Te Mataupu e 3
Te Uiga o te Malo Mō te ‵Tou Lalolagi
1, 2. E fakaasi mai pefea ne te okomaiga o te Malo me e atafai mai eiloa te Atua ki te lalolagi mo ana tino?
E ‵SOKO ATU a pati konei i te ‵talo fakaakoako a Iesu: “Ke oko mai tou Malo. Ke fai tou loto i te lalolagi, e pelā mo te lagi.” (Mataio 6:10) E atafai malosi te Atua ki te ‵tou lalolagi, fakatasi mo latou katoa kolā e ola i lalo nei mo latou foki kolā ne ola muamua i konei. Tenā loa te pogai e oko mai ei te Malo, “ke fakamasei [ne ia] a latou kolā e fakama‵sei ne latou te lalolagi,” ke toe faka‵tu aka a tino ‵mate, ke ave keatea te fili ko te mate, kae ke fai foki te ‵tou lalolagi nei mo fai se koga filemu ke fia‵fia a tino o ‵nofo i ei.—Fakaasiga 11:15, 18; 21:1, 3, 4.
2 E pefea te fia‵fia o tatou ke ‵talo ki pati konei, “Ke oko mai tou Malo”! Ko te Malo tenei o te Atua telā i lima o tena tama, ko te Aliki, ko Iesu Keliso. Mai i te mea tenei, ka fakataunu ei i te lalolagi nei, a te loto o Ieova, me ko ia ko te “Tupu o te se-gata-mai.” Mafaufau la me ne a mea ka fakauiga i ei mō tino o fenua katoa:
KA PULE MAI “TE PELENISE O TE FILEMU”
3, 4. (a) Ne a pati fakavaloaga ne taumafai o fakaaogā ne Malo ‵Soko kae ne seki ma‵goi eiloa, kae kaia? (e) Se a te fakatokaga e tasi fua telā ka aumai ei te filemu tumau, kae ka fai pefea te mea tenā?
3 I te kilo atu ki te pulega a te Malo o Keliso, ne fakamatala mai a ia ne te pelofeta a te Atua pelā me ko “te Pelenise o te Filemu,” kae ne fakaopoopo mai penei, “Ka se gata mai te lasiga o te pulega faka-pelenise mo te filemu.” E fai mai foki penei te pelofeta tenā: “Ka tuki ne latou olotou pelu ke fai mo fai ne mea fakamalū laukele, ako olotou tao mo fai ne naifi katikati vine, ka se toe siki aka ne atufenua a olotou pelu ki nisi atufenua, kae ka se toe tau‵loto foki latou ki taua.” E tiga eiloa ne ta a pati konei i te pui i te suā feitu o te fale o Malo ‵Soko, e se ko te potukau makosukosu tenā i te lalolagi kātoa telā e fakataunu ki ei te valoaga tenā. Ne seki mafai lele eiloa ne Malo ‵Soko o fai mo fai te sokoga i te faiga o te filemu mo te tokagamalie i va o atufenua.—Isaia 2:4, AV; Isa 9:6, 7, NW.
4 Kafai e fia maua te filemu tonu kae tumau, e ‵tau foki o maua a fakamasinoga ‵tonu mō tino katoa penā foki loa mo faiga amiotonu. Ko te Malo o te “Pelenise o te Filemu” e mafai fua o aumai tonu ne ia a te mea tenei; ka ‘fakatu mautakitaki kae ka fakamalosigina foki’ te mea tenā ‘mai i te amiotonu.’ E tonu, te Malo ko te fakatokaga a te Atua ke aumai ei ki te “lalolagi te filemu i va o tāgata kolā e alofagina.”—Isaia 9:7; 32:17; Luka 2:14.
5. I te faiga o te filemu tonu, ne a mea fakaofoofogia ka fai ne te Malo?
5 Ka fai pefea ne te Malo a te mea tenei? Ka fai eiloa te mea tenei, i se auala fakaofoofogia, e alatu i te ‘okomaiga’ o te Malo o te Atua mai i tena “Pelenise o te Filemu” ke agai atu ki fenua kolā e taua i te lalolagi nei. E ‵kami tatou ne te Salamo 46:8, 9 ke “onoono ki faifaiga a Ieova, me ko fai pefea ne ia a faiga fakaofoofogia i te lalolagi. E fai ne ia a taua ke gata ke oko ki kapakapālagi katoa o te lalolagi. E ‵fati ne ia te kausana kae e katikati ne ia te tao ki vaega fo‵liki; a kā [mō taua] e ‵sunu ne ia ki te afi.” Ka fakatapu ne te Malo a meatau fakasauā katoa. Kae ka se talia foki ne te Malo tenā a tāgata takafia‵toa mo tāgata pukemālō ke liva‵liva i auala, me mai lalo o te Malo o te Atua, “a tino loto mau‵lalo ka maua ne latou te lalolagi, kae ka maua tonu ne latou a fiafiaga ‵lasi ‵ki eiloa mai i te ukega o te filemu.”—Salamo 37:9-11.
SE TALA FAKATUSA PELĀ ME SE VALOAGA
6. Se a te fakataunuga gali o valoaga a te Tusi Tapu telā ne faigina i te ono o senetenali T.L.M.?
6 E uke a valoaga i te Tusi Tapu e fakauiga ki te ‵nofo fakapagotaga o Isalaelu i aso mua. Ko oti atu te lotou taviniga ki te kau Papelonia i tausaga e 70, kae ne toe ‵foki atu ei se ‵toega fakamaoni o tino Isalaelu ki te lotou fenua i te 537 T.L.M. I tausaga katoa konā, a te fenua ne fai fua pelā me se koga lavaki, e seai ne mea i ei. Kae ona ko te fakamanuiaga a Ieova ki luga i ana tino, ne maua ei se fakamafuliga fakaofoofogia. Ne taunu tonu mai i ei a valoaga kolā ne tusi ki lalo i te fia selau tausaga mai mua atu i ei:
“Ka fiafia te koga lavaki mo te koga e seai ne vai i ei, kae ka fiafia te koga laugatasi me ka fua mai pelā mo te aute. Ka fua mai eiloa, kae ka fiafia ki te fiafia lasi kae ka kalaga atu foki i te fiafia. Ka avatu ki ei te ‵malu o Lepanona, mo te ‵gali o Kalamelu mo Salona. Kae ka isi ne tino kolā ka matea atu ne latou te ‵malu o Ieova, mo te gali foki o te ‵tou Atua.”—Isaia 35:1, 2; onoono foki ki te Isaia 65:18-25; Mika 4:4.
7. Ne a mea e mafai o fakamoe‵moe tatou ki ei mō te ‵tou lalolagi, māfai ko “oko mai” te Malo o te Atua?
7 E pelā mo te fakamaoniga o tala mua, ne isi se fakataunuga fakaofoofogia o valoaga konā ki tino o te Atua, kolā ne toe ‵nofo i te lotou fenua i te selau tausaga mai tua ifo o te lotou fakasaolotoga mai i Papelonia. Kae kafai ko “oko mai” te Malo o te Atua ke fakamanuia ei a tama katoa a te Atua i te lalolagi nei, e mata, ka se penā te fakafokimaiga o foliga fakapalataiso ki te ‵tou lalolagi? A te tali mautinoa e ‵tau o fai penā! Kae ko te Malo ka fai eiloa ke taunu katoatoa mai te fakatonuga muamua a te Atua ki tino ke ‘pule ki te lalolagi,’ kae ke fai ei te lalolagi kātoa pelā me se palataiso faka-Etena.—Kenese 1:28; 2:8-14; Isaia 45:18.
TE PALATAISO FAKA-TE-LALOLAGI
8. Mai lalo i te Malo, ne a mea ka ‵tupu ki fakasoaga o meakai mo fafie, kae mai i te fakaaogaga o te tulafono fea?
8 Kafai ko “oko mai” te Malo o te Atua, ka se toe ai se oge meakai kae ka se olo aka foki a ‵togi o mea, me “ka oko mai te ukega o saito ki te lalolagi; ka tatela‵tela ifo a mea konā mai luga i mauga.” A te ‵tou Tamana alofa ka toe fai ne ia “a meakai ke ‵fua mai i te lalolagi, mo uaina kolā e fai ei a loto o tāgata vāi‵vāi ke fia‵fia, ka mania‵nia a mata i sinu, mo falaoa foki kolā e fakama‵losi ei a loto o tāgata vāi‵vāi.” (Salamo 72:16; 104:14, 15) Ka se toe ai ne fakalavelave i fakasoaga o meakai i atufenua, ka seai se fakati‵titi, ka se toe faka‵tali a tino ke maua olotou fafie. Ka ‵galo atu foki a tino faipisinisi kaiū. A tino katoa ka faka‵logo ki te tulafono sili tenei, “e ‵tau o alofa koe ki tou tuakoi pelā mo tou alofa ki a koe eiloa,” kae ka fakatau tufa atu olotou mea e ‵tusa eiloa mo te manakomia.—Iakopo 2:8.
9. Se a te fakatalitonuga e maua ne tatou me ka seai se mea ka fakapakia mai i te taimi tenā?
9 E se gata i ei, e mafai o fakamoe‵moe tatou me i te Malo ka taofi ne ia a fakalavelave i te lalolagi pelā mo mafuie mo matagi ‵lasi. Ne fakaasi mai ne Iesu me e mafai pefea o fai te mea tenei, i te taimi ne fakamalū ei ne ia “te afā.” Telā ne iloa ‵lei ei ne ana soko me i “te matagi mo te tai e faka‵logo ki a ia.” (Maleko 4:37-41) Ka se toe maua se mea e fakapakia mai io me e fakamasei mai, i te lalolagi kātoa mai lalo i te Malo o te Atua.—Fakatusa ki te Isaia 11:6-9.
10. Ne a mea e fakaasi mai ne vavega e uke kolā ne fai ne Iesu e uiga ki te Malo?
10 Ka se toe manakomia a fakaimasaki ‵lasi ke tausi ei a tino ma‵saki faka-te-foitino mo tino ma‵saki faka-te-mafaufau. Ka ave keatea te fatu vāivāi, te ‵kenisa mo nisi ma‵saki fakavāi‵vāi katoa, me i te Tokita Sili, ko Iesu Keliso, ka fakaaogā ne ia te malosi o tena taulaga togiola “ke faka‵lei ei a atufenua.” A vavega e uke kolā ne fai ne Iesu i te faka‵leiga o ma‵saki mo te faka‵tuga o tino ‵mate, a koi nofo a ia i te lalolagi, ne fai fua mo fai se tamā ata o mea kolā ka fai ne ia i tena pulega malosi faka-te-Malo. Ka ave keatea foki ne ia te tulaga ne pisia a tāgata i ei, telā e iku atu ki te mate, kae e fakatalitonu mai foki ki a tatou me ka “se toe ai se mate.”—Fakaasiga 21:4; 22:1, 2; Mataio 11:2-5; Maleko 10:45; Loma 5:18, 19.
11. I te pulega faka-te-Malo a Iesu, se a te ‵toe mea fakafiafia ka faigina?
11 Kae ko te ‵toe mea fakafiafia mai!—ka se toe ai ne tanuga ke fakamakosu‵kosu ei a teuga o te fenua, me ka seai ne tino i ei. A “fuataga muamua” o te toe‵tuga, ko te toko 144,000 soko fakamaoni o Iesu, ka ‵kau atu ki a ia i te lagi pelā me ne tino lago‵lago i tena Malo. Kae ka taunu foki i ei te folafolaga fakaofoofogia a Iesu me i te ‵toega o tino ‵mate ‘i tanuga ka lagona ne latou tena leo kae ka o‵mai ki tua . . . ke toe‵tu mai.’ Ka maua ei ne latou a te avanoaga gali ke fai latou pelā me ne tino ‵lei katoatoa kolā ka ‵nofo i te lalolagi mai lalo o te Malo.—Ioane 5:28, 29; Fakaasiga 14:1-5; 20:4-6, 11, 12.
12. (a) Kaia e ‵tau ei mo koe o fia ola ki te se-gata-mai i te palataiso? (e) E pelā mo te Ioane 17:3, ne a mea e ‵tau o fai ne tatou ke oko atu ki konā?
12 E fia fai koe pelā me se tino o latou kolā ka tumau i te ola ke oko ki te taimi ka faka‵mā ei te lalolagi mai amioga ma‵sei kae ka fuli ei ki se palataiso o fiafiaga? E manako koe ke tumau i konei ke toe fetaui koe mo tino ‵mate kolā ka toe‵tu mai? E fia ola koe ki te se-gata-mai i te lalolagi telā ka faka‵malugina—telā ka se vāi‵vāi a tino i ei ona ko te ma‵tua, kae ka se fi‵ta a tino i fiafiaga kolā ka oko mai i aso katoa o te olaga? E mafai ne koe o fai penā, māfai e tautali atu koe ki mea kolā e manako te Atua ki ei ke maua ei te ola. Ne faigofie te fakamatalaga a Iesu, i te taimi ne fai atu ei a ia i te ‵talo ki tena Tamana: “Tenei te uiga o te ola se-gata-mai, ke maua faeloa ne latou te iloaga ki a koe, te Atua tonu e tokotasi, e pelā foki ki a ia telā ne uga mai ne koe, ko Iesu Keliso.” (Ioane 17:3) Ka pefea te taulia ke ola koe ki te se-gata-mai i te palataiso, me “ka ‵fonu katoa te lalolagi i te iloaga o te ‵malu o Ieova e pelā mo te uke o vai i te moana”!—Sapakuka 2:14.
“OMOTOU MEAKAI MŌ TE ASO NEI”
13. Kaia e mafai ei o ‵talo atu tatou mo te talitonu e uiga ki ‵tou “meakai mō te aso nei”?
13 Kae e mafau‵fau malosi tatou ki ‵tou manakoga i aso nei. Mō te tokoukega o tatou, te mauaga o mea o te olaga nei mo te tausiga o ‵tou kāiga ko oko eiloa i te faigata. Tela la, e se gata fua i te ‵tou ‵talo atu ke faka‵malu ne te Tamana a tena igoa sili kae ke fai tena loto i te lalolagi e alatu i te okomaiga o tena Malo; kae e ‵tau foki o ‵talo atu tatou mō mea kolā e ‵tau o maua i aso katoa, mo ‵tou “meakai mō te aso nei.” E mafai o fai ne tatou penei kae e tali‵tonu foki me kafai e taumafai tatou o ola e ‵tusa mo fakatakitakiga amio‵tonu a te Atua kae fakamua‵mua foki ne tatou a manakoga o tena Malo i ‵tou olaga, ka fai ei te Atua mo fai te ‵toe Tino Sili telā e tuku mai ne ia a mea. E pelā mo muna a Iesu: “Sa manava‵se o fai aka pelā, ‘Ne a mea ka ‵kai tatou ki ei?’ io me ‘Ne a mea ka inu tatou ki ei’? io me, ‘Ne a foki a mea ka ‵pei tatou ki ei?’ Me konā loa a mea katoa e sala‵sala malosi a fenua ki ei. Me e iloa ne te otou Tamana faka-te-lagi me e ‵tau eiloa o maua ne koutou a mea katoa konei. Tela la, ke ‵sala muamua faeloa ki te Malo mo tena amiotonu kae ka fakaopoopo atu ki a koutou a nisi mea katoa konā.”—Mataio 6:11, 31-33.
“FAKAMAGALO MAI OMOTOU KAITALAFU”
14, 15. (a) I te ‵talo atu ki pati i te Mataio 6:12, ne a mea e ‵tau o fai ne tatou? (e) Ne a fakaakoakoga fakaofoofogia e mafai o fakaakoako tatou ki ei i te feitu tenā?
14 I te atiakaga o se fesokotakiga totino mo te ‵tou Tamana, e ‵tau o iloa tonu ne tatou mo te loto maulalo te ‵nofo kaitalafu o tatou ki a ia, kae ke taku‵tonu atu ne tatou ‵tou agasala ki te Atua penā foki loa mo ‵tou taina. Tela la, e ‵lei ke ‵talo atu penei ki te Atua: “Fakamagalo mai omotou kaitalafu, e pelā mo matou ko oti ne fakamagalo atu a latou kolā e ‵nofo kaitalafu ki a matou.”—Mataio 6:12.
15 E pelā mo te alofa tauanoa, telā seki ‵tau o maua ne tatou, ne uga mai ne te Atua a tena Tama, ko Iesu, ki te lalolagi, ke “tuku mai ne ia tena ola e pelā me se togiola ke sui ei a tino e tokouke,” ko tatou konā. Tenei loa te fakavae ke fakamagalo ei ‵tou agasala. (Mataio 20:28) E pefea te lasi o te alofa o te Atua telā ne fakaasi mai ki tino agasala! Ko maua ei ne tatou se pogai tonu ke se ‵saga atu ki vāi‵vāiga o ‵tou taina! Kae e ‵tau o sili atu a mea e fai ne tatou i ei: e ‵tau foki o fakamagalo ne tatou a agasala ‵lasi e fai ne tino ki a tatou. Mai i te auala tenei e mafai ei ne tatou o fakaasi atu ki nisi tino a te vaegā alofa lasi telā ne fai mai ei a Iesu me ka fai mo fai te fakailoga ‵kese o Kelisiano ‵tonu.—Ioane 13:35; Kolose 3:13; 1 Petelu 1:22.
“FAKA‵SAO MATOU MAI I TE TINO MASEI”
16, 17. (a) E ‵tau o pefea te malamalama o tatou ki pati konei, “Sa tuku atu matou ki fakaosoosoga”? (e) E mafai pefea o amio tatou e ‵tusa mo te ‵talo “ke faka‵sao matou mai i te tino masei”?
16 Oti aka loa, ne fakaakoako mai a Iesu ki a tatou ke ‵talo penei ki te Atua: “Sa tuku atu matou ki fakaosoosoga, kae ke faka‵sao matou mai i te tino masei.” (Mataio 6:13) Ke se mafau‵fau tatou me e avatu ne te Atua a fakaosoosoga ki mua o tatou, ke pa‵kū ei tatou. Kae ko te tino matagā telā e teke ki te Atua, ko Satani, ko ia foki tenā e fia ‵fuli ne ia tatou keatea mai i te Atua.
17 Kae e fakatokagina tatou ne te Tamana ke “‵tu mautakitaki i te ‵teke atu ki togafiti a te Tiapolo,” ko te mea ke magoi ei te taua a tatou ki a ia mo ma‵losi faka-te-agaga kolā e pule ne ia. Ko te mea ke se “tuku atu tatou ki fakaosoosoga,” e tuku mai ne te Atua a gatutau faka-te-agaga katoa, kolā e mafai o ‵pei tatou ki ei. E fakamatala mai ne te apositolo ko Paulo a mea konā i te Efeso 6:10-18. Kafai e ‵tu mautakitaki tatou i te fakaaogaga o mea konā ne tuku mai ne te Atua, mai i te faiga o ‵talo, ka fai ei ne te Tamana ke ‘se tuku atu tatou ki fakaosoosoga,’ kae ke ‘faka‵sao tatou mai i te tino masei.’—1 Petelu 5:6-9.
18. Ke fakatoe‵toe aka a mea konei, ne a mea e maua i te ‵Talo Fakaakoako?
18 Ke na faka‵malu fakavave te igoa lauiloa o Ieova mai i te ‘okomaiga o tena Malo.’ Ke fai tena loto i te lalolagi, mai i te ave keateaga o mea ma‵sei katoa kae mai i te faiga o te palataiso i te lalolagi kātoa, ko te mea ke tavae atu ei ki a ia. Kafai ko tumau te olaga masei tenei, ke na tuku mai ne te ‵tou Tamana faka-te-lagi a mea kolā e ‵tau o maua ne tatou i te olaga nei, ke na fesoasoani mai ki a tatou ke ‵lei atu ‵tou fesokotakiga mo nisi tino kae ke na faka‵sao foki ei tatou mai lima o Satani. Konei eiloa a mea kolā ne fakaakoako mai ne Iesu ke ‵talo tatou ki ei. E maua a mea katoa konei i tena ‵talo fakaakoako.
[Pokisi i te itulau e 25]
A MEA KOLĀ KA FAI NE TE MALO O TE ATUA
● Ka ‵lago atu ei ki te pulega a Ieova, ka fakaoti ei te pulega a Satani.
● Ka ave keatea ei a lotu ‵se mo pulega fakasauā mai te lalolagi.
● Ka aumai ei te pulega a Keliso pelā me ko te “Pelenise o te Filemu.”
● Ka fai ei te lalolagi ke fua aka pelā me se palataiso ‵malu.
● Ka ave keatea ei te sē lava o fale, meakai mo fafie.
● Ka fakatu aka ei se fakapotopotoga e fakavae ki te alofa fakatuakoi.
● Ka pule ei ki malosi o te lalolagi, ka taofi ei a fakama‵seiga.
● Ka ave keatea ei a manava‵sega, ‵mae, logo‵maega mo olaga ma‵tua.
● Ka fakaseai ei te fili ko te mate, ma‵saki mo fanoanoaga katoa.
● Ka faka‵tu aka ei te fia piliona o tino ‵mate ke ola ki te se-gata-mai i te lalolagi.