ho tau eiki moe fakamoui ko Jisu Kalaisi» (Яңа Васыять, тонган телендә), Томас Адамс һәм башкалар яңадан карап чыккан, Лондон, 1852. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Jihova» кулланыла.k

Й¹⁵¹

«Koe tohi Tabu Kotoa: aia oku i ai ae tohi Tabu Motua, bea moe tohi oe Fuakava Foou» (Изге Язмалар, тонган телендә), Томас Уэст һәм башкалар редакциясендә яңадан карап чыгылган, Лондон, 1860—1862. Бу тәрҗемәдә Еврей Язмаларында да, Мәсихче Грек Язмаларында да төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Jihova» кулланыла.l

Й¹⁵²

«Act Apostelnu» (Рәсүлләр китабы, аравак телендә), Теофилиус Шуман; Теодор Шульц редакциясендә, Нью-Йорк, 1850. Бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Йәһвә» кулланыла.a

Й¹⁵³

«Evangelion unni ta Jesu-ūm-ba Christ-ko-ba upatōara loūka-umba» (Лүкнең Яхшы хәбәре, авабакал телендә), Ланселот Эдвард Трелкелд, Сидней, Австралия, 1891; 1831—1857 елларда тәрҗемә ителгән һәм яңадан карап чыгылган кулъязмаларның беренче бастырылуы. Бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Yehóa» кулланыла.b

Й¹⁵⁴

«Mbengu Etemu embe Yesu Masiya e nkolo mpe mokosoli o biso» (Яңа Васыять, банги телендә), А. Скривенер һәм башкалар, яңадан карап чыгылган басма, Bolobo Mission, Конго, 1922. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Yawe» кулланыла.c

Й¹⁵⁵

«Sango Iam. Ya Matiu e Lĕndĕkidi» (Маттайның Яхшы хәбәре, бенга телендә), Г. Маккуин, Нью-Йорк, 1858. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Jĕhova» кулланыла.d

Й¹⁵⁶

«Nsango e ilo inki Yesu bobiki eketemeki la Luka» (Лүкнең Яхшы хәбәре, болиа телендә), Х. Д. Браун, Нтондо, Конго, 1936. Бу тәрҗемәдә Лүк 3:4 нең төп текстында Аллаһы исеме «Yawe» кулланыла.e

Й¹⁵⁷

«Introduction to the Fernandian Tongue», Джон Кларк, икенче чыгарылыш, Берик-апон-Туид, Англия, 1848. Бу хезмәттә бубе теленә тәрҗемә ителгән Маттайның Яхшы хәбәре, 3—5 нче бүлекләр бар. Анда кайбер шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Yehovah» кулланыла.f

Й¹⁵⁸

«Book hoa Matthew» (Маттайның Яхшы хәбәре, буллом-со телендә), Густав Рейнхольд Нилендер, Лондон, 1816. Бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Йәһвә» кулланыла.g

Й¹⁵⁹

«Paraphraseische Erklärung des Briefes an die Hebräer» (Паулның Еврейләргә хаты, немец телендә), Готхильф Трауготт Цахарие, Гёттинген, Германия, 1771. Бу иркен тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында я искәрмәләрендә Аллаһы исеме «Jehova» кулланыла.h

Й¹⁶⁰

«Das Neue Testament» (Яңа Васыять, немец телендә), Карл-Фридрих Бардт, Берлин, 1783. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Йәһвә» кулланыла.i

Й¹⁶¹

«Das Neue Testament oder die heiligen Bücher der Christen» (Яңа Васыять: Маттайның Яхшы хәбәре — Рәсүлләр китабы, немец телендә), Иоганн Отто Тисс, Лейпциг, 1794—1800. Бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Йәһвә» кулланыла.j

Й¹⁶²

«Bibel für Schwoba: Die schwäbische Bibelübersetzung» (Изге Язмалар, немец теленең шваб диалектында), Рудольф Пол, Балинген, Германия, 2008. Бу тәрҗемәдә Еврей Язмаларында да, Мәсихче Грек Язмаларында да кайбер шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «JAHWE» я «Jahwe» кулланыла. Бу Изге Язмаларга кереш сүздә тәрҗемәче болай дип аңлата: «Бу тәрҗемә эшен алып барганда, мин шуңа игътибар иттем: Иске Васыятьтә Аллаһының исеме JAHWE якынча алты мең алты йөз тапкыр искә алына... JAHWE исеменең Иске Васыять Язмаларында шулкадәр еш очравы мине бик күп уйланырга этәрде... Бу хезмәт күп кешеләргә, минем очрагымдагы кебек, Изге Язмалардагы яхшы хәбәргә якын булып китәргә һәм аннан тынычлык табарга ярдәм итсен. Бу китап аша безгә сөйләгән JAHWE [Аллаһыга] дан, хөрмәт һәм рәхмәт».k

Й¹⁶³

«Niu Testament ad ndorlaben adu Jesu Kristo i bolumiadu» (Яңа Васыять, леле телендә), Р. Гёбель һәм башкалар, Сидней, Австралия, 1956. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Jehova» кулланыла.l

Й¹⁶⁴

«Ny Teny n’Andriamanitra, atao hoe, Tesitamenta ’ny Jesosy Kraisty» (Яңа Васыять, малагаси телендә), Дейвид Джоунз, Дейвид Гриффитс һәм башкалар, Антананариву, Мадагаскар, 1830. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Йәһвә» я «ЙӘҺВӘ» кулланыла.a

Й¹⁶⁵

«Ny Baiboly, izany hoe, ny soratra masina rehetra amy ny Faneken-Taloha sy ny Fanekem-Baovao» (Изге Язмалар, малагаси телендә), Дейвид Гриффитс һәм башкалар яңадан карап чыккан, Лондон, 1855—1865. Бу тәрҗемәдә Еврей Язмаларында да, Мәсихче Грек Язмаларында да төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Iehôvah» кулланыла.b

Й¹⁶⁶

«Ny Soratra Masina, dia ny Testamenta Taloha sy ny Testamenta Vaovao» (Изге Язмалар, малагаси телендә), В. Э. Казенс, Л. Дале, Иосиф Андрианайворавелона һәм башкалар, Лондон, 1889; Revision Committee’s Version, 1887. Бу тәрҗемәдә Еврей Язмаларында да, Мәсихче Грек Язмаларында да төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Йәһвә» кулланыла.c

Й¹⁶⁷

«Bateli Vavaluna Sampela hap Buk Baibel long tokples Misima-Paneati long Niugini» (Яңа Васыять; һәм Иске Васыять өлешләре, мисима-панайети телендә), Wycliffe Bible Translators һәм башкалар, 1947—2018. Яңа Васыять 1947 елда Сиднейда (Австралия) беренче тапкыр бастырылгач, бу тәрҗемәдә төп текстта Аллаһы исеме «Iehova» кулланылган. Аннан соңгы чыгарылышларда Еврей Язмаларында да, Мәсихче Грек Язмаларында да төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Yehoba» кулланыла.d

Й¹⁶⁸

«Mozes bi naltso̱s aḷse̱dihigi Ġodesẓi̱ẓ holyẹhigi inda yistai̱ni̱ḷḷi ba Hani Mark naltso̱s ye̱ yiki-iscinigi» (Яратылыш һәм Маркның Яхшы хәбәре, навахо телендә), Леонард Бринк, Фредерик Митчелл һәм башкалар, Нью-Йорк, 1910. Бу тәрҗемәдә Изге Язмаларның бу ике китабында да кайбер шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Йәһвә» кулланыла. 1917 елда Бринк һәм Митчелл «God Bîzad» китабын бастырган. Ул аларның яңадан карап чыгылган хезмәтеннән һәм башкалар тәрҗемә иткән Изге Язмаларның бүтән өлешләреннән торган. Бу чыгарылышта Еврей Язмаларында да, Мәсихче Грек Язмаларында да кайбер шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Jîho’vah» кулланыла.e

Й¹⁶⁹

«Nowy Testament» (Яңа Васыять, поляк телендә), Симон Будный, Ленчица, Польша, 1574. Бу тәрҗемәдә Маттайның Яхшы хәбәрендә кайбер шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Jehowa» кулланыла.f

Й¹⁷⁰

«Pulu Yemonga Ungu Kondemo» (Яңа Васыять, умбу-унгу теленең нопенджи диалектында), Wycliffe Bible Translators, 1995. Бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Yawe» я «Yawene» кулланыла.g

Й¹⁷¹

«Pulu Yemonga Ungu Kondemo» (Яңа Васыять, умбу-унгу теленең кала диалектында), Wycliffe Bible Translators, 1995. Бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Yawe» я «Yawene» кулланыла.h

Й¹⁷²

«Erijen ga me res se Iesu Kristo rege Marik ko rege Luk ko nololien ne Apostol niri» (Марк, Лүк һәм Рәсүлләр китаплары, урипив телендә), Джон Гиллан, Мельбурн, Австралия, 1893—1905; the Council of the British & Foreign Bible Society in Australia бастырган, 1957. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Iova» кулланыла.i

Й¹⁷³

«Incuadi Yesibini Yabafundayo. Gokuzalua, Nokuenza, Nokufa, kuka Jesus Kelistus» (Яхшы хәбәрләрнең һәм Иске Васыятьнең өлешләре, зулу телендә), Ньютон Адамс, Порт-Натал, Көньяк Африка Республикасы, 1841. Бу тәрҗемәдә Еврей Язмаларында да, Мәсихче Грек Язмаларында да кайбер шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Jehova» кулланыла.j

Й¹⁷⁴

«Incwadi ka Paule e balelwe Amaromani» (Римлыларга хат, зулу телендә), Якоб Людвиг Дёне, Порт-Натал, Көньяк Африка Республикасы, 1854. Бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «Jehova» кулланыла.k

Й¹⁷⁵

«Ivangeli eli-yingcwele eli-baliweyo g’Umatu [Reprinted, with some alterations, from the Translation published by the American Missionaries]» (Маттайның Яхшы хәбәре, зулу телендә), Джон Коленсо, Лондон, 1855. Бу тәрҗемәдә кайбер шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «YEHOVA» я «Yehova» кулланыла.l

Й¹⁷⁶

«Imisebenzi Yabatunywa: i kumšelwe ngabafundisi ba Semerika ngokwa ’maZulu» (Рәсүлләр китабы, зулу телендә), Льюис Граут, Мсундузи, Көньяк Африка Республикасы, 1859. Бу тәрҗемәдә Рәсүлләр 2:20 нең төп текстында Аллаһы исеме «Yehova» кулланыла.a

Й¹⁷⁷

«Ivangeli Ngokuloba ku ka Johane» (Яхъяның Яхшы хәбәре, зулу телендә), Сет Брэдли Стоун, Дурбан, Көньяк Африка Республикасы, 1860. Бу тәрҗемәдә Яхъя 12:13 нең төп текстында Аллаһы исеме «Jehova» кулланыла.b

Й¹⁷⁸

«Izindab’ezinhle ezashunyayelwa ku’bantu ng’uJesu-Kristo inkosi yetu» (Яңа Васыять, зулу телендә), Джон Коленсо; Хэрриэтт Эмили Коленсо редакциясендә, Лондон, 1897. Бу тәрҗемәдә төрле шигырьләрнең төп текстында Аллаһы исеме «YAHWE» кулланыла.c