Ke na Fakamalosi Aka te Fakapotopotoga

“Ko oko eiloa i te filemu o ekalesia . . . ko ola ‵lei, ka ko tokouke foki a tino e fakaopoopo ki ei.”​​—⁠GALUEGA 9:​31.

1. Ne a fesili e mafai o ‵sili atu e uiga ki ‘te fakapotopotoga a te Atua’?

ITE ASO o te Penitekoso i te 33 T.A., ne talia ei ne Ieova se potukau o soko o Keliso e pelā me se fenua fou, ko “te Isalaelu a te Atua.” (Kalatia 6:​16) Ne fai foki a Kelisiano fakaekegina konei ki te agaga mo fai te mea telā e taku i te Tusi Tapu ko “te ekalesia [fakapotopotoga] a te Atua.” (1 Kolinito 11:22) Se a la te mea e aofia i te mea tenā? Ka fakagalue pefea ‘te fakapotopotoga a te Atua’? Kae e galue foki pefea te mea tenā i te lalolagi, i koga kese‵kese e ‵nofo atu i ei a tino o te fakapotopotoga tenā? Kae e aofia pefea a ‵tou olaga mo te ‵tou tulaga fia‵fia i ei?

2, 3. Ne fakaasi atu pefea ne Iesu te auala ka fakatoka ei a te fakapotopotoga?

² E pelā mo te mea ne lavea atu i te mataupu mai mua, ne ‵valo mai ne Iesu te fakatuga o te fakapotopotoga tenei o ana soko fakaekegina, i ana pati ki te apositolo ko Petelu: “E fakatu ne au taku ekalesia i luga o te papa tenei [ko Iesu Keliso]. E se mafai eiloa ne te malosi o te mate o fakatakavale.” (Mataio 16:18) E se gata i ei, i te taimi koi ‵nofo tasi ei a Iesu mo te kau apositolo, ne tuku atu ne ia a fakamatalaga e uiga ki te auala e fakagalue aka ei a te fakapotopotoga telā ko pili o fakatu aka.

³ Ne akoako atu Iesu e auala i ana pati mo ana faifaiga me ka isi ne tino i te fakapotopotoga kolā ka fai ne latou te takitakiga i ei. Ka fai eiloa latou penā mai i te tavini atu ki nisi tino i te lotou potukau tenā. Ne fai atu Keliso: “Ko iloa ne koutou me i a latou kolā e taku ko pule mo takitaki o tino, ko tona uiga e pule latou i luga i tino. E se tenā la te auala e ‵tau o fai ne koutou. Kafai se tino e manako a ia ke fai mo tino sili, e ‵tau a ia o fai mo tavini a koutou.” (Maleko 10:​42-​44) E manino ‵lei i ei, me i te ‘fakapotopotoga a te Atua’ e se ne tino kolā e salalau kae ‵nofo mavae‵vae, e pelā me se fakapotopotoga telā e fai valevale fua a mea i ei. I lō te fai penā, ka lavea atu eiloa se fakatokaga ‵lei, telā e aofia i ei a tino i te fakapotopotoga kolā e ga‵lue fakatasi.

4, 5. E iloa pefea ne tatou me e ‵tau o maua ne te fakapotopotoga a akoakoga faka-te-agaga?

⁴ Ne fakaasi mai ne te Tino telā ka fai mo fai te Ulu o ‘te fakapotopotoga a te Atua’ me e maua ne ana apositolo mo tino kolā ne akoako ne ia se tiute fakapito ki nisi tino katoa i te fakapotopotoga. Se a te tiute tenā? A te tiute tāua ko te tuku atu o akoakoga faka-te-agaga ki tino i te fakapotopotoga. Ke masaua a pati a Iesu mai tua o tena toetuga ki a Petelu, i mua o nisi apositolo: “Simona te tama a Ioane, e alofa mai koe ki a au?” Ne tali atu Petelu: “Ao, e te Aliki, e iloa ne koe i a au e alofa ki a koe.” Ne fai atu Iesu ki a ia: “Fagai aku tamā mamoe. . . . Tausi aku mamoe. . . . Fagai aku mamoe.” (Ioane 21:​15-​17) Ko tafaga la te tāua o te tiute tenā!

⁵ E lavea ne tatou i pati a Iesu konā me i tino kolā e fakamaopoopo ki loto i te fakapotopotoga tenā e fakatusa ki mamoe i loto i se lulu. A mamoe konei​​—⁠tāgata, fāfine, mo tama‵liki​​—⁠e ‵tau o fagai kae tausi faka‵lei i te feitu faka-te-agaga. E se gata i ei, ona ko te mea ne fakatonu atu a Iesu ki ana soko katoa ke akoako atu a nisi tino kae fai a soko, e ‵tau eiloa o akoako atu faka‵lei so se tino fou telā e fai mo fai sena mamoe e uiga ki te auala e fakataunu ei te fakatonuga tenā mai te Atua.​​—⁠Mataio 28:​19, 20.

6. Ne a fakatokaga ne fai i te ‘fakapotopotoga fou a te Atua’?

⁶ I te taimi ne fakatu aka ei ‘te fakapotopotoga a te Atua,’ ne maopoopo faeloa a tino kolā e aofia i ei mō akoakoga mo fakamalosiga: “Ne fakaaogā ne latou olotou taimi o tauloto mai i apositolo, o fesoasoani foki ki a latou ki feitu ki te lotou tausiga, o ‵kau fakatasi foki i te feitu ki te tofitofiga o falaoa i te ‵kaiga a te Aliki, pelā foki mo te fai tinoga.” (Galuega 2:​42, 46, 47) A te suā mea tāua i te tala tenā ko nisi tāgata kolā ne maua ne latou te tauliaga ke fesoasoani atu i te tausi atu ki nisi mea tāua. Ne seki ‵tofi aka latou ona ko te uke o tausaga ne a‵koga ei latou i akoga a te malo, io me ona ko te lotou āpo i te faiga o nisi mea. A latou konei ne tāgata kolā “e ‵fonu i te Agaga Tapu mo te poto.” E tokotasi mai i a latou ko Setefano, kae ne fakasino atu te tala tenā ki tou tagata e pelā me “se tino e ‵fonu i te fakatuanaki mo te Agaga Tapu.” Ne iku atu a te fakatoka faka‵lei o te fakapotopotoga tenā ki te “salalau atu eiloa te muna a te Atua. E fakaopoopo faeloa te aofaki o te kau soko i Ielusalema.”​​—⁠Galuega 6:​1-7.

Tāgata Kolā ne Fakaaogā ne te Atua

7, 8. (a) Se a te fakatokaga ne tavini atu ei a apositolo mo toeaina ma‵tua i Ielusalema ki Kelisiano mua? (e) Ne a mea ne iku mai i taimi ne tuku atu ei a akoakoga e auala i fakapotopotoga?

⁷ E malamalama tatou me ne fai ne te kau apositolo te takitakiga i te fakatokaga o te fakapotopotoga i aso mua, kae e se ko latou fua. I te taimi e tasi, ne ‵foki atu a Paulo mo ana taugasoa ki Anitioka i Sulia. E fai mai te Galuega 14:27: “I te lā okoatuga ki Anitioka, ne ‵luku ne laua a tino o te ekalesia [fakapotopotoga], kae fai atu ki a latou a mea katoa kolā ne fai ne te Atua ki a laua,” io me e auala i a laua. I te taimi koi ‵nofo atu ei laua i te fakapotopotoga tenā, ne sae aka se kinauga e uiga ki te pilitome o tino tali‵tonu mai fenua fakaa‵tea me se mea e ‵tau o fai me ikai. Ke faka‵lei aka te kinauga tenā, ne uga atu a Paulo mo Panapa ki “Ielusalema, o fesili atu ki apositolo mo toeaina,” kolā e manino ‵lei me ne tavini atu latou e pelā me se potukau pule.​​—⁠Galuega 15:​1-3.

⁸ Ne takitaki ne te toeaina Kelisiano ko Iakopo, te āfa taina o Iesu kae e se se apositolo, i te taimi “ne fono fakatasi apositolo mo toeaina o mafau‵fau ki te mataupu tenā.” (Galuega 15:⁠6) Mai tua o te faiga o sukesukega mo te mafaufau ‵loto ki ei fakatasi mo te fesoasoani o te agaga tapu, ne fai ei ne latou se fakaikuga telā e fetaui mo te tulaga o te Tusi Tapu. Ne lafo atu ei ne latou te fakaikuga tenei e auala i se tusi ki fakapotopotoga katoa. (Galuega 15:​22-​32) Ne talia kae fakagalue aka foki ne tino kolā ne maua ne latou te fakamatalaga tenei. Ne a mea ne iku mai i ei? Ne ati aka kae ne fakamalosi aka foki i ei a taina mo tuagane. E lipoti mai te Tusi Tapu: “Tela la, ko ‵tupu ake o ma‵losi a ekalesia i te fakatuanaki, ka ko tokouke foki tino ko fakaopoopo ki ei i aso takitasi.”​​—⁠Galuega 16:⁠5.

9. Ne a tiute kolā e taku mai i te Tusi Tapu mō tāgata Kelisiano kolā ne fetaui ‵lei?

⁹ Kae ne fakagalue aka pefea a fakapotopotoga kese‵kese i aso takitasi? Ke onoono ki fakapotopotoga i te fenua ko Keleta. E tiga eiloa ne tokouke a tino i konā ne ma‵sei ‵ki olotou faifaiga, ne ‵fuli a nisi tino kae ne fai mo fai ne Kelisiano ‵tonu. (Tito 1:​10-​12; 2:​2, 3) Ne ‵nofo atu latou i fa‵kai kese‵kese, kae ne ‵mao ‵ki foki mai te potukau pule i Ielusalema. Kae ne seki fai te mea tenā mo fai se fakalavelave lasi, ona ko te mea ne ‵tofi aka a ‘tāgata ma‵tua ‵lei’ i te feitu faka-te-agaga i fakapotopotoga takitasi i Keleta, penā foki loa mo nisi koga. Ne fetaui eiloa a vaegā tāgata penā mo tulaga kolā e manakogina ke ‵tu latou i ei i te kilokiloga faka-te-Tusi Tapu. Ne ‵tofi aka a latou mo fai ne toeaina, io me ne ovasia, kolā ne mafai o “akoako atu akoakoga ‵tonu, ke fakatonu . . . foki .  . . a akoakoga kolā e ‵teke ki te mea tonu.” (Tito 1:​5-9; 1 Timoteo 3:​1-7) Ne fetaui ‵lei a nisi tāgata ma‵tua ‵lei i te feitu faka-te-agaga ke fesoasoani atu i te fakapotopotoga e pelā me ne tavini fakafaifeau, io me ne tiakono.​​—⁠1 Timoteo 3:​8-​10, 12, 13.

10. E ‵tusa mo te Mataio 18:​15-​17, ne ‵tau o faka‵lei aka pefea a fakalavelave faiga‵ta?

¹⁰ Ne fakaasi mai ne Iesu me ka fai eiloa te vaegā fakatokaga tenā. Ke onoono ki te tala i te Mataio 18:​15-​17, telā ne fai mai ei tou tagata me e isi ne taimi ka ‵sae aka ei a fakalavelave i te vā o tino o te Atua e tokolua, māfai ko agasala se tino e tokotasi ki te suā tino. E ‵tau o fanatu te tino fai mea se ‵se ki te suā tino kae “fakaasi atu a tona ‵se” i a laua eiloa tokolua. Kafai e se faka‵lei aka i ei te fakalavelave tenā, kāti e mafai o ‵kami atu se tino e tokotasi io me e tokolua kolā e iloa ne laua te fakalavelave ke fesoasoani atu ki ei. Kae e a māfai e se faka‵lei aka foki i ei te fakalavelave tenā? Ne fai mai Iesu: “Kafai foki e se fakalogo ki a latou, taku atu ki te ekalesia [fakapotopotoga]. Kafai foki eiloa e se fakalogo ki te ekalesia, ke taku la ne koe pelā me se tino o fenua fakaatea io me se tino ao lafoga.” I te taimi ne fai atu ei ne Iesu a pati konā, ko tino Iutaia fua koi fai mo fai ‘te fakapotopotoga a te Atua,’ telā ne fakasino atu ei ana pati ki a latou i te taimi muamua.a Kae i te taimi ne fakatu aka ei te fakapotopotoga Kelisiano, ne fakasino atu eiloa ki ei a pati a Iesu. Tenei eiloa te suā fakaasiga me ka fakatoka eiloa a tino o te Atua e pelā me se fakapotopotoga ke fakamalosi kae takitaki ei a Kelisiano taki tokotasi.

11. Ne aofia pefea a toeaina i te faka‵leiga o fakalavelave?

¹¹ E penā foki loa mo toeaina ma‵tua, io me ko ovasia kolā e sui ne latou te fakapotopotoga ke faka‵lei aka ne latou a fakalavelave penā io me ke fakafesagai atu ki agasala kolā e fai. E fetaui ‵lei eiloa te fakatokaga tenā e ‵tusa mo tulaga kolā manakogina ke maua i toeaina e ‵tusa mo te Tito 1:⁠9. E tonu, me e se ‵lei katoatoa a toeaina i te fakapotopotoga, e pelā eiloa mo Tito, telā ne uga atu ne Paulo ki fakapotopotoga “ke fakatonu ne [ia] a mea sē ‵tonu.” (Tito 1:​4, 5) I aso nei, e ‵tau eiloa o fakamaoni atu ne tino kolā e mafaufaugina ke ‵tofi aka mo fai ne toeaina te lotou fakatuanaki mo te lotou loto finafinau i se taimi leva. Tela la, e ‵tau eiloa o tali‵tonu a nisi tino i te fakapotopotoga ki te tausiga mo te takitakiga telā ne tuku mai e auala i te fakatokaga tenei.

12. Ne a tiute e maua ne toeaina i te fakapotopotoga?

¹² Ne fai atu a Paulo ki toeaina i te fakapotopotoga i Efeso: “Ke tausi koutou ne koutou eiloa, ke tausi foki ne koutou a te lafu telā ne tuku atu ne te Agaga Tapu ke onoono faka‵lei koutou ki ei. Ne fakatu ne ia ke fai foki koutou mo tausi mamoe ki te ekalesia a te Atua, telā ne fakatu i te mate o tena tama tonu.” (Galuega 20:28) E penā foki eiloa te ‵tonu o te mea tenei me e ‵tofi aka a ovasia i te fakapotopotoga i aso nei ke ‘tausi ne latou te ekalesia a te Atua.’ E ‵tau o fai ne latou te mea tenā mo te alofa, kae e se ko te pule atu e pelā me ne aliki ki luga i te lafu. (1 Petelu 5:​2, 3) E ‵tau mo ovasia o taumafai ke fakamalosi kae fesoasoani atu ki “te lafu mamoe.”

Ke ‵Piki ‵Mau ki te Fakapotopotoga

13. I nisi taimi, ne a mea e mafai o ‵tupu i se fakapotopotoga, kae kaia?

¹³ E se ‵lei katoatoa a toeaina mo nisi tino katoa i te fakapotopotoga, tela la, e mafai eiloa o ‵sae aka a kinauga io me ko fakalavelave, e pelā mo mea ne ‵tupu i te senitenali muamua i te taimi koi ola ei a nisi apositolo. (Filipi 4:​2, 3) Kāti e fai atu ne se ovasia io me se isi tino se mea telā e fakaasi atu a te sē āva, te sē atafai, io me se mea sē tonu. Io me kāti e mafau‵fau tatou me ko tupu se mea telā e se fakavae ki te Tusi Tapu, kae e foliga mai me faitalia te iloa ne te kau toeaina, kae e seai se mea e fai ne latou ke faka‵tonu aka ei te mea tenā. E tonu, kāti ko oti ne ‵saga atu ki te mea tenā e ‵tusa mo te fakatokaga i te Tusi Tapu mo fakamatalaga ‵tonu foki kolā e se iloa ne tatou. Kae kafai foki loa ko fai se mea se tonu faka-te-Tusi Tapu, mafaufau ki te mea tenei: I se taimi tai mata leva, ne sae aka ei se agasala matagā i te fakapotopotoga i Kolinito, se fakapotopotoga telā ne manavase ki ei a Ieova. Fakamuli ifo, ne faka‵tonu aka ei te agasala tenā i te auala tonu. (1 Kolinito 5:​1, 5, 9-​11) Kāti ka fesili ifo tatou, penei, ‘Moi ne nofo atu au i Kolinito i aso konā, ka saga atu au pefea ki te mea tenā?’

14, 15. Kaia ne seki tau‵tali atu ei a nisi tino ki a Iesu, kae se a te akoakoga e maua ne tatou mai i ei?

¹⁴ Mafaufau ki se isi mea telā e aofia i ei te fakapotopotoga. Kāti e isi se tino e faigatā o malamalama i se akoakoga faka-te-Tusi Tapu kae talia ne ia te akoakoga tenā. Kāti ne fai ne ia a sukesukega ki te Tusi Tapu mo nisi tusi kolā ne tuku mai e auala i te fakapotopotoga kae ‵sala atu foki ki te fesoasoani mai taina Kelisiano, ke oko foki loa ki toeaina. Kae koi faigatā eiloa ke malamalama kae talia ne ia te manatu tenā. Ne a mea e mafai o fai ne ia? Ne tupu eiloa se mea penā i se tausaga mai mua o te mate o Iesu. Ne fai atu tou tagata me i a ia ko “te falaoa o te ola” kae ke maua te ola se-gata-mai, ne ‵tau mo se tino o ‘kai ki te foitino o te Tama a te Tagata, kae inu foki ki tena toto.’ Ne ‵poi malosi eiloa a nisi o ana soko. I lō te taumafai ke maua se fakamatalaga māea io me faka‵tali fua mo te fakatuanaki, e tokouke eiloa a soko “ko se tau‵tali foki i a [Iesu].” (Ioane 6:​35, 41-​66) E a, moi ne ‵nofo atu tatou i konā, ne a mea ka fai ne tatou?

¹⁵ I aso nei, ko se ‵kau atu a nisi tino ki te fakapotopotoga, i te lotou faka‵tau me ka tavini atu latou ki te Atua i a latou eiloa. Kāti e fai atu latou me ona ko te lotou logo‵mae, e mafau‵fau latou me ne seki faka‵tonu aka se mea ‵se, io me e se mafai o talia ne latou a nisi akoakoga. E pefea te ‵lei o olotou kilokiloga? E tiga eiloa e ‵tau o maua ne Kelisiano takitasi se fesokotakiga totino ‵pili mo te Atua, e se mafai o fakafiti ne tatou te manatu me e fakaaogā eiloa ne ia se fakapotopotoga i te lalolagi kātoa, e pelā mo te mea ne fai ne ia i aso o te kau apositolo. E se gata i ei, ne fakaaogā kae fakamanuia foki ne Ieova a fakapotopotoga i te senitenali muamua, mai i te fakatokaga o toeaina mo tavini fakafaifeau kolā ne fetaui ‵lei ke maua ne fakapotopotoga a mea aogā mai i ei. E penā foki eiloa i aso nei.

16. Kafai e tofotofogina ke fulitua atu tatou ki te fakapotopotoga, se a te mea e ‵tau o mafaufau ki ei se tino?

¹⁶ Kafai e mafaufau se Kelisiano me e mafai eiloa o fakalagolago fua a ia ki tena fesokotakiga mo te Atua, ko fulitua atu eiloa a ia ki te fakatokaga mai te Atua​​—⁠ko te fakapotopotoga i te lalolagi kātoa mo te fakapotopotoga i te fenua e nofo atu a ia i ei. Kāti ka tapuaki tokotasi atu eiloa te tino tenā io me ‵kau fakatasi mo nisi tino, kae tefea la te fakatokaga mō toeaina i te fakapotopotoga, e penā foki loa mo tavini fakafaifeau? E manino ‵lei eiloa me i te taimi ne tusi atu ei a Paulo ki te fakapotopotoga i Kolose kae ne fakatonu atu foki ke faitau te tusi tenā i Laotikaia, ne faipati atu a ia e uiga ki te “‵mau otou aka, ke putiputi ake foki koutou i a [Keliso].” E maua eiloa ne tino i te fakapotopotoga a mea aogā mai te fakatokaga tenei, kae e se ko tino kolā e ‵vae keatea mai i ei.​—⁠Kolose 2:​6, 7; 4:​16.

Te Pou mo te Lagolago o te Munatonu

17. Se a te mea e fakaasi mai i te 1 Timoteo 3:​15 e uiga ki te fakapotopotoga?

¹⁷ I tena tusi ki te toeaina Kelisiano ko Timoteo, ne taku atu ne te apositolo ko Paulo a mea kolā e manakogina ke tavini atu e pelā me ne toeaina mo tavini fakafaifeau i te fakapotopotoga. Mai tua i ei, ne taku atu ne Paulo “te ekalesia [fakapotopotoga] a te Atua ola,” e pelā me ko “te pou mo te lagolago o te munatonu.” (1 Timoteo 3:​15) E mautinoa eiloa me ne fai te fakapotopotoga kātoa o Kelisiano fakaekegina mo fai te pou tenā i te senitenali muamua. Kae e se mafai foki o fakafiti ne tatou te manatu me ne maua eiloa ne Kelisiano katoa a vaegā munatonu penā mai te fakatokaga e uiga ki te fakapotopotoga. Tenā eiloa te koga e mafai ei o lagona ne latou te munatonu e akoako kae ‵lago atu ki ei, kae maua ei a fakamalosiga.

18. Kaia e tāua ‵ki ei a fakatasiga a te fakapotopotoga?

¹⁸ E penā foki loa i aso nei, a te fakapotopotoga Kelisiano i te lalolagi kātoa ko te kaukāiga o te Atua, “ko te pou mo te lagolago o te munatonu.” A te ‵tou ‵kau atu faeloa mo te faiga o ‵tou manatu i fakatasiga a te ‵tou fakapotopotoga se auala tāua ke fakamalosi aka ei tatou i ‵tou fesokotakiga mo te Atua, mo te toka o fai tena loto. I tena tusi ki te fakapotopotoga i Kolinito, ne fakasino atu a Paulo ki mea kolā e akoako atu i vaegā fakatasiga penā. Ne tusi atu tou tagata me ne manako a ia ke manino kae ke faigofie o malamalama i mea kolā e akoako atu i fakatasiga a te lotou fakapotopotoga ko te mea ke “putiputi ake” ei a tino kolā e ‵kau atu ki ei. (1 Kolinito 14:​12, 17-​19) E mafai o maua ne tatou a fakamalosiga māfai e iloa ne tatou me ko oti ne talia ne Ieova te Atua te fakatokaga mō fakapotopotoga katoa kae e ‵lago atu foki ki ei.

19. Kaia e ‵tau ei o loto fakafetai koe ki tau fakapotopotoga?

¹⁹ E tonu, kafai e fia fakama‵losi aka tatou e pelā me ne Kelisiano, e ‵tau eiloa o ‵piki ‵mau tatou ki te fakapotopotoga. Ko oti ne fakamaoni aka i se taimi leva ‵ki me ko te koga e puipui ei tatou mai akoakoga ‵se, kae ko oti ne fakaaogā foki ne te Atua ke fakamautinoa aka ei te folafolaatuga o te tala ‵lei o tena Malo faka-Mesia i te lalolagi kātoa. E aunoa mo te fakalotolotolua, ko oti eiloa ne fakataunu ne te Atua a mea e uke e auala i te fakapotopotoga Kelisiano.​​—⁠Efeso 3:​9, 10.

[Fakamatalaga mai lalo]

E Masaua ne Koe?

• Kaia e ‵tau ei o fakamoe‵moe tatou me e fakaaogā ne te Atua a fakapotopotoga i te lalolagi?

• Ne a mea e fai ne toeaina, faitalia te lotou sē ‵lei katoatoa, mō te fakapotopotoga?

• E fakamalosi aka pefea koe i tau fakapotopotoga?

[Fakamatalaga o te Ata i te itulau e 14]

Ne tavini atu a apositolo mo toeaina i Ielusalema e pelā me se potukau pule

[Fakamatalaga o te Ata i te itulau e 16]

E maua ne toeaina mo tavini fakafaifeau a akoakoga ko te mea ke mafai o fakataunu olotou tiute i te fakapotopotoga