E Mata, e Loto Fakafetai Koe ki te Tausiga Atafai a Ieova?

1, 2. E ‵kese pefea a te tausiga atafai a Ieova mo ata o mea ‵tupu kolā e lavea i mea puke ata?

I ATUFENUA e uke, ko gasolo o lasi te fakaaogaga o mea puke ata ke onoono ki te oloologa o mea fakatele‵tele kae ke maua foki a ata o fakalavelave ‵tupu fakafuasei. Kafai e puke ne mea puke ata se fakalavelave i se motoka ne ‵tui ki se mea kae tele, ka fesoasoani a ata konā ki tino pulepule i te ‵salaga o te tino ne fakatele ne ia te motoka kae puke o ‵loka. E tonu, ona ko mea puke ata penā ko maua i so se koga, ko gasolo o faigata ke ‵sao a tino mai i ikuga o olotou mea e fai.

² E mata, e se fakamasaua mai ki a tatou a te salalau o te fakaaogaga o mea puke ata e uiga ki te Tamana alofa, ko Ieova? E fai mai te Tusi Tapu me e lavea ne ia a mea ‵tupu i “koga katoa.” (Faata. 15:3) E mata, e fakauiga i ei me e iloilo faka‵lei eiloa ne ia ‵tou mea e fai? E mata, e onoono mai fua te Atua mo te mafaufau ke fakasala tatou māfai e soli ne tatou ana tulafono? (Iele. 16:17; Epe. 4:13) Ikai! E onoono mai a Ieova ki a tatou ona ko ia e alofa mai ki a tatou taki tokotasi kae manako a ia ko tatou ke ‵sao kae ola fia‵fia.—1 Pe. 3:12.

3. Ne a vaega e lima o te tausiga alofa a te Atua ka mafau‵fau tatou ki ei?

³ Se a te mea ka fesoasoani mai ke talia ne tatou mo te loto fakafetai i te Atua e onoono mai ona ko ia e alofa mai ki a tatou? Ke mafau‵fau tatou me e fakaasi mai pefea ne ia a te mea tenei. E fai ne ia (1) e auala i te fakailoa muamua mai a koi tuai o ‵sipa tatou o fai se mea masei, (2) e auala i te faka‵tonuga o ‵tou auala māfai ne olo tatou i se auala ‵se, (3) e auala i te takitakiga o tatou ki fakatakitakiga fakavae mai i tena Muna, (4) e auala i te fesoasoani mai ki a tatou māfai e fe‵paki tatou mo tofotofoga kese‵kese, kae ko te (5) e auala i te tukumaiga o te taui ki a tatou māfai e lavea ne ia tatou e fai te mea tonu.

E FAKAILOA MAI TE ATUA MATAPULAPULA KE FAKAETEETE TATOU

4. Se a te mafaufauga o Ieova i te fakailoaatuga ki a Kaino i te agasala ne ‘pili atu fua ki tena mataloa’?

⁴ A te mea muamua, ke mafau‵fau tatou me e fakailoa mai pefea ne te Atua ke fakaeteete tatou māfai ko ati aka ne tatou a manakoga ma‵sei. (1 Nofo. 28:9) Ke amanaia ki te tausiga atafai a te Atua, mafaufau ki ana faifaiga ki a Kaino, telā ne “ita” i te taimi ne seki talia ei a ia ne te Atua. (Faitau te Kenese 4:3-7.) Ne fakamalosi atu a Ieova ki a Kaino ke ‵fuli o “fai te mea tonu.” Ne fakailoa atu Ieova ke fakaeteete me kafai e se fai ne ia, a te agasala ‘e pili atu fua ki tena mataloa.’ Ne fesili atu te Atua ki tou tagata: ‘E mata, ka fakatakavale ne koe?’ Ne manako a ia ke saga atu a Kaino ki te faka‵pulaga ko te mea ke toe maua ne ia te mata fiafia io me ko ‘tena taliaga.’ A te mauaga o te taliaga a te Atua ka maua ei se fesokotakiga ‵lei mo te Atua.

5. I auala fea e fakailoa mai ei a Ieova ki a tatou ke fakaeteete i manakoga sē ‵lei kolā e mafai o oko mai ki a tatou?

⁵ Kae e a tatou i aso nei? E iloilo ne Ieova a ‵tou loto; e se mafai ne tatou o ‵funa aka a ‵tou manakoga mo lagonaga ‵tonu mai i a ia. E ui eiloa e manako ‵tou Tamana alofa ke tau‵tali tatou i auala o te amiotonu; e se ‵fuli mālō ne ia te auala e olo tatou i ei. E fakailoa mai ne ia e auala i tena Muna ko te Tusi Tapu, ke fakaeteete tatou māfai ko kamata tatou o olo i te auala ‵se. Pefea la? I ‵tou faitauga ki te Tusi Tapu i aso katoa, e masani o fetaui tatou mo se fuaiupu telā e fesoasoani mai ke manumalo tatou i vāivāiga mo manakoga sē ‵lei. E se gata i ei, kāti e fakamaina mai i ‵tou tusi faka-Kelisiano se fakalavelave telā ko leva ne taumafai tatou o fakatakavale kae fakaasi mai i ei te auala e mafai ne tatou o manumalo i ei. Kae i fakatasiga a te fakapotopotoga, e maua ne tatou katoa i ei a pati fakatonutonu kolā e tuku mai i te taimi tonu!

6, 7. (a) Kaia e mafai ei o fai atu i mea kolā ne fakatoka mō te fia miliona o tino se fakamaoniga o te tausiga alofa a te Atua ki a koe? (e) E mafai pefea o maua ne koe a mea aoga mai te tausiga totino a Ieova?

⁶ A faka‵pulaga penā ke fakaeteete i ei ne fakamaoniga ‵tonu o te alofa mo te matapulapula o Ieova o tausi mai tatou e pelā me ne tino taki tokotasi. E tonu, ko leva ne maua a muna mai loto i te Tusi Tapu i te fia o senitenali, a tusi kolā ne fakatoka ne te fakapotopotoga saukātoa a te Atua ne tusi ke aoga ki te fia miliona o tino, kae ko pati fakatonutonu i fakatasiga ne fai mō te fakapotopotoga kātoa. Mai mea katoa konei, ne manako a Ieova ke saga tonu atu koe ki tena Muna ko te mea ke mafai ne koe o ‵fuli ou manakoga. Tela la, a te mea tenei se fakamaoniga o te tausiga alofa a Ieova ki a koe.

⁷ Ke maua a mea aoga mai i faka‵pulaga a te Atua ke fakaeteete i ei, e ‵tau o lavea muamua ne tatou me manavase tonu mai a ia ki a tatou. Mai konā, ko ‵tau ei mo tatou o ‵saga tonu atu ki tena Muna, mai te taumafai o fakaseai so se mafaufauga telā e fakafanoanoa atu ki te Atua. (Faitau te Isaia 55:6, 7.) Kafai e faka‵logo tatou ki faka‵pulaga kolā ne tuku mai ke fakaeteete tatou i ei, ka sē oko tatou ki mea faka‵mae loto e uke. Mafaufau me e talia ne tatou a ‵tou manakoga ma‵sei. Se a la te fesoasoani e tuku mai ne ‵tou Tamana alofa?

E FAKA‵TONU AKA NE ‵TOU TAMANA ALOFA A ‵TOU MEA ‵SE E FAI

8, 9. E fakaasi mai pefea i pati fakatonutonu kolā e tuku mai ne Ieova e auala i ana tavini a te ‵poko o tena alofa? Fakamatala mai.

⁸ Kāti e fatoā malama‵lama tatou i te tausiga alofa a Ieova māfai e faka‵tonu aka ne ia ‵tou mea ‵se. (Faitau te Epelu 12:5, 6.) E tonu, e se fia‵fia sāle tatou māfai e tuku mai ne pati fakatonutonu io me ne pati polopoloki. (Epe. 12:11) E ui i ei, mafaufau me se a te mafaufauga o te tino telā ne tuku mai ne ia a pati fakatonutonu ki a tatou. E ‵tau o iloa ne ia ‵tou mea e fai kolā e mafai o pokotia i ei ‵tou fesokotakiga mo Ieova te Atua, kāti e manavase a ia ki ‵tou lagonaga, kae e ‵tau o loto fiafia a ia o fakamāumāu a taimi mo taumafaiga e manakogina ke fakaasi mai ki a tatou mai loto i te Tusi Tapu a te auala e mafai ne tatou o faka‵tonu aka a ‵tou auala ko te mea ke fakafiafia atu ki te Atua. E se manatu māmā a te Mafuaga o pati fakatonutonu penā, ko Ieova.

⁹ Ke mafau‵fau tatou ki auala e mafai ei o fakaasi mai a te manavase o te Atua i se fakaakoakoga a tāgata fakatonutonu. A koi tuai o vau ki loto i te munatonu, ne onoono sāle se taina e tokotasi ki ata ma‵sei kae ne fakatakavale ne tou tagata a te uiga masani tenā. E ui i ei, koi nofo loa mo tou tagata a te manakoga mua tenā, koi kaka malie eiloa e pelā me se malala o te afi. I te taimi ne maua ei ne tou tagata se selefoni fou, ne toe ‵ka malosi aka ei a te manakoga masei tenā. (Iako. 1:14, 15) Ne fakaaoga ne tou tagata a tena selefoni ke onoono a ia ki ata ma‵sei i te Itaneti. I te aso e tasi ne talai ei e auala i telefoni, ne tuku atu ne tou tagata a tena selefoni ki se toeaina ke mafai o onoono ki nisi fakatuatusi i ei. I te taimi ne kamata ei te toeaina o fakaaoga te selefoni, kae ‵sae aka ne ata ma‵sei i ei. Ne ‵fuli ei a te mea tenei e pelā me se fakamanuiaga ki ‵tou taina telā ko tu i se tulaga fakamataku i te feitu faka-te-agaga. Ne maua ne tou tagata a pati fakatonutonu i te taimi tonu, maua a mea aoga mai i fakatonutonuga kolā ne tuku atu, kae ne manumalo i te fakaotiga i te vāivāiga masei tenā. Ko oko eiloa i te loto fakafetai o tatou ki ‵tou Tamana alofa faka-te-lagi, telā e lavea ne ia ‵tou agasala ‵funa kae fakatonu ne ia tatou a koi tuai o fai ne tatou se agasala e masei atu!

E MAUA NE TATOU A MEA AOGA MAI TE FAKAGALUEGAGA O FAKATAKITAKIGA FAKAVAE MAI TE TUSI TAPU

10, 11. (a) Se a te auala e mafai ei o kilo atu koe ki te Atua mō se takitakiga? (e) Ne maua pefea ne se kāiga e tasi a te poto mai te tau‵tali i te takitakiga a Ieova?

¹⁰ Ne usu atu te faisalamo ki a Ieova: “Ne takitaki au ne koe ki tau fakatonuga.” (Sala. 73:24) I so se taimi e ma‵nako tatou ki se takitakiga, “ke masaua” ne tatou a Ieova mai te ‵suke ki tena Muna o ‵sala aka me se a tena kilokiloga ki ei. A te fakagaluegaga o fakatakitakiga fakavae mai te Tusi Tapu e se aoga fua ki a tatou i te feitu faka-te-agaga, kae e fesoasoani mai foki i nisi taimi ke maua ne tatou a mea faka-te-foitino kolā e manakogina ne tatou.—Faata. 3:6.

¹¹ A te tala o se tino fai fatoaga telā ne ola i se kogā koga maugā o Masbate i te atu-Filipaina, ne tuku mai i ei se fakaakoakoga ki te auala ne takitaki ei ne Ieova a nisi tino. Ne ga‵lue tasi tou tagata mo tena avaga e pelā me ne paenia tumau kae tausi atu foki ki se kāiga e tokouke. Ne ‵poi lāua i te aso e tasi i te avatuga o se tusi mai te pule o te koga telā e ‵nofo latou i ei ke olo latou kea‵tea mai te koga tenā. Se a te pogai? Ne isi ne ‵losiga ‵se ne fai i a latou e se fakamaoni. E ui eiloa ne manavase te taina i te ‵salaga o se koga ke ‵nofo ei a ia mo tena kāiga, ne fai mai tou tagata: “Ka tuku mai eiloa ne Ieova se koga. E tausi faeloa a ia ki ‵tou manakoga, faitalia me se a te mea e tupu.” Ne seki galo a te loto talitonu o te taina. I nāi aso fakamuli ifo, ne maua ne te kāiga se fakatapūga i te iloaga ne latou me ko sē olo latou kea‵tea mai te kogā laukele tenā. Se a te mea ne tupu? Ne matea ne te pule o te laukele me faitalia a ‵losiga ‵se, ne tumau eiloa te kāiga Molimau telā e takitaki ne fakatakitakiga fakavae mai te Tusi Tapu, i te fakaasi atu o se agaga āva kae filemu. Ne fiafia malosi a te pule o te laukele ki te mea tenei, tela la, ne seki talia fua ne ia ke toe ‵nofo kae ne tuku atu foki ki ei a laukele fakaopoopo ke ‵toki ne latou. (Faitau te 1 Petelu 2:12.) Ao, e takitaki tatou ne Ieova e auala i tena Muna ke fesoasoani mai ke mafai ne tatou o fakafesagai atu ki tulaga faiga‵ta o te olaga.

SE TAUGASOA TELĀ E FESOASOANI MAI KE KUFAKI TATOU I TOFOTOFOGA

12, 13. Ne a tulaga e mafai o ma‵natu aka a nisi tino me e lavea tonu eiloa ne te Atua olotou logo‵maega?

¹² I nisi taimi, e mafai o leva te taimi e nofo mai ei te fakalavelave telā e tofotofogina ei tatou. Kāti e taua tatou mo se masaki tumau, te tumau o ‵tekemaiga mai i kāiga ‵pili, io me ko te tumau o fakasauaga. Kae e a te fakafanoanoa mai o te sē loto ma‵lie fakatasi mo se tino i te fakapotopotoga ona ko te kese‵kese o uiga totino?

¹³ Pelā me se fakaakoakoga, kāti e isi ne pati ne fai e logo‵mae ei koe. Kāti ka fai aka koe, ‘e se ‵tau o tupu te mea tenei i loto i te fakapotopotoga saukātoa a te Atua!’ E tigā te feitu tenā, e isi ne tauliaga o te taina telā ne fai ne ia a pati i loto i te fakapotopotoga kae foliga mai me e ‵lei eiloa te kilokiloga a nisi tino ki ei. ‘E mafai pefea o tupu a te mea tenei?’ ko mafaufau aka koe. ‘E mata, e se lavea ne Ieova? E a, ka se gasuesue eiloa a ia o fai se faiga?’—Sala. 13:1, 2; Sapa. 1:2, 3.

14. Se a te pogai e tasi kāti e se gasue mai ei te Atua o faka‵lei aka ‵tou fakalavelave totino?

¹⁴ Kāti e isi ne pogai ‵lei e se gasue mai ei a Ieova ki loto. Pelā me se fakaakoakoga, e tiga eiloa e mafaufau koe me e ‵tau o ‵losi atu ki te suā tino a te ukega o mea, kāti e ‵kese te kilokiloga a te Atua ki ei. Mai i tena feitu, kāti e uke atu au mea ‵se ne fai kae se lavea ne koe. A pati ne fai kolā ne mafaufau koe me ko oko eiloa i te faka‵mae atu, ne pati fakatonutonu ‵lei kolā e ‵tau o maua moi fai ne mafaufau faka‵lei koe ki ei. I te tala tonu o tena olaga, ne fai mai a te Taina ko Karl Klein, telā se sui o te Potukau Pule, me e isi se taimi ne polopoloki ‵mafa ei a ia ne te Taina ko I. F. Latafoti. Fakamuli ifo, ne fanatu a te Taina ko Latafoti kae fakatalofa atu mo te matafiafia ki te Taina ko Klein, “Talofa, Karl!” Ona ko te Taina ko Klein koi logo‵mae i te polopolokiga ‵mafa ne maua ne ia, ne musumusu fua a ia o fakatalofa atu. I te laveaga ne te Taina ko Latafoti me koi logo‵mae a lagonaga o te Taina ko Klein, ne fakailoa atu ne ia ki tou tagata ke fakaeteete i a ia ma tō atu ki te matasele a te Tiapolo. Ne tusi fakamuli mai a te Taina ko Klein: “Kafai e ita fakamoe‵moe tatou ki se taina, maise eiloa māfai e faipati ne ia se mea telā e ‵tau o faipati ne ia ona ko te tiute, ko tuku faka‵sau atu eiloa tatou ki matasele a te Tiapolo.”a

15. Se a te mea e ‵tau o masaua ne tatou māfai e fe‵paki tatou mo tofotofoga?

¹⁵ Kāti ko se mafai ne tatou o fa‵ki māfai e foliga mai me ko se gata a tofotofoga. E mafai pefea o fakafesagai atu tatou ki ei? Mafaufau i a koe e tele i se motoka i se auala telā e fakalavelave ‵ki kae ko ‵lave koe i ei. E se iloa ne koe me pefea te leva ka faka‵tali ei koe. Kafai e se lava tou kufaki kae taumafai o ‵sala se auala fakaa‵tea, e mafai koe o galo i ei. E mafai o leva atu te taimi e fakamāumāu ke oko koe ki te koga telā e fano koe ki ei i lō te taimi e fakamāumāu moi fai ne fa‵ki koe o faka‵tali i te koga telā ne tu koe i ei. I se auala tai ‵pau, kafai e ‵piki ‵mau koe ki auala kolā e fakaasi mai i te Muna a te Atua, ka oko atu eiloa koe ki te koga telā e fano koe ki ei i te taimi tonu.

16. Se a te suā pogai ne filifili ei a Ieova ke sē ulu mai a ia o fesoasoani ki ‵tou tofotofoga?

¹⁶ Kāti e talia ne Ieova a ‵tou tofotofoga me e manako a ia ke maua ne tatou akoakoga tāua. (Faitau te 1 Petelu 5:6-10.) E se māfua mai i te Atua a tofotofoga. (Iako. 1:13) A te ukega o fakalavelave e fakamāfua aka ne “tou fili, te Tiapolo.” Kae mafai ne te Atua o fakaaoga se tulaga faigata ke fesoasoani mai ke ga‵solo tatou ki mua i te feitu faka-te-agaga. E lavea ne ia ‵tou logo‵maega, kae “ona ko ia e atafai mai” ki a tatou, ka fakamautinoa ne ia ke tumau fua i “se taimi toetoe.” E a, e loto fakafetai koe ki te tausiga atafai a Ieova ki a koe māfai e logo‵mae koe i tofotofoga, kae talitonu me ka ‵sala ne ia se auala e sao ei koe?—2 Koli. 4:7-9.

TE TAUI MAI TE ATUA

17. Ko oi e salasala ki ei a Ieova, kae kaia?

¹⁷ I te fakaotiga, e sukesuke ne te Atua a ‵tou olaga me ko oi tonu eiloa e alofa ki a ia. E auala i te pelofeta ko Hanani, ne folafola atu ne ia ki te tupu ko Asa: “A te Aliki [Ieova] e onoono faka‵lei eiloa ki te lalolagi; e ave ne ia a te malosi ki tino kolā e fakamaoni ki a ia.” (2 Nofo. 16:9) E ui eiloa ne seki matea ne te Atua se loto katoatoa i a Asa, ka “tuku” atu ne ia te malosi ki a koe māfai koe e tumau i te faiga o te mea tonu.

18. Kafai koe e mafaufau me e seai se tino e fia saga atu ki a koe, se a te mea e ‵tau o masaua ne koe e uiga ki a Ieova? (Ke onoono ki te ata i te kamataga.)

¹⁸ E manako te Atua ko tatou ke “‵saga [io me ‵sala] . . . ki te mea ‵lei,” “a‵lofa” ki te mea ‵lei, kae “fai a te mea ‵lei” ko te mea ke “alofa io me talia” ne ia tatou. (Amo. 5:14, 15; 1 Pe. 3:11, 12) E lavea ne Ieova a tino amio‵tonu kae fakamanuia ne ia latou. (Sala. 34:15) Mafaufau ki fāfine fakafanau Epelu ko Sapela mo Pua. I te taimi ne nofo pologa ei te kau Isalaelu i Aikupito, ne ma‵taku malosi atu a fāfine konei ki te Atua i lō te ma‵taku ki te Falao, telā ne fakatonu atu ki a lāua ke tamate a tamaliki ta‵gata Epelu katoa kolā e fa‵nau mai. E manino ‵lei, me ne fakamalosi aka lāua ne te lā ma‵taku ki te Atua ke faka‵sao a pepe. Kae fakamuli ifo, ne maua ne Sapela mo Pua a lā kāiga. (Eso. 1:15-17, 20, 21) Ne seki galo i mata o Ieova a lā faifaiga ‵lei ne fai. I nisi taimi, e mafau‵fau tatou me e seai se tino fia saga mai ki mea ‵lei e fai ne tatou. Kae ko Ieova e atafai mai. E lavea ne ia a mea ‵lei katoa ne fai ne tatou, kae ka toe taui mai ne ia ki a tatou.—Mata. 6:4, 6; 1 Timo. 5:25; Epe. 6:10.

19. Ne iloa pefea ne se tuagane e tokotasi me e se galo i mata o Ieova a faifaiga ‵lei e fai ne tatou?

¹⁹ Ne iloa aka ne se tuagane i Austria me ne seki galo i mata o te Atua a tena galue malosi. Ona ko ia e faipati i te ‵gana Hungary, ne maua ne ia te fakatuātusi o se tino e faipati ki te ‵gana Hungary ke fesokotaki a ia ki ei. Ne fano fakavave tou fafine ki te fakatuātusi tenā, kae seai se tino i te fale. Ne fokifoki sāle loa a ia ki ei. I nisi taimi, e isi loa se lagonaga i tou fafine me e isi eiloa se tino i te fale, kae seai se tino e tali mai. Ne tuku ne ia a tusi, tusi totino a ia, tena fesokotakiga, mo nisi mea aka i te fale. Mai tua o te tasi mo te āfa tausaga ne āsi sāle a ia ki ei, kae ‵tala mai te mataloa! Ne fakafetaui atu ki te tuagane se fafine matafiafia, kae fai atu: “Fakamolemole, vau ki loto. Ne faitau au ki mea katoa ne aumai ne koe kae ne faka‵tali au ki a koe.” A te tino i te fale e masaki kae fakaaoga ki ei te togafiti telā e masani o fakaaoga ki te kenisa, tela la, e se manako a ia o fetaui mo tino. Ne kamata ei se akoga faka-te-Tusi Tapu. Ao, ne fakamanuia ne te Atua a te tuagane ona tena galue malosi!

20. E pefea ou lagonaga ki te tausiga atafai a Ieova?

²⁰ E lavea ne Ieova so se mea e fai ne koe kae ka toe taui fakamuli atu ne ia ki a koe. Kafai e iloa ne koe me e kilokilo mai te Atua ki a koe, sa mafaufau pelā me e taumafai a ia o salasala io me tusi ki lalo so se mea ‵se a koe. I lō te fai penā, mafaufau i a koe ko gasolo o pili malosi atu ki te Atua alofa atafai telā e saga tonu atu ki a koe!