“Ka Ko Tino Amio‵tonu, E Maina E Pelā Mo Te La”

“Ka ko tino amio‵tonu, e maina e pelā mo te la i te Malo o te lotou Tamana.”​—MATAIO 13:43.

1. Ne a vaega kese‵kese o te Malo kolā ne fakaaoga ne Iesu ke fakamatala atu ei a tala fakatusa?

NE FAKAAOGA ne Iesu Keliso a tala fakatusa e uke, io me ne tala fakauiga, ke fakamatala mai i ei a vaega kese‵kese o te Malo. “Ne fakaaoga ne Iesu a tala fakatusa o akoako a mea konei ki tino. Me ko tala fakatusa faeloa e fakaaoga ne ia o akoako atu ki tino.” (Mataio 13:34) I tala fakatusa e uiga ki te ‵tokiga o fuaga o te munatonu o te Malo, ne faka‵mafa mai ne Iesu a te tulaga o te loto o se tino i te taliaga ne ia o te fekau, e pelā foki mo te tulaga o Ieova i te faiga ke gasolo atu ki mua a te tino i te feitu faka-te-agaga. (Maleko 4:3-9, 26-29) Ne fakaasi mai foki ne Iesu a te gasoloakaga fakaofoofogia o manakoga o te Malo i te lalolagi faitalia me e se lavea faka‵lei atu faeloa te gasoloakaga tenā i te taimi muamua. (Mataio 13:31-33) E se gata i ei, ne fakaasi mai foki ne ia me e se ko tino katoa kolā e ‵saga atu ki te fekau o te Malo e fetaui ‵lei ke fai mo fai ne tino mai lalo i te Malo tenā.​—Mataio 13:47-50.a

2. I te tala fakatusa a Iesu e uiga ki saito mo mouku, se a te mea e fakaata mai i te fuaga ‵lei?

² Kae e fakasino atu eiloa a te tala fakatusa e tasi a Iesu ki tino kolā ka pule fakatasi mo Iesu i tena Malo. E taku sāle a te mea tenei ki te tala fakatusa e uiga ki saito mo mouku kae e fakamau i te Mataio mataupu e 13. Kae i te suā tala fakatusa, e fai mai i ei a Iesu ki a tatou me i te fuaga telā ne ‵toki ko te “muna o te malo,” i te tala fakatusa tenei, e fai mai a ia me i te fuaga ‵lei e fakauiga ki se mea telā e ‵kese​—“ko tino o te Malo.” (Mataio 13:19, 38) A latou konei e se ko tino ka ‵nofo mai lalo i te Malo, kae ko “tino,” io me ko sui o te Malo.​—Loma 8:14-17; faitau te Kalatia 4:6, 7.

Te Tala Fakatusa ki Saito mo Mouku

3. Fakamatala mai a te fakalavelave telā e fepaki mo te tagata i te tala fakatusa mo te auala e fakaiku aka ei ne ia ke faka‵lei aka a te fakalavelave tenei.

³ Tenei te tala fakatusa: “A te Malo o te lagi e fakatusa ki te tino ne ‵toki ne ia a fuaga ‵lei i tona manafa. Kae i te suā po, i te taimi ko ‵moe ei a tino, ne vau tona fili o ‵toki a mouku i va o saito, oti fano ei keatea. Ne ola ake lakau, ko ‵fua mai kae ‵sae ake foki mo mouku. Ko olo atu a tino ga‵lue ki te pule o te kāiga kae fai atu ki a ia, ‘Te Aliki, ne ‵toki ne koe a fuaga ‵lei i tou manafa! Kae maifea foki la a mouku ma‵sei kolā ko ola ake i ei?’ Ne tali atu a ia ki a latou, ‘Ko te fili ne fai ne ia.’ Ne fai atu a tino ga‵lue ki a ia, ‘E loto la koe ke olo matou o unu keatea a mouku?’ Ne tali mai te pule, ‘Ikai, kafai e unu ne koutou a mouku, ko tona uiga ka maunu ake foki a saito. Tuku eiloa ke ola ake talua penā, ke oko ki te aso e ‵kati ei te saito. I te aso tenā, ko muna atu ei au ki tino ‵kati saito, ‘Unu muamua a mouku kae ‵sai ki saitaga ke ‵sunu, kae ‵kati a saito kae ‵luku ki loto i toku fale saito.’ ”​—Mataio 13:24-30.

4. (a) Ko oi te tagata i te tala fakatusa? (e) Ko te taimi fea kae se a te auala ne kamata ei o kau atu a Iesu ki te ‵tokiga o te fuaga tenei?

⁴ Ko oi te tagata telā ne ‵toki ne ia te fuaga ‵lei i tena manafa? Ne tuku fakamuli mai ne Iesu te tali i te taimi ne fakamatala atu ei a ia ki ana soko: “A te tino telā ne ‵toki ne ia a fuaga ‵lei, ko te Tama a te Tagata.” (Mataio 13:37) A Iesu, te “Tama a te tagata,” ne fakatoka ne ia a te manafa ke ‵toki ei a lakau i te tolu mo te āfa tausaga o tena taviniga i te lalolagi nei. (Mataio 8:20; 25:31; 26:64) Kae mai i te Penitekoso 33 T.A. o vau ki mua, ne kamata o ‵toki ne ia a te fuaga ‵lei​—“ko tino o te Malo.” Ne kamata a te ‵tokiga o te fuaga tenei i te taimi ne kamata ei a Iesu, te sui o Ieova, o ‵ligi ifo te agaga tapu ki luga i ana soko, kae fakaeke latou e pelā me ne tama a te Atua.b (Galuega 2:33) Ne tupu aka te fuaga ‵lei tenei ki te saito matua ‵lei. Tela la, a te fakamoemoega i te ‵tokiga o fuaga ‵lei ko te fakaputuga katoatoa fakaoti o tino kolā ka pule fakatasi mo Iesu i tena Malo.

5. Ko oi te fili i te tala fakatusa, kae ko oi e fakaata mai i mouku?

⁵ Ko oi te fili, kae ko oi a mouku? E fai mai a Iesu ki a tatou me i te fili “ko te Tiapolo.” Ne fakamatala mai a mouku e pelā me “ko tino a te Tino Masei.” (Mataio 13:25, 38, 39) I te fakauigaga tonu, a mouku kolā ne fakasino atu ki ei a Iesu kāti ko te bearded darnel. A te mouku poisini tenei e tai ‵pau eiloa mo te saito māfai koi kamata o tupu aka. Ko tafaga la te fetaui ‵lei o te fakatusaga tenā ki Kelisiano ‵loi, ko latou kolā e fai mai i a latou ko tino o te Malo kae e seai ne fuataga ‵tonu e ‵fua mai i ei! A Kelisiano ‵loi konei kolā e fai mai i a latou ko soko o Keliso ne vaega ‵tonu eiloa o te “fanau” a Satani te Tiapolo.​—Kenese 3:15.

6. Ne kamata o ‵sae aka anafea a mouku, kae ne “‵moe” pefea a tino i te taimi tenā?

⁶ Ne ‵sae aka anafea a Kelisiano kolā e fai pelā me ne mouku? “I te taimi ko ‵moe ei a tino,” ko muna a Iesu. (Mataio 13:25) Ko te taimi fea tenei? E maua ne tatou a te tali i pati a te apositolo ko Paulo ki toeaina i Efeso: “I toku iloa, kafai e teka au keatea mo koutou, e uke a luko ka o‵mai o fakatasi mo koutou. Kae ka ‵fulu faka‵ma ne latou a te lafu. Ka oko mai foki a te taimi telā ka isi ne tino mai i a koutou ka fai‵pati ki te muna loi, o takitaki a tino ke tau‵tali i a latou.” (Galuega 20:29, 30) Ne toe fakamalosi atu a ia ki toeaina konā ke tumau latou i te mataala i te feitu faka-te-agaga. Mai tua o te kau apositolo, kolā ne fai pelā mo te “tino o te malaia” ki te aposetasi, ne kamata o ‵mate atu kae e tokouke a Kelisiano ne ‵moe i te feitu faka-te-agaga. (Faitau te 2 Tesalonia 2:3, 6-8.) Tenā eiloa te taimi ne kamata mai ei a te aposetasi lasi.

7. E mata, e isi ne saito ne ‵fuli ki mouku? Fakamatala mai.

⁷ Ne seki fai atu a Iesu me ka fai a saito mo fai a mouku kae ko mouku ka ‵toki atu i va o saito. Tela la, a te tala fakatusa tenei e se fakaata mai i ei a Kelisiano ‵tonu kolā ne ‵to atu keatea mai i te munatonu. I lō te fai penā, e fakasino atu ki taumafaiga mo te iloa tonu a Satani ke fakamasei ei te fakapotopotoga Kelisiano mai i te taliaga o tino amio ma‵sei ki ei. I te taimi ko matua ‵ki eiloa a te apositolo ko Ioane, kae ko lavea faka‵lei atu eiloa a te aposetasi tenei.​—2 Petelu 2:1-3; 1 Ioane 2:18.

“Tuku Eiloa ke Ola Ake Talua Penā ke Oko ki te Aso e ‵Kati ei te Saito”

8, 9. (a) Kaia ne malamalama ‵lei ei a tino fakalogologo ki a Iesu i fakatonuga kolā ne tuku atu ne te Pule ki ana pologa? (e) I te fakataunuga, ne ‵tupu fakatasi aka pefea a saito mo mouku?

⁸ Ne fakailoa atu ne pologa a te Matai a te fakalavelave kae fesili atu: “E loto la koe ke olo matou o unu keatea a mouku?” (Mataio 13:27, 28) Kāti e foliga fakaofoofogia mai eiloa tena tali. E fai atu a ia ki a latou ke tuku ei ke ola tasi aka a saito mo mouku ke oko ki te taimi e ‵kati ei te saito. Ne malamalama ‵lei eiloa a soko o Iesu i te fakatonuga tenā. Ne iloa ne latou a te faigata ke iloa aka te ‵kese o saito mai i mouku. A latou kolā e isi ne olotou atamai i mea tau fatoaga e iloa foki ne latou me i aka o te mouku tenei e masani sāle o ‵numi tasi mo aka o saito.c E se tioa eiloa o fakatonu atu a te Matai ke faka‵tali latou!

⁹ I se auala tai ‵pau, i te fia o senitenali, ko oti ne ‵fua mai i vaega kese‵kese o te Lotu Kelisiano ‵Se a te aofaki lasi o mouku​—muamua la i va o te Lotu Katolika Loma mo lotu Orthodox kae fakamuli ifo i va o potukau lotu Polotesano kolā ne ‵sae aka mai i ei. I te taimi foki eiloa tenā, ne ‵toki eiloa a nai fuagā saito i te laukele i te lalolagi. A te tino i te fale i te tala fakatusa ne faka‵tali eiloa mo te onosai i se taimi leva ke ‵tupu aka ei ke oko eiloa ki te taimi toetoe o te ‵katiga o saito.

Ko te ‵Katigā Saito Telā ko Leva ne Faka‵tali ki ei

10, 11. (a) Ko te taimi fea e ‵kati ei te saito? (e) Ne ‵luku mai pefea a saito fakatusa ki loto i fale saito o Ieova?

¹⁰ E fai mai a Iesu ki a tatou: “A te aso ‵kati saito, ko te gataga o te lalolagi. A tino ‵kati saito ko agelu.” (Mataio 13:39) I aso fakaoti o te olaga masei tenei, e fai eiloa i ei a te vaevaega o tino​—ko te fakamaopoopoga o tino o te Malo kae ‵vae keatea mai i so se tino telā e fai pelā me se mouku. E fai mai te apositolo ko Petelu ki a tatou e uiga ki te mea tenei: “Ko oko nei ki te taimi e kamata ei te Fakamasinoga, ka ko tino o te Atua ko latou konā e fakamasinogina muamua. Kafai e kamata i a tatou, kae ka pefea la manafai e fakaoti ki tino kolā e se tali‵tonu ki te Tala ‵Lei mai i te Atua?”​—1 Petelu 4:17.

¹¹ Mai tua malie ifo o te kamataga o aso fakaoti, io me ko te “olaga masei tenei,” ne kamata eiloa te fakamasinoga ki tino kolā ne fai mai me i a latou ne Kelisiano ‵tonu​—faitalia me ko “tino o te Malo” io me ko “tino a te tino masei.” “Muamua,” ne pakū a Papelonia te Sili, kae “oti aka” ne ‵luku mai ei a saito i te kamataga o te aso e ‵kati ei a saito. (Mataio 13:30) Kae ne aumai la pefea a saito fakatusa ki loto i fale saito a Ieova? Ne aumai latou konei ki loto i te fakapotopotoga Kelisiano telā ne toe fakafou aka, telā ne maua ei ne latou te taliaga a te Atua mo tena puipuiga, io me ko te taimi ne maua ei te lotou taui faka-te-lagi.

12. E pefea te leva o te ‵katiga o saito?

¹² E pefea te leva o te fakamasinoga? Ne fakasino atu a Iesu ki te taimi ‵kati saito e pelā me se “taukai,” telā e tai mata leva eiloa. (Fakaasiga 14:15, 16) A te fakamasinoga o tino taki tokotasi i te kau fakaekegina e fakatumau eiloa ke oko ki te taimi o te gataga. Ka palele atu māfai ko oti ne fai a te ‵toe fakamailogaga fakaoti o latou.​—Fakaasiga 7:1-4.

13. Se a te auala e fakaagasala ei ne mouku fakatusa a tino, kae e amio ma‵sei pefea latou?

¹³ Ko oi ka unu keatea mai i te Malo, kae e fakaagasala kae amio ma‵sei pefea latou? (Mataio 13:41) Ko oti ne fakaloiloi ne mouku fakatusa ko faifeau o Lotu Kelisiano ‵Se, a te fia miliona o tino i te fia o senitenali. Ne fai eiloa latou penei e auala i akoakoga kolā e se fakaasi atu ei te āva ki te Atua, ko mea kolā e “fakaagasala ne latou a tino,” e pelā mo te akoakoga e uiga ki te fakasalaga se-gata-mai i te afi i seoli mo te akoakoga faka‵numi kae ‵funa ko te Tolutasi. Ko oti ne fakaasi atu foki ne takitaki lotu e tokouke se fakaakoakoga masei mō olotou lafu e auala i faifaiga mulilua mo te lalolagi tenei kae i nisi taimi ko olotou amioga ma‵sei. (Iakopo 4:4) E se gata i ei, ne momea aka te talia ne Lotu Kelisiano ‵Se a amioga finalalolagi i olotou tino. (Faitau te Iuta 4.) Faitalia a mea katoa konei, e tumau eiloa latou i te fakaasi atu o foliga fakaloiloi o te lotou āva mo uiga fakaatua. Ko oko eiloa i te fia‵fia o tino o te Malo ke ‵vae keatea latou mai i fakamalosiga penā a mouku fakatusa mo akoakoga ‵loi kolā e fakaagasala tino!

14. E fakatau‵tagi kae gaī pefea a nifo o mouku fakatusa?

¹⁴ E fakatau‵tagi kae gaī pefea a nifo o tino pelā me ne mouku? (Mataio 13:42) A “tino a te Tino Masei” e fakapuapuagatia ne te manatu me “i tino o te Malo” ko oti ne fakaasi faka‵sau atu ne latou a te tulaga poisini i te feitu faka-te-agaga o mouku fakatusa konei. E fanoa‵noa foki latou ona ko te gasolo ifo ki lalo o te ‵lago atu o tino i olotou lotu, e pelā foki mo te galo atu o te malosi o te lotou pulega ki tino o te lotu.​—Faitau te Isaia 65:13, 14.

15. Se a te auala e ‵sunu aka ei ki te afi a mouku fakatusa?

¹⁵ Se a te mea e fakauiga ki ei me ka fakaputu a mouku kae ‵sunu ki te afi? (Mataio 13:40) E fakasino atu a te mea tenei ki te ‵toe ikuga fakaoti o mouku. A te lotou ‵pei atu i se auala fakatusa ki te afi ‵ka ulaula e fakaasi mai i ei me e iku atu latou ki te fakaseaiga se-gata-mai. (Fakaasiga 20:14; 21:8) A mouku fakatusa, ko Kelisiano ‵loi, ko faiakoga ‵loi, ka fakaseai atu i ‘te fakalavelave lasi.’​—Mataio 24:21.

A Latou ka “Maina e Pelā mo te La”

16, 17. Se a te valoaga a Malaki e uiga ki te faletapu o te Atua, kae ne kamata anafea o fakataunu a te mea tenei?

¹⁶ Se a te taimi e “maina e pelā mo te la” a mouku fakatusa? (Mataio 13:43) Ne ‵valo mai a Malaki e uiga ki te faka‵maga o te faletapu o te Atua: “‘Ka uga atu ne au a taku ave fekau ke fakatoka te auala mō oku. Ka oti ko te mea eiloa ko vau fakavave a au, te Aliki, telā e salasala koe ki ei, i tena Faletapu. A te avefekau telā ne fia onoono koe ki ei ka vau o folafola a taku feagaiga.’ Ka ko oi te tino e mafai o ola i te aso e vau ei a ia? Ko oi te tino e mafai o sao māfai e vau a ia? Ka pelā a ia me se sopu malosi, pelā me se afi telā e faka‵ma ki ei a fiti. Ka vau a ia o fakamasino e pelā me se tino e faka‵ma siliva. E pelā mo te tino galue i fiti e faka‵ma ne ia a siliva mo aulo, e penā foki a te ave fekau a te Aliki o faka‵ma a faitaulaga ko te mea ke aumai ne latou ki te Aliki a taulaga ‵lei.”​—Malaki 3:1-3.

¹⁷ I aso nei, e fakamaoni mai eiloa me ne kamata o fakataunu te valoaga tenei i te 1918 i te taimi ne kamata ei o iloilo aka ne Ieova, fakatasi mo ‘te avefekau o te feagaiga,’ ko Iesu Keliso, a te faletapu faka-te-agaga. E fai mai ne Malaki a mea ne ‵tupu i te otiga o te faka‵maga tenei: “Ka toe kilo‵kilo a mata o oku tino ki te mea ka tupu ki tino amio‵tonu mo te mea ka tupu ki tino ma‵sei; pelā foki ki te tino e tavini mai ki a au mo te tino e se fia tavini mai ki a au.” (Malaki 3:18) A te gasoloakaga o galuega a Kelisiano ‵tonu kolā e loto ma‵losi e fakasino atu ki te vaitaimi tenā e pelā me ko te kamataga o te aso ‵kati saito.

18. Se a te mea ne ‵valo mai ne Tanielu me e ‵tau o tupu i ‵tou aso nei?

¹⁸ Ne faipati mai te pelofeta ko Tanielu e uiga ki ‵tou aso i te taimi ne ‵valo mai ei a ia: “A takitaki ‵poto ka maina mai e pelā mo te ‵pula o te lagi. Ka ko tino kolā ne akoako ne latou a tino ki te mea tonu ka maina mai e pelā mo fetu ki te se gata mai.” (Tanielu 12:3) Ko oi a latou kolā e maina malosi mai? E seai aka foki kae na ko Kelisiano fakaekegina, ko saito tonu kolā ne fakasino atu ki ei a Iesu i tena tala fakatusa e uiga ki saito mo mouku! A te ‘fakaputuga’ o Kelisiano ‵loi e pelā me ne mouku ko oti eiloa ne lavea atu i te gasoloakaga ki luga o te vaitino tokouke o mamoe fakatusa. I te ‵kau atu ki te ‵toega o te Isalaelu faka-te-agaga, ka maina atu a te mainaga o tino kolā ka ‵nofo mai lalo i te Malo, i te lalolagi pouliuli tenei.​—Sakalia 8:23; Mataio 5:14-16; Filipi 2:15.

19, 20. Se a te mea e fakatali‵tali ki ei a “tino o te Malo,” mo te loto finafinau, kae se a te mea ka suke‵suke tatou ki ei i te suā mataupu?

¹⁹ I aso nei, “a tino o te Malo” e fakatali‵tali mo te loto finafinau ki te lotou taui ‵malu faka-te-lagi. (Loma 8:18, 19; 1 Kolinito 15:53; Filipi 1:21-24) Kae ke oko eiloa ki te taimi tenā, e ‵tau mo latou o tumau i te fakamaoni, te maina malosi atu, kae ke tu ‵kese foki latou mai i “tino a te tino masei.” (Mataio 13:38; Fakaasiga 2:10) Ko oko eiloa i te fia‵fia me ne maua ne tatou a te tauliaga ke lavea atu a ikuga o te ‘fakaputuga’ fakatusa tenei o mouku i ‵tou aso nei!

²⁰ Kae se a te fesokotakiga i te va o tino o te Malo mo te vaitino tokouke telā e gasolo aka eiloa ki luga te lotou aofaki kae fakamoe‵moe ke ola ki te se-gata-mai i te lalolagi e pelā me ne tino mai lalo i te Malo? Ka tali mai ne te suā mataupu a te fesili tenei.

[Fakamatalaga fakaopoopo]

E Masaua ne Koe?

I te tala fakatusa a Iesu e uiga ki saito mo mouku, ne a mea e fakauiga ki ei a vaega konei i te tala fakatusa?

• Te fuaga ‵lei

• Te Tino telā ne ‵toki ne ia

• Te ‵Tokiga o te fuaga

• Te fili

• Mouku

• Te aso ‵kati saito

• Fale saito

• Te fakatau‵tagi mo te gaī o nifo

• Te afi ‵ka ulaula

[Ata i te itulau e 24]

Ne fakamailoga a te ‵tokiga o te fuaga ‵lei i te Penitekoso i te 33 T.A.

[Ata i te itulau e 27]

A saito fakatusa ko ‵luku mai nei ki loto i fale saito o Ieova

[Ata i te itulau e]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.