Ko oi e Manako ke Iloa ‵Lei Kae Talia ne ia Koe?

1. Se a te manakoga masani e maua ne tatou katoa, kae se a te mea e aofia i ei?

E PEFEA ou lagonaga māfai e puli i se tino telā ne iloa ne koe kae āva malosi koe ki ei a tou igoa, kae sili atu la i te masei māfai ko sē iloa ne ia koe. E mafai eiloa o fakavāivāi atu te mea tenei ki a koe. Kaia? Me e maua ne tatou taki tokotasi se manakoga masani ke iloa ne tino tatou. A te vaegā iloa tenei e se ko te iloa fua o tou igoa io me ko ou foliga; e ma‵nako loa tatou ke iloa ‵lei ne tino me ko tatou ne vaegā tino pefea kae ne a ‵tou mea ne fai e iloa ei tatou.—Nume. 11:16; fml; Iopu 31:6.

2, 3. Se a te mea e mafai o tupu ki ‵tou manakoga ke maua a tavaega io me ke iloa ne tino tatou? (Ke onoono ki te ata i te kamataga.)

² E pelā foki loa mo nisi manakoga masani o tatou, i nisi taimi a te manakoga tenei ke iloa ‵lei ne tino a tatou e mafai o se paleni, me ‵kilo feitu tasi fua tatou ki ei ona ko tatou ne tino sē ‵lei katoatoa. E mafai o fakamalosi aka ne te vaegā uiga tenei ke maua ne tatou a tavaega kolā e se ‵tau o maua ne tatou. E fagai faeloa mai ne te lalolagi a Satani a te vaegā manakoga tenei ke takutakua tatou kae ke ave kea‵tea a tavaega mai te tino tonu tokotasi telā e ‵tau o avatu ki ei a tavaega mo te tapuakiga, ko te ‵tou Tamana faka-te-lagi, ko Ieova te Atua.—Faka. 4:11.

³ I aso o Iesu, ne ‵se a te kilokiloga a takitaki lotu e uiga ki te iloa o koe ne te suā tino. Ne fai atu a Iesu penei ki ana soko: “Ke fakaeteete koutou i failautusi kolā e ma‵nako o oloolo sāle mo olotou gatu ‵loa kae ma‵nako ke fakatalofa atu a tino ki a latou i maketi kae ‵nofo latou i nofoga tafa ki mua i sunako mo toe koga ma‵luga i ‵kaiga i afiafi.” Kae ne ‵toe fai atu a ia: “Ka maua eiloa ne latou konei se fakasalaga telā e ‵mafa atu.” (Luka 20:46, 47) E ‵kese mai i ei, ne fakamālō atu a Iesu ki te fafine mativa ko mate tena avaga telā ne tuku atu ne ia se tamā meaalofa foliki telā kāti ne seki lavea ne nisi tino. (Luka 21:1-4) Ne ‵kese eiloa a te kilokiloga a Iesu ki te mea telā e lavea ne ia mai i te mea telā e lavea ne nisi tino. Ka fesoasoani mai eiloa a te mataupu tenei ke fakatumau ne tatou a te kilokiloga tonu, te mea telā e talia ne Ieova te Atua.

KE ILOA ‵LEI KAE TALIA NE IEOVA—SE TAULIAGA SILI

4. Se a loa a te ‵toe iloaga tāua, kae kaia?

⁴ Tela la, se a te auala tāua ke iloa ‵lei kae ke talia foki i ei tatou? A te auala tenei e se ko te iloaga telā e kausaki ki ei a tino i akoakoga, i mea tau pisinisi, mo fakafiafiaga o te lalolagi. Kae ko te auala telā ne fakamatala mai ne Paulo i ana pati konei: “Ona ko te mea ko iloa ne koutou a te Atua io me ko oti ne iloa ne te Atua a koutou, kaia la ko fia ‵foki ei koutou ki mea kolā e vāi‵vāi kae e se aoga ko te mea ke toe pologa foki koutou ki ei?” (Kala. 4:9) Mafaga o tauliaga gali ke “iloa [tatou] ne te Atua,” te Pule Sili i te lagi mo te lalolagi! E fiafia a ia ke maua ne tatou se fesokotakiga pili ‵ki mo ia. E pelā loa mo pati a se tagata poto ne fai, “e mafai tatou o fai pelā me ne ana tino fakapito e saga tonu a ia ki ei.” Kafai e iloa ne Ieova a tatou e pelā me ne ana taugasoa, ko iloa i ei ne tatou te pogai tāua e ola ei tatou.—Fai. 12:13, 14.

5. Ne a mea e ‵tau o fai ne tatou ko te mea ke iloa ‵lei tatou ne te Atua?

⁵ Ne maua ne Mose te fakamanuiaga tenei. I te taimi ne fakamolemole atu ei a Mose ke iloa faka‵lei ne ia a auala o Ieova, ne tali atu ei a ia ki a Mose: “Ka fai foki eiloa ne au a tau fakamolemole tenā e fai mai, me i au e fiafia ki a koe kae e iloa ne au koe i tou igoa.” (Eso. 33:12-17) E penā foki a tatou, e mafai o maua ne tatou a vaegā fakamanuiaga ‵gali penā māfai e iloa faka‵lei ne Ieova a tatou taki tokotasi. Kae ne a mea e ‵tau o fai ne tatou ke iloa ‵lei ne Ieova tatou? E ‵tau mo tatou o a‵lofa tonu ki a Ieova kae tuku katoatoa atu ‵tou ola ki a ia.—Faitau te 1 Kolinito 8:3.

6, 7. Ne a mea e mafai o fai ei ke galo atu a te ‵tou fesokotakiga mo Ieova?

⁶ E se gata i ei, e manakogina ke fakatumau ne tatou a te ‵tou fesokotakiga tāua ‵ki tenei mo te ‵tou Tamana faka-te-lagi. E pelā mo Kelisiano i Kalatia kolā ne tusi ki ei a Paulo, e ‵tau foki mo tatou o ‵kalo kea‵tea mai te pologa ki “mea kolā e vāi‵vai kae e se aoga” o te lalolagi tenei, e aofia i ei a te kausaki malosi ke takutakua tatou. (Kala. 4:9) A Kelisiano konā i te senitenali muamua ne ga‵solo ki mua ki te tulaga telā ne iloa ‵lei ei ne te Atua latou. Kae e tiga i ei, ne fai mai a Paulo me i taina foki loa konei, ne toe “‵foki” o fai a mea se aoga. Ne fakauiga eiloa a pati a Paulo penei: “Ko tafaga la te ‵mao o te koga ne o‵mai koutou i ei, kae kaia la ko fia ‵foki i ei koutou ki mea va‵lea, mea se aoga kolā ne fulitua koutou ki ei?”

⁷ E mata, e tai ‵pau foki penā a ‵tou tulaga i aso nei? E tonu, e mafai eiloa o penā. I te taimi muamua ne iloa ei ne tatou a Ieova, e fai loa tatou pelā mo Paulo, ne tiakina ne tatou a te fia takutakua i te lalolagi a Satani. (Faitau te Filipi 3:7, 8.) Kāti ne tiakina ne tatou a te manakoga ke kausaki atu ki akoakoga ma‵luga, io me ne seki ma‵nako tatou ki tofiga ma‵luga io me ko te faiga ke uke a ‵tou tupe i te lalolagi fai pisinisi tenei. A ‵tou taleni i mea tau usuusu io me i tafaoga ne mafai loa o ‵taki atu tatou ke takutakua kae ke mau‵mea i te olaga tenei, kae ne fulitua atu a tatou ki mea katoa konei. (Epe. 11:24-27) Ko tafaga la te ‵tou va‵lea māfai e ‵kilo atu tatou i te taimi nei ki ‵tou fakaikuga ‵lei ne fai e uiga ki mea konei, e pelā me ne ‘avanoaga’ ko ‵toe mānumānu tatou ki ei! A vaegā mafaufauga penā e mafai eiloa o ‵toe ‵taki atu tatou ke ‵toe ‵sala atu ki mea kolā ko oti ne fakaiku aka ne tatou me ne “mea kolā e vāi‵vai kae e se aoga” o te lalolagi nei.

FAKAMALOSI AKA TAU FAKAIKUGA

8. Se a te mea ka fakamalosi ne ia ‵tou fakaikuga ke iloa ‵lei kae talia ne Ieova tatou?

⁸ E mafai pefea o fakamalosi aka ne tatou a ‵tou fakaikuga ke iloa ‵lei kae talia tatou ne Ieova kae e se ko te lalolagi? Ke fai penā, e ‵tau o masaua ne tatou a pogai konei e lua. Muamua la, e masaua kae talia faeloa ne Ieova a latou kolā e tavini atu ki a ia mo te fakamaoni. (Faitau te Epelu 6:10; 11:6) E fiafia malosi a ia ki ana tavini katoa, kae kilo atu ki te mea tenei e pelā me e “sē amiotonu” māfai e se saga atu a ia ki a latou kolā e fakamaoni atu ki a ia. E “iloa [faeloa] ne Ieova ana tino.” (2 Timo. 2:19) E “iloa ne Ieova a te auala o tino amio‵tonu” pelā foki mo te auala e faka‵sao ne ia latou mai fakalavelave.—Sala. 1:6; 2 Pe. 2:9.

9. Taku mai ne fakaakoakoga e uiga ki te auala ne talia ei ne Ieova ana tino.

⁹ I nisi taimi, ne fakaasi mai ne Ieova i auala fakapito a te auala e talia ei ne ia ana tino. (2 Nofo. 20:20, 29) E pelā me se fakaakoakoga, te auala ne fakasao ei ne Ieova ana tino mai te taimi ne afuli ei latou ne te kautau malosi a te Falao i te Tai Kula. (Eso. 14:21-30; Sala. 106:9-11) Ne fakaofoofogia eiloa te tala tenei me i tino kolā ne ola i se 40 tausaga mai tua ifo ne fai‵pati eiloa e uiga ki ei. (Iosua 2:9-11) Se mea fakamalosi loto ke masaua ne tatou a te auala ne fakaasi mai ei ne Ieova tena alofa mo tena malosi i te faka‵saoga o ana tino, maise eiloa te taimi tenei ko pili ei tatou ki te osomaiga a Koka mai Makoka! (Eseki. 38:8-12) I te taimi tenā, ka fia‵fia malosi tatou me ne taumafai eiloa tatou ke iloa ‵lei kae talia tatou ne te ‵tou Atua kae e se ko te lalolagi.

10. Se a te suā pogai tāua e ‵tau o masaua ne tatou e uiga ki a Ieova?

¹⁰ E ‵tau foki o masaua ne tatou a te lua o pogai tāua: E mafai o fakaasi mai ne Ieova i auala seki fakamoemoegina me e talia kae iloa ‵lei ne ia tatou. A latou kolā e fai ne latou a amioga ‵lei ke lavea mai ne tino ka sē maua eiloa ne latou te lotou taui mai i a Ieova. Kaia? Me ko oti ne maua katoatoa te lotou taui i te taimi ne maua ei ne latou a tavaega mai nisi tino. (Faitau te Mataio 6:1-5.) Kae ne fai mai a Iesu me i tena Tamana “e kilokilo mai i te koga sē lavea” ki a latou kolā e se maua ne latou a tavaega ona ko olotou faifaiga ‵lei ki nisi tino. E lavea ‵lei ne ia a faifaiga a latou kae e taui mai ne ia a tino taki tokotasi. Kae i nisi taimi, e taui mai ne Ieova tatou i auala kolā e seki fakamoemoegina. Ke na onoono nei tatou ki nisi fakaakoakoga.

NE MAUA NE SE TAMAFINE LOTO MAULALO SE TAULIAGA FAKAOFOOFOGIA

11. Ne tuku atu pefea ne Ieova te fakaaloalo ki a Malia?

¹¹ I te okoatuga ki te taimi ke fanau mai ei a te Tama a te Atua e pelā me se tino, ne filifili ne Ieova a te tamafine loto maulalo ko Malia ke fai mo mātua o te tamaliki fakapito tenei. Ne nofo atu a Malia i te fakai telā e se na ko taulia malosi ko Nasaleta, telā e ‵mao mai i Ielusalema mo tena faletapu fakaofoofogia. (Faitau te Luka 1:26-33.) Kaia ne maua ei ne Malia a te tauliaga tenei? Ne faipati atu eiloa te agelu ko Kapilielu ki tou fafine me ko oti ne “talia ne te Atua” a tou fafine. Ne lavea atu te malosi faka-te-agaga o tou fafine i te taimi ne faipati atu ei a ia ki tena kāiga ko Elisapeta. (Luka 1:46-55) Ao, ne kilokilo eiloa a Ieova ki a Malia, kae ne tuku atu ne ia te tauliaga fakaofoofogia tenei ona ko tena fakamaoni.

12, 13. Ne fakaaloalogina pefea a Iesu i te taimi ne fanau i ei, e penā foki mo te taimi ne ave ei ki te faletapu mai tua o aso e 40?

¹² Fakamuli ifo i te fanauga o Malia i a Iesu, ne seki fakailoa atu ne Ieova ki so se ofisa maluga io me ne tino pule i Ielusalema mo Peteleema ke iloa ne latou a te mea ne tupu. Ne faka‵sae atu a agelu ki tausi mamoe fatauva kolā ne leoleo olotou lafu mamoe i te vao i Peteleema. (Luka 2:8-14) I te otiga, ne asi atu a tausi mamoe konei ki te pepe telā ne fanau mai. (Luka 2:15-17) Ne ofo eiloa a Malia mo Iosefa ke lavea atu a te taulia o Iesu i te feitu tenei! Mafaufau la ki te ‵kese o auala o Ieova mai i te Tiapolo. I te taimi ne uga atu ne Satani a tāgata iloilo fetū ke asi atu ki a Iesu mo ana mātua, ne kaitāua katoa a tino i Ielusalema ki te tala e uiga ki te fanauga o Iesu. (Mata. 2:3) Ona ko te faka‵pulaga e uiga ki te fanau mai o Iesu, ne tamate ei a te ukega o tama‵liki kolā e seai ne mea ‵se a latou ne fai.—Mata. 2:16.

¹³ I aso e fa sefulu mai tua o te fanauga a Iesu, ne fakatonu atu ki a Malia ke ofo atu ne ia se taulaga ki a Ieova i te faletapu i Ielusalema, kāti se ono maila (9 km) te ‵mao mai i Peteleema. (Luka 2:22-24) I te taimi ne faima‵laga atu ei a Malia fakatasi mo Iosefa mo Iesu, ne mafaufau tou fafine me e mafai eiloa o fai ne te faitaulaga se mea fakapito ke fakaaloalo atu ei ki tiute o Iesu i aso mai mua. Ne fakaaloalogina eiloa a Iesu, kae e se i te auala telā ne fakamoemoe ki ei a Malia. Ne fakaaoga eiloa ne Ieova a te tagata e igoa ki a Simeona telā e “amiotonu kae fakaaloalogina” fakatasi mo te pelofeta fafine ko Ana, telā ko 84 ana tausaga kae ko mate tena avaga, ke fakailoa atu ne lāua ki tino me i te tamaliki tenei ka fai e pelā me ko te Mesia io me ko te Keliso telā ne folafola mai.—Luka 2:25-38.

14. Ne a fakamanuiaga ne maua ne Malia mai i a Ieova?

¹⁴ Kae pefea la Malia? E mata, ne tumau eiloa i te iloa ‵lei kae talia ne Ieova tou fafine ona ko tena fakamaoni o tausi kae puti aka tena Tama? Ao, ne fai eiloa a ia penā. Ne fakamau ne te Atua ana faifaiga mo ana pati i te Tusi Tapu. E manino ‵lei, me ne seki mafai ne Malia o olo tasi mo Iesu i te tolu mo te āfa tausaga ne fai ei tena galuega talai. Kāti e pelā me se fafine ko mate tena avaga, ne ‵tau mo Malia o nofo atu i Nasaleta. Kae e tiga eiloa ne seki mafai o maua ne ia a tauliaga ‵gali e uke, ne mafai o nofo atu a ia i te taimi ne mate ei a Iesu. (Ioa. 19:26) Kae fakamuli ifo, ne nofo atu a Malia i Ielusalema fakatasi mo te kau soko i aso mai mua o te Penitekoso i te taimi telā ne ‵ligi ifo ei te agaga tapu. (Galu. 1:13, 14) E mautinoa eiloa me ne fakaekegina a ia fakatasi mo nisi tino kolā ne ‵nofo atu i konā. Kafai e penā loa, ko tena uiga ne maua eiloa ne ia te avanoaga ke ‵nofo fakatasi mo Iesu i te lagi ki te se-gata-mai. Se taui gali eiloa o tena taviniga fakamaoni!

NE TALIA NE IEOVA TENA TAMA

15. Ne fakaasi atu pefea ne Ieova tena taliaga ki tena Tama i te taimi ne nofo ei tou tagata i te lalolagi?

¹⁵ Ne seki manako a Iesu ke fakaaloalogina a ia ne takitaki lotu io me ko tino fakapolitiki i ona aso. Kae ko oko eiloa i te fakamalosi loto i te taimi ne talia ei ne Ieova a ia i taimi e tolu kolā ne faipati ‵tonu mai ei a ia ki tou tagata mai te lagi. Mai tua malie o te papatisoga a Iesu i te vaitafe o te Iolitana, ne fai atu a Ieova: “Tenei eiloa taku Tama, ko taku fagasele telā ko oti ne talia ne au.” (Mata. 3:17) E manino ‵lei me ne lagona fua ne Ioane te Papatiso a pati konā. Kae i se tausaga mai tua ifo a koi tuai o mate a Iesu, ne lagona ne ana apositolo e tokotolu a te leo o Ieova e faipati e uiga ki a Iesu, penei: “Tenei eiloa taku Tama, ko taku fagasele telā ko oti ne talia ne au. Faka‵logo ki a ia.” (Mata. 17:5) Fakamuli loa, i nāi aso mai mua o mate a Iesu, ne toe faipati atu foki a Ieova ki tena Tama mai te lagi.—Ioa. 12:28.

16, 17. Ne fakaaloalo pefea ne Ieova a Iesu i se auala fakaofoofogia?

¹⁶ E tiga eiloa ne iloa ne Iesu me ka fakafesagai atu a ia ki se mate fakamasiasi, mai te ‵losi ‵se atu i a ia se tino e muna masei, ne ‵talo atu a ia ke fai te loto o Ieova kae e se ko tena loto. (Mata. 26:39, 42) Ne ‵sala atu a ia ki te taliaga a tena Tamana kae e se ko te lalolagi, mai te ‘kufaki ne ia te pou fakasaua, kae se saga atu ki tena masiasi.’ (Epe. 12:2) Ne fakaasi atu pefea ne Ieova me iloa ‵lei kae talia ne ia a Iesu?

¹⁷ I tena nofoga i te lalolagi, ne fakaasi atu ne Iesu tena manakoga ke foki atu ki tena tulaga ‵malu telā ne nofo muamua a ia i ei i te lagi fakatasi mo tena Tamana. (Ioa. 17:5) E seai se mea e fakaasi mai me ne fakamoemoe a Iesu ke maua ne ia a mea e tai uke atu. Ne seki fakamoemoe a ia ke maua se “taui” faka-te-lagi telā e tai maluga atu. Kae se a te mea ne fai ne Ieova? Ne fakaaloalo ne ia a Iesu i se auala fakaofoofogia mai te ‵toe fakatuakaga o ia ki se “tulaga telā e maluga atu” kae tuku atu ki a ia a te mea telā e seki maua eiloa ne se tino i te taimi tenā—se tino faka-te-agaga telā e se mafai o mate!a (Fili. 2:9; 1 Timo. 6:16) Ko oko eiloa i te tu ‵kese o te taui tenei o te fakamaoni o Iesu!

18. Se a te mea telā ka fesoasoani mai ke ‵kalo kea‵tea tatou mai te ‵sala atu ki te taliaga mai te lalolagi tenei?

¹⁸ Se a te mea ka fesoasoani mai ke ‵kalo kea‵tea tatou mai te ‵sala atu ki te taliaga mai te lalolagi tenei? Ke masaua faeloa me e talia faeloa ne ia ana tavini fakamaoni kae e taui ne ia latou i se auala fakaofoofogia. Ko oi e iloa ne ia a taui fakaofoofogia kolā e faka‵tali mai mō tatou i aso mai mua? Kae i te taimi nei, a koi kufaki tatou i fakalavelave mo mea faiga‵ta o te lalolagi masei tenei, ke masaua faeloa ne tatou me i te lalolagi tenei fakatasi mo mea kolā e ofo mai ne ia ko pili o fakaseai atu. (1 Ioa. 2:17) A te ‵tou Tamana alofa ko Ieova, ‘e sē se tino sē amiotonu ke puli i a ia ‵tou galuega mo te alofa ne fakaasi ne tatou mō tena igoa.’ (Epe. 6:10) Ao, ka fakaasi mai ne ia tena taliaga—kāti i auala foki kolā e se mafai o fakaataata ne tatou i te taimi nei!