Te Mataupu e 5

Te Malo​—Kaia E Tuai Ei Tena ‘Okomaiga’?

1. Ne a fesili e ‵sae mai i te ‵kilo atu ki te Loma 8:22?

NE tusi mai penei te apositolo ko Paulo: “E iloa ne tatou me i mea katoa ne faite e ‵tagi fi‵ta fakatasi kae e logo‵mae foki fakatasi.” (Loma 8:22) Kaia e fai ei penei? Kaia ne talia ei ne te Atua a taua, amioga ma‵sei, masaki mo fanoanoaga i te 6,000 tausaga ko ‵teka atu i tala ne tusi ki lalo? Ne a mea ne fuli ‵se, ko te mea ke oko mai ei a amioga solitulafono ki tino kolā ne faite ke ola e ‵tusa mo tulafono a te Atua? Kaia seki toe fakatonutonu ei ne te ‵tou Tamana faka-te-lagi a te tulaga tenā? Kafai te Malo ko te faka‵leiga ki ei, kaia e tuai ‵ki ei tena ‘okomaiga’? E mata, e mafai o fakamoe‵moe tonu tatou ki te Atua ke toe ‵fuli ne ia a fakanofonofoga matagā konei?

2. Ne ‵tau o fai pefea te lalolagi mai lalo i te pulega a te Atua?

² Mai lalo o te ‵toe pulega sili a te “Tupu o te se-gata-mai,” ne ‵tau o maua i ei a fakanofonofoga ‵lei katoatoa talu mai te taimi o te faitega o mea i Etena. E pelā mo te faiga ne te tagata mo te fafine muamua a lā tama, ako te kāiga e tasi o tino ne gasolosolo o fai mo fai te fia afe miliona o tamā puikāiga, ne ‵tau o fai ei te lalolagi kātoa mo fai se palataiso o mea ‵gali, telā e ‵fonu katoa i kata‵kataga fia‵fia mo te a‵lofa fakatuakoi o matakāiga filemu o tino.​—Fakatusa ki te Failauga 2:24.

3. (a) Ne faite te tagata ke foliga pefea? (e) Ne a mea ne fakatonu atu ki te tauavaga muamua ke fai ne laua? (i) Se a te fesili e ‵tau o fai nei ne tatou?

³ Konā eiloa a mea ne fakamoemoe te Mafuaga alofa ki ei i te taimi ne faite ei ne ia te tagata ke foliga ki a ia i ona uiga kae ne faite foki ne ia te fafine mai i te tagata. Me e fai mai penei ki a tatou, a te tala i te Tusi Tapu e uiga mo te faitega o mea:

“Ne faite ne ia a laua, ko te tagata mo te fafine. Kae e se gata i ei, ne fakamanuia atu foki te Atua ki a laua kae ne fai atu penei te Atua ki a laua: ‘Ke fanafanau kae ke tokouke kae ke faka‵fonu te lalolagi kae ke pule ki luga i ei, kae ke pule ki ika o te tai mo manu eva o te lagi mo manu ola katoa kolā e gasue‵sue i luga i te lalolagi.’ . . . Oti aka loa ne matea ei ne te Atua a mea katoa kolā ne faite ne ia kae kiloke! e ‵lei ‵ki eiloa a mea konā.” (Kenese 1:​26-31)

Kaia e se “‵lei” ei a mea ne faite ne te Atua i te lalolagi i aso nei?

NE ‵TEKE KI TE PULEGA A TE ATUA

4. (a) Se a te tulafono a te Atua telā e sili, kae kaia? (e) Ko oi ne manako ke fai ne ia a tulafono ‵kese, kae ne fai pefea ne ia te mea tenā?

⁴ A te fakavae o mea katoa ne faite ko tulafono a te Atua. Kae mai i tulafono konā e sili te tulafono o te alofa. A te Atua ko te “alofa.” (1 Ioane 4:8) Kae ne sae mai te tino telā ne manako ke fai ne ia a tulafono ‵kese mō tino. A te “tino” tenā se agelu sē matea, se “tama a te Atua” kae kāti ne aofia foki a ia i a latou kolā ne ‘ka‵laga atu mo te fia‵fia’ i te taimi ne faite ei ne Ieova te lalolagi mo mea katoa i luga i ei. (Iopu 38:7) Ne ‵fuli ne te agelu tenā a ia eiloa ke fai mo fai se satani, se fili o te Atua. Ne fia tu tokotasi a ia, ne ‵sala a ia ki tapuakiga mō ia eiloa, kae ne ati aka foki ne ia te agaga o te ‵tekeatuga. (Efeso 2:​1, 2; fakatusa ki te Luka 4:​5-7.) Ne aofaga a ia ke fakaaogā ne ia ‵tou mātua muamua mō ana manakoga kaiū. Ne fai pefea ne ia te mea tenā?

5, 6. (a) Se a te fakatonuga faigofie telā ne tuku atu ne te Atua ki a Atamu? (e) Ne a pati ne fai atu ne Satani, kae kaia e ‵tau ei o taku a ia ko “te Tiapolo”?

⁵ I te fatoaga fakapalataiso i Etena, ne maua ei ne Atamu mo Eva a lā mea mai te pulega alofa a Ieova. Ne tuku mai ne te Atua a mea katoa kolā ne ‵tau o maua ne laua ke tumau ei laua i te ola faka-te-foitino mo te ola foki faka-te-agaga. Ke tumau laua i te ‵lei, ne manako foki a ia ke faka‵logo laua ki a ia pelā me ko te lā Aliki Sili. Tela la, ne tuku atu ei ne ia se fakatonuga faigofie ki a Atamu, me e se ‵tau o kai a ia ki “te lakau o te iloaga o te ‵lei mo te masei.” Ko oti ne faitegina a Eva kae ne ‵tau foki o fakalogo a ia ki ei. E se fai pelā me ne taofi ne te Atua a mea mai i a laua ke fakaa‵lofa ei laua, me i nisi lakau i te fatoaga ne tuku mai ei a vaega kese‵kese kae ‵gali o fuagā lakau kolā e fakamalosi ei te foitino. Kae kafai ko se faka‵logo laua ki te Atua mai i te ‵kai ki te fuaga e tasi tenā, ka “‵mate eiloa” laua. I se auala faitogafiti, e alatu i se gata, ne fakapilipili muamua atu ei te tino teke ko Satani ki a Eva, kae ne fai atu penei: “Ka se ‵mate eiloa koulua. Me e iloa ne te Atua me i te aso eiloa telā e ‵kai ei koulua [ki te lakau] ka ‵pula ei oulua mata kae ka fai koulua pelā mo te Atua, me ka iloa ei ne koulua te ‵lei mo te masei.”​—Kenese 2:17; 3:​1-5.

⁶ Ne fai penā ke foliga mai te Atua pelā me se tino loi. Kae ko Satani ko te tino loi eiloa. Se mea ‵tau me i te “tamana” tenā “o te loi” ne taku foki pelā me ko te Tiapolo, ko tena uiga ko “te Tino Fatufatu.” (Ioane 8:44) I konā loa ne ‵teke tonu atu ei ki te pulega a Ieova, ko tena pulega fakatupu tenā ki ana tino. Ne fakauiga penā me ne taofi ne te Atua a iloaga kolā ne ‵tau o maua ne laua, me e se mafai o tali‵tonu laua ki te pulega a te Atua, me e sili atu te ‵lei māfai e olo atu laua i se auala e tu tokotasi, i te faiga o lā tulaga e uiga ki te “‵lei mo te masei.”

7. I feitu fea ne taka‵vale ei te tauavaga muamua mai lalo i te tofotofoga?

⁷ Ne a mea ne fai ne te fafine ki pati fatufatu konā? Ne fakatamala a ia o puipui faka‵lei tena loto, kae ne talia ne ia se manakoga sē ‵lei ke ‵mau ana aka i ei. Ne fua mai te manakoga, kae ne faka‵segina ei a ia ke agasala mo te iloatonu, mai i te ‵teke atu ki te Atua. I te faiga tenā ne seki amanaia foki ei a ia ki te pulega a tena avaga, telā ne ‵tau o faipati muamua a ia ki ei. “Ne seki fakaloiloigina Atamu,” kae ne filifili a ia ke kau atu ki a Eva, kae ne kau atu mo te mautinoa ki a ia i tena amioga ‵teke. Ne pefea te fakafanoanoa o te aso tenā ki ‵tou mātua muamua, penā foki loa mo tino katoa!​—Kenese 3:​6, 7; 1 Timoteo 2:14; fakatusa ki te Iakopo 1:​14, 15.

8. (a) Se a te fakasalaga ‵tau telā ne fai ne te Atua ki a Atamu mo Eva? (e) E mata, ne isi ne lā agaga kolā ne olo atu ki te lagi io me ki te puapuagā i seoli i te taimi ne ‵mate atu ei laua? (i) Se a te tupu telā ne oko mai ke pule mai ki a tatou, kae kaia?

⁸ Ne fakaasi atu ne Atamu mo Eva te lā sē amanaia ki te pulega a te Atua. Tela la, e ‵tusa loa mo tena tulafono, ne fakapula atu ne te Atua te fakasalaga ko te mate, kae ne fai atu penei ki a Atamu:

“Me i a koe ne faite mai te pefu kae ka toe foki atu koe ki te pefu.” (Kenese 3:19)

Ne seki fakauiga ne te Atua i konei me ko te foitino fua o Atamu ka mate, kae ka sao atu te “agaga” mai loto i ei ke tumau i te ola i te lagi io me i seoli. E se penā, me i a Atamu se “foitino ola” [soul] eiloa. E pelā mo te tala e uiga ki te faitega o mea, i te Kenese 2:7: “Ne kamata o faite ne Ieova te Atua te tagata mai i te pefu o te laukele, kae ne ‵pusi atu ne ia ki ana puisu a te manavaga ola, ako te tagata ne fai mo fai se tino ola [soul].” Fakamuli ifo ne ‵mate ei a Atamu fakatasi mo Eva​—pelā me ne “souls.” Kae ko pisipisia tatou katoa i te agasala mo te mate, me i tino katoa ko fanau a te tino agasala ko Atamu. “A te tino ola [soul] telā e agasala​—ka mate eiloa.” (Esekielu 18:​4, 20) E tonu, e ‵mate tatou katoa pelā me ne “souls.” Ko oko mai te mate ke pule mai pelā me se tupu ki a tatou.​—Loma 5:​12, 14; 6:12; Failauga 3:​19, 20; 9:​5, 10; Salamo 6:5; 115:17.

TE KINAUGA E UIGA KI TE FAKAMAONI O TĀGATA

9. Se a te suā kinauga telā ne sae aka i Etena?

⁹ Kae e se gata fua i te pulega a te Atua ne fakafesiligina i te tekeatuga i Etena. Ne sae mai foki te suā kinauga. E mata, ne isi ne mea ‵se i mea kolā ne faite ne te Atua, me ne seki fakamaoni te tauavaga muamua telā ne tuku atu ne ia ki te lalolagi? E mata, e tonu ma fai atu pelā me e “‵lei katoatoa” ana galuega katoa?

10. (a) E mata, ne ‵se a mea ne faite ne te Atua, kae kaia e tali mai ei koe penā? (e) E mafai o fakaasi atu pefea ne tino me i a latou e ‘foliga pelā mo te Atua’?

¹⁰ Ne mafai ne te Atua o fakaseai ne ia Atamu mo Eva i te taimi eiloa tenā kae toe faite foki ne ia se tauavaga fou. Kae moi ne fai penā kāti ko fakaasi atu i ei me ne ‵se a mea ne faite muamua, i ne? Kae seki ‵se eiloa a mea konā. Ko te filifiliga fua a ‵tou mātua muamua ke fakaaogā ne laua te lā saolotoga i se auala ‵se. Moi ne fai fua laua pelā me ne masini kolā e ‵tau o fai te mea tonu mai lalo i so se fakanofonofoga, ko tena uiga e se kātoa te ‵lei o lā uiga. Moi penā, e se fai laua pelā mo ‘foliga o te Atua.’ E ‵lei katoatoa faeloa a mea e fai ne Ieova, i se auala tonu, me i a ia ko te alofa. E manako a ia ke fakama‵losigina foki ana tino ata‵mai ne te alofa ke fai ne latou te mea tonu.​—Kenese 1:​26, 27; 1 Ioane 5:3.

11. E pefea te mainaga e fakaasi mai ne te Teutelonome 32:​4, 5 e uiga ki mea kolā ne ‵tupu i konā?

¹¹ Ne tusi mai penei e uiga ki a Ieova: “Te Kaupapa, e ‵lei katoatoa ana faifaiga, me e fakamaoni ana auala katoa. Se Atua fakamaoni telā e seai se faiga sē tonu i a ia; e amiotonu kae tonu foki a ia.” Ana mea ne faite, ko ana tino, e mafai foki o fakamaoni, amio‵tonu kae fai mea ‵tonu. Tela la, ne talia ne ia a Atamu mo Eva ke fai ne laua a lā tamaliki. E tiga eiloa ne pisipisia latou konā i vāi‵vāiga o te agasala mai i olotou mātua, e isi ne tino mai i a latou kolā ka fakamaoni atu te lotou a‵lofa mautakitaki ki te Mafuaga-o-mea kae ka fakamaoni atu foki te lotou ‵lagomalo atu ki a ia, e tiga eiloa e isi ne olotou vāi‵vāiga faka-te-foitino kae faitalia me ne a tofotofoga faiga‵ta mo fakasauāga e oko mai i olotou auala. Kae ko nisi tino ne “amio ma‵sei” kae e fakaasi mai i ei me i a latou e se ne tama a te Atua. I a latou loa te filifiliga, kae e ‵losi atu te mea ‵se tenā ki a latou kae e se ki te Atua.​—Teutelonome 32:​4, 5.

12, 13. (a) Ne fakaitaita pefea ne Satani a Ieova e uiga ki a Iopu? (e) Se a te tali telā ne avatu ne Iopu, kae ne a mea ne iku atu ki a ia?

¹² E fakaasi mai ne te tusi ko Iopu i te Tusi Tapu me i a Satani te Tiapolo ne fai ne ia te kinauga tenei e uiga ki te fakamaoni o tāgata i mua o te Atua. A te tagata ko Iopu, telā ne ola i te 2,500 tupu tausaga mai tua ifo o te tekeatuga a Atamu, ne “‵mā kae amiotonu, ne mataku ki te Atua kae ne ‵fuli keatea mai mea ma‵sei.” Ne fakaitaita ne Satani a te Atua pelā me i te fakamaoni o Iopu se mea fakaloiloi fua, me e tavini atu fua a ia ki te Atua ke maua ei ana mea. Telā ne talia ei ne te Atua a Satani ke tofotofo ne ia a Iopu. E uke a mea a Iopu ne ‵galo atu i ei; ne ‵mate ana tama e toko 10 i se fakalavelave; kae fakamuli ifo ne logo‵mae eiloa a ia i se masaki fakatakalialia, kae oti ei ne fakatauemu atu tena avaga ki a ia, penei: “Koi tumau eiloa koe i te fakamaoni? Ke na faifai muna koe ki te Atua kae ke na mate atu koe i ei!” E ‵soko atu ki ei, ne ‵tau o fa‵ki a Iopu i pati fakatauemu a tino fakamafanafana fakaloiloi.​—Iopu 1:6–2:13.

¹³ Mai i tofotofoga katoa konā ne tumau eiloa a Iopu i tena fakaikuga, penei:

“Ke oko eiloa ki te taimi ka mate atu ei au ka se ave keatea eiloa ne au toku fakamaoni mai i a au!”

Ne fakamaoni tonu a ia ki te Atua, kae ne avatu ei ne ia se tali ‵lei ki pati munasele a Satani. Tela la, ne taui fakalua atu ne Ieova ki a Iopu i lō ana mea katoa ne maua muamua. Ne toe manuia foki a ia me ne maua ne ia ana tamatāgata e tokofitu mo ana tamafāfine e tokotolu​—kolā ko toe tamafāfine tauleka‵leka eiloa i te fenua tenā.​—Iopu 27:5; 42:​10-15.

14. Ne tali pefea ne nisi tino a pati a Satani, kae ko oi ko te ‵toe fakaakoakoga ‵lei ki te mea tenā?

¹⁴ Kae ko Iopu se tagata e tokotasi fua mai i te fia selau afe o tavini fakamaoni a te Atua kolā ne fakafiafia ne latou tena loto me ne avatu ne latou se tali ki pati ‵se a Satani me i tino kolā e a‵lofa ki a Ieova e faka‵logo kae tavini atu fua ki a ia ona ko olotou manakoga kaiū. A te ‵toe fakaakoakoga ‵lei ki te mea tenei ko te Tama eiloa a te Atua, ko Iesu. A koi nofo a ia i te lalolagi, ne “kufaki a ia i te sataulo, kae ne seki manavase foki ma masiasi a ia” ko te mea ke fiafia a ia ke tavini atu faeloa e aunoa mo se mafaufau ki a ia eiloa i te galuega telā ne tuku mai ne te Atua ki a ia.​—Epelu 12:2.

KO TALI A PATI ‵TOA A TE TINO FAKAITAITA

15. Kaia e mafai ei o fai atu pelā me i te fakamatalaga a Ieova ki pati ‵toa konā ko oti ne fakamaonigina?

¹⁵ Nei la, ko tai kātoa te taimi ne fuafuagina. Mai i te 6,000 tausaga ko fakamaoni aka ei ne Ieova tena fakamatalaga i te tali atu ki pati ‵toa konā. Ko oti ne fakaasi mai ne ia me e mafai o maua ne ia a tāgata mo fāfine fakamaoni kae e isi foki ne ana tino kolā e tumau i te fakamaoni faitalia me ne a fakasauāga mo tofotofoga faiga‵ta e aumai ne Satani ki a latou. Ko palele katoa a togafiti ma‵sei ne fakaaogā ne te Tiapolo ki luga i a latou, kae ne seki ma‵goi a mea konā. Ne fakafiafia ne tavini fakamaoni a te Atua te loto o te lotou Tamana, me ko oti ne tuku atu ne latou se tali ki a ia ke avatu ki te tino telā e “fakaitaita” ne ia te Atua, ko te fili takutakua tenā, ko Satani.​—Faataoto 27:11.

16. (a) Se a te manumaloga telā ko oti ne ‵kau atu ki ei a nisi tino fakamaoni o te Atua? (e) Kaia e mafai ei o tali‵tonu a tino mai lalo o te Malo ki olotou tino pule?

¹⁶ I te vaitaimi loa tenā, ona ko te sē sōna fakamaumau ne Ieova tena taimi, ne filifili foki ne ia, mai tino fakamaoni konā, a tino kolā ka pule fakatasi mo Keliso i te Malo faka-te-lagi. E tiga eiloa ne munasele atu a Satani ki a latou “i ao mo po katoa i mua o te ‵tou Atua,” ne fakatakavale ne latou a ia “ona ko te muna o te lotou molimau-atuga, kae ne seki manumanu foki latou ki olotou ola māfai ko fetaui latou mo te mate.” E pelā mo te lotou Fakaakoakoga Sili, ko Iesu Keliso, ne fia‵fia latou o fakaasi atu te ‵lei o te lotou a‵lofa ki te Atua mo olotou tuakoi mai i te avatuga o olotou ola. Ka pefea te lasi o te tali‵tonu o tino ki te Malo faka-te-lagi o te Keliso mo ana tupu lago‵lago e toko 144,000​—me i a latou katoa ko oti ne tofotofogina kae ne tumau loa i te fakamaoni!​—Fakaasiga 12:​10, 11; 14:​1-5; 20:4; Ioane 15:13.

17. Ko oi ka maua ne latou te nofoaga faka-te-lalolagi o te Malo?

¹⁷ A nisi tino e pelā mo Iopu, kolā ne ‵mate i te fakamaoni ki te Atua a koi tuai o oko mai te vaitaimi faka-Kelisiano, ka ‵kau tonu atu latou ki “te toe‵tuga e ‵lei atu” ki “te lalolagi fou.” (Epelu 11:35; 2 Petelu 3:13) Ka fai latou mo fai se vaega o “nisi mamoe” a te “tausi mamoe ‵lei” ko Iesu Keliso, kae ka maua foki ne latou te fakamoemoega ki te ola se-gata-mai i te lalolagi palataiso. Kae ko ‵kamigina foki latou kolā e fai pelā me ne mamoe kae e a‵lofa atu ki “taina” fakaekegina o te Keliso i te taimi o “te fakaotiga o te fakanofonofoga o mea” ke maua ne latou te nofoaga faka-te-lalolagi o te Malo. (Ioane 10:​11, 16; Mataio 24:3; 25:​31-46) Ka faka‵saogina latou ke tumau i te ola i te taimi ka se taofi ei ne agelu o te lagi a matagi o “te fakalavelave lasi” ki luga i te lalolagi. E mata, e manako koe ke fai mo fai se tino e tokotasi o te “vaitino tokouke” tenā o tino kolā ka ‵sao atu māfai ko “oko mai” te Malo ke fakatakavale ei a atufenua ma‵sei? E mafai o fai koe penā! Me i a koe, pelā me se tino e tumau i te fakamaoni, e mafai foki o fakamaoni aka ne koe me ko te auala fua o te Atua e mafai o takitaki atu ei koe ki fiafiaga tumau i te olaga.​—Fakaasiga 7:​1-3, 9, 13, 14.

18. (a) Kaia ka se toe ‵tau ei o taku‵leigina te pulega a Ieova? (e) Ko oi nei e isi se lotou fakamoemoega gali? (Salamo 37:​11, 29)

¹⁸ Kafai ko oti ne fakatakavale ne te Malo o te Atua a Satani mo ana fakanofonofoga ma‵sei, ka se toe ‵tau o taku‵leigina te pulega a te Atua. A kinauga kolā ne faka‵sae aka ne te tino ‵teke ko Satani ka taligina katoatoa kae ka se toe fakalotolotolua ki ei. (Nauma 1:9) I konei eiloa, i te lalolagi tenei, ka fakamaoni aka ei te tonu, te amiotonu mo te ‵lei o te pulega telā e fakavae ki luga i te tulafono a te Atua ko te alofa, kae ka “oko mai” te Malo ke faka‵malu ei te igoa maluga o te Aliki Sili ko Ieova. E pefea te gali o te fakamoemoega e tuku mai ne te Malo o te Atua mō latou kolā e “‵tagi fi‵ta” kae e tavini atu nei ki te Atua i te fakamaoni! E mata, e ‵talo malosi atu koe mō tena ‘okomaiga’?​—Loma 8:​22-25.

[Pokisi i te itulau e 44]

KAIA KO LEVA EI TE TALIAGA NE TE ATUA O MEA MA‵SEI?

● Ke fakamaoni ei te tonu, te amiotonu, te ‵lei mo te tumau o te pulega a Ieova i kogā koga katoa

● Ke fakaasi atu ei mō taimi katoa me i so se vaegā pulega a tāgata telā e tu tokotasi mai te Atua ka iku atu ki te fanoanoa mo te masei

● Ke fakaavanoa ei te atiakaga o folafolaga a te Atua e uiga ki te Malo, kae ke filifili kae tofotofo foki a sui o te Malo

● Ke talia ei se vaitaimi ke fakamaoni aka, pelā me se fono fakamasino, me e mafai ne tavini a te Atua o tumau i te fakamaoni kae faitalia a tofotofoga katoa mai i a Satani

● Ke fakaasi atu ei me i te faka‵logo, telā e fakavae ki te tulafono a te Atua ko te alofa, ko te auala e tasi fua telā e iku atu ki fiafiaga tumau i te olaga

● Ke tali katoatoa ei a pati ‵toa a Satani kae ke fakamau aka ei se fakaikuga tau-tulafono telā e se toe ‵tau o taku‵leigina i ei te igoa o Ieova mo tena pulega