LAYIBULARE YA PA INTANETI ya Watchtower
Watchtower
LAYIBULARE YA PA INTANETI
Chitumbuka
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • MAUNGANO
  • es25 pp. 57-67
  • Juni

Vidiyo palije.

Phepani, pali suzgo linyake.

  • Juni
  • Kusanda Malemba Zuŵa na Zuŵa—2025
  • Mitu Yichoko
  • Sabata, Juni 1
  • Mande, Juni 2
  • Chiŵiri, Juni 3
  • Chitatu, Juni 4
  • Chinayi, Juni 5
  • Chinkhondi, Juni 6
  • Chisulo, Juni 7
  • Sabata, Juni 8
  • Mande, Juni 9
  • Chiŵiri, Juni 10
  • Chitatu, Juni 11
  • Chinayi, Juni 12
  • Chinkhondi, Juni 13
  • Chisulo, Juni 14
  • Sabata, Juni 15
  • Mande, Juni 16
  • Chiŵiri, Juni 17
  • Chitatu, Juni 18
  • Chinayi, Juni 19
  • Chinkhondi, Juni 20
  • Chisulo, Juni 21
  • Sabata, Juni 22
  • Mande, Juni 23
  • Chiŵiri, Juni 24
  • Chitatu, Juni 25
  • Chinayi, Juni 26
  • Chinkhondi, Juni 27
  • Chisulo, Juni 28
  • Sabata, Juni 29
  • Mande, Juni 30
Kusanda Malemba Zuŵa na Zuŵa—2025
es25 pp. 57-67

Juni

Sabata, Juni 1

Tikwenera kujumpha mu visuzgo vinandi kuti tikanjire mu Ufumu wa Chiuta.—Mil. 14:22.

Yehova wakatumbika Ŵakhristu ŵakwambilira chifukwa ŵakasinthanga kuyana na umo vinthu viliri kwa iwo. Kanandi ŵakatambuzgikanga, ndipo nyengo zinyake ndivyo ŵakakhazganga yayi kuti ŵangatambuzgika. Wonani ivyo vikachitikira Baranaba na mpositole Paulosi apo ŵakapharazganga ku Lisitira. Pakwamba, ŵanthu ŵakaŵapokelera makora chomene ndipo ŵakategherezga uthenga wawo. Kweni pamanyuma, ŵakususka “ŵakanyengelera mizinda,” ndipo ŵanthu ŵanyake awo ŵakategherezganga ŵakaŵadinya na malibwe na kuŵaleka kuti ŵakhala pachoko kufwa. (Mil. 14:19) Ndipouli, Baranaba na Paulosi ŵakalutilira kupharazga ku malo ghanyake. Kasi chikachitika ntchivichi? Ŵakazgora “ŵanandiko kuŵa ŵasambiri,” ndipo mazgu ghawo na chiyelezgero chawo vikakhozga Ŵakhristu ŵanyawo. (Mil. 14:​21, 22) Ŵanandi ŵakapindura chifukwa chakuti Baranaba na Paulosi ŵakawelera nyuma yayi ŵati ŵasangana na masuzgo agho ŵakakhazganga yayi. Para nase tikuwelera nyuma yayi pa mulimo uwo Yehova watipa, titumbikikenge. w23.04 16-17 ¶13-14

Mande, Juni 2

A Yehova, pulikani lurombo lwane. Tegherezgani apo nkhuŵeya kuti munovwire. Pa zuŵa la suzgo yane, nkhumuchemani, pakuti munizgorenge.—Sal. 86:​6, 7.

Themba Davide likasangananga na masuzgo ghanandi chomene, ndipo ŵalwani ŵake ŵakakhumbanga kulikoma, kweni ilo nyengo zose likalombanga kwa Yehova kuti walovwire. Davide wakaŵa na chigomezgo chose kuti Yehova wakupulika na kuzgora malurombo ghake. Namwe mungaŵa nacho chigomezgo chanthena. Baibolo likutisimikizgira kuti Yehova wangatipa vinjeru na nkhongono izo tikukhumbikwira kuti tizizipizge. Wangagwiliskira ntchito Ŵakhristu ŵanyithu, panji nanga ni ŵanthu awo ŵakumusopa yayi panyengo yasono kuti ŵatovwire. Nangauli ni nyengo zose yayi apo Yehova wazgorenge malurombo ghithu mu nthowa iyo takhazganga, kweni tikumanya kuti wazgorenge nipera. Watipenge ivyo tikukhumbikwira nadi kweniso panyengo yake. Ntheura tiyeni tilutilire kulomba na kugomezga kuti Yehova wakutipulika, kweniso kuti watipwelelerenge sono, kweniso munthazi ‘wazamukhorweska chamoyo chilichose’ mu charu chiphya.—Sal. 145:16. w23.05 8 ¶4; 13 ¶17-18

Chiŵiri, Juni 3

Kasi ningamuwezgera vichi Yehova pa viwemi vyose ivyo wanichitira? —Sal. 116:12.

Ntchiwemi chomene kughanaghaniranipo pa vitumbiko ivyo musangenge para mwafiska chilato chinu. Kasi ni vitumbiko wuli ivyo mungaghanaghanirapo? Usange chilato chinu ntchakukhwaskana na kuŵerenga Baibolo panji kulomba, ghanaghaniranipo umo vinthu ivi vingakhozgera ubwezi winu na Yehova. (Sal. 145:​18, 19) Usange chilato chinu ntchakuti muŵe na mukhaliro unyake Wachikhristu, ghanaghanirani umo vimovwiliraninge kuti muŵe paubwezi uwemi na ŵanyinu. (Kol. 3:14) Mungachita makora chomene kulemba vifukwa ivyo mukukhumbira kufiskira chilato chinu. Ndipo nyengo na nyengo muwonengepo apo mwalemba. Muchezgenge na awo ŵangamuchiskani. (Zinth. 13:20) Pafupifupi waliyose wa ise, yikuŵapo nyengo iyo wakuwona kuti wangafiska yayi chilato chake. Kasi para vyaŵa nthena ndikuti tingafiska nadi yayi? Yayi. Tingalutilira kuchitapo kanthu kuti tifiske chilato chithu nanga ni apo tikuwona kuti khumbo lamba kuchepa. Nangauli ntchipusu yayi kuchita nthena, kweni para mwafiska chilato chinu muŵenge ŵakukondwa. w23.05 27-28 ¶5-8

Chitatu, Juni 4

Icho munthu wakuseŵa, ndicho wazamuvuna.—Gal. 6:7.

Kumanya kuti ni udindo withu kuchitapo kanthu pa ivyo tasankha panji kuchita, kungatichiska kuti tiphare zakwananga zithu, tisinthe, na kuleka kuzakachitaso. Kuchita nthena, kungatovwira kuti tilutilire kuchimbira pa chiphalizgano cha umoyo. Usange mukuwona kuti munganozga yayi vinthu ivyo mukasankha uheni, zomerezgani waka umo vinthu viliri kwa imwe. Lekani kumalira nyengo na nkhongono zinu pa kujikhungulufya waka, panji kujiyimba mulandu, panji kuyimba mulandu ŵanyake. M’malo mwake zomerezgani kuti mukasankha uheni vinthu, ndipo chitani chilichose icho mungafiska kuti vinthu viŵeko makora. Usange mukujiyimba mulandu chifukwa cha viheni ivyo mukachita, muphalirani Yehova mu lurombo, zomerani ivyo muli kunanga, ndipo mupemphani kuti wamugowokerani. (Sal. 25:11; 51:​3, 4) Ŵaphepiskani awo muli kuŵabudira, ndipo para ntchakwenelera pemphani wovwiri ku ŵalara. (Yak. 5:​14, 15) Sambiranipo kanthu pa ivyo mukabudiska, ndipo lekani kuchitaso. Para muchitenge nthena, Yehova wamugowokeraninge nadi, ndipo wamupaninge wovwiri uwo mukukhumbikwira.—Sal. 103:​8-13. w23.08 28-29 ¶8-9

Chinayi, Juni 5

Yehowashi wakachita vyakunyoloka pamaso pa Yehova mu mazuŵa ghose agho Yehoyada wasembe wakamusambizgiranga.—2 Mathe. 12:2.

Yehoyada wakamovwira chomene Themba Yehowashi kuti liŵe munthu muwemi. Ndipo apo themba ili likaŵa liwukirano, likayezgayezganga kupulikira Yehova. Kweni Yehoyada wati wafwa, Yehowashi wakamba kutegherezga ku ŵakaronga ŵakugaluka. (2 Mid. 24:​4, 17, 18) Ivi vikamuŵinya chomene Yehova. Ndipouli, wakalutilira ‘kutuma ntchimi pakati pawo kuti ziŵawezge, kweni ŵakakana kupulikira.’ Ŵakakana nanga nkhupulikira Zekariya mwana wa Yehoyada, uyo padera pakuŵa wasembe na ntchimi ya Yehova, wakaŵaso muvyara wa Yehowashi. Nakuti Themba Yehowashi likafika na pakuzomerezga kuti Zekariya wakomeke. (2 Mid. 22:11; 24:​19-22) Yehowashi wakalutilira kuleka kopa Yehova. Yehova wakayowoya kuti: “Awo ŵakunipepura ŵayuyulikenge.” (1 Sam. 2:30) Pamanyuma ŵankhondo ŵa Siriya ŵachoko waka ŵakathereska “ŵankhondo ŵanandi chomene” ŵa Yehowashi ndipo iyo ‘wakapwetekeka chomene.’ (2 Mid. 24:​24, 25) Yehowashi wakakomeka na ŵateŵeti ŵake chifukwa chakuti wakakoma Zekariya. w23.06 18-19 ¶16-17

Chinkhondi, Juni 6

Nyengo yinyake imwe mukaŵa chisi, kweni sono ndimwe ungweru.—Efe. 5:8.

Mpositole Paulosi wakamalira nyengo yinandi mu Efeso, kupharazga na kusambizga makani ghawemi. (Mil. 19:​1, 8-10; 20:​20, 21) Iyo wakaŵatemwanga chomene ŵabali ndipo wakakhumbanga kuŵawovwira kuti ŵalutilire kugomezgeka kwa Yehova. Ŵaefeso awo Paulosi wakaŵalembera kalata, nyengo yinyake ŵakagomezganga fundo za chisopa chautesi kweniso ŵakagomezganga vyamizimu. Ŵanthu ŵa mu Efeso ŵakaŵa ŵazaghali chomene ndipo ŵakaŵa na soni wuwo yayi pakuchita nkharo zaukazuzi. Vyakusanguluska kweniso vyakuchitika vya visopa kanandi vikakhuŵilizganga nkhani za kugonana. (Efe. 5:3) Ŵanandi mu Efeso ŵakaŵa “ŵambura kupwelerako kalikose,” icho chikung’anamura “kuleka kupulika vyakuŵinya.” (Efe. 4:​17-19) Pambere Ŵaefeso ŵandasambire kupambaniska pakati pa chiwemi na chiheni, njuŵi yikaŵasuzganga yayi. Lekani Paulosi wakati “maghanoghano ghawo ghali mu chisi ndipo ŵali kutali na umoyo wakuyana na Chiuta.” Ŵaefeso ŵanyake ŵakafumamo mu chisi. w24.03 20 ¶2, 4; 21 ¶5-6

Chisulo, Juni 7

Awo ŵakugomezga Yehova ŵaŵengeso na nkhongono. . . . Ŵavukenge yayi.—Yes. 40:31.

Gidiyoni pakuŵa mweruzgi wakakhumbikwiranga kulimbikira chomene. Ŵamidiyani ŵati ŵachimbira usiku apo ŵakatimbikanga, Gidiyoni wakaŵaskera kufuma ku Dambo la Yezireyi m’paka kukafika ku Mlonga wa Yorodani. (Ŵeru. 7:22) Kasi Gidiyoni wakawelera pa Yorodani? Yayi! Nangauli wakaŵa kuti wavuka chomene, iyo na ŵanalume ŵake 300 ŵakambuka mlonga uwu na kulutilira kuŵaskera. Paumaliro, ŵakaŵakora Ŵamidiyani ndipo ŵakaŵathereska. (Ŵeru. 8:​4-12) Gidiyoni wakagomezganga kuti Yehova wamupenge nkhongono, ndipo ndivyo Yehova wakachita nadi. (Ŵeru. 6:​14, 34) Panyengo yinyake, Gidiyoni na ŵanalume ŵake ŵakaskeranga mathemba ghaŵiri gha Midiyani agho ghakaŵa pa magileta apo iwo ŵakachimbiranga waka pasi. (Ŵeru. 8:​12, 21) Kweni na wovwiri wa Chiuta, Ŵaisrayeli ŵachikanga aŵa ŵakaghakora mathemba agha ndipo ŵakatonda. Mwakuyana waka, ŵalara nawo ŵakwenera kuthemba Yehova, uyo “wakuvuka chara panji kulopwa nkhongono.” Iyo waŵapenge nkhongono apo ŵakukhumbikwira nkhongono.—Yes. 40:​28, 29. w23.06 6 ¶14, 16

Sabata, Juni 8

[Yehova] wamumugwenthani yayi panji kumusidani.—Doto. 31:6.

Tingaŵa na mtima wakukhora kwali tikusangana na viyezgo wuli. Imwe gomezgani Yehova. Baraki vinthu vikamwendera makora chifukwa cha kulondezga ulongozgi wa Yehova. Nangauli Ŵaisrayeli ŵakaŵavya vilwero vya nkhondo kweniso ŵakaŵa ŵambura kunozgeka kurwa nkhondo, kweni Yehova wakaphalira Baraki kuti wakarwe na Sisera na ŵasilikari ŵake, awo ŵakaŵa na vilwero vinandi. (Ŵeru. 5:8) Ntchimi yanakazi Debora yikaphalira Baraki kuti walute pa malo ghakuthambalara kuti wakarwe na Sisera uyo wakaŵa na magileta 900 gha nkhondo. Pa malo ghakuthambalara agha chikaŵa chakusuzga kuti Ŵaisrayeli ŵalimbane na magileta ghakuchimbira chomene. Nangauli vikaŵa nthena, Baraki wakapulikira. Apo ŵankhondo ŵa Baraki ŵakakhiranga Phiri la Tabori, Yehova wakalokweska chivula kufuma kuchanya. Magileta gha Sisera ghakaphatira mu mathipa, ndipo Yehova wakamovwira Baraki kuthereska Sisera. (Ŵeru. 4:​1-7, 10, 13-16) Mwakuyana waka, nase Yehova watovwirenge kuti tithereske ŵalwani ŵithu para tikulutilira kumugomezga kweniso kulondezga ulongozgi uwo wakutipa kwizira mu gulu lake. w23.07 19 ¶17-18

Mande, Juni 9

Uyo wazizipizgenge m’paka kuumaliro ndiyo wazamuponoskeka.—Mat. 24:13.

Tikwenera kuŵa ŵakuzikira kuti tizakaponoskeke. Nga mbateŵeti ŵakugomezgeka ŵa mu nyengo yakale, nase tikwenera kulindilira mwakuzikira kuti Chiuta wafiske malayizgo ghake. (Heb. 6:​11, 12) Baibolo likutiyaniska na mulimi. (Yak. 5:​7, 8) Mulimi wakulimbikira chomene kuti wapande na kuthilira mbuto zake, kweni wakumanya yayi apo zimelerenge. Ntheura mulimi wakulindilira waka mwakuzikira, ndipo wakugomezga kuti wakolorenge. Mwakuyana waka, nase tikwenera kutangwanika chomene na milimo yauzimu, nangauli ‘tikumanya chara zuŵa ilo Fumu yithu yikwizira.’ (Mat. 24:42) Tikwenera kulindilira mwakuzikira na kugomezga kuti panyengo yakwenelera Yehova wafiskenge malayizgo ghake. Para tiŵenge ŵakuzikira yayi, tivukenge kulindilira na kwamba kupatukako pachoko na pachoko pa nthowa yaunenesko. Tingambaso kuŵika mtima chomene pa vinthu vyakuthupi ivyo vingatipa chimwemwe kwanyengo yichoko waka. Kweni para tiŵenge ŵakuzikira, tizizipizgezge m’paka paumaliro ndipo tizamuponoskeka.—Mika 7:7. w23.08 22 ¶7

Chiŵiri, Juni 10

Minwe ya vikandiro [yikaŵa] yakusazgikana chisulo na dongo.—Dan. 2:42.

Para tikuyaniska uchimi uwo uli pa Danieyeli 2:​41-43 na mauchimi ghanyake gha mu buku la Daniyeli na Chivumbuzi, tikuwona kuti vikandiro vikwimira Ufumu wa pa Charu Chose wa Britain na America uwo ukuwusa mazuŵa ghano. Pakuyowoya za ufumu uwu, Daniyeli wakati “mu vigaŵa vinyake ufumu uwu uzamuŵa wankhongono ndipo mu vigaŵa vinyake uzamuŵa wambura nkhongono.” Chifukwa wuli mu vigaŵa vinyake uzamuŵa wambura nkhongono? Chifukwa ntchakuti ŵanthu bweka awo ŵakwimira dongo lakunyewa, ŵakuwutondeska ufumu uwu kuti uchitenge vinthu nga ntchisulo. Tikusambirako unenesko wakuzirwa ku loto la chikozgo ilo Daniyeli wakalongosora. Chakwamba, Ufumu wa pa Charu Chose wa Britain na America walongora kuti ngwankhongono mu nthowa zakupambanapambana. Mwachiyelezgero, ndiwo ukachita chigaŵa chikuru chomene pakuwina Nkhondo Yakwamba ya pa Charu Chose na Nkhondo Yachiŵiri ya pa Charu Chose. Ndipouli, ufumu uwu walongoraso kuti ngwambura nkhongono ndipo ulutilirenge kuŵa wambura nkhongono chifukwa cha vivulupi ivyo vikuchitika na ŵenekaya ŵa ufumu uwu. Chachiŵiri, ufumu uwu ndiwo uzamuŵa waumaliro kuwusa pambere Ufumu wa Chiuta undamazge maufumu ghose gha ŵanthu. w23.08 10-11 ¶12-13

Chitatu, Juni 11

Mu suzgo yane nkhachema Yehova, nkhalira kupempha wovwiri kwa Chiuta wane wakapulika mazgu ghane mu tempile lake.—Sal. 18:6.

Nyengo zinyake Davide wakasuzgikanga maghanoghano chifukwa cha masuzgo agho wakasangananga nagho. (Sal. 18:​4, 5) Kweni wakasamphuskika chifukwa chakuti Yehova wakamutemwanga na kumupwelelera. Yehova wakamulongozgera mubwezi wake uyu mu “mautheka ghakubiliŵira” kweniso ku “malo ghakupumulirako uko kuli maji ghanandi.” Ntheura, Davide wakasanga nkhongono ndipo vikamovwira kuti walutilire kuteŵetera Yehova mwakukondwa. (Sal. 18:​28-32; 23:2) Mazuŵa ghano napo, ‘chifukwa cha chitemwa chakugomezgeka cha Yehova, tikumalirathu yayi,’ para tasangana na masuzgo pa umoyo withu. (Chit. 3:22; Kol. 1:11) Kanandi Davide umoyo wake ukaŵanga pangozi, ndipo wakaŵa na ŵalwani ŵanandi ŵankhongono. Ndipouli, chitemwa cha Yehova chikamovwira kuti wajipulikenge wakuvikilirika. Davide wakajipulikanga kuti Yehova wali nayo pa suzgo lake lililose, ndipo wakumusimizgikira kuti wamovwirenge. Lekani wakimba kuti: “[Yehova] wakanithaska ku wofi wane wose.” (Sal. 34:4) Nangauli Davide nyengo zinyake wakawopanga chomene, kweni wakamazga wofi uwu chifukwa chakuti wakamanyanga kuti Yehova wakumutemwa. w24.01 30 ¶15-17

Chinayi, Juni 12

Usange ŵakwananga ŵakukunyenga, ungazomeranga yayi.—Zinth. 1:10.

Sambiraniko kwa Yehowashi pa ivyo wakabudiska. Wasembe Mukuru Yehoyada wati wafwa, Yehowashi wakamba kuŵa na ŵabwezi ŵaheni. (2 Mid. 24:​17, 18) Wakamba kupulikira ulongozgi wa ŵakaronga ŵa Yuda awo ŵakatemwanga Yehova yayi. Namwe mungazomerezga kuti Yehowashi wakatenge waŵagegenge ŵanthu aŵa chifukwa ŵakachitanga vinthu viheni. Kweni iyo wakasankha kuŵapulikira ŵanthu aŵa. Nakuti apo muvyara wake Zekariya wakayezga kumovwira, Yehowashi wakalangura kuti wakomeke. (2 Mid. 24:​20, 21; Mat. 23:35) Apa wakachita vinthu mwambura mahara. Yehowashi wakamba makora chomene, kweni chachitima ntchakuti pamanyuma wakagaluka na kuŵa wankhaza. Paumaliro, ŵateŵeti ŵake ŵakamukoma. (2 Mid. 24:​22-25) Vinthu vikatenge vimwenderenge makora chomene walutilirenge kupulikira Yehova kweniso ŵanthu awo ŵakatemwanga Chiuta. w23.09 9 ¶6

Chinkhondi, Juni 13

Leka kopa.—Luka 5:10.

Yesu wakamanya kuti mpositole Petrosi wangalutilira kugomezgeka. Ntheura mwalusungu Yesu wakamuphalira Petrosi kuti “leka kopa.” Chifukwa chakuti Yesu wakamugomezganga Petrosi vikawovwira kuti Petrosi wasinthe umoyo wake. Petrosi na munung’una wake Andireya pamanyuma ŵakaleka bizinesi ya kuloŵa somba ndipo ŵakazgoka ŵalondezgi ŵa Mesiya, chinthu icho chikapangiska kuti ŵatumbikike chomene. (Mrk. 1:​16-18) Petrosi wakawona vyakuchitika vyakupambanapambana vyakukondweska chomene pakuŵa mulondezgi wa Khristu. Wakawona Yesu wakuchizga ŵalwari, kufumiska viŵanda, kweniso nanga nkhuwuska ŵakufwa. (Mat. 8:​14-17; Mrk. 5:​37, 41, 42) Petrosi wakawonaso mboniwoni yakuzizwiska yakulongora udindo wa Yesu pakuŵa Themba la Ufumu. Mboniwoni iyi Petrosi wakayiluwa yayi. (Mrk. 9:​1-8; 2 Pet. 1:​16-18) Nadi Petrosi wakawona vinthu ivyo wakatenge waviwonenge yayi walekenge kulondezga Yesu. Wakwenera kuti wakaŵa wakukondwa chomene kuti wakazomerezga yayi maghanoghano ghalighose ghakubudika agho wakaŵa nagho kumutondeska kuwona vinthu vyakukondweska ivi. w23.09 21 ¶4-5

Chisulo, Juni 14

Yesu wakati kwa iyo: “Nkhukuphalira kuti, m’paka kankhondi na kaŵiri chara, kweni m’paka 77.”—Mat. 18:22.

Mu kalata yake yakwambilira, mpositole Petrosi wakagwiliskira ntchito mazgu ghakuti “mutemwanenge chomene.” Chitemwa chanthena ichi chikubenekelera zakwananga zichoko waka yayi, kweni chikubenekelera “zakwananga zinandi.” (1 Pet. 4:8) Panji Petrosi wakakumbuka sambiro ilo Yesu wakamusambizga vyaka vyakumanyuma pa nkhani ya kugowokera. Pa nyengo iyo, Petrosi wakwenera kuti wakagomezganga kuti wakaŵa walusungu chomene apo wakasachizga kuti wangamugowokera mubali wake “m’paka kankhondi na kaŵiri.” Kweni Yesu wakamusambizga iyo na ise wuwo kuti tikwenera kugowoka ‘m’paka ka 77,’ kung’anamura kuti nyengo zose tikwenera kugowokera ŵanyithu. (Mat. 18:21) Para vikumusuzgani kulondezga ulongozgi uwu, kugongowa yayi! Ŵateŵeti ŵa Yehova pakuti nawo mbambura kufikapo, nyengo zinyake chikuŵa chakusuzga kugowoka. Chakuzirwa chomene pasono kwa imwe ntchakuti muchite waka vyose ivyo mungafiska kuti mumugowokere mubali winu na kuwezgerapo mtende. w23.09 29 ¶12

Sabata, Juni 15

Nkhalomba kwa Yehova, ndipo iyo wakanizgora.—Yona 2:2.

Apo wakaŵa mu nthumbo ya chisomba, Yona wakagomezganga kuti Yehova wapulikenge lurombo lwake kweniso kuti wamovwirenge. Pamanyuma, Yona wakawelera ku mtunda wakomira, ndipo sono wakaŵa wakunozgeka kuchita mulimo uwo Yehova wakamutuma. (Yona 2:10–3:4) Panyengo ya chiyezgo, kasi mukutondeka kulomba kwa Yehova chifukwa cha kwenjerwa chomene? Panji kasi mukujipulika kuti nkhongono mulije zakusambilira? Kumbukani kuti Yehova wakupulikiska makora chomene umo vinthu viliri kwa imwe. Ntheura nanga mungalomba lurombo lupusu waka, gomezgani kuti wamupaninge ivyo mukukhumbikwira nadi. (Efe. 3:20) Usange ntchakusuzga kuŵazga chifukwa chakuti ndimwe mulwari, wakuvuka, panji mukwenjerwa chomene, mungategherezga Baibolo lakuchita kujambura panji mabuku ghithu ghakulongosora Baibolo. Mungategherezgaso yimoza mwa sumu zithu panji kuwonelera mavidiyo pa jw.org. Yehova wakukhumba kumuzgorani ŵankhongono ndipo wachitenge nthena para mukumulomba na kupenjerezga mazgoro gha lurombo lwinu mu Baibolo kweniso mu vinthu vinyake ivyo wakumupani. w23.10 13 ¶6; 14 ¶9

Mande, Juni 16

Mzimu utuŵa ukulongora makora kuti nthowa yakunjilira mu malo ghatuŵa yikaŵa kuti yindawoneke apo chihema chakwamba chikaŵapo.—Heb. 9:8.

Chihema na matempile agho ghakamba kuzengeka mu Yerusalemu, vikaŵa vyakuyanako chomene mukati. Mukati mukaŵa vipinda viŵiri ivyo vikagaŵika na katani, ndipo chipinda chinyake chikachemekanga “Malo Ghatuŵa,” apo chinyake chikachemekanga “Malo Ghatuŵa Chomene.” (Heb. 9:​2-5; Eks. 26:​31-33) Mukati mwa chipinda chakuchemeka Malo Ghatuŵa mukaŵa chakuŵikapo nyali chagolide, jotchero lakotchapo vyakununkhira, na thebulu la chingwa chakulongora. “Ŵasembe ŵakuphakazgika” pera ndiwo ŵakazomerezgekanga kunjira mu Malo Ghatuŵa na kuchita milimo yawo yakupatulika. (Maŵa. 3:​3, 7, 10) Mu chipinda chakuchemeka Malo Ghatuŵa Chomene mukaŵa likasa lagolide la phangano ilo likimiranga kuŵapo kwa Yehova. (Eks. 25:​21, 22) Wasembe Mukuru pera ndiyo wakazomerezgekanga kujumpha katani na kunjira ku Malo Ghatuŵa Chomene, kamoza pa chaka pa Zuŵa la Mphepiska. (Lev. 16:​2, 17) Wakanjiranga na ndopa za nyama kuti waphepiskire zakwananga zake kweniso za ŵanthu wose. Yehova wakalongora pakweru ivyo vigaŵa vya mukati ivi vikimiranga.—Heb. 9:​6, 7. w23.10 27 ¶12

Chiŵiri, Juni 17

Mutemwanenge.—Yoh. 15:17.

Mwakuwerezgawerezga mu Mazgu gha Chiuta, tikusangamo dango lakuti “mutemwanenge.” (Yoh. 15:12; Rom. 13:8; 1 Tes. 4:9; 1 Pet. 1:22; 1 Yoh. 4:11) Kweni chitemwa chikufuma mu mtima, ndipo palije munthu uyo wangawona mu mtima. Ipo kasi tingalongora wuli kuti tikuŵatemwa ŵabali na ŵadumbu ŵithu? Tingalongora kwizira mu ivyo tikuyowoya kweniso kuchita. Pali nthowa zinandi izo tingalongolera kuti tikuŵatemwa ŵabali na ŵadumbu ŵithu. Zinyake izo tingalongolera ni izi: “Yowoyani unenesko kwa yumoza na munyake.” (Zek. 8:16) “Sungani mtende pakati pinu.” (Mrk. 9:50) “Yambani ndimwe kulongora ntchindi ku ŵanyinu.” (Rom. 12:10) ‘Mupokeleranenge.’ (Rom. 15:7) “Lutilirani . . . kugowokerana.” (Kol. 3:13) “Lutilirani kuyegherana vizito.” (Gal. 6:2) “Lutilirani kusanguluskana.” (1 Tes. 4:18) “Lutilirani kuzengana.” (1 Tes. 5:11) Kweniso ‘mulomberanenge.’—Yak. 5:16. w23.11 9 ¶7-8

Chitatu, Juni 18

Sekelerani mu chigomezgo.—Rom. 12:12.

Zuŵa lililose, tikupanga vyakusankha ivyo vikukhumba kuŵa na chipulikano chakukhora. Mwachiyelezgero, tikusankha pa nkhani ya ŵanthu ŵakuchezga nawo, vyakusanguluska, masambiro, nthengwa, kuŵa na ŵana, kweniso kunjira ntchito yakulembeka. Tingachita makora kujifumba kuti: ‘Kasi ivyo nkhusankha vikulongora kuti nkhumanya kuti charu ichi ntchakanyengo waka ndipo sonosono apa charu chiphya cha Chiuta chinjirenge m’malo mwake? Panji kasi nkhusankha vinthu vyakuyana na ivyo awo ŵakugomezga yayi kuti kuli umoyo wamuyirayira ŵakusankha?’ (Mat. 6:​19, 20; Luka 12:​16-21) Tisankhenge makora vinthu para tikukhozga chipulikano chithu kuti charu chiphya chili pafupi chomene. Tikusanganaso na viyezgo ivyo vikukhumbikwira chipulikano chakukhora. Nyengo zinyake tingatambuzgika, kulwara nthenda yambura kukonda munkhwala, panji vinthu vinyake ivyo vingatipangiska kuti tigongowe. Panji pakwamba tingawona nga kuti tingazizipizga suzgo ilo tasangana nalo. Kweni kanandi masuzgo ghanthena ghakulutilira, ndipo ghangakhumbikwira kuti tiŵe na chipulikano chakukhora mwakuti tizizipizge kweniso tilutilire kuteŵetera Yehova mwakukondwa.—1 Pet. 1:​6, 7. w23.04 27 ¶4-5

Chinayi, Juni 19

Nyengo zose mulombenge.—1 Tes. 5:17.

Yehova wakukhazga kuti tichitenge vinthu mwakuyana na malurombo ghithu. Mwachiyelezgero, mubali wangalomba Yehova kuti wamovwire kutora holide ku ntchito mwakuti walute ku ungano wa chigaŵa. Kasi Yehova wangazgora wuli lurombo lwanthena? Wangamupa chikanga icho wakukhumbikwira kuti wakakumane na abwana ŵake. Kweni mubali wangakhumbikwira kuti walute wakakumane na abwana ŵake na kuŵapempha. Nyengo zinyake wangakhumbikwira kuti waŵapemphe mwakuwerezgawerezga. Wangapangaso ndondomeko yakuti wasinthane mazuŵa na ŵantchito ŵanyake panji kuti watore holide na kumudumurako malipiro ghake. Yehova wakukhazga kuti timulombenge mwakuwerezgawerezga ivyo tikukhumba. Yesu wakalongora kuti malurombo ghithu ghanyake ghangazgoreka nyengo yeneyiyo yayi. (Luka 11:9) Ntheura kugongowa yayi. Koserani kulomba. (Luka 18:​1-7) Para tikuchita nthena tikulongora Yehova kuti ivyo tikulomba ni vyakuzirwa chomene kwa ise. Tikulongoraso kuti tili na chipulikano kuti wangatovwira. w23.11 22 ¶10-11

Chinkhondi, Juni 20

Chigomezgo chikutigongoweska yayi.—Rom. 5:5.

Yehova wakalayizga mubwezi wake Abrahamu kuti mitundu yose ya ŵanthu yizamutumbikika kwizira mu mphapu yake. (Gen. 15:5; 22:18) Chifukwa chakuti Abrahamu wakaŵa na chipulikano chikuru mwa Chiuta, wakakhorwa kuti ivyo Chiuta wamulayizga vizamuchitika nadi. Nangauli vikaŵa nthena, apo Abrahamu wakaŵa na vyaka 100 kweniso muwoli wake vyaka 90, ŵakaŵa kuti ŵalije mwana. (Gen. 21:​1-7) Kweni Baibolo likutiphalira kuti: “Abrahamu wakaŵa na chigomezgo kweniso chipulikano kuti wazamuŵa wiske wa mitundu yinandi nangauli vikaŵa nga ni vyambura machitiko.” (Rom. 4:18) Imwe mukumanya kuti ivyo Abrahamu wakakhazganga vikafiskika nadi. Wakababa mwana msepuka uyo wakamulindilira kwanyengo yitali, zina lake Yisake. Chifukwa wuli Abrahamu wakaŵa na chigomezgo kuti Yehova wafiskenge ivyo wakamulayizga? Chifukwa chakuti wakaŵa paubwezi wakukhora na Yehova, Abrahamu “wakakhorwa kuti Chiuta wangafiska icho walayizga.” (Rom. 4:21) Yehova wakamutemwa Abrahamu chifukwa cha chipulikano chake, ndipo wakamupima kuti ni murunji.—Yak. 2:23. w23.12 8 ¶1-2

Chisulo, Juni 21

Munthu uyo ngwakugomezgeka mu vichoko, ngwakugomezgeka na mu vinandi, ndipo munthu uyo ngwambura kugomezgeka mu vichoko, ngwambura kugomezgeka na mu vinandi.—Luka 16:10.

Munyamata uyo ngwakugomezgeka wakufwilirapo chomene kupwelera milimo yake yose. Ghanaghanira vya Yesu uyo ntchiyelezgero chiwemi chomene. Wakaŵa wamawara yayi panji mukata. M’malo mwake, wakafiska milimo yose iyo Yehova wakamupa, nanga ni apo chikaŵa chakusuzga kuchita nthena. Wakatemwanga ŵanthu, chomenechomene ŵasambiri ŵake, ndipo wakapeleka umoyo wake chifukwa cha iwo. (Yoh. 13:1) Kuti muyezge Yesu, fwiliranipo kuchita uteŵeti uliwose uwo mwapika. Usange mukumanya makora yayi umo mungachitira mulimo uwo, jiyuyurani na kupempha ŵabali ŵakukhwima mwauzimu kuti ŵamovwirani. Kuchita mwadango waka yayi. (Rom. 12:11) M’malo mwake, malizgani mulimo uwo mwapika, ndipo muwonenge kuti mukuchitira “Yehova, ŵanthu yayi.” (Kol. 3:23) Unenesko ngwakuti ndimwe ŵambura kufikapo, ntheura jiyuyurani na kuzomerezga vilivyose ivyo mukubudiska.—Zinth. 11:2. w23.12 26 ¶8

Sabata, Juni 22

Ngwakutumbikika munthu uyo wakuthemba Yehova.—Yer. 17:7.

Ntchakukondweska chomene kubatizika na kuŵa mu mbumba ya Yehova. Ni mwaŵi ukuru chomene kuŵa paubwezi wakukhora nthena na Yehova. Nase tikukolerana na wamasalimo Davide, uyo wakati: “Wakukondwa ni munthu uyo mwamusora na kumusendezga pafupi, kuti wakhale mu maluŵaza ghinu.” (Sal. 65:4) Yehova wakuzomerezga waka waliyose yayi kuti wize mu maluŵaza ghake. Iyo wakusankha ŵekha awo ŵakukhumba kuŵa nayo paubwezi wakukhora. (Yak. 4:8) Ntheura usange mwajipeleka kwa Yehova na kubatizika, iyo ‘wazamumupungulirani vitumbiko m’paka musoŵe pakusunga.’ (Mal. 3:10; Yer. 17:​7, 8) Ubatizo nkhwamba waka. Mukwenera kuchita vyose ivyo mungafiska kuti musungilire layizgo linu lakuti muteŵeterenge Yehova, kweniso kugomezgeka kwa iyo nanga mungasangana na viyezgo wuli. (Muph. 5:​4, 5.) Pakuŵa msambiri wa Yesu, mukwenera kulutilira kulondezga Yesu na kusungilira malango ghake.—Mat. 28:​19, 20; 1 Pet. 2:21. w24.03 8 ¶1-3

Mande, Juni 23

Mwanalume walekenge awiske na anyina na kubatikana na muwoli wake.—Gen. 2:24.

Kasi vingaŵa wuli usange imwe na munyinu mukutemwa yayi kuchitira vinthu lumoza? Kasi mungachita wuli? Ghanaghanirani za chiyelezgero cha moto. Moto ukwamba kubuka mwankhongono nyengo yeneyiyo yayi. Tikwamba dankha na kuŵikapo tuswatu ndipo paumaliro tingamba kuŵikapo vigodo. Mwakuyana waka, namwe mungamba dankha na kuchitira lumoza vinthu vinyake kwanyengo yichoko waka zuŵa lililose. Woneseskani kuti mwasankha kuchitira lumoza chinthu icho mose mungakondwa nacho. (Yak. 3:18) Para mungamba na tunthu tuchokotuchoko, paumaliro chitemwa chinu chingaŵaso chankhongono. Ntchindi ni zakuzirwa chomene mu nthengwa. Zili nga ni mphepo iyo yikovwira kuti moto ubuke chomene. Kwambura mphepo, moto ungalutilira yayi kubuka. Mwakuyana waka, kwambura kuchindikana, chitemwa chingalutilira yayi mu mbumba. Kweni para mfumu na muwoli, waliyose wakuyezgayezga kulongora ntchindi kwa munyake, chitemwa chawo chikulutilira kugolera. Kweni manyani kuti kughanaghana waka kuti mukumuchindika munyinu nkhwakukwana yayi, kweni nayo wakwenera kujipulika kuti mukumuchindika. w23.05 22 ¶9; 24 ¶14-15

Chiŵiri, Juni 24

Para vyenjezgo vyaninyekezga, imwe mukunisanguluska na kunizikiska mtima.—Sal. 94:19.

Mu Baibolo, ŵateŵeti ŵa Chiuta ŵakugomezgeka ŵakayowoya nyengo izo ŵakasuzgikanga maghanoghano na kuchita wofi chifukwa cha ŵalwani panji masuzgo ghanyake. (Sal. 18:4; 55:​1, 5) Mwakuyana waka, ŵanji ŵangatisuska ku sukulu, ku ntchito, mu mbumba yithu, panji boma lingatisuska. Nyengo zinyake tingamba kopa kuti tifwenge chifukwa chakuti tasangika na suzgo linyake muthupi. Pa nyengo zanthena izi tingajiwona ŵambura kuvikilirika nga ni mwana uyo payekha wangajivikilira yayi. Kasi Yehova wakutovwira wuli pa nyengo zanthena izi? Wakutisanguluska na kutizikiska mtima. Ntheura nyengo zose, muyowoyenge na Yehova mu lurombo na kuŵazga Mazgu ghake. (Sal. 77:​1, 12-14) Para muchitenge nthena viwovwirenge kuti para mwasangana na suzgo, chinthu chakwamba icho muzamukumbuka ndicho kuphalira Adada ŵinu ŵakuchanya. Muphalirani Yehova ivyo mukopa na ivyo mukwenjerwa navyo. Pamanyuma zomerezgani kuti wamupembuzgani kwizira mu Malemba.—Sal. 119:28. w24.01 24-25 ¶14-16

Chitatu, Juni 25

Chiuta . . . ndiyo wakumuchiskani, wakumupani khumbo kweniso nkhongono kuti muchite vyose ivyo wakukhumba.—Fil. 2:13.

Kuti munthu wafiske vilato vyake vyauzimu wakwenera kuŵa na khumbo panji kuti kuŵa wakukhumbisiska chomene kuti wavifiske. Munthu uyo wali na khumbo, wakulimbikira chomene kuti wafiske chilato chake. Nakuti para tili ŵakukhumbisiska chomene, ndipo tingafiskaso vilato vithu. Ntheura kasi mungachita wuli kuti muŵe na khumbo kuti mufiske chilato chinu? Lombani Yehova kuti wamupani khumbo. Kwizira mwa mzimu wake utuŵa, Yehova wangamupani khumbo lakuti mufiske chilato chinu. Nyengo zinyake tikujiŵikira chilato chifukwa chakuti waka tikumanya kuti ndivyo tikwenera kuchita. Ntchiwemi waka kuchita nthena. Kweni pasi pa mtima tingaŵavya khumbo lakuti tifiske nadi chilato icho. Mughanaghanirengepo pa ivyo Yehova wamuchitirani. (Sal. 143:5) Mpositole Paulosi wakaghanaghanirangapo chomene pa lusungu lukuru ulo Yehova wakamulongora, ndipo ivi vikamuchiska kuti waŵikepo mtima kuteŵetera Yehova. (1 Kor. 15:​9, 10; 1 Tim. 1:​12-14) Mwakuyana waka, para mukughanaghanirapo chomene pa ivyo Yehova wamuchitirani, muŵenge ŵakukhumbisiska chomene kufiska chilato chinu.—Sal. 116:12. w23.05 27 ¶3-5

Chinayi, Juni 26

Lumbani zina la Yehova.—Sal. 113:1.

Tikukondweska Adada ŵithu ŵakuchanya para tikulumba zina lawo. (Sal. 119:108) Ndipouli, kasi ichi chikung’anamura kuti Chiuta wankhongonozose wali nga ni ŵanthu ŵambura kufikapo, awo ŵakukhumba kuti ŵanji ŵaŵalumbenge chifukwa chakuti ŵakukhumbikwira kukhozgeka? Yayi. Para tikulumba Adada ŵithu ŵakuchanya, tikovwirapo pakususka utesi unyake uwo Satana wakayowoya wakukhwaskana na ise. Satana wakuti palije munthu uyo wangavikilira zina la Chiuta mwakugomezgeka. Wakuyowoya kuti palije munthu uyo wangalutilira kugomezgeka kwa Chiuta para wayezgeka. Wakuti tose tingaleka kuteŵetera Chiuta para tawona kuti tisangenge phindu linyake para tachita nthena. (Yobu 1:​9-11; 2:4) Kweni Yobu wakalongora kuti Satana ni mutesi. Imwe ke? Waliyose wa ise wali na mwaŵi wakuvikilira zina la Adada ŵithu ŵakuchanya na kuŵakondweska. Tingachita nthena para tikuŵateŵetera mwakugomezgeka. (Zinth. 27:11) Ni mwaŵi wapadera chomene kuchita nthena. w24.02 8-9 ¶3-5

Chinkhondi, Juni 27

Muŵe na chipulikano mwa ntchimi zake ndipo vinthu vimwenderaninge makora.—2 Mid. 20:20.

Mozesi na Joshuwa ŵati ŵafwa, Yehova wakimika ŵeruzgi kuti ŵalongozgenge ŵanthu ŵake. Kufuma apo, mu nyengo ya mathemba, Yehova wakasankha ntchimi kuti zilongozgenge ŵanthu ŵake. Mathemba ghakugomezgeka ghakalondezganga ulongozgi wa zintchimi. Mwachiyelezgero, Themba Davide likajiyuyura na kuzomera ulongozgi wakufuma kwa ntchimi Natani. (2 Sam. 12:​7, 13; 1 Mid. 17:​3, 4) Themba Yehoshafati likapulikira ulongozgi wakufuma kwa ntchimi Yahaziyeli ndipo likachiska ŵanthu ŵa ku Yuda kuti ‘ŵaŵe na chipulikano mwa ntchimi za Chiuta.’ (2 Mid. 20:​14, 15) Apo Themba Hezekiya likasuzgikanga maghanoghano, likapempha wovwiri kwa ntchimi Yesaya. (Yes. 37:​1-6) Nyengo yose iyo mathemba ghakapulikiranga ulongozgi wakufuma kwa Yehova, ghakatumbikikanga ndipo mtundu wose ukaŵanga wakuvikilirika. (2 Mid. 20:​29, 30; 32:22) Waliyose wakajiwoneranga yekha kuti Yehova wakagwiliskiranga ntchito zintchimi kuti waŵalongozge. w24.02 21 ¶8

Chisulo, Juni 28

Ntheura kuchitako nawo yayi.—Efe. 5:7.

Satana wakukhumba kuti tichezgenge na ŵanthu awo ŵangatipangiska kuti tileke kupulikira fundo za Yehova. Tikwenera kukumbuka kuti ŵanthu awo tikwendezgana nawo, ni awo tikuchezga nawo maso na maso pera yayi. Ŵakusazgapo awo tingachezga nawo pa malo ghakuchezgerapo gha pa Intaneti. Tikwenera kulimbana na kaghanaghaniro ka charu kakuti nkharo zawakawaka za kugonana ni ziwemi waka. Ise tikumanya kuti ni ziheni. (Efe. 4:​19, 20) Ndipouli, ntchiwemi kujifumba kuti: ‘Kasi nkhuŵa maso kugega kuchezga na ŵanthu awo ŵakuchindika yayi fundo zapachanya za Yehova, kwali ni awo nkhugwira nawo ntchito, ŵanyane ŵa ku sukulu, panji waliyose waka? Kasi nkhuchita chikanga kulondezga fundo za Yehova nanga ŵanyake ŵangati ndine wakukhwimiska vinthu?’ Nga umo pakulongosolera pa 2 Timote 2:​20-22, tikwenera kuŵaso maso para tikusankha ŵabwezi nanga mungaŵa mu mpingo. Tikwenera kukumbuka kuti ni wose yayi awo ŵangatovwira kuti tilutilire kugomezgeka apo tikuteŵetera Yehova. w24.03 22-23 ¶11-12

Sabata, Juni 29

Yehova ngwachitemwa chomene.—Yak. 5:11.

Kasi muli kujifumbapo kuti Yehova wakuwoneka wuli? Nangauli Yehova tingamuwona yayi, kweni Baibolo likumulongosora mu nthowa zakupambanapambana. Mu Baibolo, Yehova wakuyowoyeka kuti ni “dazi na chiskango” kweniso “moto wakumyangura.” (Sal. 84:11; Heb. 12:29) Mulembi munyake wa Baibolo wakalongosora Yehova kuti wakawonekanga nga libwe la safiro, chisulo chakunyezimira, kweniso nga ntchiŵingavula. (Ezek. 1:​26-28) Pakuti Yehova tikumuwona yayi, vingatisuzga kugomezga kuti wakutitemwa. Ŵanthu ŵanyake ŵakughanaghana kuti Yehova wangaŵatemwa yayi chifukwa cha ivyo vikaŵachitikirapo kumanyuma. Yehova wakutipulikiska umo tikujipulikira kweniso umo ivi vikutikhwaskira. Kuti timanye kuti wakutitemwa, wakutiphalira kwizira mu Baibolo mukhaliro wake wakukondweska uwu. Yehova ntchitemwa. Nakuti ndimo Baibolo likumulongosolera. (1 Yoh. 4:8) Iyo wakuchita chilichose chifukwa cha chitemwa. Chitemwa cha Chiuta ntchakukondweska kweniso ntchankhongono chomene mwakuti wakuchilongora na ku ŵanthu awo ŵakumutemwa yayi.—Mat. 5:​44, 45. w24.01 26 ¶1-3

Mande, Juni 30

Wakayowoyanga nawo kufuma mu mzati wa bingu.—Sal. 99:7.

Yehova wakasora Mozesi kuti wakafumiske Ŵaisrayeli mu Eguputo. Ndipo wakaŵapa ukaboni wakuwoneka na maso wakuti wakaŵalongozganga. Muhanya wakaŵalongozganga na mzati wa bingu, ndipo usiku wakaŵalongozganga na mzati wa moto. (Eks. 13:21) Mozesi wakalondezganga mzati uwu, uwo iyo na Ŵaisrayeli wose ukaŵalongozgera ku Nyanja Yiswesi. Ŵaisrayeli ŵakachita wofi chomene chifukwa ŵakawona kuti ŵalije kwakuchimbilira, kunthazi kwawo kukaŵa Nyanja Yiswesi ndipo kumasinda kukizanga ŵasilikari ŵa Ŵaeguputo. Kweni Mozesi wakananga yayi. Yehova ndiyo wakapangiska Mozesi kuti walongozgere ŵanthu ŵake ku malo agha. (Eks. 14:2) Ndipo pamanyuma Chiuta wakaŵaponoska munthowa yakuzizwiska chomene. (Eks. 14:​26-28.) Kwa vyaka 40, Mozesi wakalutilira kugomezga mzati wa bingu pakulongozga ŵanthu ŵa Chiuta mu mapopa. (Eks. 33:​7, 9, 10) Yehova wakayowoyanga na Mozesi kwizira mu mzati uwu, ndipo kufuma apo Mozesi wakaphaliranga Ŵaisrayeli ivyo Yehova wayowoya. Ŵaisrayeli ŵakaŵa na ukaboni wakukhorweska wakuti Yehova wakaŵalongozganga kwizira mwa Mozesi. w24.02 21 ¶4-5

    Mabuku gha Chitumbuka (1982-2023)
    Fumani
    Njirani
    • Chitumbuka
    • Tumizgani
    • Ivyo Mukukhumba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malango
    • Phangano
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Njirani
    Tumizgani